장음표시 사용
151쪽
Macrobius donata puer ,sregisti Macrobius in Somnium Scipio. valla nis,ubi hoc Ciceronis ex plum enarrat, ponit disseν renuam inter Kdus,& stella,quam Ualla libro soto imo probat.Concedit tamen Valla de congerie multam stela larum,quae signum aliquod, t Arietum,aut Tauru conficiunt, sydus dici,non stellam.
Tullianum,est proprium nomen illius loci ni edurare.Et non est adiectivum possc Tiuum a Tullio, sicut est cum dicitur,Tullianum opus, Tulliana oratio.
Nee id, inquit, est vitium artis grammaticae,quod vis
. delicet id vitisi esse,quod quidam ignari literarum.i. La ν ' tinitatis,& artis grammaticae putat. Sunt enim qui quo'ties in locutione venustatis,aut dignitatis atquid est, dicant locutionem non esse ut eoru verba repetamo sim' pliciter congruam,sed figurative: aut non esse propriam, sed impedimentat Quibus frustra de elegantijs alis quid praecipitur,quia de ipsis actum esLNuncP enim ab erroridus reuocari poterunt.
Id genus, usitate π venuste ponitur pro eo quod Iherus generis.Vrbis visceribus consilendum siti co silio pro Ticiendum.
Consulo. Econluto enim cum dativo saepe accipitur non pro eo quod est,consilium do,sed pro eo quod est, consilio, Molligentia prospicio,& salutem procuro:vLConsule hoonori tuo,Consule rebus tuis.Plerunt igitur &GHoc ex arte facit.Nam ubi diffusius diximus,possumus per epislogum,ia epitoma pondus sententiarum repetere. .
itonid Ucensimum. Quoties relatiuum suo antecedenti pinon Auitur, se ut utrunq; ab uno, I ab eadem perte regi videatur,
eiusdem erunt casius. De congruentia in ea . M tribus eos rum Dor quae proκimius iungunturi PMceptum. VI.
152쪽
quorum virum relatiuum sit nomen,frequentistimerarum duo in eius in ed*s exitu conueniunt. Nam . s
ot exempli edusalem aliquit si quis buc fermonent
protuleri Liber,in quo de virtute agitu praeclarus est reatus,nis ornatius diκeritan quo libro de virtute agitur,praeclarus est. Concordant uolup eodem eas M tribus duo Q sitie maiori vicinitate iuncta fint. Aliud iterum exemplum huiuscemodisit:Quas misi si litera,
ηd me, incunctisserunt,Sermonem quem vos audiasis, non est meus,quam Missimas Demoabenis oratione.
iEmiuis est.Atque bκiussermonis crebrum iuuenire poteris apud veteres vfm.M.T. ficiorum primo: Quos rum autem officiorum praecepta traditutur,ed cfp per tineat ad finem bonorum. Vergilius Maro in Aneide, Urbem qudin statuo v fra est. Terentius in Andri Possede quo faciet de integro comoedias sipeadi ge, an exigendae sint vobis prius. Idem, Populo ut placerent quas fecisset 'bulas.Idem Quas credis esse has nosunt verae nuptiis. Atque eiusnodi sermo plurimum Mornat.
CIllud quo &c.De venusta conformitate tum relati. ui,tum antecedentis autor hyc precipit. Et tres scinditur in partes.In prima, gulam Ghibet.In secunda,ea exoriplis probat.In tertia,huius usurpationem praeceptionis Percommendat.Secunda ibi, Nam ut exempli. Tertiam Ate eiusmodi.
