장음표시 사용
171쪽
opinionis fauorem.l. I 3 .lit. a. partita. . quae enume rat inter exempla incestus,quod qujs coet cum com
STuprum propriὶ est virginum illicita defloratio,
sic enim dilhnit text.in c. Lex illa. 3 6.quaest.j licet aliasstuprum aliqn comprehendat alia crimina, Vt dicit ψ. ibi, in verbo proprie,& gl.in c. NemR32.q- in verbo stuprum , & clericus virginem stuprans d ponitur , notat Abb. in c. At si clerici .col. I a. de iud. allegat tex. in c. Si quis clericus. 8I .distin. & in c. L tor. δ'. 7. Illi tamen text. non disponunt in stupro commisto cum virgine, ut ex eis patet: & quod istud delictum sit depositione dignum , placuit eide Abb. in cia. de adult. qui etiam credit clericum posse cogi ad dotandam virginem ab eo corruptam,& refert et idem Abb. ibi Io. And.referentem magistrum suum, qui dicebat quod in hoc casu cum clericus no possit ducere eam in uxore, deberet corporaliter sustigari. Et quod poena stupri in clerico sit depositio, est communis opinio secundum Paul. Grillandi, in trach. de poenis omnifariam coitus, in c. Septimo videndum: qui etiam sequitur doctrinam Abb. in c. Vt clerico, rum,de vit.& honest cleri .ubi tenet quod iudex eccle. siasticus potest imponere poenam pecuniaria cler pro arbitrio suo, ultra alias poenas spirituales,quando illae non sufficerent, quia illas no timeret,quas si non solueret, luet in corpus: quia non sufficit dotare minlierem stupratam, nam vitai dotem tenetur'luere recin
172쪽
pecuniariam vel corporalem Tenam secundum eum
post Abb. in c. a. f num. 3. J de adest. Vnum autem
in hoc crimine ego opinor obseruandum, quod cum iura C area grauiori poenae subij ciant vi corrumpentem virginem, quam spontanee, ac illum sine temporis praefinitione puniant, ut in M. fitem lex. Iulia, de adulterijs, iuncto g. Item lex Iulia, de vi versic. J Sin autem per vim. inst. de publi. iudi.& in l. mariti. f. fin. E de adult. quod eodem modo iudex ecclesiasticus seuerius punire debebit vi perpetra tem tale facinus, ut sic ultra depositionem in arctum
monasterium vel carcerem trunt delinquentem. Et
pro pleniori declaratione huius capituli operae pre lium est de aliquibus quaestionibus dubitare. Et priamo quid si viricus de stupro virsinis accusatus e meret & probaret aperte ipsam sponte consensisset puta si testes iurant eam attraxiise illum ad concibitum veniendo sepius ad lectum eius eo repelle te illam, vel aliud simile. Iii qua quaestione videtur dicendum quod nQn obstante. puellae consensu propter stuprum puniri debeat clericus, & ad praestati nem dotis condemnari, per id quodnotat Ioan. de Ana. in .l. j. de adult. in j.notabili. ubi post Doct.
dicit quod scet virgo non sit seducta, sed illa sponte
acquieuit, adhuc habet locum dispositio illius text. quia virgo praesumitur seducta& decepta , per texta notabilem. in d. l. circa fin.C. de rapto. virg. qui di-Τ sponit quod p na eius habeat locum sue volentibus , siue nolentibus rirginibus illud facinus perpetretur. Ex ratione, quia hoc ipsum velle mulierii ab insidij nequissimi hominis qui meditatur rapinam induciti
173쪽
sed saltia eius& Doctorum auctoritate, non videtur si a concluso procedere saltem ex suis sundamentis . Primo quia ratio eorum non confudit,virgo praesim mi tyr seducta &decepta, ergo etiam si ipsa sponte se obtulit, procedat poena illius text.qwa illa ratio procedit quado sumus in dubio: sed quando constat de voluntate sine seductione,aliter videretur dicehdum. Se- cunda noli obstat textilia d. l. I .quia non sequitur, poena contra raptores, de qua ibi procedit etiam volent sus virginibus. ergo eodem modo procedat poena de qua in d .c. I. qui tex .loquitur per verbum seduxerit, quod debet aliquid operari. Facit etiam Φ tex. in c. 2. eod. tit. de adult. in quo imponitur poena committenti stuprum,dicit, virginem stupro decepit.Vnde vide- tur in hoc saluo meliori iudicivi dicendum, Q a poena stupri criminali imponenda clerico n5 excusetur, etiam prpbata voluntate puellae: non enim voluntas consocii criminis debet excusare a poena destini,quando culpa illius non consistit in sola violentia actus, sed in reprobatione ipsus suam tumuis volutarij,quana
