장음표시 사용
231쪽
iussu bellum Armitatenribus intulisse. Sibique summopere displicere, quod
damni factum suerat. Se libenter Emmanuelis nomine, cuius vice in regionibus illis uniuersis imperium tenebat, pacem &amicitiam cum illo fit inaturit. Ex his literis Albuquercius non mediocrem molestiam cepit . Nihilo tame1ecius urbem,&aliquot oppida, quae erant in illius ditione, damnis quamplurimis affecit. In continentem deinde traiecit, oppidumque Habande sic enim appellant unde aqua in insulam serebatdr incendit, & puteos, ne aquatio deinceps illa fieret,iellure multa completos obstruxit: &in duos Ismaelis Persaruimperatoris duces, Qui, Vt praesidium .iferrent mercatoribus, qui cum maxima camelorum multitudine commeatum & varias merces importabant, inuasit. Et acri praelio commista, duces interfecit ,& illorum copias , qu. e erant quingentorum militum, partim caecidit, partim in fugam compulit. Iacobum vero Melium in insulam Laram nomine misit, ut alios similiter puteos obturaret. Omnes enim aquationes impedire volebat, ut urbem siti conficeret. At Melius cum Alb auercis iniussu aliquid laude dignum gerere vehementer expeteret,sraude Saracenonim inductus,in hostiles rates incidit: qui tame quan-riim potuit, animo satis acri hostibus in se immissis repugnauit. Sed tandemiple cum nouem hominibus Lusitanis interfectus est. reliqui aute velis secundo vento plenishmis euaserunt. Rebus ad hunc modum gestis,Albuquercius in Indiam nauigauit,& in Cana noris portum ingressus est tertio die Nouembris, Anno a Cristis To nato. M. D. viij. quo tempore iam, ut di istum est,Laurentius Almeida in ptiaelio contra Sullani duces inito tormentis dilaceratus occubuerat. Sub id te pus accepit Almeida literas ab Emmanuele Rege, quibus illum in Lusitaniam reuocabat, atque praecipiebat,ut Albuquercio imperium traderet . Erat autem ille comparandae clasii vehemeter intentus, qua Mirhocem si inuaderet,& ab hostibus de filii nece poenas expeteret. Prius tamen quam in hostes iret, septem naues, quae erant in Lusitaniam prosecturae, diligenter instruxit: e quibus duae in alto mersae sunt, quinque incolumes in Lusitaniam peruenere. Deinde cum ea classe, quam parauerat, Cananorem peti j t. Ibi in
medio belli totiugapparatu Albuquercius inrui uenit,qui fuit ab Almeida cum non mediocribus amotis signis exceptus Et postridie illum in prandium arcensuit, atque post epulas ei literas Emmanuelis ostendit, quibus praecipiebat,ut in Lusitaniam rediret, & Albuquercio eandem p uinciam moderandam relinqueret. Se deinde ostendit esse paratis imum ad ea, quae Rex praescripserat, . exequenda. Sed eo anno id fieri commode non posse. Nam classem illam esse iam a se magnis laboribus S. sumptibus instructa, quibus erat bellum Myrho-cemo atque Calecutiensibus, qui se cum illo coniunxerant, illaturus: neque
itis lum videri, illum, quod instituerat, minime perficere, & sui doloris vici- . scendi munus alteri delegare. Ad haec Albuquercius respondit, Almeidam nodnecte se gerere, si non praescripto Regis obtemperaret. QEod vero ad hostes ad
232쪽
SEXTUS. 22stineret , se id bellum, si illi classis , quae parata iam erat, traderetur, sta gestiirii,
ut Almeidam muneris ei commisit minime poeniteret. Id Almeida se factitrum negauit. Inde simultas orta utriusque animum ab altero alienavit, & Lusitani
in duas faetiones diuisi,quidam ad Almeidam, alij autem se se ad Albuque r-cium contulere. Ita factum est , cum omnibus est et hoc studium, ut odium in- aer duos viros optimos, i singulari virtute praeditos excitarent,ut inter eos minime conueniret.Vterque autem cum esset laudis appetens titulum belli illius confecti vehementer expetebat, & ideo eam gloriam sibi praeripi alterius partis studio& contentione, molestissime serebat. Ita tamen erant animis dissidentes, ut nec armis,neque maledictis inter se contenderent.Imo cum Alineid. i iam vellet inde proficisci, ut cum hostium classe confligeret, Albuqueret usoperam suam obtulit, & per