장음표시 사용
491쪽
so M ET APH YSIC A visus & tactus detegunt manum non esse carneam ; sic pariter Dominus de Cordemy, dum putabat se habere corpus centu peda - le, ope visus & tactus deprehendere potuisset se non habere tale corpus; at verbqui existimat se habere corpus abstrahendo a tali vel tal 1 magnitudine , illud habet ex omnibus relationibus quae suas consequuntur impressiones, illud habet in quovis statu, in quovis loco, in quovis tempore; illud colligit ex fame, siti , dolore, &C. ex amore , odio , &c. ex Visu , auditu , &c. ex imaginatione eu perceptione , ex naturali propensione in corpus , sollicitudine, cura,&c. nec contrarium ulla quavis impressione detegere potest.
Denique , licet fieri possit ut credam icorpus meum esse centupedale, & tamen
non sit, non potest fieri ur credam me habere corpus & nullum sit : nec enim explicari potest quomodo qui non habet centu pedale corpus existimet se habete illud corpus, nisi quia aliquod habet co pus cujus occasione adsunt in principio cogitante impressiones , quas consequuntur relationes quibus sic existimat ; nisi quia nervi per totum corpus diffusi eo commoventur modo quo revera commoverentur ,
si corpus eii et centu pedale ; sic qui non habent nisi crus ligneum , nisi manum ligneam , existimant crus & manum esse
492쪽
METAPHYsICA. Atlorgana impressionum cum aliis partibus corporis , de reserunt dolorem ad lignum , quia nervi, qui antea diffundebantur pettibiam & manum , eo modo jam commo- Ventur ac antea commovebantur: sic , licet Corpora non sint praesentia nobis, si molo nervuli sanguine in arteriis pulsante , &membranae praesertim cerebri , ea commΟ- eantur ratione , qua solent commoveri ab
illis corporibus , dummodo motus ille sit fortior , illa corpora creduntur elle praesentia nobis, ut videre est in somniantibus, in phreneticis & iis qui ardentissima febri laborant; inde quidam credunt se videro mortuOS , propinquos , amicos : hinc in mulieribus praesertim & pueris quorum nervuli facilius agitari poli ut, sunt phanta Lmata quae sibi obvia putant: sed haec omnia perfici non pollunt, nisi mediante aliquo corpore ; ergo vel ex illis erroribus colligitur in fallibiliter esse corpus aliquod cui unitum sit substantiar ter nostrum principium cogitans; proindeque ex ipsa hypothesi viri clarissimi resultat demonstratio de
Objicies 10. Sunt in animabus damnatorum impressiones famis , sitis, doloris, tristitiae & caeterorum asscctuum independenter I corporibus; nec enim Religio Christiana proponit quod pagana, cujus
Poetae similes nostris Pictoribus ut exhibe- Tom. IV. Ni
493쪽
8L META PHYSIC A. rent in damnatis eas sensationes, fingebant Corpora quae saltem erant organa illarum sensationum: sic vultur rodit cor Ixionis; sic Tantalus a labris sitiens fugientia eaptae
Ergo possunt esse in nobis omnes illi
sensus, licet corpore careamuS.I'. Transeat quod sint in damnatis sentasus illi in objectione recensiti , puta famis& sitis, quales sunt in nobis; quippe sorsan ista non sunt nisi Scriptum hieroglyphicae quibus significare voluerunt Scriptura &Patres, per eas miserias quarum conscii sumus , qui s. st liuei jusce miserrimi status horror , ut a peccatis homines deterrerentur,
non quod talia sint in damnatis supplicia, sed quia sint majora.
