Logica magistri Pauli Veneti. Habes in hoc enchiridio summam totius dialecticae, mira quadam breuitate, atque facilitate ad vtilitatem studiosorum conscriptam, nuperque diligenti studio correctam, atque emendatam. Additis quotationibus & postillis ad

발행: 1563년

분량: 256페이지

출처: archive.org

분류: 철학

161쪽

insolubilium. 7 3 i

ram' eonsequens salsum. Et tunc si allegaretur regii la,oportet dicere τ consequens no e exponi bile pro pter causam dictam,sed probaretur vel in pro iretur per suum significatum copulatum sicut & propositio insolubilis quaecunq;. Ad secundum concedo consequentiam,sed nego ipsam esse bonam nec arguitur ab exclusiua ad suam Aniuersalem,exquo exclusiua categoricae significat & uniuersalis hypotheticae. Et si dicitur quae est exclusiua eius dicitur P nullam habet.

unde si haec omnis homo est animal, significaret hy- Iothaeticae verum ει salsum,& hoc tantum animal est

omO,modo consueto,dicerem tunc uniuersalem illam non esse uniuersalem istius exclusiuae nec econ

verso,ita in proposito est dicendum. Ad tertium argumentum, dico similiter ae non valet conse entia, dccum dicitur,qubd a simili bene valet dico quo d non est similitudo, quia consequens unius consequentiae significae categuricae solum,& aliud hypotheticae,unde u haec,omnis homo currit, significaret quod omnis homo currit,& quod deus non est, ista consequentia tuc

non valerer,hoc currit,& hoc est omnis homo, ergo omnis homo currit,propter causam dictam,quia con

sequens significaret hypotheticae. Ad confirmationem admissis casu ut prius,dico quod consequentia non valet,& ad regulam a. singularibus sufficie ter enumer tis ad suam uniuersalem dico quod non arguitur cum debito medio quod deberet esse tale, istae sunt omnes propositiones uniuersales,& a. est veru, quod certe negatur,unde nec ista cosequetia valeret iste homo currit,& ille ho currit,& isti sut oes homines,ergo omnis homo currit,dato quod coseques significaret hypotheticae ut prius, sed oportet addere alteram partem significati,videlicet & nullus deus est,quo addito consequentia est bona, sed antecedens est salsum , & si quae ratur de contracictoria dicitur qudd est haec, noomnis Propositio uniuersalis est salsa significans di- Log. Pa. δε- Κ siu

162쪽

cendum deictis uniuersalibus. Omnis propositio uni versalis significat. aliterquam e. Nulla propositio uniuersalis eis vera , ct nulla propψsitio uniuersalis ei

concedenda. a mna exesi s in inserabilis. cap. s.

Exc LusivA insolubilis consimiles eontinet euitates, ut pono quod sor . & tu sitis onmes loquentes,& dicatser. deus est & tu dicas, tantum sori dicieverum,& sit. a.& nullam aliam,& significat sicut ter mini prae edunt praecisae. Isto posito quaero. virum, a. sit verum vel salsum, si verum,ergo signiscat praecisae sicut est Adba fgnificat praeci quod tantum sor. di cit verum ergo tu non dicis vertun,& tu dicis a. ergo. a. non est verum. Si dicitur quod .a est salsum,ergo significat aliterquam est. sed a significat praecisaequbdiantum soridicit uerum,ergo non ita est quod tantusor. dicit uerum, sed tu & sori estis omnes loquentes, ergo tu dicis uerum & non dicis nisi .a. ergo. a. est uerum, & ita habetur contradictio. Respondetur non admittendo casum, quia ex eo originatur insolubile simpliciter,si tamen non ponitur praecisae,admit o ca sum.& dico. a. esse salsum, & tunc ad argumentum a. significat aliter quam est,concedo , sed a significae praecisae quod tantum sor.dicit verum ergo &c. nego minorem,quia repugnat casu. Et si dicitur quid eNoquod aliud significat Dico quoLa. significae q.od

tantum sor. dicit verum,& quod. a.est uerum,nec ra-

tione primi signiscati est. a salsum, quia uerum est tantum sor dicere falsum, sed ratione secundi significati quia conceditura esse salsum. Contra responsionem arguitur. Omne dicens uerum est sortes, go tantum sor.dicit uerum, ista con

