P. Virigilii Maronis Opera. Interpretatione et notis illustravit Carolus Ruæus Soc. Jesu jussu christianissimi regis, ad usum serenissimi delphini. Tomus 1. 4.

발행: 1714년

분량: 428페이지

출처: archive.org

분류: 시학

221쪽

GEORGICA. LIB. I. I r Multa adeo gelida mesius se nocte dedere:

Aut cum Sole novo terras irrcuat Eous.

Nocte leves stipulae melius , nocte arida prata so Tondentur: noctes lentus non deficit humor. Et quidam seros hyberni ad luminis ignes Pervigilat, ferroque saces inspicat acuto. Interea longum cantu solata laborem Arguto coniux percurrit pectine telas eas s Aut dulcis musti Vulcano decoquit humorem . Et foliis undam tepidi despumat aheni. Multa etiam melius successunt mmι, aut cumciser spargit rore terras oriente Sole. Noctu graciles arista, noctu fumum siccum melius secatur: humor tenax non deest noribus. Et aliqui migilant ad lucem noctumam Θberni ignis, , acuto ferro incidunt faces. Interim uxor Ieniens cantilenis gregum laborem addensat telam stridulo pectine . aut coquit igne liquorem aeulcis mini , o frondibus aufert Dumam ex unda eaeabi bullientis.

νiafurtis. J Opportuna servis captivis sugientibus , inquiunt aliqui. Melius,oppor- tuna itineribus , & peregrinationi r velox enim cursus fuga poetis dicitur , Seorg. 3. Lot. Ille volat , simular a. simul aequora verrens. la87. Multa adeo, oec. J VIII. Praeceptum , De iis quae noctu ac 2ιu , AE te at- ue is me melius p raestantur. Eous. J Lucifer , Ecl. 6. 86. . 132. Faces institat. J Faces e ligno minutas in vir. gulas incidit, spicarum & aristarum in modum , Ecl.

3. 29.

as . Pectine. J Pecten est instri intentum quo densatur

Describit autem hic vini coctionem; quod si ad tertiani

partem mensurae decoqua

tur, sapa dicitur : si ad dimidium , vocatur defrBram , du resinet, ex Plin. l. I . 9. Nota redundantem ultimam versus syllabam , qtiae cum prima sequentis verius elidenda est. 19s. Vulcano. J Pro igne sumitur , qui in ejus est tutelat Iovis & Jimonis fili uxfuit : ab iis e coelo propter deformitatem dejectus in insulam Lemnum , claudus e casu factus est, & ferrariam ibi fabricam exercuit, uxoremque duxit Venerem. Quanquam ejus ossicinam Virgilius alibi constituit , AEn. 8. 616.

222쪽

At rubicunda Ceres medio succiditur aditu , Et medio tostas aestu texit area fruges. Nudus ara, sere nudus : hyems ign)va colono 3oo Frigoribus parto agricolae plerumque fruuntur , Mutuaque inter se laeti convivia curant: Invitat genialis liycms , curasque resolvit. Ceu prcssae cum iam portum tetigere carinae , Pupp.bus & laeti nautae imposuere Coronas. 3os Sea tamen & quernas glandes tum stringere tempus Et lauri bacca, , oleamque , cruentaque myrta :Tunc gruibus pedicas & retia potaere cςrvis ,

At segetes flava sera tur media dia . ct m dia dia

frumenta exsiccata teruntur in area. Ara nudus,

semina nudus : frigus pigrum rei . t agricolam. Fer Demem vulgo agricola utuntur rebus per aesitatem compararis: is hilares agitant inter se mutua* epulas. Suadet hoc Dems volvtaria , ct curas relaxat. Veluti cum naves onerata jaMattigere portum , nauta hilares imosue e coronas pun bus. Attamen tunc tempus est colligere glandes quercinas , is baccas laurri, OIivas , ct myrta sanguinea. Tunc tem

pus es objicere periera avisius , , retia remisi

297. Ceres. J Pro segere hic accipitur, sibi pro pa-De. De ea , Ecl . 793oi. Genialis De s. J Ea, quibus intis νoluptas, genialia dicuntur : a Genio voluptatis Deo : unde dicimus genio indulsere, VoIuptati indulsere ; & senium defraudar , voluptate absti

nere.

sos. Presiae. J Iactatae mari tk amictae scopulis, juxta

rat externa navita merci ratem.

