장음표시 사용
201쪽
hostes nilatim cedere morsit. Laure nitus secuti cum se rex hosti sisterginisset ii admiratione sui multos conuenit. at enim corpore procero,&ῆς cie liberali magnisq; viribus praxlitus,&quocum; se tulerat ostibus termis iniiciebat.Qui in tame ex deuotis in eu hdenterinuasit,& illi in brachio viil . nus inflixit qui tame cum reliquis deuotis occubuit. Nonius item Cugna cum Baire tauri sequeretur strenue dimicauit,& igne nauibus implicuit,Auo deci dilodio conflagrarunt. Dum autu certame extraheretur, adueniensamus effeci
ut triremes pacillime nauigaret. Almeida igitur Tristanus enim Cugna min, bo impeditus in terra descendere nequiuit) cum regio vexillo in terra descedi . ut suppetias suis esteuet. Illius aduentu hostes in fuga conuersi sunt Almeidaib los inlequutus est usque eo, tum Panan; appropinquaret. Ibi continuo oppid coniectis undiq; facibusin flamari pnecepit. aes quide non selu hostibus spe mculii milerauite praebuit,sed Lusitanis militibus facinus indis visum fui Eratenim oppidu multis opibus referturu cuius praeda nostri ditari ficillime tuissent. Nunquam ne, dicebat, eri taliquodpraemiu militum virtuti persesu tumi Male prose de suo sortibus hominibus largietur, quiem ne ue praei qui deni hostili quidqua lucrari permittit. Non inte iligit prieterema iis vidi tutem militare incendi, illiberalitatis autesgnificatione res linguit Quis illom post hac libenter sectabitur, cum viderit eos, tuom virtute glorii sibi ex victo
rijs c6parat,in mendicitate versari ' Haec milites & alia eiusmodi iactabant meida tamen no is erat,qui militu cupiditatem,sed ratione &consiliu sequere. tur.Videbat quantum periculii impenderet,cum hostes non procul abellensis nostros praedet cupiditate dissipatos,&oneribus impeditos ex improuis adorserentur. Intelligebat etia,quam subito posset manus hostiu maxima cηarari,cuomnes Calacutientes milites, qui tota illam r onem occupauctant,sint ad re penthios casus expediti, qua posset parta victoria de manibus extorqlieri,& no stris ingens calamitas imponari .Ex hostibus ter centu cecidere: nec enim nostriscos longius, quam securitatis ratio flagitabat, insequi concessum suit. E nostris duode iliginti cecidere, multi praeterea vulnerati: tormenta omnia,quae suorant a Cutiali institionibus collocat in naues imposita sunt. Sic aute re bene
gesta Almeida se Cananorem cotulit, atq; inde Tristanum Cugnam cu quin que nauibus onustis in Lusitaniam dimini. Anni autem insequentis principio cum Almeida semper aliquid gerendu arbitraretur, ne nostri s nitie langue
scerent,aut hostes animos a timore tefacerent,Laurentiu Almei in cum octo nauium classe misit,qui oram maritima peragraret, de Saracenos omnibus incommodis affligeret.Is igitur eductis in altum nauibus,in multos portus inua, sit, multis hostili nauibus inflammationem intulit, & in Chaulis tandePγrtui classem collocaui ut ibi naues quq erante Cochimo proscetur , quas ipse tue-das susceperat,opperiretur. Est aute ea ciuitas opulenta, ad Septetiones spectas,
regno Cambesae, quod Indus interfluit, finitima. Hic cu in anchoris cosisteret,
202쪽
maee' nam pDiuem AEgypti Imperatorem magnam classem magnis pnesidiis
eciminitionibus ornatam & instructam in Indiam misisse, ut Lillitanos exier-laret. Ianc classem non sistum ut sibi illatam iniuriam vindicaret, sed etiam ut Regibuς Calectitii &Cambaiar satissiceret, comparauerat. Erant enim hi Resses clim illo foederati,& uterq; eorum ab eo peri iteras contenderat, ut gentem hirmetanis moribus & institutis insensam,quae tyrannidem occupare in India nytinatus , extinguendam atq; delendam sitsciperet. Id autem facillimum fore. Nani praeterquam quod Sullanus ipse maximas opes haberet,virisque in Milo sertissimiς uteretur,illos ossicio sito minime defuturos, & coniunctis vitibus effectumsAt genus illud hominum , quod tantum malorum Indicis rebus iiiii exerat,de medio tolleretur. Sullanus eam classem instruxit, quam satis esse stis vitiis est, ad Lusitanos funditus euertendos. In hac classemisit multos
ex illli , clitos olim, dum illud imperium vigebat, Mamelucos appellabant: qui in pueritia a Christianis parentibus per vim abducti, Sc Mahumetanis instituris imbuti ,&armis diligenter exerciti, bellicae disciplinae laudibus excellebant.
