P. Virigilii Maronis Opera. Interpretatione et notis illustravit Carolus Ruæus Soc. Jesu jussu christianissimi regis, ad usum serenissimi delphini. Tomus 1. 4.

발행: 1714년

분량: 428페이지

출처: archive.org

분류: 시학

211쪽

opo RGICA LIB. I.

Taurus, & aversio cedens cani, occidit astro.

Arsi triticeam in messem robustaque sarratrio Exercebis humum , solisque instabis aristis rAnte tibi Eoae Atlantides abscondantur , taurus et is eanis occidit , dans locum sideri r

fragrado. Quid si pr aras terram a L segetemnitici ct far Va ustum , soli frumento iti

rentus es e Pleiad.s tibi occidant matutina

nox:quia ni in primorio his termino , seu initio. Porro occasus ille canis , exeunte Aprili tum 'contingebat, nInc mult5 tardius. 2i7. iam evrnibus annum Taurus. JAianum suisse apertum ab ariete sive mense Martio, vulgare est; virgilius tamen aperiri ait

a tauro , sive mense Aprili: vel quod respexerit ad ely- 1hon Aprilis , qua ab aperiendo dictus est , quia tunc

aperiuntur ordinia molliori tempestate et Vel quod , ut ait Jos. Scalimr, locutus si ex mente Henodi & Boeeto rum: qui annum suum, non ab ortu arietis, sed ab ortu Vergiliarum siste Pleiadum in tauro , inchoabantexi P. AH atis cornibro. JStigelius alludi putat ad

morem Romanorum , qui triumphalium tauroru cornua inaurabant. Ego sic diei Puto , quia luet lissimam in

utroque cornuum acumine

stellam taurus gerit ; alte. xam secundae , alteram ter tiae magnitudinis.

218. mers cedens canis oe-

i plano. Aversum enim antrum, est navis Argo , Pone canem sequens, &post euiti occidetas r illa autem contra navium metrem, aversa

& posteriore sui parte incedens in coelo describituri puppe scilicet , non prora.' AF si tritieeam , oec. J.

III . Praeceptum, De tempore

dicunt ut robuIIa ἐ' tum qu safrunient omnia multo plus' habent , quam legumina, virium a adeoque terram Τexigunt multo pinguiorem: clum quia inter ipsa frumenta ' primum locum te nent far & triti. .' iar: Ante tibi Eoae, c e. Tempus illud assignat ex du-. plici indicio : nempe post', oh casum cosmicum matutiis ni im Pleiadum , & ortum Jheliacum matutinium corona septentrionalis r id est , quandoPleiades descendunt Infra horisontem nostrum

occidentalem et eo momen-

-to, quo sol ascendit supra liori sontem nostium orienitalem : & quando corona'. septentῆionalis satis distat a isole ; ur possit expedire se sulsore solis de paulo a e

212쪽

P. VIRGILII MA ONIs

Gnosiaque ardentis decedat stella coronae; Debita quam sulcis committas semina, quamque

Invitae properes anni spem credere terrae.

Multi ante occasum Maiae coepere : sed illos Expectata seges vanis elusit aristis. Si vero viciamque seres , vilemque siselum , Nec Pelusiacae curam aspernabere lentis; ardens stello eo rona Ariadnes recedat prius i

quam deponas in fulcir semina debita se

quam properes committere Ipem anni terra r pugnanti. Plurimi incaeperunt ante occasum Pleia

dum , sed messis Jerata fefellit eos inanibus θi-

eis. Si autem seminas viciam , is vilem fa- fetam ; neque dedignaris cultum lentis Iuritia ν

elus omim , in horisonte alios ipsam Ariadnen, in orientali apparere et quod voelum transtulit. utrumque contingebat Uir--J Non a no-gilii aetate sub extremum bis, quibus tunc incipit fierι