O . Coronas. J Reducet e navigatione coronabant naves : puppzs Praecipue , quia in potirema illa navis parte sacrarium erat. ios. Stringare. J Ecl. 9. 6 I. MIrta J Fructus Nyrt arboris, qui matvri denso rurbore nigrescunt.

3O7. Grubur pedicas. JLaqueos quibus implicantus pedes ; & gruibus posuiti pro quibuscuinque avibus a

223쪽

Auritosque sequi lepores tum figere damas ,

Stupea torquentem Balearis verbera fundae :3io Cum nix alta iacet, glaciem cum sumina trudunt. Quid tempestates autumni & sidera dicam Atque ubi jam breviorque dies , & mollior aestas, ae vigilanda viris vel cum ruit imbrifelum ver: Spicea jam campis cum messis inhorruit ι & cii in 3is Frumenta in viridi stipula lactentia turgent Saepe ego , cum flavis messorem induceret artis Agricola & fiagili jam stringeret hordea culmo a Omnia ventorum concurtere praelia vidi , pdsequi lepores avitos e tune temptas est ore udere damas, intorquendo Iora sivea Balearis fundae cum nix alta jacet , eum fluτii propellunt glaeiem. Quid enumerem procellas ct a fra autumni pquanam sint providenda rusticis, cum dies jam decrescunt ,- fas es mitior : vel eum ver pluvium desinit, eum Dica segetum jam intremi eunt per Ogros , eum frumenta plena lac e ιumescunι in culmo adhuc herbescente. Sape eum eolonus ἐκ roduceret messorem in segetes matu-

Istaret hordea paleis fragilibus:

ego vidi misceri pugnas omnium ventorum et

re. J Ordo est : tempus est, torquentem, id est. eum qui torquet verbera fundae , figere datiras. Negat Philar-νrius figi posse danias sun-a; sed tantum eum in loeutri compelli , ubi deinde Iaculis figantur. Qiiidni tamen plumbo e sit nais excusso perinde figantur, ut nunc figuntur exploso ex aesei seu bulis plumbo Sic enim

Ovid. Metam. a. 729. Non fetus exarsit . quam cum Tya-

volat illud in incandesiit

eundo. Balearides autem insulae circa Hispaniam sunt, Maior iιe εν Minorque rquarum incolae. fundae usu prae caeteris insignes , indenompn habere memor tursa βαλλέν iacere. Stupea verbera. J Funes E stupa contexisti , sive lora , quibus lapistave plumbum intorquetur.3it. aereid tempestates , oec.J V. PARs , De temsteis 'atum prognosticis : quibus praemittit rempestatum ipsarum description. m.

224쪽

Quae gravidam late segetem ab radicibus imi 3io Sublime expulsam eruerent Gita turbine nigro 'ferret hyems culmumque levem , hipulas ue voe

Saepe etiam immensum coelo venit agmen aquarum, Et foedam glomerant tempestatem imbribus atris Collectae ex alto nubes: ruit arduus aether,

31s Et pluvia ingenti sata lAta , boumque labores Diluit : implentur fos , & cava flumina crescular

