장음표시 사용
31쪽
18 De Uerbo. Futuro Nolito tu Pl. Nolitote vos. sabiuncti ε. Velim is,&c.Ite velle,uoluerim,voluissem,uoluero Infinitium.
Velle, voluisse, futuro caret. Item Maloimauis,mavult. Pl. malamin, mauultis, misiunt . Item malebam malMi, malueram, malam, m lim, mallem, maluerim , Oc. Item Volo, non νis,non vult. PI. nolumuσ, nonvultis,n lunt , nolebam, nolui, .
Modus Indicatiuua. Tup. praes. Fero,sers, fert. Pl. serimus,sertis,ferunt. Item ferebam,tuli, tuleram, fera,eS, &c. Imperat. Fer, serat, CApoco pata sunt quatuor Ferto,&c. dic, duc,fac,& fere prodice,duce,face,&fere. Subiunct. Fera, ferre, tulerim, tulissem,tulero, &c. Infinitivus. Ferre,tulisse, laturum esse. Hoc habet passivum. Feror, serris vel re,sertur. P.serimur, ferimini, feruntur. ferebar , latus sum vel fui,latus eram uel fuera, ferar, ferre tu, fertor,&c.
I p. praes. Edo,edis vel es, edit uel est. Pl. edimus, editis uel estis, edunt.
32쪽
De Verbo. 2sst Item edebam,edi,edera, edam, es, &c. Imperat. Ede, edito, &c. Subiunct. Edam, edere, ederim, edissem,edero,&c. Infiniimus. Edere, edisse, esurum esse.
U E R B RE UT OPA S S I U A, qua in praeteritis formandis sequuntur declinationem msuorum in ceteris
Modus Indicativus. Τep.praes. Gaudeo,es, &c. item Gaudebam : gavi. sus sum uel fuit gauisus eram uel me- ram, gaudebo. Imperat. Gaude, gaudeto. Subiunct. Gaudeam, gauderem, gauisus iam vel . fuerim, gauisus essem vel fuissem, gauisus ero uel fuero. Infinitia. Gaudere,gauisum esse vel fuisse,gauisurum esse.
Ita declinatur, Audeo,fio, fido, leo. Item cino,c naui uel cinatus sum,prandeo, prandi,uel prasus sum, nubo, nupsi, vel nupta sum, &c.
qμorum tempora, qua inueniuntur ponuntur pro iis etiam, qua in usu non sunt.
i loco huius suturi utimur fui. subluctivi.
33쪽
3o De Verbo Ita etiam Ioco totius imperativi,qui habet tantu in
futuro memento tu,mementote vos.
Subiunctivus item praesenti & imperfecto caret. Prael. pers. Meminerim,io mi ricordi, e mi sia rico se dato,&cωPr. plusq.ῖLMeminissem,io mi ricorda sit,o ricorde. rei; e mi iussi,omi larei ricordato. Futuro Meminero. quando mi ricordero, o misero ricordato, &c. Ita declinabis haec tria, odi, noui, & coepi.
δενὶ rertias Noces singularis numeri, cum ramunisdem vulgaribus, O dicuntur impersonatha rctiva vocis in t , passiua νο- eis in tura I Ndicativus,Poenitet,si pete, taedet, rincresce,&c.
pinnitebat, poenituit, poenituerat, poenitebit. amperativus poeniteat, futuro caret. Subluctivus poeniteat, poeniteret, poenituerit, pinnituisset, poenituerit. Infinitivus poenitere, poenituisse, suturo
IMPEI SOLIA PASSIVAE VOCIS, quae habent vulgaria sicuti passiua cum particulas,sed in tertijs tantum pedibonis Fingularibus.
I Ndicativus, Amatur, si ama,&c. Amabatur, ama. tum est uel fuit, amatum erat vel fuerat, amabitur. Imperativus, ametur,amator. Subiunctivus
34쪽
ametur, amaretur, amatum sit vel fuerit, amatum
esset vel fuisset, amatu erit vel fuerit. Infinitivus amari, amatum esse vel fuisse,ama tu iri.qtne voces sunt semper indeclinabiles, etiam in praeteritis, cum componantur ex verbo substantivo, & supino indeclinabili, non autςm ex participio declinabili, sicuti passiua. Et haec haetenus de partium declinatione.
tus honesta. Vbi per substantivum intellige nomen, quod variatur per unum articulum Iantum, vel per duos ad summum r per adi edituum intellige nomen generis omnis. Relatiuum cum antecedente debet conuenire in duobus, genere, & numero aut musa, quae . Hic per relativum intellige qui,quae,quod,tantum,&Per antecedens, nomen , siue pronomen, quod praecedit. Nominatiuus cum verbo cocordat in duobus, persona,& numero, ut magister docet, discipuli discunt. His probe c*gnitis, aggrediendum est ad partium construetionein .