communes amicos Almeidam obseciauit, ut se inici bellum duceret. Almeida gratias illi summas egit,sed aequum non esse dixit, ut is ante quam esset itan in belli contentione,&amaris etiam iactatione resectus , laborem illum susciperet. Quiesceret porro, & se ad alia bella non minus periculosa, quae erant illi,postquam imperandi munus susciperet,administranda, pararet. Albuquercius cum se ab illius belli societate prorsus exclusum cerneret, Cochimum prosectus est,&ibi cum nonnulla indignitatis illius , ut interpretabatur,os sensione constitit At Almeida cum classe undeviginti nauiumsbluit inde duodecimo die mensis Decembris eiusdem anni. Erant in clas-1e mille & trecenti milites Lusitani,& quadringenti Cochi menses. In cursu
autem Onoris oram praetervectus, naues aliquot Calecutienses, quae erant
in portu, incendi iussit: quod non abique multo sanguine partis utriusque fie ri potuit. Inde cum primum in Anchediuam aquationem fecisset, in portum Dabulis curium direxit. Ea namque ciuitas ad ribaij , qui Goae regnabat, ditionem pertinebat. baius autem cum Myrti emo,&Calecutiensi,&reliquis Lusitani nominis hostibus societatem coluerat,&Sullanu literis ad bellium Lusitanis inferendum iblicitarat. Id autem Almeidam mouera ut Vrbem illam, si fieri posset, excinderet. Porrbautem Pelagius Solis avnus ex Ducibus aquationis de commeatus gratia sese a reliqua classe disiunxit,& in terra egres-ssis est. Cum verbillius milites incolas iniurijs assecissent,incolae iniurijs irrita', cum vicinitatis uniuersis opem implorallent, impetu in nostros laeto duce interemerunci Reliqui vero cum ducem occisiim aspicerent e sugae mandavit. Pelagium multi dicebant temeritatis poenas luis te, qudd imperatoris iniussu in terram absque ulla graui causa descendisset. Nec enim tanta erat penuria, ut illi necesse esset imperium Almeidae non expectare.At Almeida cum prope Dabulis portum consisteret, praemisit ea nocte, qui portus altitudinem diligenter explorarent. Ciuitas ad radices montis amoenissimi iacet.Est autem ampla, α aedibus magnificis exculta, in planicie sita, de erat tunc firmo atque valido
laesidio Bitiata. Praefecerat illi Zabaius Saracenum impigrum ducem ,qui - P; habebat
233쪽
hhbebat sub signis sex millia militum, in quibus erant quin fili Turcae .Eranti
praeterea in intimo portu naues nota paucae, tormentis,&armis,& militum
praeli dijs instructissimae. Dux tantum de sibi &copijs confidebat, ut uxorem ex om nibus, quas habebat, carisiimam, in urbem arcesseret, &eos, qui erant in vicinis pagis euocaret, ut victoriar, quam sibi pollicebatur, spectatores esset pos ent. Sequenti die cum aestus accederet, dc secundus etiam ventus a puppis naues impelleret, Almeida Blutis anchoris, passisque velis, in portum ingressus est. Triremes praeibant, humiliores deinde naves sequebantur, altiores agmen postremum claudebant. Staphar erant expeditae, in quas cum tempus flagitaret, nostri desilirent, ut in hostes in terra consistentes irrumperent. Hoc ordine cum Almeidam hostes aditu arcere non possent, ipse cum acie prima signis explicatis terram occupauit. In turrim egregie munitam aciem aifige Mbat, cum dux ciuitatis cum omnibus copijs more gentis instructis illi obuiam processit. Nostri tanto animorum ardore in hostes inuecti sunt , ut impressio. ne facta ducem, & multos homines primarios occiderent,& resilios in fugai
verterent . Clim vero sese in urbem reciperent,nostri in eorum tei sin haereniates,in urbem simul irruerunt. Fuit tunc in omnem sexum de aetatem tauitum
usque adeo, ut neque sceminis, neque pueris infantibus, quos matres complecxu in extremo illo vitae spiritu arctissit me continebant, ulla conditione parceretur. Multi pro redemptione, auri Jc argenti magnam vim, de gemmas pretiosam supellectilem cum miserabili libitu & multis laclymis offerebant
quorum tamen preces neminem e tanta multitudine ad misericordiam inflexerunt. Fuit caedes ad Solis occasum continuata. Almeida vetitus, ne nostris in