Cum sonitu , fervetque fretis spirantibus aequor. iIpse pater , media nimborum in nocte, coruscyFulmina molitur dextra : quo maxima motu qua dissiparent in auras plenam segetem extima' tam radici ths r tam denso nimbo jactatat procella eclamos leves , Itepulas voIantes. SApe etiam ingens evia imbrium cad it de caelo se se nubes mari ad ecta colligunt tempestatem nigra pluvia :

elum altum minatur ruinam . etertitque largσimbre vera boum is eamtos fertiles : fosa implentur aquis , fluvii profundi augentur e tm s repitu , mare astuat fluctibus quasi ebullientibus. yviter ipse mediis in tenebris nubium , vibra

m ente manu tonitrua r quo tumultu latae

322. Agmen aquarum. J tamen ὁ meridionali parte, Vel, juxta Servium, motum Austro flante, praeter tim in di impetum significat : ut gruunt; dc mox dicetur . AEn. 1. 782. Leni 'ist . g- Ingeminanν Austri. II. Colmine Vel. juxta Poni- lectae ὸ mari , juxta Pomponium , copiam & mul .mponium 1 quia nubes E mari titudinem : cui astentior , & lacubus aquas colligunt. propter epithe tu in immen- III. Collectae ex aere Iis,l sum , quod potius copiae , mi: juxta alios communi,

quam motui convendi ter.

Collectae ex alto nubes. J 317. FervetqMe fretis. J Etya I Collectae ex septentrione&mmon freti apposilit. Fretum Aquilone , juxta Servium : enim est mare inter gemini quia septentrio sublimis no-ilitoris angustias compresbis; Auster , sive meridies, sum, ibique quasi feret ucens,

depressus esit at procellae'. dc spirans , d. ebulliens

225쪽

ue in Terra tremit r fugρre ferae , & mortalia corca Per gentes humilis stravit pavor : ille flagranti Aut Aetho , aut Rhodopen , aut alta Ceraunia telo Delicit : ingeminant Mistri, & densissimus imbere Nunc nemora ingenti vento, nunc litota plangunt. 33s Hoc metuens, coeli menses & sidera serva: Frigida Saturni sese quo stella receptet, Quos ignis coeli Cyllenius erret in orbes. terra emcutitar, fera fugiunt , humilis timo . dejicit undique menter hominum. Ille ferat ardenti fulmine . υel Atho . meI Fho open . 'vel ardum Ceraunia r .invalescunt Austri se pluvia coisls-αμα : jam EIIvε , jam litora foniunt muno vin-

tes. Hoc timens , observa inenses is . quam in partem abeat tardum astrum Satur- ,

vi et quor per ciriculos plane, a Mereurii magetur.

3 2. Aut Atho , aut ere. 4 l conjungitur, Zc hoc signifi-mbni ess in Macedo rat quos erret in orbes. Αmnia, imminens mari AEgaeo, i gnatur enim planetis orbis Rhodose in Thracia 1 Cerau l live circulus cuique suus. fila in Epiro, sic dicta, quia b Itaque Saturnus noxius est, frequenti fulminε propter'. 8c respondens capricorno , altitudinem seriuntur, a κ - ciet pluvias a respondens ρkυνδε fulmen. Legitur in i scorpio , grandines Mercu- aliquot codis. Athon: Elye- urius praesertim milia virtutero accusativus Graeca lege peculiari insignis . taliς eli, est Itων. Usu tamen Theo- qualis planeta cui oriti, Isocratis , Stragonis, movet: si Iovi , felix est: li&c. receptus est accusativus'. Saturno, funestus r unde mi-zέωicujus ultima hic bre.,Μister Deorum nicitur. Devis fit, nec eliditur, Graeco in Saturno , Ecl. 4. cmore i ut V. 28, Imponere 137. Ollenius. J Mercu Pelio Osiam. l rius , a Cyllenae Arcadiae 3IS. Frigida Saturn ἰ, e. J monte , in quo natus est , Vis astrotum , Planetarum patre Iove, matre Maia , imprimis , ad procellas de una ex pleiadibus. Bene eris

anni temperiem sane maxi- Jret: planetae enim septem , ma augetur, aut minuitur . ex quibus unus est , nomen vel prout variis' Ebdiaci si- habet a πλανη error : qu a

gnis qusique respohdet , &,non fixa, sed erratula sidera hoc significat quo se recep- l lunt. n s vel prout planetis allis l/ .

