장음표시 사용
181쪽
ignorat: jura autem ignorare minor praestina itur L fluuia , ins de iuris is facti
ignor. Facit , quod juramentum non trahatur ad illud , de quo quis tempore πι- ramenti verisimiliter non cogitavit . Verum contraria sententia verior , scilicet , etiam non monitum excludi a retractando
contractu per L fi minor. i. c. si ad vers. vendit. quae simpliciter loquitur , non facta mentione monitionis. Facit & c. Ex rescripto s. u de iuro. ubi proponitur mulier jurasse intercessumem dc rescriptum simpliciter , eam teneri , nulla facta moniti nis mentione . Et ratio est , quod jurans saltem implicite dc in genere praesumatur cogitasse de quocumque remedio sibi competente : per quam rationem cessat e a Lumenta prius allegata a Ia n. alics citans, in d. . uth. n. 34. ω seqq. ubi ait, communem hanc sententiam elis, nec ab
ea temere recedendum. Alex. ι b.n. 33. Oro's. 27. n. a. item cons. 4 a. n. IO. Lb. I.
et Alia Quaestio hic movetur, an effectus hujus juramenti teneat haeredem jurantis Posset videri non transire , quod obligatio ista non contraveniendi , aut non retractandi actum , sit personalis , tantum assiciens personam ejus , qui juravit , se
non contra venturum I ut videatur non concernere haeredem , qui non juravit . Verius tamen dictum summentum non
quidem quoad se , sed quoad esse tum
promissionis etiam quoad haeredem Oper ri , cum per illud jus sit quaesitum alteri contra jurantem desunctum , ne revocet aut retractet actum , cujus factiun haeres Praestat ; cum ex ejus capite jus suum metiatur , ut quod ille non potuit , non possit haeres , ne quidem ratione juris , quod habet ex capite suo, & non tanquam haeres , I. Rem a senam , ιηf. de pignor.
Nec sicit , quod juramentum sit personale: nam hoc verum est, quoad vinculum spirituale religionis quod tantum ligat animam jurantis , e. Veritatis 3 q. u de Iuressur. non etiam , quoad robur contractus , sive promissionis , quae realem habet effectum & ipium haeredem assieientem . Castrens in d. Atiι,. n. 3. COVarr. c. Quamviι, s. I. n. 7. GOm a. ue. v. 12. Ceeterum requirit d. Aut b. sponte sit praestitum juramentum citra vim aut metum , alias etiam in majoribus illud nutilius vult esse momenti , maxime ne malificiorum commissorum querimoniam quis faciat , ubi notandum , quod', licet jure
ei vili actus per ' metum gestus , ipso jure valeat, secundum dicta, sup. ad n de his,
qui Di metvsve cavs juramentum tamen metu eκtortum nullius fit, momenti H ut F. Sacramenta, esse tamen servandum
secundum Canones , ut trademus infra tide ἔμνejar. t Verum hujus Auth. decisio 44 non pallim est in usu , , cum Iason. ibi Luumer. So. tradat in aliquibus loeis non 'servari, dc per statuta illi derogatum elinis , & Bugnonius ' Legem abrogat. in GaI. I. I. c. I I9. tradat in Galliae regno; non obstare buramentum , quominu g minor laesus restituatur , obtenta prius absoluti ne ab Episcopo , quod dc notat Rebvis. in prooemio ad eo stit Reg. G Asia se nu. s. ubi tradit, se vidisse observari , etiam in majoribus , ut habita relaxatione Juramen.
ti , restituantur laesi: quod Δc alibi moibbus est inductum. Postremo non est opus restitutione , si que actus , a minore gestus , sit invalidus , Lin ea ae I 6. q. Et generaliter 3. b. t. quia est instar privationis , quae habitum praesupponit. Unde non eget restitutione, qui curatorem habens alienavit rem immobilem , sine ejus consensu , L fi euratorem 3. C. de inita. rest. min neque enim ei
permissiun alienare est , licet se possit obligare , quod personam habeat liberam , LPubem ror. in . de V. O. Quid si curatorem non habens , alie- q6 navit; an restitutione indigebit Non e ritur quidem minor curatorem accipere , nisi in judiciis, uti habetur expressu F. inviti ac inst. de curat. ut miram sit, quem contra niti: ut proinde si libera ejus periona quantum ad obligationem, d. l. Io .& quantum ad alienationem , quae tantum impeditur minori habenti curatorem, quod sit similis prodigo, cui alienatio i terdicta tota adminis iratione penes cur torem stante : ut libera ea videatur esse curatorem non habenti , d. L si curat
Nee obstat, quod lex in alienatione rerum minoris, cujus est curator , requirat decretum , quali multo magis videatur id ei derare in casu , quo curator deeit r
182쪽
nam est ratio diversitatis , quod scilicet in
illo casu curator quid posset admittere in detrimentum alterius ; quae ratio non obtinet in casu posteriori . Nihil etiam obstat L eos, qui veniam I. C. de his , qui
veniam stat. ubi is , qui veniam aetatis
impetravit, non potest alienare sine decreto ; nam hoc ideo, ne laedatur alienando, quia non restitueretur . Cujus ratis est , ne principalis auctoritas contrahentium , cum tali in detrimentum conjiciat . Ut nihil facit, quod , qui veniam aetatis impetravit , quoad rerum immobilium alienationem comparetur et , qui non impetravit : hoc enim quoad eum tantum , qui est sub euratore secandum L fi evνatorem I. C. de ιn integ. restit. min & patet ex L adversus s. Cod. si maiον factus alien. be. Videatur hac de re l)aris . t. i. cons. 33. nu. 2 . seqq. Vasquius de Iuc