Nin Ilidi; Rumes, hoc est Romanos vocabant. Nam cum ex antiquis moni-
inhiaes accepissent, quantum Romanum imperium reliquis gentibus militaristori, praestitisset , cum primum in Indiam hi Sullani milites inuecti sunt, eo sim : robur, & in re militari dii plina & industriam percepissent, Romanos
esse iudicarunt. Quemadmodum postea cum Lusitanos animaduerterent exdetii propemodum disciplina bellicas res administrare,prancos nominarunt. Francoriana enim nomen ex eo tempore,quo Ieros lyma Duce Gothi iste locapta est, per omnes Solis orientis reDones maxima cum gloria peruagatu suit. Ilassis igitur huius magnitudo, & militum etiam sortitudo Indorum animos vanie commouerat. Qui Lusitanos odio persequebantur,spe victoriae elati,vehementer efferebantur: qui nostris fauebat,erant animo sus ensi, & metu ves de conturbati. Almeida vero filium etiam per literas admonuit, et tisi spectaret dum hostis vltra progressus,plures motus in India concitaret, sed illi occurreret,&ubi primum posset,cum eo mari aperto confligere Itaq; Laurentius se ad confligendu parat,& classem educere,& iter Dium , quae quide urbs olim ad Cambaiae regnum pertinebat, suscipere maturabat. Ibi namque audierat classem olluim constitutam esse . At hostium classis id non expectauit, sed ut in Luscinam classem inuaderet, in Chaulensem portum contenderat Presectus e at Mithocemus,vir militari gloria praestans. Is sex triremes, &vna rostratam alae, & alias quatuor naves valde magnas ducebat. Ad eam classem Melichia- nius sicenim appellabatur,qui Regis Cambaici nomine Dium cum imperio oriebat triginta quatuor longas naues tormentis, & telis, & militibus instru- iusiurias adiunxerat. Trirem es de longe naues remis incitatae, oram maritima praestitiectae, minime conspiciebantur. Minq; reliquae naues ex alto in portita insita Vento delatae,specie Lusitanae classis primo nostris praebuerui. Also
203쪽
siis enim Albuquescius qui tunc res memorabiles in Persicosnu gerebat, e peditabatur. Itaq; nostri cum illam classem Albuquercij esse suspicarentur ecudiri constiterunt. Nemo velanchorymoliri,vel arma expedire,vel quidqua aliud
erere voluit, ex quo posset intelligi, eos sibi ex illa classe quidquam metuere. Mithocemus tecundo aestuario, in quod fluuius , qui alluit ciuitatem. , innuit,
Lusitanam classem praetervectus,ingentes globos atq; tela coniecit, mumq; Lusitanos vulnerauit, Sc Vnu Virum nobilem, nomine Rodericum Peretrum,
occidit. Nostri simili ratione gratiam egregie retulerunt,& multos ex hos us
ulvulaerarunt,aut occiderunt. Hostes Ulterius prouecti,propius urbe ancho ras iecerun t. MelichiaZius tamen eo die extra portus ostium substitit. Lauren tius minime differendu ratus, anchoras euellere iussit, vic sestim in rostrata nauem hostili,quae praetoria era inuaderet.At Mirhocemus,eo quod nondum Mei chlaetius classem suam intra portum adduxerat,noluit eo die praelium cosmittere dc ne moeretur inuitus dimicare, triremes expedivit, i celoces , quae anchoras extrahesant,impedirent. Itaq; eo die naues eodem in laco constitero Sequenti die Laurentius anchoris solutis in Mirhocemi nauem inuehitur: sed astu recendente,cum ventus vim suam remittere ad hosti m nauem accedere non potuit. Ex propinquo praeliu tormentis iaculiscumissum est Sed cum hostiu rostrata nauis esset altior,omnia tela, quae ex ea nostros accidebant, eoi convulnerabat,ipseq; Laurentius sagitta confixus fuit. Tuncqui cu illo ran .eum laortantur,&aamonent,ut quando ventus minime flaret,& aestus aduer sus esset,&ideo minime posset in hostium nauem,ut cuiueba invehi etro na