CCum tria in oratione fuerint,primb anteceden' in no' Cliolitho. minativo positu .secundb relativum in obliquo: D terstili verbum,vel adiectiussi,cuius illud antecedenet est suppositum, vel substantius:vGLiber, quem mihi misisti,est mcndosus elegantius mutatur antecedens in eundem casum cum relativo, uia videatur disconuenire cum
153쪽
, adiectivo,ves verbo sequente.Nultu enim est in talionitionum genere grammaticae vitium,immo maximus ornatus.vi,quem mihi misisti librum est mendosus. Ouis Ouidius eius, Cecidere manu quas legerat herbas. Et potest in oratione eleganti antecedens praeponi relativo, sicut Sepostponi,dummodo cum illo in casu concordet. Nam inuis diuersus dictionum situs variat elegantiam, non
tamen congruitatem. Ergo, ut exempla textus aperidostendunt,non minus congrud dicitur, Literas quas ad
me dedisti fuerunt gratissimoquam,Quas ad me dedistiliteras fuerunt gratissimae.Teren. in Eunuchossiunuchu quem dedisti nobis,quas turbas fecit Ueruntamen ma. - ior est orationis elegantia, quando antecedens postmo ἰά ἱ nitur relativo:& hinc frequentius ab autoribus anteco dens postpositum inuenitur. Siquidem elegantius hoc relativum qui,suu antecedens in situ praecedit: vi, Praesciara est quam omnes laudat amicitia. Magna est qua in te afficior beneuolentia. Qubd si quis voluerit alis quod exemplum huius praecepti grammaticaliter consstruere,non debet sumere exordium ab antecedente o liquo,scd subaudire antecedens in recto,quod sit suppositum verbi,aut substantivum adiectivi postpositi, dei de antecedens obliquum coniunctim cum relativo connectere. Ut, Quas ad te literas dedi, mea manu scriptae Demosthe, sunt sic rite ordinatur,literae quod subaudiri debeosciisnest. piae stini mea manu, quas literas ad te dedi. Demostho Eschines. nes Grςcorum fuit orator clarissimus, x fischines etiam orator fuit insignis Demostheni inimis.Hi cum ambo in causa Ctesiphontis contenderent,fischines accusam do, & Demosthenes defendendo, vicit Demosthenes. Cuius cum oratio ut diuus testae Hieronymus in proologo Bibliorum legeretur coram fi schine, tunc Rhodi exulante,qua orationem Demosthenes in eum habu radmirantibus cunctis,atin laudatibus,suspirans Aeschi. nes ait,Quid si ipsam audimis bestiam, sua verba resinnantem De his planius locutus esti Quintilianus libro. vij.de institutione oratoria,& decimo.
154쪽
Diso in argumetis,quoties relatiuu praeeonstruitur.
quia si antecedens praeconstruaturia diuersis verbis, aut in uno his posito,regi desuderarent.Si diuersitatis cauosam percunctaris,duo te scire oportet: Alterii qubd ut dictum est)relativum venuste in principio orationis LMcatur. Alteria,qubd iuxta praecepta grammaticorum relatiuum,n relatu,nuncP ab eodem regente, semel du taxat posito,& ab eadem parte regunturAdeo ut plurimunt in diuersis casibus ponuntur.Ueruntamen quia dum rolatiuum cu suo verbo antecedenti praeconstruitur,virum ab eodem regi videtur ideo Latind loquetes in eodem casu posuerunt.Videtur enim tuc antecedens in eodem casu statim subiici, ut telatiuu habeat quod reserat: attaΦmen ide antecedens tacite repeti in suo rectore intelligiti Tacite dico, expressum em no oportet, qnquidem gen tale est, uoties duobus unu duntaxat datur tertiti,tune illud ad virum respodet licet altera expresse,alter u tacite respiciat: ut hic,In quo libro de virtuties agi z, praeclarus est.duo sunt verba ,agiξ, Ω est: moria alterii videlicet agitur, relativia respicit,alterii videlicet est,antecedens des' derat: sed quia illud cu relativo data est rectori ipsius molatiui, satis est ipsum cu suo verbo iacies conlarmari. UOruntamen non in id repetit ut si dicas, In quo libro de virtutib' agit,is liber praeclarus es inualia inepta apud Ciceronem sunt quamplurima,quae apud Lauremvalla coperies, i & a nobis explicata santivi vob ad inter rogatum tandem respondea ,ratio diuersitatis est Qua eo relatiuum cu suo verbo antecedenti praeconstra tur, tuc ambo ab eodem regi videntur,u ideo sunt eiusdem casas: sed quando antecedens praecedit,luc relati:uli cum suo verbo videtur per parenthesim,aut per moda deter minationis insertu,& antecedens directe respicit muroctorem,ideo. cu eo conformari desYGrat. Pibinde in congrue dixeris.Libro in quo de virtute agitur, praeclastrus est.Dicendu em est sic, Liber, in quo 'de virtute agis