163쪽

la solubilium. γ

terminis transpositis,& antecedens est uerum, ergo& consequens, sed antecedens est .a. ergo. a. est ue rum quod antecedens sit uerum, probatur,nam dicensuerum est sor,&nihil est dicens uerum, quin illud sit sor ergo omne dicens verum est sor. patet consequetia ab exponentibus ad expositum. Secundo arguituri nihil p aeter son dicit verum, ergo tantum soridicit verum, i sta consequentia est bona, & antecedens est verum S consequens, qubdantecedens sit verum patet per exponentes, Tertio arguitur,sor. dicit verum Scnihil non sor,dicit verum, ergo tantum sor, dicit versi, ista consequentia est bona, ab exponentibus ad expositum, & antecedens est verum, ergo& consequens, sed consequens est. a. ergo. a est verum, Ad haec omnia potest simul responderi st nunquam consequens illatum est a. ne c. conuertibile cum . a. sed solum timile .a. sed si ponatur cum toto casu quoa sit. a, vel conuertibile cum . a. tunς respondetur concedendo omnes consequentias factas negando tamen illas esse bonas.

Ad primam ergo cum dicitur quod ibi arguitur ab uniuersali ad tuam exclusiua, nego. quia uniuersalis significat categoricae,& exclusiva. hypotheticae, quia est insolubilis. Et si quaeritur de sua exclusiva dicatur quod est una similis illi prolata a sor,quae non est insolubilis, videlicet tantum sor. dicit verum. Et ad aliam dici tur quod etiam non valet, nec illa est exesu sua dictae ex carptiuae , sed illa quam nominaui modo. Et ad tertiam dicitur, qu bd non arguitur ab exponentibus

ad expostum, quia ista exclusiua non est exponi bilis ex quo hypotheticae ligniscat , unde si ista , tan' tum homo est risibilis significaret principaliter quod tantum homo est risibilis , & quod nullus deus est.

tunc non valeret aliqua istarum consequentiarum.

Omne risibile est homo,ergo tantum homo est risibilis. Nihil praeter hominem est risibile, ergo tan-

rum homo est risibilis./ iein homo est risibilis,oc nihil

Κ a non

164쪽

Tractatus

non homo risibile,ergo tantum homo est risibili,

Eodem modo est dicendum ad istas exclusi uas, tantuexclusiva est salsa,tantum exclusiua non est vera dato quod una istarum sit onanis exclusiua, quod bene admittitur,quut non ponitur praecisae,&ita respondetur ut prius ad argumenta probantia aliquam istarum esse veram. De excarptiuis vero idem est iudicium ut in casu priori. Nihil pretier sor. dicie verum. Nulla propositio praeter excarptiuam est falsa. omnis excaeptiua praeter isti e vera, demostrata seips quare die.

SE O i rust dieere de insolubili hypothetico, Et pr

mode copulativa pro cuius declaratione pono aliquas regulas. Prima est ista.insolubile copulatiuum cuius una pars est necessaria per se si eidem in casu adduntur omnes conditiones cum nota exclusionis, fit insolubile simpliciter,& non admittendus est easus veri gra. pono quod illa copulativa deus est,& nulla copulativa est vera,quae sit a,sit omnis copulativa significans praecisae sicut termini praetendunt,isto posito de admisso,quaero virum,a,sit veru , si dicitur quod sic,ergo secunda pars est vera,sed secunda pars significat praecisae quod nulla copulativa est vera,ergo nulla copulativa est vera,ergo a. non est verum, Si dicitur quod. a. est salsum. ergo altera pars est salsa, sed non prima.ergo secunda,lunc sic,secunda pars est salsa,ergo significae aliter quam est, sed ipsa significat. praecisae,qubd nulla copulativa est vera, ergo non est ita ui nulla copulativa est vera,&.a.est omnis copulis oua ergo.a .eit verum,Secunda regula est ista Insolubile copulatiuum, cuius una pars est impossibilis uel contingens addendo eidem omnes conditiones cum

nota exclusionis sit insolubile secundum quid,& ad- , ἡuttendus est casus,uer graupono quod ista copulat