Octobrem, nunc autem Ionisi conspicua ante ortum so-ge tardius. occasus eο-i-ilis ; sed a sole , cui anteacus dicitur , a κοσμοs mun- cum esset vicinior , nobis. dus s ortus heliacus, ab κλιες mane non apparebat , quia sol. Atlantidis J Pleiades, tunc ejus nimia luce deleia Vergiliae, v. t 38. Eoae. J Nonibatur. orientales hoc Ioco, quia ante serasum Maiae. agitur de earum occasu Monet ad sationem non enversus horisontem occideέ- se praeveniendum occatum talem 1 sed matutιn , quia Vergiliarum:quarum unam, occasus ille mane contin- appellat pro omnIbus,nem-git r ab iiως, auror , HIM- pe Marans, quae Mercurium heulum. ea Jove peperit in Cyllene rix. Gnosia. J Cretiea.'monte Arcadiae. Gnosus oppidum est Cretae 1 P. Si vero vietamque , insulae, in qua regnavit Mi- ρος- J IV. Praeceptum , De nos pater Ariadnes e quae a itempore serendae viciae, seseli. Theseo raptast ab eodem re- σ lentis. Viciae, vesidi Fas licta in insula Naxo, nupsit Ius , falsove. Lens, tintillet deinde Baccho et quibus in frequens in AEgypto , prae- nuptiis,cum L Diis omnibus sertim apud Petusium , opi- dona accepisset, impriminidum a quo extremum e se que coronam a Venere ; co- ψ ptem Nili ostiis,Pelufi reuingonam Bacchus, sive juxta I distum est.

213쪽

Πaud obscura cadens mittet tibi sgna Bootes ino 1ncipe , & ad medias sementem extende pruiuas. Idcirco certis dimensum partibus orbem per duodena regit mundi tot aureus astra.

Quinque tenent coelum zoaae et quarum' una co-xu eo

semper sole rubens, & torrida semper ab igni: - Bootes oecidens dabit tibi signa mn dubia r incipatunc , se profer sationem usque ad mediam Laemem. Ideo sol aureus gubernat , per duodecim mundii signa , orbem distributum in ranas partes. Qi naue α.ma occupant coelum , quarum una semper ru

ber fulgente sole, o semper incalescit ab ejus ardore.-

ras. Cadens mittet tιbi F. xime consequentis versus .gna Bootes. J Tempus hujus' hic sensus est Incipe pri- sationis consignat casu Boo- mam sationein a casu acroistae. Sed dubitatur quo Boo- nico Bootae, mense Novem iatae casu: Duplex enini huic bri ; & extente, sive remitis sationi convenire potest cos te secundam satibnem viamicus, dc acronicus: copi-ique ad mediam hyemem , cμs , cum descendit Booteso mensemque Januari v. Terrinfra horisontem occiden, tiam sationem mensis Mar- talem, eo momento quo soles' tii , quae convenit cum ocia ascendit supra Orientalem; casu Bootae cosmico, videtur quod contingebat tunc ini-,poeta non admittere. Delio Martiir cum drcturo, v. 68. De Boota ,

descendit infra bori sontem in quo Arcturus est , v. Is8. occidentalem , lodem mo- x s. stiinoue , cte. Jmento quo sol ipse i quod rana ζωνη, Latine cingulum, contingebat initio Novem-o faseia . quintuplex est': siebris. Et vero Plinius I. I8. dicta, quia mundum zonae tr. triplitem agnoscit viciar .. instar circumcingit. Media sationem:primam circa oc- torrida , ' inter utrumque casum Aristuri, quem indi- tropJcu comprehetiis , sema eat mense Decembri prio- per irineri subjecta soli, Prem esse . secundam circa qui nunquam ex ea excuria mensem Ianuarium; tεr- rit e extremae duae frigi 1 iam circa Martium. Igituridae : circulis polaribus, po primae' sationi conveniet iisque definitae r duae teni occaliis Arcturi, sive Boo- , peratae, inter torridam de tae , acronitus I tertiae costfrigidam lainc inde inter

214쪽

231 Quam circum extremae dextra laevaque trahuntdn- Coerulea glacie concretae atque imbribus atris. Has inter mediamque', duae mortalibus aegris Munere concessae Diviam , dc via secta per ambas , Obliquus qua se signorum verteret ordo. rea illam , ad dextram ct ad sinistram duae ultimo ducuntur, rigenus. glacie caerulea , vigris pluviis.