226쪽

Iνε Ρ. VIRGILII MARONI s

Imprimis venerare Deos : atque annua magnas Sacra refer Cereri, laetis operatus in herbis i

s o Extremae sub casum hyemis , jam verς sereno. Tunc agni pingues , & tunc mollissima vina rTunc somni dulces , densaeque in montibus

umbrae.

Cuncta tibi Cererem pubes agrestis adoret: Cui tu lacte favos & miti dilue Baccho r3 1 Terque novas circum felix eat hostia fruges,

- Omnis quam chorus & socii comitentur ovantes r

Frae' ne eois Deos, ct Annua saerificia persolvia magna Cereri , sacrificans in herbis fertilibus : sub

exitum ultima, Demis, jam sudo vere. Tunc agni sunt pingues , tune vina suavisma , runc somni dulces umbra opaea in montibus. Omnis resim juventus adoret tibi Cererem : cui tu misce mel eum Iacte ore vino leni. Et mictima propitia ter ducatuν eirea novas fruges, quam rotu Gomi, ct socii lati comitentur, 39. Sacra refer Cereri lCereri duo indicit sacrificia, vernum unum. iam vere sereno; alterum aestivum,neque ante faliem maturis qui fquam, e c. V. 347. Operatus. J Operari de facere , sine addito , est facere sacrificium, Eol. 3. 77. 343. Cuncta tibi , o e. JRitum describit sacrificii rem barmatis , quo solebant

arva ambire,& circuire cum

hostia. Quae vide fusius a. pud Tibul. I. i. r. Tibi. JΤuo jussu , tui causa , dcc. Jestque Latinis , ut & Gallis, i familiaris locutio. Sic supra lv. 4s. Depresio incipiat iam sum mihi taurus aratro inge

mere.

3 4. Cui tu iam favos ,

sacrificii materiem explicat : lac , mel, vin lin , hostiam: quae, juxta Virgil. 'Ecl. 3. 77. vitula crat: juxta Tibul I. l. a. t. agnus ἄjuxta eundem, I. Io. porcu=r

juxta servium, sus gravida. 3 4. Miti dilue Baechs. Constat ex Plauto Aului.

ac h. 2. s. s vinum a sacriis

ficiis Cereris abfuisse r cu igitur hic adest ' DouΣα in illum Plauti locum diis stinguit duo Cereris sacrificii r ambin vasta ν quae cum vino fiebant, quod patet ex Τibali L loco citato. Eleumna quae nuptiarum ejus memoriam celebrabant, ochaec fiebant sine vino di de iis Plautus explicandus est r Cererine hi sunt facturi nuptia equia temeti id est, mini. nibu

227쪽

opo RGICA. LIB. I. I T

yt Cererem clamore vocent in tecta e neque ani

Falcem maturis quisquam supponat aristis ;inam Cereri , torta redimitus tempora quercu, 3so Det motus incompositos, & carmina dicat. Atque haec ut certis possimus discere sgnis , AEst usque , pIuviasque , & agentes frigora ventos et Ipse pater statuit, quid mentirua Luna moneret , o signo caderent Austri, quid saepe videntes Agricolae propius stabulis armenta tenerent. Continuo ventis surgentibus , aut freta pontiis elamoritus invocent Cererem in rimum suam rnec ullus subjietat falcem matura segeti I prius-

suam edat motus. inconditos , se canat ea inain honorem Cereris. Et ut possimus hae cognoscere eertis indiciis , caloνem , e, imbres, ct ventos addu

rantes frigora; Iupiter ipse definivit , quid mensem Luna indicaret, qua indicio Austri quiescerent . quid

videntes rustici saepe continerent greges non longe a sabulis. Statim mentis orientibus , aut aquor maris

zuid menstrua luna moneret q signo, e t. Experienti. in his verbis: st d videnis tex agricolae . Erc. Incipit a prognosticis experientiae . Vertu 316. tum exequetuz prognostica astrologiae , do , sole & luna versu 624.

