장음표시 사용
231쪽
x XI. aula enim fidelis servus, ct prudens
h. . , ' rem quidem laudabilem proponit, rarissimam ν. i. autem , ut fidelis quis inveniatur, & prudens. Eeee si quaeras fideles, id est, Deum timen. tes, δc ipsos quidem non multos invenies, tamen adhuc facile invenis. Item si prudentes quaeras, invenies multos, fidelis autem, de prudens dissicile invenitur. Quanto ergo rarior invenitur, tanto, qui inventus suerit, beatior
β. IV. EX LIBELLO DE IMITATIONE CHRISTI .
ι.ε. e. 4. I. ri Ion est credendum omni verbo, nec in-s. 3. IN stinctui et sed caute, ct longanimiter res
est secundum Deum ponderanda. v. s. a. II. Magna sapient a est i non esse praecipitem 1n agendis , nee pertinaeem in propriis stare sensibus. Ad hanc etiam pertinet, nonuibuslibet hominum verbis credere , nec au- ita uul credita mox ad aliorum aures emundere. δ. s. r. III. Ista est summa sapientia , per contem -s ptum mundi tendere ad regna caelestia. La. e. r. IV. vere prudens est, qui omnia arbitratur s. o. ut stercora , ut Christum lucrifaciat.
s. a. sari; dc scire Iesum tenere, magna prudentia.
6. U. EXEMPLA CATHOLICA EXTERNA.
Quali tax. . Ἀ- . I. 'C E David dieit Sacra Scriptura : Egre-l diebatur quoque David ad omnia , quaecumque eum mitisset Saul , 3e prudenter se
at f. s. II. Abigail, teste Sacro Codice, erat mu- ' lier prudentissima re speciosa r Unde di David placavit , di prudentia sua exitium a domo
I. Ree. III. Salomon dixit Deus: Eeee Dei iuxta v. sermones tuos, Se dedi tibi cor sapiens, de intelligens, in tantum, ut nullus ante te similis tui fuerit , nec post te futurus sit . Unde de prudentissime litem inter duas mulieres de filio exortam diremit.
I. .F. IV. De Iudithae prudentia olim Holofernes φ. .v. v. pueri iudicium ferentes dixerunt: Non est ta- iis mulier super terram in aspectu de pulchritudine , 3t in sensu verborum . t. a. Reg. U. Ezechias , quia adhaesit Domino , 8e non recessit a vestigiis eIus, meruit, ut Dominus esset eum eo, di in cunctis, ad quae procedebat . sapienter se ageret. D- , , VI. Daniel, ut Susannam a morte liberaret, O. .,. prudentissimo consilio falsitatem accusationis contra eam facta detexit exitumque in suos
s. eis., L VII. S. Pauli prudentia vel in eo satis a ν. o. paruit, quod Omnibus omnia factus sit, ut mmnes lucrifaceret . Unde alibi quoque ait tEgo vos non gravavi, sed cum essem astutus
mis. ω . VIII. S. Cath Arina Senensis tantae erat pru-so. ν . dentiae fulmina, ut a Pontificibus diversiis in t v. gravissimis legationibus adhiberetur. Lobnis Bibliotb. Tom. V.
IX. S. Bembo Abbas adeo in verbis eau tu ,& prudens erat, ut etiam S. Antonium ex hoc cap. te superaret . Interrogatus ab aliquo de
re quapiam, dicere solebat i Da mihi cogitandi tempus . Quo dicto, ad orationem se conserrebat s de si quidem a Deo responsumaecepisset, id ipsum alteri communicabat. Sin minus, nihil resbondebat. X. De Martino V. sic scribit PIatinar Mar- m Matinus V. Pontifex summus in consultationibus mirae prudentiae vir est habitus: nam Se quid agendum , & quid vitandum esset, statim reproposita acutissime dijudicabat. Brevis in diiscendo , cautior in agendo, adeo ut prius rem factam cernerent homines, quam ab eo excogitatam putarent . Ejus autem sermo plenus
sententiis erat . In dandis quoque benefietis mira usus est prudentia: non enim unicuique expetenti conserebat, sed statim mente agit bat , quis potissimum esset idoneus , cui talis cura demandaretur . Quod si homines provinciarum non nosset , in quibus vacare beneficia contigisset, statim peritos Regionum consulebat; quis aut in curia, aut gymnasiis publieis esset doctrina , nobilitate, moribus , tanta provincia dignus . Atque hae ratione& Εeelesiis , Ze hominibus honore dignis pariter consulebat, cum maxima celebritate nominis sui. XI. Eusebius Vercellensis Episcopus , cum f. in Catholica Eeclesia δc doctrina , ct moribus I in mapna existimatione haberetur a Costanti. no Imperatore Arriano Mediolanum ad Concilium vocatus fuit, eum autem accepi met , arte multos Catholicos Episcopos, in primis vero Dionysium Episcopum Mediolanensem , eo compulsos esse , ut damnationi Athanasii , de Nicaeni Cone illi derogationi subscriberent, perspiceret etiam , quam graviter per eam Seripturam vera Christi fides laederetur , quae etsi ab iiς , qui subscripserant, revocari poterat , tamen ostensa , dubiam factura erat Catholicam fidem , novo astu evertere eam cogitavit . Itaque nomen suum inscribere non recusavit . Postquam autem eo dicillum de inisspexit , 3e in principio Dionysii nomen scritum vidit , se vehementer commotum emen xit , quod primarium locum iuniori tradidiment , dicens: Vos, Arriani, Affirmatis , Filio Patrem maiorem eme , fle Diony-Sim , qui aetate atque doctrina me minor est , mini praeposuistis . Idc rco peto ut nova seriptura eon fietatur, Be in ea servato gradu , omnes suum inseribant nomen quod si a
vobis fiet, ego vos morem gerere non rec sabo , ut tandem , quae inter vos videntur coriis
tentiones , finiantur . Arriani vera hominem locutum arbitrati , superbiaque impulissum requirere , ut in scriptura Antistitum aetatis atque dignitatis gradus servarentur , exusta prima scriptura , cui iam plerique subscripserant , novam eonfecerunt . duae cum ad Eusebium perlata emet , non aut suum apponeret , rem magni eri mo menti ameruit , exigere que ejus magnitudinem , ut ante diligenter super ea disputa
232쪽
13o Bibliothecae Manualis Concionatoriae,
ν. Theodosius oblatis sibi libellis, vel aliis ad regimen Imperii spectantibus a ministris seriptis,
ablqtie eorum inspectionem subscriberet. Quod eum periculose admodum peragi , Pulcheria soror intelligeret, hujusmodi ludo eum corri-xendum in animum induxit. Libellum scribit, In quo signifiearetiir emptam a sese eme Eudoein m conIupem Augustam , si ipse praeberetassensum, oblataque eadem charta Theodosio, ipse ex more ei absque alia inspectione subseripsit. Recepit ita subscriptam chartam Pulcheria , quae accedentem ad se Eudociam aliquando retinuit, vocatamque ab Imperatore reddere recusavit, a se emptam amrmans, &ostendens de rata habita emptione Imperato
ris chirographum: sicque falso quidem ejusmodi joco Augusti oscitantiam voluit condit sile , ac correxisse simul.
