장음표시 사용
191쪽
I9a narratio in Ethicorum Aristotelis
Liam iurendos. Pis dicta sunt de casuvi vi, qua quis com mpellatur eadem declara philo sophus,non incommode ad ea, quae de cauim , t aliarum circumstantiarum ignorantia disserere coepit, totam deni- ciue actionem aptari posse, ut scilicet similibus exemplis illustrari possint,&deinde etiam indicent, atque distinguant animum quid sponte, aut contra voluntatem facientis.
ando ignorantie,caussae,&aliae circumstiantς ideoncilient,supra copiose explicauimus:quando autem tota actio id inducat non facile fuerit exemplo comprehendisse Nil tamen, meo iudicio prohibet. quem ignorare omnes facti circumstantia , personam patientis, rem ipsam,caussam, modum,locum, tempus, denique vi cocompelli, vel easu in aliquod in sortunium, quod cum delicto coniunctum sit, incia ridere ut sunt' poti ultra modum .dcanebriaverunt, furiostic. quis misi sint rDq. .dormientes Li β. Τῶ-H.v miιι.possess. quo referri. -
'test exemplum eius, qui exiccio delapsus pretereuntem corpore suae oppresserit.
Translatio Argyro Textus Grae Translatio Zuuin pili cus geri. Quod igitur ignoraturi siuia igitur ignorat m
Quodigitur ignoratur. Hic edocemur non solum, quid inuitum Reere, qui coactus illud faciet, siditiam qui ignorans, qui denique e et eirca qualitates facti.Non memini me iura,' aut bonos auctores Versantem,verbum inuiti in tam plena significatione deprehendore, sed ignorantiam inde potius distingui vica6J de rei iuris, quae ita con-eepta est,qui potestinuitis nobis alienare, multo magisvi ignorantibus,&absentibus potest, sed fortasse alia ratio est in diciones κοιΤω qua Aristoteles utitur,&ignosci interpretibus debet,quod cum non singulis rebus definita sint vocabula, . . praeselliis verbis hanc voce se ostituere voluerint,praeterea sussicit in huius pronuntiationis expositione, utiorem Di iligo by Ooste
192쪽
Ad Nicomachum, Librua. Quintum. 'I
latiorem esse interpretationem , ut in appellatione igni , eli id genus aliis vocabulis vcnire demonstraui, s.ctimi Mosis, titulo de rerum
Translatio Argy extus grae Translatio Zuuin
Πυθonici aut inuit Urim χμεν, δν δενοῦ 'a , nec nobis inutiis seribis, visenescere aut moria Am- νὼ - α σι duendum est, ut sinescere,
ει eorum mim quam . Quamuis vocabula sponte Minuiti tam late pateant,vspra disseruimuι, tamen ad omnia, quae scientes agimus&patimur,referri non possunt,Veluti illa,quae ex naturae instituto,atque ordine, tin quovis homine eueniunt,ut senescere& mori: ncmo onim mortalium naec praestare potest. 1 Q.de petit.hereael illicitas. μeurimedicossis ossicio proconsedis , nisi fingamus haec arte venclicarum praeternaturae cursum alicui illata. Eni mucro tunc minuitus vidcbiturha es similia pati,& factum seuera ultione punietur, siue alteri, sue etiam sibi huiusmodi mala ex tali falcinatione accersiverit, i. a. s.c .de maleficisct mathematicis, toto it .ext. destigidas est maleficratis.
193쪽
I91 narratio in Ethicorum Aristotelis
Est autem in iniustis Mactenus Aristoteles, quid sponte, aut ab initio luspiciatur, multis pretceptis,atque exemplis illustrauit, pergit ulterius& cum vno contrariorum cognito reliquum quoque percipiamus t qui ecusaressia accus Inst.de his auouvet alieni iurissum.inprincip. Ostendit idem nedum in iniustis rebus, actionibus, sed etiam iustis accidere, ut quis iusta faciat, non tamen ex voluntate, veluti metu,aut vi compulliis depositum reddat,t,e rem,quam subtraxerat, restituat,ι si παι. . . fissurris l. 1nuito. f.derg.iuris. Hine medicinae praemia illi non debentur, qui vulnus inserendo vomicam alicuius aperuerit,& ita eunde sanarit.
Translatio Argyr Textus Grae. Translatio Zuuin- pili. Cus geri.
