장음표시 사용
191쪽
albus,& antichristus non est coloratus, scia pars tet scilicet quod quaelibet eius pars sit continges, 4a indifferenter potest esse vera & falsa,vi bene patet.' Τertia etiam pars patet scilicet quod nulla illaru partium alteri repugnat quia possibile est quod antichristus sit niger. quo posito hae forent simul vere . antichristus non est albus,& antichristus est coloratus,ergo non inuicem repugnant. Respondetur quod diminute recitata est regula contingentiae disiunctivae. Sed oportet plus addere scilicet quod contradictoria partium non repugnent. Nunc ad propositum disinncti-ua proposita est necessaria, & quael iber eius pars est contingens.& nulla alteri repugnat, sed opposita illarum partium repugnant,valet antichristus est albus antichristus non est coloratus, quare nihil contra re gulam. Notandum quod contra quamlibet istarum
regularum contentarum in materia hypotheticatum Nota. potest argui ex assignatione hypothetic ae negatiuae vel partis non principalis. ubi ergo tales obiectiones procederent dicatur regulas hypotheticarum in ne- .gatiuis non tenere,neque etiam de partibus non primcipalibus. Tici
obiectisnes contra dicta in ι eap. s. . t De praedicabilibus. cap. 6.MAraat A Praedicabilium quasdam continet dis- finitiones'quarum prima erat ista'. Genus est termi- 'M .. nus univocus praedicabilis in quid de pluribus dissere' tibus specie,ut animal. Contra istam diffinitionem arguitur sic. ly corpus
animatum,est genus,& in no est terminus uninocus. ergo diffinitio insufficiens, tenet consequentia cum maiori,minorem probo. Naois terminus uni uocus
est termivus simplex, sed ly corpus animatum non est terminus simplex ergo non est terminus uni uoeus.
192쪽
Dicitur quod ly corpus animatum non est gen uti nec ly animal rationale, quia quodlibet genus debet esse terminus simplex. Et si allegaretur Porphyrius ponens terminum istum pro genere, dicitur quod posuit non quod ita esset sed gra exempli, aut quia caruit termino simplici. loco, ergo istius termini, corpus animatu m,debet poni unus istorum simplicium vivens. vel Duum, medians inter ly animal, & lv corpus. unde omne animal est vivens, sed non econuerso. similiter omne vivens est corpus,& non econuerso, loquendo de vivente composito ex materia & forma ,
ly animal rationale. ergo frustra positum est pro genere, quia est diffinitio hominis, sed ideo posuit Porphyrius, quia sequebatur opinionem Platonis ponentis coelum esse animal rationale,cuius Opinionem negamus ad praesens. Secunda diffinitio erat ista . Genus generalissimuest quod cum si genus non potest esse species. Ex qua inserebatur alia quod genus subalternu est illud, quod cum sit genus potest esse speciens. Contra istas diffinitiones sic arguitur,ly subitantia est genus generalissimum,& potest esse species,ergo diffinitiones insufficientes. tenet conlequentia cum maiori, minore probo , Nam ly substantia potest conuerti cum isto homo ergo potest esse species. consequentia tenet,&antecedens simili rer per nouam impositionem. Respondetur quod argumentum verbaliter procedit.& non contra intellectum diffinitionum , prima namque sic intelligitur genus generalissimum est
illud quod cum sit genus non potest es o species, se adaequatae significando, Nunc ad propositum lysubitautia, potest esse species, sed non sic ad equatae lignificando.scilicet subitantiam. Tertia diffinitio principalis suit ista . Species est terminus uni uocus non supremus, praedicabilis in Ode pluribus . Contra arguitur sic ly substantia est
193쪽