in prodigis idem dicendum , ut curatorem habentes, post interdictam sibi administrationem , contractus per eos in itisunt nulli, ut restitutione non indigeant. Ante interdictam autem administrationem contractus non tollentur per restitutionem,
propterea quod alicui fraudi esse non debeat , quod cum tali contraxerit, nisi Praetori videatur causa eκ generali clausula:
Si quae mihi alia iusta causa cyc. de qua
infra tit. 6.η3 Eκtra calus iam relatos , competit minoribus laesis lubrico sive ratione aetatis
restitutio : etiam filiisfamilias , & quidem
in casu , quo patris jussu contraxerunt , si una & se obligaverint uti possunt . Quae restitutio non proderit patri, Sed utrum q. b. t. quia majori subveniretur contra intentum Praetoris . Quod si sine jussu patris filius sua voluntate contraxerit, est patri restitutio integra, cumagatur de ejus peculio , quia tenetur de
49 Est dc haeredibus minorum hoc beneficium , etsi majores sint , L. Minor I 8. in fine b. tit. cum restitutio, licet sit pers natis , detur tamen ad rem ipsam & r tione negotii gesti, ut dictum supra rit. I.& haec est veritas , inquit Caldas ad d. l. 3. U. Minονibus, v. qa. is qI. foqq. &probat peν L non solum 6. fv. de in ia-
Ubi, quoad tempus, distinctio venit
adhibenda , an haeres minor sit, an major ; minori, aut majori succedat. Minor minori succedens habet totum quadriennium post legitimam suam auatem, L ea , quae . F. Si quando I. COI. de temporib. in imita. ν sit. Majori succedens non amplius habet , quam defuncto supererat, d. I. s. Quod si a. Ma or minori succedens habet integrum quadriennium , quod currit ab adita haereditate , aut accepta possessione d. I. s. g. cum vero M. idque ex persona defuncti . Majori vero succedens tantum temporis habet . quantum desuncto supererat , d. F. . FIaeredis nomine hic etiam evenit , cui est rμstituta haereditatis su cellio ; item patron s , qui libertum propter ingratitudinem in suam potestate in retegit , & qua eκ causa potuit restitui
libertus, poterit & patronus , intra tΡmpora restitutionis, I. 6. μ'. tit. I. Maurit. tract. de resti. caρ. 2o. Caldas ad d. l. I. V. Legitimum tempus n. i6. , DO EI. communi ter ad d. l. s.
An de patri idem dandum, ut Occupa- Sotis bonis siti rure peculii , restituatur ex ejus capite Qucd videtur dicendum in peculio castrensi : nam si filius deceptus sit circa ea, quae sunt istius peculii , re
stit titionem meretur , eaque ejus Domine
patri tanquam haeredi non est deneganda , quippe qui in castrensi quasi haeres
succedat filio , per text. in I. dentque 3. g. Pomροπι us 9. b. t. Ubi ita ratiocin
tur ICtus: In quibus causis filiusfamilias in re peculiari restituitur, dc restituitur pater , quasi haeres nomine filii , restituitve autem ex peculio castrensi , quia captus quasi in proprio Patrimonio, ergo & ρο- ter restituitur . Diversum est in profectitio, fecundu n d. g. Pomροπιυν 9. cum fef. quem recte Cujac. accipit de peculio castrensi , secundum explicationem superi rem , non etiam ex prosectitio, quod est patris , etiam in vita filii ; alias obstaret d. . s. Sed virum 4. licet displiceat expli- ratio Ant. Fabro Coced . ob. q. e. s. qui vult g. Pomponiia v. loqui de prosectitio, ejusque respectu patrem posse restitui etiam filio vivo, adserens textum illum esse me dosum, adeoque delenda esse verba e post
Verum controversa hie non est levis. 1 IAn restitutio per minorem impetrata Pr
sit ejus fidejussori Ubi simpliciter & i distincte responderi non potest ; versatur
183쪽
enim haec res in causae cognitione , ut ait Ulp. I. in ea in I 3. b. t. quae in eo cons mi , an sola laeso causam praebeat restitutioni cum minoris amatis privilegio iuncta, an vero dolus adversarii, quo cim cum ventus minor Posteriori casu certum est . prodesse restitutionem fidejusti
ri , i. si ea , quae a. C. de fideJ I. minor.
quia rei cohaeret . Generale autem est , exceptiones rei non personae cohaerentes
trantire in fideiussorem I. 7. g. rei i. in f de excepi. Et licet ex parte ejus , cui O, jicitur , sit personalis , ex parte tamen lobiicientis est in rem concepta l. r. g. r. ltas de doli excepi. Ad instar exceptionis , e ex jurisjurandi, rei judicatae , metus, smili causa proficiscitur , in qua o
tinet L omnes 9. ins de excepi. quae habet , omnes exceptiones, quae reo competunt, & sdejussori competere etiam reo invito. Priori casu distinguendum est, an
fideiussor simpliciter accesserit , id est ,
non tanquam pro minore , sed tanquam pro alio majore quolibet , an vero propter incertum aetatis , ac rectitutionis ,hve contemplatione juris praetorii , v. g. si contrahens cum minore, fidem ei non
habeat, sed fidejussorem Titium petierit ,
d. I. in ea ae I 3. in prine. Priori easu proderit restitutio minoris fidejussori , ut in L minor fr. δερ. de procur. Exemplum est in I. fi iudex qI. b. t. ubi mi nore in venditione graviter laeso , si contra eam restituatur, proderit ea res & fi-
quir. haered. ubi minore se abstinente ab haereditate, succurritur & fidejus lori, non ex ratione, quod creditoribus nulla iactura immineat , quod actio in iis restituatur in primum debitorem, d. l. minor. l.& jus integrum maneat adversus eum ,
qui agniturus haereditatem, cum fieri pos-st , ut prior ille debitor in specie , d. I.