urbe dii persis ,& in caede atque praeda furenter occupatis discrimen aliquod , ut fieri plerunque s olet, ubi militaris disciplina negligitur, impenderet, signum receptui dedit,&se cum omnibus suis copijs in templo quodam satis ampla
contii uti doc multos qui se excellentius in eo praeliogesIenat, equestribus ornamentis affecit. Secmenti die militibus praedam concessit, quaeniit maxima, ita ut milites non possent rapiendi cupiditate ab urbe diuelli. Quod animaduertens Almeida, clam submisit, qui partem ciuitatis incenderent. Itaque cum flamma per aedificia continentia peruaderet, omnis ciuitas cum delubris, de , moenibus, ct rebus maximi preti j deflagrauit. naues omnes similiter exustae; Amulti etiam ciues , qui latitabant, flammis absumpti sunt. Denique ex tanta multitudine, quae praeter milites eis conuenerat, pauci admodum in mon vis euaserunt. E nostris sedecim desiderati, ducenti vero vulnerati sunt. At meida signa etiam in montes intulit: multa rastella atque villas exussit hostes qui illi multis in loeis occurrerunt, partim caecidit,partim sedit, atque fugauit: armenta Si pecudes ad commeatum classis abduxit. Ad hunc modum profli
satis hostibus, in classem reiicisus est, ubi literas a Melichiaetio & a Lusitanis cui ciuis accepit. Literae auteni Mellos hosfi ij plenissiniae videbantur, de dρ
234쪽
age, tiOM fusian 6nitri ostendebant, ea quae Almeida vellet, illum li-
Ussit ne secturum. Lusitani vero significabant, sese a Mesichiatio comiti uti rebus omnibus haberi. Petebant tamen, ut de eorum redemptione, dum hostis eam lenitatis & mansuetudinis speciem prae se serebat, cum il-ISs aciiceretur, ne si ab eo res abiret, multo dissicilior eorum liberatio G ret. Vt autem compertum postea fuit, ea legatio non tam Almeidae conciliandi, qQui illius explorandi ab homine callidisiimo instituta suit. His Ethris Almeida non literis sed rebus ipsis resiponsum pro dignitate dare constititit . Torinentis igitur,&rebus alijs, quas nostri ceperant, in naues impcistis, inde talii it,quinto die Ianuari j Anno. M. D. ix. Et oram illam prae liniectus, tributa, quae in locis illis ex foedere debebantur, exegit. Tandemili fluuium delatus est, qui per Cambaiae regnum in mare influit. Fluvium latit Maim. Ibi vidit in oppido peruetusto maximum de amplissi-
ilium templum', Sc campum latissimum, in otio erant sepulchra innumerabilia. Cum ab incolis sciscitaretur, quid inlinita illa mortuorum moni-nsenta designarent: responderunt illi, qui salpientes existimabantur, an risuis limis regionis, illius scriptis atque monimentis contineri, Hercialemi indiarii curri maximo exercitu penetrasse: & in eo loco bis cum Rege quodani potentisiimo collatis signis conflixisse , & utroque praelio superatum Misse. Vt autem tam pra clari facinoris memoria seculis innumerabilibus conseruari posset, institutum ab antiquis sui illa, ut locus ille, in quo milites 'rculis ceciderant, religione consecraretur, dc illa sepulchra inuiolata per--nerent . Haec quidem illi praedicabant: quibus quanta sit habenda fides, si rum sit ei, qui velit, iudicare. Almeida inde prosectus, Dium vela dare sit. Ibi Mirhooemiis cum in altum naues educere, & cum Almeida mari aperto dimicare constituisset, quan uis Melichinius id consilium mininie .baret, omnes duces consestim iusiit ex angust ijs prodire. In Mirhooemiclasse erant tres constratae naues ingentes, & tres aliae rostratae, lex triremes,
chi ornaves Cambaienses,&longae MelichiaZij naues,quarum iam men- tib facta sust. Calecutienses vero parones erant etiam permulti. Erat deni-ψ iE mi meriti hostilium nauium supra centum. Milites, quos Mirhocemus 4dduxerat, de armis & animis praeseroces, victoriam sibi certissimam pollicebatites. idem animus erat in reliquis nationibus, quae cum illo sbcietate coi de an . Spes & odium illos acriter sti mulabat, ut dc libertatem tuerentur, &Hliterii iiivisam extinguerent. Quod vero indignissimum suit, n5 minus aris rigin Christianis quibusdam,qui eadem classe vehebantur, erat ad manus Gni Christianorum classe conserendas, quam in illis, qui propter religionis Midni Christianum nomen extinctum cupiebant. Hi erant partim Veneti, tim Dalmatae, qui triremes ductabant. Variat deinde suerunt imperatoris aestu cohortationes; cum Mimocemus milites rerum ab illis gestaru com-P 4 memo-
