장음표시 사용
101쪽
his. Si quis alia desiderat, relegendus est tractatum
Fabio est effectus allatibque actionis. Pasionis proprium est ex actione inferri , O cssin patiente non in agente.
De Quando. Cop. IIII. 'Erbii m Quando rationem signiscat ex tem
poris insidentia relictam,non tempus ipsum quanquam affinia plane sunt & germana. Proinde quando nec pretetitum tempus est, sed euentu eius & quaedam ut ita dicam aflectio rebus illita per quam dicuntur aliqua suisse: nec tempus coniunctum, utpote per quod aequales aliqui siue contra perhibcatur, sed temporis est affectio, per quam aliqua dicuntur esse in coniuncto. Sed nec tempus consequens idem est,quod quando: sed id,quod necessario futurum & exiturum est, a quo res habet ut dicantur se turae, vel crastino die, vel perendino, vcl alithri Ergo unu in Quando cst,quod manat a praeterito, alterum prodit ex cottincto,tertium ex futuro. Dictium v cro in praedicamelis est, praeteritum & sutursi quantitates esse continuas: quippe quae vinciantur ad instantiam. non quod praeteritum permanente habeat essentiam,sed quod in cxitu suo, siue collimitio, qua nectitur cum instanti,utique non praeteriit,nec clapstina omnino est. suturum quoque non ideo continuuesse diximus, quasi maneat Sc consistat, sed eo, quod prorsus & nocellario pariturum dc exituru videatur. Quod quidem perinde est, atque omnino praesenses.set: nec enim in hoc respectit discrimen ullum est inter illa tria, praeteritiina, instans futurum. Quamobrem pistri: que de suturis agitur deq; iis non temere aliter qua de praesentibus decernitur. Et vocabula
102쪽
' futtim. orietur sol perendie. Praelium nauale fiet cras. Iri admodum S praeteritis, ut pridie Socra. Hecessit . Item aliqua praedicantur in suturum Qua- sirra necessario,quas 'nata de presentie ut Disputatu rus, non disputaturus est crastino die Callias . nam Nerbum Disputaturus, actionem suturam signiscat ., cuius tamen nihil aliud adhue cst in re: Distant quando S ubi D in quacunque re tempus ipsum vel est,uel suit, vel erit, in ea quoque suum quando vel est, vel suit, vel erit: ab eo tempore prosectum vidclicet ad fas quod quidque seorsim respondet. illud autem quan- n. do, quod in rebus quae sint spectatur, semper cu ipso sit praesenti momento cst, & vrea nq; in eodem subiecto illi. constat. Sed illa quando, quae ortum habent a tem-αγ 'pore praeterito & furum,nuquam simul cum praeteri-ατ & futuro suo sirrit. At ipsum ubi. & locus a quo sitis, ipsum ubi,nunquam in eodem subiecto G stant: quanto, doquid ipsum ubi pofitum est in eo,quod circus criptum &'con'aneheimim est a loco : sed locuου in eo, ita 'quod circumscribit & comprehendit. Quando natii miis: Tx preterito, differt ab eo quod nascitur ex futuror quod natum ex praeterito posterilis est futuro. natum Ua ηX futuro priu, ex praeterito. quod si unum & ident, s. Iumdo coeperis, anuenies ipsum protinus a suturos in. Muere: deincepci ab instanti, post rc mum a praeterito. eat uemadmodii tempus ipsum primo est suturum, dein quo He Praesens, Vstimo graetcritum. Sicut porro tempus
ij aliud simp lex est,atque punctum: aliud compositum, oui atque fuissim: simplex in,quod simplicem actionem,
cuius comes assidet: metitur: compositum, quod com
ut posita n . Ita aliud quando simplex cst, ut in punctoe . Wlle Ces momento: aliud con positum, ut esse in hora, die,mense,anno,'similibus. Iam quemadmodum pamni. etes ipsae temporis nunquam morantur,itai & partes istis sus quando continenters perpetuo labuntur. Nam ii quando genitum a Praeterito , religatur δc nectitur
103쪽
tempus dusarea Quado norecipere cotraria , nec
ad instantiam cum eo quando, quod a suturo gigniatur, Caeterum inter quando, o tempus, interest et 'uod aliqua tempora mensurari poszunt,ut horum tanniculum, bimum, trimum. Eodem pacto motus