aus operari debeat ut non tanquam violentus stuprotor puniatur. Quantum autem de praestationem d iis videtur dicendum, φ clericus probata vera Voluimetate puellae sine seductione non debeat condemnari potuit enim puella in hoc sibi pr iudicare, ut voluntario,&non seducta hoc patiendo perderet ius petendet dotis,quod vestiit Astensis in summa, lib. 2. tit. 6. in cincipienti, SequJtur videre de tertio, allegando R donensem, dum dicit, v si defloret quis .voluntariam
non ter 'tur. Ad cuius etiam confirmationem bene iacit sententiam Gulielmi, quem resert Floren . in z.par
174쪽
le, tit. s.c. 6. . I. v si quis deflorat virginem volunt riam , non tenetur ei tatisfacere in foro conicientiar, quoa etiam notat Sylvest. in verbo luxuria, in versici Quintb quaeritur,&Tabiena,in verbo restitutio. in M. 2 a .inci p. quid de eo. Et allegat uterque Bonaventura hoc tenentem . Vnde videtur, q, sicut talis cles icias in sero conscientiis est liber a prastatione dotis ex sent
tia dictorum Doctorum, sic & eodem modo videtur absoluendus in sero contentiose per Iudicem ecclesiasticum, quem decet semper sequi veritatem. Sed qu uis ista conclusio possit lustineri, multum debent Iudices aduertere ante quam illam ad praxim adducant in isto casu propter dissicultatem sussicientis probationis quae in hoc requirenda est, ut vere constet virginem non seductam, sed volui, tarie fitilla defloratam,
& facile possient decipi per stuprantem clericu in probatione voluntatis. Vnum tamen in hoc videtur esse
sine dubio, quod licet voluntas puellae liberaret clericum, hoc esset solum verum, quantum ad ius quod ipsa alias haberet, non tamen liberaretur ab hoc quod si pater virginis accusaret clericum de stupro, debe, tur illi aestimatio damni sibi prouenientis quia mai ri eget pecunia ad dotandum eam, & etiam iniuriae
quae sibi illata est: quod firmat Floren. ubi supra, sic
limita lo praedictam conclusionem: hoc tamen & pater perderet, si etiam ipse de lenocinio vel consensu couinceretur.Ex quibus etiam inserri potest Q si de pretio stupri couentum esset cum virgine vel parecibus, v tuc sela prex' praestatione liberaretur ab onere d
tandi accusatus ab eo,cum quo conuentionem fecit: dum tamen conuentio solius filiet parentibus non noceat,
175쪽
ceat nec e conuerso. Secundo quero, quid si clericus in siti defensionem exciperet ac probaret,i post corruptionem mulier inuenit virum eiusdem conditio,
nis & qualitatis ac si esset virgo, & in hoc credo Q licet possit dan nari clericus propter stuprum nisi co-ditio mariti processum & poenam publicam impediaret nillilominus absoluendus esIet a praestarione d tis .cum illa in hoc non esset passa danum . Si tamen propter struprum nupsit viro deterioris conditionis, tunc crederem arbitrio iudicis esse satisfaciendum ei, cum constet eam pati damnum ex inaequalitate mariti, puta si propter hoc virum pauperiorem sortitita est,i quo debiliora alimenta recipit, imo si non pamperiororem, sed ignobiliorem virum sortiretur, ad- nuc crederem esse satisfaciendum sibi, quia vere paLsa est damnum in honore, qui maiori precio haberi solet quam diuitiae. Tertio quaero qualiter iudex arbitrabitur dotis aestimationem in hac materia praestadam 3 Et in hoc distinguo, q, si pater puellae pauperest, clericus dannabitur ad integram dotem puellae, in quo consideranda est consuetudo loci, videlicet quantum solet in dotem dari puellae similis conditionis,& defloratae: considerabutur etiam facultates clorici condemnandi , ut probatur in d.c. I. iuncta gl.fi. Si verb pater illius diues est, non videtur conueniensq, ex stupro clerici ipse lucretur totam dote filiae suet, ct sc q, integram habeat a clerico, sed φ clericus sobuat arbitrio Iudicis illud plus quod pater est consumpturus in maritando filiam, eo q, est deflorata, quia in hoc videtur pati damnum,& quod videbitur Iudici soluendum ratione iniuriet sibi illatet si hoc petierit.
