장음표시 사용
171쪽
me damno alieno lucretur , tu. itaqxea 8. h. t.
AD n. I. Dolus quot uplici ter, vid.
Schneidev v. ad F. Maionum, inst. de act. num. 22. Et quid ovalis sit dolus, fraus, error, & exceptio doli, Christin. a.deeis. M 6. Ad ου. III. Si tamen fraus, quae ex imcuria magis, quam an o doloso contrahentis oritur , intervenerit , beneficio I.
Qui ex dolo agere vult, debet I. designare rem , in qua dolo est circumscruptus. 2. Designandum , cujus dolo malo quid factum. 3. Expendendum , an non alia actio dari possit. q. Cogitandum , an non summa nimis si modica: ut , si infra duos aureos sit Lib. si quis s. s. me-νito fi s. t. id es . ro. I. non debet tr. b. t. De quo ult. vid. & adde, quae scripsi ad num. 7. t. De rn integr. resit. Alleganti dolum , sive agendo , sive excipiendo onus probandi incumbit L qu ties I 8.1.qui dolo I. ubigi. f. de probat.M
Ad n. XVI. An cum hac actione concurrat actio quod metus causa via. Treuit. Sol. 1. diis. II. tb. At. F. ibique Bacci Arum. diis. 6. ad Pand. tb. s. Ad n. XXVI. Regulae , quod de doIoactio intra biennium . non post detur, junge exceptiones : Nisi ob dolum contractus si nullus ipso jure: vel , nisi dolus habeat causam continuam . Et nisi agatur ad interesse ex damno proveniens. Vigel. in M. I. R. lib. I. cap. II. reg. II.
TITULUS IV. C. a. 22. usque sq. De Minoribus viginti quinque annis. SUMMARIUM.
s Adversus donationem . 6 Adversus dotem . 7 Adversus transactionem. 8 Adversus aditam bae reditatem ἐθη aa interea alienata redintegrentur. 9 Adversus omissam haereditatem .io Modo res adbue fit integra . ii Restitutus contra omissam haeνedit tem iterum potes resilui aduersus aditionem ait Restituitur ἐν minor adversus meam. is Dem adversus sententiam .i4 Adversus gesta praesentibus tutoribus, aut curatoribus, etiam in iudιcio. Is Adversus usucapionem. is Adversus tempus retractus. II Maversus aneliationem omissam. 18 Restitutio quando non fit nee aria: γ quid bie moribus obtineat. is Restitutio densatur, cessante aut non probata laesone .ro Item si minor veniam aetatti iis
ai Iurisconsultus minor petens restitui,
an im quatenus .audiendus . 22 Amreatoν circa merces non resimendus.
23 Denegatur θ' restitutio minori, si resta a se approbaverit , major factus. 24 c probat qualiter ex facto subsequem te eouigitur. 23 Item denegatur restitutio , fi misisse majorem dixerit. 26 Si agatur de dencto. 17 Resuuitur adversus eonfessionem te
mere emissam. 28 Dem adversus contumaciam.
j 29 'α restituitur adversus omissam , ut
remissam executionem poenarum.
3o Si maJor ro. annis passus fuerit se venumdari pretii participandi eaua. at si agatur de revocanda tibertate . 3a Da etiam adversus professionem K ligionis . 33 Adversu 1 renuntiationem beneficii re
petens, non a uultur.36 Neque adversus gesta mandato patris , vel alterius maλονιι.3τ Item . si iuraverit , se non contraven
172쪽
39 Impuberes, an ἐθη quatenus tenean itiν tali iuramento .s Decisio Auth. Sacram. puberum , C. si
tractibus iure invalidi r. 4I minor in casu, d. Auth. debeat moneri, super suo prιυιlegio. qa Iuramento huiusmodι teneri on haereis des iurantis. 43 Iuramentum oportet, Donte fit piaestuum .
- en hodie d. Auth. sit in usu. - Restitutione opus non est , si actur a minore gestus sit in Adus.
ε ε Minori, curatorem non babeati , interdicta non est alienatio. q7 Neque etiam prodigis ante interdictam administ rationem.
48 Restitui. Omis beneficium datur etiamstii am. 9 Item baeredibur minorum. O Item patri, in peculio castrensisti . si Resitutio . per minorem i etrata ,
sa Fidejussor contra minorem babet actio
ues Restitutio denegatur mandatori . 16 Restitutio adversus quos competat.17 Contra minorem non comstetit . 13 Restiturio imploranda coram iudiee οὐ versarii. sy Restitutioni hodie currit tempus qua driennii continui . 6o N ec datur amplius annus utitis. 6I Intra quadriennium , an finiendatis σε a Tempus illa I, an currat ignoranti. 63 Effectus restitutionis. 64 Prodest res itutio minora tantum , non etiam maiorι, conjunctam Leu camsam habenti.
DAt & justam Restitutionis causam
aetas minor, de qua ita edixit Prae
r sum esse dicitur , ut quaeque res erit , anrmadvertam . Ratio restitutionis est , quod ista aetas sit obnoxia laesioni, & propter fragile atque infrmum consiliuni multis captionibus di multorum insidiis exposita, L edictum l. hoe tit. Ex hoc tabso , ut sit locus restitutioni , duo sunt probanda : Prius est , minor aetas , si Zoesia comm. in Pandect.
