장음표시 사용
41쪽
rum & eonsequens falsum, veruntamen si contingeret descendere descederetur illo modo. Propter praedicta est notandum quod ista coniunctio,&, aliquando tenetur copulatim,& aliquando copulativae, tenetur copulatim qua do copulat terminos. ut sor.& pta. currunt.Tenetur copula Duae quando coniungit propositiones.visor. currit& pla mouetur. Consimiliter
nota disiunctionis aliquando tenetur disiunctim, aliquando disiunctiuae.Tenetur disiunctim quando disiugit terminos. Vt sor. vel plato currit:. Et tenetur disiuctivae quando disiungit propositiones,ut deus est vel homo est asinus. De suppositione persenali. Cap. q. CONfEQvENTER sequitur diuisiones ponere suppositionis personalis materiam concernentes, inaruprima est ista. Suppositionum personalium alia discreta lia communis. Suppositio personalis discreta est acceptio termini singularis vel communis cum pronomine demonstratiuo singularis numeril personaliter supponentis. visor. currit.ille homo disputat. Ex ista diffinitione sequitur ista regula. Omnis terminus discretus vel communis cum pronomine demonstrativo singularis numeri existens pars propositionis. discrete isupponit siue praecesserit signum distributi-uum,sive non. Vnde ita stat discrete.ly tu,in illa, nullus asinus es tu. sicut in ista, tu es homo. Suppositio personalis communis est acceptio termini communis personaliter supponentis sine pronomine. demonstrativo singularis numeri. ut homo currit. Secunda Secunda d diuisio est illa. Suppositionum personalium commu- visio. nium quaedam est determinata quaedam confusa. Suppositio personalis determinata est accceptio termini personaliter supponentis, sub quo contingit descendere ad. omnia eius singularia disiunctivae. ut homo currit,de isti sunt omnes homines.ergo ille homo: currit, vel istae homo curru. vel sic de singulis. Iux ta quam
42쪽
suppositionem si haec prima regula, Cuiuslibet parti
culatis vel indefinitae subiectum supponit determinate,tam affirmative quim negati ueram in suppositione materiali quam personali Secunda regula est ista, omnis terminus communis quem nullum signum pretcedit,nisi signum particulare, supponit determinate. ivnde huius propositionis,homo est animat,iam subie .ctum quam praedicatum supponit determinate . & si alicui istorum adderetur signum particulare, non pro pter hoc impediretur suppositio ista Suppositio coci fusa est acceptio termini comuniter personaliter supponentis sub quo non contingit descendere disiunctiuae. ut tantum homo est risibilis. ly homo, stat consuTertia Lin- sae.& non debet disiunctivae descendi,ut patebit. Tertia diuisio est ista. Suppositionum personalium confusarum quaedam est confusa tantum & quaedam confasa distributiva. Quarta diuisio est ista. Suppositionum et sonalium confusarum tantum,quaedam est mobi-is,quidam immobilis. Suppositio personalis confusa
tantum mobilis,est acceptio termini communis personaliter supponentis,sub quo contingit descendere ad omnia sua supposta disiunctim. ut omnis homo est , animal,& haec sunt omnia animalia, ergo omnis homo est hoc animai,vel hoc animal. vel ite de singulis. Iuxta quam suppositione sit haec prima regula. Cuiuslibet uniuersalis affirmative praedicatum si
minus communis deducto omni impedimento stat cofusae tantum mobiliter ut omnis homo est animal.ly animal,stat confusae tantum mobiliter . dico si fuerit terminus communis,quia si suetit terminus discretus staret discrete. etiam dico sine impedimento ad excludendum alia signa.vnde dicendo omnis homo est om ine animal. ly animal,est praedicatum uniuersalis athrmative & terminus communis, & tamen non stat consula tantum , sed distributivae, ut patebit. Secunda: regula. Cuiuslibet exclusiue primi ordinis,cujus no-εζεν .