item stia regredi pateretur. Quod conliliu ille iuuenili quadam audacia, & ani mi magnitudine motus, cum arbitraretur se, si id faceret,insigne dedecus subi turti,accipere noluit. Dum haerent reliqui,& quid offiimu factu esset,in re tam implicita expedire no possunt,alia rursus sagitta,in faciem ipsius Laurentij im missa, grauisisimu illi vulnus impositit. Vt tamen cominus rem gereret, ipse &Petrus Barretus ulterius progrediuntur: non ita tamen, ut possent cum hostili naue coniungi, eamq; manibus ferreis iniectis alligare. Tormentis res gerebartur viri nq multi aut occisi sunt,au t coci si vulneribus e pr lio excedere cogo bantur.Lusitanae triremes,& naues humiliores,quae facilius poterat,quauis malus aduertus esset,in hostili reliquas naues incitari,strenue decertabat Pelagius
50usa triremi tua inuectus est,&primus in trireme hostili insiluit eum secutus est Ambrosius Paetagna,&Fernandus Petreius Andradius, dc reliqui qui mo ste serebant,se in ea ὀignitatis c5tentione superari:&ssic factu est, 'tilla cum hodiditu,qui ea vehebantur,exitio caperet. Iacobus Petreius alterius triremis praese ctus,alia similiter hostile triremem coepit duae praeterea aliae hostili triremes ab alijs Ducibus Lusitanis,qui nauibus humilioribus praeerant, raptae sunt . Rel, quae triremes se te in fuga dederunt. Quandiu vero praelium mittebatur, . iacenus quida sanctitatis opinionepraecelle's,in cubicula xxi emis
204쪽
numen precibus placaret, summa ope nitebattir.Qu7 tamen ignitus globus inprecatione summo studio perseuerante dilacerauit. Cum vero iam aestu rursus accedente Pelagius Sousa,& Iacobus Petreius hostili triremes ad Laurentii Alaneidae naue remulco traherent,& illum viderent sauciu, magnamq; militum parte vulneribus impeditam,eum hortantur,ne vellet cum hostili rostrata naue congredi ed cam,&alias tormentis eminus usq; eo verberaret, dum omnes depriinstret.Id consilium Laurentius aspernatus est. Dicebat enim naues hostiles esse magnas, &omnibus rebus instructas. Itaq; melius esse eas omnes capi ,
'liod sore confidebat,quam demergi. Sequenti die Melichiagius, que substitis
si extra fluminis ostium diximus,uento secundo, &aestu minime repugnante; se ad Miri, emi nauem cum classe sua contulit. Illius aduentu hostibus animus additus est, & nostri sane perturbati su n t. Eam enim classem nondu conspexerant, & Chaulenta ciues clamores laetitiae significantes edideriit,& signis clarissimis ostenderu se nihil malle,quam nostris modis omnibus pernicie dc interitu machinari.Nauarchi in naui pretoria c6iuncti,quid in eo calii serendusit, intepesta nocte deliberant. Omnibus visum est, cum maxima Lia litanorumili tu pars dc vulneribus,&summa praelijc5tentione esset vehemeter afflict a. ipse Laurentius duplici vulnere laboraret, & naues ipsae multis partibus perstfbratae in summodiscrimine versaretur,& hostili classis tanto supplemento rerlecta,terribilem specie exhiberet, &ciuitas ipsa hostilem in nostros animia des
clarare esse temeritatis summae diutius in eo portu c6sistere.Tandiu igitur ex--Pectandu,dum recederet aestus,&ventus etia flaret,ut tunc noctis silentio in al- tum properarent.Consilium suix omniti sententia coprobatum. Itaq; post mediam nocte vela faciut.Res tamen non potuit tanto illentio fieri, ut hostes mi- .nime nostroru consiliu sentirent. Naues igitur sestinater expediunt, & Lusita n a classem insequuttir,praetoriamq; naue,quae agmen cogebat,emissis telis re
. morantiir,eamq; Vna multae circu ueniunt. Tormenti praeterea viait ictu peroisse rata,aquq magna vim intra sentina admisit,cuitis pondere grauata, clauo di--rigi haudquaqua poterat atq; tande in piscatorii munitione,que sub aqua later bat incidens,impegit. Quod animaduertens Pelagius Soufa,ut eam remulco eivadis educeret funem nautis illius tradidit deinde triremem suam remis Vchς menter incitari fecit. Navis ita in fundo fixa permanebat,ut nihil omnino mo-- Ueretur. MelichiaZius cum naue immobilem cerneret, illa relicta, quam in sua zpotestatem omnino redacta esse minime dubitabat, triremem ut nauibus suis . orcu ueniret,accelerauit.Atqui erant in triremi, cum sesaucios,& l bota nimio