minor 3 I. adeo inops sit, ut ab eo creditor suum recipere nequeat aut in specie ,
d. l. si pupilIus 8s. novus haeres haereditasiave ponit esse non solvendo: sed ratio est, quia simpliciter accessit fidejussor , tanquam pro majori. Restitutionem autem a majori impetratam certum est prodesse fi- dejus lori , secundum L ex persona 32. infde faejus . quod tamen non perpetuum , ut videre est in casu I. si quis rem v in xν. t . de Iiberat. Ita. quo intercessit fi- dejustor animo donandi, at . in rein tiam ut illi non subveniatur, quia al as maiori subveniretur , quod non est intentum praetoris. Posteriore casu, quo contemplatione juris praetorii, & propter incertum aetatis , ac restitutionis intervenerit pro minore fidoussor , ut talis restitutio minoris non proderit fidejussori , propi rea , quod hoc ipsum inter contrahentes actum videatur , ut restituto min
re solvat fidejussor : qua spe non debet frustrari creditor , nec in ejus necem subveniendum esse fidejussori d. I. in cau-0 13. Non obstat, quod fidejussor ex casu h, frubeat actionem mandati contra minorem,
ut videri posset restitutionem minori non profuturam , L postquam r. in fine C. de fidei s. minor. nam non simpliciter haec mandati actio danda est, sed causa demum
cognita, d. I. is. Quae, si justa inveniatur, ipse minor judicium suscipiet, suique
fidejustoris erit defensor necessarius , I. idem que Io. g. pen. ins mandati. Nisi ad f- dejubendum , pro se eum induxerit, taliose adserens majorem e tunc enim ab hoc beneficio removebitur , cum in delictis ei non subveniatur l. si ex causa p. g. v ης
Non etiam obstat dictis, quod indistincte dicatur haeredi competere restitutio , ex capite minoris: quia alia est ratio haeredis , quia eadem persona cum de iuncto successit in universum jus , quod desunctus habuit, L nibiI et . ins de V. s. ut non possit ei restitutio denegari: alia vero causa fidejussoris, qui non censetur e dem persona cum defuncto, pro quo se iussit. Quaeritur autem , an fidejussor , haeres
deiuncti minoris ante restitutionem ex ejus capite possit eam petere 3 Quod videntur aliqui velle indistincte , iriter quos est
7. per L Suebum 93. g. Quod vulo , ins de Diut. quod tum in locum mininris , ut haeres succedat & fidejus ria o ligatio perimatur . Quae sententia in illis tantum casibus procedet , quibus sdejunsor accessit simpliciter tanquam pro majore , nam s intuitu juris praetorii ac D serit , etsi perimatur obligatio fides usi ria, tanquam minor, & proinde inutilis, iniquum tamen foret , creditorem ideo in damno morari, qui ob hoc ipsum fide si rem accepit , ut sbi consideret adversus
184쪽
adversus periculum , dc incertum aetatis ac restitutionis, L 3. in pr. de separat. Et hoc ipsum satis colligitur ex d. g. Quodvuleo , licet textus ejus sit satis meiad sus, ut videre est ex Cujacio ad istum s.& Ant. Fabro conject. 8. e. q. in fine, quod hic plenius excutere, non est hujus loei. Dabitur autem hoc casu contra fidejus rem in factum vel doli mali exceptio, vel replicatio ipsi creditori . Facilius autem denegatur restitutio mandatori , d. I. II. 3 ia pr. vers. Faertius: licet sit natercessor,& accessionis jure tantum obligetur , I. inter ea ar 26. 3. f.. in f Mandati : Est
tamen major ratio in mandatore: ut non sacile ei succurratur ex eo , quod suaserit& consuluerit creditori , ut cum minore contraheret, qui alias sorte non erat contracturus, & quasi compulerit, cum fide-justor econtra rogetur Zc impellatur a creditore , ut fidejubeat . Plura de hac controversia videri possunt apud D. Mudaeum ad i. Si ea, quae a. C. de De J minor.
Hactenus de personis Zc casibus , quibus est restitutio in integrum I quae competit adversus eos, ad quos emolumentum ex facto minoris pervenit; dc eorum haeredes , etsi cum eis minor non contraxerit , etiam in tertium possetarem , L in cavsae 13. in D. b. t. ita tamen si tertius possessor sciat rem a minore prosectam :l cus si ignoraverit Ec prior emptor, eluiave haeres sit solvendo . Si non fuerit solvendo , aequius est , ut saccurratur mi
mori , d. l. II. in fine eum leg. seq. Quo posteriori casu recursus est emptori , contra suum auctorem , L fed ubi r . b. t. Ita autem . si prior emptor solvendo su
rit , non aget minor ad rem contra posteriorem, nisi intersit ejus , rem potius habere, ouam pretium, L si ex ea a v. P. r. ut res sit talis, in quam cadat pro- habiliς 3c justa assectio , ut , quia maio-ntin suit L. fi em ttone 3'. b. t. Compe- petit etiam adversus patrem dominumve,
ad quem rei venit aliquid ex facto filii vel servi , qui minorem ei reuinscripsi, I. quod si et . F. Si strvus h. t. Competit dc contra eos , de quorum dolo agere non rem missum , t Patri 27. f. D. b. t. de quibus sep tu. ρrex. l. non debet ii. Exceptis parentibus de patronis , I. cum apud , . C.
qui advers. quos ise. ne quid contra
eorum reverentiam sat , quo eorum opinio laedatur : qua de re vid. Mauric. de Restitui. c. 22 . Cald. ad d. l. 1. V. Laesis
An haec restitutio cointra minorem 1
competat Videtur hoc negandum, ex eo,
quod privileglatus contra privilegiatum
non audiatur, I. verum II. g. pen. b. t.
