장음표시 사용
141쪽
Pro tempore inter datas duas eras elapso verum mota tabiarum fixarum. Iongitudinu longiorum propiorum inues rare. Igitur pro tempore quod datis duabus intercurrerat eris aequalis fixorum siderum longitudinumqs longiorum ac prospiorum motus per x. propositione numeret.Deinde per xviii, propositione motus accessus c, recessus nonae sphaerae seu primae trepidationis pro eisdem duabus aeris calculandus est.Prqterea cum eisdem motibus primae trepidationis ex tabula differentiarum aequalis diuersid motus fixorum siderum, qua quis dem tabulam praecedens propositio explicauit pro eisdem ae ris differentiae aequalis apparentiso motus fixorum siderum sunt sumendae eo modo qui circa tabulas altansinas aut alias tabulas de mediis planetarum motibus satis superq; enarrat. His itaq; comparatis aequalis fixorum siderum motus prodato temporis interuallo elicitus adiiciatur differentiae aequalis apa parentim fixorum siderumotus pro aera posteriori comperstae,deinde ex hoc aggregato eorundem motu differentia de matur,que priori seu antiquiori aera debetur. Quodq; hac de tractione relinquitur,verus est motus fixorum siderum ac longitudinum longiorum propiorumq; inter datas aeras ab eisdesideribus ae longitudinibus confectus. Pro declaratione huius praeceptionis tale sit exempludi esto intentio inter aeram Pto iemari atq; annos domini imo. completos verum stellarum noerraticarum,S virium longitudinis longioris scilicet breuio
risin motum calculare Constat autem ex propositione iiii. . Dio vera non erraticorum siderum loca comparasse ab initio
annorum Clixisti completistromanis annis p. ci diebus iiii. his detractis ex nostro oeuo id est ex praemissis annis item hi sextilibus seu hromanis ireto.resident anni bisextiles reperte cti 3po dies 3i3.qui intersunt aera Cl.Ptol.nostraeq; aetati id est annis dominica incarnationis imo consumatis. Cum eisdem istac annis 33 o. re diebusas facto introitu in tabulas aequa iis motus stellarum fixarum at longitudinu propositioni ix.
subiectas,pro eisdem anni 13 o. re diebus 3i3. elicitur aequalis
142쪽
fixorum siderum motus gradu aestin primoriam minutorii xiiii
secundorum iiii tertiorum xxxvi. Rursus iuxta propositione xviii. pro aera C Ptolemaei motus trepidationis nonae sphaers datur gradus xlx. primos minutomlvi. secundorum Alii qui hus ex tabula differentiarum aequalis apparentism motus stetitarum fixarum praecedentis propositionis competunt minuta prima xii. secunda x. Prsterea per eandem propositione xvii. pro annis Christi saluatoris nostri feto. completis motus trepidationis nono sphqrte datur signorum Ui. gra. i. primorum mi nutorum Nix. secundorum xxxii. ilibus ex tabula differentia, ruinaequalis apparentisi mollis rixorum siderum praeceden eis propositionis respondent gra.vi.mintita prima xlv. secuda Ivii tertia xx his additis coemotu aequali stellaru fixarum lorugitti linumc supra comperto conficiuntur gra xx. m. prima xxix. sectindum . his denig detracta aequalis apparenti scymos tu fixoru sidcru differentia pro aera Cl. Plo. idest m. xii secuda
larum non erraticarum S utrium longitudinum propioris vi delicet ac longioris solis o quattuor planetarum consumatus, inter aeram Ptolemari atm annos domini lyTo completos. Prodato igitur tempore inter datas duas aera elapso verus motus e c. ut supra quod efficere oportuit.
