장음표시 사용
21쪽
Si pedibus cessere tuis, Ratione carebunt; Pectoris at mediam regionem si tetigere, Qua nostrae placilit tibi Mentis templa locari, Tunc disceptabunt de Mundo & origine rerum, sue o Ac de sorte sua, sint eorpora dedita leto, Necne ; quid ad vitam possit conserre heatam: Jus populis dicent, ornabunt leaibus orbem :Invida quam Natura negat, politura da hit vim. Res peregre adveniens id, quo caret ipsa, propinqua
133 Tradet; & accipiet quod non habet illa, vicillim. Pro pudor i haec tandem est doctae sapientia Secta lSI vero non hanc Atomos acquirere dotem
Credideris, sed quod conflatur corpus ab illis; Textu nimirum subtili, & praepete motu:
16o Protinus clata respondens voce rogabo; Ecquidnam est aliud corpus, quam corporis ipsa Semina, quae certa coeunt ratione locata Quidnam his accedit positura, aut ordine quovis,
Quam positura ipsa, & quidam novus ordo λ Quid ipsum
Acquirit corpus toto glomeramine, praeter Interius quemdam textum, exteriusque figuram
Sunt illae cunctis solae, te iudice, dotes Corporibus; solae pariunt discrimida cuncta: Hoc est, respectus varios re semper eadem γ57o Corporis ad corpus : nempe ut sint plusve minusve Stricta aut laxa intus; sint plusve minusve rotunda Seu quadata foris. Nihil est discriminis inter Corporeas moles, quod non redigatur ad ista. uis Mentem textus formabit, quaeve fisura 373 Res ut nosse queat, satin' est tubtilibus illam Conflari ex Atomis y sed quid subtilius una Est Atomo λ Tamen haud Atomus tibi cogitat. Adde Pernicem motum t sed quid pernicius igni,ssithere, luce Τ Tamen neque lux, neque cogitat ignis, 38o Non aether. Satin' est aliquam illis cile figuram Hoc ais : hanc demum fugis expugnatus in arcem: Nam quo lucifugus se se non subripit error lSed nos errorem quo se se cunque receptet
22쪽
Insequimur, causamque animi non esie figuram Maturiae, valida freti ratione probamus. NAMuuΕ hoc si fuerit, non omnes, credo, figurae Formabunt animum; sed quaedam hoc jure fruetur, Seclusis aliis . Ut quae rutilum essicit ipnem, Haec non sermat aquam & quae molles procreat auras,
Haec non arentis generat corpuscula terrae.
Atque ita, per varias ut possunt quaeque figuras Corpora describi, flammae per acumina multa Pyramidum ; tellus per denses partium acervos; Per floccos graciles aer ; Neptunius humor
Per tenues globulos ; sic & prudentia Mentis, Et varii sensus, & vis innata volendi, Et quae quisque suo tacitus sub corde volutat, Diversis itidem signari haec cuncta figuris Judice te poterunt, singillatimque notari λDic igitur e qua nempe fides, & opinio forma, Qua dubitatio, qua stabilis persuasio distent, Invidia, ambitio, spes aut metus. Eia age, Quinti, uid cessas λ Haeres Desunt tibi verba, figurae Quanquam omnes adsunt oculis λ Cur nulla roganti Obvia fit, quae vel minimum genus exprimat horum λNil quodcumque vides, Quinti, quod corpore tangis, Significare valet quod sentis intus; & omnis Nateriae tibi deest ratio de Mente loquenti. ut N , si Materiam omnino superesse negares; Dissisusque tuis hodie, qui saepius errant, Sensibus, extens summam periisse putares; Nilque serent aliud, quae cernis corpora, praelar Umbram sallacem, smulacraque inania rerum; A te non ideo post et Mens ipsa negari. Namque tuae Mentis semper tibi conscius esses. Tu tiui proximus es, qua parte intelligis. Ante Corpora quam scires an sint, jam te esse sciebas. Quonam argumento Quoniam qui cogitat, ille est. Nec tamen ulla tibi sensum assiciebat imago. Nam cum coepisti primum sentire dolorem,