ea ab adversario negetur, L fi minoreia 4. Cod. boe tit. t Minor est etiam , qui ultimum anni vicesimi quinti diem a
tigit , necdum tamen complevit I adeo ut, etiamsi ante horam , qua natus est, capitatur , restitutionem mereatur . Comisputatur enim hic tempus a momento in momentum , non etiam , a die ad diem, L denique 3. 1. Minorem I. hoc tit. Ia' bissexto natus . licet die priore , inter calatus tamen dies posterior non com-utabitur , cum pro uno eodemqtie die abeatur , ut ait M. in L s. Amnorem
b. tit. quod responsum est sumptum ex Leum bis sextum 98. de V. S. Quamvis, si in bis sextουm inciderit complementum anni xxv. inspiciatur primus dies. In tem pore medio si militer intercalatus dies habetur pro eodem cum praecedenti, quod& servatur in usucapionibus , & aci ionibus , non etiam in tempore conventionesi . Nam , si conventum fuerit . ut non soluto pretio intra triginta dies landus sit inemptus, dies intercalaris proficiet tempori ; aliter enim leges , aliter contrahentes tempora supputant. Nihil facit contra dicta: quod ultimo ante pube tatem die si permissa testamenti factio . . a qua s. in f qu resam. De. ρus nam ibi agitur de favore , ut scilicet quis de rebus suis testetur . Hoc in casu agitur de evitando damno , quod incurrere posset
minor, etiam ultimo die, cujus ideo complementum lex quaeritur .
Alterum Me probandum est, laesio, sive ea contigerit dolo adversarii, sive citra ejus dolum, L mauorabus s. ἐν I. mianoribus 8. Cod. hoe tit. Satis enim est circumventus sit ab alio sua facilitate decep iis, aetatis lubrico lapsus. Si quid contigerit fato, aut, quod cuivis patri sa- milias majori contingere posset, cessabit restitutio, L verum ii. s. Item q. ἐν L. quod si et . F. Non semper i . hoc tit. Ut& cessabit eo casu, quo minor est usus jure communi, quia tunc non potest videri circumscriptus , cum non censeatur capi , qui publicum jus sequitur , L nou
fideiussor. Ut recte Praetor edicat : in
quaeque res erit : animadvertam ; cognia
173쪽
Hstitur J sed totum rerdet ex cogniti Onὸ
praetcria , d. I. Id. F. ex hoe D. ut scimtur, an , ucd festum es, contineat laesonem ratiore arari . Gesim accipimux, qualiter pesti m , sive contractus , sive aliud quid conirg i ii , Lait praetor T. in princ. h l. η Hi e varais ex cai sis restituitur minor: veluti ad x eritis verditi Cnem , vendendo vel emereo aliquid , d. l. 7. s. proiη deir. C.'SI adv. Mend. Adversus ibliuiorem, quam aut secit, L inuebito 2. C. si adv.fol. aut acceptavit etia In tricie aut curatore auctore , si recuriam acceptam perdiderit, d. l. I. g. sed is P. I. exemplo i. C. d t. Nisi solutio facta sit eκ decreto Praetoris, quod dat plenissimam se
versus et natiorem , I. Si in te 2. C. Si advers. don. nisi facta sit congruente moderamine, L fi quae r. C. d. t. Unde honoraria praeceptoribus data , solemnia munera parentibus cognatis remissa, pro fi
cultate patrimonii & dignitate natalium
sunt extra restitutionem , t cum plures II. . cum tutor pen. ins de admin. tui.
I Alias, si excedatur quantitas patrimonii, erit locus restitutioni, arg. I. Doe edictum 4 r. b. t. Item adversus dotem ; in qua contingit laesio vel eam immodicam adsignando, vel pactum admittendo, quo causa ejus facta sit deterior, vel minoris aestimando res dotales ut recte uxor minor restitutionem petat, uti Ic ejus haeres, qui defuncti jus persequitur, L quoniam un. C.
u. Costa de rata q. II 6. ubi de expensis ante restitutionem factis . Est Ac ratione mutui accepti restitutio adversus credit rem , nisi nic probet veniim in rem minoris, Leum ἐν r. is l. si ut a. Cos. si
advers. cyed. tunc enim cessante laesone,
cenabit dc restitutio. ' Restituitur citam
minor laesus contra transactionem & reiarum communium divisonem ς ita tamen, ut causa pristina aduri lario reddatur , Leum in I. I. si ex 2. C. SI adv. tran. Dct. ne damno altero minor locupIe: tur. Quod eo non extendendum , ut restituto minore ad dire 'am actionem contra tutorem, hinc restituenda sit contraria , L cum minor 28. b. t. cum eidem
non cohaereat, id est nihil habeat commune contraria cum directa , cui interdum locus est eessante eontraria , At e eo
tra . Quatenus vero minor adversus tra
factionem restituendus si , latius discutit Franci de Cayd. IC. Lusitan . ad i. si aevratorem 3. e. De in integr. restit. min. P.
hor num. I ys. ἐν sequentibur , ut di pleraque alia , ad hujus restitutionis maleiariam spectantia. Adversus aditam haereditatem' damn sam, quae ante Iucrosa apparebat, salva
quoque minoribus est restitutio, L si τοι i. C. fi minor ab haer. D abstin. vocatis
tan en creditoribus , ne eos neglectos &inauditos contingat laedi. Auth. st omnes
Cod. d. t. GomeE Deo eit. n. q. vers. 3. infertur .