terminus uni uocus non supremus praedicabilis inde pluribus,& tamen non est species,ergo difinitio in sufficiens tenet consequentia cum minori, maior probatur. Nam 2 substantia praedicetur de plumbus,inquid,patet,&-sit terminus non supremus probatur. Nam aliquis terminus est supra eum, ergo non est supremus,consequentia tenet antecedens probatur de iisto termino ens qui est supra istum terminum substa 'tia,quia omnis substantia est ens,& non econtra Respondeturi quemadmodum ly substantia, est genus generalissimus,lta est terminus supremus, & cum dicitur ly ens est supra eum nego,quia superioritas & inferioriras non reperitur nisi in predicamento lyens, non est in praedicamento, ergo non est supra nec infra. Et cum dicitur omnis subitantia est ens & no ec5ueris,ergo ly ens,est terminus superior,non valet c5 sequentia, sed bene sequitur,ergo est terminus communior,vel prior,sicut non sequitur, omnis substan- itia est homo vel non h5, Se non econuerso,ergo ly hovel non homo,est terminus superior,nullus. n. terminus compositus est supra vel infra aliquem terminum praedicamentalem. arta diffinitio fuit illa. Species specialissima est terminus qui cum sit species no potest esse genus. Ex qua inferebaturis species subalterna est terminus,qui cum sit species potest esse genus. Contra arguitur sic, iste terminus homo, est species specialissima& potest esse genus. ergo neutra diffinitio sufficiens,consequentia tenet cum maiori, minor probatur, quia potest conuerti cum illo termino ani- mal. Dicitur'argumentum non procedit contra intellectum regulae qui est istae,species specialissima est terminus qui cum sit species non potest esse genus,sic ad quatae significando, sicut ly homo,sed iam in proposito,si ly no conuerteretnr cum ly animal non adae quatae significaret hominem. Quinta diffinitio fuit ista Differentia est terminus uniuocus praedicabilis in qua
194쪽
le essent ille. Contra arguitur ric ly rationale,est disse
Contra /s rentia,& tamen non est terminus uni uocus, ergo disd Ferentia. finitio in sussciens, tenet consequentia antecedes probatur,nam significat homine sub rati ει qua sensitiuude intellectivum, significat angelum sub ratione qua intellectivum solummodo ,ergo diuersis rationibus . Respondetur Ψ ly rationale,quod diuidit animal. quado dicitur animalium aliud rationale, aliud irrationale non significat nisi hominem, quia non significa; nisi animal rationale, sed nullus angelus est animal ratio ianale,ergo non significat angelum, S ita unum assumptum suit talsum, Sexta diffinitio fuit ista. Proprium est terminus 'niuocus praedicabilis de pluribus in eo quod quale accidentale couertibiliter,ut risibile quod praedicatur de sor,& Pla. accidentiliter conuertibili ter. Contra istam diffinitionem arguitur sic ly risibile .ontradis. est proprium,& tamen non praedicatur de pluribus couertibiliter,ergo diffinitio insufficiens,len et co sequetia cum maiora, minor probatur,nam ly risibile pridicatur de sor.& Pla. & non conuertibiliter, quia sor. Scrisibile non conuertuntur,unde non sequitur, risibile currit,ergo sor. currit. ergo, &c., Dicendum quδd lyconuertibiliter in diffinitione non respicit ly pluribus,sed illud ratione cuius de talibus praedicatur, videlicet subiectum, quod est iste terminus homo, cum quo conuertitur iste terminus risibile,unde ista con sequentia non valet ly risibile , praedicatur de sor.&
Pla.& non conuertitur cum illis ergo non couertitur,
arguitur enim ab inferiori ad suum superius negatione praeposita. Septima diffinitio erat ista,accidens est terminus v muocus praedicabilis de pluribus in quale accidentale non conuertibiliter. Contra istam diffini tionem arguitur sic, nam iste terminus hic albedo est: Cρ tro ris quia est terminus accidentalis,& tamen non ς mi est praedicabilis de pluribus quia est terminus discre tus,ergo diffinitio insufficiens. soluitur hoc argum e
195쪽