35쪽
Erbum Actiuum est,quod desinit in o, sormat passivum in or,addita r,& vult ante se nominatiuum agentem, & post se accusa- satiuum patietem : eiusq; regulae lunt sex. Agens est, a quo verbi aetiis egreditur I patiens in quo idem actus recipitur VErbum Aetiuum simplex vult ante se nominatiuum agentem, & post se acculatiuum patientem J Vt ego amo Deum. Amare . . Leggerea δHonorare. Lodare. Acqui stare. Temere . lBattere. Ferire. Ama ZZare. Aiutare.
AmoLego Honoro Laudo Αcquiro Timeo Verbero Vulnero Occido Adiuvo
Notandum, quod verbum, fastidio, per hauer in facti, odio, o a nota, semper vult ante se nominatiuum si-. gnificantem bominem: sed per infactidire , si refer
tur ad corpus,melius dicemus, tenet me satiet, earnis, ta coeme m 'in f disce, Oe. Si vero ad animum, tu ascis me molesta, tu munDIlidisci, cte. In verbo, fallo,res, qua decipitur,ponetur in accusativo,ut ιι
eane ba fallito si lepre,lepus fefelli: eanem: nisi dicas magis propria canis amisit lepore. i.non cepit. sed pο-
36쪽
Verbi Activi. tius dicemus,ego aberraui viam, quam via fefellit me. In verbo, Capio,res contenta erit accusatiuus, ut iuquecta casa capirebbono cento buomini, bae domus
Diligo, colo commendo.prodo celebro, metuo,sormido, paro, comparo, opto, cupio, desidero, percutio, eaedo, voco, appello, nomino, sero, porto, gesto, torqueo,ango, crucio, interficio. perimo, in terimo, trucido, cano, canto, perscio, absoluo, iuuo, video, cerno, appeto, aspicio, respicio, perdo, amitto,inuenio,reperio,ostendo, laedo, defendo, sperno, cointemno, como, tango, saucio, vitupero, elevo, renuo, praetermitto : & reliqua omnia activa, si habeant solum no natiuum, & accusativum : quia casus faciunt regulas.
Erbum Aetiuum possessivum vult ante se no . minatiuum agentem, post se accusativum patientem,& ultra genitivum pretij,culpae, aut pl- neter ut tanti librum emi, arguam te ignorantiae, vel summi sceleris r I udex damnauit homicidas capitis, vel etiam capite per esse stiuum. Dicimus autem, Emo vendo, loco, tanti, quanti, pluris , & minoris cum compositis: At aestimo , du- co, facio etiam magni, 'parui, multi, maximi, plurimi, & minimi. item Bocci, nihili facio, pendo, &c. Emois emi emptu Comprare. Vendo is
a uiatum Accusare. Damno asa uiatum Condan nare.
Dicimus per adverbia, emo earὶ, νilius, melius , p
37쪽
De constructione considor pilio in buona parte. Sed depretio plenius
insta de constructione communi. Arguo,accuso, defero,polluto,detmno,te huius rei, vel de hac re, o etiam in hac re: at reprehendo vitium Petri, vel in Petro, aut Petrum in vitio , vel de vitio , ex Cicerone. dicitur eι iam aliquando Impleo , moneo, admoneo, te huius rei.
Comparo, venundo,do, distraho, alieno addico, taxo, indico, inscribo, reuendo, redimo, doceo, appendo . Facio, pendo, duco,habeo. puto, curo, consulo, multo, condemno. Insimulo, redargi O, coarguo . At absoluo, libero, alligo, inulto, astringo, oblico obiuingo,erunt potius quinti ordinis. Neetem me utemur cum genitivo, Reprehendo, corripio, culpo,caitigo,excuso,inulto, plecto, punio, vitupero.' Libu in Aetiuum acquisitiuum vult ante se nominatiuum agentem , post te accusativum patientem, & ultra dativum: ut Deus dat nobis omnia bona. d. DODono
Djco Declaro. Antepono is Promitto Comodo Credo
Narro Hie notandam eIl, quod vulgare, al, in omnibuε ι erexerbis Erriis indicat iusiuam νlteriorem huiudio diuis ; nis fuerint verba in roscripta in quarta, oequinta
Prome itere. asa uiatum Prestare.
38쪽
quinta regula: ubi huiusmodι vulgare, at, indicat accusativum patientem. Quaedam mutant dativum in accusativum cum ad,viscribo,mitto literas tibi, vel ad te; ita restro, accingo, adbibeo, adiungo, admoueo. lia possunt esse tertij, oe quinti ordinis, ut auxes , accumulo tibι diuitias, ct te divitiis, Item prohibeo, impertio, dono, leuo, spargo, fundo , O figo.