XIII. Mirifiea suit Alphon si I. Neap. Regis
ιν in audieando prudentiar ipso enim adhuc adolescente Regnorum Siciliae , di Aragoniae Gubernacula luci piente, accidit, ut cuiusdamane illa ex domino pareret, & ad libertatem ex lege Hispaniensi proclamaret ; dominus
autem, ne matre cum filio privaretur, negabat puerum ex se natum . At illa acrius inissante, & natum ex domino conceptum ameverante , eum ejus rei dissicilis probatio, &veritatis conIectura periculosa emet in ancipiti, Alphonsi prudentia jam inde ab adolescentia statim resplenduit. Decrevit ergo, ut infans sub hasta vendereturr eumque uni, qui majus pretium attulisset, insans traderetur , Pater pietate victus, a lacrymis temperare
nequivit, & suum eme filium famus est. Quare Rex & patri filium, & debitam matri libertatem non eunctanter ad judicavit. ι . Λω. XIV. Grave vulnus in genu Romae a siea-
iis. Mis. rio acceperat vir nobilis, atque, ut erat irae . .. ae doloris impotens, eum diro cruciatu artus
convellerentur, vindictam spirans, de incla mans , nullamque saniora suggerentium vocem ad aures admittens, geminae mortis in limine periclitabatur. Desperata propemodum erat , non minus animi , quam corporis curatio ,
cum ex amicorum Medieis unus e Capue inorum familia suime tradunt, nec nomen adindunt , qui haec prodiderunt acciri , quibus
ager delectabatur , symphoniacos 3ubet, ac modis lenissimis eanere. Itaque illapsa furentis in animum modorum suavitate, irae atque furori modus paulatim fieri e cepit , detumuit- qtae animus; factumque musicae pretium , ut
exinde monitores audiret atque ad omnem Christianae ad Wersus inimicum , ae sicarium charitatis significationem nullo negotio traduceretur . Tauti est, crudos adhuc atque indomitos humores pharmacis lenioribus praemollire , ut placide ae sine concussu possint
jumentis, quantumvis domitis, aut etiam labore fessis, tam propinqua gradiendum semita, ut calce quis peti possit sed modico flexu declinandumst quid enim ρ si recte pamuum ratio constet, vix millibus in annos singulos vitari periculum , quod nemo sapiens magno xedemptum non velit. Haud aliter praeferocia ingenia, de quibus aliorum damna in lucro sunt , procul habcre , ne aliquando non habirime poeniteat, prudentis est . XVI. Ioannes Piobanus Ordin. Minor. ab M. Etruria ad Calabros a moderatoribus migrare tumus , nova insuper animi contentione virtuis em colere instituit, rogantibusque novi impetus, fervorisque causam, praeclare vespondit , frustra cael uni mutari moribus iisdem , neque
hoc religiosis hominibus proponi, quum migrant i sed quotiescumque alibi esse iubentur , alii sint . XVII. Iosepho mirifica fuit in Pharaonis Ge.. t. somnio, quod famem portendebat, interpre latio, sed non minor prudentia in colligendo frumento , quo per septem annos fameliea aleretur AEgyptus. XVIII. Cum Puer Iesus annorum duode- e. cim mansi met in Ierusalem in medio doctorum audiens & interrogans, stupebant omnes qui eum audiebant super prudentia & responsis ejus.
XX. Magna suit prudentia Flaviani Antio-ehiae Episcopi Catholici , eontra Adelphum
haereticum & Messalianorum Principem , ut totum pestilentis haeretis venenum, quod cultaverat , & clanculum multis instillaverat, nec de ullo convinci poterat, sua sponte effunderet . Hominem ad is Antiochiam
evocat , benigne tractat , prope assidere jubet . Tum ad eum t Nos , inquit o senes, ad longam jam aetatem provecti , multoque usu rerum edocti & daemonum fraudes perspectas habemus & dona Spiritus sancti edorii sumus. Isti iuvenes spiritualitim sermonum nec dum capaees occultiora Dei mysteria non percipiunt, itaque mihi, quaeso aperias, quomodo ad nos Dei Spiritus adveniat , & contrarius Spiritus quomodo a nobis, recedat. His ver bis delinitus senex totum cordis sui arcanum patefecit & pestilentis suae doctrinae virus totum effudit. Quo audito & seni verbis acerrimis maledixit & totam illam Messalianorum pestem tota Syria expulit.
XXI. Ferdinandus & Isabella Hispaniae Rex& Regina fama prudentiae admodum celebres di clari fuerunt, quod ex maximis motibus ι.ε sua regna in summam tranquillitatem atque
obedientiam reduximent , quodque bello de-
Cem annos continuato , Granatae regnum a
Mauris annos circiter octingentos pometam
ad Christianam religionem compulissent.. Utilitas. XXII. Mardochaeus eonsilium opportunum Eme . suggerens Estheri Reginae , a se di toto p .pulo Iudaico imminens exitii periculum a
XXIII. Rebeeea Jaeobo minori suo filio , τε . . f. prudenti suo consilio benedictionem a patre , ante majorem natu filium Esau impetravit. XXIV. Noemi Socrus Ruth ad se ex agro Rον . MBooz revertenti dixit r Filia mea , quaeram tibi requiem, & providebo, ut bene sit tibi. Cumque Ruth eonsilium eius secuta emet, uxor Booz fieri & inter Progenitores Christi
233쪽
. . 4. XXV. Daniel prudenter fraudem Sacrifieulorum , cibos Beli oblatos comedentiam dete gens , mortem a Rege decretam a suo avertit, ex in capita inimicorum detorsit. Dignitara . ras. s. XXVI. Salomoni sapientia sua tantam exi- stimationem , St. honorem apud universos populos conciliavit, ut de Israelitae ipsum time. rent , videntes sapient iam Dei e M in eo ad iaciendum audicium; fle regina Saba veniens
I. t Itentare eum in aenigmatibus, lassa sit: Uerus est sermo, quem ausi vi in terra mea super sermonibus tuis, di sapientia tua : de non creadebam narrantibus mihi; donec ipsa veni, dividi oeulis meis , di probavi, quod media pars mihi nuntiata non fuerit. Beati viri tui , &beati servi tui, qui stant coram te semper,
O . XXVII. Josephus Patriarcha propter singu-
,. M' ' larem suam prudentiam, in Proregem AEgypti assumi , 6c audire a Pharaone meruit r Taeris super domum meam; de ad tui oris imperium eunctus populus obediet. Uno tantum regni solio te praecedam .n-;. . XXVIII. Daniel superabat omnes Primipes, a. .. 3t Satrapas honore , 3c dignitate, quia ut Scriptura ait , amplior Spirituς Dei erat in illo . Unde δι Darius Rex eum super omne regnum constituere decreverat.
I. C ignatius quanta fuerit prudentia praedi-O' tus , Se seripta , 8t facta testantur , ita ut merito Doctorem quemdam Theologum alterius Religionis dixisse fama perhibeat, credere se quidem, plures esse in caelo, qui eum
sanctitate superent ἔ an vero unus eum prudentia superet, vix persuadere se sibi posse . nis. ω. Ratione plurimum , ct consilio utebatur , erebro usurpans: a bellu is hominem sola ratio- ' ' ne differre. Unde ipse in omni actione, de finem actionis , di media , modosque perfectissimos eos perficiendi excogitabat . Ut omnes lu-erilaceret, ambitiosis splendida, avaris utilia , voluptuosis jucunda proponebat. In congressu maxime Principum videbat, ut initia illis daret , extrema reservaret sibi, cavebatque , ne
de rebus etiam Divinis inepte ageret . Tristem , δι horridam sapientiam semper vitabat,
uantum potuit, sed ad communem conlaetu. inem accommodans, ita ut ejus mores prima fronte intuentibus , unus aliquis e populo D. r. ra. videretur esse . Non erat quidem in agendo eum aliis sit teloius aut timidus , attamen
valde circumspectus ae providus, ut illi non m/-α sacile quisquam posset imponere. A eoena in .
c. at. sequentis utei negotia disponebat. Cum omnia
pietatis opera ad salutem proximi spectantia complecti non posset, mapno delectu praesere bat publica privatis; perpetua iis, quae ad
tempus fiunt x certa incertis, secura periculo- fis et neque tam videbat, quantae res ipsae es,sent, quam quantum spei ad eas conficienda Ri3 ω. Ostenderetur . Hinc a jebat, non res nobis, sed F nos rebus accomodari debere. In vocandis h
minibu ad virtutem, suis armis petendum Satanam dicebati sicut enim ille animam justi non continuo apertis armis, ct insidus, sed recte oppugnat; nihil primo bonis actionibus
adversando , immo multa , quae honusti speciem praebent i suggerendo, donec tandem in. mutum decipiat; ita in alliciendis ad salutem animis, laudanda prudenter initio in hominibus, quae sunt recta, vitiis parumper intactis,
ae leniter in eorum gratiam irrependum . Qua conciliata tum demum admovendam medici.