tum perdistin tionem dicendo , quod accidens potest sumi large pro omni termino accidentali communi vel discreto,& sic non sumitur in proposito. Alio modo protermino accidentali communi,& sic diffinitur ad praesens,& secundum istum modii patet quod iste
terminns hic albedo, non est terminus accidentalis, nec est pluribus competens accidentaliter. Octaua
diffinitio erat ista. Praedicatio directa est illa in quo superius pridicatur de suo inferiori. Indi recta autem c5uerso. Contra istas diiunitiones arguitur sic, quia ex illis sequitur quod aliqua est praedicatio quae nec est directa nec in&recta,ut homo est homo,animal est
animal, quia nec superius nec inferius praedicatur. Ideo respondetur concedendo conclusionem. Vltima
diffinitio fuit illa. Praedicatio essentialis est illa in qua superius prae dicatur de suo inferiori, vel disserentia de aliquo litorum aut econuerso. Contra istam diffinitionem arguitur sic homo non est animai,no est praedicatio essentialis S tame superius praedicatur de suo inferiori ,ergo diffinitio insufficiens,tenet consequentia cum minori,maiorem probo, quia ista praedicatio est impossibilis. Respondetur 91 aliquam praedicatio essentialis est impossibilis. Similiter aliqua praedicatio contingens est praedicatio essentialis,ut tu es homo, S antichralius est animal, Item aliqua praedicatio necessaria est praedicatio accidentalis,ut homo est risibilis,animal est quantum,aut coloratum. Gutra dif
IN MATERi A syllogismorum est aliqualiter obiicie
dum ut quod non expresse est prolatum ad lucem reducatur. De primo arguitur probando insufficientiam figurarum se,quatuor sunt fgurae, ergo diminute tres assgnantur,consequentia tenet,anteced ens
196쪽
probatur,nam iste est optimus lyllogismus,omnis homo est animal,omne animal est substantia,ergo omnis homo est substantia,ergo est syllogismus alicuius
figurae,non primae,quia quod subiicitur in prima non praedicatur in secunda,nec est secundae figurae quia nopraedicatur idem in utraqhnee tertiae, quia non subiicitur idem in utraq;, ergo oportet dare quartam figura,
in qua illud quod praedicatur in prima Γλbiici tur in secunda . Respondetur quod non sunt plures. figurae quam tres,nec syllogismus propositus costitvie quartam figuram,quia e in prima figura &in primo modo, nee dictum est quod non constituat primam figuram,
quia est in prima figura alius syllogiimus quam ille cuius subiectum primae propositionis est praedicatum secundae sed dicebatur,si subiectum primae est praelie
tum secundae, sic resultat prima figura. Dicatur ergo quod ille syllogismus constituit primam figuram, cuius subiectum unius praemissae est praedicatu alterius. Secundo arguitur in sufficientia modorum primae fi- traff- gurae sic syllogizando,nullum animal est lapis, quili-Diemia 'mo bet homo est animal,ergo aliquis homo non est lapis Gru prinis iste est syllogismus primae figurae,& tamen non est in . aliquo illorsi nouem modoru,ut patet discurredo per omnes,ergo plures sunt quam nouem: Item syllo-gigatur sic. Omne animal est sub tantia,omnis homo
est animal,ergo homo est substantia,iste syllogismus
est primae figurae & tamen non est in aliquo illorum nouem modoru,ut patet intuenti nisi sorte diceretur quod esset in paralipton,nec hoc euadit,ouia parali-pton concludit indirecte, & praedictus syllogismus concludit directe,ergo &e. Dicitur quod primus syllogismus est in celarent,non immediate,led mediate. quia ex primis praemissis concluditur in celarent,nullus homo est lapis,ex qua sequitur formaliter, qae aliquis homo non est lapis in figura de inesse. Consimili
ter est dicendum ad secunem syllogismum quod est
197쪽
in primo primae sigurae non immediate, sed mediate concludendo istam conclusionem in figura de inesse ex propria conclusione. unde iste syllogismus est immediate in primo primae,omne animal est substantia.