dc quod in pari causa sit potior possessor. Unde si filiosam ii. minori mutuum dederi r minor I potior dicitur causa possidentis , habita ratione, dc aetatis, dc SC. L si minor b. t. quia imputabit sibi , qui credidit . Additur autem ibi exceptio , nisi locupletior factus sit is , qui pecuniam
accepit e nam regula janr dicta procedit tantum , quando par est utriusque condi io , non etiam quando unus de lucro captando agit, alter de damno vitando , qui merito potior habetuy. Quo facit argumentum c. Auditis , I. u de inmter. rest. ubi ratione laesonis datur uni Ecclesiae contra alteram restitutio . Si filiosam majori minor crediderit, restitutio illi salva est, quae opponenda per viam replicationis adversus exceptionem SC. Macedoniam Oppositam , quod eo casu potior habeatur ratio aetatis , quam Sta quod potuit minor ignorasse . Aliter s res haber in calu , quo mulier fidejussit apud minorem , quia habet Rr major Senatusconsulti ratio , quam aeta tis, L si apud tet. C. bor tit. ubi subjungitur ratio , quod minori in priorem debitorem actio restituatur e qui si solvendo non fuerit, potior habebitur ratio aetatis , quana SC. Cald. d. loco nu. en. vh.
Imploranda haec restitutio coram Iudi- 18ce adversarii, L quoniam a. c. ubi is apud quem coi in inte3. &c. I. Iuris a. C. de iurisd. ex communi regula, quod actor sequatur sorum rei, qua de re sup. tit. I. Petitur non tantum per se, verum & per procuratorem L Causam r. C. etiam per procurat. dic. habentem ad hoc speciaIemandatum , L HDI 2s in fine exm' L seq. b. t. De quo, si dubitetur , interponenda est ab eo stipulatio, dominum rem ratam habiturum , L quoa si 26. b. t. Uidetur autem ita requiri speciale mandatum, ut ne quidem propinqui sine eo admittantur, a. L 27. g. r. Neque enim restitutiones pollicetur Praetor ; nisi volent di
185쪽
cto compeiant , quam ex decreto , pintest autem nolle minor , excepto tamen ratre, propter ejus interesse, d. I. 2 7. in
Praemittenda vero causae cognitio, quae in eo versatur, non solum ut justitia cau-
lx expendatur , verum etiam , an Vera
sint. , quae allegantur, L 2. Dp. 't. 3. Est autem ista cognitio extraordinaria , quia nequaquam ritu ordinario, sicut in acti nibus ordinariis judices pedanei dantur , sed Proetor, Praesecius ullis, ves alii Maristratus, pro sua jurisdictione causam cognoscebar t dc rectituebant. 39 Caeterum ne perpetuo jura in incerto
maneant , restitutionis petitio certo tempore concluta , & olim qnidem anno utili , hodie est concessum quadriennium continuum sublato locorum discrimine , quod currere incipit, in minoribus a die, quo maiores iam , in majoribus a die
cessantis absentiae aut alterius impedimenti I. Sue. vacuam D. C. de temporio. in pnteg. resti Iuti Myns. cent. I. Obl. I. De alio tempore agitur in L HGν edestia. C. si maior factus alienat. ratam
bab. sed illust non spectat ad restitu
ec in aeritur autem, an per quadriennium continuum annus utilis, omnino cesset
Sunt, qui volunt & hodie eum compet re , quod quadriennium tantum sit concessiim ad petendam restitutionem , utilis vero annus detur ad actionem post restitutionem impetratam proponendam . V m tamen non dari utilem annum , in jus locum substitutum est quadriennium ,. d. l. D. Facit , quod olim unus tantum annus competierit , non duplex :ut non sit ratio , quare post quadriennium supersi adhuc utilis annus ad prosequen-d Ha , ut volunt , litem , cum ejus nuLuam fit mentio in jure . Ut de frustra istinguant inter remedium rescindens, &r scissorium : quae sunt diversa , uno tamen actu expediuntur , cum eadem ra Praetor cognoscat de restitutione , &restituat . Cujac. 7. Obs. c. gr. Duarenus ad tit. Cod. de in integ. rest. ' ubi vult, ea non tantum interponendam esse contestationem intra quadriennium illud ,. sed res niendam litem , secundam d. I. M. γ lem. uni ea , de restit. in integ. Ouae linca habent, intra quati emtu, petendam
esse *stitutiomem , & finiendam litem Πuamquam Rebicis. ad constat. Reg. de re-
is d. L M. in Clem. uniea , pro finiendam, legendum esse ineundam ii ve inchoandam , secundum decisionem L properandum i 3. C. de Judic. quem sequitur Cal-das, ad d. l. 3. V. rura legitimum n. I. Alia est quaestio, an quadriennium cur- 62rat is noranti restitutionem sibi competere ' Posset videri non currere , quod detur in locum utilis anni , d. l. D. qui non urrebat ignoranti : utile enim tempus inchoatur a latentia I. Si bonorum a. re verbis , cae quo θι visti . c. qui admitti ad ben. pless. ex ita Iate Gail. alios citans , t 2. obf. cap. q8. nu. s. Addunt alii, quod tempus illud currat negligenti', c. I. de rest. in integ. in 6. Non potest autem videri negligens, qui ignorabat'. Abbas in east. I. in De M de restitui. in integ. ut
poenam nou mereatur, quam poneret exclusio. Quae opinio , ut multis placeat , uti videre est apud Gail. d. Deo or 5b. a. obf. ac . n. p. penitius tamen inspicienti contraria videbitur probabilior , cum istud quadriennium non sit utile, sed comtinuum , d. Ieg. fin. ubi cursum dicitur inchoare a primo die anni vigesimi sexti, aut a cessante impedimento . non habita ratione intentiae aut ignorantiae , cujus ibi non fit mentio . Nec tam obstat huic sententiae d. cap. r. quam pro ea pintius facit, cum habet, non alias Eccletiae salvum esse quadriennium', quod duxit per ignorantiam , quam si machinatione advertatii essi uxerit , ne sua machinatio ei prosit , alteri olint , aut alia lubstprobabilis cauta , ut , quia aliquli agere non potuit. Facit & eam in rem textus in I. Panonius 86. inf. de aequir. hared. ubi ignorantia non impedit , quominus tempus currat , & restitutio strino j re non competat ,.licet ex singulari cau- sa ibi concedatur . Aliter Caldas d. Deo