43쪽
Summularum. 2ota ex elusionis non negatur subiectum, si fuerit terminus communis deducto omni alio impedimento stat
consulae tantum mobiliter. ut tantum homo currit, tatum homo non currit, utrobique supponit ly homo confusae tantum mobiliter. Suppositio personalis confusa tantum immobilis est acceptio termini personaliter communiter stapponetis, sub quo non contingit descendere, sed si contingeret descenderetur disiunctim. ut necessario homo est animal. supponit ly homo, isto modo, quia cum nullo medio sequitur ergo necessario, istae homo, vel istae homo, & sie de singulis est animal, quia antecedens est verum, S consequens salsum, tamen si contingeret descendere, descederetur isto modo Huic suppositioni annectuntur regulae. Prima est ua. Cuiuslibet conditionalis affirmativae de terminis communibus deducto impedimento alterius signi, quilibet illorum supponit cuia fusae tatum immobiliter, ut si homo est, animal est, tam lyhomo,quam ly animal, slat consuta tam una immobiliter Secunda regula. Cuiuslibet reduplicatiuae affirmat uae praedicatum, si fuerit capax confusionis,& non habuerit aliunde impedimentum, stat confusae tantumi mobiliter. ut sor. inquantum homo, est animal. ly animal, stat illo modo. Tertia regu a. Cuiuslibet modalis in sensu composito habentis terminum communem non distributum, supponit ille terminus consuta tantum immobiliter . vi necessario homo est animal. Impossibile est hominem non esse, quia non licet descendere, ut patet. Quinta diuisio est ista. Suppositionum personalium distributivarum quaedam test mobilis, & quaedam immobilis . Suppositio personalis
distributiva mobilis est acceptio termini personali-tςrcommuniter supponentis sub quo contingit descendere ad omnia sua supposita copulatiuae. ut omnis bomo currit, & isti sunt omnes homines. ergo
ille homo currit,st iste homo currit, & sie de singu-
44쪽
tis. quare concluditur quod ly homo, stat eonsula distributivae mobiliter . Illi suppositioni sunt annexae istae regulae. Prima est ilia . Cuiuslibet propositionis uniuersalis affirmativae subiectum , stat confusae distributivae mobiliter. ut omnis homo currit, quilibet homo disputat,quodlibet animal mouetnr , tam ly homo, quam ly animal, stat distributivae mobiliter. Secuda regula. Cuiuslibet uniuersalis negatiuae de consueto modo loquendi tam subiectum quam praedicatum si fuerit terminus communis non impeditus, suppo- nil co fusae distributivae mobiliter .ut nullus homo est
asinus, tam ly homo, quam ly asinus, stat confusae distributivae mobiliter,dico de consueto modo loquendi,quia huius uniuersalis negatiuar, omnis homo animal non es , non stat ly animal, quod est praedicatum distributivae, sed confusae tantum. Tertia regula. Cuiuslibet particularis vel indefinitae aut singularis negatiuae de consueto modo loquendi, praedicatum si fuerit terminus communis,deducto impedimento alterius signi, stat confusae distributivae mobiliter, ut aliquis homo non est asinus, animal non est lapis, sortes non est capra. In his omnibus praedicata stat eonfusae distributivae mobiliter,adueniente tamen impedimento alterius signi non sic starent. Unde dicendo sor. non est ψmnis homo,non supponit ly homo, confusae distributivae, sed determinate ut ostedetur. arta regula. Cuiuslibet exclusiuae affirmativae primi ordinis praedicatum si fuerit terminus communis deducto impedi ' mento alterius signi,. supponit confusae distributivae mobiliter,ut tantum animal est homo. ly homo, supponit illo modo . Suppositio personalis distributiva immobilis est acceptio termini communis personalite supponentis sub quo non eontingit descendere , sed si contingeret,descenderetur copulatiue, ut necessario omnis homo est animal. ly homo, sic suppocis,quoniam non sequitu cum debito medio, ergo
45쪽
