장음표시 사용
241쪽
218 De Basilica S. Lauren. in Damas 3.
Franciscus postea Cardinalis Barberinus ciborium argenteum non contemnendae magnitudinis ad Sanctissimum Christi Corpus Fidelium venerationi exponendum ponderis librarum nonaginta Ecclesiae dono tradidit, calicem quoque aureum, una cum sua aurea patena ponderis duarum librarum, nec non duas argenteas statuas; alteram S. Laurentii, in qua interius detinetur ampulla vitrea pinguedinis simul cum carbonibus submissis Sancti mo Martyrii & alteram Saneli Pontificis Damasi partem
Cruris continentem; quarum quaelibet pondus sexaginta librarum attingit. Plura insuper alia dona argentea, ac sacras, tapretiosas suppellectiles largitus est. Demum Petrus Cardinalis Otthobonus, quid non contulit adornatum hujus Basilicae ' Sex quippe mirae magnitudinis. argentea candelabra , vulgo nuncupata fanali ponderis librarum nonaginta, quae in solemnioribus festivitatibus, & ad majorem Sanctissimae Eucharistiae cultum in processionibus adhibentur :Tentorium hastatum ex auro textili pretiosissimo, ad ejusdem
Sanistissimi Sacramenti ornatum, & tutelam: complura tandem magnifica sacra ornamenta elargitus est, quae hic ommittere satius duximus, ne longius protrahatur Oratio. Uerum non modo ordinis olim nostri, caetusque honor, & ad summum fastigium evecta gloria, sed aequitas, & recta ratio postulant, ut si non dignam operum , & beneficiorum amplitudine aliquam saltem Posteritati memoriam . atque testificarionem relinquamus eximiae munificentiae Clementis XI. , ex quo summa,& clarissima honestamenta, ac munerum accessiones in hanc Basilicam redundarunt, hoc ipso titulo quam maxime conspicuam , quod ejusdem per decem, & octo annos Canonicus fuerit. Ad Pontificatus enim apicem evectus, atque ad glOriae verticem ductus, statim omnes sacras suppellectiles, quibus dum sacra Purpura induebatur, usus est, huic Baslicae tanquam perpetui sui in eam amoris pignora . & argumenta consecravit. At si innumera ab eo huic Templo collata beneficia singillatim enarranda susciperem, nunquam tot, tantisque Pro
242쪽
meritis parem orationem possem invenire. Haec summopere conspicuam hanc reddunt Basilicam; honore tamen, ac decore
magis, magisque augeretur, si sacris illis, quas in infanda Ur- his direptione amisit, ditaretvt Reliquiis . Quae nune supersunt summa veneratione in interiori ad usum Canonicorum sacrario servantur.
Ditatur insuper hoc Basilicae sacrarium multis piis Legatis a quam pluribus Canonicis, aliisque Religiosis , ac nobili hus Viris relictis, conspicua praecipue vinea in agro Villae Marianae a pio Praesule Marco Paulo Thyerrii hujus Basilica oolim Canonico, cui ob grati animi obsequium Capitulum ante Arae maximae cancellos sequens in lapide incisum Elogium apposuit.
D. O. M. Mareo Paulo Tberrii V. S. R. literarum Apo
stolicarum Correctori, θ' quadraginta annorum
spatio , Insignis buus Basilicae S. Laurentii in Damoso probae famae Canonico , quia ejusdem
Templi Sacrarium Fua Mereditate donaverit eum onere duorum in sintulas bebdomades Sacrorum . Me pergrati animi monumentum suo Pio Benefactori concordi s ratio Collegae Canonici PP. Obiit IV. Idus Majas anno MDCXCIV.
Johannes Pasqua Canonicus similiter haeredem proprietariam hanc Sacristiam instituit, usu fructuario tamen D. Tranquillo Piretuli relicto, adjectoque onere post hujus decessum erigendi quatuor Cappellanias, singulae quarum annuum aureorum triginta redditum obtineant, obligatione vero missarum I 8 o. imposita. Praefatas CappelIanias Clericis Choristis Reverendissimi Capituli ad nutum amovibiIibus conserri decrevit, α reliquum haereditatis in Sacrarii beneficium impendi. Dubium attamen nimis redditur aes haereditarium Propter litium pendentiam cum Monialibus S. Susannae, unde quid liberum remansurum sit, & an pia Testatoris intentio essectum a Iiquando sortiatur, ignoramus. Ee 2 His
243쪽
azo De Basilica S Lauren. in Damasti.
