장음표시 사용
121쪽
titer significat eidem, ci, non uniuersaliter. ut ommixhomo albus est, non omnis. homo albus est: nullus homo albus est, aliquis homo albus est. Contrari puero uniuersalom assirmationem,& uniuersalem tam a.Ie.ut ola rationem. ' ut omnis homo iustus est, nullus homo homo alb' iustus est. mest, nullus homo ala
Figma, qua opposita enuntiationeso describuntur. . Nullus Eoino albus
rio regulis oppontor Propositi tu au
oci ac A has quidem impossibile est IamuI esse ueras: his uero oppositas: contingit aliquando
122쪽
ῆn eodem simul esse ueras: ut non omnis homo aIbuxaest,& aliquis homo albus est. Quaecunque igitur contradictiones uniuersalium similiniuersaliter, neces.se est alteram esse ueram uel salsam ,& quaecunque in singularibus sunt: ut est Socrates albus, non est Socratcs albus. Quaecunque amem in uniuersalibus quidem, non uniue aliter autem , uon semper haec uidem uera est, illaucro falsa est . simul enim ue- α. -ixum est dicere , bd est homo albus, & qudd non est . Lahomo albus. S est homo pulcher, & non est homo arulcher senim turpis est, non est pulcher.&si fiealiquid, non est . Videbitur autem subito inconu iniens esse: iccirco quoniam uidetur senificare idem, hoc, non es homo albus, & hoc, nullus homo cst altius . hoc autem meque idem fgnificat, neque simul necessario, Manifestum est autem quod una negatio
vinius affrmationi, erit. hoc enim idem oportet negare negationcm, quod affirmatio afirmauit ,& ab sedcm, uel ab aliquo singularium, uel aliquo uniuersalium: ut uniuersat iter,uel ut non uniuersaliter.diaco autem ut in Socrates albus, non est Socrates auhus . Si autem ' aliud aliquid ab eodem, uel ab alio ' addi aliua idcm, non est opposta, sed erit ab ea diuersa. Huie uel ab alioenero, quae est,omnis homo albus est,illa quae est,non ide non eis omnis homo albus est . illi uero quae est , aliquis ho- demmo albus es, illa quae est, nullus homo albus est. tiali autem quae est, in homo allata, illa quae est,non est homo albus. Quod igitur una affrmatiouni negationi opponitur contradictorie, & quae sunt hae, dia . lit 'ctum cst. ει quod contrariae aliet . di quae sunt illae dis icitim est. ει qudd non omnisuera uel salsa contradiaetio, de quate, & quando uera uel salia, una autem De asina affrmatio & negatio est, 'uae unum de uno significax, tione & ne uel eum sit uniuersale uniuersaliter, uel non simili- gatione uis
ter. ut omnis homo albus est, non Omnis homo al- na. bus est. est homo albus, non est homo albus .mullus
homo albus est, aliqui. uouio albus est: si albu unum
123쪽
lignificat, Si uero duobus unum nomen postum est, ex quibus non est unum,non ust una assirmati ,riCclitenna negatiorvis sis ponat hoc nomen tunica hominiae equo: quod tunica alba est, haec non est una aimrmatio,nec una ne gatio. Nihil en iam ditari hoc qua d ice alae.dies te quM,ςn homo' equus albusdam autem nillil difre ε homo quam dicere, cst homo arbus., Si est equus auae equus at hiis . Si ergo hae multa significant, &sunt plures, mabus. . nifestum est quod, prima vel multa vel n ihil signia Eeat neque enim aliquis homo equus. Quare nee in his nec ale est hanc contra ostionem, veram, illam vero falsam ςae. .
i De latumram eontingentium contradictione.
