Pauli Gnaldii Tifernatis Grammatica, et metrica institutio. In qua superuacuis resecatis, traduntur omnia ab initio ad finem vsque magis necessaria nouo, breui, ac facili ordine digesta

발행: 1591년

분량: 138페이지

출처: archive.org

분류: 어학

41쪽

3 8 De constructione

Impetro as aut a tum Impetrare,ottenere. Peto is tui vel iij itum Do mandare. Reinoueo es oui Otum Rimouere. Diseo is didici s. s. imparare. Relego as aut a tum S bandire. Separo as aut atum Separare. Hac verba, Intelligo, cognosco, agnosco, conisecio, disco. haurio plerunque volunc ablativum cum ex: praesier.

tim si ex praepositione ex fuerint composita, vile

Postulo, posco, reposco, flag: to, efflagito, contendo, exigo, tu ero, auseco, abdeco, . butatio, analieno, auello, euello,abrado, auoco, erip:o, deterreo, absterreo, arceo, repello, amoueo, auerto , abstineo, contineo , refἰ xno, cohibeo, emo, conduco, simo, reporto, sero, colligo, sisti pio, percipio, habeo, abigo, te diano, extrudo, ex pe l lo, extermino, abduco, defendo, vindico, seduco, segrego, ciscio, seiungo, tempero, detorqueo, Cmo, conduco.

DE CONSTRUCTIONE

VERBI PASSIVI.

Erbum Passuum delinit in , ori & sormatur ab aetitio addita, r ; vult ante se nominatiuum patientem, post se ablatiuum agentem cum, a , vel ab e Casus ulteriores non mutantur. Quare erunt totidem regulae cum iliadem nominibus, sicuti in aetivis r ut prima, Deus amatur a me 2. liber emptus fuit a me tanti. 3. a Dco dantur nobis omnia bona. . Tu doctus fuisti a me grammaticam. 3. Tu spoliaris a me veste. 6. Lectio audita fuit a me a magistro,

42쪽

Verbi Passui. 39

Amor aris aliis sum Eder amato. Emor ris emptus sum Esier comprato . Daris vel dare datus sum Esser dato . Doceor ris do eius sum Esser'insegnato. Spolior risiatus sum Essere spo gliato. Audior iris itus sum Ester'vdito. Si νerbum careat si pino, non inuenitur passuum in pra. teritis perfectis, σc. Sed resoluitur per verbum acti. uum struato impore: ut la lettione e nata imparata da te, Tu didicisti lectionem. mtilium prodest pueris conuertere activa inpassiua, econtrario Loco bulas, ablatiui agentis utimur quandoque dativo: ut non cer. nitur viri, pro ab ullo: interdum ablativo sine praepositione, vel accusativo cum, per, ut appetitu Impellitur:per praetores consules creabantum, O c.

DE NEUTRIS ET DEPO

Erbum Neutrum desinit in , o, & non sorio ma e ex te passivum in , or: Deponens vero desinit in , or,&non sormatura verbo desinente in,o: S utrumque poscitante se nominatiuum modo agentem, modo patiente ἰ& sic disterut ab adi tuis, & passiuas. Ceterum inter se conueniunt, & sex itidem regulis absoluuntur, uti adflua,&passu ar nisi quod illic ab ulteriori, hic a posteriori casu i)sdem fere nominiabus appellantur.

V Erbum Neutrum, S deponens simplex potest

dici vel quando absolute ponitur, ut Deus

43쪽

4o De Neutris

est, ego vivo, reuertor, Sc. Vel quando copulat similes casus: ut Deus est iustus , ego vivo felix, reuertor defessiis. Sum es fui Essere. Euado is si sum Do uentare. Item fio. Viuo is xi et una Vivere. Philosophor arisatus sum Attendere alia filosofia.

Iocor arisatus sum Buriare. Apricor aris a tus sum Stare at lole..

IIIa, qua sequuntur in tertiis tantum personis singularis numeri usurpata, sunt νerὶ Neurra absoluta: quia de usu frequenti utrinque ponuntur sine casu: ut pluit,

ningit, circ. licet nominatiuus tacitus intelligiposset, Deus, vel natura: O ideo dicuntur verba exempta, vel excepta actionis. Pluit ebat pluit Piouere.

