장음표시 사용
291쪽
ultra, quum ipse ALEXANDER ad supremos elegantiae& persectionis terminos pervenisset . Numisma describitur & adsertur a Cel. BONANNIO S. I. I , a Clarisia RoDuLpHi No UENUΥo illustratur Num. XXXII. pag. 8s.& qua occasione sit cusum adnotatur. Interdum Graeacorum Artificum more nomen suum ita inscripsit :ΑΛEXAMΔPΟΣ. EnoIEl. Sed quod ad Historiam nostram pertinet, tanta ALEXANDER CAEsARI Us polluit arte, iu
dicio , praestantia in Gemmis sive diaglyphico , sive
anaglyphico opere scalpendis , ut cognomento Magister Graeci s ab omnibus adpellatus fuerit. Quo vero auctore M ARIETTUs proferat, eum in Graecia natum fuisse, mente non adsequor , atque idcirco ait cognominatum Magistrum Graecum. Uerum, quae Italis ingeniis debetur laus , minime deneganda est 3 nam eum fuisse Alexandrum Bassianum Pataminum tradunt Uiri Cl. Mo-LINETIus a , S UENUTus loco citato. Cognomentum
de Caesariis accepisse autumo fortassis ab illustri familia de Caesaribus, cuius auspiciis & liberalitate his artibus a teneris unguiculis operam dedit, atque in his valde praecelluit. Complures Gemmas ab eo inscalptas, sculptasque exstanti opere laudat VAsARI Us, inter quas hae potissimum primas tenebant, in quarum altera sculis plus leo cum puero , in altera vero femina nuda 3 in
Sarda incisum caput Henrici II. Regis Christianissimi, quam imaginem iubente Cardinali Farnesio absolverat 3 ; quod vero artis miraculum censebatur, erat Phocionis Atheniensis caput Achati Sardonychi , ut dixi
1 nism. Pontis Rom. num. φ3. p. h. ς'. a In ad Histori Ponti iam Rom. per Numismata. 3 Mariettus inmorat alteram Sardam, sed exstanti opere scalptam eum eadem imagine Henriei II. Christiani sis. Regis. in qua etiam inscalpeum litteris graecis Alexandri nomen, quod opus ait servatum in Cimeliis Creati ais.
292쪽
GLIPTO GRAPHICA. cclximus, ex scalptum quo opere nobilissimo superbit Da ctyliotheca Antonii Mariae Zanettii Veneti U. C. quod a me descriptum vide Tab. III. pag. 3. 1
Praeclara alia non pauca de hoc praestantissimo Artifice adnotantur a Cl. VENUTO a) , quae quum praetermissa a UAsARIo, ignota fuerint praelaudato MARIET-TO , Valde gratum , ut opinor , eruditis erit, si adi rantur : Ad hanc spectat aetatem Alexander Caesari , is cognomento Graecus, inter optimos quosque Cusoresis Scalptoresque merito numerandus i quum , Vasariois iudice, vel ea quae artis minima sunt, sumnia diliis gentia periecerit. Excudit numismata, formas signa-
is vit, lapillos incidit. Alictorem hunc indicat ac pro-- bat numisma illud Paulli ΙΙΙ. cuius anterior parsis Paullum exhibet, ac designat epigraphe : PAVLUS ,, III. PONT. MAX. posterior vero Templum, Sacem se dotem, Magnumque Alexandrum flexis genibus, litis teris appositis : MEXANΔPOΣ. ΕΠOIEI. Nec in numi is matum dumtaxat , sed etiam in nummorum cudenis dorum usum sormas effinxit; quippe Monetariae Of-ἡ ficinae diu curam gessit in Urbe . Praecipua vero , is ac admiratione plane digna est Alexandri solertia in is lapillis incidendis, ac dexteritas summa. Lapillos vo- ,, camus minutiores quosdam ac pretiosos lapides, quos se a coloris diversitate, & imaginum structura dissimi-- li, peculiari nomine , vernaculo sermone appellamus. is Si enim color subobscurus ruias sit , dc imago i
si pidi incisa , Corniolam COmisti nominamus , sinis autem S: alius sit color , & figura promineat , ba V v v se baro
ιγ Gemmae antiquae Antonii Mariae Zanetlii Hier. F. Ant. Frane. Gotius Notis Latianis illustra, it Venetiix MDCCL. in sol. x In Praefat. pas'. XXI. ad Ninnismata Romanor. Pontificum praestantiora Rom. edit. MDCCXLIV. ia
293쪽
eclxii HISTORIA se baro nomine Cameum dicimus, Italice Cameo. Utri is que lapidi sculpendo ALEXANDER incubuit, & usque, adeo excelluit , ut prodigii simile videatur lapillu, ἡ Canim , in quo caput eminet Phocionis Athenien si sis. Pari elegantia, instante Cardinali Farneso, ca is put Henrici Galliae Regis corniolae , quae Iulii Ro is mani magnitudinem aequat, insculpsit. Ad eius ma se gisterii nobilitatem accedit gemina emgies , altera si Petri Aloysi Castrensis Ducis, altera Cardinatis Far ,, ne siti , quorum postrema caput habet aureum , a
IO AN NES CAVINIUS Patavinus, Saec. XVI.