3 ergo necessario iste homo est animal,& sic de singulis quia antecedens est verum,& cosequens falsum. iuxta suppositionem illam sit prima haec regula. Cuiuslibet conditionalis de termino distributo suoponit terminus confusae distributivae imobiliter, in ordine ad totam conditionalem, ut si omne animal currit omnis homo currat,iann ly homo, quam ly animal, itat distributivae immobiliter, quia non licet descendere,& hoc in ordine ad totam conditionalem. Secunda regula , Cuiuslibet exceptiuae proprie, tam affirmativae quam negatiuae,illud a quo fit exceptio, stat confusae distributitii immobiliter,ut omnis homo praeter sor. currit Nullum animal praeter hominem eis rationale, ta lyhomo,quam ly animal, stat distributiuae immobiliter quia non licet descendere. Tertia regula. Cuiuslibet modalis in sensu composito habentis terminum distributum, supponit terminus ille eo se distributivae immobiliter, ut necessario omnis homo est animal,omnem hominem esse animal est scitum a me,quia non licet descendere,verum tamen si aliquando possit de scendi, hoc erit gratia materiae, quia sorte oppositum consequentis repugnabit antecedenti. Dr signis confundentdus. PRO.maiori euidentia dictorum ponende sunt ali- τ' , quae regulae terminorum vim confundendi habenti u. artum prima est ista. Omnis signum uniuersale affirmativum,terminum sequentem se,immediate confundit, confusae distributivae mobiliter,& mediate sequentem,si fuerit terminus capax suae confusionis,cofundit confusae tantum mobiliter deducto impedimento alterius signi,vt omnis homo est animat,aut omnis homo animal non est,utrobiq; supponit ly homo,distributivae,& ly animai,eonfusae tantum. Et notanterdi citur,si fuerit capax confusionis,primo propter rerminos singulares qui non possunt communiter supponere. Secundo propter tales propositiones,videns omnem
46쪽
Vide pήν in hominem est animal. Asinus cuiuslibet hominis
currit, ubi nec ly animal, nec ly currens, confunditurd . ο ῖ ςim non graditur virtus signi usq; ad praedicatum e ιο. ma 8 pars subiecti. Dicitur secundo, deducto impe-- Α b/ωρ dimento alterius signi, quia in ista propositione, non omnis homo est animal, non supponit ly homo distributivae, sed determinate per unam regulam pertinentem ad hanc materiam, videlicet. Quicquid mobilitatim mobilitatum, lai mobilitat mobilitatum, id est quod Pa. 13prin, I bet signum habens vim distribuendi aliquem termi-ν. . cor. 2 2 num si ipsum reperit non distributu facit ipsum stacon. 3 re distributi uet,& si ipsum reperit distributu facit eum
stare non distributivae id est determinatae vel confusaeio .lo prin tantum. Exemplum primi subiectum huius homo curetur ιν rit, stat no distributivae, ideo adueniente signo uniuersali st ibit distributivae dicendo , omnis homo currit. Et quia iam stat disi ributivae, ideo adueniente alio signo congrue, stabit no distributivae,videlicet non omnis homo currit. Item notandum, quod si duo signa affirmativa cadunt super eundem terminum faciunt illum stare determinate, ut tu'disters ab omni homine . . Et si viatim fuerit affirmativum, & reliquum negatiuum, iterum iaciunt ipse stare determinate,ut tu non differs ab homine, non quilibet homo currit, etiam si ambo sint negatiua , & immediate cadant super eundem faciunt i Ilum stare derminate,ut non nullus ho mo currit. Si aute mediate cadant ita, ν mediet terminus diitributus, faciunt illum stare consuta tantum, ut nullus homo no currit. pater, quod ly currens, stat
confusae tantii, quia illa propositio aequi ualet isti quilibet homo currit, ubi ly curres, stat confusae tantu. Si militer dicendo non aliquis homo non est animal supponit ly animal confusae. tantum, ut patet per sua ς qui ualentem,videlicet quil bet homo eblanimal ubi ly a-2.r gula rimat stat,cosulae tantum. Secunda regula est ista.