Eorum autem,quaistante agimus.9Haec diuisio sponte facientium, quae respondet distinctioni legis pes iciendum. g. . ali. f. de Poenis, eo perranet, intelligamus, longe alia vindicta coerceri facinus,l quod consilio capto desiberatione habita, qui coniciscit,quam si sine ullo tractatu in rixa vel aliqua subita commotione animi idem concipiamus. Hinc animaduertimus latrones 4ragatores , qui ex insidua homines aggrediuntur . aut eosdem spoliant . maiori dignos
194쪽
Ad Nicomachum,Librum Q .intum is
odio, etiam grauiore supplicio assci, L eapitiatam. g. arronω. est assato=m,ff. depanis. Haec eadem consideratio efficit, ut coniurationes in principem, S contra rempublicam, teterrimo animaduersionis genere expientur l. qu quis Γ ad legem Iuliam maiestata Huic etiam accepto ferenda est decisio c. pro humam, de homicid. o. quo illi, qui sicarios ad obtruncandum homines prctio redimunt, nedum diris pontificiis multantur. sed etiam nouissimo iudicio addicuntur.
Inculcat hoc loco Aristoteles, quae priori sua partitione complexus erat, additque effectum suae distributiovis,quod talia faeta,quae ex ignorantia totius rei,auit circumstantiarum eius proficiscuntur,errata potius 43 dicenda sint, quam flagitia Nimirum, cum quis, aut quc minime existimauit percutiendo aut quomodo non utauit, aut quo instrumento non putauit, aut cuius rei gratia non putauit,haec egerit.&c. Potest diei, quod Aristotcles fatis habuerit, recipua quaeque comprehendiae vidcsupra rem digcssimus,unde si quid desit, petendum erit.
aut non hoc, aut non hunc, του νοῦ - ηου rum,aut non hoc instrumen- aut nongratia humsieputa et εμυο η, - ω, aut non hunc , aut non mi,nἔτι vulnerarat,sed ut λασιωέcηὐγου -- -- rei causa, arbitratus
195쪽
Enarratis in Ethicorum AristoteIis
Nam Minonpercutere. σα IHac in partitione rursum coniungiturno inorantia totius eum inscientia partium, aut circumstantiarum, sub- ncctitque Philosophus, commissi erroris aliud exemplum; veluti si quis, gladium distrinxisset, non ut aliquem vulneraret, scd ut leuiter pung ret Hic rursem animaduertendum est, responsum Aristotelis, qui
uentum inde secutum,instremminxi vocet, parum videri congruere cum
definitione uiris,l . Humsf-Lc semelnim deficarim, ubi auctur,quod si quis gladium fistrinxerit&percusserit illum, in l.Corneliam incideri Miryle Pontifex,c inainde homiciae in . declarat, mod si quismandauerita quem vulnerari, si ille occiliis sit, aut in vulnere pericrit, mandantem tot ius facti atque eitentus secuti reum esse. Quare vix animaduer . . to,quopa asserito Arist. in tuto colloca possit, nisi ponamus apertectitar uti P rei evientia signa,&circuitantias, oeno habuerit animis vulnerandi ver eidendi, sed leuiter cute perstringedi, vel terrendi. Quis
n. si eum illu diverberare possct,pede vel manciattigerit, vel si cu posset, illum mucrone transfodere, capclogladii eundem incesserit, aut ii, cum hastam in manu taberet, versa acie hastilis eundem percusserit, vel calce venabuli, i eum qui. tale sicariis, quam de calce loquentem, multi nostr rum interpretum ita exaudiunti Quibus fundamentis labetis non obsabunt illa, ac iure assata sunt, Cnimprima ι,-- ,1 HIPari, di- ν tangentem stadium,&t percutientem in dubio constituit,animum os eidendi habuisse, e nati, dehomicid o ino de tali facto accipi debet quod plerumque eum periculo vitae coniunctum cst Neque enim qui vulnerat, lancem in manu habet vel penicillum, ad cuius, inmensionem vulnus infligere possit is stiati illi cogitatio est , se vel vulnu,
inse. re, quod lethale non siet, cum illud ex eucru pindeat, neque in potestatu ipsius sit. Porro quae sevuntur, aeque periculosa esse videntur Noquc enim liquid circum tantiarum rurientem fugerit, factum