Ferunt IOANNEM CAVINIUΜ , Vulgo nuncupatum ilPad anino , quum in Graphice magnopere excelleret , primum inscalpendis cicininis operam dedisse ; sed laborum suorum diuturnitate pertaesus, cudendis numismatis totus postea incubuit, quae omnium aetatis suae A
tificum praestantissima habentur, Sc multo studio conquiruntur . Ioannes Baptista Pasqualius Venetus, Typographus laudatissimus , haec quae a docto Uiro accepit, mecum communicaVit, quae nunc primum pervulgantur. IOANNEs CAVINI Us PataVinus aurea , argenis lea, aereaque cudit Numismata omnium peritissimusis saeculo decimo sexto. Clarissimorum Virorum Ima- is gines affabre expressit, Caesarum rariora numismata se imitatus est , ac restituit antiquis adeo simili a , ut
is vix, nisi a peritissimis, distingui possint, ac suspe-ἡ cta haberi nitorem propter S elegantiam. Amicimis mus fuit Alexandri Bassiani viri eruditissimi, bona-
is rumque artium patroni . EO praecipue curante duo, decim Caesarum imagines suis numismatibus recudit, Diqitigod by Corale
294쪽
GLYPTO GRAPHICA. ec iij is suique amoris ergo in elegantissimo numismate Basia is fiam & propriam imaginem posteritati mandavit .is Obiit Patavii anno MDLXX. Non. Septembr. Seo pultus est in Eccles a S. Ioannis in Viridario. Lapidiis hoc inscriptum Epitaphium.
In Musto Clar. Comitis de Lazara, quod in Thesaurum Christianissimi Galliarum Regis migravit , seta vabantur sermae Cavinianae ad cudenda numismata , quas Rex dono dedit Patribus S. Geneviesae. Ab ipsis editum est Volumen, in quo eadem numismata cum antica & postica parte delineata repraesentantur . E stant in variis Museis numismata maximae sermae &magnitudinis, quae plurima sunt, & aliis enumeranda ac describenda relinquo.
ANDREAS RICCIUS, sive CRISPUS, Patavinus.
Multa cum laude memorandus est ANDREAs RICCIus , seu CRispus , a capitis crispa coma ita dictus , Patavinus aeris fusor , qui etiam Caelator excellens fuit , ac
295쪽
HISTORIAIO. ANTONIUS CARAFFA, PAULUS ZOPPIUS,& SERAPHINUS, Brixienses, Saec. XV. S XVI.
Dum haec scriberem, forte fortuna incidit in manus meas liber singularis Uctavii Rossit Brixiani, cuius titulus : Esi ii Hii pici di B; sciani Illi ibi Terit; ο ee. i in quo in fine laudantur Pictores, Sculptores, S Caelatores egregii, qui in ea celeberrima Urbe floruerunt i quiae nunc plena operibus, scriptis, aedificiis sacris munificentissimi, ae sapientissimi S. R. E. Cardinalis Bibliothecarii Ange li Mariae Quirini inter Italicas Urbes praeclarissima
est, toto orbe celeberrima , ac nemini secunda. Inter eximios Opisces , qui Geminariis ad censeri l ossunt , hi potissimum eminent, IOANNEs ANTONI Us CAR AFFA, SERA pHi Nus, S PAULUs Zoppius. De singulis ea quae
ad nos pcrtinent nunc adnotanda . IOANNEs ANTomus
CARAri A Q primus in ca urbe circa anum CID. CCCC. LXX. crystallinoruin Uasculorum sabricandorum auitor suit, quae tam egregio opificio perfecit, ut a Venetorum Republica adcitus , stipendia in eo praeclarissimo scientiarum S artium domicilio meruerit . Siquidem crystallina eius opera auri summa tanti vendeb antur , quanti pendebant. Nihil cnim rarum erat Vel ex geminis, vel ex floribus a natura produs tam , quod ipse percleganter non imitaretur , & accurate anaglyphico Opere in vasculis non cstingeret. Flagitantibuς Nobilibus Avogadris vas magnum e crystallo exstruxit , in quo exstanti opere sculpsit complures Nymphas in aquis suminis inter se conludentes sub arborum umbris. Ferunt eius in Vasculis vitreis Sc crystallinis caelandis
296쪽
