장음표시 사용
161쪽
eglagitant Vt eniam ad te ut primum potero:id est,ptismum ubi dabitur facultas veniendi ad te,veniam. Sed veniam ad te quamprimum. est,Veniam ad te valle cud. Dixi in epitomate Quam iungi superlativo,si non pincedat dictio positiuum efflagitans: Vt perquam, Oppis doquam,sa nequain,nimisquam, admodumquam, iaci s usitatissime iungiatur positiuo: Vt,perquam doctus: quod idem est quoa quam doetissimus: sed in no dices Perquam doctissimus:nec,quam do s. ordo in tomu clarus est.Atii.sed,nos pr ponimus superlativis gradibus, tam nominalibus,quam adverbialibus ista aduerhia ult longe,& similia.
coniungi flent longe,multo, reerat in o: v tanto,Pmto,eo,ssoletasseersi si rosco.Item omnis. Vt multb secus,longe aliteraonge' excelles, omnia me. liora.Dico ola illa in o exeuntia:videntur enim ablativi casus,qui coparativo cogruita tal non dices,hic vir ea multb doetita:kd,minum doctus.nec, est multum Goctior sed multb,doetior.Scies qubd eb,& qub,ponune hicieb pro tant & qub proquatb. ur, qud doctior es,ed gra uius peccares.quod est,quatb doctior es,tatb gris uius peccares.Scies pr terea Quam c5parative accepta pro eo,quod est quald,licet rarius,etia coparativo iugis ut apud vergilium, magis illa Demens,ia instibus effera flammis. Sic etiam dicere potes, in tu me es dooctior,tanto te sum ditio ed melius diseris per quat & tant licii quis abs te exigat huius positici perdoctua comparativum,& superlatiuu,n5 dices perdoctior, aut
perdoctissimus id enim dicere non licet)sed longu doactionia Ionge,vet,quam doctissimus &c. De eo aratriis cum muli ut linae.
162쪽
CUM COMMEN. ASCENSII. 31sCOmpoquuis vero vel multo,vel longe praeponi solet,ut iustitia multo praeclarior est caeteris viri iuribus: , Soerates loge aliis pbilosophis spietior.
comparativis velli Dc.Hutor hac in litera comparaotiuorum auxesim in appositione duntaxat venustam exstprimit. Et duas habet partes. In prima, instituit.In secumda,exemplificat. Secunda ibi,Vt iustitia.
Comparatiui significatio augetur adiunctione isto/rum adverbiorum mulid, longe.vt,virtus mulid est dii Expo.Iodo. gnior opibus, & rebus caducis longe praestantior. Haec Clichthoue. autem adverbia positivis non iunguntur:ut non rectὰ dicamus, longe doctus, mutili honus.Ediuerso valde adverbium positivis, & verbis adiungitur, non autem comparatuus, &superlativis:vtivalde sapiens, bene discimus:non,valde sapienti Tne , valde sapientissimus. Praeterea multb, M longe iunguntur nominibus, D a uerbiis diuersitatem significantibus: ut,longe alia mibi mens est. Teren. Uerum mutib aliter euenire intelligi Ornate etiam adduntur verbis excellentiam significanstibus, qualia fiant, praesto, antecello, Vinco, supero: Vt, Cicem longe praestat caeteris eloquentia.Deniq; iungatur M istis praepositionibus ante, post, & prae: Vt, mulo id ante te veni, longe post te recessi. Socrates,philoissphi nomen.
cenisi Epitome. Ab Obliquis Graecis, paucis immulatis,fiunt rem
De quibusdam nominilus,pue a Grecis professa
declinationem mutant. Praeceptum XV.
163쪽
mutatis,fingunt alidum declinationum nomina, c genus seruat: ualιa sunt poematum,cni mematum, leti
tia ins ione proferutur, poema, enthymema de bili, elephas, lampas .Hanc tu obseruationem diligenter in1
dii memoriae. Illud ne i u Hic autor de venusta declinationis
varietate pretceptionem exprimit.Et tres particulas comtinet. In prima saepe dictum agit.In secunda am exem plis confirmat.In tertia,nos hortatur ad hanc praeceptionem memoriae mandandam. Secunda ibi,Qualia sunt. Tertia ibi,Hanc tu.