Inrer illas is mediam , dua benefixis Deorum da ro sunt miseris homimbus: ct arbita sessa es iniar has duas, qua o o Dorum/ oblique se volseret:

M8. ma secta , o c. J Zodiacus , circulus obliquus , , iis quo duodecim signa coeteilia spatiis Vtialibus dencripta stini. De. eo ilha quinisque notanda. I. Dividitur in partes . sive gradus, 36o. signa singula in gradus 3ci. ἡ quibus unum circIter gra. dum singulis diebus motu proprio sol conficit, ab occidente in orientem procedendo; atque ita uno cire iter anno duodecim signa decurrit. Interea dum communi motu, qui raptus. dire itur , ab oriente in occidentem procedendo , quatuor. 8c viginti Aorarum spatio orbem terrarum circuit. II. Signorum ordo ει nomina his versibus continentur. Sunι aries , tauraia , gemini , cancer, leo, virgo, libraque, porpius , arcitenens , caper,

amphora. , pisus. Quae quia

maxima ex parte animalia sunt , hinc. circulus Kndiaeus appellatur , a ζωδιον , animal. III. Mensi Martio respondet aries r in quem ingredi sol dicitur circa visesin n. Martii, siS-u . que totum decurrere, usque sub vigesimum Aprilis: quo

tempore irr taurum subit ratque ita fere de caeteris . .

IV. Obliquus diicitur , quia non distat aequalῖter a polis: sed per et onam torrida- transversus , utrumque tro', picum attingit, & aequa torem circulum bis secat. - Attingit in primo gradir: cancri tropicum septentrio-nalem qui inde tropicuseaueri dicitur : attingit in primo gradu capricorni troat picum meridionalem, qui inde vocatur rνο picus capri 4 corni. Secat, aequatorem iαπprImo gratia arietis, & in . primo gradu librae. V. Cura, sol pervenit ad tropicum cancri, circa tr. Junii; tunc nobis est aestas summa, sive , tolli ilium : Cum ad tropia' cum capricorni , circa ar c, Decembris I tunc hyemx summa, sive .: iiqudi' tropici dicuntur a vietrao 'verto ; quia sol quando eoa. rum alterum attigit , ad a I

terum Vertit cursum. Cunr,

vero sol pervenit ad sectios i nem arietis, sub ao. Martiti.

215쪽

iapo Mundus ut ad Scythiam Riphaeasque arduus adir

Consurgit ; premitur Librae devexus in Austrios. Hic vertex nobis semper iublimis ; at illum Sub pedibus Styx atra videt, manesque profundi. Stetit munias sublimis' attollitur versus Sothian se montes Riphaω ; ita deprimitur inesinam iis Ausrum Africa . Hie polus semper nobis altus es t sede illum Suxativa, o, umbra insema vident sub redibus

tune est aquinoctium veris num o cum ad sectionem librae 13. septembris , tunc est aequino tum autumna. is

2 . Mindus ut , INunc de polis disserit di qui sunt puncta duo circa quae

mundus volvitur , a 4ν,λέω merto , unda a Latiuis meriatices appellantur. De iis tria

dicit. I. Duos essὸ , nempe Borealem, εc Aus alem. II. Borealem semper a , nobis videri Italis , Gallis , &c: Australem nunquam a nobis videri sed ab iis quos appellamus antipodas ; Uirgilius manes profundos , ex ignatae vetustatis mente , quae sedem illam inseris tribuebat. III. Utrumque po- Ium describie r ' Borealem

quidem 4 coelestibus signis.

quae inde apparent, draes ne praesertim , & ursά gemina: de Australi, ut pote ignoto, conjicit i aut solem a nobis recedentem illuc abire, aut illic noctem ego perpe

tuam a

artes inundi septentrionales , Ecl. t. o. Arteia r Montes , ab ἀκρεs , suomusISic Georg. 4. 47r. Flerunt a Rhodopeiae inces. Riphaei. IiMmnes Sarmatiae Gropeae, nunc Moscovia r porrecti

versus Oeeanum Scythicum .,

ad , usque ostia obii fluvii :

