장음표시 사용
141쪽
similiter. v. g si ponitur ista deus est. & homo est asinus. Respondeatur sicut responsum est in principio . sed si pono tibi istam, tu es homo & tu curris conuex tuntur admittatur,qua admissa,propono,tu es homo concedatur: deinde.tu curris negatur . Sed si dicitur prima est vera: concedatur. ego secunda est vera. concedo . sed tunc nego qu od secunda significet adae quate te currere tanquam repugnans uni concesso re opposito bene negati. sequitur enim tu non curris. Scilia tu curris est vera. ergo non significat adaequatae te currere, Et si arguitur lic ista consequentia est bona,tu es homo. ergo tu curris & antecedens est cocedendum a te ergo & consequens concedo.tunc vltra consequens est concedendum a te. & tu negas ipsum ergo male respondes. Respondeo quod non valet cosequentia, sed oportet addere in antecedente.& tu noes obligatus. Notandum i quotienscumque proponitur aliqua illarum consequentiarum in casu conuel tibilitatis, deus est. ergo homo est asinus. tu es homo. ergo tu curris semper negetur quaelibet istarum.quia
in rei veritate quaelibet istarumlest impossibilis. sed ad impossibile respondendum est infra tempus obligationis sicut extra, tamen dicatur quamlibet illarum esse bonam sicut semper negatur i sta,homo est asinus, &tamen aliquando conceditur istam esse veram. unde ista, homo est asinus,esti mpossibilis,sed ipsam esse veram non est impossibile. Similiter quaelibet istarum consequentiarum est impossibilis. sed quamlibet illarum este bonam,non est impossibile. quare &c.
D a similibus & dissimilibus propositionibus est dicendum. Sit ergo rei veritas quod sis parisiis. S pono tibi istam tu es parisses,& tu es romae,sunt similia Et
142쪽
u dein D - Et intelligo per p ropositiones esse esse
similes in veritate vel salsitate, qua admissas propono tibi istam tu es pari ijs, haec est concedenda quia vera & impertinens ut patet intuenti. Deinda propono tu es rome,si negas & concessisti alterum similium.erpo male respondes. Si concedis propono tibi istam coipulatii iam,tu es parisiijs.& tu es romae. Si negas eam& concessiisti utranque partem. ergo male respondes tenet consequentia per regulam primi capituli. Si cocedis eam, edat tempus obligationis. & ar uo quoaconcessisti impossibile. videlicet tu es parillis. & tu ex romae, acta obligatione possibili. ergo male respondisi. Respondetur admittendo positum,& cum propo-' nitur. tRes parisiis,cucedo & nego istam. tu es romae. Et cum dicitur,tu concessisti unum similium,& auerum negas ergo male reipondes. nego conlequentia , sicut non sequitur. tu concessisti unu conuertibilium S alterum negas ergo male respondes, Sed bene le-Quuur. tu concessisti unum similivm esse verum,& alterum negas esse verum,ergo male respondes terea fi in principio proponitur haec est vera, tu es parisis concedatur,& consequentera haec est vera. tu es romae dc quia primitu neg ssem istam, tu es ideo nego consequenter et illa,tu es romae, lignincet adaequatae te esse romae. Nam sequitur tu non es romae & ista,tu es romae,est vera ergo non signi hcat a- daequale te esse romae. Ideo pro euidentia huius malo riae, pono aliquas regulo. Prima est ista. Quandocunoue ponuntur duae propositiones esse similes non taciendo mentionem de adaequato significato,respodeatur ad easdem concedendo negando, vel dubitando infra tempus obligatiostis sicut extra. ut si poltur illas ' ee similesius est. homo est asinus. tu sedes. ει tu cur ris. semper concedatur prima & negatur secunda. be
143쪽
o signifieato, ad primam propositionem esse veram