165쪽

Insolubilium . ,s

ua tu es honiis,& nulla copulariua est vera. quae sit .a. sit omnis propositio copulativa significans praecisae sicut termini pr tedunt,isto ponto S admisso, quaero virum,a. sit verum, si dicitur quod sic, ergo secunda pars est vera,& ipsa significat praecisae quod nulla copulativa est vera,ergo ita est i nulla copulativa est vera ergo,a. no est verum. Si dicitur qudd,a est salsum, ergo altera pars est falsa,& non prima,ergo secunda, tune arguitur sic,secuda pars est falsa, ergo significat aliter quam est, sed ipsa significat praecisae,quod nulla copulativa est vera,ergo non ita est quod nulla copulativa est vera,&,a est omnis copulativa, ergo, a. est vere. Et ira videtur sequi contradictio in isto easu sicut in priori,& per consequens quod secunda regula non est vera. Respondetur admittendo bositum. & dicitur qudd,αest falsum,& tue cosequeter oportet dicere st prima pars est falsa & secunda vera, &.si arguitur sic,tu es homo,& prima pars sic praecisae sgniferi

ergo ipsa est vera,negatur prima pars antecedetis, o a repugnat casui S uni casui concessb. Sequitur eni

prima pars est falsa, & ipsa signisi cat praecisae te esse

hominem. ergo tu non es homo. Eodem mo respondetur si una pars esset impossibilit, ut homo est asinus,& ista copulativa est salsa.Tertia regula test ista. Omne insolubile copulatiuum fit insolubile secunda

quid addendo eidem omnes conditiones praeter notam exclusionis,& admittendus est ea sus, ut pono

ista sit omnis copulativa.deus est,& nulla copulativa est uera,uniscans sicut termini praetendunt quae sit, a. isto ponto,dicitur quod,a. est falsum, no quide pro prima parte,sed pro secunda,& si arguitur sic. secum da pars est falsa. ergo significat aliter quam est. conceipsa significat praecisae quod nulla copulativa est vera. ergo no est ita quod nulla copulativa est uera,nego minorem, ex eo quod illa secunda pars setni

ncat copulatiRae,.quod nulla copulatiua est uera, α

166쪽

- Tractatias

quod,a. est veru,ic propterea a signiscat tria cata copidatinae, uidelicet liseus est,& Ψ nulla copulativa vera, &ui, a. est veris. Et non dicitur, a. falsa propter primu significatu,aut se dii, sed propter iectium. Eodem modo dicitur ad illud insolubile, tu es& ista copulatiua non est uera,ponendo casum priorem. Ex ptuna regula sequitur, quod si ponitur hanc , Ouq est vel quacunq; aliam esse omnem propositio non,&sgnificare praecisae deum est e, uel quodcunq; ter se necessariu,&.hoc est falsuri, de mons ado tibi a propositionem non admittendus est casus, quia sequitur contradictio Ex secunda regula sequitur, in si ponituricta,deus est, uel quacunq; atram esse omne propositionem.& sinificare praecisae homine esse asinum,uel te esse,& quod hoc est falsum demo strando eande propositione admittendus est casu s, & dici iurillam esse falsam,deus est. Ex tertia reg. sequituros amnitur ista deus est, vel quamcunque alia esse omnem propositionem. & significare sicut placet, & φ me est fassiani non ponendo praecisae, admittedus est casus,&dieitur istam esse falsam. qua recto

- REAETAT, dicere consequenter de insolubili disiunctruo. pro cuius insolubil:s declaratione, sit haec pri .ma regula insolubila disiuncti via , cuius una pars est impollibilis per sest insolubile simpliciter . si eidem

in casa adduntur.Omnes .conditiones cum nota exclusionis ver g pono quδd illa disiunctiva, quae si a nullus deus eli. vel nulla disiunctiva est , era,sit omnis ἐi. sinam uas gnificans praecisae sicut termini praete dum isto posito Sc admisso, quaero utrum, a sit verit, . si dicitur quod sic. ergo altera pars est vera,& ino prima,ergo secunda. tunc arguitur sic, secunda pars est . vera, ergo significat praecisae es prancipaliter sic ut .

est,sel secunda pars significat praecisael nulla disiu: strua est yera. ergo ita est quod hulla disiunctiva est vera,