Sed hie quaeritur , an saltem restitutio competat, anno per ignorantiam lapio ex capite: Si qua viabs atia justa causa vid bitti ν ' Hoc posset videri, ex eo quod ignorantia restitutioni, videatur praebere justam
causam . In quam partem adducitur textus in v. eaρ. I Verum ibi non fit memtio simplicis ignorantiae, sed quam caui vit ad ersarii machinatio, uti iam dictum. Ut
186쪽
Ut alias non sit concedenda restitutio , cum exceptio sinet regulam in non exceptis . Ut nec recte adducatur text. in d I. Panonius 86. nam dc is, ut dictum, non tam se sundat in ignorantia , quam in justa absentia: ut recte etiam dicatur, restitutionem non competere, Cum nulla leκ ea de causa restitutionem competere ex primat; quae etiam non alias permittitur, qu . in . si per leges liceat , I. I. in me, qui θ. ex ea . Magores Acci Spestat autem temptim quadri nnii tantum ad minores di maiores eκ iusta causa restituendos, quorum tantum fit mertio in a. I. a. rion etiam ad restitutionem eκ causa melns aut doli, cui ioni defini
Esectus restitutionis est , ut unusquisque jus suum recipiat, L quod si minor aq. s. Restitutio q. b. t. quasi nihil gestum videatur , Ac ut in damno morari non debet minor, qui resiluitur, ita nec in lucro. Unde minor recepto lando, quem vendidit cum stactibus pretium emptori restituet cum usuris , a Patri 27. g. I. - . tutorq7. in fine b. t. nisi placuerit, fructus cum usuris compensari , sectandum Paulum Sent. I. tir. 9. i. penust. Quod ita tamen accipiendum , si minor ex pretio famis sit locupletior , qui alias in damno moraretur. Quamvis econtra venditor praelii teneatur minori non tantum ad pretium , verum & ad usuras, etiam non perceptas, quas tamen percipere potuit , d. g. I. ut hae in parte restitutio claudicet favore minoris aetatis , Ieg. Iulianus i I. g. Si quis a pupitra , ins de act. e t. vens. Hoc ita, si contractus legitime sit celebratus eκ auctoritate curatoris de decreto: quod licet faciat contractum tenere , non satir tamen teneri minorem ad usuras non perceptas , secundum dicta . Si legitime non fuerit initus contractus, non liberabitur emptora rei redditione, etsi praetium recipere nequeat, quia imputare debet suae temeritati , nis pretium penes minorem fuerit , aut in rem ejus si versum, d. g. r. in Mne , quia satis est , quod minor sit ektra damnum: non debet etiam lucrari alieno
malo, L nam hoc natura, ins de condict. inde b. sic & s contra intercessorem restituatur minor, in vetorem debitorem restituitur actio , & s ad veries haer ditatem quidquid ad eum pervenit , praestabit sint ut , de quod ejus dolo cst sactiva, t. un.
c. de reputat. licet alienata interim , &per eum gesta rata maneant.
Prodest hic esse his minori, non etiam majori, licet hahenti caiisam conjunctam: fit enim resti utio hoc casu tantum proportione minoris, I. un. C. si in commanica a. Neque communis causa facit eommune auxilium : qua iam tamen agitu ede re dividua , nam alias auxilium unius re alteri proderit , L. com nunem l . infquem adm. fervit. am. Dissentit Gomeg ἀωρ. Iq. που. ἔο. Caldas ad d. I. I. V. MIadversarii dolo , π. 23.
Ed Tit. IV. De Mi noribus. AD η. Sec. Bart. is L qI. b. t. nu. T. Probatio aetatis valde diseilix est :Circa quod tam m statur assertioni iobstetricum Consanguine uin , vicinorum, dc Parentum lyc. Imo dc libri , in quibus
parentes filiorum Natales describi int naultoque magis parceciales probant, aet L 2. g. l. de Exeus Iutor. t. Si iis , qu/ a. C. si min. se maior diae Mat. c. Ir . Ia P. Menoch. de arbitrar. iuste. quaest. cent. 2. Uu 6. num. q. Sed si in prohat on' aetatis conjunisti cum extranei S Concurrant, quibus maris credendum erit 3 vid. Treut' vol. I. diso. tr. th. M lit. F. ibique a et
Ad η II. Tempus quomodo & quotu-pli citer in Iure nostro computetur Vid.
Cognoscitur atinus bis sextilis, quando numeriis annorum Christi per quatuor dividitur 'Si enim nihil remanserit, er;t bissextilis: Si unitas , proximus a bis sextili. Si duo ieeundus. si tres tertius, juxta versicillos , Si quis, per quatuor , Domini , divi fe
Oseere bis metum , nu vemanenti potest . Sed quotus e nume Disperest , tot distar
A bis sextili, qui fuit ante die. vid. Schvvanna. in diis. Iur. civiI. ἐγ can. itf. 3. n. 6. dc Beloid. intbes. pra H. Ad π. XV. Atqui dices , contra Mi
187쪽
respondendum , separandam esse usucapi nem a praescriptione. Usucapio enim fitct fundatur in bona fide, praescriptio v ro fundat se in temporis spatio; favorabi- Iior itaque est usucapio. Arum. diis. 6. ad
Ad n. XVIII. pr. Beneficium I. Remmrioris 2. C. de rescind. De ad. minores non attinere , non dissiculter probari potest ex I. Cum in integrum I. ubi Bald.& Godose. C. si adveri. Fisc. Cum beneficium restitutionis habeant , quod multo utilius est, quam rescissionis, quia sic non cogatur probare, quod ultra dimidium sit deceptus: quamvis contrarium doceat Pi
Ad n. XXVI. Minor an contra delictum commissum in integrum restituatur, vel excusetur, plurimi tractant, qui sibi
stit. erim. 64. ἐν 79. Ad u. XLI. Gail. hie in fine alleg. Ioe. latetur tamen esse tutissimum , ut talis praemonitio praecedat, & instrumento ins ratur r de qua cautela vid. Guid. Pap. Ge. 227. & id ad evitandas disputationes, pedipetuo tenendum ait vat. Franc. tr. de f
Hoc quadriennium, intra quod restitutio petenda & lis finienda est , in Came: ra Imperiali non observatur, teste Mync
Ad n. XLIV. An propter minorem , linsus consors major , etiam restituatur, &habeat privilegia minoris, vid. I. unici Coa. in ea . comm. in integr. restit. petat. is ad ili. tit. Ant. Fabr. in cod. Iib. 2.