vel falsam, Respondeatur intra tempus sicut extra.&ad secundam consequenter. v. g. pono tibi illam,in es homo,& antichristus est sunt ii miles, si proponitur primo haec est vera.tu es homo concedatur, & conse quenter quod ista est vera,antichristus est. Si autem primo proponitur. haec est falsa. antichristus est,concedatur & consequenter quod ista est falsa. tu es h Τertia regula est ista.Quandocunq; ponuntur duae wposti oes esse similes sic adaequatae tignificado,quarum una alteri contradictoriae repugnat,non admittedqs e casus ille ut si ponatur tales ene similes de' est, Τ & homo est asinus,sic adaequatae significando. x se is a
det,& nullus rex sedet probatur. quia sinon admitta tur. ergo casus. & quaero utrum illa fit vera vel falsa. i , deus est. Et si dicatur quod illa sit falsa & ipsa adaenuatae significat deum esse.ergo deum esse est falsum Si dicatur quod ipsa si vera. ergo haec est vera,homoe ii asinus,& ipsa adaequatae significat hominem ee asinuin ergo hominem esse asinum est verum . conse ques est inc5 ueniens.& ita a guttur de cottadictolijs probando duo contradictoria ee simul vera vel salsa. Quarta regula est ista. Quandocunque ponuntur duae propositiones esse similes sie adsequatae significando, quarum una vel quaelibet sequitur ad contradictoriu alterius,alae sunt similes in veritate. Ecubicnnque & quandocunque proponuntur sunt concedendae ut posito quod ponamur tales esse, si es sic adaequatae significando tibi concluditur, & tu nescis tibi concludi,tu non curris.& tu movetis, proba ur Nam admisso isto casu quaero utrum istae sint similes verae,vel similes falsae, si verae habeo intentum,si salsae. ergo oppositum secundet est veru, videlicet tu scis tibi cocludi.tuc sie,tu scis tibi cocludi. ergo tibi cocluditur. illi consequentia est bona & antecedens est verum ergo di consequentia est uerum.ergo non e salsum.
144쪽
sum. eulus oppositum concessisti. Et ita de asijs dua-i bus dicatur. Quinta regula est ista. Quandocunque ponuntur duae propositiones esse similes sic adaequa- te significando, ex quarum una sequitur oppositum alterius,illae sent similes in salsitate. Si quaecunque sit proposita semper est neganda,ut posito-iuae essent
simile sic adaequatae significando. tibi non concluditur.& tu scis tibi concludi.tu es albus. & tu non es coloratus quo admisso,propono,istae sunt salsae si concedi, tabeo intentum.si dicitur quod sint verae. arguo
scitu es albus. ergo tu es coloratus.ista consequeri etia est bona. antecedens est verum per te ergo & cora
sequens.& ita duo contradictoria sunt simul vera, I non admittit imaginatio . sexta regula est ista. Quandocunque ponuntur duae propositiones esse similes, sic adaequatae significando. quarum quaelibet εalteri impertinens,tunc possunt esse similes in ueritate&falsitate,concedendae & negandae. v. gra. pono Pistae sint similes fie adaequatae significando,tu es albus, ct te curris. si primo proponitur, tu es albus. concedatur4ssa & dicatur qudi est vera & eonsequent erconcedatur ista, tu curris & dicatur ipsam esse veram. Si autem proponitur primo icco,tu curris. negatur illa.& concedatur ipsam esse salsam.& consequenter eodem modo respondetur ad illam,tu es homo.
quare &c. Propositiones dicuntur esse dissimiles quado una est vera reliqua falsa. . , Pro cuius materiae declaratione sit haec prima reP, ' la. Quandocunque ponitur duas. propositiones eve ' s 'dissQes non faciendo mentionem de adaequato significato,ad quamlibet propositam concedendo, vel
negando,respondeatur intra tempus sicut extra .ver.
gr pono qubd istς sint dissimiles,tu es homo.& tu ei albus.isto posito concedatur quaelibet illarum .