nam . Ajebat Sanctitatem per se solam valere plurimum , sed nili gum prudentia agendique eum hominibus modo eoniuncta fit, mancam fore ae infirmam , plusque saepe exquisitam cum mediocri Sanctitate prudentiam in gubernatione efficere , quam Sanctitatem malo. rem cum prudentia minori . Censebat eos qui in rebus Divinis nimis prudentes esse volunt, haud saepe magna praestare numquam enim se ad ea , quae pulcherrima sunt , Rdmoturum illum , qui earum diis ultates , 8t ancipites eventus scrupuloso cogitat, aut anxie nimis r formidat . In sormula instituti dixit e Revera hoc institutum omnino humiles, di prudentes
in Christo, 3e in Christianae fidei puritate ac
litteris conspicuos exigit. II. S. Franciscus xa verius mira erat pru. dentia in convertendis peccatoribus; nam Primo dissimulabat eorum vitia, omni affabilita.
te eos devinciens, tum recensitos varios malo rum casias, eorumqlle vitam Divinis mandatis eontrariam ostendens, eos converteb t .
Si quando aliquis improba diceret, nullam indignationem ostendebat , nec errantem tum reprehendebat, sed in eius familiaritatem se insimians , Se sedueens hominem sine arbitris monebat dicens mirari se , talia illi verba excidisse . Exiguos tructus cum hominum apis probatione , maximis fructibus eum aliqua vel minima offensiuncula potiores dueobat; parvos quippe fructus cum virtutis exemplo perceptos , ct diuturnus esse , di semper augeri; contraque ingentes offensione hominum vitiatos . p iulatim corrumpi ac interire .
I H. S. Franciscus Borgia Divinae sua, plus
quam humanae prudentia, hoe argumentum illustre dedit, quot excelsis animo bonis sortuis nae, titulisque omnibus nuntio remissis , doniste Christianam inopiam fit sectatus. Si qui
Meietati nomen dare vellent, minimisque rebus , ut sit , initio urgeretur quo minus se totos addicerent , largiri illis minuta , funemque concedere , salva tamen religione .& spe eommodi majoris , solebat, gnarus, futurum, ut tempore ipso exigua illa de parva, veluti nebulae sole dissiparentur. Fratres Coadis tutores, Dei sapientes appellare consuevit , gnarus , Deum prec-tibus illis e .i suggerere plerumque solere, quae mundi lapientes e libris haurire solent . Qui caeteris praeesscnt . dicebat , non una omnes regula metiri debere , sed bonos milites imitari, uui pro fistulae captu machinam bellicam mipnureo pulvere implent , ne dissiliat. IV. P. Iacobus L ynes vir fuit omnibus
numeris absolutissimus , ingenio maximo, ju dicio accerrimo , exceluenti memoria , Pru
234쪽
Bibliothecae Manualis Conrionator; ae, a 3 et
dentia singulari : qua ad omnium se ingenia
facile aptabat, sermonemque prudenter tem
Ierabat, sicque plerosque , cum quibus ageat, lucrifaciebat. Vira ι.ε. U. P. Petrus Faber mira prudentia in suis .. actionibus quatuor capita arcte observabat . I. Ut unam quamque rem gerendam prudenter inspiceret, an ea esset eiusmodi, ut sua sponte referretur ad Deum , & cum suo animo esset salutaris , tum utilis alienis . De n- de qua mente, quove animo fieret, ut ab utraque gena commendaretur ejus animae sa-cies , eique jure dici possiet a sponso : Quam putes rae sunt genae tuae . Tum quo ductus
spiritu unam quamque rem gereret, ne quod amanter , & filiorum more gerendum esset, id ab eo sergiliter gereretur. Denique perpende. ret ipse secum, quanta sit facilitas Dei, quanta clementia in eo accipiendo , quod damus, admittendisque laboribus ac contentionibus nostras , eum solus ipse dolorem laboremque consideret.. V1. P. Mutius Vitelleschus prudentia tam
singulari erat praeditus , ut ob eam, morum-εMe. seri que suavitatem a Summis Pontificibus, aliisque Primatibus summi semper fuerit aestima. tus , sed & domesticorum , quos regebat, a nimos mire tibi devincerit. VII. Decumbebat gravi valetudine Francia. i.i. . seus Padillia, genere , ae virtute nobilis , divis . . . sorte ab inexperto tyrone , cui aegri curatio ωλι obvenerat , adeo praepostere omnia adminis strabantur , ut vir prudens non dubiam per-nielem sibi sentiret imminere t angebatur animo , an indolentiae simulatione lingulari , rem asti e ferri sineret ἔ an vero modeste id Rectora significaret . Hinc ab insito vitae ais more trahi , virtutis inde specie allici. Stat, consilium Gonzali Gundis alvi severissimi senis, peraeque ac prudentissimi super ea re sententiam sciscitari. Ille ubi de agro rem
mnem intellexit, vehemens actor fuit, ne ob Ialam crescendi opportunitatem elabi per animi mollitiem sineret, quam olim doleret aismissam di praestate vitae virtutem , eamque Ueram eme patientiam , quae patientis in sinum congesta reliquorum conscientiam iugeret , frugifero virtutis compendio , quod si mori contingeret , id enim vero viro forti in votis esse , togatumque martyrium videri . His ubi dictis aegrum patientiae Iam certum relinquit , propere ad Rectyrem adiit, pera o. que indicio , ne tanta virtus unius tyrunc tali negligentia condideret, sapientia persecit. Maximam humanae felicitatis partem esse, PrudentibuL uti consultoribus servata vita, A virtus aegri patefecit.
t m L C Barlaam prudentiae primarium ossi ei um
I ingeniose sequenti parabola, demonstras . imri bait Civitatem quamdam didici fuime magnam, cujus cives talem habebant consuetudinem auatiqui'us , ut assumerent extraneum aliquem , I anuum virum, nihil legum civitatis suae ,& li ad .lionum scientem , re hunc tibi R ilem consti tuebant , qui omnem Pota uatem accirpiebat , ct mariam voluntatum perficiendarum
saevitatem habebat , usque aci completionem unius anni . Deinde in omni securitate eo permanente , deliciasque , ac suavitatibus si is Ne ulla formidine, & secum semper permansurum regnum existimante , repente surge tes cives illi contra eum , regali ablata si la , nudum per totam trahentes civitatem , exulem transmittebant in magnam ne lon.
gius remotam insulam , in qua neque cibum inveniens , neque vestimentum in fame aenuditate male atterebatur , voluptate selliiscet, atque animi hilaritate, quae praeter spem ipsi eoneeta fuerat , in moerorem , rursis praeter spem omnem, & expectationem comis mutata . Interea juxta morem & consuetudinem civium illorum ordinatus est quidam vir in regno , qui non exiguo mentis inte lectu vigebat, qui tanta , ac tali ex improviso accidente sibi abundantia mox non est dissolutus, nee ab ea raptus, neque eorum , 'ui ante eum regnaverunt , ct miserrime eisiecti fuerunt , incuriam secutus est , sed s licitudinem gerebat , di laborabat animo , quomodo se , ct sua bene aisponeret ; Dum
ergo assidua meditatione diligentius ista pertractaret, cognovit per quemdam sapientissimum eonsiliarium suum , consuetudinem civ .um ,& loeum petrennis exilii , & quomodo oporteret semetipsum custodire , line errore edoctiis est . Hoc ergo, ut agnovit, & qu a oporte ret eum prius paululum ad illam applieare insulam , hoc quoque caducum regnum , &peregrinum alienigenis rursus delinquere t a. pertis thesauris suis quorum tunc liberam
habebat iacultatem. ct de illis, quod vellet sacere accepit pecuniarum multitudinem , auri videlicet , & argenti , & lapi tum pretiosorum amplissimum pondus , ct fidelissismis committens famulis in illam praemisit , ad quam ducendus erat , insulam . Peracto igitur anni termino , in seditionem versi cives , nudum , sicut di illos, qui ante eum fuerunt in exilium transmiserunt . Tunc caeteri stulti , & temporales vepes male ia-
me cruciabantur . Ille vero qui divitias ante ibi deposuerat in abundantia perpetua vivens , di delicias infinitas haben , timore que prorsus inconcussio , infidelibus , ct ma lignis civibus , sapientissimo seipsum b atificavit consilio . Civitatem emo intellige vanum istum , & deceptorem Mundum ; cives autem , principes & potesta es de monum ,
Mundi rectores tenebrarum saeculi huius .' iapientem vero, qui regem Praen, nuit de eon.