Dicimus, eommodare, aut dare mutuam , vel mutuo rem alicui, non, praestare, aut mutuare. Dicimuri etiacum duobus dat tuis, Do tibi hoc l ludi, vitio, crimiani, pignori, dono, faenori, honori, O c. Item veris,duco, ascribo. Misit mihi has res muneri. Dedi tibi sororem nuptum, vel nuptuL Facio tibi fidem, iniuria. Ago vobis gratiaN. Habeo tibi fidem, potius qham adbibeo. Praesto tibi deicides Diuo. Dare se in viam, Mettersi in vianio. Dare se in pedes, Dare a gambe.
Dare manus, vel berbam, . frendes.
Tiibuo, concedo, praebeo,dedo, impendo, exhibeo, ministro, suppedito. Reddo, rciti tuo, resero, rependo. Mando, committo, commendo, credo, trado. Spondeo, recipio. Ap evrio, expono, explico, indico , significo, oliendo, demonstro, memoro, narro. Antepono, antefero, praefero, praepono, praeopto, postpono. Item scribo, rescribo , assirmo , asiero, concilio, debeo, nuncio, remitto, permitto, condo no, ignosco, respondeo, numero, soluo :& multa composita cum praepositionibus, ad, in , ob, prae, di sub .
V Erbum Acti uum transitiuum vult ante sen
minatiuum agen rem,post se accusativum patiemem rei an inactae, Sulcra accusativum sine praepositione: ut cgo docui te grammaticam. Doceo es cui ctum Imegnare. Moneo es nui itum Ammon ire, admoneo. Rogo as aut a tum Pregare, oro, obsecro.
39쪽
postulo as aut a tum Domandare, posco, flagito. Haec regula apud oratores continet μνὶ tantum hae verba cum compositis, dedoceo, admoneo, reposco , i terrogo. Item quandoque cor silo, easto, caelo M vix alia. Dicimus Posco, posuio, stogito hanc rem Petrum, vela Petro sed Peto, hanc rem a Petro , Iantum . Quaedam verba veniendi, ut Amicio, induo , exlio , calcio, cingo,inetiam erudio sunt potius sequentis ordinis. Et dicitur Erudio, vel uoceo te de - natu meo , per auisare, ὀ informare. Item moneo te huius rei, hanc rem,inde hac re. V Ectum Actiuum effectivum vult ante se no-ini natiuum aguntem, post se accusativum patientem, re ultra ablatiuum sianc praeposivione: ut . ego spolio te veste.
Spogliare a Vestio isiuii tum est ire. Orn Oas auia tum ornare.
Empire. re. Afficio isfecidium
nis strauistratum Metter in ordine.
Omnia verba pretij cum pretio determinato ita , ut non exprimatur per illos genitivos activi posse ut, erunt huius ordinisedit emi libru tanto pretio,duabus drachmis, magno, paruo, multo , maximo , duplo, dimidio pluris, c. Ascio accipit significationem ablativi νlterioris: νt abicio ta lautia, maerore, laude, Nitu -
40쪽
mus ,Sternere equum, Metterti lasella: Sternere mensam, . parecchiar la ravolae Sternere lectum, 'fare ii letto: Sternere viam lateribus, Mattonar lactrada. Accipere aliquem hospitio,.Albergario. Demum huc referuntur omnia verba activa, qua prater ac-eusativum patientem habent dumtaxat ablativam sine praepositione vel pretii, ut dictum eri r vel exces sus, ut supero, excello te virtute: Vel infirumentale, ut incido arborem fecuri: vel causalem, ut feci id hortatu tuo, construxi domum quadrato lapidet vel mo
talem, ut fecissi hoc magna diligentia, libenti animo, O c. qui ablativi possunt etiam regi per se, O
addi verbis aliarum regularum: ut infra in constructione commvni. Tego, nudo, imbuo , satio, saturo , sarcio , exbalsoubrito,
premo, opprimo, leuo, exonero, libero, soluo , expedio , S in Ulligo, obligo, impedio, abstineo, orbo . euerto, instituo, formo, in lituo, erudio, nutrio, alo, c bo, pasco, decoro, honesto, maculo, contamino. fedo, polluo , tu quino , locupleto, effingo , placo, allicio, armo, fundo , irrito, lace- Io, pungo, sagino, pondero , sulcio. vacuo, laclo, delecto , anteeo, antecedo, excello, prYcello. intei dico, muto, laedo, remunero, absoluo, multo, oblitingo, deuincio.
UErbum Actiuum separativum vult ante se nominatiuum agentem, post se accusativum patientem,& vltra ablativum cum praepolitione, a,
ab, abs, d c, c, & exr ut ego audiui testionem. a magistro, & tu intelliges id ex meis Ilieris. Audio is tui itum V dire. Intelligo is lexi dium Intendere. Capio is cepi captum Pigliare, cavare. Accipio is cepi ceptum Riccuere.