omnia signa negati ual non impedna confundunt corusae
47쪽
sisae distributivae mobiliter, tam terminum sequente P smediate quam immedia te,dummodo suerit capax sis confusionis. ver g non homo currit, nullus homo disputat, tam subiectum, quam praedicatum stat confusae distributivae mobiliter. Sed in ista, assinus nullius hominis, est lyanimal notat distributivae, siano capit confusionem a signo propter L mitationem factam a subiecto cuius est pars. Tertia regula est ilia. Omnis comparativus gradus,& superlativus,ita ,sicut, ta, '& quam, differt, aliud, & non idem,& illa verba,careo,& indigeo, confundunt distributivae mobiliter ter fminum sequentem immediare capacem istius confusionis,& omniatio impedimento dedocto, ut tu es for 3 atior homine,tu es sorti stimus hominu, tu es ita sortis in 'sicut aliquis homo tu differs ab homine, tu es aliud ab homine,vel non idem homini, ego careo vel indigeo pecunia . In omnibus istis stat distributiuae mobiliter terminus. sequens signa nominata. Sed notandum est, quod comparativus gradus confundit confusae distributivae mobiliter terminum a se rectum ex natura excessus co fundit confuset tantu, ut ego sum maior te logitudine unius brachij, supponit lylongitudine, confusae tantum. Item nullus horum terminorum consun '' dit distributivae nisi terminum a se rectu a parte post.
unde dicendo, homine est sortior equus vel ab homi isne differt assinus,no supponit ly equus, nec ly astinus
distributivae sed solum determinatae. arta regula. Dictio ex elusis a confundit consuta tantum mobili ter terminum rommunem immediate sequentem se,& mediate sequentem confusae distributivae mobilite,ut tantum homo est animal, ly homo supponit confusae tantum mobiliter,& ly animai,distributivae mobiliteraminia regola. Dictio e xceptiua confundit suu ea i .suale si est terminus communis consust tantii mobiliter, ut nullu animal praeter hominem currit,omne animal
48쪽
mal praeter hominem curritay hominem stat tonsusae
immobiliter. Sexta regula. Dictio reduplicativa suum casuale confundit confusae tantum mobiliter,& praedicatum confusae tantum immobiliter, ut sor. inquantum homo est animal, ly homo stat confulae tantu mobiliter,& ly animal immobiliter, quia sub primo cotingit disiunctim descendere,& non sub secundo. Septima regula.Termini concernentes actum mentis,ut scire,credere, dubitare, & huiusmodi confundunt confusae tantum mobiliter. Exemplum. Ego scio aliquam propositionem, ly propositionem stat consae tantum mobiliter, quia bene sequitur. Ego scio aliquam propositione,& ille sunt oes propositiones, ergo scio illa vel illam,& sic de singulis. Octaua regula. Omnia adverbia numerabilia, ut bis, ter, quater, & huiusmodi, confundunt confusae tantum mobiliter terminum se- Quentem se,ut bis comedi panem, ter potasti vinum. supponit ly panem,& ly vinum,consulae tantum mobiliter. Nam sicut illa vice,& illa vice cum interruptione temporis comedi panem ita illum vel illum pane. Non a regula Termini modales nominaliter, & aduerbialiter sumpti in sensu composito confundunt consae tantum immobiliter omnes terminos communes non distributos vel sequantur vel praecedant,vi necessario homo est animal,& hominem esse animal, est necessarium. Decima regula. Ista verba incipit,& desinit confundunt terminum sequentem communem non distributum confusae tantum immo hi liter,& ly immediate, in eis inclusum mobiliter, ut tu incipis vel desinis scire aliquam propositionem, ly propositionem , sat confusae tantu immobiliter,quia non licet descendere,& ly propositionem,in ista,immediate ante hoc sciuisti aliquam propositionem , stat confust tantum mobiliter. Sed yic clare intelligentur uiso tractatu de probationibus terminorum . Vndecima regula. Illa erba,promitto,debeo,obligor confundunt,confusae