dractos de debilitatos viderent,neq; posse hostibusaepugnare cogita ret; in priI- dente Sousa, funem, quo triremis erat naui praetoriae stigata, praecidunt. Qis secto triremis tanta vi testus abrepta suit, ut quan uis Sotisa magnis obus in- hibere iussisset,nihil omnino proficeret. Peruenit tande ad locu , in quo Petr is: Barrctus,M Odoardus Melius: a Iacobus Petreius, Sahi niaxiaschi cosi stela: qt., i, N,
205쪽
Qui omnes cum maxime cuperent cum Laurentio societatem discriminis inire , vehementia prohibiti,se cum dolore summo continebant. Fuit Laia rentius suis admonitus, ut in paronem, ad cam rem paratum, suriama celeritate praeditum desiliret, ut posset ad suos confugere. Quo consilio grauit erosi sensus, acriter illis,qui consilium illud dabant, minatus est. Nec enim sibi de corum fore divit,id periculum deii itare,in quo comitailitones suos desereret.Senon moriem sed dedecus extimescere. Praeterea confidere,iandiu se potae cum illo praesidio,quod sibi fuerat reliquum,natiem tutari, tum aestus reciprocatione possent rursus reliquae naues aci opem serendam accedere. Erant tunc in na ui septuaginta homines vulnerati,& triginta tantum smi. Ex omnibus tres instruxit acies, una attribuit Emmanueli Pagagnae,qua soros defenderet, alterata
Franciseo Nabaesio,cui praecepit,vt prorae caitellu tueretur: ipse tertiam sibi re seruauit, ut praesidio quo posset puppim firmaret Hostes cum cerneret, quis acri animo nostri se ad resistendia pararent, cum hominibus sortibus dc animo sis,& in vitimum discrimen adductis, in quo etia ignauissimus quisque despe ratione dii iis , hostes saepenumero signis iniblitae virtutis exterret, congressi
noluerunt. Eminus tantum rem gerebant: crebris tormentorii ietibus otii mapertanabant: sumi caligo densissima aspectu omnibus adimebat. Nostri tos. mentis similiter in hostes globos frequentes iaciebant. Laurentius hortator spectator aderat, & omnibus rebus o irrebat, optimique imperatoris officio fungebatur. Tande cum scemur illius pilae unius ictu dilaceratu filisse se in ea thedra ad nauis malum collocari praecepit, & inde suis animo maximo impeta bat,eosq; ut virtute factis egregijs ostenderet, hortabatur. Hare maximis vota. bus admonentem alia pila in pectus illius emissa interemit. Navis erat iam D. xima ex parte armametis nudata,atq; multis in locis dissoluta,& aquis oppleta. Hostes igitur undiq; confluunt,ut in eam insiliant. Ter tamen fuere ab ijs, qui
erant in naui,acerrima talentione repulsa.Tande cum nostros vires deficerent,
hostes fidenter ingressi,caede magna ediderunt. Nostri,ut in ultimo illo casu n5 inulti caderet, sortissime dimictat. Id clim Melichiarius animaduerteret, im dignum facinus esse putauit,homines adeo sortes interire. Viginti tantu, na reliqui omnes occideransiliumanitate illius conseruati sunt. Mortui sunt in nauipr toria octogin ta viri r in alijs aute ad septuaginta,inter quos multi fuere & nobilitate dc factis insignes. Duces reliqui, qui aestu prohibiti fuerat,ne ope asserte
Lauretio possent,cum animadueiteret naue esse capta atq; depressam,vlterius
c6tendere sine Hictu nolueruLItaq; passis velis in altu prouecti,Cananore potiertit,& inde Pettsi Gnatam Cochimu mittiit, qui Almeidae acerbu filij castidinunciaret. Attulit is nucius Lusitanis omni sinsigne moestitia, cui multis ita cryniis atq; lirctu cohiuncta. Erat enim Laurentius Almeida non selu egiem serti sed humanitate singulati praeditus, qua quide omnes ad sit amore Mnε- metet alliciebat: notu vero integritate patre nitebanu.Itiis ottinibus