145쪽
seeunda regula. ia uandocunq; ponitur duas propositiones esse di ili miles , non faciendo mentionem de adaequato significato,ad primo propositam esse vera vel falsam, re spodeatur intra tempus sicut extra,& ad aliam dissimiliter,uer. gra. pono P istae linc dissimiles, tu estio,& tu es animal,quo admisio . propono, haec est vera, tu es homo, concedatur,& cole quenter quod illa est salsa,tu es animal. Tertia regula Quandocun- quae ponitur duas propositiones esse dissimiles sic ad quatae signis cando,quarum qualibet cum altera conuertitur, non admittendus est casus, ut prima causa est,&deus est,uel homo currit,& risibile currit, Nam si conceditur illam esse vera prima causa est, oportet concedere istam esse falsam,deus est,& sc ab uno conitet tibili ad reliquum non valet argumentum. Quarta regula est illa. andocunq; ponuntur duae propositiones esse dissimiles sic ad aequatae significando,quatum una est necessaria altera,impossibilis, vel contingens,lunc necessaria semper est concedenda,& altera neganda,ut deus est,homo est asinus,deus est,& tu es. Quinta r gula. Si ponuntur duae propositiones cotingentes essi dissimiles sic ad aequatae signi sicando,
quarum una antecedit ad reliquam & non e contra, antecedens ubicunq; proponitur semper est negandum, consequens concedendum,ut tu curris,& tu moveris. Si enim concederetur antecedes oporteret cocedere
consequens & consequenter dicere quamlibet illarue si e veram, quod est contra casum. Sexta regula, Pon utur duae propositiones esse dissimiles sic ad aequatae significando , quarum quaelibet est alteri imperti nens ad primo propositam respondeatur intra sicut extra,& ad aliam dissimiliter, ut posito quod istae sine dissimiles sic ad aequatae significando, tu curris, S tu es parisiis , quaecunque illarum preponatur primo debet negari,& alia concedi,& ita dicatur si ambe extra tempus ellent verae, ut homo currit,& tu vides.
146쪽
. REGvL s alias oppositae speciei,quq depositionu
V ' cupatur sequitur assignare,quaru prima est ista.Oio' O 'i' ne depositum & admissum intra tempus obligationi propositum semper est negandum, ut si deponatur ista aliquis homo est romae,qua admissa in praeposito semper est neganda, Ex ista regula sequitur, quod nunquaest admittendum necessarium per se in depositione. sed bene quodlibet impossib de vel contingens, ura de negare impossibile vel contingens non est incontainniens, sed inconueniens foret negare necessarium poein se. Secunda regula est ista, Omne per se antecedet, Mad depositum , aut cum concesso vel cum conce S si opposito bene negati,vel oppositis bene negatorum, semper est negandum,ver. gr. deposita& admissa ista, homo curtit,si proponeretur, ille homo currit neganda foret. quia antecedit ad depositum. Nam bene sequitur,iste homo currit. Item si deponatur & admittatur ista,aliquis homo non currit & proponitur, tu non curris concedatur, quia vera& impertinens sed proposita in secundo loco,tu es homo , neganda est, quia cum vno concesso antecedit ad depositum Nam sequitur,tu non eurris,& tu es aliquis homo ergo aliquis homo non currit. Tertia regula est ista. Omne repugnans deposito, & omne sequens ex illo repugnante per se,aut cum concesso,vel cum concessis o posito bene negati vel oppositis bene negatorum,ese concedendum,ver.gra. depono tibi istam, aliquod animal non currit,qua deposita & ad missa,propono eius contradictorium scilitet omne animal currit, hoc eleconcededum,& hoe similiter omne animal mouetur, quia sequitur ex contradictorio depositi. Deinde si proponitur,tu es animai,concedatur, quia verum &rmpertinens,& ulterius illa. tu curris, quia sequitur ex
contradictorio depositi cum concesso, sequitur enim
147쪽
