장음표시 사용
341쪽
Cap. XII . De rerum A dom. πυ. eom. 3 or Ium attribuimus , euius in arbitrio sitis e , rem emtam , soluto pretio, statim aeeipere. Sin vero ille ex sua parte adimplevit contractus leges, vel eas implere Paratus est venditor, qui in mora tradendi est, per eulum merito sustinet, sive eertus traditioni termunus praefixus fuerit, sive non fuerit.
s. CCCLIV. . Qinim ergo emtor sm traditione statim sat dominus , ac proinde periculum ferat : g. CCCVII. ii . 2 consequens est , ras ut vera quidem sit doctrina sureeonsuliorum de periculo rei venditat, sed ea cum reliquis juris Romani principiis male cohaereat, quia , dominium sine traditione ad emtorem tramsae negant . Izo Ut quum domino ius sit & fruetus & accessiones commodaque reliqua ex re sua percipiendi, cRCO VII. . seq.
eidem etiam commoda rei venditae Competant . 1ΣI ut tamen id tunc demum procedat , si emtor venditori de pretio quocumque modo satisfecerit; siquidem alias semul haberet rem , simul pretium , adeoque eum alieno damno sine iusta caussa fieret 1 cuplethr. g. CCXLVII.
satisfeeisse autem de pretio videtur , non solum, qui illud repraesentaviq, sed & , cujus fidem sequutus est venditor, v. g. usuras sibi in sagulos annos stipulatus . Hine quamvis .simplicissimum eontractuum genus videatur illud, quando, soluto pretio, illse eo res vendita traditur, i. e. si Graea side.inter se mereantur homines , quod eomine et i gonus solum in republica sua tolerare voluit
342쪽
3ro Iur. Nat. Θ Gor. Lib. I., lute Plato da Letib. Lib. XI. pro hae tamen rerum eonditione vix sperandum est, id sem- . per feri posse , & ipsa experientia docet ,
commercia magis fide , quam mercatores vincant den eradit quam rei meuniaequαςQλ-- mutatione, constare.
Quando Quandoquidem vero venditori, qui in m vendixo- ra tradendi, culparve alicujus reus est , restieulum γ merito perit: g. CCCLIII. ii 8. facile unusquisque intelligit, ain emtorem a periculo immunem esse, si venditor, illi offerenti rumctium , vacuam rei venditae possessionem trais 'dere vel nolit, vel non possit, itemque i 23 si probetur, venditoris culpa, vel negligentia factum esse , ut res vendita , Vel tota , vel pro parte, Periret. f. CCCLVI. Verduoe Emtio venditio porro fit eo eonsiliotis. res Pro certo Pretio tradatur , s g. CCCL. .iau, & animo quidem, dominium in alterum trans-nem, ferendi . g. CCLXXVlII. Quum vero , qui rei dominium titulo oneroso, veluti pro certo pretio , in alterum transtulit, ad praestandam evictionem sit obligatus et g. CCLXXIV. ix etiam venditor em tori tenebitur ad praestandam EvicTIONEM , si re ah hoc ex caussa contra tum antecedente evicta sit, non autem Ix si post venditionem de .mum aliquid evenerit , cujus caussa quis resta privaretur , nec a 26 si casii, vel vi maiore, res ei sit erepta. r.
sane & quae vi maiore eontingunt , easu contingere videntur . Quandoquidem ergo
343쪽
CU. XIII. De rerum in dom. πω. rom. 3II ' casum , persecto talia conti actu emtionis venis
ditionis, fert dominus' g. CCCLIII, iret.