tale insertunio expensum L rri dc t;.sed ita si praecipue circumsuntiar. 8 quae constituere aut agere facinus, lincta bitum supplicium soleant. eundemn fallant, cum ab eo, quod praeualeat, res denominationem di
196쪽
Ad Nicomachum,Librum Qui mum. 19s
197쪽
is anarratio in Ethieor um L isto telis
merciis contendunt, ubi ne sμέ- αμφισβηN DEI controuersia est, vim cesse est, alterum improbum πν,οῦν ἀναγκη τον rebiu contrahendis anter euesse sinon id uiat obliuione επιρον τ)uin τόν qui comraxerunt quorum seddere iovementes, iurean es s. λήθηναυ- necesse est alterum esse imimuriasitficti, disceptant. Τὸ - ν - ἐμο probum, ni soblitii icias maώlericiti dari non λογδετε mei a sed deficito num ct id minorat. Uuare alter pura πω ν,πεί τ μιimici, de iure iussentiunt
a ιριe eum extra, cte. J Sequitur subdistinctio ultimi membri diuia fionis ab Aristotele antea institutae,contrahi ouaedam dclicta capto, alia autem non capto consilio. Haec ultima sectio ex duobus potissimum fontibus manare videtur, ignoriuntia scilicet circumflantiarum, cui adiicio casum xyiolentiam, de quibus cumulate supra ab Aristotcle k nobis
198쪽
Ad Nicomachum, Librum Quintum. 97
tractatum est. Denique affectibus humanis de 'nibus nune tandem disceptat, tradens victum liuuiusmodi perturbationibus, nihil malitiose committentem, errare potius seu peccare, quam delinquere. Exempluproponit in eo, quid impulsus ira alterum laedit hunc enim iniuriam η' quidem facere non tanun propicrca iniustum aut improbum vocarid bere. Reddit auteni huius rei diuersis rationes, Quod prior lacessatur,aut irritetur, deinde quod non de facto sed de iure1it controuersa. Iratus enim nullam se fecisse iniuriam existimat, sed ob iniustitiae aliquam speciem animo obiectam commotietur,4 indignatione accenditur. Haec subdistinctio in trimembri partitione, quam ex L perlliciendum.f. . e poenis supra retulimus, satis colligi potest dum Iurisconsultus differentiam ibidem constituit inter eos, qui delinquunt ex propolito casu, denique impctu. Posset non immerito dubitari, an definitioni Aristotelis sua auctoritas constet. Enimvero videtur in scrupulum incidere, quod cum improbum ciniustum appellet, qui semel deliberatione I . tamen interpolita deliquerit, improbum enim, iniustum csse habi rum, atque consuetudinem mali prae se ferre videtur. Habitus autem esto u litas, diuturna exercitatione siue repetitione multorum afluunt ad idem tendentium&ci comparata, quod de illo, qui semel offendit, dici non potest Pari ratione consuetudo frequentes actus requirit, i. r. quaesis Ionga consietudo. l. an in totum. C. deadficia priuatis Pugnat deinde naec ipsa Aristotelis decisio, cum manifesta sanctione iuris, quae t declaratis e trum iratos dclinquere, Npoena ordinaria puniendos este, Lausiri, g. r. F. is enis. non conuitii. de iniuriis capsquis ratu . T. q. I. Verum nimuero, siquis iratos impunitate donare velit, per consequens omnia crimina relinquentur inulta, quod nemo sine commotione animi facile aliquem aggrediatur, illi vim inferat, multo minus eundem occidat.A cedit tertio difficultas, quae nascitur ex conclusone, quam cxtremum huius capitis obtinere Pnilosophus voluit, dum ait, quacunas enim nons Plum inscientω.sdeicimperi untiamprecant homines, iis ignoscendum ess, quacuns vero non propter inscientiampeccant,sidquamuis insilento , tamen perturbatismbin, ncc naturabbvi, nec humanis incuravi, iis non es ignosce dum Colligitur enimperargumentum a contrario sensu, quod iam
dum probabile esse docent Dialectici,&ipse Aristoteles in Topicis, nec dissimulant leges nuti ae isti. f. de eo cui mandata est iurisdictio. tqust flamento. g. zisiungis testamento.aesi quusmo. CGFrt ,ricum apostolica,
199쪽
rys narratio in Ethicorum Aristoteti