167쪽

ficat praecita 'ood milIa dasiuctsua est vera,ergo non est ita,qubdit ulla di iunctiva est vera,&. a. est omnis disiunctiva. ergo. a est verum. Praeteri a dicitur quida in casu isto ei insolubile simpliciteri, deo no adnate redus est 'casus, ua implicat contradi ctione: Secunda regula est ista. Insolubile disiuncti uu apparens, cuiu, una pars est contingens salsa, fit ins6lubile secundum . quid eidem addendo in casu omnes conditiis' es cum

nota exclusionis,u g. pono tibi istam,tu no es homo,

vel nulla disiuctiva est uera,quae sit a. & sic omnis disiunctiva. si ificans praecisae sicut ferimm praetendunt,isto posito & admisso quaero utrum,a. liuerv. si dicitur quod sic. ergo una pars est uera,nsi prima': ergo secuti /,tunc arguntur sic secunda patri est v

ra,ergo s gniriat praeci sicut est,sed ipsa significae pellar et, nulla di,tussima est uera,ergo ita e senula disiunctiva et 'uera,erg6 a. no est uerit Si dici i ii tibia Efalsii .ergo scar pars est talia,sed ipsa significat praecisae u, nulla disiicti uti est vera. erg6no est ita P nullidi suctiva e uera ergo aliqua di fluctiva est ueri,&. a. e omni,' si octiva. ergo. a. est uero,& ita ut piet se quitur cotradictio in isto casu,sicut)n primo.& pcoris regula no est uera. Respodetur cede so regula, ct admittedo casu. & dicitur i,a: est veru, et tunc qi; dicitur no prima passest vera. ergo secunda'. dico vprima pars es uera, ua ipsa esse uera sequitur exca - .iu,& secuda est falsa,&ex libcno cocluditur in uenies. Uerutamen huiosmodi. disiumna non est insolithilis nisi appareter, ut dicebatur in legula. quia Om 'ne insolubile est falso,&.a .est uersi ergo,a n6esii

regula. Omne ins lubile disiunctiva fit in solutae secundum quid,eidem addendo in cata

omnes conditiones praeter notam exclusionis . uer. g.

posito quo tisia ditiunctiva homo est asinu uel ista

168쪽

Nactatust

disiunctiva pa falia quae sit. . si tomnis disiunctiva significans sicut ter ni praetendunt,admittitur casus, quo admisso,dico quod,a.est salsum. & secunda parsi significat aliter quam est,sed nego quod ipsa. signisi

cet praecisae quod ista disiunctiva est salsa. immo etita. fgnific t aliter,s quod a. est uerit. Eode m'do dicere tur si poneretur quod ista,tu non es homo, uel ista distinctiva non esi uera esset omnis disiunctiva & signiscaret sicut termini praetendunt Notadum quod nulla disiunctiva est insolubilia,cuius altera paxs est tae,ia,nec fieret insolubilis positis illis conditionibus sectrius nominatis,ut deus est,uel omnis disiunctiva e se salsa,tues homo, uel ista disiuctiva est talsa,unde ponendo casum quemcunq; nominatum , admittere lux ille,& concederetur quaelibet illarum disiunctivarum Propter ueritatem primae partis. Contra istam responsionem arguitur sic.Omne,a. est falsum,sed omne. a. est ista disiunctiva ergo illa disiunctiva est salsa,tenet consequentia quia syllogismus in primo tertiae figurae,& antecedens est uerum,ergo & consequens,sed consequens est secunda pars disiuctivae, ergo ipsa est

uera,& per consequens,a .est uerum. Secundo arguitur sic,Oppositum,a. est salsum,ergo,a psi uerum, antecedens probatur. Nam hoc est falsum,nullus homo est asinus,& ista disiunctiva non est falsa, & hoc est

oppositum a.eigo oppositum,a. est falsum.consequetia tenet cum minori,maiorem p bo . Nam ipsa est una cc putatiua cuius secunda pars est salsa, quia iam

concestum est quod,a. est salsum. Ad primu dicitur c5 cedendo consequentiam,& negando ipsam esse bona& cu dicitur quod est syllogismus in primo' tertiae figurae,nego qa coclusio,hypotheticae significat,qualiter non cot ngit coclusioni alicuius boni syllogismi. Ad secudum dicitur quod oppositum,a. no est illud. sed hoc nihil quod est homo est asinus,& noni si disiunctiva est ulla,cuius secunda pa I igniscat do bus