menta revocati sunt , bene. quo Iub bdere s vel melius .ficio Cereris. quo indicio intelligi possee 3ss. menstrua Luna i ventos deficere . . ustri proeQuae singulis circiter mensi- quibusirbet proe Ilosis ver bus currunt conficit : ut e tis r de iis Ecl. a. nim sol anni ; sic luna men- 3 6. continuo mentis surasiuin est praeses : unde &igentibus erc.JUentorum a mensis dii tus est a luna. fert prognostica XI. t. Agi- Monetque poeta , tempesta- rationem maris. E. Frag tum prognostica repeti posse . rem ὁ montibu . s. sonitum duplici e capite r ex astrolo- I litorum. 4. Murmur sylvagia & experientia. Astrolo 1 rum, s.Volatum mergorum

fiam exprimit his verbis: l e mari. 6. Ludos fulicarum

47. Cererem clamore et Dis

rent in tecta. 2 Ut eorum domino propitia sit velitque copiωsam segetesn , quae &Ceres ipsa dicitur , in ejus horreum inserri. 43. Et vercu. J ob memoriam vitatis prioris , nempe glandium , a quibus ad fru

228쪽

Incipiunt agitata tumescere, & aridus altis Montibus audiri fragor :/ aut resonantia longe Litora misceri, & nemorum increbrescere murmure 3so Iam sibi tum curvis male temperat Onda carinis :Cum medio celeres revolant eas aequore mergi, Clamoremque ferunt ad litora , cumque marinae In sicco ludunt fulicae: notasque paludes Deserit, atque altam supra volat ardea rilibem. Saepe etiam stellas, vento impendente , videbis

eommotum iiseipit inflari, uesccui fragis audiri ex

aliis montibus ἰ aut ripa procul resonanses pertumbari, murmur Disarum augescere. Iam tunc fucius dissicile se abstinent a aretis navibus vorandis , cum mergi revolant celeriter e medio mari , se emittunt vocem ad litora : is eum ma Vina fullea ludunt in arenae cum ardea relinuit paludes sibi nos s , is volat supra altam mo-em. Sue etiam , vento imminento , videbis stella

in arena. 7. Fugam ardea- frum. 8. Lapsum stellarum. ls. Nocturnos lucis tractus. l

xo. Palearum Volatum. II.

pli imarum in aqua collusio.

the tum ἡ Lucretio I. s. II 8. Aridus unde aures terget δε-nus. Siccus & acutus: qualis est arboris , cum frangitur.3si. Mergi. J Plongeons: aliis corvi aquatici dicun

tur.

ιει. Fulieae I Fou rues , pontes d eau : anatibus non admodum absimiles. 464. Ardea. I Heron : epra perum genere , quae altius volant; unde dicta qua-

oee. J Consentiunt omnes nullam coelo stellam labi , sed hoO E vulgi mente dictum esse . cui Iabi videtur.' Lapsux autem iIli juxta PR-nium. l. r. S. sunt redunda.

tiones quaedam: humoris it lius , quo aluntur stellae; ut' in luminibus accensis liquoi ' re olei videmus' accidere εJuxta Serviunt', sunt parti culae quaedam ignis aetherei,

quae decutiuntur vento Veis hementiore , cum altiora i conscenderit. Nugae. Juxta Aristotelem , sunt terrae ex

halationes aptae ad conci pie iam ignem : quae ad mediam usque aleris' regi nem eductae', illic , circuma fusi aeris frigore compres- sae , ignescunt.

229쪽

praecipites coelo labi : noctisque per umbram Flammarum longos a tergo albescere tractus r pe levem paleam & fron tes volitare caducas r Aut summa nantes in aqua colludere plumas. At Boreae de parte trucis cum fulminat , & cum Eurique zephylique tonat domus ; omnia plenis Rura natant fossis , atque omnis navita ponto