206쪽
i cum illo vixerant, mirum siti desiderium reliquit.Rex Cochi mensisaepe
Ramrculsus,ad Almeida continuo venit, ut illumamcussatia, quoad resset, doloris i ietate,& verbis amantissimis auocaret. Almeida tamen cium multis signis antea vatijh in locis,quanto animi robore septus esset stendisset una eo die eam uirtute maxime declarauit. Cum enim unicii filium, virtute de molibus excellentem amisisset,ita dolorem vultu copressit, ut illum n illius selatio indigere isti perspicerent. Quin ipse reliqtios ne lugeret admonebat. namque no diuturnam vita filio ed virtute insignem a Deo precatu suisse. Humamenamq; vitae spatium esse breuissimul virtutis autem praemitim sempitcr-num . Omnia quae accidissent, ad consilium diuinum reserebat, De ; gratias agebat, quod iuuenem illum honestissima morte ornare voluislci. Confidere porro, ut illum etiam opibus illis, quae nunquam essent interitura muneraret. Ad haec autem adiungeoat, Qui filium meum carum habebat, non lacrymis, sed virtute amorem ostendat. Illius enim caedem ulcisci statuo. Qui mihi alacrius in hoc opere perficiendo opem tulerit, eum existimabo maiore caritate Sio meo deuinctum fuiste. Haec & alia eiusmodi dicendo, quo maiorem sui admirationem commouebat,plures lacrymas circunstantibus excitabat. Quo enim altior & constantiorillius animus apparebat, eo minus dignus ea calamitate videbatur. Dum haru in India fiunt, Rex Emmanuel rerum Africanarum curam minime deponebat. AZamora est Mauritaniae ciuitas, in ea parte sita, quae Oceano Atlantico continetur, quemadmodum de Safinio dictum esst: aqua ciuitate abest passuum Oistogintani illia Septentriones versus, ingens Autem fluuius, quem Asamam esse quidam opinantur, eam praeterfluit Hanc Vrbem Emmanuel expugnare cupiebat. Vt autem hoc sore sicillimum inanimum induceret, et fecit Mauri cuiusdam Princiti aduentus. Erat autem illi nomen ratamus,&resnum in ciuitate, quam Mequi neetiam appellant, in mediterranea regione sitam non procul Fessa distantem, flederat,dc multis finitimis urbibus atque pagis imperabat. Erat autem is frater patruelis Ma humetis, qui Felsense regnum imperio tenuerat, s roremque illius uxorem duxerat. Naraarius Regis Mahumetis frater, Fectae Rex ea fide, quam gens illa colit, foedus &languinis communione, &connubi j affinitate firmatu conseruauit. Illum namq; regno expulit. Is dignitate & opibus sipoliatus, Aramoram contendit. Existimauit enim fore, eo quod esset ciuibus illius ciuitatis carus , ut ei ciuitatis imperium traderetur. Id ciues tunc facere noluerunt. Ea igitur spe depulsus Telamus, ad Regem Emmanuelem se contulit, eique fidem dedit , se perpetuo in illius potestate futurum, atq; perseeturia, ut non Aramoram solum, sed quamplurimas alias ciuitates cxpugnaret . mediocri classe maximii bellum profligari poste. Se namq; multos in ea ciuitate cognationibus,&assinitatibus,&clientelis implicatos habere,quos omnes confidebat suturii, ut
ciuitate libentisium proderct. LU: namque Uriside, qua premcbatur, ostensist
207쪽
uitati ut se in innisti in &γtrociniu conserrent. Id Emmai tueinu auot κε et&indigne imuria vexariis;&iusto odio motus' quia ipsi auctoriinentiti inimine expedire videret d quod siue est , quod nat
ea quae alae fieri cunimus, facta crediimus,Maurohde adhibuit itaq; clauem Hori valde inamasestinanterii stritendacuratiit, eiq; Ioanne Morehum seu Qui solititolysippo tam .die mensis Iuli j,anno.M.D.viij ercitus matquadrinstentorum uitiam,pedivi vero supra duo millia Ad ostium fluminutam uiriti es anpulit . Nocteast secundo perfluuium imKctus ,adriumum anu)raeetissent constituid,&xinem oppi ignare coepit Ciues: sistebarit.& faces;&rela pilas ingentes iaciebant,de ratas pice oblitas &incersesin Lui1tanam classem machinis detorquebant,ut taurinnamarenn Mulqsrictere x urbe nesii circune labatit, & nostros,ne copias in terram expolis