155쪽
tur, &c.Si verb petis quare oratores relativum praeconstruunt,dicam quia id venustius fit,propterea quia constra tritam,& vulgatam grammaticorum costructionem. Item quare antecedens immediate, aut certe pauid bastquiturrinempe qubd sine eo relatiuum nihil repraesemtaretatem quare in eodem casu nempe quia ab eodem regi videtur,qubd si a diuersis vidererin regi, in diueris casu poneretur, ut fieret,si ante relativum poneretur, aut iuxta suum verbu.Exemplum primi: ut,Liber in quo de virtute agitur,praeclarus est.Exemptu secundi: vi, In quo de virtutibus agitur,preclarus est liber.In quibus quide exemplis non rem dixeris,libro.Duo enim des aeratur
ad hocini rectὰ relatiuum ab eodem regatur. Alteria, ut relativum pr ponatur .alterum, ut antecedens a rectore retariui videatur regi.Et certe tunc quom ab eo regitur. Nam,ut dixi,in rectore antecedentis subintelligitur anoMR O ἡ ' tecedens repeti,aut expresia repetitur. A rgutius ergo L. Vδὲ ' valla de hac regula sentit,quam Augustinus noster, qui
etiam exempla ponit,in quibus antecedens praeconstractum ab rectore relatiui gubernabatur, vae certi non
sunt tam venusta, neq; tam congrua, ne tam Latina.
Quaobrem Seruius,u Donatus,principes illi gramin ticorum,dicunt in illo Uergiliano, Urbem quam statuo vestra est,aliam esse constructionem. Cum enim ait Uera vergilius, gilius,Uultis v his mecum pariter considere regnis UNhem quem statuo vestra est,subducite naues. Ordo est, vultis considere mecum pariter hia remis Uultis vrahem quam statuo ea sup.vestra est,&c.Ficum dicit Teo
remi ren. Eunuchum, quem dedisti nobis . quas turbas Mρcit Ordo est,quem,id est qualem Eunuchum,dedisti nobis quas, id est quales turbas ipse, subaudi,fecit quoa rudius diceretur,sicut M illud,Sermone quem audistia non est meus. sed maluit interpres Latine, quam Graesce transferre.
ordo,s declaratio fretus. Illud quomid est etiam illud, quod sequitur, est φυ
156쪽
ctadum.i.oportet specta in D cognosci.Nam cum,id est liendo tria existant,quorum trium unum est nomen relativum, L fecitndum, subaudi, eius antecedens,& teutium dictio regens:tuc duo eorum, videlicet relatiuum,& antecedens conueniunt frequentissime in exitu eiusde casus,laoc est, sunt in eodem casu, ab eodem reglitur.
Nam ut dimin aliquid causa exempli) siquis id est si aliquis protulerit hunc sermonem,Liber in quo de virtute agitur, praeclarus est,dicitur sup.is sermo rectius, ait ora natius sie, In quo libro de virtute' agitur praeclarus est. Namo illa duo, id est relatiuum,& antecedens, ut quo M libro,ex tribus concordant in eodem casu, quae duo sunt laus a maiori.i.magna vicinitate,sic quba ambo ab eodem,ia in eadem parte regi videantur.Aliud iterum cxemplum,& Caetera clara sunt.
Dilania scens s. Per, acceptum pro valde piilchre positivis: susti aiun s verbis in componenti praeponitur. Additis Ascensima. Quinetiam omnes diqiones vim npuiud superio Addiήο eionis importantes , positivo,non superlativo,iungi vobmf:euias nolfun per, peris oppido, oppido, ,Idne, Ianei,admodum,admodumJinimis,nimio in alde.
apprime in primis uiril in modii, ummopere, maximospere, magnopere,impendio.Item multum, parum, ino
diram , minimum,'minime torum prius super latiuam , posterius uexatiuam vim habet praecipue,
praeter eaeteros, ante alios, in paucis, cum paucis . tu' ter paucos,super omnes.