176쪽
Et ex praedictis videtur poste inserti, V si puella esset Parentibus orbat'& diues, vel si ipsis superstitibus , M paupetibus existentibus, ipsa aliunde haberet se Lficientem dotem, quod tunc clericus non teneretur
ad totam dotem, sed ad illud quod plus est secum
in dotem datura propter deflorationem. Quarto quςxo, an liberari possit clericus a pr statione dotis si Iudici ostendat, vel probet liberationem vel remicsi mem eius factam ab ipsa puella Z In quo videtur dicendum quod sic: quia cum hoc sit in eius fau rem statutum, potest illi renunciare, & sic clericum liberare, si sui tutis est, quia patre inuito ad que pertinet filiam dotare, hoc clerico non suffragabitur . Debent tamen iudices in hoc esse cauti ut videant, ne liberatio illa facta clerico sit a puella metu aut dolo extorta, Ut posset sacile contingere. Item etiam ne sit sacta ab ea ut liberius pollet luxuriari non nubendor i quia tunc decens videretur, ut etiam ipsa nolente cle- , ricus damnaret ad dotem, & illa per iudicem suad xetur ad matrimonium,& saltem Iudex faceret quod posset. Praeterea & quinto libet eis rarissimam mi bilem tamen, & aliquoties cotingentem mouere quς stione, videlicet quid si mulier, vel mulieris pater conqueratur de clerico, v ipsam sine violatione pudoris pr gnante effecerit,& petat clericu de stupro Duntruct ad Pristationem dotis compelli,cum necesse sit adueniente partu Virginitate amittere: an clericus possit de stupro damnari,& eondemnari ad dotem Z Pro cuius quςstionis decisione, si sequamur iura in quibus cauetur u delinquens, & faciens rem illicita punitur.
non solum de actu illicito, sed & de eo F pr ter eius
177쪽
intentionem fuit sequvium, ut in l. 1 .g. Ex incendio. Ede incen. rui nausea.& in l. Si quis aliquid. g. abortionis. Ede poenis. & in l.quoniam multa.C. ad i. I liam .de vi pub.& in l. 3.f. adiectio. Ead i. Corne. de . sicar.& in c.fi. de homi.in 6. Videtur dicendu q, iste non solum damnabitur poena stupri, sed condemn bitur ad p stationem dotis, praecipue quia debuerat cogitare cum ad virginem accessit, hoc nolle contingere, ' difficulter pollet probare quodUus intentio non filii quod virgo corrumperetur, nec quod eius extraordinaria pollutione virgo prςgnans esticeretur, imo potius contra ipsum praesumendum est, v non propter eius temperantiam, sed propter virginis resistentiam stupri actum non consummauit . Fateor in men i poena imponenda in hoc casu propter stuprucam3principio non fuerit consummatum, mitior esse debebit, etiam si mulier violenter oppressa vel seducta probaretur. Quod autem virgo concipere pinsit salua virginitate absque miraculo, scribit beatu Thomas in quolibeto 6. art. 18.
ΙNcestus est consanguineoru vel assinium abusus,
ut dimit tex.in c. lei illa. 6.q. I .Poena huius cria minis est quod clericus deponatur: not. glo.in c. ndebet. 3 O. q. I .qui tex.loquitur in eo qui cognoscit Oliam spiritualem, suae sibi consessa fuit,non autem in cognoscente confanguineam. Et tenet hoc etia Abb. in m. At si clerici. in col. I a.de Iudi,allegando no in c. lator.a.quaestiO.7. ubi glo. I iuncta textui hoc probat
178쪽
etiam in episcopo. Si autem clericus primo fornic tus sit cum aliqua muliere ,& postea curti eius consanguinea intra quartum gradum, an puniri debeat poena incestus Z videtur quod non ex eo quod notat in proposito Anch. in consi. 39 I. Videtur prima facie. versi.ltem aduerte. ubi concludit quod poena queta iure ciuili imponitur pro incestu, non habet Jocum pro incestu postea introducto a iure canonico de quo
a ii re ciuili cogitatum non fuit: quia in poenis prohibetur extensio. ex quo dicebat in ter trinis Hippoly. in sing. 23 . incip. Ex illicito coitu, quod licet astinitas contrahatur ex illicito coitu: istud est verum, quoad impediendum matrimonium, secus autem quoad hoc ut quis puniatur de incestu. Et refert Augusti in addi. ad Ang.de malefic. illam sententiam Ancha. valde commendare, quam etiam ultra eos simpliciter sequitur Deci consi. 268. Diuino implorato praesidio.