Praeterea sunt quidam affectus commuis nes & Angelis, & animabus, qui proinde non dependent absolute a partibus corporis tanquam ab organis , puta dolor , tristitia , desperatio, &c. qui quidem affectus excitantur in damnatis a Deo vindice& justo , quem ideo execrantur ; forsan etiam excitantur ab igne inferno tanquam ab occasione ;& proinde si ipsum ut occasionem spectent , in eo non decipiuntur:
494쪽
1'. Distinguo antecedens: sunt impreia
sones independenter a corporibus , quas proinde non consequuntur relationes ad corpora, concedo: quas consequuntur relationes ad corpora , nego : Proindeque , nego consequenti . Itaque existentiam mei corporis non prori bavi ex solis impressionibus, verum etiam ex relationibus omnibus, perpetuis, consistantibus quae consequunter omnes impres
sones quae sunt in nobos sine praeceptis , sine arte , independenter ab educatione , quae fiunt, nobis vel invitis & repugnantibus, instituente Deo , ordinante, qu bus unusquisque existimat secundum testimonium intrinsecum, perpetuum & constans, altam conscientiae vocem , mille testes, is
dependere in suis impressionibus ab aliqua substantia quae non sit Deus ; imo quae sit ipso principio cogitante inferior. Quamobrem sint omnes illi affectus in damnatis independenter a corporibus, qui 1
conicii me, dummodo relationes non coninsequantur affectus illos, relationes, inquam, ad corpora , dummodo ex illis a fictibus petuo, constanter non judicent damnati habere corpora quibus uniti sint substantialiter
495쪽
48 MET A PHYsICA. Quid fit Unio substantialis corpus inter se
Ut intelligatur natura principii cogitantis non sussicit nosse illud esse unitum substantialiter corpori, quod ideo nostrum dicitur: quaeritur praeterea quid si haec unio subia tantialis; quod quidem ut explicetur disitingui debet unio, alia localis, alia intentionalis, alia affectiva. Unio localis est praesentia duorum in eodem loco , aut unio duorum sibi conti
Unio intentionalis est actio facultatis cognoscentis circa objectum cognitum , sic intellectus ΕΚ objectum uniuntur intentionaliter; quando ipse cognoscit, & objectum cognoscitur. Unio assectiva est actus amoris , seu ponisdus in objectum amatum.& vicissim ; sic est unio inter amicos. His positis, quaeritur an unio substantia Iis sit mere localis ; an intentionalis, an affectiva, quare sit PRIMA PROPOSITIO. Unio corpus inter & animam rationalem non est merE localis. Probatur : nam unio corpus inter & ani-mgm ration lem facit ux ex corpore M
496쪽
M E T 'A P Π Y s I A. 48 spiritu resultet una quaedam substantia to talis : atqui unio mere localis facere nota potest ut ex corpore & spiritu resultet una substantia totalis ; nam est unio localis, Deum inter & creaturas suas, quia Omnia sunt in Deo : fuit unio localis aut potuit esse Angelorum cum corporibus assumptis : atqui ex Deo & creaturis resul tare non potest substantia totalis, neque resuli abat ex Angelis & corporibus allum p-tis ; ergo unio, &c. Imo unio corpus inter& animam rationalem esse potest quin sit localis: ita certe, licet anima localiter abes set a corpore , posset esse absolute unio, quam postulant omnes corpus inter dc animam rationalem.
Quanquam juxta ordinem 4 Deo constitutum probabile est animam rationalem unitam substantialiter corpori esse ipsi localiter praesentem : quemadmodum enim motus non derivatur in corpus B juxta ordinem a Deo constitutum nisi occasione corporis A tangentis corpus B : licet tamen potuisset Deus ordinare ut corpus B moveretur , quando corpus A sive mediato siue immediato contactu moveretur ; ita juxta eumdem ordinem non sunt in anima rationali impressiones occasione corporis nostri,
nisi anima sit localiter praesens corpori praesentia vel mediata vel immediata parti,
quae tangitur ; licet absolute potuerit insti-
497쪽
86 META PHYSICA. tuere Deus, ut sint eaedem impressiones in anima occasione motuum in corpore quod non esset ipsi piaesens localiter, mediate vel immediate ; hinc, licet anima foret in vo lice Saturni, corpus vero in quo nunc jacet loco , tamen posset adesse unio substantialis quam postulamuS. Dixi naturaliter animam esse localiter praesentem corpori , quia corpus nostrum spectatur ut tabernaculum, sedes, domicilium animae ; aut cum Platonicis, ut ergastulum. SEc UNDA PROPOSITIO. Unio Corpus inter & Animam rationa lem non est mere intentionalis. Probatur : nam ad hoc satis est quod
per unionem mere intentionalem non resultet una substantia ex objecto cognito ,& substantia cognoscente : atqui Verum consequens; alioquin primo, ex Deo cogis noscente , dc creatura cognita resultaret unio substantialis. Secundo , ex Angelo cogno cente , & ex corporibus assumptis pariter resu taret eadem unio; ergo, &c. TERTIA PROPOSITIO. Unio corpus inter 8c animam rationalem
498쪽
M ET A PHYSICA. ASIProbatur : nam unio affectiva debet esse mutua : atqui non est ; nam , si anima corpuS amat , quod constantissimum est ,
non redamatur a corpore : absurde ageret qui reciprocam corporis versus animam admitteret propensionem I ergo mutua non
est haec unio; ergo, &C. Et certe unio assectiva tendit idem ad aliquam similitudinem ex utraque parte , si mutua st , sed non facit totum illud substantiale quod quaerimus : amor est unitivus , sed mutuus sit necesse est. Denique unio quam quaerimus , manetsne affectu animae in corpus, ut patet vel desperatis qui sibi mortem inserunt.