His breviter de Sacrario elucubratis, ad sequentia Sacella juxta materialem ordinem incoeptum progrediamur. Sub hac navi post ostium praenarrati Sacrarii sequitur Cappella D. Carolo Borromeo Mediolanensi Archiepiscopo dicata. cancellis subter marmoreis, ferreis vero desuper circumsepta. Sancti Caroli simulacrum marmoreo Ioculamento locatum super Ara inter binas columnas Iulei marmoris Corinthiae Architeisturae opus esse Stephani Maderni alii arbitrantur, alii vero opus egregium Ambrogini insignis illorum temporum statuarii. Recipit ea structura superliminare cum fronte marmorea acuminata. Ara est lapidea, quam erexit, ornavit, dota vitque Caesar Melotus Mutinensis Cardinalis Montalii a secretis. & huius Basilicae olim Canonicus, a quo ex Hispano idiomate in Italicum fuit' translatus liber, cui titulus: Verrio
Spirituali deli eecellen a, utilita, e necessita deli' ora one mentale ridottia Dottrina . e Meditadoni , camati da' Sami Pauri , e Doliori delucb eo dat P. Antonio de Molina Monaeo delia Certos di Mirasores rae Mediolani Typis impressus anno i σ3 . Extat insuper in ejusdem Sacelli latere dextro de eodem Caesare Meloto marmori insculpta sequens Inscriptio dira in M. Caesar Melotus buus S. Templi Canonicus, se, ω suos
memoriae R. Sacerdotum in boe istare Missarum solemnia eelebran. eommendans. Idem Altare a se in bonorem S. Caroli erectum a R. P. D. Discopo Salonien. anno DE MDCXVI. Die IV. Novembris rite eonsecratum dotavit testamento, quod consignatum , ω a Bernardo Gargario tab. stub. exceptum in Arcbivio Cap. asser n. reposuit.
ληο MDCXYGIL aetatis suae LXXI. In hoc Altari pro Animabus memorati Caesaris Canonici Meloti . ejusque proximiorum , & Benefactorum Mista una privata de Requiem qualibet hebdomada per Cappellanum a Reverendissimo Capitulo deputandum celebratur: singulis quoque
244쪽
que Dominicis, i sestis diebus de praecepto Missa una perpetua juxta ejus intentionem. Alia autem Missa pro refrigerio animae ejusdem ad Altare Privilegia tum, quae onera ex Tabella in Sacrario Capituli asservata accepimus. Post praefatum D. Caroli Borromet Sacellum antiquitus sequebantur tria alia Sacella de Iure patronatus trium nobilium Romae Familiarum, quorum primum sub Invocatione Beatae
Mariae Uirginis de Familia Gallorum , secundum sub titulo. Sanctissimi Crucifixi de Familia de Maximis , & tertium D.
Nicolai, ac Catherinae de Familia de Picchis nuncupabantur. Verum quia valde sibi cohaerebant in Visitatione se l. rec. Clementis VIII. decretum fuit, ut simul conjungerentur: condomini tamen sua jura adhuc retinent, & distinguuntur tum ex triplici arcu, tum ex In ciptionibus ibi insculptis, quas subjiciamus. Prima Familiae de Gallis in lapide marmoreo apposita a latere Evangelii cernitur in haec verba:
Iuliano Gallo Romano omnibus civitatis honoribus functo, quiboe pietatis Sacellum sua pecunia erectum ara, picturis , pa
vimentoque ornavit, annuoque proventu , quo perpetuus alatur
Sacerdos adauxit. Iacobus Gallus Patri benemerenti fecit. Vixit
ann. LII. mens GL Obiit X. Septembris MCCCCLXXXVIII. Arcus medius Sacellum de Maximis indicat , in quo etsi nullam habeamus Epigraphem, adest tamen Familiae sepulchrum, quod olim quidem conspicuum nunc ligneo pavimento absconditur.