2uilibet homo est animal, ergo quilibet homo est subantia, quia non exigitur ahquod.medium ad hoc sit in primo primae figurae, sed alius syllogismus e mediate,quia non sequitur conclusio ista , nisi mediate ista subintellecta. s. quilibet homo est sibilantia,tanquam ab uniuersali ad suam subalternam. Et si ex his coacluderetur quod barbara, vel celarent concludit indirecte,vel inde si nite, vel particulariter, c6cedo n. e tra Afri immediate sed mediate.Tertio ostendo insufficientia modorum modoru secundae signrae sic arguendo . Nullus lapis emis Ruraestianimal,quilibet homo est animal, ergo aliquis homo no est lapis. Vel sic,quilibet homo est animal. nullus lapis est animal,ergo nullus homo est lapis,quilibet istorum syllogisinorum est in secunda figura. non in aliquo illorum quatuor modorum, ut patet discurrendo per singulos. Na primus syllogismustistoisi
duorum,constat ex duabus uniuersalibus concludentibus particularem,& secundus concludit in directe, qualiter no reperitur in aliquo illorum quatuor modorum. Respondetur ut prius,quod primus est mediate in caesare,quia ex propria & immediata conclusio ne eius sequitur conclutio adducta sermaliter,secundus vero est in camestres etiam mediate,quia ex propria & immediata conclusione eius sequitur conclu-
so illius syllogismi per conuersionem implicem Quarto ostendo insufficientiam,modore tertiae figurae sic arguendo. Omnis homo est substatia,omnia nomo est animal ergo quaedam substantia est ani'al,
vel sic,quilibet homo est risibilis, aliquistio est unus homo,ergo aliquod risibile est unus homo, isti sunt optimi syllogismi in tertia figura, & no in aliquo mo' do quia omnes modi tertiae figurae concaudunt dire-
198쪽
Tractatus cte,& praedicti syllogismi concludunt indirecte, ergo
Sc. Ideo dicitur ut prius,qubd primus est in darapti secundus in datisi non immediate sei mediate, a conuersionem simplicem immediate conclusionis, & ita non est in conueniens quod modi tertiae figurae cocludant indirecte,non immediate,sed mediate tolum.
obiena ad dictum ulti.cap.contra modo Hurarum. Cap. 8.
Contra stri A κ G v i r v a communiter contra figuraru mo-rnum modum dos probado syllogismos factos in illis aliqualiter no primae 'μra tenere. Et primo contra primu modii primae figurae, nam iste syli's non valet, o mais homo vel assinus est asinus,omne risibile'eit ho vel asinus, ergo Oe risibile o. est asinus. Et ponitur in primo primae figurae, ergo modus iste insufficiens. consequentia tenet cu maiori quia omnia rea sita ad primit priniae sufficieter exprimuntur, qudd aut iste sylrs non ualeat,probatur,consequens est salsum antecedens est verum. probatur
Nam minor est vera,vt patet ex suis exponentibus,
S maiorem probo induἀiue. iste homo vel asinus est asinus,& ille homo uel asinus est asinus,& sic de si
gulis, S isti sunt omnes homines , ergo omnis homo uel asinus est asini: s . patet consequentia a singularibus sufficienter enumeratis ad suam uniuersalem. Respondetur quaerendo de subiecto distributionis illius, niversalis,omnis homo vel asinus est asinus siddistribuitur, utrum totum disiunctum, vel prima pars solum inodo,si totum disiuetum,nego maiorem & adprobationem adductam, dico quod quaelibet singula 'r s in qua demonstratur homo,est falsa . ideo ista est falsa, iste homo uel asinus est n sinus , demonstrando hominem, quia significat quod hoc quod est homo est asinus de hoc est falsum. Si autem solummodo prima pars distribuitur, nego consequentiam, quia plus praedicatur in minori quam suerit distributum in maiori Vnde non oportet quod subiectum rotius pro- , positionis
199쪽
