장음표시 사용
501쪽
Amplius alterum cst quid est & quod est monstrare. Dcunitio nanque quid est significat, demonstratio autem quod,aut est hoc de hoc,aut non cst. AlteriuS vcro altera demostratio, nisi tanquam pars sit aliqua totius hoc autem dico, quoniam monstratum est aequi crus duobus rectis aequales habere, si omnis triangulus monstratum fuit pars enim hoc, illud vero totum est: haec autem ad scinuicem non habent sic ipsiim quod est. &quid est,non enim cst alterius alterum pars. Manifestuipitur,quod neque cuius definitio huius omnis demonstratio neque cuius demonstratio, huius omnis defini tio:quare omnino eiusdem nullius contingit ambo ha here. Quare planum,quod neq; definitio & demonstra tio, neque idem cse Possiint, neque alterum in altero, subiecta etenim consimiliter utique se haberent. Haec itaque hucusque dubitata sint.
CONCLUSIONES. Vnius inquantum unum una est silentia. Hon omnium quorum es demoUratio, borum omnium est definitio. Desinitio non dicit esse vel non esse.
Syllogismo duplicante,& per diuisionem facto,
non demonstrari quid est de eo cuius est. Cap. 3. -3- 'T Psus vero quid est utrum est syllogismus & dem stratio, aut non est,quemadmodum nunc ratio sup - posuit λ syllogismus enim aliquid de aliquo mo strat per medium, ipsum vero quid est, & propriu est, S in eo quod est quid praedicatur: haec autem necessecst conuerti. si enim A , ipsi C proprium est. planum st& ipsi E,& hoc ipsi C, quare omnia inuicem veru enim-ucro & si A,in eo quod est quid in est omni B,& uniuer- saliter a de omni c in eo quod est quid dicitur,necesi e
502쪽
M A in eo quod est quid de C dici. si vero non sie aliquis accipiet duplicans, non necesse crit A de C praedicari in co quod est quid : sed si A' quidem de B in co, quod est quid ,ipsum irci O n non de quibuscunque, inco, quod est quid , ipsum autem quid est ambo eadem habebunt.erit igitur & ade c quod quid cst , si itaque ipsum quid est & ipsium quid erat esse ambo habent, in medio termino erit prius ipsim quid erat esse. Et omnino si est titonstrare, quid est homo, sit C homo, Avexo quid est,sive animal bipes, siue aliud quid: si itaque syllogirabitur, iaccesse eit A de B omni praedicari iliuius autem erit alia ratio media,quare & hoc crit, quid est homo:accipit igitur quod oportet monstrare,nanq; α κ est quid est homo. Oportetautem in duabus propositionibus & primis & immediatis considerare,maxime enim manifestum,quod dicitur, sit: qui igitur monstrant per id,st couertitur,quid est anima, aut quid est homo,aut aliud quodcuque entium, quod ex principio CR petunt. quemadmodum, si aliquis existimaret antimam esse idcin sibijpsi causam uiuendi, hoc autem numerum ipsum scipsum mouentem, necesse est enim pe, tere animam, quod numerum esse ipsum seipsum ni Mentem sic, ut idem existens. Non enim si A sequitur B, &hoc C, crit A quod quid erat esse ipsius c, sed Verum erat dicere , erat solum, neque si est A quod quid & de a praedicatur Oinni,hoc enim quod est animali esse, praedicatur de eo,quod e st homini esse, veru .cnim omne homini esse animali cise , quemadmodum ει omnem hominem animal esse, sed non sic ut utili sit. Si igitur non sic acceperit, non syllogizabitur, quod A est ipsi c quod quid erat esse, & substantia ' si vero ita acciperit, prius erit acceptuni C quod quid erat esse ipsius B , quare non demonstratum fuit, hoc enim in principio accepit. Verum enimuero neque quae pζr Tex. . diuisiones via syllogizat, quemadmodum in rcsolutione circa figuras dictum est: nusquam enim neces. Larium fit rem illiam esse cum haec sint, sed quemadmodum neque inducens demonstrat, non enim oportet Og cuncti