49쪽
M immobiliter, ut AE mitto tibi denariu ,ly denariu stat νimmobiliter. quia non licet descendere. Duodecima regula ista. Nota conditionis & rationis omnes suos terminos communes non distributos confudit consuri tantum immobiliter,& hoc in ordine ad hypoteticam, ut si homo est, animal est, homo currit,ergo animal currit. Notandum primo, quis d licet nullus ter Notam. minus distributivus hubeat vim supra terminum praecedente, tamen habet vim supra illum terminus cosunuus confusae tantum, non tamen quilibet, sed solum
ille qui indifferenter ante se & post se determinat copositionem verbalem. unde illi termini. omnis & nullus,&huiusmodi,non confundunt aliquem terminupraecedentem, quia in qualibet istarum. aliquis homo
omne animal est aliquis honultu animal est supponiely homo determinate. Similiter nec issa verba, incipit vel desinit,vel promitto, quia dicendo homo incipieesse,aut denarium promitto , tam ly homo, quam lydenarium, stat determinate. sed dicendo, hominem es se animal est scitum a me aut hominem esse non est impossibile, vel homo est animal necessario supponite omnes illi termini confusae tantum licet praecedant , & hoc ideo quia illi termini facientes sensum compontum vel diuisum ita determinant compositioncm ante te, sicut post se . & ita consequent ur dicatur de nota rationis & conditionis, quod confundunt ante vide in A. te. Securido notandum quod terminus . habens solii to. eo. vim confudendi confusae tantum, non impedit distributionem termini licet interdum impediat eius desen I.
homo est animal. lv homo stat distributiuae . & ita stat dicendo necessario omnis homo est animal, sed est differentia, quia in prima stat mobi liter & in secunda immobiliter propter aduentum termini modalis. Dico igitur ' omnes termi ni habentes solam vim cofundendi terminum immobili ter impediunt descen su m,& ita immobilitant. sed
50쪽
alij habentes solam vim confundendi confusae tantumobiliter, non impediunt descensum, & ita non immobilitant,unde sequitur. Scio omnem propolitione& iste sunt omnes propositiones: ergo scio ista& scio illam, Se sic de singulis lTertio no tandum:quod si duos gna dili ributiva cadunt cuper aliquem terminu quorum non quodlibet per se sumptum caderet distribu
tiuae super eundem terminum, nullum illorum impedit reliquum. ver. g omnis homo omne animal est, lyanimal, stat distributiuq non obstantemprecedat duo signa distributiva quia primum per se sumptum non distribueret, ly animal, sed sacere ipsum stare confusae tantum. similiter omnis homo non animal est.& ita dicendo,a sorte dissere omnis homo supponit ly homo distributi uar. non obstante quod praecedant duo signa quia primum sumptum sine secundo non distribueret. ly homo dicendo a sorte differt homo. uuia lydiffert, non distribuit nisi terminum rectum a parte post ut dictum est. Modo consimi li dico in ista . tu es fortior quam homo . quod ly homo, stae distri butivae nec primum signum impedit, quia per se sumptum non distribuit aliquem rectum,ut declaratum e supra sed dicendo nullus homo non est animal. tu differs ab omni homine, vel tu es albior omni,impeditur distributio termini ultimi,qa peedunt duo signa quoruqis libet sine altero distribueret terminu illv. qu are. De relativorum suppositione. Cap. 6. D a suppositione relativorum sequitur pertractare. ubi ouaedam diuisiones sunt praemittende. Prima e. ista. Relativorum, quaedam sunt relativa substantiae. ρομυῆ f- ut qui, quae,quod . Et quaedam accidentis. ut aliquis, qualis,tantus, quantus,& similia. Secunda diuisio est ista . Relativorum substantiae Secunda. quaedam sunt identitatis. ut qui,iste. ille, hic,& is. Et quaedam diuersitatis. ut alius,alter, reliquus, & huius Gnia modi. Tertia diuisio est ista. Relativorum in dent . tatis