장음표시 사용
471쪽
git quidem igitur utrasque propositiones esse falsas,
contingit autem alteram solii in . si enim neque A nulli eorum,quae C inst,neque C nulli eorum, que B: assumpta vero fuerit utraque cconuel so, ambae salsae crunt. Euenit autem ita se habere C ad A & s , ut neque sub Asit, neque uniuersaliter in n.impossibile nanque E esse in toto aliquo,dicebatur enina A primo ipsi non inesse, A vero non necesse aibus entibus inesse univcrsaliter: quare ambae salsae. Sed & alterani contingit veram aecipere , non tamen utram Volueris, scd A C.C B , nanq;
propositio semper falsa erit,eo ' ipsum a in nullo fit: A C vero euenit.quemadmodum si A , & ipsi c, & ipsi Binsit indiuiduc. quando enim idem primo praedicetur
de pluribus,neutrum in neutro erit . Differt autem nihil, neque si non indiuidue insit. Deceptio quidem igitur inexistendi & per haec, & ita fit solum : non enim erat in alia figura inexistendi syllogismus. Quae vero est n on existendi & in prima fit & in media figura. Primum itaque dicamus quot modis in prima fit, &quomodo se habentibus propositionibus. Contingit quidem igitur utrisque salsis existentibus. quemadmo
ceptum suerit A quiuem nulli C: C.vero omni B: falsae erunt propositiones. Contingit autem & altera falsa existente,& hac utrauis . cuenit enim A C quidem veram esse: e B vero salsam: A C quidem veram,quoniam non omnibus entibus inest A C,Bvero salsam,quoniam impossibile est c inesse ipsi B,cui nulli inest A . noni. amplius vera erit A C propositio, simul autem si & ambae itini uerae,& conclusio erit vera. Sed & C B conti git veram esse,altera existente salsa,quemadmodum si in c,& in A est.necesse enim alterum sub altero esse,quare si acceperit A nulli eorum, quae c inesse, falsa erit propositio. Planu igitur altera salsa existente Mutrisque, erit falsus syllogismus. In media autem figura, totas quidem es e propositiones ambas falsas, non cotingit.quando enim A omni B insit:nihil erit aecipere, quod alteri quidcm omni, alteri uero nulli i
472쪽
erit. oportet autem sic accipere propositiones,ut huic quidem insit, illi vero non insit, siquidem erit syllogisenus.si igitur sic acceptae salse,planum, quod econtrario econuerso se habebunt:hoc autem impossibile. In aliquo uero utraque nihil prohibet Bisam esse . que admodum si e & A,& B alicui insit. Si enim A,quidem omni acceptum suerit inesse: B vero nulli. ista quidem ambe propositiones,non tame totae sed in aliquo. Et econuerso autem posito priuatiuo consimiliter. ΑΙ- teram vero seliam csse,& virauis,contingit.quod enim inest Α omni, &B inest. Si igitur acceptum fuerit ii sum C inesse quidem toti A,toti uero B non inesse: C A quidem vera erit, B C autem falsa. Rursius, quod Bquidem nulli inest, neque A omni inerit. si enim ipsi Α, α ipsi B: sed non inerat. Si igitur acceptum fuerit C A quidem toti inesse: B vero milli: B c quidem propositio vera it era autem falsa. Consimiliter vero & tran1posito privativo.quod enim nulli inest Α,neque B nulli inerit. Si igitur acceptum suerit C A quidem toti non ineste:A C quidem propositio uera erit,altera autefalsa.Et rursus quod omni B inest accipere inesse nulli A,salsum.necessc enim si B omni,& A alicui inesse. Si igitur acceptum fuerit, C inesse quidem omni B: nulli vero A. C B quidem uera erit,C A autem falsa. Planum igitul,qudd & ambabus existentibus falsis, & altera solum,erit stilogismus,deceptorius in indiuiduis. In his vero, tuae visunt non indiuiduc,aut non insunt. quandoquidem per proprium medium efficiatur falsi syllo L. mus,non pollunt ambae falsae esse propositiones, sed ea solum, quae est ad maius extremum. Dico autem proprium medium, per quod fit contradictionis syllosis. mus. Insit enim A ipsi B Per medium C: quoniam igitur necesse est c B assirmativa accipi. cum iit syllogismus. planum,quod semper hee erit vera,non enim conuertitur: A C uero salsa,nac enim conuersa contrarius fit syllogismus. Consimiliter autem & si ex alia coordin tione acceptum suerit medium,ut D hcet in toto A sit,