Omne animal currit,tu es animal,ergo isi curris. 'Quarta regula est illa. Omne repugnans contradictorio depositi perse,aut cum concesso,vel cum con hcessi:s, cum oppolito bene negati, vel cum oppositis bene negatorum est negandum, ut in casu priori, Si li Proponeretur iita,aliquod animal non mouetur, auti Hia, tu non curris, negatur prima quia repugnat con-; tradictorio depositi per se, secunda vero repugnat eidei cum vno concesto. Vltima regula est ista. Ad omne, sequens ad depositum & ad omne impertinens respo . v. Tdendum est secundum sui qualitatem, ver.gra. depon
e tibi istam, tu es albus qua admisi a , propono, tu es colos ratus,concedatur,quia vera & sequentes ad depositu. Vnde non est in conueniens negare antecedens,& coni cedere consequens. Item si proponatur itia, tu es calidus,concedenda est , quia vera & impertinens,inna
deposito quὰm contradictorio depositi, unde proprie impertinens in hac specie obligationis dicitur illud quod non sequitur nec antecedit ad depositum nec eidem repugnat,nec est sequens ad oppolitum depositi,nec eidem repugnat per se , vel cum alio, vel cum aliquibus,ut dictum est. Ideo si deponitur & admitti
tur illa. r. currit,& proponatur Pla. currit, respondeatur intus sicut extra, quin est propositio imperti nens cum non se habeat aliquo dictorum modorum. Sophismata aliqua sunt ponenda, ut depositionis re- rivi sopb. gulae magis pateant. Depono ergo tibi primo istam, tu eS homo, vel tu es romae, qua deposita es admissa Propono tu es homo, si negas,tu negas verum & impertinens,ergo male , si concedis & illud est antecedens ad de pusitum,ergo antecedens ad depositum est concedendum. Respondetur admittendo depositum. S cum proponitur , tu es homo,nego , quia antecedit ad depositum tanquam a parte disiunctivae /4 Sjeundumstotam disiunctivam. Secundo depono tibi istam, b in
148쪽
pono, illae sunt propositiones,tu curris, tu non curris concedendum est quia verυm & impertinens. Deinde propono duo contradictoria sunt vera, si negatur, contra,omnes propositiones sunt verae, sed istae sunt propositiones, ergo istae sunt verae,& astae mutuo contradicunt, ergo duo contradictoria sunt vera. Respondetur negando quod ista sunt co tradictoria, quia antecedit ad depositum- Nam sequitur illa sunt cor tradictoria ergo aliquae propositiones non sunt verae.. Tertio depono tibi istam,antichristus non est albus vel antichristus est coloratus. Si non admittis contrahis illa est una disiunctiva contingens , quia quae litici cpari eli contingens,& nulla alteri repugnat, ergo eadmittenda, patet consequentia per primam regulam qua admissa, propono tibi antichristus est coloratur, si concedis, tu concedis antecedens ad depositum. ergo male respondes. Nam sequitur,antichristus est eo- soratus,ergo antichristus non est albus, vel antichristus est coloratus, patet consequentia a parte disiun-stiuae ad totam disiunctium . . Si vero negas, tu negas sequens ex contradictorio depositi, ergo male respondes, antecedens probatur. Nam sequitur , antichristus est albus,& antichristus non est coloratus, ergo antichristus est albus patet consequentia a tota copulatiua ad alteram eius partem,& vltra antichristus est albus, eri antichrisius est coloratus, patet consequentia ab inferiori ad suum superius sine impedimento, ergo a primo ad ultimum antichristus es albus,& antichri us non est coloratus, ergo antichristus est coloratus. Respondetur non admittendo positum,quia est una disiunctiva necessaria, eo quod suum contradictorium est impossibile,videlicet antichristus est albus,&antichristus non est coloratus. Et tune ad argumentuquaelibet eius pars est contingens,& nulla alteri repugnat, ergo illa dis unctiva est contingens,nego conse
quentiam, sed oportet addere in antecedente, P nec
149쪽