tit. a 3. Dan. Moller. Iib. q. Semestr. c. I. n. 27. ἐν seqq. Petr. Frider de contin. cavs. Iib. 3. c. I s. n. II. ω seqq. ω c. I s. c. o. Call. d. P. p. tib. I. c. 6. n. I a.
De Capite Minutis . iso MMARIUM.t Capitis diminutio quid is quotvplexa Ratio edicti restitutori adversus capite
3 Edictum boe io quibus Deum babeat. 4 Habet Deum in obIigatione cιviti, non
naturali .s Non eιiam in delictis. 6 Neque ad Monaebos recte extenditur. Emaseipatio an bodie indueat capiatis diminutionem.
8 Actio ex boe edicto es rei perseeu ria is perpetua. CAptiis diminutio est mutatio status: isui ut triplex est, ita & capitis diminutio triplex ; Maxima . qua libertas amittitur; Media sue minor , qua civitas salva libertate , amittitur, quod contingit per deportationem & devectionem ad hostes , & quando Senatus hostium numero aliquem habet, quales omnibus civitatis juribus privantur, L amissione s. h. t. di minima, qua mutatur familia per adrogati nem , adoptionem dc emancipationem ,
qua salvis juribus publicis, uti Magistratu, tutela, d. I. s. in D. I. Nam is 6. γ tutela 7. h. t. excepta ea, quae est Mgnatorum , quia ista affectus desinit esse a- gnatus privati hominis & familiae jura amittuntur. Ad maximam & mediam hic Tit. ncn pertinet, quod istis affecti penitus
conveniri nequeant: cum servo enim nulla aclio, L. cum fervo Io7. de R. I. uti, nec cum peregino , qui nullam juris civilis communionem habet: & nulla est aequitas dandae restitutionis adversus eum , qui missis bonis omnibus , relicta civitate la dus exulat , d. l. tutelas 7. F. item fin. b. t. Quo casu actio danda est in eos, ad quos hona pervenerunt, L perirnet 2. in princ. b. t. quos aequum es respondere creditorubus pro modo successionis , d. I. 7. s. Si liberιa e pen. Pertinet vero Tit. iste ad tertiam spe- aciem , quam minimam dicunt, qua adversus debitorem, mutata familia, contingit actionem creditori reddi inanem per adrogationem, beniis agnati di Iuribus tran
188쪽
Gibus in potestatem adrogatoris . Per adoptionem cc emancipationem , quod se--ndum jus pristinum illae fierent per imaginariam quamdam venditionem quasi in servitutem reducebantur adoptati &emancipati, L Liberos 3. boerit. quae faciebat stricto jure non esse contra eos actionem. Quod , quia iniquum judicavit praetor, edixit , ut taliter diminutus capite perinde possit conveniri , atque si per capitis diminutionem non desisset o ligatus esse , pollicitus se eumdem in judicium , daturum , L pertinet 2. ait praetor T. boe tit. ne alioquin factum illius , qui diminutionem attulit , noceat creditori, cui nihil potest imputari . 3 Habet autem edictum locum in iis , quae ante diminutionem acta sunt , de quibus & loquitur , quod per eam sirpervenientem liberatio stricto jure contigerit , non etiam in iis , quae postea sunt gesta d. l. 2. g. 2. tum , quod contrahens ubi imputare debeat, tum, quod non au- η seratur actio. ' Habet locum in obliga tione civili: nam naturalis , ea scilicet, quae aequitatis naturalis vinculo susti netur , & quae in bonum & aequum concepta manet, eo Quod civilis ratio, id est emancipatio naturalia jura corrumpere non rosit L eas 3. b. t. ubi ejus ordinis dicitur actio de dote , quae filis etiam post emancipationem competit , L si eam dο- tem 22. g. eo autem tempore ins solutomatrim. Idem obtinet , si sui juris facta per deportationem patris, L in infulamaa. d. t. Ea quoque, quae in sacto consistunt , capitis diminutione non intercidunt e cuius generis est legatum in sinu los annos aut menses , L fuatum pen. . t. quod intelligatur relictum pro alimentis : item legatum habitationis d. I. pen. quia in iacto , non in iure consistit.
s ' In delictis non habet lorem istud edictum , quia agit de capite civili , delicta
autem sequuntur caput naturale, L 2. F. Ndemo 3. b. t. quo ιpectat, quod dicitur: Noxa caput sequitur. Unde & servus post manumissionem ex delicto ante commissis tenetur , L licet q. C. an fervus pro suo facto post manumis' ten. Non habet etiam locum in eo, qui debitorem suum adrogavit: nam licet per adrogationem extin
guatur Obligatio, non tamen meretur re
stitutionem : quod ipsum sibi imputet, d. I. 2. 3. Nemo pen. Servus , qui manumit Zoesi Comm. in Panderis.