aliquis multus esse dicitur , quasi multo tempore perstet. Sed per ipsa qua di, mensurari nihil contingit, etiam si res aliquae dicuntur vel clise, ves suisi se, vel sore aliquandor prout ipsa quando in rebus,
quarum assecla tempus, & comes est, cuariat: ipsum quando non recipit magis,&ininus, quia nec at auis ipse, nec anniculus, magis annus eue pollet, Vel magis anniculus videtur. Item nec annus anno, nec
anniculus anniculo plus minusue dici p5t. Sed nec cotraria quoque recipit ipsum quando. quippe quod urunt δε idciti quando, quemadmodum diximus,e suturo, praesenti , praeterito proficiscitur: neque fieri potest, ut idem insecabile contraria duo caprat, quae praedicentur de ipso. Iam contraria quae sunt in e dem simul haberi strato ideo postini. At omnia tria quando , coniuncti exacti consequentis, in eodem constare pariter atque simul intelliguntur . Ea dem .n. rem , quae superstes modo sit ,& stetis e r ero , S in posterum staturam csse verum est. At contraria nec in eodem indiuiduo constare,nee praedic ri possunt eoilcm .lcmpore. Ipsum quando in omni recosistit Orta.Proinde corpus homini, uniuersum alia quando est videlicet in tempore. sentit enim temporum discrimina,veris,aestatis,hyemis, autumni . sei
tit haec & animus. unde fit,ut alii p hyemcm alii per
aestatem nonnulli melius vere vel autumno lucubrentur, pro sua quique temperatura corporis. Nam anima corpori coniuncta,naturam Sc concreaturam eii effingit. Quibus enim corporatura contingit arida, vel gelida, ii per autumnum plerutique mentem habent plus solito commotam . quibus vero sanguis r dundat, ii verno plus tentantur. Hoc ipsum in caeteris aspicitur, prout cum temporum cardinibus anuniantium
104쪽
mantium naturae vel congruunt vel discreeat . ita fit, ut quodcunque temporis vices audit ad illius in murata vertitur atque mutat: hoc in icmpore neccsarium sit esse, iusmodi ea sunt,quae diximus. Nec alia magnopere comperi . de quibus hoc di verius αillustrius assimari possit. Guando est quod ex temporis adiacentia relinquitur in re temporali.
uando,duplex est: simplex, ut nunc : situm, quoda composito tempore causatur , ut fuisse in praeterito, fore in futurum, esse in praestisti. Muando proprium est non babere contrarium, nee magis O minus suscipere. Frigidioris complexionis existentes, seu siccae, δε-
mentiores fiunt in autumno , quibus uero sanguis principatur, in Vere. De Vbi. Cap. V. I Psiim ubi,eircascriptio corporis esse dicitur, a cir V-
cumscriptione loci prodiens. ipse vero locus in Fore capiente circusseribenteq; constitutus est. Proinde in loco videtur esse, quicquid a loco circumscribitur. non est autem idem loco cum eo, quod arPellant ubi. nam locus in corpore continetur ambiente: ipsum ubi positum est in corpore quod ambitur. Neque vero suum quibusq; rebus ubi videtur adium Gim esse. Nam anima nusquam est,utpote qui locum nec occupet, nec impleat: locus enim in quo dicatur Duo eo oanima consistere, poterit animantem aliam capere..ra non pos- Iocus vcro, quem alia quaeres occupet & insideat, OG sunt esse in pari ab alia re non potest utique, iisi digrediatur, eode loco. atque
105쪽