Exposs.IOS CNomina tertiae declinationis formata a nominibus Clichthouei Graecis,ucrescentia in genitivo singulari, mutantur frequenter a Latinis, eodem semper genere manente, in aliam declinationem . Aliquando in prima: in , aether, eris:aethera,rx:vt in illo. hymno, Quem terra, pontus, aethera collant,adorant,praedicant thera nominatiuus. singularis est.Lampas,lampadis:lampada,dae. Aliqua, do verb in secundam declinationem in um: Vt,poem Ain Gellius. tis:poematum,ti.Aulus Gellius, In poematis quoq, Min epistolis veterum scriptum plurifaria Et fit haec sors matio alterius declinationis, a genitivo singulati cre2ente nominis tertiae declinationis literarum mutatione: ut
genitivi delphinis,mutata i vocali ultimae illabae in u, fit delphinus: & huius genitivi elephantis,mutata i γ' stremae syllabae vocali in u, fit elephantus. Uergili. 14. Dei.Dona dehinc auro grauia, secto. elephato. Quo
fit,ut alterius declinationis nome formatum superet nominatiuum nominis tertiae declinationis a cuius genitis uo formatur,sicut & ipse genitivus elephantis, elephas autem trisyllabum:& idem nomen a genitivo formatu,
est smum in syllabis genitivo,a quo larmaturivi genitiuus delahinis tres dilabas habet. 8c eum nome sormastum
164쪽
etum ab eo delphinus. notriones.
Quinetiam λ Barbaris nominatiuis, o interdum a Graecis formari possunt Latini.
Formantur ergo nominathai ab obliquis Graecis,sed
totum hoc capitulum autoris deprauarum puto: nam non omnia ab accusativo,immo plurima a genitivo tuas ducuntur, nec Omnia genus seruant. Nam ab accusa, no hunc cassida, cuius nominatiuus est hic cassi M.&ati accusativo hunc cratera,cuius nominatium est hic craster, reperiuntur nominatiui, haec cassida, huius casis dae,& haec cratera, huius cratem, quamuis saepe o teras in accusativo tertiae declinationis legamus. Moelius ergo in textu legetur,Latini oratores s equentissime a casibus accusativis illorum nihil,& in alijs,quibusdam immutatis, fingunt aliarum declinationum nomina, cstmper genus laniant.Formantur igitur recti Latini nue a genitivo singulari Graeco,mutando os in us: ut huius delphinos, elephantos inrahos,hic delphinus,eIephantus, Arabus. Nunc a genitivo plurali, ut horum poematum,hoc poematum poemati . Sed huiusmodi nomin tiui rari sunt: verum dativi,& ablativi plurales, ut diceν mus, frequentissime sormantur ab accusativo singulari. nihil feta immutato: ut hanc lampada, haec lampada, huius lampadae .hunc cassida,haec cassida &c.Dixi a barbaris nominauius fieri Latinos:vt enim autor est Priscia.& doctissime obseruat vir nostra tempestate in heroisco carmine dicite peritissimus B pusta Mantuanus Cars melita,a nominatiuo hic Isaacit hic.Isaacus.Item a nos minatiuo Graeco, ut nominatiuo haec Helene, fit haec Helana.& caeter
Eordo autem est: Nos nequaquam,id est nullo mo do,omiserimus, id est velimus omittere, vel debeam
mittere vianur enim illis modis aliquando conciniust
165쪽
ianuado prohibitivel No ergo omittemus dicere, Ni cum quaepia nota sunt prosecta .i.deducta a G raecis nominibus tertiae inflexionis,id cst dcclinationis,habeties obliquos casus,qui luperant is syllabis rectum l. nomi natiuum,Latini oratorcs fingunt frequentissime nomisna aliarum declinationum,& hoc dico,accusativis casthus illorum, id est Grecorum,quihusdam immutatis, ra seruant genus in Latino,quod erat in Graeco. Sed quia hoc fallam est, lege ut dixi, sici Latini oratores fingunt frequentissime nomina aliartim declinationum,nec semper seruant idem genus:Vel,& si frequenter, non tamen per struant idem gcnus :fingui inqua ab accusativis casibus illorum,id est Graecorum nominum, nihil sup/ple immutato, M ab alijs casibus paucis quihusdam iis mutatis. Caetera huius textus patent. Quae verbde deν elinationibus dicta velim,in opusculo nostro patebunt.
Epitonia Ascensenum. Decenter proprietatem in dativo cum verbo fum es, ethponimus, qui quidem dativus modum babendi
Vt eleganter ostendemiis quippion nobis esse iucundi utile,vel bouesstu: caetera id genus. Praeccptum πVL
in quiem volumus ostendere nobis aliquidiu.
eundum,bone'im,utile esse,ddtiuis cum verbo
utimur ina es, est,subistantinorum, quorum illa adiectiva sunt. Nam ne ab exemplis discedum quid Aiud sigiuscat Me res inibi Mevia ditati est, quo haec res es' mihi iucunda φ Item n, Ipse inibi tuae lite Desriit gaudio quod est ad gaudium: vel, gaudium mihi detulerunt. Praeclara vi bis aedificia ciuibus dereri sint. Vitid dederari sunt viris. id est, dedecus periunt viris. Des octeris conbuuili ratione.