titur , non potest dici minui cap te , quoacaput, id est, statum ante non habuerit, tunc demum vero incipiat habere, L Liberos s. ω l. bodie q. b. t. t Ad Mona- schos hoc edictum non recte extenderis , quod monachismus non inducat capitis diminutionem etsi hoc crediderit Accurs ov. de monachir s. g. illud V. Voluer. cuin nec libertatem , nec civitatem , nec familiam adimat. Habent enim Monachi jus legitimarum haereditatum saltem de jure enam quorumdam locorum statutis id est ipsis ademptum
Quaeri hic posset, an emancipatio ho- γdie inducat capitis diminutionem ; Ratio dubitandi eκ eo sumitur , quod legitima illa per venditiones emancipatio si sublata & inducta Anastasiana , ac Iustinanea, quae sine solemnibus pristinis fit, leg. Cumi peximur D. O' I. ivbemus pen. C. de
emane. Iiber. re non inducere diminutionena vult Cujacius ad Ulpian. tit. Io. Goveanus
L a. var. Lectio u. c. 26. Posset tamen contrarium videri eκ eo , quod & hodie per eam familia mutetur , licet emancipatus retineat jura successionis patris naturalis ab intestato. ov. D8. g. N.A m q. Iudicium hoc perpetuum est, continens s rei persecutionem , quia datur creditori , ut suum consequatur ,& ne per capitis diminutionem damno afficiatur. Unde & haeredibus & in haeredes datur, etiamsi non contraxerint, quia repraesentant personam d
iuncti, L pertiae: a. in fine , boo t.
AI tit. V. De capite Minutis. AD π. I. Capitis diminutio non recte definitur, nisi verba facto hominis interveniente , O e. 3 addantur, nam morte patris filius mutat quidem statum. quia fit sui juris F. Cum autem r. Inst. qurb. mod. ius. patr. ρotest. tota. Non tamen dicitur capite minui . Id subauditur hie facto hominis interveniente, ut Emam cipatione, deportatione patris , vel smisi modo, sed moriente patre non intervenit factum hominis , sed rei. Schnev v. ad pr. Instit. de evit. dimi v. n. 3. Ad n. VI. Fratres mendicantes vulgo vocamus , quibus nihil proprium habere licet : quam ob caulam non absque M d .
189쪽
dubitatione quaeri posset . an hisce aliquid legari posset Qua in quaestione distinguis
Michael Grassus se urentia νtim A. f. LV sum ς. 7. Inter mendicantes ex Regula , ct mendicantes ex Conscitu Lione . Adde Curi. Iun. lib. I. cons I. 3 . n. 7. Besold. in ιbef. pract. verbo liettet Irrdear Cain. a. obf. I 36. uum. T. ω 8. CarpE. p. a. const. I 6. MD. 39. nu. I. , s. ad quos studio brevilatis te remitto . Et an quando Monasterium habeatur loco haeredis, vid. eleg. O HL q. ista TITULUS VI. C. 2. q. Ex quibus causis majores viginti quinque
annis in integrum resti tuuntur .
SUMMARIUM. I Restituitur absens Reip. ea Ha, is quis
absens dicatur. a Item miles ea a militiae is absentiae. 3 Et uxore 3 militum .
sa videbitur , vir , necessitas. 1 Abs atra non debet esse ultra consti-
6 Restitutio an detur ex eapite ignorantiae adversus immetam usucapionem . lucapionis inducendae ratio .
8 Ignorantia facti quando noceat, aut prosit. 9 Inteluctus l. Pannonius 86. de aeq. haeres. io Absens relicto procuratore non res
ia Dreluctas i. sed etsi 26. F. fin. h. t. I 3 ia futurus an relinquere cogatur pro
14 Esi ruitur ἐν praesens adversus absentem is Hodie , praesenti cretra praesentem, aut absentem , res itutio non es necessaria .
16 Restituitur ἐν haeres asentia. 17 Restitutio , intra quod tempus petenda. 18 Effectus bHvi restitutionis. Non tantum subvenitur minoribus lubrico aetatis laesis , sed etiam alia justa de causa, ex qua di majoribus su venitur Qualis inter alias est absentia Reipublicae causa , ne tale ossicium alii cui damnosum . t Absens Reip. causa Icensetur, qui non sui commodi ergo, sed coactus abest , I. Ret'. 3 6. b. t. Ratio est, quia non possunt superesse suis negotiis. r Unde milites laesi ratione absentiae ex acausa militiae , quae justa est , restit iti
nem merentur. Cod. de νesu. mi Γt. lib. a. tit. Is . Ita tamen si in ex reditionibus sint occupati : nam citra eas in aedibus suis depentes , restitutionem non mere tur, quod laesionem sibi imputare debeant , I. sancimus D. C. d. t. cum Rei causa abesse non videantur , I. Miles 3q. h. t. Cui non obstat L Milites 7. h. t. ubi Romae militantes pro Rei p. causa ahsentibus habentur ; .cum & Romae in castris agere videantur , eaque sint conditione, ut quolibet momento proficisci eos Oporinteat I ut , cum ad tempus tantum ibi
sunt; non intelligantur dine , arr. I. si famdu3 qq. ins de leg. 3. t Uxoribus mi- silium , quae maritos comitantur , idem
jus competit, a temporalib. r. ἐγ I. si quie 2. C. de uxorib. milit. quod di ill rum absentia sit iusta, ct idem cum marito sorum sortiantur . Hinc res interea venditas recipere possunt , d. l. 2. refuso pretio ἱ quatenus tamen venditor habuit jus , & illud verium est incommodum
uxorem , alias non tenentur pretium refundere, L fi mancipium 23 C. de rei minae Enumerat autem Praetor prima Edicti sui
parte varias causas , propter quas restituti nem aliqui merentur: ubi tamen I. a. subjun gitur non esse necessariam in integrum restitutionem ; quod extra ordinem ex Senatus
consultis di Prinxi pum constitutionibus super iis jus dicatur ' Subjungitur autem in ε ine d. l. temporatibus r. clavi ula generalis: Si qua Mia mibι 1usta eaussa videbitur ; quae necinario subjungmir, quod multi casus evenire possint, qui desiderent restitutionis auxilium , nec singulariter enumerari potuerint , ut, quoties aequitas restitutionem suggerit, ad hanc clausulam sit descendendum .