col. fin.Vol. 2. Contrarium tamen crederem in casu nostro, imo Q ellat deponendus clericus propter hoc genus incestus, maxime si qualitas illius summe grauaret delictum in oculis hominum : puta si cum matre& filia fornicaretur, aut cum duabus sororibus, aut consororinis,quia tunc non solum deponendus vide tur , sed detrusioni siue carceri mancipandus ad tempus iuxta qualitatem & scandalum delicti. Nec obstat doctrina Ancha. in il consi. dc sequacium: quia contrariam opinionem dicit esse communem. idem Decius in consi. 138. in I .vol.inci p. Diuino implorato,&pro tenui, ubi latius & notabilius examinat dicta doctrinam : &respondet ad fundamenta quae illi s uent,& sequitur opinione Abb.Signo. de Modernoru
179쪽
contrarium tenentium : & sic quod poena iuris ciuiuiis habebit locum, ubi nupriς lunt incestet de iure canonico.Et hqc senten tia mea circa punitionem clerici securius sequenda est in his regnis Castellet & Legi nis, ubi expresse per legem eorum dispositum est, Φs quis fornicatur cum muliere consanguinea alterius intra quartum gradum,cum qua prius idem secerat, committit incestum.Si ergo laicus reputatur propter hoc incestuosus, & punitur ut talis poenis ciuilibus, quare non punietur clericus ob id delichim rinis canonicis λ quia licet lex regia siue municipalis non itiget clericum, operabitur tamen semper meo iudicio vi Iudex ecclesiasticus puniat qualitatem delicti , s cundum quod illa in laicis quasificauerit,pr cipue in nostro calu,ubi lex ciuilis puni t actum a iure canonico in tantum reprobatum, quod decreuit per illum impediri, & dirimi matrimonium .
Adulteri . cap. LXXIX. ADulterii criminis grauitatem, clericis omnibus sufficiant ostendere verba pagani illius Abim
lech regis ad Isaac directa Gen. 26. QDum reprehendens eum Q uxorem suam sororem esse affirmaueri dixit: Potuit coire quispia de populo cum Uxore tua, ct induxeras super nos grande peccatum. Si enim in se a lege naturali vivens homo peccatu grande reputauit adulteriu, quale debet esse in oculis christian rum,quos eade naturalis scripturet dc gratiet leges quotidie instruunt,maxime sacerdotu,qui tanqua sanctis
umet Trinitatis menset pincernet angeloru panem Vir sineo
180쪽
neo Ventre compactum quotidie tractant, & intra pr cordia recondunt. At si quis magis specifice enormitatem huius criminis intelligere velit,& qu modo sit de grauioribus peccatis quς in proximum comittuntur , videat Dionysium Cariusin opusculo
de conuerfione peccaroris , articis. ubi hoc ostendit per plura quq in eo concurrunt. Clericus aut adulter, depositus ab officio,in monasterium toto tepore viri
stet detrudiuir, ut in c. Si quis clericus. 8 1.disti.quod est concilium Aurelianense: & q, propter adulterium
clericus deponatur,voluit glo.in c.lator. a. q. 7. in gl.j.
quam ibi sequitur Arch. &Host. allegando d.cap. Si quis, in sita summa, rit de adulti g. quet poena sit imponenda. Idem tenent etiam Ioan. de Ana. in rub. & in
cap. Significasti. de adultiAbb.& Moderni.in cap. Vt
clericorum.de vita & honest.cleri.& in cap.Peruenit. de adulte. Et hane opinionem tenent Ioan. Andr. &Ioa.de Imol in dicto ca.Vt clericorum.ut resert Ana.
in d.cap. Significasti. & est communis opinio. Vide tamen Paul. Grillandi in tract. deL poenis omnis, iam coitus, incip. Sexto declaranda. ubi in prima& secunda col. nititur sustinere contrarium, videliacet,quod clericus hodie propter simplex adulterium non debet deponi, & respondet ad fundamenta comtraria. tandem in col. 3. dicit quod nihilominus in consulendo & iudicando tutius est tenere aliam opinionem, quae est communis, & dicit hoc notandum contra presbyteros incontinentest, qui alienas uxores solicitant saepius , & accedunt libenter ad earum concubitum. Incurrit etiam clericus de adulterio damnatus aliam poenam, nam ex tali sententia in . . . t a semia