503쪽
cone lusionem interro are, neque in eo quod datur os lse,sed necesse est esse illis existendibit,aetenim dixerit respondens,an ne humo animat,aut inanimatum p postea accipiat animal , non syllogizatum fuit. Rursiis omne animal aut pedestre, aut aquaticum, accipiat
pedestre, & hominem esse totum animal pe desti c : non necesse esse ex dictis, sed accipit & hoc: differt autem nihil in muItis aut paucis ita sacere, idem enim est. Non syllogisticus igitur usus fit ita pro ediciatibus, di eorum quae contingit syllogizari: ciuiu cnim prohibet hoc verum quidem esse, omne de homine, non tamen quid est,neque qudd quid erat esse significansrimplius quid prohibet, aut addere aliquid, aut auferre, aut supergredi substantiasΘhaec igitur praetermittatur quidem. Contingit autem soluere siquis accipiat ea, quae sunt in ipso quid est, omnia di consequens diuisione iaciet petens primum,& nihil derelinquat. hoc autem necessarium, si omne in diuisionem cadit, & nihil deficit, hoc autem necessarium,indiuiduum enim iam oportet es e. Sed syllogismus tamen non est,sed squidem alio modo cognoscere facit, hoc quidem nihil absurdum fuit, neque enim inducens sorte demonstrat, , sed tamen ostendit aliquid. syllogismum vero non dicit ex diuisione dicens definitionem, quemadmodum enim in conclusionibus, quae sunt sine medijs,si quis dicat,quod his existentibus necesse est hoc esse,contingit interrogare propter quid, ita & in diuisuis definiti nibus,quid est homoZanimal mortale,habens pedes,bipes,sine pennis, propter quid iuxta 'namquamque appofitioncm λ dicet enim & monstrabit diuisione,ut puta,quod omne aut mortale, aut immortale: talis auteoratio tota no cst dc finitio, quare & si demonstraretur
diuisione,sed haec dcfinitio non syllogismus fit r
Non es demo rare definitionem per diuisi is
504쪽
Non monstrari definitionem sumendo desnitimis defini tione neque definitione contrarij. Ca. q.
SEd an ne est demonstrare ipsum quid est.secunda
substantiam λ ex suppostione autem accipientem ipsum quidem quod quid erat esse, hoc, quod est ex propriis ni eo quod quid est, haec autem in eo quod quid est sola,& proprium omne: hoc enim est esse illi., Aut rursus accepit quod quid erat esse, & in hoc necesse enim est per medium monstrare. Amplius quemadmodum neque in syllogismo accipitur, quid est ipsuna syllogizare, semper enim tota aut parS propos-tio,ex suibus syllogismius, ita neque ipsitim quod quid erat esse oporici inesse in syllogismo, sed seorsum hoc a positis esse,& ad dubitantem,si syllogitatum est, aut non hoc, occurrendum cst: quod, hoc enim crat syllogismus & ad illum quod, non ipsum quid erat esse syllo sietatum est, quod certe. hoc enim positum fuit nobis ipsum quod quid erat esse:quare necesse est & sine quid est syllogismuis,aut ipsius quod quid erat esse syllogizatum fuisse aliquid. Et si ex suppositione monstret,ueluti si malo est clivisibile esse, contrario aut in hoc,quod est contrarium inesse quibuscunque est aliquid contrarium : bonum autem malo est contrarium:& indivisibile diuisbili: est igitur bono esse, indivisibili esse. Hic etenim accipiens ipsum quid erat e te, monstrat: accipit