di de B omni praedicetur: necesse enim D B quidem pro E e r. postri
473쪽
postionem manere,alteram vero conuerti. suare hare
uidem semper vera, illa autem seniper salsa . & quasi talis deceptio eadem est ei, quae est per proprium medium . Si vero non per proprium medium csticiatur syllogismus: luando sub A quidem sit medi uia, ipsi uero Enulli insit: nccesse est falsas esse ambas. acci liendae naque sunt ecOtrario,quam se habent propositiones, si debet syllogismus fieri. sic autem acceptis, ambae essiciurui falsae,quemadmodum sit A quidem toti D inest D vero nulli corum, quae B. his enim conuersis syllogismus erit, & propositiones ambae saliae . Quando uero medium non sit sub K,vi D, A D quidem Vera erit, D B autefalsa: nam A D quidem Vera, quoniam non erat vi A ipsum D: D E autem salsa, quoniam sic siet vera,&con
clusio vera esset. sed erat salsa. Sed cum per mediam figuram efficitur deceptio,ambas quidem non contingittalsas esse propositiones totas.Cum enim sit B sub λ nihil contingit,huic quidem omni,illi vero nulli inesse ,
quemadmodum dictum est & prius. Alteram au Lemeuciait Sc utramlibet. Si enim C,& A & B infit. si acc. ptum fuerit,ipsi quidem A ines e, ipsi vero A non inelle: A C quidem vera erit,altera autem falsa. Rurius, si acceptum fuerit c ipsi quidem B incite, A Veio nulli. E cquidem vera erit, altera autem falsa. Si igitur priuativus sit deceptionis syllogismus, dictum cit, quando S. per quae erit deceptio . Sinautem assirmativus, quandoquidem per proprium medium .impossinite amba; esse falsas,necesse est enim C B manere,si quidem erit syllogisinus,quemadmodum dictum c st dc prius . quare C Apemper erit salta: haec enim est quae conuertitur. Consimiliter autem & si cx alia coordinatione accipiatur
medium,quemadmodum dictum est & in priuatiua deceptione . necesse unim D B quidem manzrC, A D autem conuerti, & deceptio eadem est et,quae prius. Quado autem non per proprium: si D quidem sit sub λ, haec quidem crit vera,altera autem falsa: euenit enim A pluribus ineste, quae non sunt sub se inuicem: si uero non
sit D sub A planum quidem, quod haec semper erit fal-
474쪽
,assi renatiuanisque dico pitirr, D B vero contingit& ueram cse & salsanra nihil enim prohibet, A quidem nulli Dineu D vero ipsi Bonini:ut animal scientiae, scientiam autem musicae. Ncque rursus si neque A nulli eorum,quae D,neque D nulli eorum,quae B. Manis stum iritur,quod non exiliente mcdiu sub Α, & ambas euenit falsas ess2,3c vir. in volucris. Quot igitur modis& perquae euenit fieri dccdptiones,quae secundum 'Liogi simum, di in immediatis,& in ijs,quae per demostratior em,manifestum. Planum autem,& quod siquis sinsus dcfecerit,necesse & scietiam aliquam deficere, qua impossibile est accipe: siquidem addiscimus aut incluetione,aut demonstratione. Est autem de mons ratio ex uniuersalibus, inductio uero ex ijs, quae secundum partem: impossibile aute uniuersalia speculari nisi per inductionem,quoniam & quae per abstructionem dicu-tur,erunt per Inductionem nota,siquis voluerit nota facere,quomodo insunt uni quique generi nonnulla, & si non separabilia sunt,secundum quod tale ' hoc unumquodque . inducere autem non habentes sensum, impossibile. sinsularium nanq; sensus est,non cnim cotinoit accipere ipsorum scientiam:neq; enim ex uniuersalibus sine inductione,neq; per inductionem sine sensu.
CONCLUSI ONES.Ignorantia duplex est negationis, praue disposi
Sensius est singularium intellectus o silentia uniuersialium.
Imposibile est speculari uuiuersale, nisi per indu-
DemonΠratio es ex uiriue libus, inductio uero exbis,quaesiunt fecundum partem. E e 3 Deficiente
tura defici te scieria quoque proprio iri s. 1
475쪽
Deficiente sensu, deficit scientia sensibilium illius
sensus. addiscimus aut per inductionem, alit per demonstrationem. Et quot & qualibus eonstet syllogismus, & an sursum
deorsumve fiat in infinitum abitio. Cap. 16.