169쪽

si modis sicut suum contradictorium, Ilaee argume ciis ea. poterant applicari cap. insolubiliu copulatiuarum,

i r sed totiens est imitile replicare. Exprima regula sequio tur,quoius poneretur han homo est asinus, vel quao α cunq; ali propositionemisignificare praeciset, quod hoste asinus, vel,quod nulla propositio est vera, nousui admittedus casis,quia sequeretur,contradictio secuta regula,2 sequitur si poneretur hac, ho est hi asinus,esse omnem propositionem, S signiscare prae tu cisae te no esse,vel quod nulla propositio est vera,ad .

ne mitteretur casus, & diceretur istam esse veram,homo P est asinus. Ex tertia regula sequitur,qubd si poneretur istam,homo est homo esse omnem propositionem,&ae significare hominem esse asinum,uel,quod nnlla proci positio est vera non ponendo praecisae, deberet admitti casus,& consequenter dici quod ista est falsa,homo i in asinus, quare,&c.

Dei olubra, non apparentibus. cap. g.

- . quaedam declaro insolubilia, quae insolai bilia non apparent,ut sori non habebit denarium. Pla. i non pertransibit pontem. Et pono quδd omne dicens verum habebit denarium,& solum me, & quod tu diacas istam propositionem,& nullam aliam,qui sit. a. go non habeo denarium,significantem, praeei se sicut aermini praetendut,isto posito,quaero utru habebit denariu,vel non. si dicitur, qudd tu habebis denariu,Stomnis qui habebit denariu dicit veru,ergo tu dicis vera,& non dicis nisi,a,ergo,a,est veru,& tunc sic a. est verum,& signiscat praeciis quδd tu no habebis denariu,ergo tu non habebis denariu, quod est contradi- . cto tum prius concessi, si aute dicitur,qudd tu no iabebit denariu,ergo tu no dicis veru,& non dicit nisi. a gO,a,hon est veru,tuuc sic ,non est veru,&,a,signincat praecisi qudd tu no habebis denarium,ergo nouerit ita,quod no habebit denariu,ergo tu habebis denatiui& ira sequiturcψatradictio. .imiliter potest ar

170쪽

Tractatus. t tui in principio quaeredo,utrumn sit ver si vel salsum

quemadmodum in aliis insolubilibus quirebatur. Pro Itere Π0Π mittitur casus, quia ex eo originem trait insolubile simpliciter. Si tame)n casu non ponitur dictio exclusiua,admitto casum,& dico, quod tu non habebis denarium,&,qudis,a non est verum, sed tunc ad argumentit,a,nsi est veru, sed. a signifieat praecisae,qubdiu non habebi denariu ,ergo no est ita,quod tu non h bebis denarium nego minorena', quonia,a,significat,quis a tu non habebis denario, , quόdia si vetu&non ratione primi sign s cati. a. esi falsum, sed ratione secundi. Veruntamen si fieret consequentia non ponedo praecisae in minori,negarem consequentiam. Eodem modo respondetur ad casum de sponte, v quado ponitur, quod omne dicens veru pertransibis pontem et solii tale,& sor qui. sit omnis sor dicarina propositionem,& nullam aliam, sor non pertransibit pontem significantem praecisae sicut termini praetendunt, non admittitur casum si tamen retro ueretur dictio exclusiua,admittitur,& dicatur consequenter quod sor. non

pertransibit pontem, & quod ,a, est salsum. contra istam respositionem arguitur sic, nullum dices falsum

pertransibit pontem sed sor. dicit falsum,ergo sor. nsiperi ransibit pontem,consequentia est bona, quia est syll ogismus in quarto primae figurae,& antecedetis verum,ergo consequens,sed consequens, est,a, ergo, , est verum Secundo arguitur sic. Contradictoriu, a,est falsum,ergo, a st verum antecedens,probatur quoi ii hoc est falsum, sor. pertransibit pontem,& hoc est cotradictorum eius, ergo, Sec. priuia pars antecedentis probatur,nam sor dicit falsum ergo non pertransibit

Pon tem,& ista propositio,sor. pertra sibit pontεsgnis eat praecisae quod sor. pertransibit ponte, go est falsa. Ad primu rispodetur,concedendo consequentiam ct negado ipsam esse bona, nec est syllogismus in quar

o primae figurae,quia cosequens significat hypotheti

SEARCH

MENU NAVIGATION