Tertius demum arcus Sacellum de Picchis exhibet, a Iatere Epistolae . extat sequens Inscriptio in Tabula marmorea triplicitatem Cappellarum indicans.
Tripartitum antea Sacellum , deinde Clementis VIII. iussu in bane amplitudinem expeditum , Ceecolus de Piccbis Ara RM. V. Sanctisque Nicolao, ct Caiberinae prope ejusdem Familiae sepulcbrum dicata, annuis redditibus assienatis, θ' Iu- repatronatus instituto decoravit anno MCCCCXXXXIV. Dominicus Senior muneribus, oe oneribus auxit, ut trinas Missas pro
245쪽
222 De Basil ica S. Lauren. in Dama Q.
'o eorum , ct praedefunctorum Anima qualibet bebdomada in perpetuum a Cavellano per eum praesentato, ct ρer suos successores pro remstore praesentando in dicto Sacello celebrentur anno MDLXXVI.
Dominicus Iunior pro aliis Saeris quotidie celebrandis alios redditus addixit anno MDCII Silvester tandem ejus filius marmoreos cancellos extruxit, ac Patris testimento Me gentilitiae pietatis monumentum ad perpetuam rei memoriam feri euravit anno MDCX.
Dicatum Redemptori nostro in Cruce pendenti est hoc Sacellum, atque pro Icone, habet effigiem Sanctissimi Crucifixi ligneam, summa in veneratione habitam, de qua late superius sermonem fecimus, loquendo de Domunculis Ecclesiae contiguis, ubi Sanista Birgitta diu domicilium habuit. Ara est tota marmorea, & in conspectu perpetuo lampas in honorem San- istissimi Crucifixi collucet. Privilegiatum est hoc Altare tribus hebdomadae diebus, scilicet feriis secunda, quarta, & festa. Plures Cappellaniae. & Missarum onera in hac Cappella reperiuntur, nempe Missa una perpetua quotidie celebranda pro Anima Dominici de Picchis a Presbytero ab haeredibus dicti Dominici eligendo, veluti ex ejus testamento colligitur. Pro Anima Magdalenae Picchiae de Petroniis Missae quatuor privatae de Requiem perpetuo qualibet hebdomada celebrandae .
Pro Anima Virginiae Columnae de Maximis qualibet hebdomada Missa una perpetua. Pro Animabus Francisci Galli, & ejus Consanguineorum Missae tot perpetuae in hoc Altari, quot ex fruetibus duorum Iocorum montium cum dimidio celebrari possunt, habita ratione manualis eleemosinae.
Pro Amma Ascanii Mandosi Missa una perpetua quolibet mense sumtibus illorum de Mandosiis. Pro Anima Martiae Corneliae Missae decem perpetuae die-hus in anno ad libitum: quae sunt onera huic Cappellae adiecta,
246쪽
jecta , veIuti eruere nobis licuit ex tabulis in Reverendissimi Capituli Sacrario asservatis. E conspectu Sanctissimae imaginis Redemptoris, collocatum existit gloriosae Sanctae Birgittae simulacrum flexis genibus Sanctissimum Crucifixum adorantis. Devotus ibi Clerus non vulgari pietate die hus ferialibus officia sacra pangit. Quacumque vero seria sexta Icon haec venerabilis detegitur, qua die in honorem ejusdem sex cerei incestanter ardent, ut eo magis accensa Populi pietas majori veneratione illam prosequatur. Duobus ab hinc annis integrum hoc Sacellum a piissimis hujus Basilicae Canonicis nobiliter restauratum, atque exornatum fuit, resecta pariter quadrata coronide cum christallo, ut Christi in Cruce pendentis effigies, clara miraculis, decentius
Feria sexta in Parasceve sacrum Anniversarium mortis Christi Domini solemni ritu, atque lugubri, & magnifico apparatu , nec non cereorum fanalium pompa celebratur.