Teiit e te contendebam Menelius Teiami ope eo stabat; qui iamE Lusirhia Mamoraledictat Atis ei omlnsi ingenium varium ditaniurabile demque minime colem, principioquidsi se venditare,&lpem auxilii pollice' vanis mod Menesium ludi sciri Deirideamne nostrivexitium machinari Iam enim illi cum ciuibus bene tonueniebat , &sedecim millia hominu ubsionis habebat ,cum quibus in campo secundu suminis ripas concursabat
quemadmodum perniciem nostris quam maxima possetinferre, ratione inbbM Intra civitatem erant octo milia hominum in praesidi,,uta moenibus staborum impetum pmpulsarent. Nihilominus tamen Menesus cum copissomitibus egressus castra secit. Mauri,chmelsent loci isde insidijs oppomini, Ubiis in i is sylliestribus interlitus atq; incerua insidias collocarunt. Deinde curnieliquis copi j moenibus egressi, nostrisobviam progressi sunt .M esus certamen minime detrectauit'. Triplicem autem aciem instruxit: prima, quae centum equites continebat, Teniugalensi Dynastae attribuit: secundar, inquaeerant equites centum&quin' saginta, Ioannem Masic egnam praueciti Tertiam sibi reseruauit, in quaerant equites duc ii dc quinquaginta,& pe ditum etiam phalanx, quam equites utrinque dispositi, firmabant. Hoc on. dine in hostes inuasit: qui valida impressione pulsi, se multo celarius, citi sierat statutum,in oppidum receperunt. Consilium enim fuera ut paulfincederent, usque eo, dum Mencsius in insidias incideret, de ita copijs undique
circundatus cum omni exercitu concideretur. pidani ne nostri nostium rei Us inherentes, in oppidum penetrarent, reso userunt . Cum igitur Mauri se excluses animaduerterent,ea desiperationemnfinitati ,restitere. Practiumque fuit magna utrinque contentione redintegratum. At qui erantin insidijs, i
pente prosili ut,& magno impetu in nostros inuehutur Teniugalesis innast Moanes Mascar iam Menesij iussu in subsidijs post tergarelictisoria impetu, qui in insidiis suerat,acii an Mustinebat. Zeiamus cummanu valida, visu
208쪽
lem afferret, accelerauit. Equites ὁ pagis etiam, ut Lusitanos circuirenirent, atque internecione delerent,influebant. Menesius haec omnia circunspicies retrocessit, tanto ordine atque dilbplina,vi neque trepidatio ulla, neque tumultus existeret. Qui erant in subsidijs, postquam receptui sqnum datum est, eos, , qui ex insidijs impetum dederant, perruperunt: & Menelius qui extremu tu agmen ducebat, illos, qui ex oppido nimis acriter instabant, singulari virtutere lebat. Sic alitem se primum i ii instra, deinde in classem recepit . Sedecim equites in hoc praelio ceciderunt, in quorum numero suere quidam viri dc nobilitate &factis illustres. Ex hostibus,ut postea compertum fuit, ceciderut milla de trecenti Sc sexaginta quinque. Ioannes Rodericus Sala Menesius equo interfecto cecidit, &ab hostibus circunuentus, parum absuit, quin occideretur. Duo tamen viri fortissimi,quorii munus suit Ioannes Homo, qui iam ex India reuersus in Ponugaliam suerat, alter Iacobus Fernandus Faria, eum E media caede, hostibus partim caesis, partim dispulsis, eripuerunt. Is equum Ducis, qui illius equum transfixerat, tunc Fariae manu perempti, nactus, periculum euasit. At Menelius cum animo Teiami perfidiam & stautis repu taret,& munitiones atque praesidia ciuitatis animaduerteret, intelligeresq; neri non posse, vicum ea clalle oppidum tantis pr. es id ijs munitum expugnaret, minime te rendum in obsidione tempus existimauit. Anchoris igitur Iblutis vela fieri iubet. Verum cum aestus ellent propter lunae decrescentis rationem languidiores,. ita, ut flamen naues alueo sustinere non posset,&nautae etiam trepi oras l- Merent,&anchoras vellerent, factum