Ningit bat ninxit Ne uicare. νTonat bat nuit Tonare. Item Grandinat, O de grandinat, grandinare, e degran. dinare. Fulminat, fulminare. Fulgurat, O coruscat, Balenare. Serenat, σ disserenat, rUer euarsi .Rorat, .

caderia rugiada. Lucescit, s s. fer giorno. Vesperascit, ct aduesiperarscit, s. s. fas nolle . Et reperitur

quandoque pluit imber, imbrem, imbre, σ saxa

pluunt: Caelum tonat, Deusserenat aerem , fulminat arbores, , grandinat vincas, per neutrum traηsiti-aum: sed rarivs.

Tullio, sternuo sternuto oscito, hio, hisco, viallo Normio, proscio, ludo, mico, sedeo, iterio, nato, iaceo, cubo, cer to, pereo, ceno, prandeo, consisto, equito, fio, fluctuo, garrio,laboro, lateo, quiesco , llo, curro, surgo, deambulo. . A tercor, luctor, ratiocinor, negotior, pistor, lignor, aquor, bellor, praelior, tumultuor, nugor, tabulor, concio nor,rusticor

44쪽

De Neutris. 43ssicor, eo nutuor, lacrymor,peregrino spatior, colloquor, hallucinor, digladior,moror, cunctor, urinor, queror, congredior e & alia quae Nerunque ponuntur cum praepositionibus ad statum, vel motum pertinentibus, quae infra suo loco recensentur; videlicet in communi constructione.

VErbum Neutrum,&'Deponens possessuum

vult ante se nominatiuum patientem,& post se genitivum agentem : ut ego geo consalij, &misereor pauperum.r & continet pene tantum Verba, quae sequuntur. Egeo es guis. s. Hauer bisogno. Ite. Indigeo. Sum es fui s. s. Essere, cu possessione significat. Item per valere,& per essere stimato.

Recordor aris alus sum IMiseresco scis S p. β' Π Hauer misericordia . Misereor reris sertus tum Iobliuiscorris oblitus sum Scordarsi. Reminiscor ris s.p. &s. Ramen tarsi. . Potior iris itus sum Impatronirli.

Valeo, sum habent hos genitivos,tanti, magni, O c. tverbum animo. Egeo, o indigeo volunt quandoque ablatiuum sine praepositione tapotior, ct sepius, σtunc sunt essectiva, vi careo, O abundo. Dicimus Memini, recordor, obliuiscor, O reminiscor huius rei, hane rem.Item memini huius rei,vel de bae re,significat mentionem feci,vel facio Casarsatagit rerum suarum,ha la rua parte de DBidi :animi petiolo iu dub bio. Et nota,quod patiens est,in quo est egestas, memoris,obliuio, c. V Erbum Neutrum, & Deponens Acquisitiuum vult ante se nominatiuum agentem, S post se dati-

45쪽

4 et De Neutris. se dativum pati clem: ut boni uiri seruiunt Deo,

S auxiliantur hominibus. Seruio isiui itum Serui re. Studeo

Obedio isiui itum obedire.

Faveo essaui nutu

e Scui citum Placere a

In ter sum

fui s. S. sar plente.Ite adsuuxilior aris a tus sum Alutare. Gratificorarisatus sum Far cosa grata. Gratulorari satus sum Congratularsii. Irascorris iratus sum Adirarsi. Medeor eris s. p. &s. Medicare.

Assentioriri situs sum Acconsentire. Adulorari satus sum Adulare.

Duc spe lati sum, pro habeo:visiunt mibi duo fratres: vel quando ponitur cum duobus datiuis : ut sum tibi ornamento,laudi molesiae, Gre Dicimus eleganteri, incumbo ad,vel in hanc artem, non huic arti,sed inuigilo, σoperam do. Vaco significat potius carere. Farco tibi hunc errorem non dicitur: sed ignosco, Nel condono. Dominari in rep. in suos potius, quam Elicui.Operari acris, nare in oratione. Praeso, vel antecello te, σtibi aliqua re.

Subuenio, consulo, doleo,noceo,indulgeo, cedo, repugno,ansurgo, impendeo,occurro,succenseo, annuo, fidei ubeo,ha reo,satisficio resisto, sufficio, praello, antecello, a piro. assentio, acquiesco, assuesco, benefacio, debeo,descio, obtrecto, si do, inuideo, pateo,nubo, subiaceo,supplico, & multa composita a praepositionibus, ad, con,in,inter,ob,prae,& sub. Ite composita a sum,ut adsum,desum, Sc. ivm Aduersor,assentor,aemulor, blandior, famulor, initior, Innascor,nitor, insidior, interloquor,minor, modecor, ob loquor,

46쪽

obseqlior, opitulosipatrocinor, suffragor, refragor, &e.