atque migret alio. Granum enim tritici modiosu- Perfusum retineri non posset quandiu aer is, qui niOdium repictat,quiesceret: eliso quidem aere granum illico sulce 8it,& insertur. Itaque nec eundem Iocum obsidere duo possunt,nce unum quid dilicishs. Qii obrem nec anima circumstribi loco poterit, nec 'aliud omnino: quod alienum esse videatur a ratione corporis. Dubitet autem ali tu i s,None potest una roan pluribus esse posita λ quandoquidem vox ipsa ira nens una, excipitur a diucrsis , quae siue acrest, siue non est quidem,sed fine aere non cosistit, omnino achidem suturus est in multis, quare corpus idem in diuersis locis esse putandum erit. Siquidem vox cum una sit ad numerum, in diuersas partes aeris distributa credi non potest, ut ita dcmum in aures multorum' ceu dissiliat. Ergo qui concedunt,unam,& eand cm uocem accidere multorum auribus, neccssario confitcndum habent, eandem quoque portionem aeris subire multorum aurem: quod quidem fieri nullo modo P test. Quare cum alterum adeundum sit,ut vel diuersa fateamur esse,quae sentinutur a diuersis,veluti unum,
S idem corpus in pluribus locis esse cestamus,eligendum est quod minus laedit, non eandem vocem esse quae sentiatur, sed diuersas, & inuicem spiritaliter se gignentes,& exprimetes. Ita concedi potest, aliquam esse vocem ab animali non editam: nam ea,quae spiritaliter resultat,& ad primς similitudinem eisngitur, animalis vox non est: quippe quae ab animali non eliditur: Alioquin vox omnis ab animali promitur. quis enim unquam vocem percepit ullam in animalium silentio λ & proinde voces animalis esse perhibentur, quae uidelicet ex ipsis ore proderit: ita vox ad inultos unius utiq; sed no vna pertinebit. Vbi aliud simplex, aliud coinpostum: simplcx ex simplici loco nasci-' tur: compositum ex composito. Locus simplex, initi' una, & Origo continuorum est. Compositus is est,
qui finitur ab Aristotele . cuius partes ad eundem
106쪽
. Erit 3, 4 , s x ν κ 1 sterminum iunguntur, ad quem paries ipse eorpo ris iunctae sent: corporis vero panes ad pune irin 'loci coeunt: Ita loci particulae pasticulas corporis includunt. loca enim simplicia minime corpus obtinent. Quo circa neque locus ullus sine corpore, ncque corpus ullum sine loco laturum est. Sedr uocat hoc in dubium postrema coeli facies , extra quam nihil est. Haee vero dici potest, quod ipsa sibi locus fit, ut veteres cxploratum facere . quando id, quod ambitur, alterum,& disiunctum ab eo est quod ambit. mure si globum illum extimum concessuri sunms in loco esse, diffleri non poterimus, quin aliquod praeterea corpus sit, in quo coeli facies extrema coetseatur. at enim praeterea nihil est. igitur nee in loco facies illa suerit. Sed super his decesnere , cum imperspicuum est , tum instequens , &utique contra sensitin. Ipsum ubi nec remitti nec in--tcndi potest: non enim dici potest alterum altero plus minusue in loco esse, quanquam maiorem uel minorem locum possidens. Porro magis, & minus mineer inc in ipso ubi, nec in quantitate cernitur. at in mitti , nee qualitate cernitur genus hoc, & contrarii, carebita intendi. Quia neque locus habet contrarium. nec enim locus loco contrarius adhiberi potest. In caeteris quidem ubi nemo dubitat. Illud disceptationem habet,quod haec duo, sursum cste, deorsum esse, videntur inter se contraria. nam ea, quae in sini mo agunt, ab iis, quae in imo surit, distare plurimum nos uiatur: sicut, ct locus iii pernos ab inferno. & eam ob rem illa duo ubi, sursiim esse , deorsim esse, quemadmodum ipsa Rquoque loca , periclitanter esse contraria. Carte- .. mim qui contraria in ea faccret, is eodem sibiecto contraria statueret . Nam haec quae dico , sursumese deorsiim esse , in eodem haberi postunt. eadem enim res,& sursitim,& deorsum esse dicitur, tame non ad idem relata : ut altitudines turrim comparatae ad uos, strium erunt, ad coeli faciem deorsum. Item sa
107쪽
Idε ipsum turum est,ut idem ipsum sibi contrarium fiat.Si enim sibi cotrata potest idem & sursirin & deorsum esse, protinus quam rium. ponuntur liaec inter se contraria,idem ipsum sibi contrarium essicitur.Per haec dicta sunt,id,quod est in lo
co elle,liberum a contrarios asseritur.