autem ad monNrandum ipsum quod quid es at esse, alterum tamen sit: in .lcmonstrationibus nanque quod . est hoc de hoc,sed non ipsum, neque cuius eadem est ratio,& conuertitur. Ad utrosque uero,& ad monstrantem secundum diuisionem,& ad sic' syllogismum, e de est dubitatio,propter quia homo est animal bipes, pedestre, sed non animal & pestestre: ex ijs enim, quae accipiuntur,nulla neccssitas est unum fieri quod praedicatur,sed quemadmodum homo idem esset & musicus S grammaticus. Quomodo igitur dcffitens monstrabit substantiam, aut ipsum quid est neque enim ut de Gg a, monstrans
' fortasse rectius legeretur syllogia
505쪽
monstrans ex consessis esse manifestum iaciet, quod neces st, illis existetitibus, alicrum quid esse, ac mora stratio enim hoc cst. neque ut inducens per singularia cum manifesta sint, Quod omne sic est co quod nihil liter est,non enim quid est monstrat: sed quod aut est, aut non est.quis igitur alius modus reliquus non enim monstrabit utique sensu aut digito. Amplius quom do monstrabit, quod quid est homo: necesse est enim scientem quod quid est homo, aut aliud quodcunque, scire & quod est, non ens enim nullus nouit, quod est, . sed quid quidem significat oratio, aut nonacia,cum dia Nero hircoceruus,quidem autem exarircoceruus impossibile est scire.Verum enimuero si monstrabit quid est ει quod est,& quomodo cadem ratione monstrabit: desinitio enim unum quid significat,& demostratio: quid autem est homo, & esse hominem, aliud est. Postea di per demonstrationem dicimus necessarium esse mostrari omne,quod est,nisi substantia sit,ipsum uero oscse nulli est substantia, non enim genus est ipsum ens: demonstratio igitur erit quod est,quod & nunc faciunt scientiae. Quid enim significat triangulus,accepit Geo
metra,quod autem est,monstrat: quid igitur monstra
bit dcfiniens quid est,aut triangulus: sciens igitur alia quis definitione quid est,si est non sciet. sed ni possibile est. Manifestum autem & secundum modos definitionum,qui nunc sunt, quod non monstrant definie tes,quod est: si enim & est ex medio aequale, sed propter quid est ipsum definitum, & propicr quid hoc est circulus,esset enim & definitionem orichalci dicere esse ipsi ,neque enim quod possibile esse quod dicitur, assisnant definitiones,neque quod illud est dicunt cile definitionem,sed semper licet dicere propter quid. Si igitur definiens monstrat aut quid est, aut quid significat nomen si non est si allo modo ipsius quid est esset utique definitio oratio idem quod nomen significans:
scd absurdium.Primum quidem enim S csseti non suta stantiarum utique & non entium: significare enim est& non entia. Amplius, omnes orationes definitiones utique
506쪽
M tiorti : quare desinitiones utique disputaremus Omnes, 'ta & illius definitio utique csset. Amplius nulla scientiab demonstraret utique,qu0d hoc nomen quid significat, neque desinitiones igitur hoc assignant. Ex his igitura neque definitio & syl logismus uidetur idem. ens, ne-- que eiusdem syllogismus S definitio. Ad haae autem, a quod desinitio nihil ,demonstrat, neque monstrat, ne- que ipsum quid est,nzque dc finitione,nem demonstr ω tione est cognoscere
et con demonstratur definitio suseipiendo definitionis desinitione,necsumendo definitionem contraris. Scientia quid est alicuius , impossibile es nolinire quod sit. Desinitio quid rei est Diius entis, definitio nominis es etiam nὰh entium.
