Dissertatio peripatetica de epico carmine. Auctore Petro Mambruno Aruerno è Societate Iesu

발행: 1652년

분량: 378페이지

출처: archive.org

분류: 시학

111쪽

go DISSERΤAT. PARI L. dium, neque finis , aut est, aut fingi potest Nequidquam etiam se animi cruciat Benius, qui haec definitio circulo globove, aut orbi Congruere possit; huius enim rei, id difficultatis prudens Aristoteles illi recte consuluit; cum addidit in definitione initi, Et εh, ἐν no .. Nam s zἴ conueniet, si res quanta sit eXtra Orbem ; γοεο ι, si cum orbe. Etsi enim in orbe nusquam principium , & finis sit , Vbique. tamen principium finis a vi & potestate rotionis fieri potest. quae res in intelligentias non cadit. Cum enim molis expertes sint, non est, cur in illis initium, medium , dc finis esse fin

gaturia '

r i a , q- ex necestate post aliud quippiam non est, alpsi am aliud quippiam ex rei natura aut est, aut st. Pacij versio est. Principium istud esse dicimus , quod non necessario postoliud est, contra posterius aliquod esse, vel fieri natum est. Contaminat, ic labefacit sententiam haec tralatio. Nam ex Pacianae versione conficitur, Ut principium p*ssit esse post aliud. At cum ex verbis Aristotelis principium ita sit,

112쪽

DE MATERIA EPOPOEIAE. 8a ut necessarid non sit post aliud. Posteriorem istam partem nihilo melius Riccobonus vertit. ait enim. Post illud autem aliud esse cona 'tingit. quasi haec cum istis Conueniant δ'εκὸμο ετερον πιφυυνεh, αγrae v. Sed in istis in- terpretationibus diutius morari non licet. Ad rem redeo. Schola nostra bene, Sc ad mentem Aristotelis sic definit initium rei quantae; est ipsa res quanta , quatenus non eXtenditur in anteriora. atque haec definitio in v-tramque quantitatem continuam , & discretam quadrat. III. FINEM sic definit Aristoteles. Tελ H

contrariam sortitur definitionem , qu7pe est res jsa , cui praeest aliquid, aut ex necessitate, aut ut plurimum; oe quam pone jequitur nihil. Recte monet hic Robortellus ε ζ πλυ additum esse, causae finalis gratia , in iis, quae agunt ex intelligentia. I v MEDII definitio haec est. Mἰαν Ο ὐ Mem αV., ετεροι Medium est , quod

post aliud est; & post ipsum est alterum quid

dam a

V. QVANTVM Toti praestet d quod per-

113쪽

81 DIs SERTA T. PARS I. sectum dicitur , Philosophus docet. Nam ea res, Cui nulla pars deest, tota est; etsi eius partes male inter se cohaereant & fuerint. At perfectum id dicitur, ut vox Latina indi Cat , quod Vltimam manum recepit, δί rei est non rudis adumbratio aliqua, Conatus; sed perfectio ipsis, absolutio. Quare sapienter,& egregie Aristoteles hic cavet. Δέ mu

Id est, Necesse est igitur poetam , qui fabulam

recte constituere velit, neque temere eam incipere , aut temere mire e sed formis tra itis insisterea: Hic meminisse oportet, a nobis de aerione, non fabula disputari; dc ideo de ordine, qui totus ad fabulam pertinet, & in quo pulchritudo sita est, nunc temporis verba nulla fieri. Id Aristoteles cap. isto VII. ut sensit recte ,1ta Ec monuit. nam in Pulchro duo esse pronunciat, magnitudinem, Sc ordinem. Zi κμγον es, -- 6. Magnitudo iusta non est si tota non sit , & eo quidem de toto hic dis putat , de magnitudine . pulchritudine subinde. . v I. definitiones cum ita se habeant, A