De duκ i positivorum cisin peri
augere velimus nonam ut bis,per,praepositum d
157쪽
Cicero eedat. Cieero in epissisiti ad Curionem, Cui-ebarus aeque is,speriucundus. Idem de oratore primo, Pers
Era quo'. Impraesentiarii autor de positivorum aug/mento tam in appositione,quam incompositione disse tit. Et duo facit,Primi, prπcipit, Secunab exemplificat. Secundum ibi,Cicero in Dc.
F Dil I0 Exaugere positivit,invocem positivit retinendo, mMCucum . Ofem significatiae vim alicuiua additione exprimere. Et id dupliciter fit: Primi, per compositionem huius dictioniq,per,pro valde ciet positivorin,Literae tuae mihi perspratae fueriant,etia periucundae.Comparativis autem,usuperlativis nun P debet adiunm,pe T. H,non dicendan est nergratior, nem perpratissimus. Ueruntamen aliquae dictiones positivi gradus non recipiunt,per, in compossitione,sed loco eius hanc praepositionem,prae: Vt, pro clarus, praeclarior, praeclarissimus:praecelsus,praepotens, praegrandis,praedurus,Secundb augetur significatio posititit,additione adverbiorum significantiuvalde,&hoc sine composition qualia sunt,admodu, mira in modiumaiorem in modum,apprime,in primis,sand,egregie,ut sequentia praecepta apertius declarabunt. Auxesia, auo
Smentum,crementum,incrementum idem.
Positorum in epitonidie nonuulldsuperlativis lanocta leguntur.Ut,inter paucos doctissimus,ante alios om timus: sed rarae sunt tamen locutiones. In illo autem Uergiliano, Petit ante alios pulcheirimus oes Turnus &c. ordo potest esse,Turnus pulcherrimus petit ante omnes alios.i praecipue.Dixi per,etiam verbis coniungi, quoa non est dubiu, si accipiatur in significatione ea, qua perficit actum verbi. Unde dicimus, perfero, peruicito,Pers
158쪽
disco,perlego.Uel pro eo,quod est,per medium: ut per nuo,perluceo.Uerum etia pro valde verbis praeponitur: Vt perplacet.l. Valde placet, per P placetii. Valde placet, pervelima. valde velim &c. No dices ergoiperdoctissimus,aut peroptime,sicur ignari,nec omnes optimi, sed pro eo dicitur optimus qui .Sunt qui vetant apprime, in primis,quae media longa proseruntur, verbis iungi. Nam appriis placet,non probant. Iunguntur em solis ordo tota nominibus,ut apprime utile,in primis bonum. Ordo est facilliad quo ,id est etiam,id est dignissimum annotatu d est ut annotetur, viqirum,id est quando, velimus exaugere positiva nomina,id est quando velimus signis , ficationem positivoru accipere cum quoda augmento, ut per,id est hoc vocabula per,accedat,id est adiiciatur, his, videlicet positivis nominibus praepositu. Dicit per Praepositum,in neutro genere,quias idicut omnis di ctio materialiter posita est neutri generis .Caetera patent. In ultimo autem verbo dubitari licet,an illud personat, sit una dictio Qb hoc ordine.Nam pergratum signi catvalde gratum,u personat.i.valde sonat, u eminentiam quandam in sonando habet sic enim exemplaria multa
habent an velli duet dictiones, quod potius dixero, ut fit,per,id est illa dictio per,sonat lepidὰ in oratione.
Superlativis emitruunt omnes ablativi aduersidister positi:v multo,paulo,modico.I tem,longe,qu sfacile,s quam pro valde acceptums non praeponatur ei
159쪽
EAt supellativis &c.Hoc in loco autor superlativi in
crementum tam in appositione,quam in compositione elucidat.Et duo tangit.Primb praeceptionem. Secundbeius exempla.Secundum ibi, Ut longe amantissimus.