Vbi est corporis Iocati circumscriptio a loci ei
cu criptione procedem. Hi duplex: simplex ut punctum, ct compositum, ut diu bilium magnitudinum locus. Ubi proprium est, cum sit quantitas, ac esse in loco significet,non habere contrarium, nec magis Ominussuscipere.
De Positione. Cap. VI. Ositio est collocatio quaedam partium, & ea, si
facit ortus, ipsa ordinatio .' per quam dicuntur . . aliqua uel sedere,vel stare,uel cubare, item uel aspera,vel leuia, uel aliter composita. nam sedere , stare, cubare,ipsa non sunt positiones, sed denominative ab iis dicuntur. Sed quaeri solet de recto, curuo, aspero & lene,quadrangulo,triangulo,bi cubito,iricubito magno, parito, breui, longo, similibus : quandam enim partium positionem significare videantur. Asperum. Hoc enim asperum esse dicitur, cuius partium una HLeue. teri prominci . Lene cuius partes in directum omnes& aequabiliter complanatae sunt. Hoc & in ceteris invenias. Positiones autem non sunt omnia ea, quae dicta sitnt, sed qualitates circa situm existentes Ex eo enim quod partes hoc uel hoc modo disposita , iun- sunt, atque coditae,iudicat ea sensus esse uel aspera uel lenia, bicubita uel tricubita, non e conuerso . . Hoc
108쪽
Hoeipsum in caetera id genus decerni coueniet. quare singula ea non positiones haberi, sed qualitates expositione proiectas ,& circa positionem constitutas necesse est. Et videtur quidem genus hoc suscipere contraria. Duo enim illa, sedere, stare,contraria suspicari possiimus: utique si corraria ea sunt, quae non
eodem tempore contineri possunt in uno aliquo, sed uicibus alternant. Is autem qui sedet illico stare potest, & qui stat sedere: non tamen eodem tempore. At si contraria decernimus sedere stare,protinus adeundum est incommodum, ut non uni unum contrarium, sed uni plura contra ponantur. Nam illo quidem argumento non prius contraria probantur sedere stare,quam sedere accumbere: cum nemo sit qui sedere,stare,aecumbere possit eodem puncto temporis, non possit per vices. Quare constituendum est, positiones eiusmodi contrarias inter se non esse. Quanquam fortasse non insolens omnino sit, ut contraria quandoque minus plura compareant,quippe si pallori contraria noscuntur& candor & nigritia. nam tisib idem genus funguntur, & mutuo quoque commeant . An contraria pallori candor & nigritia no sunt
quando pa llor & caeteri colores intermedii consistere non possunt impromiscui, sed ex nigritia cadoreq;
temperantur omnes, & confunduntur. Quamobrem
ubicunque vel pallor vel color alius huiusmodi conspicitur, inibitum nigritiam,tum candorem intelliari necessarium est. Iam eontrariorum est,circa idem
naturae genus versiari: sedere,accumbere non versa
tur. quoniam sedere praecipuum est hominibus, aseumbrre transalitium . nam & ad muta quoque pertinet : nihilo enim minus recumbit siue cubat equus, quam homo positus,nec intendi nec remitti possunt, quia neque positus magis vel minus est sedere, quam recumbere: nec seden, aliquis vel recumbens pluet minusue sedens est vel recumbens,quam alter. Illud
vero peculiare positionis omnis est, quod inter som
109쪽
mas e trinsecus accidentes, ploxime pertinet ad sib-Positus b. statiam. Nihil enim aliud videtur esse positio, luanti vel naturalis partium substantiae cirim natio. cuiusna di csὲ ea,quae rebus quibustiam statim ab ortu conuCIut, ut asperis & lenibus. , hirsutis atque glabris. vel naturalis qui lam nequaquam, sed ex frequenti quodam & consuetudinario naturae motu nata coli catio : cui ubi di sunt recubitu atque sessus. quam Obrem ciscitur,viqiiicquid extrinsectis sit eruenit, s proxime pertineo ad-substantiam,id omne positio oporteat. Et rctrorsiim quicquid positio est, id omne superueniat extriRfeci ,&ad substaut iam proxim pertincat.