114쪽

DE MATERIA EPOPOEIAE. 83

edictum est a Philosopho tum alibi quidem,

sed imprimis cap. XX III. actionem Epicam debere esse totam dc perfectam. Audio dubitari etiam a viris , qui istarum rerum periti habentur, Vtrum Virgilij dc Homeri poemata ista laude floruerint. Nam & Maphaeus AEne1-di Iliadi Tryphiodorus, aut Quintus Calaber supplementum instituerunt facere. De AEneide ut primum dicam. Taceo id, quod nemini obscurum est, mortem inuidisse AEneidi ultimum Conatum. Multos Versus tibicinum instar su ppositos , qui adductis Columnis marmoreis summouerentur , apud Donatum Virgilius prae se tulit. Id quaero, sitne AEneis poema mancum, dc

aliqua parte sui captum ; quam reciperet , si Virgilio aevi longioris data fuisset copia. Quid sibi cum Maphaeo Vegio Volunt quidam 3 Isti sibi videntur idonei, qui ad AEneiadem addant dolorem Rutulorum, Dauni fletum de morte filij, nuptias Laviniae, & AEneae Quantum ad illam pertinet; eam erudite, magnifice, atque in poetam decuit, suo loco Virgilius cecinit. Iupiter enim Venerem his verbis alloquitur lib, I. Parce metu

115쪽

rima :

- sublimemque feres adsidera caeli

Magnanimum AEneam. Et libro XII. Iunoni idem reuocat in mentem. ,

Q iam finis erit coniux8 quid denique restat' Indigetem AEneam scis ipsa, re sitare fateris

Deberi caelo, fatisque adsidera tolli.

Dolor vero Rutulorum , lacrymae Dauni vς que adeo cum morte Turni coniuncta sunt,& nuptiae Laviniae cum victoria λ Vt nemo homo sit tam parum intelligens, quem hoc praetereat; praesertim Cum monitorem habeat Virgilium, qui identidem id repetit. Turnus ipse XII. AEneidos: - nostro dirimatur sanguine bellum. Illo quaratur coniux Lavinia campo. AEneidem integram , & perfectam existere haec fidem faciunt. Epopoeiam necesse est eam esse totam, dc integrami quae actionem totam , & integram eXplicat. Cum enim fabula sit constitutio actionis Unius, integrae, atque perfectae , ea certe fabula erit integra, quae actionem integram complectetur. At Virgilius actionem AEneidi subiectam euoluit totam usque ad finem. Est enim actio AEneidis

116쪽

DE MATERIA EPOPOEIAE.' 8s eiusmodi. Quidam incensa ab hostibus patria cum aliquot popularibus , eam in regionem

cogitat , e qua oriundi erant maiores eius. Post multos terra marique exhaustos labores, tandem eo peruenit. Accipitur amice a Dynasta loci, dc in generum asciscitur. Argre id tulit vicini cuiuidam regis filius qui iamdudum nuptias illas ambibat. Graue inter riuales bellum oritur, pugnatum est saepe, & atro citer. Victor tandem extorris ille virgine, M regno potitus est. Reliqua sunt in Epis diis. Quae pars Actionis huius in AEneide deficit quae desideratur De Odyssea nemo,quem quidem ego audi uerim, dubium fecit. quare nihil est , cur operam hic ponamuS. VII. ILIADEM Quintus Smyrnaeus seu Calaber. dc Tryphiodorus aut imperfectam

putauerunt, aut occasionem dedere , cur id putasse crederentur.

Iliadis argumentum seu actio est haec. Vir princeps fortitudine eximia ab Imperatore citra dignitatem habitus , bello de armis abstinuit. quo absente, copiae imperatoris ab ho stibus accidebantur. At ille neque amicorum precibus; neque adeo ipsius Imperatoris prae-

L iij

117쪽

86 - DISSERTA Τ. PARS I. miis molliri, aut flecti potuit. Illi erat summus quidam amicus, qui in praelio ab hostium

duce cecidit. Amici nece is grauiter commotus est, atque ea causa cum Imperatore in gratiam rediit, & hostes adortus illos grauiter obtriuit, atque hostium ducem, quo uno nitebatur illorum salus, occidit. En Iliados actionem. quam partem intactam reliquit Homerus Z quam eleganter , dc magnifice non tractarit Z

Nunc Tryphiodoro , aut Quinto

nihil invidemus ; At partes esse, quae in Iliade desiderari possint, hoc negamus. quid 3 Ilii excidium non cecinit Homerus. At id non est aggressus, non est conatus. En quid

profitetur, MI ν δ Ia, λὰ Πηληι ιί ω Aχλη , dcc.