23쪽
N circς licci unde dolor, dolor ipse profecto Jam tibi nutus crat; quamvis ignota tibi esset Iindi lue Materi cs adhuc tiruncula secum Mens pii vatim apoci, sibi conscia & obvia soli of 23 J'orro Materia igiu,ta cognosccrc Mentembi liceat, nil Maictaa: Mctitem cise liquc bit. NUNC age , Mat. riae propriis cum dotibus illa Si iam conci lcris, quae M cntis munia nostrae Plura rcccntiliam, nil consimile, & quod utriquecto Compet .a, anil abus vel sit commune, videbis. Nomoe ex Materia noli ros existere visiis, Ipsoque omni cnos in lumine ineste colores, P t varios ccrini, prout hunc opposa vel illum Corpora perior bcnt radium, aut contacta iencelunt; SI; Unde oculis haerent cert. ae vcstigia forna. P; Ceu pes signat humum, speculum ceu signat imago; Credo libens. Quod enim diccs lucisque colorisque omni de genere, hoc ipsum de corpore dices. Sic odor atque sapor, sonus & calor undique nostroso o Ailici ut it per caeca quidem corpus crita sensus: omnia cnim haeae motu . positura & verbere constant , Atque figuratis mucronibus ; unde tremisci intExtima nervorum S. curebro transmittitur ictus.
A s T aliud longe est, cum visa, auditave, sensue 3 Aut delata alio, interiori lumine cernens percipit, explorat mens nostra; L plurima iudex
Conceptis etiam simulacris insuper addit Ac de sonte suo. nullum spcctantia cori vis. Nam ncque crispatas, nc luc cuspidis in lar acutas 63O Dixeris, aut teretcs, aut cujuscunque figulae, Quas homines agitant idcas verique, honique: Nec varios intcr motusve, situsve locabis Virtutis studium, vel libertatis amorem. Sic quoquc de nulla poteris ccnsere figura,
24쪽
Qtiam sint hcaec disjunela, vides. Tamen haec tria tantum Materiam comitantur, & in diversa tributam Corpora constituunt : partes agitantur, & inde 66o uaelibet exurgens cdit positura figuram. Ergo figura, situsve aliquis, motusve soret Mens, Materiae si Mens appendix, aut modus esset. Noscere nec Mentem posses sine dotibus illis; Nec rursum sine Mente illas cognoscere dotes: 663Nam talem certe docui legem esse modorum.
Uuae tibi quandoquidem manifeste talia videntur, Materiae ac Mentis diversas elic profecto Naturas, atque hanc illi praeliare necesse est. IAM, per se nullum genus obtinet ipsa modorum 67o Materies ; nec se tali, aut tali ordine sormat: Cum solo fieri pollint haec omnia motu, Quem sibimet dare nec valuit, nec fingere talem, Pluribus ut supra cecini : ait aliunde creatum Suscipit, cxterno causae impellentiς ab ictu. 67sCausa igitur primum impellens, dc lectus & ipse,
Quo fit ut haec species motus, aut altera detur Materiae, spretis aliis, praevertere motum
Debuit, ac motu quidquid procellit ab illo; rProinde situsque, modosque omnes, omnesque figuras. 68OP t quia Materies ne puncto temporis uno St. re quidem potuit, quin partes ordine saltem Dispositas aliquo. aut aliqua sub imagine haberet, Vel cum staret adhuc tetrum chaos omnia miscens c crte causa movens, quam Mentem ostendimus esse, 68sAIateriam praevertit ; & omni corpore dissert, Principium vellit essecto dis ferre necessum cli. ERGO supremam inter, qua Mundi templa reguntur, Atque hoe inclusam perituro in corpore Alcntem, Differitas illa est, qua sunt aeterna creatis 69
Dissita, summa imis; qua praeitant maxima parvis Et qua finito disjungitur infinitum.
Attamen ex nostra, quae si natura suprema , . -
25쪽
Perspicies : etenim minor est maioris imago.