Tudio es ipsa generationis ordinatio, ct ipse partium situs Tositioni proprium est non habere contrarium. ''Tositio non sicipit magis O minus. Tositionipropruini es substatiae proxime asilere-- 2 , De Habitu. Cap. VI LIJ Abim οβ corporum, & eorum, quae circa:
corpus sunt, adiacentia per quam hoc hab re,illa veru haberi dicuntur,quae quidem non ex corporis totius circuiectu, sed ex amictu sola par- um dicuntur. vi braccatum & armatim csse,calceatium&petasatum esse. Caeterum talia nominibus appellata non limi primigeniis di simplicibus,sed derivatis& facti lix, armatura calceatura, soleatura , quae quoties usu veniunt, ad eandem similitudinem fingenda sunt. Habitus recipit magis & minus . nam ii S armatior videtur eataphractus eques esse, quam fetentarius atque veles: & calceatior, qui caIligis utitur,& calceo,quam qui vel calceo latum,vel calligis, sint etiam.quae non recipiunt magis & minus . vi VC. η 1litum
110쪽
di timicatum esse. Sed nec habitus est habituiti contrarius,ut armatura, calceatura, ea teraq; huiuia
, quam Wquidem unus& idem homo armatus. IS calceatus, & manicatus esse potest. Proprium habi ,1 t xu ' in Wribu extitere. Hoc est tam in coropre, .. /i 'cirga coapta, sunt. Est enim habitus, Habitus pl. i ut diXi,Corporis es eorum quae circa corpus sunt adia priu qui eue. Centia . non quidem ex uniuerso co, sed ex amictu mi ID partitim vocatus. Hoc autem discrimen admodum; Pauca siunt quae erant,ut quantitas & relatio diinta-
ὰ γ' nam & noulitudo dissimilitudoq; in similibus&
Mi illinilibus multis cossiunt,' nulla erus idem in pluribus numeratis uersatur,subin de crescens accessionihlisnaonadsimultiplicibus. ut nihil omnino sit, quod i Ao δη-numerii distributii esse videatus.diffo '' rentia tamen ea, quod hoc nec omnis quantitas, nee omnis relatao commune sentit,habitus omnis sentit, ut idem sit videlicet in stluribus. Quicquid ergo, & incorpore consistit,& in iis, mi P corpus ambiunt,noc habitus vocatur . Quocirca maxime proprium erit habitus, quod & in corpore, Sin iis, quae per Partes corpus amiciunt, tanquam in pluribus quibusdam inest. Verbum habere multis modis capitur . ., Hre quot Nam S qualitas haberi dicitur. vi albedo nigredo ...modis dica1tem quantitas, atque inensius: ut crassitudo, proce- tur. ritas. nihil enim aliud est nigredinem vel erassitu-ioa cinem habere , quam nigrum & crassum esse: Dicun . v lux & vasa quod continent habere, ut triticum sexi tritis habentur di in partibus pleraque, ut annulus, in pollice: quidem aliud non significat, quam iet' quod in annulo pollex est. Habet & vir uxorem,&rrai uxor virum . sed modus hic habendi peregrinus est,
es & insolens, 't qui habet, idem haberi quoque pera: nibeatur. At hoc aliud non indicat, quam quod est iit; vfri cum viro contubernium. Ita perspicuum est , tl celebrati si rinos huius verbi .significatus intra quina' num consulcre . I At notati . fortasse possunt alii, sedi ri solertiae