Soluitur proposita disceptatio, quia unum quid est per aliud quid est monstratur.quomodo item ipsius quid est sit demonstratio ac definitio. Cap. s. I rum autem considerandum, quid horum dicitur bene, & quid non bene, & quid est definitio , & ipsius quid est nunquid quodammodo est demonseratio & definitio, aut nullo modo. Quoniam autem est, ut diximus, idem scire quid est, & scire causam ipsius si est. Ratio autem huius, quod es aliqua Causa,& haec aut eadem, aut alia, & si sit alia, aut d monstrabilis,aut indemonstrabilis: si igitur sit alia & contingit demonstrare, necesta est medium esse causam, & in prima figura monstrari: uniuersale nanque est 2 praedicativum quod monstratur: unus igitur mo
507쪽
dus esset utique, qui nunc exquisitus est per aliud ir . sum quid est monstrari, ipsorum nanque quid est necesse est medium esie quid est, & propriornm propriu: quare hoc quidem monstrabit, illud uero non monstrabit ipsoru quid erat esse eidem rei. Hic igitur modus , quod non ut utique demonstratio, dietiim est prius:sed est logicus syllogismus ipsius quid est. Qua autem m do contingit dicamus aggrediontes rursus a principio. Quemadmodum enim propter quid quaerimus habe res quod,nonnunquam vero &simul manifesta fiunt, sed non prius utique propter quid possibile est cognoscere. quam quod ,manifestum, quod consimiliter & ipsum quid erat oste,no sine ipso quod est impossibiIe est enim scire quid est ignorantes si est: ipsum vero si est, aliquando quidem secundum accidens habemus, aliquando autem habentes aliquid ipsius rei,ut tonitruu, quod sonus est quidam nubium S descetiuit, quod priuatio quaedam luminis, & homine, quod animal quoddam est, & animam,quod ipsum seipsum mouens:quaecunque igitur secundum accidens nouimus quod sunt, necessarium est nullo modo se habere ad ipsum quid est: neque enim qtiod est scimus: quaerere autem quid est,non habentes suod est, nihil quaerere est. De quibuscunque autem nabemus aliquid, sacilius: quare ut habemus quod est, ita nos habemus S ad ipsum quid est: tuorum habemus aliquid ipsius quid est . sit primu quidem sic,desectus in quo A . luna in quo C: obstructio terrae, in quo E.utrum igitur deficit aut non 8 quari ere est, an B sit, aut nomhoc autem nihil differt quaerere, quam si est ratio ipsus,& si sit hoc, S illud dicimus es.. se . Aut utrius contraetionis est ratio, utrum habendi duos rectos ut uon habendi λ quando autem inuenerimus sit ii ipsum quod,& ipsum propter quid nouimus si per media sit:si autem non,ipsum quod nouimus, propter quid uero non sit igitur Luna C:descetiis A:in pleniluiuo umbram non posse facere, nulla inter nos exitistente manifesto, in quo a. si igitur ipsi C inrst a quod
CH , non posse umbram facere nullo inter uos existe
508쪽
P:huic autem ipsum A , quod est defecisse, quod quide esicit , planum,propter quid autem nondum. & qubd
musicum autem planum fuerit, quod A ipsi c inest, sed propter quid inest,quaerere ipsum n,quiu est, utrum obstructio, aut conuersio Lunae, aut extrinseco, hoc aufeest ratio alterius extremi,ut in his ipsius Α:est enim desectus ' obstructio a terra,quid est tonitrus ignis extinctio in nube,propter quid tollat eo quod extinguitur ignis in nube. sit nubes C tonitrus A extinctio ignis E , ipsi utiq; C,nubi inest v,extinguitur enim in ipsa ignis: huic autem A sonus,& est a utique ratio ipsius A primi extremi: si vero rursus huius aliud medium sit, ex reliquis crit rationibus. Qualiter igitur accipitur ipsum ridest,& fit notum,dictum est. luare syllogismiis, quiem ipsius quid est non fit, neque demonstratio, planutamen est per syllogismum S per demonstrationem: quare neque sine dumostratione est cognoscin e ipsum quid est,cuius cst causa alia,neque est demonstratio ipsius,quemadmodum & in dubitationibus diximuΑ. Est autem horum quidem altera quaedam causa, illoruni uero non est,quare planum, suod & ipsorum quid est alia quidem immediata & principia sunt,qtiae & esse Sequid est supponi oportet,aut alio modo manifesta sacere,quod arithmeticus facit,etenim quid est unitas supponit,& quod est. Habentium autem medium & qu rum est aliqua altera causa substantiar, est per denaonstrationem,quemadmodum diximus ostendere non ipsum quid est demonstrantes. Definitio autem, quoniaest oratio ipsius quid est, manifestuni est quod aliqua