Ubi posset quaeri, an interea a minore 1 alienata sint dicenda rata quod posset videri negandum , cum restitutionis in integrum proprium sit, in pristinum reponere ne rium , ac si gestum non esset , ex utraque parte, L quod si M. f. Restitutio q. h. r. is L qui resiluitur l. c.' de reputat. quae sunt in iudie. Uerum contrarium responsum est in L quoties qq. D. de acquir. baered. is in I. in intes. Ea. b. t. ubi a minore haerede postea restituto, ge-sa habentur rata, quatenus bona fide gesta sunt . Ut res ab eo vendita nequeat revocari , libertates salvae maneant, e pensum in solvendis legatis non sit resundendum a minore. Ut neque interim s luta vero creditori repeti. Anton. Fab. in suo C. h. t. def. q. Restituitur etiam minor adversus omis- 9sam haereditatem, si nempe se abstinuerit,
aut repudiaverit haereditatem locupletem , L minores r. ω l. ad bonorum et. C. si ut omissam haeredit. Θe. Nam de contra lucrum omissum, restitutionem meretur, Zait praetor 7. 1. Hodie 6. h. tit. cum ea
quoque in re nulla fiat injuria legatariis
ec creditoribus , quorum interest habere aliquem quena conVenire Pollia it ; ut nec substituto, vel agnatis proximis, ad quos a die repudiationis corrit pertinere haeredi ias, I. Decessorem I. F. Sed videndum II. ins de Deces edidi. Non obstainte, quod jus quaesitum eis videatur auferri, contra regulam , in t. id , quod nostrum ret. de R. I. Nam aegre serre non debent, eripi sibi haereditatem per restitutionem, cum
nunquam illa delata fuisset, si minor juvenili aetate ductus, eam ncr Omisisset. ' ro Ut tamen procedat haec restitutio j oportet
174쪽
ns si integra , id est necdum sint venditae res, alias ei locus non erit, L quod
si et q. s. Scaevola a. b. t. t. si quis Dus D.
C. de repub. b.ered. Costa l. ad leg. s. Dp. de O M. Procon Caes. Non obstante, quod pretium succedat loco rerum venditarum , L rem zz. ἐγ I. utrum 23. inf. debareu stetit. nam pretium rerum venditarum non tam ex ipsis rebus, quam ex
negotiatione videtur percipi , I. venditor et t. de haered. stetit. Quo facit, quod d. g. Se evola , dicatur minor repellendus a
pecunia, parata laboribus substituti. Quod iesponsum videtur limitatum a Iustinis nod. 'ege fimali , ut ita demum procedat , nisi minore adhuc constituto res sint venditae . verum illa limitatio videtur I upnare eum priore legis istius parte , in qua indistincte , secundum jus antiquum deneratur aditus minori ad haereditatem , rebus venditis : ut videatur restituenda tantum ad tuum haeredem, de quo ibi, cujus causa favorabilior esse solet di debet, cum sit ipso jure haeres , etiam post a stentionem , I. cum quo 3o. F. Sed essuus ita ins de fideicomm . liberi. Ir Quaeritur hic , an contra Omissam haereditatem rectiturus iterato restitui petens contra aditionem , sit audiendus Quod potat videri negandum , per tot. t. Cou. fisaepius in integ. res'. postvl. per L. cum non . s. Ubi autem pueritis o. cos. de bonis, quae tib. ubi filio restituto contra aditi
nem , denegatur restitutio contra aditi nis omittionem . Verum econtra responsum , in d. l. 7. g. Restitutur 9. h. t. ubi restitutus contra omissionem auditur rursus petens restitui contra aditionem , idque ex favore minoris aetatis , ne in damno haereat . Nihil secit d. t. Si saepius in in-rur. res. post. quia accipiendus , quando restitutio iterato petitur in una eademqυ causa ; hic autem est diversa. Alia enim est causa adeundae haereditatis, cujus omisso videbatur ponere laesionem , alia repudiandae, quod aditio posuerit laesionem . Nihil obstat d. l. G. s. Ubi autem , C. de boa. qu.e tib. cuius deciso est specialis ejusque ratio consistit in auctoritate consilii dc iudicii paterni , cujus respectu
aequum est filio non concedi iterato restitutionem , eo, quod temere patris judicium sit aspernatus . Et facit, quod non censeantur priores leges everti &currigi per posteriores , nisi hoc expria
matur, Lyraeeipimus 3 r. is De Cos. deavellat. Conceditur & restitutio minori adversus Iasseum : nam k Kic jure e muni u itur, dc admittit restitutione minorum . Urde, licet quadriennalis temporis lan us obstet
iis, quorum res a fisco sun nditae, LEdicto e . Iuli. de D ve. arueri: ς eum tumen restituitur minor laeso s. t. si orabur
res ver dita fuerit ratione debiti sicalis :uo tamen casu probata coli usione dc iraue per quam res vilius vendita , aut omitias a lolemnitas , restitutio non denegabitur, L edicto fia. c. s. t. V nit quoque restituendus minor ad vem Issus sententiam , Lo causae r 6. in . b. t. si contra eum litigantem , tutorem vel curatorem auctoria te, vel contra tutores aut
procuratores litigantes ejus nomine sit judicatum cum laesione minoris : placuit enim' tunc instaurari litem, L inter fiu. fust. de in integ. res. id est , restitui adversus sententiarn, etiam ab eo . qui est vice Principis , L. adversur'3. C. si ab Perfrem Jud. imo dc ab ipso Principe, q iamvis id raro admittatur, L Minor i 8. f. r. autem r. b. t. Si tamen valida sit sententia' nam invalida non eget restitutione, . si tutor A. C. io quib. cavs. rest. necess. non est, cum de transierit in ren. Nduatam. Nec recte quis objecerit, minori contra
tutores aut curatores consultum esse remedio ordinario, actione sc. tutelae δέ Orae ins t. de tur. D ration. dote. O t. C. Arbit. ivt. ut hoc extraordinarium non' sit indulgendum , d. l. in cauo I 6. In f r. Nam non denegatur, praecipue minoribu S, extraordinarium remedium , si commodiussit dc iacilius ordinario : uti hoc in casu, cum ordinarium non semper faciat in t gram causam minori eo quod fieri facile possit, quod actio tutelae in amr s dissiculistates sit habitura, quam restitutio, si forte tutor aut curator sit ille , cui minor parere possi i , vel debeat , aut qui ob dignitatem sortassis sit dissicilioris conveniationis , aut denique qui solvendo esse de- serit, nec idoneos habeat fideiussones . t 1
Unde rescripuim L mrnoribus 2. C. fi tutor. vel curat. interven. etiam in his restitui
minores, quae in judicio, sive extra illud praetentibus tutoribus ac curatoribus gesta fuerint, si circumventi sint. Interest enim minoris indemnem potius servari , quam
175쪽
post laesionem remedium quaerere, L μη- simus M. C. in quib. ea . Nisi tamen intervenerit decretum Praetoris, quod iaciet Iaesionem sive in alienatione, sive alias
excludi ; ideoque restitutionem denegari , d. l. 7. s. sed, si in fine b. t. Viv. 3. dein
in fine. Nec obstat L fi 'praedrum ιε. C.