Eupost Io, Esupellativos bifariam augeri potest. Patmb per coinclichtho, positione adverbii quam, pro valde: ut, Litem tuae fura. runt mihi quamgratissimae. Aut additione adverbiora multd, D longe sine copositione: Ut,sum tibi omnia longe charissimus.Virtus est multb omnium digni issima.De Quam huius autem adverbii Quam ordinatione, quini nota dae sunt regulae.Prima est, uam pro valde, non adiu gitur positivis,nisi praecedant quaedam adverbia, sexto& quadragesimo praecepto declaranda:Ut no dici: mus, quamlucundus est mihi tuus aduentus. Secuda, Quam pro valde superlativis venuste adiungiturivi, quampi xima in me beneficia contulisti:& non,complurima.Ediuerso coplura dicimus,& no quamplura.Tertia, amirro quantam,positivis, R verbis pulchre praeponituri Vt,quam alus forem,si mihi tecu viuere licereti quam gauderem,si te sanum esse intelligerem. Quarta, Quam pro quanta,nun P iunnitur superlativis, nisi sequantur haec verba, possum, valeo, queo: Vt, faciam hoc quam optime potero aerentius in Eunucho, Nisi ut te redi, mas captum quam queas minimo.Quinta,Ne v quam Pro valde,nel quam pro quantum comparativis adiungi potest:ut non recte dicimus,Haec milii est res quana gration necp,faciam quam melius potero:sed bene,facia itanid melius potero. Secunub augetur super'atiuuet diemone istoria adverbioru longe, u multb:vt, Cicero est longe omniu eloquentissimus. H ector est Troianoria multb fortissimus.Et quicquid his tribus praeceptis de augendis gradibus comparationis dicitur, aeque de assa Quintilian' uerbii ut de nominibus, intelligitur. Quintilianua listhro decimo de institutione oratoria: Ita se res habet, mo, randum est,ut quam optime dicamus,diccndum tamen
160쪽
pro Acultate. Dices ceto,multi, doctissimus: no, mul/ium doctissimus: sed,multu doctus. Item longe doctitamus. Item optimus quis : postponi enim vult Quis*. Quod etiam additur numeralibus ordinem significantistius: ut, decimus qui .i. unus ex singulis decem, quotuscunt is sit. item facile doctissimus. Sunt dictiones, quae quia superlativam vim habenticliam facile sibi associanti Vt,lacile princeps facile praecipuus, facilla secudus. i. haud dubia quasi sit,sacile creditur, Vel habetur primceps, iaci I ungitur etia supellativo Quam pro valde ac/ceptuma dem enim est quam cit superlativo, & valde, vel pericum positivo:vt,vir quamoptinatis. i. valde boν nus. Dico signantcr pro valde accipisi,quia si accipiatur pro quantum,quomodo accipi solet, quoties admiratisue,quae sitiue,ironice,aut quouis alio modo figuratὰ loν quimur,tuc positivo addhaeret: vi, Nescis quam bonuus Ues sic,Scis quam honus sim Vel sic,O quam boonus est deus.Et generaliter, ubicun hene congrueret
dictio quanium, ibi quam datur positivo:& vhi dictio
valde, ibi superlativo.Quando ergo simplicitcr volo discere,aliquem esse valde bonum,dica,Hic vir quamoptiφmus est.Aduertes aut, qudd quia complexum eX quam& superlativo valet id,quod valde cu positiuo,ideo no, regit genitivum superlatiui :ut non dices, Vergilius est poeta omnia quamdoctissimus:quia non dicimus, Veragilius est poeta omnium valde doctus: satis enim est dis xisse, Uergilius est poeta quamdomssimus. Vel sine disctione quam,Vergilius est poetarum Latinorum doctio simus.Et licet quam pro eo quod est quantum,non adι haeret superlativo,potest tamen in ea significatione has here superlativum mediante verbo possum, aut simili,
cuiusmodi sunt queo,& valeo: tunc enim verbu potius, quam superlativum determinativi eniam ad te qua citissime potero. Sensus enim est,ueniam ad te citis sine, quantum quidem potero.Scies praeterea a liud esse, voniam ad te quamprimum:&,venia ad te ut prim*m soceromam usivbi.& cum,i Ela BPerlativo duo verba