quidem crat oratio quid significat nomen,aut oratio altera nominalis, ut quid significat quid est triangulus , cuius habetcs quod est,quaerimus propter quid est, dinscite est aute ita accipere, quae no nouimus quod.sunt, causa uero dicta est prius dissicultatis,quoniam neques sunt,aut non,nouimus nisi secundum accidens. Oratio autem una est dupliciter, haec quidem coniuncti ne ut Illia illia uero unum de uno significans non seca
509쪽
dum accidens. Vna quidem definitio est definitionis , quae dicta suit, Alia autem est definitio oratio signi cas pplex quid e, quare prior quide significat quid est,
monstrat autem non,posterior vero, manifestum, quod
erit laquam demonstratio ipsius quid est positione disserens a deinonstratione, differt enim dicere, propteri quid tonat & quid cst tonitrus dicet enim hic quide, quoniam extinguitur ignis in nubibus, quid autem est tonitrus λ sonus ignis, qui extinsuitur in nubibus quare eadem oratio alio modo dicitur, & sic quidem demonstratio. continua , sic autem definitio. Amplius definitio tonitrus est sonus in nubibus, hoc autem est
ipsius quid est demonstrationis conclusio, immediatorum autem definitio, positio est ipsius quid est indemonstrabilis. Est igitur definitio, una quidem oratio ipsius quid est indemonstrabilis, una uero syllogismus ipsius quid est casu differens a demonstratione, tertia autem dumonstrationis ipsius quid est conclusio. M nisestum istitur ex dictis, & quomodo est ipsius quid est demonstratio, & quomlado non est, & quorum est ,& quorum non est. Amplius autem definitio quot modis dicitur, & quomodo ipsum quid est monstrat, Mquomodo non & quorum est, & quorum non. Αmplius autem ad demonstrationem quomodo se habet, ct quomodo contingit ciusdem esse & quomodo non contingit.
Scire quid est, cire causam idemsunt.
Impossibile e cire quid est ignorantes quod sit.
nitruus es extinctio ignis in nubibus. Definitis duplex est: altera quod quid est res ostendens,altera quid significet nomen.
Desinitis dissert a demonstrationesola positione.
510쪽
De causarum distinctione & concursu, & quomodo earum possit esse demonstratio. Cap. 6.
Voniam autem scire putamus, quando sciam ireY itis y mus causam, causae vero quatuor sunt , una 'se' uidem, quod quid erat esse, una autem, quibus crinentibus necesse est hoc esse, altera vero quae ialiquid primum nix uit, quarta autem, cuius causa: omnes iste per medium monstrantur,quo enim existente hoe necesse est esse, una quidem propositione acce- tpta non est, duabus autem ad minimum, hoc uero est, quido unum medium habeant: hoc igitur uno acce- pto,conclusionem necesse est esse. Manifestum autem& sic , propter quid est rectus, in semicirculo λ aut quo existente rectus est sit utique rectus, in quo A : dimi- .. dium duorum rectorum, in quo E : qui in semicirculo in quo C:quod igitur A rectus insit ipli c ei, qui est in semicirculo, causta est ipsum E : hic enim ipsi A aequalis rhic autem C ipsi a : duorum nanque rectorum dimidiu. cum igitur Ent dimidium duorum rectorum, A ipsi Cinest: noc autem erat in semicirculo rectum esse: hoc uero ide ipsi quid erat csie , eo Q hoc significat oratio, uerum enimuero& ipsius quid crat esse, causa monstrata est media. Propter quid autem Medorum bellunctum est atheniensibiis λ quae causa bellum inferendi Atheniensibus, quoniam in Sardes cum Eretriensibus irruerunt, hoc enim primo mollit . bellum in quo Arpriores irruisse E : Athenienses c inest itaque a ipsi c, quod est prius irruisse Athenienses: A vero ipsi nbellum,inseriint enim ijs,qui prius iniuria affecere, i
est igitur ipsi quidem n A , quod est bellum inserre ijs, qui prius incaepere, hoc autem ipsi C, Atheniensibus,
Prius enim carpere . medium igitur & hic causa, quae primo mouit. Quorumcunque autem causa ipsum gratia cuius, ut propter quid ambulat 3 ut sanus fat. pr pter quid domus est ut conseruetur suppellex. illud quidem gratia conualescendi, hoc autem fratie com. seruandi.