Stellarum non erraticarum ac longitudinu longiorum prospiortimm vera in odiaco loca pro dato temporis mometo os parare. Sciedu tac estis, fixor sideru in odiaco loca C sto. verificauit pro annis dominicq incarnatiois' ' Sc diebus iiii. velut id liquet ex lib. vii. suae magnae construetionis similitet re ex libro octatio eiusdem constriictionis. Et post Ptolemae timeortindem fixorum siderum loca Alfonsus Hispaniartim a stiluem rex pro annis citisdem dominicae incarnationis IT l. bisextilibtis seu tironianis ali diebus lyT. perseetis veriticauit. Quicunc itacli voluerit pro dato ali sti temporis momento stellaru non erraticaru vera in odiaco loca constituere, is per Propositionem XX. veru computet earundem stellarum motu
143쪽
ess confectum, inter Ptolemaei aeram atq; datum temporis momentum,qui quidem fixorum siderum motus aggregand' est veris eorundem siderum locis a Cl. Ptolemaeo comparatis si datum tempus Ptolemaei aera posterius extiterit,aut demens dus si eandem Ptolemaei eram antecesserit,& vera fixorum se derum in Todiaco loca pro dato teporis momento constabunt. velut se libitum fuerit vera stellarum non erraticarum in Todis
aco loca numerare pro annis dominicae incarnationis Irgo. copletis. Igitur pro annis i 3To re diebussa completis atq; ab aera tot v sep ad annos domini i mo. praeteritis per propositisonem xx. verus fixorum siderum motus numeret,qui persansdem propositione existit graduxxx. m. xvi s.lii. quies additis ad vera fixorum loca siderae Ptolemaeo comparata, vera eos rundem siderum in Todiaco loca emergent datis annis it To.
a Christi natiuitate complet Uerbi gratia. Si eius rix sideris quod gCecebasiliscus latine leonis cor appellat.loco peritos lemae depraehetita gradus adiiciant XX. m.xvi.s.lii emerget verus eiusde sideris in odiaco locus in signo 'traduxi xxv. in xlvi s.lii eode modo pro datis annis Iseto perfectis aliovfixorum siderum loca in odiaco vera fient perspicua illorum videlicet locis singulis a Ptolemaeo numeratis addendo gradxx minuta prima xvi. re secunda iis Maud aliter vera fixo
rum siderum inetodiam loca comparabimus per vera eorum
loca uuae habentur scripta in tabulis Alfonsi regis. Nam intexeiusdem regis aeram, atq; propositum temporis momentum sumpto interuallo,Pro eo per propositionem xx copulandus est verus steli artim non erraticar motus,qui congregatus ins
lis stellaru fixarum locis ab Alfonso rege construitisJ datu
potis momentu Alfons regis aera posterius extiterit, aut ablatus si prius eadem aera fuerit, vera fixorum siderum et disco loca pro dato temporis momento exhibebit velut si sit resentio stellarum non erraticaru vera in signifero loca ex ashulisAlfonsi regis pro annis ITTO.completis numerare. IgitUr eiusde fons egis aera a saluatoris nostri natiuitate existes
muri bisextili usi.dicium, set. deducta annis Ino.hil ex
144쪽
essibus ab eadem natiustate computati relinquetur anni item
hisextiles Tis8. dies I .qui Alfonsi regis aera ruid annis a nastiuitate domini, seto completis intersunt, pro hoc temporis interuallo per propositionem xx. verus fixarum stellaru mos tus datur graduuii primorum minutos viii secundorum laehis aggregatis ad vera earundem stellarum loca perAlfonsum
consistuta,vera fixorum siderii loca in odiaco emergent prodatis annis ireto. a Christi saluatoris nostri natiuitate numerastis Misdem denio graan. m. vii s. lii exempli gratia ad dicti basilisci regi sideris verum in signifero locum ab Alfonsoccisti. sultim agregatis, idest ad signa iiii gradus Nix minuta prima
xxxviii emerget verus eiiisdem basilisci locus in signo leonis gra. xxii. minutorum primoiv xlvi. secundorvilii. penitus idem inquam verus locus ei, qui per superiorem computu ex Clau. Ptolemaei compertus fuerat tabulis
Qtrod precedentes tabulae seu canones de motibus octauae sphaerae seu fixorum sidertim veterum astronomos; conside rationibus super veris locis stellarum non erraticarii plurimucongruant quibusdam exemplis comprobare Primtim sequebit eosdem canones congrtiere considerationibus rati. Nam vel trisco Iermetis refert in stia magna constriictione diacmone vii capite ii ab Arati consideratione se ad Ptolemaei aeram qua ipse fixorum siderum in signifero loca verificauit fluerant anni non bisextiles Ecy.quibus per x propositionem de aequali stellam fixarum molli Opetunt gradus i. m. xxxix. s. vii lus addita earundem stellaru aequalis apparenti si mot differentia pro aera Ptolemaei idest mutis primis xii tecudisi fiunt gradus rei. msi. s.xvi. Rursus Gy. annis ante Ptol. v rificationem .idest tempore considerationis Arati Trepidatio nonae sphaerae per x viii. propositionem datur signor1xi grad. xviii primora minutorii xliiii. secundorum iv.quibus per xx. propositione deditiersitate aequalis diuersicymotus congruunt m.lii.s.lin his demptis ex gra. ii. Easi. s. xv emanent grad. iu