de praedris mInoν. eum ibi non agatur de re alienata eκ decreto Praetoris revocanda, sed de laesione circa pretium emendanda ; qua de re latius infra t. de reb.
is Ad versus usucapionem posset videri non restituendus minor ; quo usucapio honopublico sit inducta, ne rerimi dominia sint
semper in incerto, eaque ratione exciten-
Lur perpetuo lites super possessionibus quas sopiri publice interest, i. r. ins de usuri
Rescriptum tamen L eo ινa I. Cod. si advers. Uuc. contra eos , qui res min rum tenent, si dominium usucapione a quisierint, restitutionis auxilium minori-hus decerni debere , etiam in casu, quores est ante usu capta , antequam nati essent, L eιiam 4s. h. t. Currebat autem olim usucapio contra minores ut restitutione indiguerint, hodie temporalis praescriptio biennii , quinquennii , decennii,
ipso jure non currit minori , uti rescriptum, Mancimus M. Cod. de quib. eausia integ. res. uectis & contra i uberem ne quidem inchoatur ista, quae est triginta, aut quadragrinta annorum , sed demum
ubi ad pubertatem pervenerit , L Rut 3.
vers. Duae ergo, C. de praesc. 3o. sum &si contra auctorem incoepta suerit durante
pupillari aetate, dormit sive cessat, & polleam rursus curre1e incipit ac continu
raui temp. praesc. Barbosa ad d. I. 3. num. 33 i. ω seM. C. de praesc. 3O. ann. Guid. Papae quaesi. 33, 6 Restituitur etiam minor adversus tempus retractus , de juro saltem scripto, c. constitui. 8. i. de in inter . restit. Dem ribus aliud servatur in Gallia , ut tradit Tiraq. de retractu F. 3Ρ Glossa. πνm y. quod dc Principes nostri anno cI cxl. Dicto perpetuo coasstitueriint art. y .a7 Denique restituitur quoque minor ac Vrsus appellationem Omissam , eremodiciam , id est, licis uesertionem dc quoaa alios easus, in quibus captus iare quod
habebat amisso Iucro , quod in mani bii villi erat erepto, aut aliis in negotiis, de quib. passim b. t. praeeipue L. δenique 3. γ I. ait praetor 7. Nec oberit, quod patre auctore contraxerit, L etiam 29. b. t.
neque enim patris auctoritas minori aufert beneficium aetatis , sive rem ab eo servare possit, sive non .Haee ita , si necessaria sit restitutio. , IS Simi enim de causis, quibus ea non desideratur , ut, si alio remedio ordinario minor indemnis servari possit. Unde inquit
VI p. I. in eariae Ιε. in pr. b. t. in cauissae cognitione hoe versari, num forte alia actio competere possit eitra in integrum restitutionem . Quod ita non accipiendum , quasi non si dandum hoc rem dium illi, cui est aliud ordinarium ; nam& extraordinarium indulgeri es , cui est
ordinarium, dictum se pr. , modo sit commodius: sed hane habet sententiam, non esse ei dandum hoc remedium , qui communi auxilio de ipso jure munitus , is est , cui auctoritas juris jus suum illa sum conservat, negotio habito perinde ae si gestum non esset, lege non puniente ejus omissionem, veluti , si mortem
patris non si ultus , L minoribus I. cos. in quib. eaum in integ. res. me s. non
est: si intra quinquennium proposuerit querelam inofficiosi, quia non currit illi
tempus, L. adolescentiae a. cod. d. tit. t. sancimus sis. eod. ut nec currit ei biennium non numeratae pecuniae . Si conistractum nullum gesserit, quia quod nni tum est, nullum parit effetium ; ut restia tutione non sit opus , praesupponit enim privatio habitum . Sic adversus sentet tiam contra se indefensum latam , frustra implorat restitutionem , quia ea est nulla. Uti dc contra tutorem judicio e pertum , ante emissam cautionem pro tutelari ossicio, quia non sustinet legitimam personam administratoris , L fi tutor Corieod. Si item res immobilis se alienata sine causa aut sine decreto, quia alienatio est nulla, ut dicetur in serius, tit. arreb. eor. Si matri minori , quae liberis tutorem non petiit, desertur nihilominus eorum successio , quod ea res majori bus tantum incumbat . l. heet a. cos. βsi advers desect. Sic ec omissa interpellatione sui debitoris, non indiget restitu
rione, cum debitor re ipsa dc IOlO tempore
176쪽
rore tardae soluitanis e stituatur in m ra, in bonae utique fidei ton tradi ibus , item in fideicommissis & legatis, L in minorum I. c. in quib. ea . in intenrest. non est necess. Quae etsi sint stricti juris, tamen adimplendam voluntatem desum hi, debentur ex more usurae ab haerede . Gl. in .. I. 3. Diri superius , si commodius sit ; nam si aeque commodum fuerit ordinarium , frustra ad extraordinarium recurritur . Sie , si indebitum solutum
suerit, cum condicere possit, aeque commode frustra restituetur, nisi eκ ea causa solutum fuerit , qua jure civili dendi tur repetitio, ea scilicet , quae infici tione crescit , Ier. Hud as. ubi Glossa
Moribus ita sere comparatum est , ut non solum in causis jure expressis restitutio in integrum peti possit, sed& in condictione indebiti, condictione mi turpem causam de si miles alias, in quaestione deceptionis ultra dimidium iusti pretii: nec non si quis contradi um nullius momenti esse dicat de generaliter actiones , quibus pactum suum quis irritum haberi veste , pari forma in judicium deduci aequum est. Baro ad tu. de restiti in intur. tit. de minorib. in Iure Galtico . Rebuis
39 Caeterum sunt casus: quibus restitutio omnino denegatur. Primus est , si non appareat minorem esse circumscriptum, L nam postea p. g. Si min. inf. de iurejur.