E ς Vxςm omni syllogismus per tres terminos,
S qui quidem monstrare potest,st A inest ipsi c, eo quod inest ipsi B,& hoc ipsi C:priuatiuus autealteram quidem propositionem habens, ' aliud quid alij inest,alteram vero,quod non inest.Manifestum igitur,' principia & quae dictitur suppositiones hae sunt: accipiente enim haec ita necesse est monstrare, ut quod A inest ipsi c per Η. Rursus vero quod A ipsi B per aliud mediii,5 qudd B ipsi c consimiliter. Secundum opinionem igitur syllogizatibus & solum dialectice, planum quod hoc solum considerandum, si ex quibus contingit probabilissimis fiat syllogismus. quare & si est aliquid
in veritate eorum, quae sunt A B medium, videtur autem non esse,qui per hoc syllogizauit, syllogizatus est
dialectice. Ad veritatem autem ex ijs,quae insunt oportet considerare,se habet autem sic. Quoniam est quod ipsim quidem de alio praedicatur non lecundum acci-d cns,dico autem secundum accidens ut album aliqua- do illud dicimus esse hominem,non similiter dicentcs& hominem album,hic quidem enim non alterum aliquid existens album est,album vero, quoniam accidit
homini esse albo, sunt itaque nonnulla talia, ut per se praedicentur. Sit igitur C tale, quod ipsum quidem non amplius insit alij,huic autem ipsimn B primo,& non sit aliud intermedium, &rursus ipsi E p consimiliter ,&. hoc ipsi B. An igitur hoc necesse est 1lare, aut contingit in infinitui re Et rursus,si de A quidem nihil pra dicatur per se, itero ipsi H inest primo, intermedio au lcm nulli priori,& Η ipsi G,& hoc ipsi B: an & hoc sta
476쪽
re necesse est, aut & hoc contingit in infinitum differt autem hoc A priori tantum,quoniam hoc quidem est, an continiit incipienti A tali, quod nulli inest aIteri, sed aliud illi,stirsum in infinitum ire,alterum vero incipietarem a tali. r, ipsum quidem de alio, de illo autenihil praedicatur, leorsum considerare, si contingit in infinitum ire . Amplius media an contingit infinita es.se determinatis extremis. dico aut ira veluti, si A ipsic inest,medium vero ipsorum 2, ipsius vero B & A altera:horum autem altera, an & laec in infinitum contingit ire, aut impossibile M st autem hoc considerare ide, es si demonstrationes in infinitum vadunt: & si est demonstratio cuiuscunque, aut ad scinuicem tcrmina tur . Consimiliter autem dico S in piluatiuis 6 llogismis,ac propositionis. ut A inest η nulli, aut primo: aut Crit aliquid medium, cui priori non inest, veluti si ipsis,quid B inest omni: & rursus alii adhuc priori hoc, si ipsi is,quod G omni incst: in his etenim aut infinita , quibus non inest prioribus, aut stant. In iis vero,quae conuertuntur , non similiter se habet . non cst cnim in ijs,quae retroitersim praedicantur, de quo primo praedicatur,aut ultimo, omnia enim ad Omnia haec consimi liter se habent,siue sunt ins nita, quae de ipso praedicantur,siue utraque sunt,quae dubitantur infinita, praetcr- quam quod si non similiter contingit conuerti,sed laoc quidem ut accidens, illud uero ut prχdicamentum. Quod igitur intermedia non contingit insnita esse, si deorsunt & sursum stant praedicamenta, manifestum. dico autem sursuin, quae in magis uniuersalcide orsum vero, quae in id, luod secundum partem. si cnim A pr dicato de s , infinita intermedia in quibus E : planum , P contingere post et, ut & ab A deorsu in alterum de autero praedicaretur in in nitum : antequam enim insdeueniatur,infinita sunt intermedia:& ab τ sursum infinita , antequam ad A deueniatiir: quare si impossibi-Ita haec.& Α & s impossibile insulta esse media . neque enim si quis diceret,quod alia quidem sunt ipsoruni AB C contigua inuicem, vi non sit medium, alia vero E e non
477쪽
non est accipere, nihil differt: quodcunque enim I ccpero Corum, quae B crit ad A, aut ad F, aut infinita, media aut non A quo utique primum infinita, siue Ratim, siue non statim, nihil differt: quae enim post hec, infinita sunt. Planum autem & in priuatiua demon stratione, luod stabitur,siquidc ni in predicativa statur ad utraque . sit enim non contingens, neque sursum ab