1 quihusdam nunc appellamur. Sto . i. Lilyae devexus in Aua fleos. J Partes mur di dieria dionales designat per ven .rum, qai imie flat, Ava mum: de quo Ecl. 2 s e

Deinde per ipsam Libyam rterrarum antiqui orbis, vera, sus polum illum, remotissimam. Certe Libya- vulgo apud veteres pro tota Africaesumitur, a Liby2 Epaphi fialia , quae huic nomen stium dedit. proprie tamen Africae pars euva, quae mari medi. eterraneo , AEgypto , Tripot Iitana regione, & AEthiopia -

- circumcluditur : nunc re

gnum & de sertum Barca. 241. Si ae alsa, ctrc. J De inferorum fluvio, aut palude , AEn. 6. 3I3. Da

Manibui sive

216쪽

Maximus hic flexu sinuo se Habitur anguis ἀε s Circum, perque duas in morem guminis Arctos e

Arctos, Oceani metuentes aequore tingi. Illic , ut per bibent , aut intempesta silet nox semper, Se obtenta densantur nocte tenebrae; Aut redit a nobis aurora , diemque reducit et . Ad prium superiorem maximus draco voIυitur sinuos , in modum fluvii, eirea polum inter duas ursas: ursas, νε timent lavari aquis oceani. Ad polum inferiorem, aut profunda nox semper silet, ut aiunt, ct tenebra densantur ossa nocti : aut Aurora, a nobis recedens, illuc revertitur, se rasere lucem;

244. Anguis , cte. J sive

araeo. custos horti Hesperi dum a Junone constitutus ,

Nab eadem inccesum translatus, cum ab Hercule occi sus esset. Ecl. ε . 6 I. Is circa Palum vertitur: dc majoremi ursam cauda attingit; mino rem corpore complectitur.

Ursas geminas , quae nunquam deseendunt infra ho. xi sontem nostrum; quia vi. ciniores polo septentriona-Il , qui semper nobis attolia litur r ideo die utitur mi Dquam aequore tingi, id est ,

nusquam occidere ; more poetarum , qui solem dc ulla,cum occidunt, in ocearum decumbere fabulantur. Ohidius vero Past. 2. I9r .de majore ursa causam affert, odium Junonis'; quae , cum eam in coelum admissam doleret, Tethyn rogavit, ne unquam aquis eam suis Iavari permitteret. Deso utraque , V. I,g.

gendas. Et est familiaris poe- tis locutio. Sic Horat. Od. 2. 1. Illum aget penna meis

tuente solvi fama Iustertias r' id em , nunquam solvenda. 147. In tempesta silet nox. I Quasi ' intempestiva dc ad agendum incommoda; defianit enim eam varro l. s. L. L. cum tempus agendi ei nullum.' 249. . Aurora J Titanis Se terrae filia, Memnonis mais ter , ex Tithono , Laome-

sontis Trojani regis filio ,

quem sic amavit , ut eum senem herbarum virtute ad . juventutem revocaverit. Α

mavit & Cephalum, Roseos ei digitos tribuit Homerus;- roseos equos alii, sive bigas, 'sive quadrigas; quibus ap - rite diem & solem praecur. rere dicitur; iὰque Ob colo. rem subiubentem 5c a reum , inquem desinit saepe matutinum crepusculumis Unde & Aurora vocat4 est.

217쪽

iso Nosque ubi primus equis oriens amavit anhelis , Illic sera rubens accendit Iumina Vesper. Hinc tempestates dubio praediscere coelo Possumus : hinc messisque diem , tempusque serend. Et quando infidum remis impellare marmorais Conveniat ; quando armatas deducere classes, Aut tempestivam sylvis evertere pinu mi Nec friistra signorum obitus sp culamur & Ortuso. Temporibusque parem diversis quattuor annum. 6 eum primus oriens ms sat equis ansetanti n- Elis .mbens moerus aerendis era serotina. Ex his possumur pransere tempestates , caelo incerto : ex his, ct tempus messis, se ramus sationis:'quam do opportunum sit agitare remis infidum mare ro quando oportunum sit deducere classes arma Las , aut eεiuere in Disis pinum tempsivam. Nec fusera aonsideramus ortus , occasus Bderum , num dimensum aequaliter in quatuor tempestore1.2so. Equis oriens assavit, diversis Veri, aestatu ere. J sol persa sit halitu &assiatu equorum , qu, qua tuor ipsi a poetis assignan-riit; Tirois, a aris unis ;