tantam iuisse praestantiam, ut veneno eum exstinctum in ipso iuventae flore suspicio oborta sit. Aureo saeculo, nempe circa annum CID. ID. XXX. in minimis figuris pingendis, praesertim in libris e quisitissimis picturis ornandis celebris fuit PAULus Zoppius i . Hic in crystallino praegrandi lebete pinxit Brixiensem depopulationem a Gallis irruentibus acceptam, in qua ad vivum picta ora Domini de Fois ,& aliorum Ducum, hominumque in eo facinore inlustrium . In hoc admirando opere absolvendo duobus annis studio S ingenio instidavit; quod cum in itinere secum duceret, ut Magnificentissimo Venetorum Duci Gritto dono offerret & dedicaret, fractum est; quapropter maximo dolore perculsus apud Desentianum repente interiit. Initio eiusdem aurei Saeculi XVI. in omnibus sculpturis & caelaturis mirabile quoque fuisse SERApAiNi Brixiensis ingenium praelaudatus Rossius scribit ca , quapropter & in Gemmis caelandis non minimam laudem consecutum arbitramur . Nam opera e chalybe ornabat aureis S argenteis ornamentis, figuris, emblematis , quae instar gemmarum inserta maximi pretii habebantur. Caroli v. Caesaris arma operosissima fecit , galeam , thoracem, brachialia, tibialia : Francisco I. Galliarum Regi obtulit gladium triumphalem, vulgo Docta , mira arte a se fabricatum , & insitis aureis &argenteis emblematis adeo ornatum, ac perelegans, ut ab eo aureum torquem & insignia Equestris Ordini pro meritis acceperit. Senecta oppressus in patria sua semper cum laude victurus obiit. X x x IO-
297쪽
eclxvj HISTORIA IOANNES MARIA FABRIS Uenetus , Saec. XVIII.
Dum hanc Historiam Glyptographicam scriberent , rogavi praelaudatum Ioanem Baptistam Pa ualium, ut
praestantes hac aetate Gemmarios Scalptores, qui apud Venetos florent, mihi enumeraret , a quo & haec monumenta ad egregium IOANNEM MARIAM FABRIs pertinentia accepi, quae operae pretium me facturum duxi, si ipsis verbis vernaculo sermone ad me scriptis laudarem: Incisore di Gemme in Uenezia euvi GIAM-M MARIA FABRIs Veneto , scolare net Disegno delliis Sigg. Giambalista Dancin , e Giusippe Camerata se Pittori Veneziani : postia passo egii nella pubblicari Accademia solio la diregione det Sig. Giambalistari PiaZZetta celebre Pittore. Apprese ii modo solamenis te d' incidere nella Citta di Vienna dat Sig. Giaco-ἡ mo Ualder di Trasburgo , e da altro vecchio Alsis manno, stipendiato dat I' Imperatore Giuseppe. Rito es nato pol di fresca eta alia sua patria , comincio eis prosegui da se medesimo a intagliar gioie , e scolis pire Cammei . Alcune delle opere pisi singolari diis questo valente Incitare son passate in alcune Datti-ἡ lioteche e Musti , altre a Soggetti , dat quali nonis gli e permesta di farie palest . Si se di alcune po- is che, tra te quali un Dionisio inciso in Corniola per se S. Ε. ii Sig. Conte di Sculem burgh, fit Maresciat lose della Serenissima Repubblica di Venezia ; altra siri milinente per ii N. H. Signor Conte Giovanni An-M gheran Patrietio Veneto , testa di Giulia di Tito ;M altra, cloe Pallade, in Corniola per ii N. H. Sig. Anis drea Barbaro Patri gio Veneto , altra, Mercurio alato, in Topazio Palesco per ii Sargente Generale Strati coialtra Di iligod by Corale
298쪽
GL ΥΡTOGR APHIC A. cclxvij,, altra in Corniola, testa di Cibete turrita, per il Sig. se Gregorio Lavigari, Nobile di Como , e Cittad inciis Veneto ; altra in Corniola, di unAlessandro cornuto, se a imitaZione piu detralire deli' antico, per il Sig. is Giovanni Loris Mercante Veneto , un Cicerone inis Sardonica macchiata a fasce , per il Sig. Francestois Laggaro Cittadino Veneto. Tra i Cammei piu bel-- li det medesimo, si accenna una Testa cognita di unis Giovine con capelli sparsi pel N. H. Sig. Boriolo
is Vitturi : altro con Ottone Imperatore senZa corona
se in capo, che esiste in Venegia nelle mani d'un Mi- is nistro estero : altro d' una Matidia, ch' e nelle maniis d'un Veneto PatriZio . Ne ha fatii altri per comis missione di alcuni Viaggiatori, e particolarmente peris it Sig. Antonio Gallo di Bologna. μIACOBUS GASΡARINIUS Venetus, Saec. XVIII.