Humida vela legit..Nunquam imprudentibus imber - Obmit. Aut illum surgentem vallibus imis 37s Aeriae sugere grues : aut bucula coelum Suspiciens , patulis captavit naribus auras rΛut arguta laeus circumvolitavit hirundo rprecipites cadere ὸ eaelor se longos tractas lucis a bescere a tergo , per tenebras ninis: spe ρaleas leves , , folia caduca votitare , aut plumas na- Lantes in superficie aqua agitari. Sed quando fulmen ea it 'a regione Boreali , se quando regio Eurizephyri tonaae; omnes eampi inundantur fossis piauis : se omnis nauta per mare eolligit vela humida. Nunquam pluvia incautis nocuit. Vel illam υementem grues aeria fugiunt ex imis Callibus: vel juvenes coelum uJleiens hausit aerem naribus patentibus : aut hirundo eanora volat cirsa lacus et

37o. At Boreae de parte , Te JPrognostica pluviarum colligit. XII. t.Fulmen a Borea , id est , septentrione.

. Concurium Euri venti orientalis: & Zephyri, venti occidentalis. 3. Fugam gruum ἡ vallibus. 6. Hucu-

Iam captantem naribus auis ras. Hirundinem, lacus circumvolitantem s. nas Coaxantes. T. Formicas ovaὰ latebris educentes. 8. Ar cum coelestem. 9. Corvos rauce crocitantes. Io. Mari- lmarum avium ec cycnorum lfrequentes sub aquis demersiones. it. solitariam corni4 cum in. arena discursati ne T. I x. Fungos in lueerna

concrescentes.

71. Eurique, e .J spirat ab oriente brumali. Latinis Vulturnus appellatur ex Plin. . I. a. 47 De Zephro, Ecl. f. Do Borea , Ecl. T. s r. Numquam impruden 'tibus imber ab Dit, .c. J Nun, quam incatiris nocuit r quiae

tam clara dat sui signa, uel quibui cumque nocuit , u

230쪽

Et veterem in limo ranae cecinere querelam.

Saepius & tectis penetralibus extulit ova 38o Angustum formica terens iter r φ bibit ingens Arcus : & e pastu decedens agmine magno Corvorum increpuit dens s exercitus alis. Iam varias pelagi volucres , & quae Asia circum Dulcibus in stagnis rimantur prata Ca=stri, 31s Certatim largos humeris infundere rores ;Nunc caput obiectare fretis , nunc currere in undas, Et studio incassum videas gestire lavandi.

rana in limo ranunt antiquum querelam. Sape se . mica fodiens pamam viam exportat Ουa ex intimis vernulis : ct haurit aquam magnus arcus coelestis: turba corvorum rediens e pasu magno numero .

strvis densis alis. Fraterea videre potes diversas aves maris, se qua circumvesigant Asiana prata in mollibus paludibus Caystri, certatim aspergere humeros multa aqua: nune objicere ea ut fluviis, hunc eum

rere per undas, ctfrustra agitari desideria laιandi se.

378. Et Al luditur ad metamrphosim, qua Lyciae rustici in ranas

commutati sunt: cum LatΟ-

nae , Dianam & ApoIlinem liberos sinu gerenti, & ad lacum prae siti accedenti , convicium fecissent. Ovid.

Metam. g. Nunc quoque tur

pes litibiis exercent tinguas strussoque pudore , qωamvis

snt sub aqua , sub aqua maistidicere tentant, ree. 38o. Et bibit ingens arcus. Jvulgus veterum putabat arcum coelestem , sive Irim .haurire suis cornibus aqitam e fontibus , eaque nutriri. Unde 3c eam Iunonia nunciam finxere , id est , aeris. i. Et quae Asia circum , lyc-ὶ lacnos intelligit: seequentes in Caystri ripis rc a 'ν , vel Oa serus , fluvius Asiae minoris , nasceri, in Phrygia majore , trajectaque Lydia , per Iohiae IN

fluens. Asia palus & opplindum inter caseum flainvium , & montem Tmolum, qui est in contato Lydiae de Phrygiae' majoris r primam syllabam habet longam a vero , mundi pars, brevem. Rimari est cibum

per terrae rhnas vestigare, vermiculos, &c. Stagna hic.

prata sunt , in quae Caystex exundat, ic in quibus stant resides aquae.

Quia cycnorum candori ui-hil addi per lotionem P.

SEARCH

MENU NAVIGATION