, ab λίνω ardeo; Phlegan ab eomburst.2s r. Accendit lumina Vesper. J Vesper , prima stellarum apparet sero, unde cae-eeras dicitur accendere. De . . Ecl. s. 86. autumno , hyemi. Quasi, suseientem quatuor illis temporibus , id est, qui potest eas 'lii asi ex sese emittere ac supped itare ; sic aispud Cicer. par disserendo, pud Quintil. ρον laboribus

corpus Vel qua; idem mais 'lentem, atque quatuor ipsas tempestates; totim enim est aequalσ partibus ; sic apud Cicer. 2. De Fin rι. Verbum Latinum par Graco, re idem, valens. Uel quasi aqualirens dimensum in 'atravior par tes et quia silagulae, tres meno ses occupant. sic apud Cicer. in orat. 38. Verba me

Hoc est , tempore idoneo eaedendis arboribus; nempe decrescente Luna , post meridiem , si ne vento Austro , D quia tunc minus obnoxiae l

218쪽

Frigiilus agricolam si quando continet imber a Mo Multa, forent quae mox coelo properanda sereno PMaturare datus: durum procudit arator.*omeris obtusi dentem ,- cavat arbore lintres Aut pecori sgnum, aut numeros impressit acervite Exacuunt alii vallos , , furcasque bicornes , HI Atque Amerina parant lentae retinacula viti.

Nunc facilis tu a teritur fiscina virga tNunc torrete igni fruges, nunc frangite saxo Si aliquando pluvia frigida retine domi astrictum':

tunc licet multa oraeparare , quε postea festinuistis facienda assent sudo tempore. Amtoe exacuit duram aciem vomeris hebetati , cava n vitulas e ligno mel imponit notas pecudibus , ves numeras cumulis 's ugum. Alii acuminant alos , ct furcas 'bicornes; - ρwarant Amerina ligamina vinea flexili Modo confisa Dies eant Iros, imineo rubeo' anody coquite igne frumenta , modo ex terite saxo: 3 V.

Praeceptum , De iis qu-υ-berna ct' plumia tempestatera ricolis facienda sunt. 26r: Maturare. J Saepe si-1nificat , celeriter aliquid

acere r ut AEnt r. I I. rurate fugam apud Cicer. pro Cluentio r7I. Maturare' mortem alicui, &c. Hic tamen opponitur Verbo prope νkre ic significat aliquid cum maturitate dc otio, seu tbmpest ue , facere ; neque serius , neque citius. 262. Lintres. J Linter , vel tiavicula est fluviatilis, e tunica arbore exeavata ; vel Vas aquando pecori comparatum , ex uno item ligno ,

exsculptum: i

ficermis'. J Modiorum' numerum , vel tesseris in culpen

ido , vel saccis ipsis quibus continentur , appingem

16s. Amierina. J Ex Amo ria , civitate Umbriae : ubi frequentes salices. 166. RubeL Geta. J Vesqtrae, abundat circa Rubor' oppidum Campaniae a vesquae fit ex rubs, virgulti in specie. ni 167. Nune torrete , me. q Panificium intelligit ; quo frumentum molitur , a deinde pistum coquitur:Vel 'alludii ad morem Veterum,

qui frugibus sine pistura to stra vescebantur

219쪽

GEORGICA. LIB. I. xo' Quippe etiam festis quaedare, exercere diebus

Fas & iura sinunt: ri vos deducere nulla εγο Relligio vetuit , se Ieti praeteiciere sepem , Insidias avibus moliri, hacendere vepres , Balantumque gregem fluvio mersare salubri. saepe oleo tardi collas agitator aselli Vilibus aut onerat pomis et lapidemque revertens Incusum. aut atrae massam picis urbe reportat.