166쪽
Cum autem &c. Hac in litera Aug. de pulchra tum iucundi,tum utilis,lum honesti expressione instituit. Et tria tangit. Primb praeceptionem,secudb eius exemplas. tertili concludendo excusationem subiugit. Secundum ibi,Nam ne.Tertiumribi, D egi Caeretis.
Declaratio Clichthouema. Cum nomen adiectivum significans Vtilitatem, vel ExposL I
damnum:horustum,vel turpe: delectabile, vel triste, ad/ CIRhilio . iungitur verbo substantivo sum, es, est, elegantiusim latur in suum substantivum dativi casus: H,hoc est tibi utile: sic elegantius,hoc est tibi utilitati Haec res est mihi damnosa: sic venustius, haec res est mihi damno. Ouis ditis, Ouibus sua lana decori est . Siquidem pulcher, Ouidium me verbum substantivum' duobus dativis iungitur. Te Terentiu 'rentius, Ne haec res sibi esset infamiae. Virtus hominishus splendori est,& omameto. Ego tibi semper ero praesidio,dum iniquitas tibi odio fuerit.Et quod vulgariter dicitur,hoc faciet tibi maximum bonum,sic rectius distur,hoc tibi maximo erit emolumento. Cum enim dico,vilis est arboribus, idem est ac si dis cam,arbores habent vitem.Si quaeres quomodo decias retur secundus dativus,Vt, Sum parentibus decori: Rω spondebitur, decori, id est ad decus, & ornamentum. Adventus tuus fuit voluptati: id est advoluptatem.Turpiter autem dixeris,tu es mihi voluptas,nisi emphalide, tu mea voluptaritu gaudium,tu spes,tu Blatium meu,&αIn textu nihil obscurum est. Illud ultimum sic pessi citur, Dedi caeteris dicendum est consimili ratione.id est, consimiliter.Ad hunc enim modii dicimus,Sum tibi cor 'S.i.delectationi: & quasi ut dicut ad cor, A placitum
tuu Quod etiam in alijs practicandum.
167쪽
C Ut,prostqvor te honore.i honoro idiprosequor te uade. i.laudo te. Eadem , sententia per verbum do,cum duobus dativis exprimiturnin idem est, Propter modolliam tuam afficiendus ea honore, propter modestiam prosequi te debeo honor:&,modestia tibi data est ho notuNam do tibi hanc rem honorinest, te ob eam rem honoro: ves etiam,eam tibi honori esse censeo.Consimis . lem sere significatione habent, o,diis,accumulo, m.
Up xi ' Hotativae Caelo musa heat,&c. Verba textus dilucida sunt. Neq; tamen te lateat, id est non te fugiat,hoc est. scias tamen.Nel sine optimis causis &c. Quaeras quae sint illae causae: nempe qubd assicio est, affectum,hoc est dispositum reddo:quae significatio etiadissula est,donec per ablatiuum specificatur.
Mnora: eio te laudibus,id est,te laudo:Φeio te pras bro,id est impero te:sscio te commodis,ia est, tibi ego moda facio : cio cadauera sepultura, id est, ea laurea flebo: cio inimicos iniuria,ide' facio iniuriam inismicis.Αurissimiliter escior dolore,id est, doleo: asciar 4μZis,id 'gaudeo: cior verecinita d est ereri, ori Idussima est huius verbiusurpatio.Nec tamen lasPlautis irat te, cere dissonere bignificare. Hine ψὶ Plauti illa Vina vox magis ascit.Nes enim fine optimis ceta
his tam ut tamque diffast eius verbi significatis.Sed de Me satis.
T E Quam sententiam superiore praecepto per Verbum sibstantivum duobus dativis iunctum autor explicare docuit, nunc docet expimere per hoc verbum asscio,
quod fere significat facio, vel insero; ia habet in Voco
168쪽
activa accusativum cum ablativo sine praepositione, in voce autem passiva solum ablatiuurrvEt debet oratio constituta ex hoc verbo assicio, vel amor, resolui per verbum ab ablativo recto formatum,aut alterum eiusdem significationis: vi, Literae tuae magno me affecerut gaudio:hoc est,gauisus sum propter literas tuas.Hic affecit me minis id est,minatus est mihi.Sic assicere vulnere,
est vulnerare. Amere morte, interficere. Affecte suppliario,punire.Magno assicior des'derio te coram videndi: hoc est,desidero te videre. Assicior taedio: id est, taedet me Aliquando adiungitur u accusativus mediate prata positione In,ipsi verbo passivo: H,Pro amore, M beneν uolentia, qua in te assicior, hoc quamlibentissime ex eo quanDicimus etiam,sile est mihi bene affectus, hoc est. in metus,erga me.Significat praeterea aruere ide, quod
disponere:vtautor comprobat Plauti testimonio E m ouisisti,n'. dem quom Plauti sententiam, uintillanus hisverbis in Nsecundo de institutione oratoria libro innuit, Uiua illa cui dicitur vox incit plenius. Itam aperte constat quba
pro diuersitate ablativorum, assicio diuersas habet ra tiones: vGassicere exilio,est mittere in exiliunia Cicero in Paradoxis,Quos leges exilio assici volunt,exules sunt. etiam si istum non mutarint.