6que Aspice suspensum sublimi e sornice Solem,
A prima jussum nascentis origine Mundi, aetneris immensi diffusa per aequora, lucem Subjectis quoquo versus dispergere terris: Ille quidem ignivoma radios fornace liquentes 7oo Vibrat inexhaustus, vas admirabile : Solis Se tamen effigies quaedam spectantibus offert
Cerea fax, tremula quam cernis luce micantem,
Dum lustrat tenui loca circumflantia flamma. Sic etiam fusiens per florea gramina rivus, oue Qui vitreo nitidos objurgat rore lapillos, Quamvis pauper aquae, magni tamen exhibet instar Fluminis exiguum : sic largas laeta per arva Volvens flumen aquas, parva est immanis imago Oceani, vastum qui circumplectitur orbem, io Limitibus landoque carens; quo praepete cursu Fluviorum e variis regionibus agmina mille Praecipitant, tot aquis nil vectigalibus auctus. FoRsITAN Oppones, in nobis scedere tanto
Et Mentem & corpus jungi, ut non possit utrumque 7 is Discerni; proprio nimirum edoctus ab usu Nil nisi per sensus ad Mentem accedere nostram: Quos ubi sopivit somnus, vel fervida febris
Invertit, turbari animum, atque errare vagantem Saepe etiam attonitum subito procumbere morbo: 72o Crescere cum membris; pueriles exigere annos
Insormem; aetatisque gradus conscendere adultae; Posthac matura viridem florere iuventa; Tum labefactari senio, & marcescere rubis. Insuper, orbatos homines Ratione videri, 723 Vel capite offenso, vel sic a matre creatos, omnis eos ut deficiat prudentia Mentis, Partibus in cerebri certus quia deficit ordo; Imo ad naturam depressos usque ferinam. Ut, cum improviso morsu per sanguinis alveos
73O Tetra canum rabies hominem pervasit, & imis
26쪽
Visceribus medioque infixit corde venenum: Quid cane distat homo λ Furor ambos abripit unus Mordendique fames, eademque insania vexat. HIs adeo exemplis rationum pondera, Quinti, Extenuare sistes. At ne penetralia rerum 733 Intrantem, & causas quaerentem in sontibus ipsis
Prima aditu facies absterreat, aut levis aura Deturbet, coeptos prohibens absolvere cursus;
Observa mecum attentus, meditansque revolve,
Qti id valeant, quid non, haec argumenta Lucreti. 7 Olfendunt una Mentem cum corpore iungi; is neget y Ast unam Mentisque & corporis esse Naturam, non significant. Ita quilibet arte Strenuus Aonia citharam pulsare sonantem Mobilibus digitis, chordasque animare loquaces , 743 Et lenocinio blandi modulaminis aures Demulcere tuas, cithara sic pendet ab ipsa, Non ullos ut possit ea sine promere cantus. Nam si rupta silet, si qua temerata ruina est Si chordae nimium tensae, nimiumve remissae 73O Amisere tonum, vel si una aut altera desit; Si caveam implerunt sordes, hebetantque sonorem iEcce malae t citharoedus iners, frustraque peritus Aut nihil aut prauum canit, & nescire videtur. Ergo artem Museam ipsa in teitudine pones λ 733 Ac tibi propterea res una putabitur esse organum & organicus λ Talis fit copula porro Corporis ac Mentis : nisi quod deponere non quit Adiunctum sibi Mens, nec sponte resumere corpuSPAt dum vita manet nobis, haec semper eidem , 76o Cui sociata semel, sociabitur instrumento. Caetera consmili penitus ratione geruntur. NAM veluti quaedam citharae sunt propria, quae non organicum speErunt; ut concamerata tabellis Per commissuras laterum specus, unde sonando 76
Fit fremitus leuis, & responsat textilis Echo; Nervorum pariter laus ac mensiua, frequentes Aut
27쪽
Aut raros, celeres aut tardos, tempore eodem Subsultus rei erunt; ex quo sonu ς exit acutus,
77o Aut gravi S. Haec cantor non cilicit, utitur illis. Nec non ipse quidem tenet in se multa victissim, Ouoriim ut sit compos, cithara non in liqct ulla, Nimirum eli in eo modulandi parta facultas,
Atque omnis ratio harmonia: : nam cuncta per artem
773 Et quae consona sunt, & quae sunt disti,na novit: Et nihil a citharae nervis prodibit amoenai, Quod non per digitos transmissum emanet ab ipso. Atque ita suave melos pariter debetur utrique :Et citharae; quod det sonitus, quicunque cientur:
78o Et modulatori prassertim ; quod sciat illos
Elicere, ac mutis animam velut indure chordis.
