장음표시 사용
131쪽
Id est, Sed ipse in rate colligata dolores patiens Die migesima in Scheriam glebosam perueniat. Mansit autem apud Alcinoum dies IV. Primus dies constat libro sexto in fine.
Occidit autem si , ct isti inclitum nemus
Occubuit vero sel, re illi inclyta dona ad
Atque nocte illa Vlysses super mensam narrat varias peregrinationes, &casus quibus iactatus est. incipit narratio lib. VIII. ad initium
132쪽
DE MATERIA EPOPOEIAE. Iorse loquutuae est Alcinous , oe issis placuit. sermo, Is quidem dormituri abiere domum unusq-isque.
Quando autem mane nita apparuit roseis digitis aurora. Sequenti nocte nauigauit, & in Ithaca m summo mane appulit lib. decimo tertio. ad Eumaeum diuertit eodem die, initio libri decimi quarti. . Apud Eumarum tres posuit dies: ut Eumaeus ipse testatur lib. XVII. his verbis,
Tres enim illum noctes habens , re tres dies detinui in stabulo. Τres dies domi suae fuit persenatus. Primo die habitu mendici procos obseruat, & ille dies continet libros XV I. XV III. & XIX. Secundus dies incipit sub initium libri XX. quo procis insidias facie, dc quis ipse sit, Penelopem edocet. Incipit autem dies iste secundus , his verbis:
Vt loquuta est, statim aurea festa insidens
133쪽
1o2 DISSERΤΑΤ. PARS I. Tertio die interficit procos in Conuiuio. Quarto die qui incipit sub finem libri XXIII. Exierunt sinquit) armati ex urbe in agrum ad Laertem. ηλ ηδν γαος - '--αρ iam luxerat super terram. Ultimo illo die, & libro
Continetur tumultus Ithacensium, & qui Pallas pacem constituerit. SVMMA. In naue compingenda dies xx In velis aptandis dies IvIn Nauigatione prospera a Calypso. XVIII In naufragio. . II Apud Alcinoum. IV Apud Eumaeum. IIIDomi. III Apud Laertem patrem. I.
Id temporis per transennam a me notatum est; cui plus otij suppetet accurabit, & subducet diligentius temporis illius rationes
134쪽
I. victio carmini 'co subiecta debet esse illustris. II. ueros epici carminis praestantior debet esse iis hominibus, qui poeta coaevi sunt. III. Femina actio potest esse materia Tragoediae. IV. Vtrum femina actio possit esse
materia Epopoeia. V. Vtrum femina vim
tutibus heroicis praedita possint esse. V I. Vtrum conatus licet sortis , si exeat infeliciter , fit satis illustris , ut Epopoeia seruiat.
I. ORTERE illustrem esse actionem, cui ornandae seruiat Epopoeia, is VnuSminime omnium ignorat, quicum Aristote ii sit familiaritas aliqua. Illo monitore , poesis imitatione continetur, dc imitatio omnis est eorum hominum, qui nobis demorum dignitate vel concedunt, vel praestant, Vel etiam sunt pares. A picturae exemplo ipse sibi fidem, dc sententiae suae lucem conciliat. nam ut Polygnotus praestantiores, Pauso de teriores, & Dionysiius aequales suis coloribus pingebant , ita ab Homero meliores, ab He-
135쪽
164 DISSERTA T. PARS I. gemone peiores, a Cleophonte similes ver-1ibus adumbrati sunt. οἰον-βε οις,
Deinde capite IV. ubi disputauit uberius, quibus initiis orta sit poesis , quae subinde ceperit incrementa ; tum illam pro Vario poetarum ingenio multiplicem facit ; nam sinquit cum nobis a natura insita sit ea vis, quae in imitatione posita est ; initio, qui plurimum illa valebant, paulatim per difficiles , atque
adeo rudes conatus poesim enitebantur , quam demum politissima emendatam arte,
ν ς-λω, Id est, Ex poetis , qui augustae, recreetie erant indolis, generosas Clarorum Viarorum actiones, & fortunas imitatione con bantur : qui vero ingenio erant humili, humialium hominum actionibus animum intende bant. Post illa docet cap. V. Epopoeiae cuna Tragoedia praeclare conuenire, quo d Vtraquc sit imitatio illustrium, aut actionum, aut Vi
Sitne Epop m in imitatione hominum,
136쪽
DE MATERIA EPOPOEIAE. Iosaut actionum p osita, disputatum est quaest. IV. Nunc Vocetur in controuersiam , quae sit vis,&potestas huic voci subiecta. Aristoteles actionem nunc Ἀλω , nunc celebrat ; homines itidem, quorum actiones illae sunt , appellat aliquando α υῖα us , aliquando λλω M. Vertunt interpretum alij actiones , siue homines bonos , alij honestos, serios quidam , graues nonnulli ὁ malim ego cum Pacio illustres neque Heinsius admodum negauerit , qui praeclaras actiones appellat. II. AT Qv I dicuntur illustres comparatione inita, tum Cum Coaeuis si iis , tum etiam Cum iis, quorum aetate scribit pocta, aucto- 're & principe huius sententiae Philosopho ..η HV γ inquit capite altero ) χειροις, ii θ δελ-μμειο η βουλε νώ. Id est , Comoedia deteriores ragoedia vero meliors imitari conatur quam nunc sint. Ea gratia Virgilius ubique heroes suos hominibus sui temporis, & fortitudine animi, & Corporis robore p.ecellentes canit Turnus inquit XII. AEneidos. - Saxum circum picis ingens,
Saxum antiquum ingens, campo qui forte
137쪽
1o6 DISSERTΑΤ. PARS I. Limes agro positus, litem ut discemeret aruis Vix im Uecti bis sex ceruices birent , Oualia nunc hominum producit corpora tellas. Quos versusab Hom.Iliad. g. .nobis rescripsit.