m xlvii. secunda xx veri motus fixorum sideru ab Arati cons
145쪽
c Livsideratione eorundem fidem usq; ad Ptolamaei verisicationem
idest fixorum sideraeverus motus qui debetur annis etcs eodecongregato ad verum ipsius basilisci idest cordis leonis locum quem Aratus constituit in grad. xxix minutis primis l. cancri prouenient gra. ii.minuta xxxvii,secunda xx.leonis,verus scilicet locus eiusde basilisci pro aera Ptolemaei.At canone Pio lemaei iuxta obseruatione ipsius,eandem stella ponunt inara. ii.m.primis XXX p. Igitur canones mei superaret Arati obseruationem minutis primis fere vii.quae pro tanto temporis spascio sunt floccipendenda Preterea Ptolemaeo referente in ductione septima magno constructionis capite iii. Timarchis sua inspectione reperit borealiorem stellam trist in fronte Scorpii in gra ii eiusdem signi Scorpii, ab eadem deniq; Timarchidos inspectione usq; ad Ptolemaei stellaru fixarsi verificatione flv xerui anni liromani S. dies xliii. fere quibus de motu e quali fixorum sederu debentur grad.iiii.m. xvi. s. v. his addita diste rentia aequalis diuersid motus stellaru fixarum pro aera Ptole
trepidatio nonae sphaerae pro inspectione Timarchidos est, ire norum,.gra.x Uu .Q.x Ui.s.xxv. quib' de diuersitate e quatis apo arentisq; mot fixoru sideru competui .xxxi. s.X.Lxxxii. id ablatis ex gra. iiii.m.xxxviii. secundis xiiii. residebit verus fixorum sederum motus inter Timarchidem re Ptol.gra.uis.m vii. s. iii.t. xxviii. his additis ad verum locu fixi sideris quod in fronte scorpii borealius est, quem quidem locum Timarchis considerauit. prouenient gradus vi.mimita prima via secundati At Ptolemaei canones ponunt idem sidus in grad. vi minus
sideris loco.minutis primis xiv.Deniq; idem Ptol.libro seu disctione xi.capite iii in magnae constructionis refert,stellam taxat quae dicitur asinus meridionalis in anno lxxxifica morte Alexandri magni fuisse constitutam in gradibus u.m xxxiii
et ut Antam sideris obseruationem e Ptolemaei
consideratione fluxerant anni hrom
et motu aequali stellaru fixarum conuemunt grad. u.m.QUL
146쪽
teretiae aequalis apparentim motus stellaru fixarum pro aera Uto Prouenient gra. iv.m.lvin. s.xlv. Trepidatio nonae Phere: Pro lxxxvi. annis a morte Alexandri magni ex praedicto cano ne propositionis xvii.existit. Signor xi.gra. v. . xxx. s. XXXi,
quibus ex tabula disterentiar aequalis apparetimi motus stet,
Iara fixaru congruut m. xvii. s. v.t.xiii. his demptis ex gra sit. m. ivv. s. xlv.relinquit verus fixoru sideru motus a lxxxiii. ansns a morte Alexandri magni, si ad Ptolemaei aeram gra. iii. m. xxxix. s. l. his demptis ex eiusde asini australioris vero loco quem Ptolemaeus numerauit relinquetur grad. vii. minuta pruina xl. Cacri in quibus eade stella asini australioris pro Ixxxiii.
annis a morte Alexandri magni collocata considerata fuit, verum hyc meus computus superat vetustam illam considerastronem m. primis vii. fere Benim in eodem capite tertio librivit. seu dictionis septime Almaiest Ptolemaeus narrat,m anno
Nabuchodonosoris r . die quinta mensis Tybi qui est quinatus aegyptiorumensis in nocte quae antecesserat diem sextum
eiusdem mensis Tybi fixum sidus appellatu aschemech iner
mls,graece vero potrygetes idest vindemiator, sed latine arista ab eodem Timarchide consideratum fuit in gradibus xxsi mi nutis primis xx. virginis. Et quonia differentia anno Christi atq; Nabuchodonosoris iuxta Ailansnas tabulas existit annorum non bisextilium p γ dierum 13 I seu bisextilium annorupq s. dierum 3lo. Ideo consideratio haec facta fuit ante princi pium annorum Christi saluatoris nostri romanis annis 3. diebus Tyγ.completis, atq; ante Ptolemaei aera antiis bisextilla hu T. diebus gyo. completis . his de medio seu aequali motu fixorum siderii debentur gra iiii minuta prima xxv. secunda Iun. quibus addendo.m xii. s. ix. differentiae ae alis apparentisin motus fixorus derum pro Ptolem ci aera,emergent gra iiiii xxx m. s. vi. Et quia pro tepore Timarchidis motus trepidastionis primae existit s. x grad.xxvii minutorti primorii xlvii.