Quoties duo, aut plura duobus, ae psalis ponderis, efficaciae fuerint,tunc vinis, aut omnibus, Tum, vel,Et,gembustum praeponemus. As unum ex bis praes
pondere plusque ad rem effridi,tocidivltimo locu posi
Evi enim dictu est prius,sensus locutionis fiuiusmodi
est:quum concedamus hoc, quod praeposuimus, tune magis concedendum est,quod subiiciemus. Ut si volo dicere, verisimilius esse Cicoonem fuisse cloquentem, quam modeshini,dicam:ciccio vir fuit cum modestus,
169쪽
inni viritisin imperosior. Non est autem &αVenustum harum strum particula' rum Tum, atm Et,eleganti in oratione luc autor declas ratiEt tres distinguitur in partes. In prima, praecipit deTt . In secunda,exornat. In tertia,obiectioni tacitae r spondendo idem dicit de Et, eius inserendo exempla. Secunda ibi, uod ut liqueat.Tertia ibi Sed eandem.
Hae sunt,Vt quantum unius, tantum M alterius illi inesse Clichtho fignificetur,nominibus siue adiectivis, siue substantivis res illas pares significantibus um geminatum praeponi debet: ut si quis velit ostendere tantum eloquentiae Ciceroni inesse,quantum virtutis,sic dicet: Marcus Clacero tum eloquens, tum studiosus est. Uel sic, M.Cices ro tum eloquentia,tum virtute praestat. Vel sic, Magna inest Ciceroni tum virtus, tum eloquentia. Significatur enim ibi virtutis, & cloquentiae paritas, per tum viri praepositum. Eandem vim habet haec coniunmo Et geminata ad duo adiemua,vel substativa, eisdem aequd attributa:vt,Cato D virtute praeditas,u doctrina insiν mis est. l, Cato M probus, & doctas est. Themis Themistos stocles inclytus Atheniensium dux,qui Xerxen Persaru cles. regem nauali praelio apud Salamina deuicit, D trepida fuga in regnum redire coegit , ut narrat Iustinus libro Epitomatum secundo.
ordo quorinidam verborum textus.
EAutem pro sed,non est ignorandum, tam 3 oportet nos scire,qubd quoties duo,aut plura duobuς quod scilicet plura duobus collocari tam usuuenit,id est rarb coatangit. Dam usuuenire, est vulgb accidere, seu colingere. Si ergo duo,aut plura duobushabuerint se pariter,id est aequaliter,hoc est bd sint paria in magnitudine, u es.scacia sententiae,tunc praeponemus vini illorum duo
170쪽
rum dictionem Tum,quod,id est qui res,liqueat,id ea manifesta sit exemplo.Si sup. par,id est εqualisldoctrina.& virtus est in Caio Lilio,& tanta quo ,id est etiam. est scientia eum,quanta ei viri probitas,tunc dixerima. quilibet dixerit splandae ac recte,ut sequitur. De cum, Tum Praeceptum. α IX.
alterum minus complectitur,alterum vero magis id faciendum est,ut quod leuius millitas oemus prius,atque ei Cum diationem praeponamus:quod
tem Irvinus, validium, id posterius positum, Tum
dictio praecedat. Quod patefaciemus exeptu.C. Laelius amat Scipionem,propterea quod eum doctum eognouit seminem semper virum ortina u. Quod postremunt vehementer ad amorem impellit:quare ita oratio est ins'tueda: C. I.dmat Scipionem cum ob doctrina eius, tum propter virtutem. Ita virtus in bde beneuolentia
plus momenti babet. At p idem ita A dtaerim, C
omnes fortunati sunt, qui bene vimini, tum perbeati, qui omnia deserunt virtutem solam eomplemuitur. Hos nanque posteriores multo beatiores esse constat, si quis flerius modo allatam praeceptionem intellexe ritime Mareus Cicero in primis frequenter usurpat. Ex quo illud,Quum omnibus eonfidendum est, tum ibiis, qui armis positis ad imperatoris fidem Dufugitis. Signifert enim fugientibus ad imperatores, offededentibus multo magis eonfidendum esse. λη, ii Catone Malare mirari sese diebat Scaevola,M.Catonis cum oeter si rem perfectam sapientia,tum quod ni IDerit illi senectus grauis. Sed de bae re ρας. Quum duo eide attribuunt no quidem aequalia, sta