Haud secus in nobis addictam scudere ccrto Mens agitat molem, & moles respondet agenti . Quippe suis instructa modis. rituque parata 78ue organico, non hanc animi de munere formam Possidet; innato sed vivit machina motu . Sanguis it, atque redit : sensimque alimenta seruntur: Ceu veget, augescitque arbos, nihil indiga Mentis. Sic sua sunt etiam, secluso corpore. Menti 79o ollicia. Ut numeros quando sine fine patentes Colligit agglomerans; iterum multi selicat, auget, Imparibusque pares confert; mox dividit illos, aequas non aequas in partes; atque secando, Ut prius augendo, infinitum attingit utrinque. 793 At neque corpus habent numeri, nec sciassibus ullis observantur. Item quamvis linita sit ipsa, Eternum, immensum, infinitum libera tentat, Et perscrutari, & percurrere saepius audet. Sed neque corpus habent, nec sensibus obvia sunt huc. Zoo Tutemet hocce tuum quoties tibi fingis Inane, ,
Exuis ignorans quovila a corpore Mentem Dumque negas incorpoream, simul esse fateris. Quin ca , per sensus quae sunt allata, retrii ians, Abstrahit a rebus rerum genera omnia : sentit,
8o 3 Caiisa quid effecto, medium quid fine, modusque Differat a re ipsa ; quid corpore corporis illa . . '
28쪽
Notities, quam sola potest vis edere Mentis. iUnde, ut corporeae molis sunt propria quaedam Officia in nobis, quae non a Mente proice a Mechanices tantum normam legesque sequuntur; 8 IcSic sua sunt Menti, quae nil a corpore 1umunt. QUAN UAM crgo fateor cognosci plurima sensu, Plurima sunt etiam quae pura mente Videntur, Propterea quod nulla sui timulachra profundant. Qui pateat vi corporea res corporis cxpcrsy 8I3
Sensus enim rerum formas, molem atque coictres
Percipit, ac sonitus & odores atque s pores, Duritiemque ac mollitiem, tum frigora & aestus,
I.evorem, humorem, atque istis contraria : Verum
Quot sunt, quae retuli, dillantia prorsus ab illis 8ao Non igitur solo deprcndimus omnia sensu. A T genus est medium quoddam , mixtumque duobus: Ut cum totus homo guttat, videt, ambulat, audit. Nam partim haec animo fiunt, & corpore partim Sic tamen ut dominae tum sui, sit machina Menti: 823 Ceu lyra dulce sonat docto pulsata magistro. Foederis argumentum in sensu est. Nam sine Mente Nullus adest sensus, neque Mens sine corpore sentit. At quidquid sensu deprendimus, organa frustra Dcserrent illud, nili res quaedam intus adesset 83QPercipiens, quodcumque foris transmittitur ipsi: organa quandoquidem sunt omnis inania sensus;
Ac reddunt externa, velut spiracula ventos, Et speculum effigies, & concava rudera vocem.
Non oculi cernunt; verum res illa paratis 333 Adjuta auxiliis, oculorum & freta labore; Quae jubet huc oculos verti, qua parte videndum
Est aliquid . Pariter non auris verba loquentum, Aut modulos; at res quae praesidet auribus, audit.
De visis, ac de auditis quae ita licat, illa est; 8 QEt quae audire poteti s bla, & quae sola videre.