iii et udine civitatis , quemlibet sanctum do ctorem , & praedicatorem , exilium, futuram vitam, ubi, qui anno suo , id est, tempore huius vitae deiiciis servierant , in perpetuas miserias detrudendi sunt. Qui vero de futuris solliciti, opera bona, rari' iam divitias praemiserυnt, aeternis deliciis imitiari sunt.1 I. Erat quidam nobilis adolescens, qui val- eω r. de sapax ingenio , regi patri successit in re- in is ...,
gno. Hinc accidit, ut in regia civitate nun-
umis conflautis , Rex um sodalibus suis ad
inspicien ios inititores , & res venales cir- ι eis. l. cuiret. Et vidulis hominem grandaevuin aerate 3. P. asti. 3.
235쪽
assidentem mensae vacua in nundinis, qtraerit, quὲs sit, ct si quid venale haberet . Cui ille/Dicor inquit , Philosophus , sapientiam venalem habeo . Ad hoc gavisus Rex, ct subridens: Bene . inquit, ut iuvenem tonstitu.
tum in regimine, mihi competit sapientiam habere 3 tu autem videas, quantum velis vendere pro centum marcis . Et senex: unum inquit, libi pro statuto pretio dicam , quod libene tenueris , optime per illud regeris , ®es . Temere mi loquaris, temere nil attentes, nili prius cogites, quid Tequatur , si plus volueris , addas & pretium. Ad hoe isti. tur omnibus concitatis in risum , Rex conli. derantius v urbi pondus, adeertit, di Philosopho statim solvi pretium pronii mun imper
. . Mit . Verbum autem , quod aeceperat in superliaui naribus Palatii, ct in mensis , ct in scyphis aureis, ct manui ergiis scribi fecit . Hinc postea succoeri temporis Rex in sapienti . ec virtute prosicreas , instituit fortius animum , eripere plebem humilem de manu Potentium , qui a nobilicius terrae graviter sere. mebantur , et regnum tuum in omni iustitia gubernare . Pro quo nobiles sui in se sitio. nem versi, eum nequaquam in manifesto , propter favorem populi , contra chim auderent aliquid attentare , occulte quemdam rasorem p r. io conduxerunt, ut regem in conclavi radendum novacula jugularet . Ergo ubi Rex humectata barba tu radendum ex .hibuit, dictus rasor in manui ergio , quod erat circa collum Regis, scriptum legit et Te . mere nil attentes , nisi prius cogitus , quid sequatur . Et super proposito scelere pave. iacius, expalluit , & manum tremulam mox retraxit . Quo visci Rex causam exegit , nec sine causa eventum considerans , dissimulantem rasorem , illini hoe sibi ex infirmitate conligisset, extendit ad poenam , ct veritatem rei cum tormentis extorsit . Sic ergo Rex liveratus a morte , consili uim a Phili- sopho datum amplius suspexit, ejusque auxi- Iio feliciter guburnare perrexit quin vera didicit , quia melior est sapientia cunctis opibus , di omnia, quae desiderantur, huic non
valerit comparari . ι. s. .... HI. PA qu acus erat Camagi e Reeuli fi lius, natu maximus, cui cum ditio esset illitin mon ibus, qui Perucclo imminent , arctaeum Hispanis Pia arro, Almagro , atrisque aurum per eas regionus quaerentibus erat a macitia, A quibus tunc erat finis, aurum largi. ter donabat , ut rem domui suae non necessa riam . Quod cum illi libra odiose appenderent, ac rixa ab avaritia oborta gladioς stringerent . medium se inserens, ac lances auro graves impacta palma indignabundus evertens Palmini ad II, Haccine, inquit, O viri, pla-d:orum.eausa non pudet , ob aurum lane Mnem dare. verum si tanta aegro ieeori a ri est ranie huc mecum agite s duxit haec increpans altimi ιnum in cac tamen, unde M re, quod p ..cificum vocant, ct regionem 'aringenti aurique ditissimam dein et arent . Dum addit : IIIin affui in auri esse, Posse omnibus fieri fatis .
dem Hispanis datum a barbaro sene prudentissimum monitum. Jactabant se, suamquep tentiam , A virtutem Deo proximam , qui eo, post primos, appulerant , ut gentes illas main gno Dei iudieio novam in sobolem reparan uas, saevitia insaturabili exhaurirent, admonuit Ciniquorum antiquissimus si e Principes
vocant quem longa aetaς , & indolex miniis me barbara audentem faciebat, ne in inno. xios, atque inermes se virent, sed potius , collam beneficiis, vellent imperare a omnia enim nostra aeternorum, quae demortuos excipiunt, lance esse Pendenda.
U. Ε litum paterno Japoniae imprrio Gyso ιμ...1. nilim Noburi angae filium , habebat tamen in aula Fax triba, ex centurione iam Taleolama; hoc est, Imperator, homo solertissimi inge-genii, sed ambitione in crudelitatem corruupti . Ita solemnes inter itidos , quibus sororis filium diabacondonum Recessioni proprius admoverat, pupugit senis animum, quod ei clem saltanti, chorea' te ducenti, elarius , sibi nam ad hec demiterat maiestatem imo
Pularis aurae coronatum mancipium sem mi Pli neque vegeti roboris , plausisset theatrum .
Ergo dissimulati ira , ut e m tamen qiantu tam cumque demum glorioDe partem Quaba-
condono eriperet , accitum ad se G tantum saltare iubet, cereiis elegantia tot lig actionis, S decore membrorum ante araba condonum futurum . Sed non fefellit adolus dentem veteris ac praesentis fortunae comparatio cautissimum imminens a victo Principe periculum , nam occultissimi senis invidiam non inistrospexerat . itaque studio aberrare , ct inelegant Iam artis peccare quam plurima. Quod ut vidit Taiecisama , qui alienum a d ab
condon animum celatum tunc maxime vellet , arcte navenem complexus est , ac prudelitiam laudavit: quati aequum fit, iis, quos fortuna imperio omnibus antetulit, artibus in.
Ul. Nee subiicenda hoc Ioto Solymanni Turearum Restis priadentia . Birantii Judaeus n--
Christiano certam auri summam mutuam derat , uti e cinstitista die praeter sortem , usu.rae loco, duas earnis ejusdem Christiani untias reciperet . Die illa sortem reddit, Christianuq Renus nega p. Aditur Solymannus, ut rem decidat. Ille Jud eum animo detestatus , novaculam adferri iubet, I Judeo potestatem
facit, ut , qua velit me imbri parte . debitori
duas carnis unc Ia exscind.it, ea lege, Ut omnino duas tantum e si minus , plusve exici. derit , eapite luiturum . Non rivis uleus hane aleam subire , Christianum absolvit . VH. Achitophel tam grandem sibi pruden- , n, tia tua famam comparaverat, ut , SO iptui a e. . te ite, consit m , quod dabat in illis diebus , aestimarum strerit . quasi si quis eonis iuret D m .
VH l. Semirami privata adhue , habitu qu Μ- ignobili ad Bactrianum bellum prosectit . ut ε- eum marito esset , una omnium monstravit . .
Regi, quomodo hostis breui debellari posset:
Quo virtutis rudimento Regmae nomen alle-pva pol viri interitum regnum a Nino teli.
cium sapientissime rexit, re auxit.