est,ut aliquot nauigia vadis allis, mergerentur,&hostes unam nauem longam in sicco destitutam circunsisterent, α triginta remiges occiderent: qui tamen antequam caderent, duodeu inti ex hostibus interemerunt. nauis autem fuit ab hostibus incenta. Menesius verbeducta in altum classe, in fretum Gaditanum cursum tenuit. Quod non humano conlilio,sed diuino motu & instinctu factum suisse, postea a multis sapientissime iudicatum fuit. Quin etiam Telami fraus, & Regis Emmanuelis in illa classe comparanda celeritas, dc Ara morae alieno tempore,&paruis copijs oppugnandae parum sapiens cogitatio,n5 abs in coelestis numinis prouidentia, quae Emmanuelis rebus fauebat , suscepta suisse videbatur. Si enim illa omnia κsreno euentilent,maxima a nostris clades accepta cum maximo dedecore Hisset, antequam quisquam auxilium rebus in ultimii discrimen adductis afferret osset. Menesi us ex Aetamorς finibus egressus,i n freto Gadi tano naues aliquot ostiles cepit, &Ioannem Rodericum Salam Menesium, Regis Emmanuclis iussit,in oppido prod Alcassarem appellant,quod Lusitano etiam praesidio tenebatur, Ducem &Praesectum conlii tuit . Dum autem haec gerebat, rumore dissipatum fuit,Fessiensem Regem, ut Arellam obsideret, cum maximis coinpijs aduentare. Fuerat autem exercitus illius tanta dii simulatione coactus, ut
nemo id futurum coni jcere posset, ante quam acies explicatas, dc maximis
209쪽
t munitionibus&bellicis instrumentis armatas aspiceret. Habebat autenisse, signis equitum viginti millia, dirum vero millia centum atq; viginti. Araitae praeerat Vascus Cout nus Dynasta Borbensis. Cum vero Fel Ienm Rex manibus appropinquaret, Coti tignus aliquot Mautos ex insidiis capiendos curauit , ut ex illis intelligeret, an ipse Rex adesset. Quo facto coperit & Regis ipsius animum,dc exercitus magnitudi nem, & reliqua omnia , de quibus se fieri cet-tiorem coniueniebat. Itaque literas confestim ad Odoardum Menelium, qui Tirsitanae ciuitatis praese stus erat,& ad Ioannem Menesium , qui oras illas citelasse peragrabat, dedit,quibiis significauit, quantum periculum immineari.
Xix die mensis Octobris,Anno a C A R i s T o nato. M. D.viij. Rex Fesiensis exercitum ad urbem admouit. Sequenti die tormentis muros quatere, prupugnatores dentis sagittis obruere,testudines,& scalas admouere,muros excindere parat. Erant tunc in oppidi praesidio quadringenti tantum viri, qui hostium impetum sortissime, ut poterant, repellebant. Fuit oppugnatio ea die ad n nem continuata . Sequenti die nostri oppidum circunfessum,stationes munistas, aggeres excitatos, tormenta disi Osita, acies instructas aspiciunt. Adhaee, ne nauibus in urbem aditus esse posset ,hostis stationes crebras in litore munivit; A vineas excitauit,&dolia, quae tormentis opponeret, tellure dc are compleuit ; tormentaque ordine collocauit, quibus nost , si auxilium in
re vellem, propelleret. Multi praeterea scorpionibus,&ballistis,& fistulis smeis, ut stanta in muro configerent, collimabant:& chm primum aliquod cap
aut quod uis aliud membriam eminebat, id tela coniiciebant,ita, vincimo auderet in muro consistere . Ad hare estudinibus admotis muros sistodetensecipiunt,talita celeritate,Vt cum sessis integrisiaccederent,dcopus non tametris mento temporis intermissum,eadem die magna pars ipsius muri corrueret Poeram partem Eostes irruerunt. At Coutigmiscum equitibiis quinquonta in eos innectus, eorum impetum fiastinitat. Sed clim sagitta bracilium illius transfixum misset, in arcem se contulit, Geoisiumque Barretum generiam sium interim reliquit, qui hostes , quandiu ipse curaretur, insita vittine reprimeret. Sed cum is, qui cum hostibus Praeliabantur, eorum multitudine