secundorti vi. Igitur disserentia aequalis diuersim motus stellas rum lixarum pro tempore eiusdem Timarchidis erit, primoru
147쪽
s. vi.residet gramii.m vii.s. vii verus no erraticoraesideruis tus pro hromanis annis. T. ec diebus Sm coplatis inter Pt lemaei Timarchidisc obseruationes.Eisdem denim gra iiii. m. vii. s. vii ablatis a vero Aristae loco per Ptoleme considerasto numeratoue relinquutur ra.xxii.m.xxxii. s.lii virginis vesrus eiusdem Aristi in signifero locus a Timarchide prope cossideratus. Verumtamen iste meus calculus superat Timarchi dos obseruationem minutis primis xii.Perspicuu igitur est pre: scriptos meos canones super motibus stellaru non erraticaruvetustis illis considerationibus plurimu accedere,atd a Priscorum geometraru seu astronomos inuentionibus super verisfixorum fidem locis in odiaco pauculis admodum minutus differreae iccirco eosdem canones veterum mathematicorum considerationibus de stellis fixis valde congruere. Quod has ctenus memoratis exemplis ostendisse oportuit. e Corolarium. Hinc etiam liquidum fit,nominore fidem tribuendam elle
meis canonibus super motibus o veris locis stellarum no eraraticarum, quam priscor astronomo inspectionibus aeram uentis de eisdem veris fixorum siderum locis Nam id priscarudestellis non erraticis obseruationu illarum fidem haud parci infirmat.quonia aliquae illaru calculuae praemissis canonibus rabidis factum superant, quaedam autem ab eodeni calcuo deficiunt Si enim omnes illae veterum obseruationu de stellis
a me calculo ex dictis canonibus faeto simul uniuersae deflac en aut eundem calculum pariter omnes superarent.ostensum est autem in praemistis veteres obseruationes partim deti ce Iartim superare computum ex pr(dictis canonibus meis
imisueti is quet de considerationibus Timarchidis,que: etet ista dicto a computo meo deficiunt,super steis
148쪽
herent pariter vinci a meo computo aut pariter eundem exstis Perare. Non igitur minor fides tribuenda est meis canonibus, quam veterum inspectionibus Scinuetis. Quod hucuso volui praedictis declarasse exemplis,
Ob mutationem maximae declinationis solis plurimu consueniet subiicere decima sphaera eius c eclipticam cuius cancri capricornio principia super magno orbe per initia cancri eccapricorni eclipticae primi mobilis ipsius* polos descripto ascendant descendanti secti trahentes ipsius nonae sphaec ecli, Pticam. Supposito namg unicis paruis circulis in concaui tale primi mobilis super capitibus cancri capricornig ecliptuca eiusdem primi mobilis descriptis in quibus initia cancri ccapricorni notas sphaerae gyrarent velut ostensum fuit in theo
rematibus superius demonstratis consequens esset maximam solis declinatione xxx. annistromanis seu bisextilibus, die hus Ioet. v scp ad annos anatiuitate Christi saluatoris nostri cir citer continue augmentata fuisse ita ut pene ad coo an nos post Ptolemaeu. Eadem maxima solis declinatio cretusi et super grad. xxiii minuta primati secunda xx quantam videliscet maxima solis C Ptolemaeus repetit,cretiisset inquam gra. iii minutis primis xiii. Nam per corolariti propositiois xvii. Re
uolutio trepidationis noni sphaerae super dicitos paruis circu iis integra iit annis bisextilibus bos , quorum quarta pars exi stit annoq; Rc .ci dimidii fere, tribus si detrahantur anni idydies I p. sui lapsi fuerant ab initio reuolutionis eiusdem trepi dationis, si ad Ptolemo, obseruatione remanent annis sis fere. quibus post Ptolemaeum exactis maxima solis declinatio creuisset super eam qua Ptolemaeus obseruauit dictis gradib'ii. minutis primis xiii ita ut maxima solis declinatio annis sysab Ptolemaei consideratione praeteritis fuisset graduii xxvi. minutora primorti quattuor. Quod dum valde absorduest, atocontrari uillis considerationibus super maxima solis declinastione prope annos 'i post Ptolemceum factis idest circiter an