t. sed etsi 26. in fine b. t. Sic qui legatione functus est pro civitate, vel alias Rei p. c lusa abest, aequum est, eum restitui. Idem est, si alia probabilis causa abientiae subsit, uti studiorum , testimonii dandi , custodiae qua quis detinetur, aut similis, de qua prossim. b. t. t Oportet autem qui Rei p. causa abest , s
non ultra constitutum tempus abesse ; nam ultra non habetur absens causa Rei p. I. item
H, η. b. t. Similiter finito ossicio, cui praesuit
190쪽
abiens, non censetur Rei p. causa abesse, quia caula cessat. Computanda tamen illi tempora, quibus in urbem reverti potest I. sicut 28. F. Tam diu I. b. t. quae sunt vicena passuum millia in singulos dies , I. itinere 3. de verborum Signifiea- ione . Faciet tamen infirmitas , aut ali ad impedimentum , quo continuatio itineris impeditur , tempus it Iud non concurrere , ex ratione generalis : quod pr dentissimus quisque culpam tantum , non etiam casum sertuitum praestet, L Contractus 2 3. in f de Reg. iuris.. Controvers; quaestionis est , an eκ illa
generali clausula : Si qua is e. concedenda veniat restitutio , ex capite ignorantiae , contra praescriptionem impleiam tb ac in re contrarios sibi esse auctores, videre est apud Cravet tam conseo dueentesimo primo , numero trigesimo quari , insequenti , quorum aliqui' , non tantum contra decem dc viginti annorum piae-lcriptioneny restiturionem indi gent , verum & contra quadraginta ,. imo centum annorum : ipse Cra ita excipit eam , quae est im memorialis temporis . Felinus vero iv c. VigιIanti . n. i. it de praeIcrasti. ad mittit restitutionem contra earn , quae est
lota hi temporis, non etiam , quae longi se fimi. Rationem ponunt in eo, quod justa ignorantia non debeat alicui esse damnotae, L error , 1. in f de iuν factι ignor. de quod praescriptio sit odioia . Sed, utria habeat communis opinio secundum Cia etiam , di alios , contraria ramen magis juri respondere videtur . Pro qua facit L eum ια D. C. de praescript. long ι temp. ubi dῖcitur praescriptio currere , non spectata scientia aut ignorantia , subjuncta ratione , ne alias ineκ tricabilis oriatur occasio dubitationis, I. omnes q. C. d. de praueripi. 3 o. annorum , ubi dicitur , Hulinodi praescriptionem tribuere plenis-fimam munitionem sive securitatem , quod dici non posset, si restitutioni locus foret. Non recte rei ponder relin. d. Deo, non
impediri quidem cursum praescriptionis,
restitutionem tamen non excludi; hccenim esset imponere Iegem verbis . Nec sertistam rei ponsionem , t. uniea c. de Wa- eap. transform. quae completa prascripti ne, firmo jure vult possessorem rem possidere: firmo autem jure non possidebit si restitutio contra eum impetrari poterit L
Facit pro hae parte ratio juris , quae γ. praescriptio induci secit, bonum scilicet
publicum , ut certa sint rerum dominia, lites sepiantur, quae alias mcilarentur , &quidem frequentiores, malo publico . Ut nihil faciat, quod praescription s snt odi sae , privatim scilicet. Facit dometue quod istius caulae in Iure non fiat iis ram mentio. Nihil facit d. I. 3. quae vult istiorantiam stactr, non nocere in damnis r i amittendae , nec in compendiis prodeste: nam id procedit, nisii aliter sit jure cautum , eκ
causa boni publici , ut in quaestione
Nihis quoque movere .debet t. Pauπο- snius 86. 1ns de aeq. haered. nam agit de eo, cui absenti tempus erat lapsum ; ut absentia videatur ibi causare restitutionen . Deinde agitur ibi de restitutione facienda adversus centum dies, intra quos haereditas agnoicenda, aut bonorum possessio amplectenda si bonorum 2. C. ρυι admitti ad possess. contra quos facilis est restitu- io, circa laesionem boni publici'. Aliter se habet res in restitutione c&ntra tempus longum, aut lonris imum . Videatur Pinet l. ad Aurb. nisi tricennale, π: 38. D seqq. C. de bonis mareνnis . Sarmient. I. ra. select. interp. c. io. Cov. in o. Possessi
p. I. g. 3. n. 2. Vas'. a. ruast. cent. c. M. n. 38. , c. 78. Fach. I. cent. 69.
Quod dictuin, absentiam 3ustam causa- io re restitutionem , accipiendum , si absens procurarem non reliquerit: nam ille relictus facit non restitui absentem , L is , qui 39. b. t. qn per eum defendi potuerit, de contra eum posse indemnitati suae consulere per actionem mandati ; quod & habet t. ister M. f.p. r. I. Laetus tamen in
omissa appellatione ad eam restitui potest, ut habet v. I. D. in sue . t Alia irratio est minoris, qui eriam defensus per
tutorem k aut curatorem restitui tamen
potest adversus rem judicatam , ita enim legendum is a. I. M. in fae . non etiam adversus Rem p. quia de ea non quaeritur, sed tantum de defensione in judicio , in quo est laesus, idque , ne factum alienum
ei noceat , maxime ejus, quem non V
lens. sed invitus habuit delinsorein. Obstare videtur dictis, L seu es 26. f. in
D. b. r. ubr qui pro civitate lanctus est legatione , admittitur , sive procuratorem reliquerit , sive non . Varias conciliationes producit Gl. ad L is, qui s. b.L