obruerentur;& Ducem abscinisse cognoscerent, in arcem confugiunt.. Erat valde miserabilis mulierum plangor dc eiulatus, & militum trepi tio, α --riim omnium perturbatio, cum nemini in tanta de tam repentina calamitiae consillum Sciarioaut consistendi, aut fugiendi, aut sortiter Scanimose m rhndi consisteret. Hostes, omnes in quos impetum serebant, crudelissimae necabant,dc pueros infantes adsicca atque rupes allidebant, multaq; facinora summae cuiusdam immanitatis in senes, dc pueros, de Wrgines , sine ullo vel aetatis vel sexus discrimine Aciebant. Cum omnes undique in arcem concul Terent, scalij alios in introitu praepedirent ,clamores in coelum editi, dc qia limontis eorum, qui Migredi nequiban , mulierum voci serationes viae parum
210쪽
parum filios complexae, non sibi, sed liberis misericordia cum multis lacrymia
implorabant, eos, qui arce tenebantur, exanimabant. Cupiebant enim mise-
risopitulati,sed nullo modo poterant. Tandem cum hosti magna vi fugien-λ tes insequerentiar,& arcem ingredi contenderent, maximo cum labore seres sae sunt,&multi in hostium potestate relicti: a quibus inidelem inmo- dum intersecti fuerunt. Tunc hostes ad praedam conuersi, urbem diripiunt.' Huius cladis nuncius fuit Menesio confestim allatus, qui iam Arritam prope -- rabat , dc naues alias & Duces asciuerat. Ubi vero ad portum peruenit, ingredi: statim voluit: sed fuit salo Ic tempestate prohibitus. Est enim portus ille, ma- ac Ecumventus increbresci valde propter breuia periculosus &insestus.Har- rebat praeterea, cum nesciret, an arx esset iam ab hostibus capta.Si enim in hostium potestate suisset, intelligebat, inconsideratissimae temeritatis esse,in tera iam ingredi, ut parua illa manu constipatus, cun maxima hostium multitudi- ne sine ullo fructu dimi*ret Tribus ita diebus in anchoris constitit,cum in ta-
li casu, quid optimum factu ei set, explicare non posset. Duos deinde homines , ὀ suis umiliaribus, quibus plurimum confidebat, in scapha egregie instructa, quae remis plurimum valebat, per fluctus illos immisit,qui ad arcem ea nima que mari imminebat accederent. Illi non modb per fluctus atq; salum maxi-e nio cum vitae discrimine, versim per medias flammas,& densas pilas, in eos undique ex propinquis stationibus emissas,inuehuntur,& arci invitissimis ho-ς stibus appropinquant. Id ubi qui erant in arce iaspexerunt,e senestra vexilla re a gia cum regijs insignibus ostenderunt,& voce maxima Portu Pliae nomine ne , pe repetito conclamarunt. Mulieres paruos filios, quos vinis festaban in eo P rum aspectu proponebant , ut eos qui soris erant,ad misericordiam in extremo n. rerum discrimine tabuen)am vel ementius incitarent. Coutignus praeterea a cum litetis caera circunlitis homines natandi peritissimos ad Menesium misit, , ex quibus posset intelligere,quanto in periculo versaretur. Illu praeterea admos nebat, quo ordine rectius posset in arcem praesidia&commeatum, cuius pest nuria valde laborabant, inferre. Menesius in humiliores naues,quae in vados bis portu tutius consistere possent, milites imponit. Et per praecone omnibus,qui et erant criminibus alligati, propter quae secundum leses erant vel morte vel exi
u lio multandi, veniam & impunitatem, si postridie in litus egresii rem strenues gererent,pollicetur . Primo deinde , qui in terra vestigium posuisset , quingen-
tos nummos aureos in virtuti &audaciae praemium proponit. His ita consti- .: tutis, postridie aestum sequutus, naues remis agi & incitari praecepit.Coutignus, qui ex arce haec conspiciebat,ut erat inter eum & Menesium constitutusquitest triginta equis insidentes,& reliquos pr terea equites, quom virtuti multu fidet est,pedibus ex arce per posticu egredi iussit, ut nostris in egressu ope asterret. Idr erat signum,quo Menesius admonitus,copias erat in terra expositurus. Itaque s