236쪽
23 Bibliothecae Manualis Contionatoriae,s. VII l. SIMILITUDINES.
s citis. I. Q Icut ii, qui olfactus sensu integerrime
N.. a , O vigent, eum , qui clam habet aromata,
ignorare non possunt ; ita & anima purissima fragantia odoris , qua ipsa persecte liberata est, si sit in aliis, agnoseere caeteris sine mdori sensu permanentibus solet. - . is. Sicut Dialectica ad hoc potissimum in-ι- venta est , ne in veritatis inqui litione decipe-γzia remur, ct ut ina a verisimilibus discernere. mus; ita nobis pro Dialectica diseretio esse debet , ut veram virtutem a falsa virtutis specie disiungamus, ne videlicet , quod multis contingit, vitium virtutis specie nos fallat. MMU III. Sieut exercitum ducit Imperator, Gubernator navigia, mundum Deus, animam ipsa mens ; sic ipsam felicitatem praesentis vitae temperat , regitque prudentia. x EHM. IV. Sicut serpens cognoscens, quod in ca- ώ ιν. pire suo tota vita consistat, reliquum corpus exponit periculo, ut caput defendat; ita verus prudens caput suum, id est, Christum ae
eius fidem, di charitatem ut defendat, ali omnia libenter jacturae periculo exponit . Necessiax e ...i . V. Sicut Auriga ulterius tendenti ne eessarius
est, qui equos in recto tramita eontineat, &ad offiatum faciendum compellat, ita ad veram virtutem contendens prudentia opus habet , qua indomitas passiones cohibeat, ne a vero virtutis tramite abscedant; quaeque ad exercitium propositae honestatis impellat. -- . . VI. Sicut gustus necessarius est ad discretio. nem saporis in ei bis; sic prudentia ad discernendum , quae bona vel mala homini accidere
e.,.. VIL Sicut Civitas muris carens, expofita ιuc est omnium injuriis , insidiis , & ruinae periculo I ita vir, qui non omnia eum consilio&Prudentia agit, nunquam ab insidiis mundi , carnis, di diaboli securus erit. UtilitaI. μω. VIII. Sicut Civitatum eertissimum munimeri.
ποῦ, tum , viri fortes sunt; ita in uniuscuiusque
A t.' nostrum civitate, quae constat exanima ct co pore, pro firmissimo propugnaeulo sunt cogitationes amicae prudentiae . IX. Sicut nostris corporibus interitum moro
hus, ineolumitatem vero adfert sanitas ; sic animas prudentia servat, cum ipsa sit mentis
sanitas imprudentia uero interimit, utpote
gravissimus A insanabilis animae morbus est. Dignito ae...is X. Sicut adultum ab insante distinguit iudi .
. tie. M. cium s ira virum persectum , & virtuosum ab imperfecto prudentia discernit. --.ε. XI. Sicut caput, quod reliquis membris prospicit, prima, summaque pars est corporis ;ita prudentia, quae reliquas virtutes dirigit ,
primum inter morales virtutes locum merito obtingi.
dicavit , Apostolis suis Evangelium praedicaturis have ante omnes alias doctrinam commendavit : Estote prudentes, sicut serpentes. I l. Utilitas : Iuxta illud Salomonis i Ubi Pis..tr. non est Gubernator , populus corruet ; Salus v. 34- autem , ubi multa consilia . Certe , ut nec iter peragenti, nec praelium inituro quicquam
ad feliciter obtinendum finem aptius est perito Duce ; ita ad virtutem tendenti , & eonintra vitia pugnaturo nihil prudentia optabilibus accidere potest . Hinc jam olim Agesilaus ν
Lacedaemonios admonuit , ut in unum Epa- ε. L--.
minondam Ducem converterent praelium, sic
enim tacite ab iis victoriam obtenturos, quod di factum. IlI. Dignitas: Nam prudentia Deo similes rishise iacit, teste Iamblicho ; hine Deo tantopere da misi. placuit petitio Salomonis, qua petere quod vellet, jussus, cor docile & sapiens petit. Sed& apud homines honorem & gloriam conciliat, teste Salomone dicente: Habebo propter hanc claritatem ad turbas, & honorem apud Senio- 'res Iuvenis, S acutus inveniar in judicio, &in conspectu potentium admirabilis ero , &facies Principium mirabuntur me . Propterea habebo per hanc immortalitatem, A memoriam aeternam his, qui post me futuri sunt .
relinquam . Et iterum : Venerunt autem mihi M. ... a.
omnia bona pariter cum illa, & innumerabilis honestas per manus illius. IV. Iueunditas r Tum quia prudemiae pro- Εἰλprium est optima optare, eligere, ac agere , s ut Aristoteles docet, unde juge convivium se. cura mentis instruitur : tum quia docet finem
suum assequi ; de quo nihil jucundi ut & optabilius homini accidere potest . Hi ne Cicero is se. testatur ; nihil esse hominis prudentia clui.
eius , aut sagaci ac bona mente melius. Sed Dp . .. 9 Salomon de se fatetur: Laetatus sum in o. mnibus, quoniam antecedebat me ista sapientia. E contrario vero non potest esse jucunda L.s. R.
vita, ubi prudentia abest, ut idem Cicero dixit, & merito, cum enim prudentia fit meΛ-tis oculus hae qui earet, necessario cum cae- eo Tobia exclamare cogitur : Quale gaudium O. s... mihi erit, qui in tenebris sedeo , di lumen Q. Caeli non video λV. Securitas i Nam, teste Antisthene, tu Lis...titissimus murus prudentia est , hic enim nec ε. e. a. 'proditur , nec collabitur. Hinc seneca .' Sa. - ..piens ad omnem incursum munitus & intentus est non si paupertas , non si luctu , non si ignominia, non si dolor impetum faeiat, pedem refert i interitus contra illa ibit, & inter illa. Sapiens plenus est gaudio, hilaris &placidus, ct inconcussiis, cum Diis ex pari vivit .
I. Ratio : Sic enim Salomon suo exemplo iis docuit dicens: Optavi , & datus est hi
237쪽
mihi sensus: Invoeavi, δι venit in me spiri-μ. s... tus Sapientiae . Idem medium suasit S. Iacobus his uerbis i Si quis vestrum indiget si Ilientia, postulet a Deo , qui dat omnibus a fluenter, 6e non improperat, & dabitur ei . Et Cassi inus inquit: Est discretio non mediocris
virtus, nec quae humana valet industria comin . ... prvhendi , divina fuerit largitate collata.