Hujus sacrae effigiei ad calcem adest imago Deiparae Uirginis de Gemmis, a Populo nuncupata delis Giose, a Nicolao Pomaranci depicta, atque ex constantissima traditione accepimus Beatissimam Virginem precibus ante hanc imaginem eidem porrectis, plures, easque eximias gratias a Deo se deprecantibus obtinuisse,& idcirco summa veneratione colitur. Pro ejusdem dote aliqui tenues exiguntur redditus, quibus additis
subsidiis gratuito quotannis a Capitulo attributis solemni cultu Dominica infra Octavam Assumptionis gloriosissimae Virginis, ejus festivitas celebratur: ejusque imagines typis formatae cura , & sedulitate praecipue Cappellanorum in Choro psallentium distribuuntur. Ad hoc Sacellum ab Alexandro VII. translatum suit simplex Beneficium sub titulo Sanctissimi Salvatoris olim erectum in Ecclesia ejusdem Sanctissimi Salvatoris in Judeorum soro reddi. tus annui aureorum 2 oo. Dum haec scriberem Rector hujus Beneficii erat Cardinalis Ioannes Dominicus Paraccianus Almae
247쪽
224 Basilica S. Lauren. in Damam.
Urbis Vicarius, Princeps Ecclesiasticis Praesecturis summa cum laude obitis, singulari integritate, doctrinaque clarissimus. cui
me multorum beneficiorum nomine, magnopere obstrictum profiteor. Translatio dicti beneficii Reetoria nuncupati ad hanci Basilicam constat ex lapide prope Januam vocatam de Lutari, posito.
3exandri VII. Pont. Opi. max. Indutio in forma Brevis XIII. Februarii MDCLVIII. expedito illoque per Vicegerentem Carae mearii penes acta Sirmii , ejus Norarii V. Aprilis ejusdem anni executioni mandato , Ecclesia S. Salvatoris in Iudaeorum Platea olim exiisens, Distis de eausis propbanata remansit, ejusque simplex Beneficium 'ctoria nuncupatum in bane S. Laurentii in Damas Ecelsam ejus Matricem trastatum fuit , consentientibus buus ipsius Ecclesiae Cardinali Titulari dicti beneficii ordinario collatore, atque Capitulo , cujus Decreto idem Beneficium Sacello SSmi Crucifixuadnexum Dit ἰ quorum omnium, ut perstetuum eXtaret monumentum, Carolus S. Caesarii Diaconus
Carae Barberinus translati beneficii 'ctor lapidem hune ad praescriptum Ap obci indulti poni mandavit.
anno Dis MDC LIX. In eo spatio. quod interjacet cancellis Sanctissimi Crucifixi. de quo modo sermonem habuimus, & Sacellum Divo Nicolao Barensi dicatum , de quo superest dicendum . aperitur aditus ad hanc Basilicam per ostium in via respondens nuncupata de Liutari. In porticu conspicitur a parte superiori literis amplissimis lapidi insculptis Coemeterium , in quod per gradus valde commodos facilis descensus habetur: E prospectu Altare
erectum cum columna, quae ferreae Crucis est fundamentum, visitur , re ste hinc inde cadaverum ossi us collocatis , α quatuor senestrae huic Gemeterio Iatitudine, longitudineque
fatis amplo Iumen impertiunt. Quamplures insuper in hoci
248쪽
nostro Templo inveniuntur Sepulturae, ubi juxta ritum Ecclesiasticum Sacerdotes, Viri, Pueri, & Mulieres seorsim tumu- Iantur. Peculiaria praeterea Virorum illustrium sepulchra elegantibus decorata elogiis videntur, quorum clariora hic recenseri gratum fore existimamus, ut honor, & decus huic Insigni Basilicae praeclarissimis eorum memoriis augeatur . Primum sequens exhibetur. D. O. M. . Cbrisiano Ulset S. R. L. Comi
bsus Basiluae Canondeo Presbitero generis elaritudine inter Danos praefulgentist que Robus per matrim conjuncto tarsinae Alexandrae. Suecorum 'ginae incomparabili
inter primi ordinis Alleos aceeptissimo
Pietate in Deum Zelo in Caibolicam Religionem, mi Fratres, θ' Sororem Giberianae Hersereptos , adduxit , ω asseruit Cultu in parentes Garitate in propinquos , ω cives .