V Erbum Neutrum,& Deponens Transiti utim .

vult ante se nominatiuum agentem,&post 1 e accusativum patientcm: ut cgo aro terram,&ie-- quor Christum. Ex his Neutra formant passuum in terti js personis in utroque numero e ut terra ratur a me,& arbores satae fuerunt a te. Inter deinponentia vero quaeda in pauca reperiuntur etiam

cum significatione , & construetione passiuar ut ego hortor Petrum, de hortor a Petro: & haec dicuntur verba communia. Αro as aut a tum Arare.

olo is tui cultum Cottiuare. Sero is se ui satum seminati e plantare. Aedifico as aut a tum Edificare. Texo is xvi textum Tessere. si equor ris cuius tum Sc qui tare. imitor aris a tus sunt Imitare. Consolor aris a tus sum CC niolare. Adipit cor ris deptus sum Acqui stare. Lucror aris a tus sum Guadagnare.

Hae neutra disserunt ab amiuis, folum quia non possunt habere patientem p imae,aursecuda personae, ci in sine ferὶ verba artium, quae ad io mutas transitu saciunt; o propterea non formant passuum, nisi in teri ijs personis licet sint nonnulla. quae habent accusativum animatum, ut adeo, volo, i c. Huc etiam pertinet,quae habent accusativum eiusdem natura; vel mensurae,ut vivo vitam, seruio servitutem, curro stadium Oc. Ex Deponentibus baee admittunt saepe ultra se dativum . . largior,interpretoriloquor,polrιceor, minor, minitor,

47쪽

η De Neutris., admetioriremetio agentior,furor ateorieonfiteorio impertior. At baee eum praepositione a , vel ab , vel ex, conssequor, assequor, scitor, siciscitor, percontor , mereor, patior, mutuor, σ deprecor. Item praeter accusativum possunt habere ablatiuum sine praepositione Dignor,complector,prosequor, muneror, remungor, o dicimu4 prosequor te amore,odio, oec.

Meto, ve macuo,gusto, oleo, volo, pulso, semino, sarrio,sarculo, pallino,insero, consero, pango pepigi, S pango panxi, puto,pampino,ablaqueo,occo, ventilo, vanno, cribro, pendo,cerno, tuo, ex antio, dilapido, abligurio,essundo antiquo, ' Fodio, trituro,edo, mando,prandeo,obeo, subeo, edo, bibo, ceno, suo,scindo, sarcio, condo, terebro, dolo,tundo, irrisu, coquo, concoquo,digero, asso, costruo,mereo, odi, c pi, Sc. Admiror,adotior,iaris,aggredior, alloquor,arbitror,hariolor, architector, auguror,aucupor,causor, commentor, commi niscor,conor,contor,contemplor,despicor,execror, elucu bror, fabricor, fabulor, frustro 'neror, helluor,iaculor, inscior, liceor, lucror, lamentor, ludificor, machinor, mentior, metior, miror, miseror,moderor,muneror, mutuor, ordior, opinor, paciscor,patior, partior, perscrutor, praedor, profiteor, queror,sector, sortior,suspicor,tellor, testificor, tueor, vador, venor, vaticinor, vereor, ulciscor, assequor, conse quor ,&c.

Verba communia. Hortor aris alus sum Essortare,& essecessor tato. Interpretor aris alus sum Esporrc,& esier'espo sto. Item dignor, veneror, comitor, aspernor, O quaedam

alia in praeteritis,gerundi s, O participijs praesertim usurpata:quia olim omnia deponentia transitiva erant

communia.

V Erbum Neutrum, & deponens effemuu vu Itante se nominatiuum patientem,& post se

48쪽

De Neutris. s. ablatiuum agentem sine piae positione: ut ego gaudeo pace, & delector stud ijs. Gaudeo es gauisus sum Allegrarsi .es maestus sum Rat tristarsi. es tui s.f. Esser caldo. scis calui s. s. t i scaldarsi. cs rui ritu Essersen Za, mancare. alii Abodare, hau er 'abo daZaltu Morire, capit armale. Maereo, Caleo Calesco Careo Abundo

Pereo

a Laetor . Delector

auia S

is ij

aris a tus sum aris atris sum Glori*r Uis alus sum Stomacho aris a tus sum e recudor aris aliis sum Allegrarsi. Dilet tarsi. Vtor