etiam, re vend ea eris vel vi majore sibi erepta, damnum devorare, nee i quoquam petere evictionem potest. Ceterum nullum est dibium , quin quemadmodum alia Pactat, quae hille contractui aecedunt , rata esse oportet et ' ita & eonvenire inter se possint emtor & ve ditor , ne quis evictionis nomine praestetur , sed res sit emtoris perieulo , quale pactuin virginis venditioni aditeit Sagaristio apud Plaut. n Persa IV, 4. V. ΦΟ.Hius dico : hanc MANCUPIO nemo tib da .is sjam soli Z Do. Scio. g. CCCLVII. - . ..r Quia porro emptio venditio est contractus, Huie g. CCCL contractus vero duorum com contra-
patet , ar7 in emtione venditione omnia recte redire ad consensum, adeoque r28 ei qua- diuiu liacumque pacta, modo non improba ac frauί μ' dulenta , adiici poste , veluti a 29 AD Tro-NEM IN DIEM , I3o LEGEM coΜMusokrAM IIII PACrUM DE REI RovENDENDori 2 3 itemque PROTOMIsEos , 133 de EriCTroua non praestanda, a 343 de POENA in casum pomnitentiae praestanda, & si qua sunt ejus generis alia. i
Definitiones horum pactorum ex Tpso iure
eivili nota sunt: ADDICTIO IN IEM est pactum de emtione venditione vel perficie da , si intra certum diem nemo plus obruis erit vel iam persecta re seindenda, si quia intra istud tempus plus , nee prior emtor
tantumdem obtulerit . LEX COMMIssORAA Pa
ctum , quo venditor , rem inelmain fore ,
344쪽
3 r a Iuri me. θ Genn tib. I. , vel, si pretium ante certum diem non solvatur. Exemplum est apud Corn. Nem ἰn vita Artis, cap. VIII. PACTUM DE RETRO VENDENDO eonventio de re vendita, Pretio ante
vel post certum diem, vel quandocumque restituto, venditori reddenda. Qualis est re ditio apud Liri XXXI, 33. & Iulium Capiatolin. in Mareo cap. XVII. Pactum Hss conventio de re iterum venali venditori potissimum eiusve posteris tantumdem pretium , quod alii viserunt solventibus , vendenda . Reliquorum pactorum natura & ind us ex ipsis vorabulis facile intelligitur.
Ex eodem axiomate colligimus , 13s 3 litere venditori in venditione sibi aliquid sxcri gag, 336 utrique Vero contrahenti comDITIONEM quamcumque , quae honestati boni sque moribus non repugnat, itemque 137 DIEM , ante quem res tradenda, pretium ve
solvendum sit, adiicere, ' in quin i 38 &
ita convenire, ut pretio ab emptore nondum D)uto, dominium tantisper penes venditorem maneat, Vel 138 ut emtor, pretii parte sub usurarum lege fecum retenta , de evictione securus praelietur, 14o ut accessoria cum reprincipali veneant, I i ut fixa vincta qua dam tollere liceat, i 423 ut reS vendita comiatori pro certa merceo locetur, cetera. Quin & ipsa venditio ad eertum diem ita
i fieri potest, ut circumacto tempore, pactione definito , res vendita ad venditorem ejusve heredes revertatur, nee emtor reposcere
possit pretium . Exemplo Anglorum , saepe praedia sua hae lege vendentium , id probant
345쪽
Cap. XIII. De rerum in dom. consi. conn. 3 I IPufend. de Iur. nai. O gent. V, s. q. & ibi Hert. p. 62O.
g. CCCLIX. Praeterea & id inde inferimus, 1 3 quod,
quamvis emtio venditio alioquin requirat aequalitatem, f. CCCLII. 1 o. utriusque tamen contrahentis consensu conveniri possit de ejus generis emtionibus venditionibus , quae ob inaequalitatem quantamcumque non rescinduntur. Tales sunt 1 AUCTIO, quando pretium non a venditore indicatur , sed ab emtoribus , licitando certantibus , definitur : I y EMI IO SUB HASTA , quippe quae nihil aliud est , quam auctio solemnior , &auctoritate publica instituta , 146 EMTIO PER AVERsIONEM, quando res disparis pretii, vel incertae mensurae , non singulatim , sed coniunctim , aestimatae, emuntur , denique 347 EΜrio spar , quo & ollam sol tunae, similiaque negotia , retuleris , quando quis Pro re vel quantitate adhuc incerta, ac ex eventu demum certa futura, certum pretium solvit. In quibus contractibus omnibus quum aequalitas non requiratur: n. a 3. consequens prosecto eit , I S ut neuter contrahentium hic de laesione conqueri possit, nisi vel dolus alterutrius intercesserit, vel de re, quam eventus offert , a contrahentibus non fuerit cogitatum. 'λ' ) Et inde decidenda erat lis inter iuvenes Milesios , qui jactum retis emerant , & Piscatores Coos , qui illum vendiderant , &postea mari extraxeiam tripodem aureum .' Equidem , utrilque sibi hune insperatum IIe n. deIur. at. OGent. O the
346쪽
Locatio etiam conduinctio, in. vento de .mum Pretio emiis Dente sIocum
3I4 Iur. Nat. Θ Gene. I b. I. thesaurum adserentibus, neutris eum ad dirie ollo, absurdeque pronunciavit:
De rripode ex Phoebo quaer/s , Milesia pubes e Huic ινθοdem addico, eui sit sapientia prA
Laert. I. 28. Val. Max. IU, I. sed satis eon stat, tripodem, si de domino non constiterit, fuisse piscatorum. g. CCCXXIV. 69. 7o. Nec obstabat profecto contractus , cum ad lescentibus Miles is initus, quippe qui sibi non tripodas aureos , de quibus neutri eontrahentium cogitaverant , sed pisces , quos capturi essent , fuerant stipulati. Cons. l. 8.