ultimo in infinitum ire, dico aulcm ultimum, quod ipsum quidem alij nulli inest,illi vero aliud, ut F, neque A primo in ultimum dico autem primum , quod quid cin de alio, de illo uero nihil aliud) si utique haec sunt,& in nigatione stabitur. Tripliciter nanque monstratur non inexistens, aut enim cui quidem ipsum C, B inest omni, cui vero ipsum B, ipsum A nulli, ipsius itaque B C & sempet alterius distantie, necesse est progredi ad immediata, predicativa nanque est hec distantia alterum vero manifestum,qtiod si alij non inest
priori, ut ipsi D, hoc oportebit ipsi B omni inesse, &si rursiis alij priori ipso D non inest, illud oportcbit ist' a.I.quae de si omni inesse : quare quoniam ' que sursum est, uia orsum est stat, & que deorsum stabit, & crit aliquid primo, cuiuia stat, & non iness, Rursus si B quidem omni A: ipsi vero Cnulque sursum ii ipsum A eorum, que C, nulli inest. Rursus hoc, si
stabit. oportet monstrare, planum quod aut per superiorCmmodum monstrabitur, aut per hunc,aut tertium. Pr mus igitur dictus suit:secundus uero monstrabitur . sic autem utique monstraret,ut quod D ipsi quidem B omni inest,si uero C nulli, si necet se est inesse aliquid ipsi B. Et rursuris hoc ipsi C non inerit, aliud ipsi D inest, quod ipsi C non inest: igitur quoniam inelle semper superiori stat, stabit & non inesse. Tertius vero modus suerat, si A quidem B omni incst, ipsum uero C non inest,non omni inest C,cui A. Rursuq vero hoc aut per superius dicita,aut similiter monstrabitur.illo quidem itaque modo statur. sinautem sic, iterum accipitur Bincile ipsi E. cui ipsum C, non omni inest, & hoc rumsus consimiliter. Quoniam autem suppositum est stari ta deorsum,planum quod stabit,& C non inexistens.
478쪽
Manifestum autem quod, & si non una via monstrare-tiir, sed omnibus, aliquando quidem ex prima figura, aliquando autem ex secunda, aut tertia, quod &sic sta. bitur: finitae enim sunt viae,finita autem sinities necessc est finita esis omnia. Quod igitur in priuatione , si quidem & in eo ouod est inesse, si itur manifestum. Tex. 7s. Quod autem in illis,logice quidem spvculantibus, ita Proponi manissestum. In ijs quidem, quae in eo, quod est quid asArmative PraeJicantur, planum: si enim cst dc finire, aut si co- media non gnoscibile ipsum quod quid crat esse,infinita vero non esse infini. cst pertransire, necesse est terminata esse, quae in eo to uod quid est, pramicantur. Vniuo saliter autem sieicimus: est enim dicere vere, album ambulare, &magnum illud lignum esse, & rursus lignum magnum .esse, & hominem ambulare . alterum itaque est ita dicere, & illo modo. quando enim album esse dixero lignum, tunc dico, quod cui accidit Vr album sit, lignu . . iii est, sed non tanquam subicctum lignum album est, neque etenim album existens, neque quod album ali quid factum fuit lignum: quare non est nisi secundum accidens: quando autem lignum album esse dixero, non quod alicrum quid est album, illi vero contingit lignum esse. veluti quando musicum album esse dixero . tunc enim quod homo albus est, cui contingit esse musicum, dico: sed lignum est stibicinini,quod quidem erat noli alterum quid existeng, quam quod lignum. aura num quoddam . si itaque oportet nomina pone- re , sit quidem ita dicere praedicare, illo vero modo, am nequaquam praedicare, aut praedicare quidem non simpliciter, secundum accidens aut praedicare: est autem, ut quidem album, quod praed rcatur, ut vero lignum de quo praedicatur. supponatur itaque praedic tum praedicari semper de quo praedicatiar simpliciter , sed non sim aces lens: sicaa.demonstrationes denarant. quare aut in eo,quod est quid,aut quod quale,aut quantum,aut ad aliquid ,aut faciens,aut patiens,aut ubi,aut quado, cum unum de uno praedicatum fuerit. Amplius
1iibstantiam quidem signiticantia,quod illud,aut quod illud
479쪽
subiecto dicuntur, quod non est, neque quod illud, neque quod illud aliquid, accidentia . quem adna dum de homine album . non enim est homo, neque quod album , neque quod album quid, sed animal se . 1ό- - - tasse: homo enim est, quod ani naal. Quaecunque u - rara ri, non substantiam significant, oportet de aliquo su- 'Mφ' biecto praedicari, & non esse aliquid album, quod non
in a. alterum quid existens albu est. Spccies enim valeant, aute uocan nanque& teretisnata sunt, &si sunt, nihil ad seMtur praecan monem sunt, demonstrationes enim de talibus sunt.