positiris maioris praedicetur in minori, sed Iume quod subidctum distributionis, ita quod secundu i starnsionem, uniue salis quae est maior habet subiectum distributionis, quod est prima pars disiunctim,& ha Dei lubiectum propositionis quod est totum disiun-Qum,primum subiectum expedit praedicari in minori S non secundum, nec de tali intelligitur regula primae ligurae. Contra secundum modu arguitur sic ,iste Contra seta syllogismus non valet, nulla conclusio est vera, sed sim modum conclusio, ergo primae se
nulla conclusio facta in celarent est vera,& tame iste να. lyllogismus est in celarent,ergo&c. Minor patet. Oaunt Omnia re quinta,maior probatur ponedo quod
syllogismus iactus sit omnis syllogismus, quoposito
antecedens illius syllogismi. est uerum pro qualibet 'Parte,&consequens falsum,quia falsificat se ideo di citur ut in ma insolubilium, qu bd dictus syllotismus tinxii 'Oprimae. quia conclusio est propositio insolubilis hypotheticae significans qualis non est
aliqua praemi irum . Contra tertium primae figurae Cou Garguitur sic, istae syllogismus non valet. cuiuslibet ho trum morim minis asinus curru,brunellus est hominis asinus, ergo brunellus currit, & tame arguitur secundu tertia modu,ergo modus insufficiens. consequentia tenet cu minori, maiore probo. Et poo quod quilibetho haheat duos asinos quoru unus currat.alius non . de quoru numero non curret si sit brunellus. isto posito ans est veru, Vt patet,conseques contra casu. Ideo dicit. Targumeu tu non valet. quia plus pdicatur in minori
quam fuerit distributu in maiori. Na distributu in maioriauit praecisae ly hominis, S praedicatum minoris rat hominis asinnr, Sed sorte dicitur Padnuc sint argumentu sic arguedo. Cuiuslibet sominis asinus currit, brunellus est hominis, ergo brunellus Trit, Dicitur u nondu est syllogismus in tertio prim quia in obliquis casibus,Oportet subiectu maio-
200쪽
Hs praeditari in minori in recto'sie dicendo,brunellus
est homo,& hoc negatur propterea bene sequitur, cuiuslibet hominis asinus currit, set est homo, ergosor.asinus currit. Notandum circa illum modu quod si aliqua praemissam non fuerit quanta,non arguituri unc secundum istum modum , ut necessario omnis homo est animal, sor.est homo, ergo necessario sor. est animal. Item omnis homo est animal, sed tantum risibile est homo ergo tantum risibile est animal .in qualibet. nciarum consequentiarum est antecedensueru,& consequens falsum,non est ergo aliquis isto-xu paralogismoru syllogismus in darii. quia in primo
maior non est alicuius quantitatis, quia est modalis de sensu composito,in secundo minor non est alic ius quantitatis,quia est exclusiva primi ordinis. Contra quartu primae arguitur,sic iste syllogismus no valet.Oe animal si est rudibile, non est homo,sed tu es animal si es rudibilis,ergo tu non es homo, & tamen arguitur secundu istu modum,ergo est insufficies, cosequentia tenet,antecedens probatur,nam conseques
est falsum,ut patet,& quaelibet praemissarii est vera. s. tam secuda quam prima,ut pater per exponentes. Naaliquod animal si est rudibile non est homo ,et nulluest animal,quin illud si est rudibile,non sit homo. patet etiam ex omnibus suis singularibus, quarum quaelibet est vera. Respondetur ut in primo, si totu conditionatum distribuitur,negatur maior, & tunc ad argumentu. dico quod non bene exponitur. Primo, vaest uniuersalis negativa quae non exponitur. Secudo, quia non debite assignatur secunda expones,quae deberet esse ista,& nihil est enimal si est rudibile. quin istud non sit homo quod est salium, quia aliquod est animal si est rudibile,quod est homo. Nam hoc est homo, demonstrandi, ominem, & hoc est animal si est rudibile,ergo &c. ite multae singulares sunt salsae, ut hoc animal,si est rudibile non est homo demonstran