ubi ait IC. non ideo circumscriptum si ei in quempiam dici, quod minor sit. Unde est, quod causae cognitio sit adhibemda , leg. verum tr. s. Sciendum, 3. b. it. Alias, qui sunt istius aetatis, magno ad ficerentur incommodo , nemine cum iis contrahere volente, M. quod F et . s. usemper l. b. t. Guid. Papae q. rs. Unde& cessabit restitutio, si quid sato acciderit , ut, si servi empti mortui sint, si h reditas locuples adita subito lapsa, quia,
quod sato contingit, cuivis patrifamilias, quamvis diligentissimo potest evenire, nisi tamen lubricum aetati causet tale damnum , d. I. I t. s. item non restituetur ,
ao Secundus, s veniam aetatis, id est, jus legitimae aetatis , sive dispensationem. s. Zosi Comm. in Pandent.
per aetate impetraverit, per quam minoriante justam aetatem committitur rerum suarum administratio, citra alienationem tamen de quo tit. Cas. de bis , qui v uiam aetatis 1Neir. γ aut hypothecam rerum immobilium sine decreto praetoris, Leos qui veniam 3. C. d. tis. Quam nullam ess . , ut opus non sit restitutione, non est ambigendum, eum dicta I. 3. eos, qui veniam aetatis impetraverunt , comparet iis, qui eam non impetrarunt, quoad alienationem talium rerum. Est autem ab his facta alienatio nulla , secundum ea , quae dicentur inserius tit. de reb. eorum, qui sub tui. Hanc veniam impetrant mais sculi, qui vicesimi anni metas implevere, foeminae, quae decimi octavi , I. omnes a. C. d. t. non alias tamen, quain cogniti ne promissa super morum suorum hon state , probitate animi, mentis solertia , d. I. a. Sunt enim , qui citius sapiunt dccui serius ; sunt , qui nulla aetatis parte satis firmum de rebus judicium accipiunt. Usectus est, quod post veniam impetr tam excludatur restitutionis auxilium ex causa aetatis , si contingat impetrantem ante iustam aetatem in negotiis circum scribi: ne cum tali contrahens principali auctoritate circumscribatur, L eos qM I. C. eod. t. Nisi tamen causa talis sit, quae dc iaceret majori indulgere restitutionem. Nihil autem implicat, contra impetrati nem veniae implorari restitutionem, secum dum Gloss. au d. I. r. quia. nullius jus linditur. Quae tamen non est trahenda adactus, medio tempore gestos ex supra diis cta ratione . Vide Franc. Caldas ad Iers. V. Los num. 36. Cod. de in intur. reis sit. minor.
Quaeri hic posset , ut minor iurisconsultus in contrahendo laesus, aut alio actu ad instar ejus, qui veniam aetatis impetravit , audiatur petens restitutionem N gat CostaI. in L iuisitos 1. Steste sub deos. praesidis . Nam qua fronte , inquit , ex errore & imprudentia restitutionem desiderabit , qui ipse cautus esse debet cum ut tradit Glossa , io I. Professi 6. COA de miserib. patrimonial. lib. ita illi
injici posset, quod professio dc desiderium
ejus inter se discrepent . verum ut i me
rationes obtineant in juris consulto, errante cires jus ; non turpiter .ignorat, Cum in eo vertetur , atque ita restitutionem petendo , coni a e rorem . a te. m
177쪽
missim alleget suam turpitudinem, I. a. filiosamilias sit stipulatus Ac patrifamilias
1. ω eum aq. de oris. Juris: ncn tamen facto crediderit , dicitur.cesare Seratu etiam in casu, Quo in tacto errat, ut 6 consultum, inspecto fine, non principio. in empti ne domus aut fundi per aetatis Item in I laboris I F. t. ins de libeν liIuhricum laedatur . Quia non ost turpe causa , iminor 1Ο. annis , qui se venum-
Iuriscor illo minori, cum circa ea, quae dedit participandi pretii causa, si post M. facti sunt , prudentissimus quisque salta- annum pretium est partitus, non restitu,