Fide in amicos Humanitate in universos
Spectatissimo , probatismo . Uladistius Constantinus Vasa Comes de Hasso
Executor testamentarius amiso ramis o P. C.
Obiit anno R, S. MDCLXXXVIIIaetatis suae LV.
In duabus ultimis parastadibus mediae ante Aram maximam navis sequentes Julii Sadoleti, Georgii Conei, & Atmibalis Cari Uirorum eruditione, ingenio, α doctrina praestantium leguntur Epigraphes. F f Deo
249쪽
ΣΣ6 De Basilica S. Lauren. in Damasio.
Deo Imm. S. Pietati , memoriae Iulii Sadoleti Sacerdotis Laurentiani de Collegio Canonicorum Graecis, ct Latinis literis Ogulariter eruditi omnibus optimis , ct disciplinis, ct moribus
ita ornati ut ejus ingenium, comitatem, liberalitatem, oe ante annos prudentiam
nulla aequare satis posset admiratio. Jaeobus Sadoletus Fratri concordisf. re spe de eo maxima orbatus multis eum lacrymis posuit vixit annos XXVII. D. O. M. Georgio Coneo Staio Aberdonensi
Patristi Domini de Aebo ex antiqua Magdonaldi familia, ct I bellae C0n ex Baronibus de Elselmoni, qui inter eonterraneos eloquentia , oemctrina maci, ω 'mae Mustis libri ue additis,
immortalitati se eommendavit . Prudentia vero, oeagendi dexteritate summorum Principum , ac praesertim Cardinalis Barberini , in cujus aula diu vixit, euissique legationes Gallicanam , Hispan eamque secutus est benevolentiam promeruit , quem Urbanus VIII. Pontifex Ingeniorum maximus exi limator , quanti fecerit , oe ad magnae Britanniae Ruinam Henriciariam in Caibolictarum solamen allegatione, o ingenii ipsius morte , quae in editiori
loco positus clarius elueesceret , vetuerat, moerore
telatus es . Obiit die X. Ianuarii anno MDCXL. in Aedibus Reeeaneellarii , qui faciendum curavis ν
Hoc tibi elogium , Lectos, ut in Lapide incisum visi
tur, licet artificis, ut apparet, incuria vitiatum representavi. D. O. M.
250쪽
D. O. M. Annibali Caro Ε3uiti Hierosolimitano Omnis liberalis doctrinae Poeticae in primis , Oratoriaeque facultatis praestantia excellenti
Petro Ah o Parmensium mei ει siexandro Cardinati Farnesiis ob spectatam in eo bis dandis ,
Fidem , atque Prudentiam Suis vero , aliisque omnibus ob ' singularem probitatem , ae benefeentiam Cbarismo V xit ann. LIX. mens. V. dies XII. Joannes , ct Fabius Cari fratri optimo Ioannes Baptista patruo benemerenti pos
Inscriptionem hanc maxime commendat marmoreus ornatus,& caput in primis ipsum Annibalem Carum exibens , quod propter eximiam sculptoris industriam magno apud omnes in pretio est. Multis hic Annibal praeditus virtutibus longe inter caeteros effloruit, & praecipue in Epistolis scribendis, ac in soluta , & vincta numeris oratione nulli secundus; quamplures lepidos libros traduxit, plerosque alios dedit in lucem . Quapropter magnorum sibi Principum gratiam, literisque eruditorum familiaritatem conciliavit. His quoad Sepulchra, sic Gemeterium absolutis, ad ultimam tandem, quae sequitur post Sacellum Sanctissimi Crucifixi, Cappellam supra idem Coemeterium collocatam progrediamur . Haec sub invocatione S. Nicolat olim a Capitulo concessa fuit, Constaternitati nationis Lotharingiorum, quae diu eam obtinuit.
Sed comparata sibi ab iisdem Lotharingis integra Ecclesia , hodie S. Nicolai in Agone nuncupata, in potestatem Capituli iterum rediit. Novissime vero a Canonicis Eminentissimi Titularis praevia approbatione D. Iohanni Baptistae Marchioni F f 1 Geuc-