Fung orris usus sum Gloriarii. S degnursi, andarin c Vergognarii. lera. Vsate, ad Oprare. ris stinctus sum Vsare u flatio. Haec tamen verba, Vtor, abutor, fungor, stuor, potior, O vescor, volunt antele nominatiuum agentem. In alijs vero ea res nominatiuus eno, in qua in abum dantia, caritaa, gaudium, calar, c. Sunt quadam neutra, quae loco ablativi habent aliquando accusativucum, ob, aut propter, vel ablativum cum O. Huc r feruntur multa verba ad transmutationes pertinentia: quorum primitiva exeunt plerumque is, eo, ut ni reo

albeo,id est, niger sum, e. O derivativa in sco, ut nigres o, albesco, ides, niger fio, Oc. quae etiam anο-minibus derivantur, ut lapidesco, fluesco, sterilesco: σ cum careantpraeteritis ea mutuantur afuis prim, tiuis. ut calesco, calui, a caleo, c.

au Doleo, frigeo, frigesco, algeo, aestuo, areo, aresco, macreo, pal leo, stupeo, rubeo, nigreo, calueo, caneo , horreo, hebc., frondeo, lique o, liueo, luceo, madeo,muceo, langueo , Pu

te os

49쪽

leo, splendeo, squaleo,iiupco, tabeo, tepeo, torpeo,tum eo, vii eo; & multa alia cum suis compositis in sto. item congelo, conglacio, gelasco, congelasco, ditesco, induresco, intereo, ob eo, pereo, inuere rasco, mansuesco, urit est O , maturesco, obsolesto, obsurdesco, repueraico, respisco, sordesco, superbio, titubo. t rei o, tirpido, tuitio, vilesco, &e. Item egeo, abundo, affluo, exubero, abit meo, vaco, ledundo, circumfluo, dissuo, delicio, desitio, supersedeo, scat eo, saltidio, inundo, lacrymo, oleo, sudo, i pilo, fragro, flagro, valeo, polleo, uigeo. polluto, vivo, mano, laboro, contio, aegroto, cresco, conualesco, delis , dciip:o, gestio, exulio, fulgeo, labo, Sc. Indignor, stomachor, morior, bacchor, verecundoryexpezgiscor, conlternor, delitiscor, desesius sum.

quod habet constructionem palliuOru : uit enim ante se nominatiuum patientem, S post te ablatiuum agentem cum, a, vel ab, ut tu vapulas a magistro, & natus cs a bono patre: veluta an bono,'& ex bono Patre. apulo as aut a tum Eser bat tuto .Fio sis factus sum ElIcrinito. Vaeneo is tui vel ij, venu Eiler vcnduto. Nascor ris natus sum d Naicere. . aor or irrs ortus ium 3 Item exorior, coorior. 1 cnal corris ' atus sum Rina incrc.

Et hae laxitim verba sunt huius classis cum suis compositis, praesertim a fo, quando in facio retinetur , a, ut m efacio, nigroo, sic albe o, pingvε ο ι Go, magni occilio, sc. licet huc redigi pol int, cado, o cido, perco, timco, caveo, interco, beneaxilla, Tma-leacidio. At nuba es neutrum acqussivum: exvlo lices, absoluta sunt.

50쪽

DE COMMVNI VERBORUM

Constructione.

Communis constructio sit, quae omnibus, aut pleriique, aut multis diuersae classis, ac naturae. verbis accommodari potest, praeter construction em propriae regulae. Prima regula. Omnia igitur verba praesertim absoluta, possunt habere casus cum praepositione, aut nomina urbium adverbialiter posita , aut adverbia localia.

Uerba absoluta sunt. Eo, maneo, transeo, redeo, Viuo, ambu lo, deambulo, emergo, absum, dillo, hyberno, aestiuo, re- meo, reuerto, curro, ex eo, remigro, discedo, abeo, perno eio, pergo, tendo, venio, aduenio, peruenio, appropinquo, coniugio, deflecto, degenero, descendo, discrepo, dissideo, dissentio, diuerto, exulo, incido , incurro , introeo, irru , irrumpo, vado, vergo , & similia. Item quae posita sunt iaprima classe neutrorum. Versor, conuersor, diuerλr, vagor, reuerror, benemereor, grassor, proficiscor, egredior, ingredior, & alia posita in prima classe deponentium.

Quae ut melius intelligantu ciendum est, quod in quolibet verbi actu exercendo aut mutatur lo

cus,aut non. i

QVado no mutatur locus, appellatur status in loco,& nomina locorum,& similia ponuntur in ablativo cum praepositione , in , sub , & quandoque super, & iubter: ut deambulo in gymnasio , dormi ui sub hac lauro. Quod si fuerint nomina vibium, & oppidorum pro 'pria, de ulu frequenti ponuntur sine praepositio- ne cum hoc discrimine; si sunt primae, aut secUn-

- a dar

SEARCH

MENU NAVIGATION