N his ergo quae sunt,&quae facta sunt, necem est assirmatioum,uci nefationem veram esse uel fusam .. Et in uniuersalibus quidem ut uniue saliter , semper hanc quidem vexam, illam vero falsam esse, in iis squae singularia iunt, quemadmodum dictum est in uniuersalibus autem, quae non uniuersaliter dictae, iunt, non necesse est. dictum essalitem ,&de his . . In singularibus vero,&.suturis, non simili:er. Nam si omnisi adfirmatio,&negatio vera vel falsa est :& omne necesse est esse, vel non a. Ita enim es. quare si hic dicat futurum esse aliquid: ille vehis quidem xo non futurum dicat hoc ipsum: manifestum est, quod ne fle.est verum dicere alterum ipsorum: si a m , i omni S Uirmatio Vel negatio vera 'el falsa est. vir -- Z to 1 Sue enim non erunt simul in talibus. Nam si verum in ra6irr' vst Cre, quod album vel non album, necesse est es . Di se album vel non album, di si est album vel non au tarna, verum crat affirmare vel negare s non est ,
nisuindicit: de si salsum dicit, non est. Quyre n
124쪽
ram esse vel Disam. Nihil igitur neque est, neque fit, nec a sertuna, nec vinim libet contingit, neque erit, neque non esid: sed ex necessitate: omnia, &non utrumlibet contingit. aut euim oui dieit verus est, aut qui negat. similiter enim vel fetet ; vel non fieret . quod enim utrumlibet contingit nihil magisse uel non sic se habet etet habebit. Ampliux autem, si est album nunc, verum erat dicere prius, quot erit almum 4 quare semper fuit verunt dicere quodlibet eorum, quae facta sunt , quod est, vel erit. si autem semper verum fuit dicere', quia est vel erit, non potest hoc non esse, vel non futurum eise, quod autem non potest non fieri,impossibile est non fieri di & quod impossibile est non fieri , nece se est fieri : omnia igi tur quae sutura simi, necesse est fieri. Nihil igitututrumlibet contingit, neque a fortuna erit . nam, si a Drtuna, non ex necessitate . Ac veto nec quod utrum verum est dicere contingit tui quod neque erit, neque non erit'. Primum enim cum sit affirmatio talia , negatio non vera erit: dc eum hare salsa sit, contingit assirmationem non veram csse. Et ad haec, si verum sit dicere, quod album est simul, & m-gnum , oportet esse utrunque. si vero erit exas, opo tet sexe cras . si autem neque erit, neque non erit Cras, non exit utrumlibet contingit, ut est nauale bellum i oporteret enim neque fieri navale bellum, neque non steri. Quae ergo contingundinconuenia cntia haec sunt ,&hutissimodi alia r si quidem omnia affrmationis, & negationis , aut in uniuersalibus. dictis , ut liniuersaliter ,uel in iis, quae sunt singularia, necesse est oppositarum, hanc quidem ueram ense , illam uero falsam . nihil autem utrumlibet contingit , esse in iis, quae fiunt, sed omnia esse, & fieri ex necessitate. Quam neque consultare oportebit ,
a.l. sed on nia ex ne eessitate.
125쪽
hibet, & in annum deetes millesimum, hune quidem
dicere hoc futurum esse, illum vero non dicerC. quam ex necessitate erit utrumlibet eo tum quod a ipso
Verum erat dicere tune. At vero nee hoe differt, si aliqui dixerint contradictionem , vel non dixerint. manifestum enim, quod sic se habent res, etiam si non hre qaidem ammtauerit quid, illa vero riCS uerit. non enim propter nesare Vel affirmare erat, vel non erit, nec in decie&mitIesimum annum , m gis quam in quantolibet tempore. Quare,si in omni tempore se te habebat, ut auertim vere diceretur , necesse.erat hoc fieri: & unumqtrodque eorum, quae
fiunt, semper sic se habebant, ut ex necessitate fi ret- si enim vere dixit quis quod erit, non potest non fieri: & quod factum est, verum erat dicere semper , quM erit - si itaque haec impossibilia sunt: vide. mus enim esse futurorum principiunx, S ab eo quod eonsultamus, atque aliquid agimus: & quod est: omnino in iis, quae non semper actu sunt, possibile esse, di non esse similiter, in quibus utrunque contingit,&esse , & non esse, quare, & fieri, & non fieri: & multa nobis manifesta sunt sie se habentia r ut quod hanc vestem possibile est incidi, & nota incidetur, sed prius.exteretur, similiter autem, & non incidi possibile est, non enim esset eam prius exteri, nisi possibile esset non incidi: quare, & in aliis sener aionibus, quae secundum huiusmodi potentiani dicuntur: manifestum igitur est, quod non omnia ex necessitate vel sunt, iet fiunt: sed alia quidem virumlibet eontingit, & nihil magis assirmatio, quam n gatio erat uera uel falsa: alia uero magis quidem , α ut in pluribus alterum , nihilominus contingit fieri,&alterum, alterum uero minime. Igitur e se quod est, quando est,& non esse quod non est, quando non est, necesse est. sed non omne quod est, necesse est esse, nee quod non est, necesse est non e
se . non enim idem est, omne quod est, necessario ede
126쪽
i r ERI HERMEN.esse quando est, & simpliciter necessitate esse . tu Ἀ- Philiter autem, & in eo quod non est. Sed, & in con- tradictione.cadem ratio est. esse quidem uel non esse omne necesse est, & suturum esse uel non: non ta- j7 men diuidentem, dicere alterum necessarium: dico u autem ut necesse est futurum esse bellum nauale cras, uel non futurum esse . non tamen fieri cras bellum na' uale necesse est , nequc non serie fieri tamen, vel in , se non fieri necesse est. Quare cum similiter orationes rim uerae sint, quemadmodum,& res, manisestum est, quod quaecunque sic se habent,ut sint utrumlibet con', tingit, eontraria suscipiant, necesse est similiter se π . habere, & eontradictionem. quod contingit in iis, quae non semper sunt, uel non semper non sunt. h et Dy rum enim necesse est alteram partem contradicti nis ueram esse uel falsam, non tamen hane, uel il-ον Iam, sed utrumlibet contingit: & magis quidem v ram alteram , non tamen iam ueram uel salsam .les Quare manifestum est, quod non est necesse omnis est; amrmationis, uel negationis oppositarum,hanc qui- dem veram, illam autem falsam esse . non enim qu
t admodum in iis quae sunt sic se habent, & in iis quaς ως non sunt quidem, possibilibus tamen esse uel non es. id a se, se quemadmodum dictum est,.