Hyperbole Virgilij grandior Videri poterat, sed granditati illi modum quemdam ponere visus est, qui addidit aegre saxum illud a Turno torqueri. Nam,
de manu raptum trepidatorquebat in hostem, Tum lapis ipse viri vacuumper inane volutus Nec spatium euasittotum, nec pertulit ictum.
Diiudicatum itaque sit actionem , cui seruiat Epopoeia illustrem esse oportere. Grauis nunc nec Vna quaestio poni potest. Prima esto. Possitne actio feminae adeo esse magnifica, ut digna sit, quae carmine Epico celebretur 111. N AE femina siue marita , siue Virgo fuerit , tragoediae dare potest argumentum. Testis est omnium aetatum, atque populorum
poesis. Hoc Iphigenia , hoc Medaea, hoc
138쪽
merae ViragineS 3 quae materiam , & nomen
tragoediis fecere. Vt tamen id poetis liceat in tragoediae causa; intercedi certe potest de Epopoeia. Nam inter Tragoediam , 8c feminae indolem, atque ingenium Congruit quam aptissime. Tragoedia siquidem ex edicto Philosophi cap. VI. de poetica teneritudini mulierum ; quas misericordia 3c metus vehementius percellunt, Vexant impotentius 3 per ipsummet metum , 8c misericordiam me
IV. A T in epico carmine certi aliquid constituere, paulo difficilius est. Licet enim illis quoque Vitiis medicinam faciat Epopoeia, quibus Tragoediam mederi diximus ; primae tamen eius partes sunt ad magna quaeque, ardua facinora informare viros principes: quibus instituendis cum femina impar videri possit:necesse est quoque Epopoeiam illam videri sito sine cassam est e, atque adeo, quod Consequens est, esse vitiosam. Enimuero quo fine Epopoeia illis morata moribus scribi potest eo scilicet, uti principes siue viros, siue feminas heroicis imbuat virtutibus. De minis ut primum quaeram. Qui tandem illas institoet Z
139쪽
1οῖ DISSER T. PARs L quibus extra pomoerium armis interdicitur. Docebuntur nempe promiscue, &Virgines, qui expeditiones suscipi, qui praelia committi, qui insidiae fieri Sc queant, ic debeant; quae partes sunt Heroum prςcipuae. Fa- Cilc mores, Uti puto, tutabuntur, quae ab Indis ad nos cum Angelica Ariosti medias inter acies puellae penetrauerint. Sed ne Ariosioquidem arbitro id monstri cuiquam bene cordato viro suadebitur. Angelicam is de se haec profitentem inducit cantu primo. Et come oriando .la guardo suuente Da morte, da dissor, da casi rei: Et che or mirginal cosi hauea saluo, Come se si porto dat materno aluo. Quam eius orationem ita corrigit poeta. Forse era ver, ma non pero cred diis
A ehi det sense suo fosse Signore.
Atqui , si credibile id non est homini bene sanae mentis, Certum esse debet illi feminae fu- cum factum fuisse. Infeliciter huic causae patrocinabitur Plato, qui lib. VII. de legibus ait
fuisse praeter aequum,& rationem , atque inώοη ταπις, quod mulieres apud Graecos non militarent ; cum apud Sauromatas in Ponto
praeliarentur gnauiter. Sic enim inquit) rei-
140쪽
DE MATERIA EPOPOEIAE. Io 9 publicae sit iniuria, cuius vires infringuntur, , media sui parte mulctantur. Demum CΟ-dem libro sanxit puellas exerceri arcu, sagitta,
palaestra omni, mulieres etiam dimicare, mouere Castra, exercitum ducere, & alia eiusmodi non pauca facere, di pati, quae pudor est in
medium adducere. Quamobrem in re muliebri ineptire Plato sapientibus semper visus est.
Quanto aequius Aristoteles mulieri curam rei domesticae attribuit; arma , dc ea, quae non extra ciuitatem modo , sed etiam extra priuatos parietes fieri necesse est , viris concedit; ade6que religiose sancit, Vt ne virum quidem velit a multare domum admitti sine mariti imperio. Mollius tamen reprehendi debet Plato, qui velit mulieres pro muris armari, infrequentius Vero extra ciuitatem: quam ij poetς, qui feminas in armis orbem peragrare docent,
atque in exemplum discip linae militaris vagam, & erronem puellam proponui. At Chlorindam, & Erminiam Torquatus; Camillam Virgilius; Penthesilaeam Quintus, siue Calaber celebrarunt suis Epopoeiis. De Erminias quam amore perditam ille nobis dedit)quanto periculo id factitatum sit; Sc res ipsa indicio est, SI poeta nimium monet. Chlo-