Percelebre est nomen, totaque Europa laudatum ΙΑ- Coti GAspARINII Veneti , qui in crystallinis operibus incidendis sculpendisque praestantioribus palmam prae .ripuit. De eo haec ad me scripsit memoratus Pasqualius. Incisore piu celebre di cristalli e Giacomo Ga- is sparini Veneto . Imparo egit it disegno di figureis dat Sig. Piagetetia , e di ornati dat Sig. Carpo rori Stuccatore. Tra Ie opere piu particolari e pregi abiis ii di questo Autore , si annovera ii Ritratio dellais Imperatrice Regina d' Ungheria e di Boemia , cheis su mandato a Vienna : alcune sottocoppe, tondi, eis tutio it fornimento da lavola , con figure incise , ,, armi, blasoni, ornati di perietto disegno per il Prines cipe Odescalchi Romano, d' immenso valore . Altriis bicchieri, belliconi, e coperchi, e taZZe incise con
299쪽
eclxviij HISTORIA is figure , ornati, ed istriatoni per il Principe Statot si der d' Ollanda, di sommo valore : altri simili conis geroglisci , figure, mari , e paesi per commissioneis avula di Londra i altri simili per alcunt Cavalieriis esteri, e Principi capitati a Venezia ; come pure peris at cuni PatriZj Ucneti; ed ha pari mente somma abi se lita in incidere specclij , e niolti di questi ne hari incissi. μLAURENTIUS MASINIUS Venetus, Saec. XVIII.
In imitandis antiquorum Scalptorum insignioribus exemplis multam obtinet hac aetate laudem LAUREN-Υius M Asi Ni Us , qui & Romae & Florentiae diu m ratus est ; verum dum haec scribo, Venetias reversus, Gemmis scalpendis adsiduo labore incumbit . Non paucas gemmas ab eo scalptas vidi Florentiae penes egregium Aurificem Anularium Liborium Caslierum , qui eas mihi ostendit . Si in suis eaelaturis diutius studio immorari vellet, maiora praestare posset; sed quia cum
paupertate eius peritia luctatur , celerrime opera sua conficit 3 invenitque rotam omnium maximam , qua
quidquid alii faciunt integra die , ipse unica tantum hora absolvit 3 hinc est quod Gemmas a se inscalptas exiguo pretio Vendit, & ita vivit ingenio, quo absolutiora & praestantiora praestare poteri , si quis libera,
300쪽
De Gallisa Sebula Gl prographisa, eius elari Scalptores
IN Gallico Orbe ac Coelo semper multis laudibus ,
ubique etiam gentium, praedicabitur non solum Magnus, sed etiam Maximus Rex FRANCISCUS I. Christianissimus, qui tum liberalia studia, tum artes revocavit, restituitque, & sapientia ac liberalitate sua fovit , auxit, atque in florentissimo, opulentissimoque Regno suo quammaxime amplificavit . Plena sunt eius laudibus egregiorum Scriptorum volumina , qui eum Maecenatem , S Fautorem inclytum magnanimumque celebrant Litteratorum omnium , & Poetarum ι inter quos eius delicium eminet noster Aloysius Alamannius Patricius Idorentinus, inter Pictores Leonardus Vincius, inter Aurifices & Gemmarios Benventitus Cellinius, &Anichinius, aliique ex nostris, & hi etiam summi Glyptographici Artifices, qui nunc a me recensentur. In- comparabilis hic Rex mentis altitudine, perspicaci s tertia , sapientiaque , quum antiquis , & recentioribus praestantium opificum ingeniis, S exquisitioribus operibus summopere delectaretur , & optima quaeque recte pernosceret , aestimaretque , brevi temporis spatio regiam Aulam suam monumentis hisce aeternae suae gloriae, sapientiae, S eruditionis implevit, ct in omnibus summis Galliarum Principibus valde excitavit ; adeo ut hodie forentissimum Regnum ad summae gloriae apicem evectum admiremur: cuius gloriae Fundator omnium maximus , omni aevo memorandus , summisque