Alter contractus, qs invento demum nummo vel pretio eminente , locum inter mortales habuit , est LOCATIO CONDUCTIO . g. CCCL. Quamvis enim iure Romano in locatione praediorum rusticorum , quippe semctuosorum , etiam pars fruinuum, quam quantam vocant, mercedis vice fungatur, L a P. C. Ioc. cond. sic vero hi ς contractus , etiam ante inventum pretium eminens, locum habere potuerit : nulla tamen est ratio , cur non potius ad contractum Do ΠΤ DEs referri possit illud negotium , quum tunc rei usus non cum nummo, tamquam pretio eminente, sed cum pretii vulgari fructuum Comparetur, adeoque contingere possit, ut, quia fructilum non eadem semper. aestimatio est , sed illa pro sterilitate ubertateque anni modo inter . dia
347쪽
Cap. XIII. De reruam in dom. 'const. eom. 3 IJ Qitur, modo remittitur, uno anno locator, autero conductor, laedatur.
si enim praedii dominus sibi pro mereede
Partem quotam stipuletur : id negotium societatis naturam induere , ex ipsa societatis definitione, quam infra dabimus, satis constabit . Ceterum locationem praedii fructuosi pro parte quanta fructuum a locationis conductionis natura plane degenerare , vel inde patet , quod quum haec sit contractus onerosus , in eoque requiratur aequalitas ,
g. CCCXXIX. 1 f. hie tamen illa vix obotineri possit. Nam si mihi pro praedii usu in sexennium, in singulos annos stipulet triginta medimnos tritici , totidemque siliginis i feri
potest, ut in hujus anni ubertate, vilescen- teque annona, merces sit mediocris , & usui praedii proportionata , insequente anno ob st rilitatem dissicultatemque annonae immodica , Et hine jam antea monuimus , loeationem conductionem seinper 'requirere pecuniam ninmeratam . g. CCCL. 1o3. g. CCCLXI. Quia ergo locatio conductio ea contractus de rei usu vel operis pro certa mercede praestandis: g. CCCLI. consequens est, I si ut locator conductori debeat rei usum
operasve conventas praestate, adeoque, Iso si vel illius culpa, vel casu , contingat, ut Conductor re uti , vel ipse operas promissas Praestare non possit , merito etiam pro rata
cesset proinissa merces , immo i si locator aliquando ad id , quod interest , possit conveniri, idem quo sit dicendum , i s si locator conductorem , nondum finita lo-
348쪽
catione, sine iusta. caussa expellere non dua
Hane aequitatem omnes veteres agnove- lrunt , veluti Sesostris , Rex AEgyptiorum , qui, si cui de agro vis fluminis aliquid abra- .sisset , pensionem pro rata minui jubebat . Ηcrodor. Lib. 2. p. 3I. edit. Ster h. Nee minus , quitatem ea in re servabant Romani , tesse Polybio Hs. VI, in & in his Gesar , teste Suctonio cap. XX. Attamen intellectu facile est, hie quoque damnum intelligi, non modicum, sed gravius, quum sepe illud maiore commodo & maxime in praediis fructuo- iis , plerumque viaius anni sterilitas ubertate ulterius pensetur , & incivile sit, lucro quo- vis frui velle conductorem, damnum vero eL iam levius illum serre nolle. . l
Similiter & conductoris est, is3 mercedem conventam iusto tempore solvere, I 14 re, quam utendum accepit, quippe aliena ,& in specie reddenda, boni viri arbitratu uti, aues damnum sua culpa datum resarcire, nec is 6 rem, nondum finito locationis tempore 'destrea ea nisi justae caussae, veluti si istum incursio , metus pestis, similesque casus conductori id consilii extorqueant. Quum enim a locatore jure exigat , ut res ipsi in- 'tegra & salva tradatur , ut indemnis praestetur , neque ante tempus expellatur : g.