Ipsa dies alios alio dedit ordine Luna 'Felices operum. Quintam fuge: pallidus Orcus etiam fas ct leges permittunt facere res aliquas festis diebus r nulla religio prohibet derivare

aquas ex agris , cingere segetem septo , fruere δε- 'os avibus , comburere sipinas , lavare in aquis gregem ovium sanitatis causa. Sue ductor pigri asini dorsum illius onerat oleo , vel fructibus vialibus : rediens domum ex urbe refert molamiscisam , vel massam nigra picis. Ipsa Luna prabat dies varios varia serie prosperos ad ope

ra. Evita quintum diem: illo die Pluto pallidus,

VI. Praeceptum, De iis quis feriis diebus exescere licet arricolae. 271. Salubri. J Explicat Columella l. 2. a L. Fontifices vetant festis diebus Iana. rum causa lavari oves . nisi propter medicivam. IVirgilius ideirco ad ecit , 'uvio me sare salubri. Nempe, nou ut purgetur lana , sed ut cure-

mr .cabies. 274. Iapidemque, Grc. ἐχι-essam. J Lapidem molarem, sive molam, arte incisam,ut

fit usui terendis & molendis frugibus. s. Ipsa dies alios. erc. JvII. Praecepti m , De obser- PARS I. matione dierum felicium crinfelicium ..17 7. Pallidus Orcus.J Pro Plutone sumitur a Cicerone, de Nat. Deor. I. a . A Milo Italico , pro Cerbero Cane. Ab aliis proCliaronte porti tore. Male autem a plerisque pro Thestat ae fluvio , qtiena dicunt pinguem esse in modum olei, ideoque innatantem Peneo, in quem e Stygia palude influit. Fons erroris estHomeri versus Iliad. 2. 7sq. Oρκου γαρ Στυγος υδατος ἐτιν e ramenti enim territatis, a quae Sosiae , ritus est. Patet vero legentibus . id ab Homero de Titaresso amne ,

220쪽

Eumenidesque satae : tem partu Terra nefando Coeumque, Iapetumque creat, saevumque Typho ,1 Io Et consulatos coelum reicindere fratres. Ter sunt conati imponere Pelio Ossam Scilicet. atque Ossaeiroi idola in involvere Olympam: Ter pater exstructos disjecit nil natae montes. Septim 1 post decimam felix , dc ponere vitem , ass Et prensos domitare boves , & licia telae Addere. Nona fugae melior , contraria furtip. Furia genita sunt: ρrAterea Terra scelerato partu pro uxit, c, Coeum, Iapetum , cdi crudelem ' phoea , oe fratres conjuratos evertere caelum. Ter

videlicet conati sunt imponere Ossam Pelio, is injicere ossa frondosum Olympum ter Iupiter diasturbavit fulmine montes accumulatos. Sepcimu dies felix est , minus quam Grimus , , ad plantandam vineam , is ad subigendos boles ligatos , ad jungenda licia tela. Nonu

felix est ad praeirinstionem , O dversus furiis.

litem ante descripsit, omnino dici di neque illic, ὁρκ , aliud significare quam iuramentum s non fluvium. Diu cie quippe Stygiam palu dem , cujus Titaretius rivus , est , juramentum esse Deo. rum. Confirmatur vera haec

scmentia a Strabone , lib. 9. 178. Eumenides. J Furiae , sic dictae per antiphrasim,

versus Deos , ad Phlagram Macedoniae urbem, ausi pugnare et aggelias ejus regio nis , viciBaeque Thessaliae

neque enim in eo nomine . 8c e in unum coalescunt a

sed e & a : quippe est a Graeco , ubi ω cum non facit diphthongunt, seda cum Notetur versus Graeco more bis hians : Tersum conati , ere. 28 o. Fratres. J Gigaines νTerrae & Titanis filios. 18s. Licia tela. J EcI

SEARCH

MENU NAVIGATION