127쪽
. L I vim In ἔκ militi reuntiationibus. De eatrum unitate Opluralitate. De coniunctis o Diuisis p - dicationibus De modalium constitutione, Quae
demum enunciationum magis contrariasint . De enunciationibus infinitis. iusius reneris, Scea' tum oppositionibus,& consequentiis. Quod nomina item & verba transpositλ. idem significent ostendit .. Caput primum V O. N I A M autem est aliquiade aliquo. affirmatio significans: hoc autem vel nomen est, vel in minatum :. Vnum autem oportet esse dc de uno
id , quod est in affirmatione: nomen autem dictum est &innominatum prius: non homo enim nomen quidem non
dieo,sed nomen infinitum: unum enim sanificat aliquo
128쪽
PERIHERMEN. e quo modo infinitum nomen: quemadmodum, & non ualet, non uerbum ) ' sed infinitum uerbum erit, igitur omnis assirmatio, & negatio uel ex nomine & ue bo, uel ex infinito nomine, S uerbo. Sine uerbo autem nulla assirmatio uel negatio est. est enim vel fuit, uel erit, uel fit, uel quaecunque alia huiusmodi uerba ex iis sunt, quae posita suui: consignificant enim tempus . Quare prima erit assimatio, & negatio, negatio , est homo, non est homo: deinde, est non homo: non est non homo. Rursus, est omnis homo, non est omnis homor est omnis non homo, non est omnis non homo. Et in ii , quae extrinsecus sunt temporibus e dem ratio est. Quando autem est, tertium adiacens praedicatur, duplIciter dicuntur oppositiones. Dico autem , ut est iustus homo, est tertium, dico adiacere nomen,
uel uerbum in assirmatione. Quare ob id ipium qu , ii tuor erunt illae, quarum duae quidem ad afirmati
xi nem , & negationem se habebunt secundum cons quentiam, ut Privationes et duae uero minime. Dico autem quod est,' aut iusto adiacebit, aut non iusto: quare etiam negatio. quatuor igitur erunt. Intellia pimus uero quod dicitur ex iis, quae subscripta sunt. Et iustus homo, huius negatio est, non est iustus h mo: est non iustus homo nuius negatio est, non est non iustus homo. est enim hoc in loco, & non est, ii sto, & non iusto adiacebit. Haec igitur, quemadmoli , dum in resolutoriis dictum est, sciunt ordinata. Suio 1 militer autem se habebunt, & si uniuersaliter nomiaios nis sit assirmatio. ut Omnis est homo iustus, negatio in huius, non omnis est homo iustus: omnis est homo it o non iustus, non omnis est homo non iustus. Τamen uos non similiter angulares Reraa esse contingit. conti
129쪽
Indefinitarum Enunciationum di Urio accepta ex sine primi libri Priorum.
simplex affirmativa. Simplex negativa.
A. Homo tu. C. Homo iustu. stus est. non est.
Negatio. C. Homo iniustus non est. Assirmatio. A. Homo ini stus est. Infinita . Negatio. C. Homo non iustus non est. Affirmario.
Di Utio Enunciationum uniuersalium iσ particularium.
130쪽
Negatio uniue saliter. Non omnis homo i iustus est. Αεrmatio uniuersaliter. Omnis homo iniustus est. Insnita .
Negatio particularis. Non omnis homo non iustus est. Affirmatio uniuersalit r.
Muemadmodum ordinate sunt hae enuntiationes de
. subiecto finito, Eodem modo fieri possunt de
subiecto infinito,addendo negationem termino homini c tamen notabis quod.
Η ΑΕ igitur duae oppositae sunt mutuo. Aliae autem duae ad non somo, quasi ad subiectum aliquod additum. ut est, iustus non homo: non est iustus non homo . est non iustus non homo: non est non iustus non homo. plures autem his non erunt oppositiones. Hae autem extra illas, ipsae secundum se exunt, ut nomine utentes eo, quod est non homo . In quibuscunque autem est non conuenit, ut in eo quod est sanum esse, &ambulare,in iis idem facit sic positum, ac si est adderetur. ut est. sanus est omnis homo: non sanus est omnis