tur . Et ita recte distinguit Garsas , de tur. Econtra vero su d. I. s. s. scio a. expensis C. 23. v. q. Fachin. I. comr.c s. b. t. minor, qui haereditatem adiit, vel se Iate Sarn ient. 3. select. 3nteνρα cap. I a. immiscuit, s major factus, aliquid ex quae & est sententia Barioli rn l. r. n. q. gerit a debitoribus paternis, nihilominus c. qui , , adversus quos lyc. agentis tan- restituitur . Cujac. 3c Costa l. ad d. g. r. turni de IC. minore non resiluendo ad- ita declarant dicta. loca & conciliant , versus errorem aut lapsum circa ea, quae quod procedat ex lusio restitutionis in ca-22 sunt juris . t Ubi Zc addit minorem pro- is , quo actus in minori aetate inc ho batum ad mercaturam exercerdam de in tus, perficitur per majorem , uti in Ieg matricula mercatorum inscriptum , alim bus primo allegatis: secus vero, s m gantem se deceptum circa merces . non sectus fuerit ante majorem aetatem , eo posse restitati, ne alias eontrahentes pu- quod subsequens approbatio , per factum blica auctoritate decipiantur . Idem pos ivideatur fieri actus prioris conditionis r Bart. tradit, alios allegans Cald. in a. I. spectu, feeundum d. F. Scio: ut illo casu 3. R Le, ι, aum. 33. c. de in inter. ν minis iciatur finis, hoc vero, initium. At stit. minor. Gloss. re Marti ad a. s. t. Nolunt procede . 23 Tertius, si major factus comprobave- re d. f. Seio, in casu. quo saetiim poste rit , seu ratum habuerit gestum a se inirius venit ex necessaria consequentia actus minori aetate : nam haec approbatio vi- prioris. Nam , qui haereditati se immistium praecedens purgat , facitque actum lcuit, vel eam addit, iamnia praestare e videri a majori gessum, ut omnis resti-ibet , quae ad eam requiruntur; requiritur tutio submoveatur, t. si inter i. im ι. qui autem exactio debitorum, ut ea .videatur post a. c. fi may. factus νar. Fab. quae evitae a necessitate. Loca vero prius allegae. capite aetatis non datur majori . Appro-jta in casu, quo ratitabitis subsecuta, non batio haec vel.est expressa , puta musto habet necessariam consequentiam, sed in per verba , aut scripturam , aut facto; cum collecta ex facto voluntario . Sic licet se
nihil intersit , factis quis declaret suam tentiam serri, iudicio inchoato , habeat
voluntatem, an verbis: vel tacita, indu- necessariam consequentiam , L . de qua
et a per lapsum temporis, intra quod p j q. rus de Iudici taliter tamen ferri non tenda est restitutio, qua de re inserius . trabebat necessariam consequentiam , qu Expressa her pactuin, nihil habet dubii , ad initium et Mut solum deceptio contig quin omnino per illud excludatur restitu- rit in actu sententiae, quae, quia contratio, eum per illud inducatur sui juris re- majorem lata , non .evertitur per restitu nuntiatio, cuilibet permissa, L f qais pen. tionem . Sic & filiusfamilias . etsi dem C. de pactis. Vide vi v. lib. 3. deris 3 . tuo accipiendo Convenerit , non tamenaeum. y. ἐν seqq. Leonin. eonf. 34. Ant. tactus paterfamilias necessario tenebatur Fab. in cod. Do ad tit. Si adversus vem acceptare numerationem ἱ dc . qui venum dit. de . 3. ' se dedit ante vigesimum armum , nulliter 24 Disputatur vero de illa approbatione , non tenebatur postea nummos particip quae ex facto colligitur, propter loca quae re. Vide Cala. ad M. I. 3. H. .impserare ,
videntur contraria. Nam L minus I. coci num. O.
si advers. rem ivdie. ἐν I. 3. 3. g. fi quis Quartus, si minor majorem se dixerit, asI. b. t. dicitur , quod, qui minor litem I. Si is, qui 2. C. si minor se major. diae. est contestatus, si contra majorem sen-iDeceptis enim , non decipientibus j tentia seratur, non restituatur, nisi calia ra subveniunt, nis subst terror, L eum Iiditate adversarii judietum fuerit tractum, i. O l. eum circa fin. C. d. t. quod desit ut major condemnetur, Et L . quae M is,animus fallendi. Idem est, si per adve
es a. ia me ins ad Sc. Maced. si quis sarii conventionem hoc suerit factum .
178쪽
Nisi sacramenti religio in instrumento ce-eesserit, dc per instrumenta palam & evidenter minor aetas non probetur . Quae tantum hoc casu admittuntur, quod instrumenta sint certiora: manet enim littera scripta , labilis vero est memoria testium, eum alias probetur aetas variis modis , de quibus Bart. ad a. l. de aetate q3. b. t. Et communiter Dd. ad L. cum de aetate , C. δερνob. D. Gab. Mudaeus Scholae hujus, dum vixit Antecessor celeberrimus , ada fi minorem A. C. de in iAteg. rest. minor. D. Maur. tr. de restit. in integ. caρ. 3 3.
cum ais tior seqq. Quod si juramentum oerporaliter id est, tactis sacris Evangeliis praestrium fuerit, restitutio denegabitur omnino d. l. 3. qua de re mox dicetur. Vide Ca Id. ad d. l. 3. V. Laesis n. seqq Myns cent. q. obf. m. Gail.