Rrticulos adeo tibi dum gravis obit ruit humor, Calculus obdums habitat suu renibus haerens, vi Non
29쪽
Non tibi pes, renesve dolent : dolet artubus aegris 8 ue Addita Mens. Abstita perit cui tibia nuper, Non minus ille pedem nervo patiente putabit aegrotare, licet iam nullum; ac saepe doloris
In membro notum senus experietur inani. Te quoque nunc tacite meditantem exordia Mundi,
sueo Aut gravibus curis defixum si quis inuret
Candenti ferro, vel acu pungente lacesset, ocius abiiciens animo quaxunque tenebas, Totus ad acre malum tu te convertis, & illuc Mente ruis; quia res in te quae cogitat, ipsa est Sueue Quae sentit. Diun nauta sera quassante procella Territus, undarum tumidos assurgere montes, Et spumam ruere, & misceri turbine pontum, Et faciem coeli tenebrosam , & fulgura cernit Undique disruptis oblique percita nimbis, 86o Et subsidere navim, atque atro gurgite volvi; Tum vim ventorum rabidam, pelagique iurentis Terribilem fremitum, & crepitantes fulminis ictus; Uectorum de paridos clamores auribus haurit; Huic simul & fauces ingratus torquet amaror; 8 sue Et nares vexat sentinae tetra mephitis: Digore membra tremunt; mentem horrida mortis imago perturbat; nec spes animo tamen excidit omnis; Molitur, si . quis fracta rate praenatat asser obvius, auxilium misero sibi ; voce precatur 8 o Coelicolas supplex, & votis flectere tentat;
Terram, terram orans, mare detestatus iniquum: Aspice quot varii rerum uno tempore sensus, Unam commoveant agitato corpore Mentem.
NAM res perpetitur quae tot simul anxia motus, 873 Res ea quae timet atque cupit, gaudetque doletque, Quae sentit, varios & sensus comparat, una est Ac simplex : ideo non constat partibus ullis. Si fingatur enim multis e partibus esse, Parvula quantumvis vel subtilissima fiat,
88o Ossicio parta quaeque suo jam dedita, certe Nesciat ossicium alterius, neque judicet iliter
30쪽
Sensus diversos quis suavior; haec neget, illa
Amrmet discors ; velit una quod altera nolit: Quamque suo nam iure frui arbitrioque necesse est. Ut partes oculi non uno munere cunctas Defungi certum est : radios nam colligit una, Altera secernit : Mentis sic munia partes Diversae diversa, imo contraria obirent, Libertate sua pariter, seorsumque potitae. Coetus erit e veluti sermicarum abdita campo Ple hs habitat, varium inter se partita laborem: Aut examen apum. Uel erit Respublica discors, Motibus insanis ac seditionibus ardens; Et confundentur popillosae munia Mentis. Vel concors ut sit, quaedam selecta tot inter Particulas sibi congeneres operumque ministras, Sic princeps erit, ut cunistae referantur ad illam,
Consipirentque simul. Sed quae Regina sedebit λPraeter enim quam quod prorsus germana videtur Mentibus his, quas Democrito exprobrare solebas, Partibus est aliis conflata minoribus, aeque Ac famulae, vulgusque Atomorum in corpore degens.
Quae pars imperio sic nata videbitur una λ uae pars Reginae tandem Regina sutura est λQuae pars Mentis erit vere Mens λ Heu, bone Quinti Fingere quam promtum i Rationem rωὸere ficti Pro quam dissicile est i Nonne hinc intelligis unum Et simplex esse id quod vult ac percipit λ Ergo Cum pars Materiae meministi nulla sit una Nulla individua aut simplex; nullam esse necesse est, Quae casu quovis in Mentem asIurgere pol sit Aut per se sola, aut aliis sibi scedere iunctis.
PROPTEREA clare sensu vel cernis ab ipso Mentem incorpoream, seu partibus esse carentem, Insuper ipse vides a vero quam procul absit, ui tenuem nostro diffusam corpore censet Esse animam, nebulae similem penetrantis in artus, Cui motus tantum ac sensus provincia detur, At famulantem animo, ceu Regi corporis uni, I