Qν ARTA PROPOSITIO Unio substantialis corpus inter & animam in eo posita est quod occasione motuum qui sunt in partibus organicis nostri corporis, sint in nobis cogitantibus impreL
sones quas consequuntur propensioneS, odia , relationes animae, judicia i & victias m occasione functionum illarum communicentur motus partibus nostri corporis, &mutentur determinationes.
Probatur: nam in eo posita est unio subulantialis, quo posito , intelligitur quomodo ex corpore & spiritu tanquam ex substantiis partialibus constituatur una substantia i
499쪽
88 METAPHYsI A talis : atqui hisce positis bene intelligitur
quomodo ex substantia corporea , & substantia spiritali resultet una substantia to- alis quae dicitur natura humana ; nam ad rotalitatem requiritur ut substantia habeat omnes suas persectiones, nec habeat plures : porro, hoc posito , corpus quidem Manima omnes suas habent perfectiones, ut omnibus patet, & habent plures; nimirum corpus est organum cogitationum, est in C,
trumentum animae, ut videat, audiat Variisque animi motibus assiciatur ; ergo, hoc posito, bene intelligitur quomodo ex cor pore & anin a rationali resultet una subinstantia totalis; ergo uniO , &c.
Obje Iionum Solutio. Objicies I'. Corpus non potest agere In animam, & anima vicissim non potest agere
in corpus; ergo, &c. Distinguo antecedens : non potest ut causa essiciens, concedo : ut organum Scoccasio, nego : proindeque , nego conse
Itaque revera corpus non agit in animam,& anima non agit in corpus ; sed corpus est organum ut sint impressiones in anima quas consequuntur propensiones , Odia, relationes , iudicia , &c. 3c vicissim omnes illae lanctiones sunt occasiones motuum in partibus organicis corporis.
500쪽
METAPHYsICA. 489 Instabis: anima corpore superior est ; ergo in suis functionibus non dependet a corpore tanquam organo.
Distinguo antecedens : ratione idearum quas absolute potest habere independentera corpore , concedo : ratione motuum 5c sensationum , nego : proindcque, distinguo consequens : in suis functionibus quae sunt idear non dependet a corpore tanquam ΟΓ-gano subdistinguo : absolute , concedo :juxta praesentem statum , nego: non dependet ratione motuum animi Sc sensationum,
Itaque , ut infinities dictum est , impressiones vel sunt intimi sensus, vel sunt ideae;
sensus intimi vel sunt motus utriusque appetitus vel sensationes : anima non pendet quidem absolute a corpore tanquam organo ,
ut sint ideae, proindeque functiones caeterae quae consequuntur ideas ; inde potest esse corpori superstes , ut postea dicetur; sed pendet juxta. praesentem statum; deinde
pendet absolute ratione sensationum putetivisionis, auditus; pendet etiam ratione quorumdam motuum , famis , sitis , nempe eorum qui ordinantur a Deo ad conservationem corporis. Urgebis : saepius sunt in corpore nostro motus quorum occasione non sunt sensationes in anima nostra ; ergo falsum est occasione motuum qui sunt in corpore nostro, .