Quintus, si aratur de delicto & poena
ex eo, sive corporali sive pecuniaria , Lfi ex eausa' s. . nune vide dum 2. h. t. ut, si furtum secerit, , damnum injuria dederit , cum ' infirmitas animi non excuset malos mores, L in cνiminibur ita/C. Fad- .ers ditist. quatenus tamen dolus adest rnam si ille desit, noxia non commit' itur , Q . r. Similiter, si circa rem de si tam , commodatam , aut cirea alium contractnmminor quid doli fecerir, non restituitur, is et . uti nec , s adulterium commis rit , in quo nulla est deprecatio; I. Auxia iam 3τ. F. in delictis b. t. si adulterii damnatam duxerit, aut in adulterio deprehensam non dimiserit, quaestumve ex adulterio secerit, d. I. Auxitium 37. in me ;u culpa sua diverterit . Nam divortium ponit delimim & quidem non modicum , ut proinde illud vindicari publice inter-st, a. t. f ex ea a s. g. Si mulier 3. Inat metoribus tamen , interdum miseratio aetatis facit ad mediocrem poenam Iudi-2 eem metici, d.f. i. deIictis. ' Contra consessionein delicti temere sorte emissam minorem restitui, habet l. 6. F. pen. inf. de eo s. uti & ea temeraria negatione damni
dati , in duplum incidens restituitur , ut pro constab habeatur, & non plus prinstet, quam praestitisset , si ab initio damnum fuisset consessus. V. Fach. I. Cay. conιν v. c. 72. Cald. ad d. l. 3. V. Vel ad
28 -Uaνiis n. a'. seqq. ' De contumacia posset dubitari, eo quod non snt sane dolo, L non pol. 399. de R. f. adversus quem non restitui minorem iam ductum. Responsum tamen in I. min. 8. b. tit. restitni minorem, quod proprie contumax diei nequeat , Leo ut . sq. ius de re iud. Fach. 8. uir. c. Io . Cala. ad a. I. 3. U. De fir n. q. seq. Sextus , si omissa si vel remissa exe- etscutis poenarum d. I. 37. νο prine. quod ea res potius ad vindictam pertineat , quam ad rem familiarem, L sepulchri 6.-f. de sepulchro vis . Qua de causa , nec minor restituitur, si omiserit intra sexaginta dies accusare mulierem adulterii,
Septimus , si major χα annis gnarus soluae conditionis , passus suerit se vendi , conditionis suae ignaro, pretii participam di causa, de quo participavit, L si ex cau-0 1. 9. Papinian. q. b. t. ubi subjungitur ratio , quoniam res non capit restitu tonem, cum statum mutat publicum scilicet, uam privati status mutatio , quae contingit per arrogationem , restituti nem admittit, L 3. g. Si quis mrsor 6 hoo est. Deinde haec res ad delictum videtur pertinere, propter dolum, qui se est, in delictis autem, uti dictum', non restituitur minor. Praeterea odiosam facit istam 'venditionem deneger animus ejus , qui se patitur vendi su Miciendo rem in . aestimabilem pretio, ut mereatur manerein' servitute. Quod multo magis proce dit in eatu, quo minor ob ingratitudinem , - retractus est in servitutem a patrono, cum jure communi impediatur restitutio ratione 'delicti . Octavus, si agatur de revocanda liber- ritate: nam ea favorabilior est , quam ut legitime, id est , causa cognita a concilio, semel collata licet indebita, revoce
vt0. Iibert. Si qua tamen laesio contigerit minori, fraude , sive culpa liberti, eam persequi potetit, L quos retrab. 3. C. d. e. I. Verum II. in strine. b. t. Faciet tamen magna causa restitutionem per Principem indulgeri, L nisi Io. b. t. Contra sentemtiam , qua pronuntiatum , fidei commissariam libertatem deberi restitutio non d negatur , quia necdum competiit libertas, d. I. i. Uti & casu, quo major M. annis vendidit tervum hac lege , ut manu mi tatur, antequam tamen libertas est coli ta , non etiam post , d. I. verum Ir. g. I. Eadem ratione , s acceperit legatum
179쪽
causa manum it tendi servi relictum non cogetur praestare libertatem , si paratus sit legatum reddere , L fi minor 33. hosttit. Caldas dict. l. V. Laelis , num. ISI. O
quod posIit videri laesus , qui statum in
melius mutat. Idem dicendum in matrimonio, licet ad illud contrahendum quis sit inductus per mendacium aut subrepti nem , propter ejus legitime semel initi omnimodam indita lubilitatem, modo e ror non sit circa personam, aut ejus statum . COvarr. de matrim. cap. 3. F. 7. num. q. GOmea 3. Uar. resol. cap. Iq. n. a. Cald. ad L L 3. V. Hunc contractum π.
so in renuntiatione beneficii detur restitutio Posset videri non dari ex eo , quod in benesciis miror habeatur, ut major; cap. sinat. de Iudιe. in o. Verum
eo non obstante, recte tradit Covarr. I. Har. cap. 3. num. 3. etiam succurrendum esse per restitutionem minori , propter rationem juris , quae generaliter statuit , minores laesos restimendos esse. Nihil facit d. cap. D. quia infirma est collectio: minor. ut major in beneficiis admittitur ad agendum, ergo restitui non potest laesus , cum nulli bi a restitutione excludatur , etiam in Calibus, in quibus agere ,
aut de rebus suis disponere potest, ivi in peculio castrensi , aut quasi . Quo facit , quod Ecclesia agere poni t in judicio dctamen restituitur , cap. r. is x γε de 3q in integr. restit. t Quod & vult procedere dι L loco Covarr. in casu , quo res non es integra, alteri scilicet collato be- Meficio, quia per hoc non cessat laes o .
hoc tit. ubi etiam adversus distractionem pignoris vi sententiae restituitur minor ,suod intersit ejus potius rem habere. Adiden. facit L. in casiae I 3. s. interdum ἡ- ti . ubi et lain adversus tertium possessorem datur restitutio, ut multo maris danda sit contra eum , qui beneficium a minore tenet. Nec obstat L quia fi . F. Scaevola 2. bor tit. nam, quod ibi denegatur restitutio , re non integra est,
quod agatur de lucro captando ; quod est in reeipienda haereditate repnd;ata , in qu
non venit isto easu restituendus: in calis autem nostro agitur de damno vitando iaRecte autem tradit Ovarr. eod. ucst, mi norem laesum in beneficii permutatione non habere remedium , leg. rem mcorιν a. cod. de νeβιηd vendit. quod ea res simoniam siperet , cum veniret aliquod temporale dandum ; si nimirum alter pe mutans vellet supplere pretium . Boer. δε- eis. so. Caldas ad L I. 3. V. Laesis n. 38.