CCCLXI. 1so. seqv. aequissimum est , ut quod ipse sibi vult vel non vult fieri, id Malteri faciat, vel non faciat, g. LXXXVIII. - seq. 3 naa ime quum & in hoc contractus
349쪽
Cap. XIII. Do rerum ἰn dom. consi. rem. 3I
ctu, tamquam oneroso , merito servanda sit aequalitas. g. CCCXX lx. IV. g. CCCLXIV.
Ceterum quum consensu constet hoc negotium, g. CCCXXVII. facile patet , is 7 huic quoque contractui adjici posse qualiacumque pacta , quae bonis moribus haud repugnant . ' ) is 8 Eum tum pure ,
tum sub conditione, tum in diem, recte iniri. Quumque consensus etiam tacitus verus consensus sit: merito inde colligimus, as9 jure optimo maἀimo valere etiam RELOCATIO. NEM TACITAM , si , elapso tempore , neuter contractui renunciarit: & tunc riso aequissimum esse, ut iisdem legibus & conditionibu facta intelligatur inlocatio, quas uterque contrahentium antea in ipsa locatione probavit.
Uine saepe iis letibus loeantur praedia, ut
in negotio ista i parum ex natura locationis conductionis supersit . Hine locationes Perpc tuae. Hinc irregulares , quibus simul dominium & periculum in conductorem devolvitur , qualem eum Sausejo contractam esse narrat Alfenus Uarus lege elegantissima 3I. D. locati , praeclare illustrata a P. A. Corn. van Bynhershork Obs VIII, I. seq. Nec absimilis est contractus , Germanis non ignotuS, quem SOCIDT vocant, de quo post Taboris singularem dissert. nos quoque diximus Elem. Iur. Germ. II, I . g. IOR
g. CCCLXIV. Et hi quidem sunt contractus , quos invento demum pretio ominente, locum habere coepissa, diximus . Sequuntur illi , qui
re loca tione tam cita . Inter
350쪽
Iur Nar. ct Genti Tin L& nondum invento nummo , & illo iam Invento, locum habere potuerunt . Eorum familiam ducit contrastis. Mur UI , per quem intelligimux praestationem rerum fungi bilium, ea lege factam,. ut tantumdem quandoque in eodem genere restituatur. Quum enim
non solum pecunia, sed & quaelibet res fungibilis, credi hoc modo possit : mani sestum
est, I 6 I) hunc contrachim , etiam antequaux homines pecuniam , tamquam communem re rum mensuram, invexerint , lacum habisse ia
) Rrs vERO FUNGIBILEs vocamus 1 quas arnumerare , admetiri, & adpendere solemusia Earum, vero hare indolex est , ae ud nullusiritarum sine abusu , ver consumtione usus sit itemque et ) ut solutionem recipiand per sunctionem tam ii, genere ,. quam in specie. L 2. g. I. D. de rebά ered. id est ,. ut si debeam eentum aureos,. solutum sibi esse fatea tur ereditor sive eosdem ,. quos. milii adnumeravit, sive centum alios eiusdem generis ,reddiderim. Ex quo simul patet, qui A nobis.
sit REM REDDERE IM EODEM GENERE , nemperantumdem ,. tum ratione quantitatis. ω tum ratione qualitatis reddere . Inde vero novat sequitur rerum fungibilium proprieta&, nemore 3 quod in iis tantumdem se idem K inec eae res uti recte observa it Thomas... dis. de pratio adfect..rn res fung. non cad. recipiant pretium adfictionis , nisi sindi rarissimae & tantumdem in eodem genere non. faci- Ie reperiatur .. Sic quamvis Romae vinum: Fa- lernum esset res langibilis et adfectio tamen .eadebat in Trimaleionis vinum Opimianum a