ut sapienter S. Ignavus advertit, multum eo. hibet , Se quasi vinculis quibusdam exultantem naturam constringit meditatio, & conlideratio animi, 3c assidua accurataque eorum . quae cogitaveris, dixeris, egeris . commem ratio . Hinc recte antiqui dixerunt, deliberandum ess ε diu, quod statuendum est semel. Huius considerationis necessitatem sic ostendit Dis. a. Dilacus Nyssenus . Hoc deplorabit, 3c quiss- ... non illi collacrymetur Propheta Jeremias ,
D in L cap. II. V. II. dicens : Defoliatione d foliata Maari est omnis terra, quia n Ilus G. qtii recogitet corde. Periit Mundus, quia perdidit considerationem rerum necessariarum : lac et Mun. dus , quia abiecit memoriam eorum , quorum
recordari vel semper, vel persaepe deberet. Nam si ex animo, di serio cogitarent homines, di qua par est, attentione pensarent , quanta sit unius peccati gravitas , quam sustitiva voluptas , quam longiturnus cruciatus, quam strictae rationes, quam rigidum judicium, quam tenax recti iudex, numquam ita in vitia se effunderent, nec tam insipienter , ac stulte agerent. Audite . inter ducis latro. nes medius haerebat Christus probrolo Crucis ligno fixus , crudelesque, & efferati licisses illius, pro eo, ut acerbissimis ignomini ol si imisque ejus cruciatibus compaterentur, de con . dolerentur, id unice Mebant, quo augerent dolores , exaggerarent tormenta et itaque ut Centurio blasphemias falsitati v argueret , 6c di lueret , injurias , aiebat i V re bie homo Filius Dei erat: errat lue qua quis aliter de illo, quam de vero Dei Filio , sentit. Hic jam quaero, quid causae esse possit, quate, cum caeci illi , Se perditissimi homines nullo mitericordiae sensu erga Christum in cruce, ct clavis pendulum moverentur , quin, opprobriis di improperiis, δὲ blasphemiis illum prae erea la cesserent, ae laneinarent, solus illum tam plurimum & honorarit, Se laudarit Cen. turio, ut Filium Dei appellaret, ac praedicaret ' qui factum . quod abyssum deiicerent Audite cinctos Marcum Sc Matthaeum , quid dicant: Per juri, Iudaea, ae per sdi feris printereuntes bIM ,emabar eum, inquit Matth. e. I a. v. 3 p. δέ de Centurione Mareus: Ex adis et ero stabat, c. I s. vers. ῖς. Ex adverso Christi positus Centiario pratis , sed animo magis fixo acutissime arbitrabatur patientiam Chri- si raram , humilitatem prosuntiam , charit temnumquam audita ejus, qui etiam pro eis Deum Patrem obsecroat, voce a quibus iam tune crucis stebatur, motusque tali foectaculo, Filium Dei illum pronunciabat : sed infames ac nefarii Judaei ttereuntes blasphemabant , praeteribant , & non considerabant id , quod Centurio advertebat, qui ex Qverso stans ,
fixo animi vestigio premebat id, quod ob meu los habebat, ct coram erga Christum agebatur . Et quoniam Judaei solum in transitu, obiterque rem spectabant, inde factum , ut Christum tam inverecunde, propudiosequa blasphemarent . Hinc etiam venit tua P e. candi levitas, ae libertas, quod eogitando vix leviter attingas lethalis noxae pondus , cte rigorem judicii : quae si exemplo Centurionis preme, atque intente meditareris , prosecta non tot culpis te obstringeres, neque tot na-gitiis attaminares. III. Diseus o quotidiana est umentiae , uti Sanctus Burnardus suasit sequentibus verbis tIntegritatis suae, inquit, curiosus explorator, vitam tuam , in quotidiana discussione examina . Attende diligenter, quantum proscias , vel quantum deficias , qualis sis in moribus ,
di qualis in affectibus : quam similis sis Deo , vel quam dissimilis: quam prope vel longe
non iocorum intervallis, sed morum affectibus . Stude cognoscere te, quia multo melior Se laudabilior es , si is cognoscis , quam . si te neglecto cognoseeres cursus siderum , Fi- res herbarum, complexiones hominum , virtutes gemmarum, proprietates aquarum, naturas animalium , ερ haberes omnium eaelestium , de terrestium scientiam . Redde ergo te tibi, statue te ante te, tanquam ante alium, & si e temetipsum plange . Hate est Ptima prudentiae actio. lv. R flexio i Pictorum more, qui opera sua priusquam absolvam , per intervalla con- ι ..templantur , 8t frequentiori examine etiam .'β. νν. minutissimos desectus deprehenduntur, S e-rt mendant . Certe hoe medio, Be priori S. I - 'gnatium ad tam insignem prudentiam pertigisse, Historia Deietatis leuatur. V. Interrogatio : Quae duplex esse debet . Prior defectibiis aliis in se observatis, qu dremedium S. Franciscus Xaverius suasit, dicere solitus t Querendi fideles amici ac monitores , qui si quid a vobis in vestris peccatum est muneribus, amice vos libereque a moneant , ut vestra vitia , quae vos is tos giunt, in his enim quis que vitiis, diebetior Cinest, quam alienis per alios cognita exuatis.
Posterior est de negotiis occurrentibus transi- .. M.
cendis, de quibus recte suasit Ecclesiasticus t p.ri,. in Fili sine consilio nihil facias . Et iterum O. ao. Narratio seniorum non te praetere hi ipsi nim didicerunt a patribus suis, quoniam ab H e M'ipsis distes intellectum , ct in tempore neces.sitatis dare responsum . VI. COIIatis Praeeipue eum sapientibus, qui enim eum his graditur , sapiens fiet , teste Salomone ; Amicos stultorum simi bis illis emetetur. Hi ne Antonius Pius omnia sua cum gravibus viris conserens dieere solebati aequi ux esse , ut ipse tot tallumque virorum consilia sequatur, quam ut tot talesque ami ei unam ipsius voluntatem sequamur. VII. Disistim ιectior Quod medium Aristo- -- iis teles Alexandro suisit dions t Annales p LMm. trum dilaute, inde enim poteris bona exempla extrahere, quia acta praeterita dant certum documentum in futuris . Hine Rex Ab
238쪽
Σ36 Bibliothecae Manualis Conc ovatoria,
mae'. 3. Alphonsus interrogatus , quibus consiliariis ma- compassionem , qualem societatem aequali tis., Ain e delectaretur Llbris respondit, a quibus sine metu , sine gratia , quae nolle cuperet, audiret .m- . VIII. Recordatio praeterito rum e Nam multarum rerum magister tempus est, testibus antiquis Philosophis , ex quibus Bias interrogatus , qui optimus foret consiliatius ' Tempus respondit.
r. Bal ι. nam , ut S. Balilius sapienter advertit , unaia. His prudentia proprii commodi custos, & alie- 'ni doli observatrix , qualem serpens habet ;i Ile si quid periculi imminere viderit, caput
super omnia custodit; ea videtur esse versutia illa, qnae prona est ad proprium commodum , & sempliciores defraudandos , qualis prudentiae fuit ille siculi prudens , & iniustitiae oeconomus apud Evangelium ἔ vera autem prudentia eorum , quae agenda sunt, &non agenda , cognitio est , quam si quis recto sectatus fuerit, numquam ab ossicio, virtuteque, discedet, numquam vitiorum pestem incurret . Haec eadem divisio prudentiae est apud Apostolum, qui ait et Prudentia earnis mors es ; Prudentia autem Dι ritus , vita opax et quoniam faρι entia carnis inimica est Deo: Legι enim μι non est fu ect.r: Ut vero facilius utraque cognoscatur, sequentia indicia exhibet S. Gregorius dum ait: Carnis prudentia est cor machinationibus tegere, sensum verbis velare ; quae salsa sunt, vera ostendere ; quae vera sunt, fallacia demonstrare , irrogata ab aliis mala multiplicius reddere , ac cum vires suppetunt nullis resistentibus cedere . E diverso vero prudentiae actus sunt, nil per ostentionem fingete , sensum verbis a. Perire , vera, ut sunt, diligere ; salsa devita. re , bona gratis exhibere , mala libent aus tolerare, quam facere; nullam injuriae ultionem quaerete , contumeliam pro veritate lucrum putare, pro maledicentibus orare . Haec vera est prudentia, hanc Dominicum praeceptum exigit: oote prudentes. Verbo: Ossicium &natura prudentiae est , 8e optimum finem cle optima media praescribere, quem in finem triar .. 6 potissmum tempora observat, uti Seneca nci.