Decimus, si restitutio postulata fuerit 3Idenegata, iterato eam postulans non audietur , tit. qq. ob. 2. C. f tua in latet. rest. postul Et hoc est, quod dicitur, sae pius restitutionem in integrum eadem de re postulari non posse, L in una M. C. d. t. ubi subjicitur exceptio, nisi novaed sensiones praetendantur, quae facient non videri de re eadem restitutionem postuIari , propterea quod diversae caulae diverasas res constititant, I. an is eadem Iq. infde ex ept. rei Iudie. Caldas ad d. I 3. Himplorandum n. 33. O seqq. Myns, cent. I. obf. sa, Faber in cod. Itio ad d. tit.
si saepius isc. Undecimus, si minor filiustamilias man- 3 ω
dato patris, vel alterius majorist, rem ges.serit, L cum mandato 23. b. t. quia alias de majoribus consideretur, quod non est intentum Praetoris, I. I. f. Sed utrum, b. t. nisi ex ea re damnum incumbat minori: ut, si procuratorio nomine gesserit negotia alterius, a quo propter egestate minor non potest servari indemnis, d. eum mandato 23. Si ignorantis negotia gesserit , laesus venit restituendus , quia vertatur in damno, quod non tenetur. d minus resarcire. Quod si nolit restitui , convenietur a domino negotiorum gest rum actione, qua compelletur saltem hoc
nescium ei cedere , Ieg. quod si M. Motit. Servus minor in contrahendo laesus non restituitur , quia per eum dominus' restitueretur, cujus voluntate rem gessit: qui sibi imputet , quod minori eam Cominmiserit , . . denique 3. F. Servus I. I..etenim q. Foe titura . Cald. dict. Deo
i Duodecimus, si minor jura rit, senor, 37
retracturum alienationem , aut non con
180쪽
religio , minorem excludi a restitutione , Quod eius observandae causa potior sit visa , quam ejus , qui captus laesusque est , restituendi. Estque hoc consonum juri canonico , quod omnia juramenta vult ser- Vari , quae non versunt in detrimentum salutis ipsius jurantis aut tertii dispendium , cujusmodi sunt ea , quae contra
bonos mores sunt , e. eum estntingat 28.
de Drour. c. Quamvis de pact. in ε. Is ib. Ov. p. a. f. r. n. 7. ' Requirit autem Alex. in d. t. si minor I. corporaliter praestitum sit jusjurandum : quod secundum Ethnicos erat tactis aris & sacris ; secundum Christianos autem tactis sanctissimis Evangeliis . Cujus ratio est , quod cer
moniae adhibitae animum jurantis certius exprimant . Verum eam rem non desiderat d. Aatb. Sacramenta , ut intelligamus , omne jusjurandum per sie interpositum , licet non corporaliter , praestandum esse, quia alias acciperetur nomen Dei in anum , contra 2. Decalogi praeceptum . Contra contractus itaque , quibus minor se non retracturum juravit , non restituitur . Quod nihil repugnat legibus , quae etsi nolint alienare minores , non tamen impediunt , quominus ab iis alienata non
39 Loquitur autem d. Aut b. de puberibus, ut in dubium vocetur, an impuberum juramenta eadem lege teneantur Quod posset videri negandum , cum , quod certis ex aliquo hominum genere adimitur , id
caeteris videatur concessum , L eum Praetor I a. ixf. de iudie. ne alias otiosa sit exceptio . Et hoc quidem indubie troc dii in insantibus, aut infantiae proximis; qui non sunt obnoxii perjurio aut perfidiae , cum non possint videri pejerasse , qui scienter fallere non videntur , λ qui iurasse 26. ins de Jurejur. In his , qui proximi pubertati doli sunt capaces , contrarium posse videri statuendum , ici licet illos submoveri a retractando contractu contra juramentum , si non jure civili , quod loquitur de puberibus , saltem Canonico , cum tales in multis juris acti nibus comparentur puberibuq : tenentur enim ex delicto , si de delict. puer. sponsalia ab iis inita tenent , eaque jura ta coguntur adimplere, e. Ex litteν is ro.
ia de deisors impub. Facit, quod in istis
habeat locum ratio a. I. i. quae generaliter de minoribus imitens fundatur in evitando perjutio, cujus dc obnoxii impuberes doli capaces , c. r. v de delict. puer. Sichard. ad d. Autb. nu. 26. Ovarr. de pactis p. 3. g. r. nu. q. ἐγ s. cui ibidem recte tradit , dandam esse absolutionem impuberi tali . quod , ut facile per aetatem ad contrahendum inducitur , ita dc ad jurandum . Caldas as d. l. 3. V. Minoribur nu. 7. O Dqq. Contra Fachin. I.
33. Alciat. in a. e. Cum contingat n. rq r.
de iuro. M. de Afflict. Ge. 322. dec. 793. nu. II. ubi de proximo pubertati dc doli
Quaeritur autem , an decisio Auib. Sa- qacramenta puberum , tantum obtineat in contractibus validis , an vero di invalidis 3 De validis tantum accipienda vid tur , ex eo solo , quod d. Auth. ponatur in materia restitutionum , quae praesuppinnit contractum validum . Neque enim invalidus indiget restitutione , quae est ad instat privationis , quae habitum praesupponit de actum validum , per quam con tingit laesio, quae non ponitus per actum invalidum . Facit etiam , quod a. Avib. habeat super eontractib. rerum suarum non retractandis . Retractare est rescindere, quod gestum est. Rescindi non potest , quod nulliina est , ac jure non valet , quia habetur pro non facto , ut nec ruramentum adjectu in quid valoris habeat saltem jure civili , I. non dubium s. Cod. de Ierib. Quo modo si pubes praedium suum sne curatore aut sine decreto alienaverit , nulla est alienatio ins de reb. eor. qui sub tui. Uti & nulla est alienatio rei dotalis per maritum , licerex consensu uxoris secta nihil faciente juramento , & hanc sententiam sortioribus
niti argumentis tradit Iason. ad d. is ut b. num. 3q. Secundum Canones secus dicen dum est , qui volunt , omne jura memtum servari , quod non continet detriamentum animae Iurantis , nec primario laedit jus publicum . aut tertii , e. Cum contingat 28. V de iuro. Caldas d. t. κου-
mer. a. or 3. An autem contractus per
hoc consrmetur , dicetur infra, Tit. de iurejur. Quaeritur, & an ut obrineat decisio d. 4 i ut b. debeat minor moneri super suo privilegio 3 Posset hoe videri affirmandum , eκ eo, quod non praesumatur quis renuntiare juri , quod sibi eompetere