149쪽
nos domini ALCuncti nam ala onomi illius aetatis suis seooationibus minorem inuenerui misima solis declinatione ea qua Ptolemaeus inuenerat Asbategni namg qui anno a morte Alexindri u's aut circa annos Nabuchodonosoris Netd seu circiter annos domini8 8.siderales peregerat inspectioes misnorem reperit quantitatem maximae declinationis solis, quam Ptolemaeus inuenit,maiorem tam reque hac nostra aetate obsseruatur.Parem deniq; maxima solis declinatione reliqui elusidem aetatis siderales inspeetores de praehenderunt, quae videliscet minor esset maxima solis declinatione qua Ptolemaeus despramendit,maior autem ea,quq nostro hoc cetio obseruatur Ita circo necesse est,supponere decimasphaeram eiusdeclipticam cuius capita cacricae capricorni ascendant descendantq; ab inistiis cancri capricornig primi mobilis in magno circulo per easdem initia cancri in capricorni id per polos eclipticae primi mobilis eunte,quibus quidem ascensu oc descensu cotraria quadam ratione saetis ecliptica nonae sphaerae retrahatur deprimas curve ne nimium subleuetur, prohibeature ne magis descens dat submittaturin qua veritas obseruationi u maximo declinatisonis solis admittat. Tales deniq; ascensus rudescensus eclisuticae huius decimae sphaerae,Trepidatio secunda, seu trepidatio decimae sphaerae posterius appellabitur.
Theorica trepidationis decimae huius sphaerae ecqua ratide se habeat ad tropidationem prima quae nonae sphaerae competit, at ad primi mobilis ecliptica succinctim explica1 e. Sit igitur ecliptica primi mos hilis ab c.&b. punctus caput cancri primi mobilista sectio circuli magni de
150쪽
xcapita cacri Sc caprieorni primi inobilis sit d b, dc polo
interuallo autem a di existente gradu iii primoru siautorum xxiiii scriptus partius circulus a d. e.Et quonia per construetisonem duo plana duoru orbium a b c d hi ad rectos angulos seinuicem secant igitur ah c. ecliptica re orbis magnus db e. Per polos atq; capita cancri capricornicieiusdem ecliptice scriptus diuidunt paruu circulum a dae e. in quattuor quadrantes aequales qui sint a d. d c. e. a. Sit deniq; c. sectio occidentaliseca orietatis sectio cclipticae a b c.primi mobilis atq; parui circuli a dae e. ursus ecliptica decimae sphaerae sit fg h. Scitine 'g. caput cancri eiusdem eclipticae maginandumqs est g. polo, aloemacio fg. subiecto graduuite iii primorii minutoS xxiii. descriptii esse circulus h h. partiti in quo nonae sp hqre eclipticel m. caput cancria circumuoltiatur describens sua circulatione partiti fit h. circuitu Intelligamus deinde grinitium camo eclipticae decim e sphaerae in magno circulo dies e. neutiqua ab eo recedens ab e. puncto ascendere, si id d. punctilm,quocum accesserit iteraeversus e. punctium in eodem orbe magno dies e paulatim descendere, strua e ptinctum , deinceps ut prius fieri eiusdem g capitis cancri decimae sphaerae ascensum ab e. puncto, struald. Tali denid descensu quado ecliptica fati decimae sphaerae constituitur in plano eclipticae ab primi mobilis.Comunis sectio velut C eclipticae decimae sphaerae N parui circuli a dae e. occidentalis regulari oc aequali motu a puncto descendit, sc3 ad punctu e. in quo ecliptica decimq sphaearae contingit paruum circulum a d. e. ac deinde sectio eitisdem eclipticae , parui circuli a d. e. orientalis aequali rursus mota ascendet, si ad a. punctum, S tunc planum eiusdem ecliptice decimae sphaerae iterum consistet in plano ecliptica primi in hilis, ac inde eadem stelio orientalis regulari motu paulatim ascendet, usq; ad eiusdem parui circuli a die piinctum d quoi tertim ecliptica decimae sphaerae tangit eundem paruu circiis
tum a d c,. post haec ecliptica decimae plumeo parui circuli adce. sectio occidentalis regulari atqtialiue motu descendetvstyadc.punctum, id tunc Planii ecliptica decimae sphaerae