tavit, dum dixit e Si prudens fuerit animus tuus, tribus temporibus dispensetur: praeterita cogita, praesentia ordina, futura provide . Primum per Cautionem , alterum per Circumspectionem , tertium per Providentiam . II. Nuse debet, ρωιά in Decre prudontia di-R A inis. δεο-re, dictare debeat . Id quod So Alia bertus Magnus sequentibus verbis indicat . Discretio vera est, prudenter iudicare inter Creatorem, & creaturam, quid sit Creator ,
di quid ereatura. Item quid sit bonum , quid melius, quid optimum, quid malum, quid Pe)us quid pessimum. Quantum bonum sit appetendum , quantum malum detestandum . I. tem quantam reverantiam debeat homo superiori , quantam clementiam inferiori , de
qualiter debeat se nabere ad mortuos , qualiter ad vivos, qualiter ad praedecessores , qualiter ad successores, qualitur ad amicos, ut dili pantur in Deo; qualiter ad inimicos, ut dili pantur propter Deum; qualiter coram Deci occulte , qualiter coram homine manifeste et quae resectio carni , quae spiritui impendenda sit i quibus vestibus induendum: quando comedendum , quando bjbendum, quando abstinendum , di quantum , ct a quibus cibis equando vigilandum , ct quando dormiendum ,& quantum , di quamdiu οῦ quando orandum , quando flendum , quando aliquod opus faciendum : quomodo s e habendum ad laudem, quomodo ad reprehensionem , quomodo i quendum , quomodo tacendum , ct quando , quantum, & de quibus causis, cum quibus , quo loco, quo tempore e quando accipiendum , quando retinendum , quando largiendum , Nequantum , & quibus, & quo tempore. De omni bus his ordinate di prudenter diludicare , est vera discretio . Haec virtus est magistra Omnium virtutum , statuens omnibus modum
S ordinem ι ubi autem discretio non est , ibi
charatas non servat Ordinem , nec modum . III. Nosse debet , ante omnia prudentiam reqtiirere , ut quis non nimium invitatur prudentιae suae , uti sapienter S. Berri ardus ad- rvertit, dum dixit e Lepra proprii consilii eo a. a. R. pernicisior est, quo magis oce ulta & quanto impius abundat , tanto si, i quisque sanior esse videtur; haee illorum est, qui zelum habent Dei, seu non secundum scientiam , sequentes errorem suum , de obstinali in eo , ita ut nullis velint consiliis acquiescere ; hi sunt uni. tatis divisores, inimici pacis , c h ari tati s exinpertes , vanitate tumentes , placentes sibi, Semagni in oculis suis , ignorantes Dei iusti tiam , ct suam volentes constituere ; R quae major superbia , quam ut unus homo toti congregationi judicium suum praeferat, tamquam ipse solus spiritum Dei habeat s Idololatriae scelus est , non acquiescere , di quasi peccatum ariolandi, repugnare. Eant nunc, qui se faciunt religiosiores aliis, qui non sunt sicut caeteri hominum, ecce Arioli, & Idol latra facti sunt. IV. Nosse debet, nibit poriclaee ad prudentiam neeessarium esse , quam discretionem ; uti fatelare Cassianus indicavit, dicens: Tam hea- σοίη-.ti Antonii, quam universorum sententia de. - . a. ς
finitum est diseretionem esse , quae fixo gradu intrepidum hominem perducat ad Deum , pr dictasque virtutes iugiter conservet illaesas , eum qua ad consummationis excelsa fastigia minore possit fatigatione conscendi, & sine qua multi etiam propensus laborantes perfecticinis nequiverint culmen attingere s omnium namque virtutum generatrix, custos , moderatrixque , discretio est . Id quod etiam
Thomas Kem pensis confirmavit , dum ait et O , -.Discretus labor sit, ne corrumpat infirmum , L. m. s. aut ad divina reddat ineptum . Nam quod moderatum est , melius perseverat . Ipse enim Jesus post itineris fatigationem residebat super sontem , expectans cibum , ct humiliter
239쪽
ter postulans aquae potum . Indubitatum est, osse , laborandum in via virtutis . Sed hoc etiam animadvertendum, debere stadium es.se moderatum ,4di par facultati virium, ne equo gravior sarcina nimium praegravet, ct opprimat infirmos humeros, viatoremque reliquo itineri perficiendo relinquat ineptum . Exemplum hujus rei Dominus noster nobis praeluxit, qui lassiis e longiore via consedit ad fontem Sichem , submisse aquam petiit , qua corpori nimirum ardorem resei gerate d defatigationem levare posset . Sed di Salomon idipsum insinuat , dum de immensa divinae dextrae potestate sic pronunciat: Attiu-git a fine usque ad finem fortiter , Er dispo nit omnιa suaυiιer; Sap. 8. vers. r. hoc cu , cum opus qualecumque suscipit, hoc etiam perficit , nec ullis impedimentis retinetur , quin ad fasti tum educat, viamque omnem eliciter , ut ingreditur , sic Sc egreditur : de cum semel introire carpit semitam , certii mpossin mus nobis promittere illius exitum . Et hoc est attingere a fine usque ad finem, a fine inchoationis usque a a tinem confunamati
Rie. 6 L nis , inquit Richard ut de S. Victore t Quid causae sit, cur etiam servus Dei selieiter absolvit eurriculum , quod semel prosi ere inire coepit , subjicit mox rationem Sapiens :
atque ea Passus moderatione utitur , ut Persequi profectionem usque ad Extremam lineam possit . Attingit a fine , usque ad finem , quia disponit omnia suaviter, inquit Richarcus . Itinerandi itaque perseverantia ex pt ficiendi moderatione sequitur . Tu fortiter inchoas, tepide consummas . Cur hoc , nisi quia non disponis omnia suaviter, nec se is operari sapienter incipis, curris, festinas, anhelus lassescis, deficis, non dicam ad finem, sed nec ad medium pertingis . Itaque ut feliciter perficiatur curriculum , necessum est imitari Dominum, qui a fine usque ad finem pertingit fortiter, eo quod vadit suaviter ;ubi non est suavis δc moderata ordinario mediorum , ibi felix asseeutio finis esse nun potest.
re , atque ad Uus modiaIum arripere , quam
ιι uerit , disciplinam, q&ia quamvis omnes utiles sui , ramen aptae cunctis , eundita esse non PUDux . u. a in re pulchrum exemplum
in Jacobo Patriarcha habemus , de quo sic Nur p. a. discurrit Didaeus Nyssenust Offerebat Esaumtie. e. . fratri suo Jacobo suam vitae societatem , opitulationemque, s occurrenx aliqua necessitas forte requireret . Huic tam officiosae, Se e rei oblationi respondit Sanctus Patriarcha noster demisse , ac humiliter , non posse tam insignitum admittere beneficium , eo quod teneros, & parvulos haberet filios, ovus item, Zc vaccas gravidas, quas una die perire necessum esset , si rami paulum celeriore ear. G..f. ii. Pere viam cogerentur . Itaque de rogavit , sa. 34. ut ipse praecederet, seque Paulatim , ae pedetentim sequi permitteret , inquiens : No
si, Domine , quod parvulos habeam teneros, ct oves, Re hovcs faeras mecum , quas si plus ambulando securo laborare, mora eri tur una die cuncti greges . Praeced. it Dominus meus ante servum suum, th ego sequar paulatim vestigia ejus scut videro par Iormeos posse . Haec verba habent sensum, Ac docti a l. i moralem perutilem , cui valde in-h.erere debeant quidam imprudentes , Se indiscrcti, qua Praetermissa virium suarum expensione, tam properanter seruntur per viam spiritus ut ante deficiant , quam persiciant iter, de inepti reddantur ad reliquum curriculum absolvendum . Sunt, qui tanto fervoris impetu poenitentem vitam aggredian. tur, ut post non multos Passus prorsum cor rVant , idque , quod onus ad momenta viritim suarum non eg penderunt, neque cura
runt , ut parem humeris sarcinam exciperent . Faciant itaque, quod Iacob , qui dicebat : sequar patitarim, fient videro Par-R: mees posse : vires eorum , quos in via e mites habebat, dimensus est, ' ad modulum earum voluit , ut per viam pergerent: ut perdurabilis sit perserito, nee essum est pradentia uti, & justam virin m rationem h bere, ad eam inque mensuram mode ari iter. Ita suadet Doctor mellifluus , serm. . meant. inquiens: Discretio orrni virtuti ordinem ponit, ordo moclum tribuit Ae decorem etiam θ: perpetuitatem . Denique stiti Ordinatione tua perseverat dies ; diem virtutum appellans . Est ergo discretio non tam vir tus , quam quaedam moderatrix , 3c Ruriga virtutum , ordinatrixque affectuum, At morum doctrix. Ubi itinerandi nullux est ordo, nullus modus, discretio nulla, quomodo recte sua cuique diei via designari, clx continuari prosectio potest Nonnumquam sensim progredi, nonnumquam aeeelerare passum , 8e stra dire pradum, non unquam moderari, rursumque figere tantisper pedem , ct conquiescere est necessum . Qui semper Properare , ct impetu incitatiore per viam pergere, ille facit, ut intermittenda fit pro suo , di postremo nihil secerit, postquam raptim, ac praepropere
Sanct. Bernardus indieavit dicens: Ne ineutis r. Ere
rat, qui currit, illuminari nee esse est lumine g:
discretionis; quae mater virtutum est, εt con- ,. με. summatio perluctionis, haec nimium docet, ne quid nimis; at vero, quia omnino rara est avis in terris, hujus diseretionis locum in v bis, fratres , supplet virtus obedientiae, ut nihil plus, nihil minus, nihil aliter, quam imperatum sit, faeiatis. VII. Nosso debet aequiνere , peritiam, &dexteritatem in primariis tribus prudentiae actibus, deliberando scilieet, judicando, ct imperando, exercendis . In quem finem Proderit regulas aliquas in eorum exercitio Pragoeulis habendas nosse , quales quidem seqvcn- Ευt. ια es esse poterunt . r..Pro Confultatione et Primat Fili mi, sine consilio Πlli l iacias, ι.