Totam illam propositionem expende ,. nihil hic pollicetur de Ilij excidio, illud in se non recipit : quamquam ne id quidem omnino omisit. Nam caeso Hectore Troia stare non potuit. De ista controuersia vide quae infra disputantur quaestione ultima. Occasione enim actionis illustris iterum quaeremus αλ τῆς ολ- MN. Propterea quod , quae manca est actio, non satis 1llustris est ad Epopoeiam.

118쪽

DE MATERIA EPOPOEIAE. 87

AESTIO SEPTIMA. De Magnitudine Actionis. Magnitudo Spopoeia tripliciter potent con

derari. II. Magnitudo versuum in Spopoeia quanta, oe quot tragoedias aequareposit. III. Q agnitudo Fabula tragica. IV. Magnitudo Fabula epica. sisa vegrandia , aut .

parua seunt, pulchra esse nequeunt. Quid pulchritudo. V. Magnitudo fabula , neque exauditorum libidine , neque contentione , sed

inclinatione rerum naturali. VI. Magnitudo actionis primaria quanta esse possit. VII. octio Odyssea e I dierum tantum LV.

TV R B IE hic plurimum est, & tumul

tus ; Neque ex iis nullo negotio se expedire licet. Enitendum tamen est, Vti non modo nos, sed etiam alios liberemus. Magnitudo Epopoeiae aut est ς ε id est , secundum Actionem : vel 4 S πισόν, id est , secundum quantitatem. Haec ad magnitudinem, S numerum metri pertinet: Illa est Actionis vel nudae ; vel suis exaggeratae , dc auctae Epi diis quaedam granditas. De sin-

119쪽

s8 DISSERTAT. PARS I. gulis instituenda erit quaestio. II. AC primo quidem de magnitudine camminis Philosophus cap. XXIV. diserte docet, Epopoeiam magnitudine supparem esse illis Tragoediis , quae in agonibus una audientia

exciperentur; breuiorem tamen esse debere,

iis Epopoeis, quae ab antiquis celebratae essent: quo praecepto id confici putauit , Epopoeiae uti finis , dc medium , atque initium in unum Conspectum Venirent, quae est magnitudinis ratio legitima. verba Aristotelis sunt: Διαθ

Edicto illi lux erit a more antiquorum Priscis cum apud Graecos , tum apud Romanos non licuit Rhetoribus nisi praefinito loqui. Lege Pomp. Romae Actori horae duae, Reo tres dabantur. In Ludis vero publiςis, tragico Poetae, cum sui periculum faceret,& cum aliis certaret I tempus ad Clepsydram dari in more fuisse apud Graecos auctor est Philosophus cap. septimo Κλε- μιθαας ήγων ὐ m. QuQt vero tragoediae una auditione exci

120쪽

DE MATERIA EPOPOEIAE pi possent, certe mihi non liquet. Ait quidem,

Aristoteles cap. XIV. -υς ε et ad multitudinem tragoediarum accedere. Multitudo autem apud GraecoS a numero ternario incipit, quibus duae reS multae non tant. Octo vel nouem tragoediaS numero Versuum

aequare potest Una Epopoeia; ab experientia suaderi potest. Hecuba Verbi causa apud Euripidem est versuum plus, minusve trecento rum supra mille. Odyssea Vero. circiter supra duodecies mille. ex quo conficitur illam ab hac octies, dc eo ampi Ius, Comprehendi .. , Alia Aristotelis edicta de magnitudine sunt. Ne memoriae vitium offerat.aum Vti conspectum unum subire possit. At neutrum ad magnitudinem carminis facit. Quis enim in lectore tantum memoriae desideret, quantum ad omnes Epopoeiae versus memoria tenendos satis sit 3 Neque etiam Vno prospectu omnes versus, sed res versibus inclusae videndae sunt.

Reprehendit vero Philosophus antiquos , Ut quidem ego coniicio , qui Theseidas & Heracleidas scripsissent. Hic Benius ferri non potest , qui Iliadem, & Odysseam ab Aristotele hoc loco notari vult. Fidem facere sibi nititur, &a Prouerbio ; quo, siquid

SEARCH

MENU NAVIGATION