extra, de his quas rea abrusine pensi capitul eo , qui humanis pertu bationibus atque naturalibus inducti, peccarit e cenam legib. constitu tam euadere. Quare vitam infestos obices pro virib.ingenii nostri tollamus, singulis argumentis singulas solutiones accommodare conabim Rr. Discrimen, quod ex prima impugnatione adire possimus, meo iudicio hoe modo depellere potcrimus, ut ad vocandum aliouem iniustu velimprobu, non requiramus frequentiam actuum, secluatis csse statuamus. quod sciens & prudus atm deliberatione praeuia deliqLerit. Fur enim est,sa quit lucrifaciendi caussa quid clam interuertit, qua uis poenitetia adductus postea rostituer velit, L quie more f. des initi Depositi fidem fran- redeati uvistisinitium. ead. min.deinde illus cariu dicimus,si vix hominem occiderit, i. qui hominem. f.-Lc ornet efiicariis. Porro in
vis omnibus intelligimus consilium do uendi prxcessisse. Idem in aliis
crito inibus quoque euenit Plane nemo inficiabitur,fiu cs sicarios. latrones, id genus homines iniustos atque improboscs Nec mutant, quae de conluetudine commemorata sunt, cum prior responso etiam hune scruplum dissoluat,&indilictis deliberatis, quis ex consuetudine obduruisse intelligatur, qui secundo scelus repetierit, L nemo infinia Cis
episcopat audient. 1nde Heraι-.F. deseruo corrupto, Dissicultas secundoti tertio loco mota, quaeque ad eund cm incctum tendit, toltctur, si omnia requisita, quae Aristoteles proponit, interuenisset imaginem ursi xlacessitus quis irasci coeperit, & iure se facere existimauerit. Dum fingimus illum prouocatum, non de quavis futili irritatione illud intelligimus, veluti si imponi sibi lusu alearum, ubi de minimo contenderetur, existimauerit, vel si sales non usque in ciuiles ferre non potuerit, κcis leuiter pulsatus statim ad gladium confugere voluerit.& hominem occiderit; aliud autem obtinere censemus si graui vulnere accepto exacerba tusse cokibere non potuerit, sed aducrsariu interfecerit,&quid est hoc cumoderamine iuculpatae tutelae factu sit, diu iure absoluimus, T. Lhis qui
200쪽
. Ad Nicomachum,Librum Quintum. Us
incitamenta, veluti si inciderit in furem, quid rei suae subtrahentem, ns cepimuι er e gnificasti,de homicidi voluntario velσasiab. e. . perst-duens eodem titul leg tertia. g. Mai. g. ad ei qui t. l. ex plagis. g.
tabernarius eodem ri ut ubi tabernarius oculos alicui eruens, non excusatur repetens Iaternam surto, vel per vim amotam, sed requiritur, ut
asiud rixae initium ipsi suffragetur,veluti quod sagello caesus sit, cui doIor
inerat nec maritus poenam extraordinariam effugit,qui adulterum cum uxore deprehensium iusto dolore accensus necariti t. s. g. al. s. adleg. Cornec desicar cum tamen acerbitas dolotis illuni propius attingat, quam patrem, cui ius est,omnem adulterum, cum filia rem habcnte, oc-Cider L nec ea.Τ-LIuliam is adulter. Sed promta differentia est ratio, quod patcr non possit id iuris in adultero exercere, nisib filiam quoque interficiat Patris autem pictas plirumque consilium pro vita filiae capit. LIariti autem impetus, facile decern cntis,lege refraenandus erat,di nec mea in e. porro si illa iri sit vehementia,ut omnia mentis ossicia, aquam furiosi pcrutringar,hoc casu non improbauerim Arist. traditionem, cum
Nam ea quano tum ignorantω, ore DHaec philosephi concluso eis ebim longae disccptationis, quae hoc capite instituta suit, proponit Atque is imembrem dccisionem complectividitur,villis ignosccndumst,qqJam delicta ignorantes atq; ner ignoeantia comittunt.SccLndo, plueade conditione lint,qui afficito humanae natura ,congruenti b. impulsi id fecerunt. rtios longe aliud Bbandu.s non littor inscicntia.Adta men inscientcsrnotis,turbationi b. non naturali aut liti manis, qd Ppe
trarinti Caerum ne plicitorvi piculosa libcrtate d Uuens oratio aliquid