di post factum non poenitebit. Secundar In a
240쪽
138 Bibliothecae Manualis Concronatoris,
qualibet eausa intra eum Moyse in tabemacu tum ad consulendum Dominum, & audies divinum responsum , & redibis instrusus de
multis prasentibus A: futuris ,' propterea nam
que Iosue , ct filii Israel a Gabaoniti x legun.
tur deeepti, quia os Domini prius non interrogaverunt, sed nimium creduli dulcibus sermonibus, salsa pietate delusi sunt . Tertia :Multi sint tibi Dei fiet, & Consiliarius sit tibi unus de mille a scilicet vel Deus, vel Superior, vel alius vir prudens , doctus, & re. ctus . Quarta: Deliberandum est diu , quod satuendum est semel r praeipue si ejusmodiri. sit decretum , quod revocare non liceat . a.
- Pro Electione sequentes servire possunt: Prima et Noa aceipias, ut appetas ) munera, aut aliud quidpiam ad finem impertiisnens quae etiam excaecant prudentes. Hinc AEDM.ε. Aristoteles, manifestum est , inquit, quoniam M.. ν. s. impossibile est prudentem eme, qui non sit bonus , tum quia virtutex comprimunt inorindinatas passiones, quae sincerum Iudicium cor rumpunt ; tum quia quisque fere secundum L. 1.e.i . astetatim judicat ; uti Thomas Rem p. benes, advertit , dum dixit i Sicut res nobis cordi
est , se de ea frequenter iudicam ux; nam verum judicium propter privatum amorem faciliter perdimus . Secunda : Quod alteri in praesenti negotio suaderes , prior ipse arripe ;LMMI, nam charitas a seipso incipit . Hine Livius Salinator in consilio primus rogatus sente tiam , neminem fidelius dare posse consilium dixit , quam eum , qui id alteri suaderet , quod ipse . si in eodem loco emet, tacturus fuerit . Tertia r Fac modo, quae quondam facta sui tia velis r praesertim mortis & judicii tempore, uti S. Ignatius in regulis Electi nis suasit. Quarta : Semper praeferendum est ,
quod ad finem certius , de abundantius consequendum juvat . Hoc autem ut cognoscatur rationes pro utraque parte examinandae , &ponderandae sunt. Caeteris autem paribus semper Praeserenda sunt commoda ma)ora minori bus, universalia singularibus , duratura pereuntibus , certx incertis, secura periculosis . Quinta: Melius est parvum bonum cum parvo malo , quam magnum bonum eum magno malo; hoc
enim eo ipso, quod magnum sit, omni studio sugiendum est . 3. Pro Imperio denique.
sequentes regulas observa me proderit . Prima e Periculose distertur, quod semel recte eligitur e quia occasio calva est, ct quovis serpente magis lubrica : Felicitas con filiorum in velocitate executionis est posita . Secunda et Qui observat ventum , non seminat,id est ,
qui nimis cupit placere hominibus, ct displicere reformidat , numquam consilia prudenia ter concepta exequetur . Prima virtus Prudentis , hominum de se judicia spernere . Sis vis beatus esse , inquit Mido , hoc primum
cogita , aeternorum Intuitu contemnere , &contemni . Tertia : Magnorum rerum etsi successius non fuerit , honestus est ipse con ius; nec honestus tantum, sed meritorius etiam , quia coronat Deus voluntatem, ubi non invenit sacultatem. VIII. Nos debet, or beae obferυare praecipuas proprietates Prudentiae, quarum tres sunt
praeeipuae . Prima simplicitas : Quam Servator ipse indicavit , dum Apostolos monuit, ut ement prudentes sicut serpentes , & simplices sicut columbae ; nihil scilicet fraudi, aut sinistrae intentionis, electioni aut consiliis admiscendo. Secunda tarditas: Certe Demo critus aetolus nullam rem tam inimicam esisse consiliis dixit, quam celeritatem P ci. pitata enim consilia si in transversum agantur ; nulla poenitentia in melius revocari ponsunt . Tertia eHeritas: In executione vidc-
licet, iuxta comune proverbium, quod dici solet: Diu delibera , cito facito .
I. XII. CONCEPTUS PRAEDICABH.ES.
I. T X Oeeasione thematis r Utinam Iaperent, oina ι, Ca re intelligerent, ae notomia prσυι derent r Narrari potest historia supra j. 7. num. a. relata , & ostendi, quomodo illam sententiam ad se aliosque regendos usurpare quisque debeat , in tribus praecipue occasionibus . a. In occasionibus peccandi , ubi vel maxi- Mot. ν.
me sibi quisque dicere debet i Nihil inei - ''pe, donec exitum respicias et sic enim monuit Sirae id est In omnibus operibus tuis memorare novissima tua , fit in aeternum non peccabis. a. In quotidianis actionibus et Considerando , quem exitum sint habiturae , si praecise propter motivum naturale ερ temporale exerceantur; nempe quod eventurum sit quod olim servo cuipiam contigime scribitur , qui, cum in ultimo morbo dominum suum rogasset, ut vel per mediam horam se a morbo
liberaret, isque diceret, in sua id potestate
non eme , cum gemitu exclamavit et Heu me infelicem , qui tanto tempore tali domi. no servivi, qui nec tantillo tempore a morbo liberare me potest, di non potius illi servitium meum impendi , qui ct hic a morbo, ct ibi aeterno lupplicio eximere potest. Item quod talis olim eum Salomone dicturus sit in
agone L Cumque convertimem me ad universa opera , quae fecerunt manus meae, & ad labores , in quibus frustra sudaveram , vidi in omnibus vanitatem, δc afflictionem animi . 3. In tribuIationibus t considerando , quem exitum sint habiturae , si eum impatientia & indignatione suscipiantur . nempe quod praeter repugnantiam voluntatis fini graviores futu-- , gravem in purgatorio poenam mereantur, di praemio inexplicabili , quod per patientiam obtineri potuisset , privent . Qualem e contrario exitum habiturae sint , si cum patientia 3c aequanimitate tolerantur , quod nempe leviores sint sutu , t In propter amorem , tum propter gratiam Dei onerendam et pro pnrgatorio sint suturae in hac vita, ct inaestimabile gaudium simi promeriturae , juxta illud Apostoli : Non sunt condignae Passio' R-. ... nes huius temporis ad suturam gloriam , quae M revelabitur, ire nobis. II: Ex oecasione thematis : Omnia bona πιλν. via mibi pariter isnerunt eum ilia et Ostendi pos- sunt fructus prudentiae , dc praecipue quomo-dγ prudens triplex genus bonorum participer.
r. Bonum , utile seu divitias e id quod pulchre probari potest exemplo Salomonis, antas