contradictoria illarunn partium inuicem repugnant, hoc est falsum, quia iii e re pugnant inuicem , antichrritus est albus, & antichri ilus non eli coloratus quae sunt contradictoria partita disiunctivae. inarto depono tibi omne tibi depositum eli a te negandum, quo ad muto, S negato, propono omne tibi de politum est a te negandum. Si conceditur propono tibi illam, tu es, S patet,quod est neganda, ex quo copulat sua est neganda,& altera pars eli csi cedenda. Deinde propono, nullum tibi depositum est a te negandum, si concedis tu co cedis oppositu regulae, & unius concessi, ergo male antecedes probatur, nam sequitur tu non es,ergo nullum tibi depositum est a te negandum, patet consequentia, quia contradictorium consequens repugnat antecedenti , ex quo asserit te esse. Respondetur negando,quod omne tibi depositum fit a te negandu, quia antecedit ad depositum,sequitur enim omne tibi depositum est a te negandum , ergo tu es, dc omne tibi depositum est a te negandum, patet consequentia a parte copulative ad totam copulativam, cuius antecedens antecedit ad alteram partem
S si dicitur tu negas regulam, dicatur, quod illa non est regula. sed ista. Omne depositum admissum est negandum. Vel aliter dicitur, quod quaelibet regula est contingens,quia ad placitum facts sunt ills regulae,ergo quaelibet talis est deponeda,& admittenda in depositione, vel neganda, qua negata .dicitur, quod illa noest regula non tanqua verum, sed tanquam repugna=, sequitur enim non omne tibi depositum est a te negadum, ergo illa non est regula . Omne tibi depositum est a te negandum, quare, etc. Explicit Tractatus Quintus obligatorie artis. Incipit Sextus qui intolubilium nuncupatur.
IvsoLvvi L E est propositio se esse falsam asse liue significans,ut hoc est salsum se ipsa demonstrata.
150쪽
Diuisio inso. Tractatus D insolubilibus tamen est differentia quoad signifi
care seipsum esse falsum. quoniam aliquod insolubile significat immediate seipsum esse falsum , ut hoc est talium, seipsa demonstrata. Aliquod autem mediate quia exigitur medium ad inserendum se esse sal sum, ut omnis propositio est falsa . quia non sequitur immediate, ergo ista propositio est falsa demonstrando illam uniuersalem, sed bene sequitur cu tali medio ε illa est propositio. Similiter dicendo, hoeno est ψεrum,ista non asserit immediate se esse salsam, quia nosequitur, hoc non est verum,ergo hoc est falsum. de monstrando antecedens, quia ex negativa non seqta ἡtur affirmativa, tamen bene sequitur cum tali medio a& haec est propositio. Pro declaratione praedictae di es nitionis pono duas diuisiones, quaru prima est ista
insolubilium aliquod oritur ex actu nostro. Aliquod vero ex proprietate uocis. Insolubilia ortum habetia ex actu nostro sunt ista, sor dicit falsum,ego non dico verum. I ile homo intelligit falsum. Tu non intelligis verum. l nsolubilia uero ortum habentia ex proprie late vocis lunt ista. Omnis propositio est falsa. Nulla propolitio est vera, hoc est falsum, hoc non est uerum. Secuda diuisio est illa. Insolubilium aliquod est insolubile simpliciter, aliquod vero secundum quid. Insolubile smpliciter est illud cui annectitur casus, quo ad mi illa sequitur contradictio. ver g pono quod ista propositio nulla propositio est vera, quae sit. a significet praeelsae sicut termini praetendunt , uidelicet quod nulla spositio sit vera & sit omnis propositio .
Isto posito quaero, utrum a sit verum vel falsum. Si veru ergo significat praecisae sicut est. sed ,a. significae praecisae, quod nulla propositio est vera. ergo nulla opositio est vera, ergo .a. non est verum,& prius dixisti quod erat veru ergo contradictio. Si dicitur quod ,a. est falsum, ergo a. significar aliter quam est, sed, a. significat praecisae quod uulla propositio est vera. ergo