tus cithare Amplius si non est hoc huius qualitas, dc illud huius,doru, quos neque qualitatis qualitas,impossibile est retrouersum in articula- praedicari inter se sic, sed verum quidem dicere coi
te canunt , tingit,retrouersum autem praedicare uere non contii
Vt experian git. Vel enim ut substantia ' praedicabitur, veluti situr dissona genus existens, aut differentia praHicati. Haec autemtiam chom monstrata sunt, quod non erunt infinita, neque deo darum, si se sum, ut homo bipes, hoc animal. hoc autem alterum, cundum m neque animal de homine, hoc autem de Callia in eo uenientem quod est quid, substantiam enim omnem est definire melodia ro talem , infinita vero non est pertransire intellisei ne extensae tem . quare neque surium, neque deorsum infinita . sunt: vel a- illam nanque non est definire, de qua infinita praedilias pertre- cantur. Sic itaque genera inter se non retrouersum
elationes ci praedicabuntur,erit enim ipsum quod ipsum quid. Ne-tharedoru que utique qualis, aut aliorum nullum, si non secui inarticula- dum accidens pretilicatum suerit λ omnia enim haec te,experien accidunt, & de substantiis praedicantur: sed certe, nCtia' gra dil- que sursum infinita erunt, de unoquoque nanque prae- sonantiae dicatur,quod uti te significet aut quale quid ,aut qua- chordarum tum quid,aut de talibus, alit quae in substantia:haec au- factae Argy. tem determinata sunt, & genera praedicamelorum de addit aut terminata sunt:aut enim quale aut quatum, aut ad aliut accides. quid, aut faciens aut patiens aut ubi,aut quando. SuI positum autem suit virum de uno predicati ipsa vero
acciderunt. O 'Usi quaecunquz nun quid sunt,non praedicari, acci dentia
quo praedicantur. quae sigilificant, sed de alio
480쪽
dentia nanque sunt omnia:sed haec quidem per se, illa autem secundum alterum modum. haec autem omnia de stibiecto aliquo praedicari dicimus, accidens autem Do esse subiectium aliquid, nihil enim talium ponimus est e,quod non alterum quid existens dieitur,sed ipsum alijs,& alia quaedam de alio. Neque sursum itaque unum de uno,neque deorsum inesse dicetur. de quibus enim dicuntur accidentia, quaecunque insunt in substatia uniuscuiusque,haec non sunt infinita, sursum autem es haec Sc accidentia utraque non ins nita. Necesse igiatur est esse aliquid, te quo primum aliquid Draedicatur, S de hoc aliud & hoc stare, & esse aliquid, quod non amplius.neque de alio priori, neque de illo aliud prius praedicatur. Vnus igitur modus dicitur demonstrati nis laic. Amplius autem alius est, si de quibus priora aliqua praedicantur, est horum demonstratio, quorum autem est demonstratio, neque melius euenit se habere ad ipsa quam scire, neque scire sine demonstrati ne . si autem hoc per haec notum, haec autem non nouimus, neque melius nos habemus ad ipsa, quam scire, neque quod per haec notum scicinus. Si igitur est aliquid scire per demonstrationem simplicitor&non ex quibusdam,neque ex suppositione.necesse est stare praedicationes intermedias:n enim non stant, sed est semper acceptio ad superius, omnium erit demonstratio: quare,si infinita non euenit pertransire,quorum est de monstratio,haec non scie mus per demonstrationem . si igitur neque melius nos habemus ad lysa, quam scire, non erit aliquid scire per demonstrationem simeliciis ter sed ex suppositione. Logice igitur ex his quidem Tem; aliquis crederet de eo,quod aictum est: resolutorie v ro per haec manifestum breuius, quod neque sursum,nere deorsiim infinita praedicata contingit et se indemo rati iis scientiis, de quibus consideratio est. demonstratio nanque eorum cst quaecutique por se insunt rebus. per se vero dupliciter, quaecunque etenim in illis
insunt in eo,quod est quid & quibus ipsa in eo, auod est quid inexistentibus ipsis. ut in numero impar, 'uod inest