235쪽
memoratione,imperij amplitudine, Sc Saracenoru omnium libertate, tam- stianiq; nominis odio,& spe opum atq; munerum,quae Omnia 'no illo prae llio continebantur,excitaret.Viderent prςtereas 'cios spe elatores esse. Si vincerent, se laudem sempiterna adepturos: si victi essent, dedecus dc ignominiam subituros nulla temporis vetustate delendam. In illo praelio Indiae imperium,si,ciorum salutem & libertatem,eorumq; qui dimicarent, dignitate nullis seculis interituram consistere.Almeida vero Christi nomen,religionis sanctita ite,seetae Mahumetanae stellis commemorabat: neq; selum spem amplissim dignitatis gloriae, verum &cceleste praemiu proponebat. Dicebat praeterea, omne salutis sipem una virtute contineri. Si victi eo praelio essent, reputarent animis esse se hostibus innumerabilibus circunsestas,qui metu tenebatur,nei
conceptum odium in nomen Christianum expromerent . Hoc autem metui sublato,sore,ut undiq; ruerent,ut C H R I s T I memoria in illis regionibus d .lerent.Subsidia esse longinqua, hostes aute circunsusos. Nullum sore tutum
in calannitate receptum, idem ubiq; lubrica, staudem ad fidem violanda paratii sim arn. Idcirco,quod sortium Virorum esset, cogitarent, eo praelio est eo'imnibusa ut cum magna gloria vincendum,aut cum magna virtutis signific
tiope moriedum. Reserebat deinde filij Laurentii omnibus carissimi ne pa
ad cuius vindictam omnes, qui dolorem non mediocrem ex casu illius exceperant,acriter incitabat. Confiderent porro,Christi numen, pro cuius glo praecipue dimicabant, adsuturit. His S alijs eiusmodi verbis Almeida Lusita in os s at is sponte lita concitatos ad certamen acuebat. Deinde vela fieri iubG Sed cum ventus remitteret, dc hostes ex angustijs egrestas in statione teneri animadueiteret,&ipse subsi itit tantisper dum rursus cum aestus reciprocatiq- ne ventus increbresceret. Sed curn citius, qua sperabat, Ventus paulo: vehementius inflaret, subi alis dolonibus, signoq; dato hostibus appropinquauit,
ita tame0,ut tantum interesset inter classem utranq; spatium,quantu sat esset ad certamen tormentis eminus gerendu. Longius enim progredi non potuit,p pterea quod nondu aestus accesserat Sc timebat,ne naues in vado,quod inter utranq; classem inerat,asilietarentur:& hostes ide secerunt In urbis muris,& in turrj,quae mari imminebat,erant tormeta magna apte disposita. Cu igitur hostes&nostri iam essent in urbis ipsius aspectu constituti, ex muris α . turri,&e classe innumerabiles globi iaciebantur. Nostri vicissim vehementissis me hostili classem oppugnabant. Certamen suit tenebris intermissum. At meida quantiis statuisseUn acie prima cum naui sua in Mirho mi nauem in
uadere, precibus nauarchorum ab ea mente deductus fuit.Dicebant enim so
re,si is aliquod distrimen adiret, ut classis de imperio illius d stimui, ratoris sui periculo perturbata, ordinem meo praescriptum de ereret, ut illi .iubueniret. Ille c0nsilio paruit, quanuis id moleste serret. Sed Midebat aliter rem fieri Umode non posse . Itaque Nonio Vescio Peretrae id mugius astigia
236쪽
Πuit, utin Mirhooemi nauem inueheretur,eiq; viros acres ad rem gerendamatilibuit: Georgitim vero Melium Peretram subsequi iussit. Nauarchus quilibet ea noctir ordines diligenter instruxit. In qualibet enim naui opus erat secundum puppim atque proram,&utrunq; latus acies quatuor instrui,& cuilibet unum ducem assignari. At Mirhocemus cum Almeidam ad conflige dum acriter animatum percipere consilium Melisitatij quod ante repudia-ra seqtii constituit. Itaque vadum transire noluit,imo retro classem deduxit, ut urbis auxilio multo tutius atque confidentius cum nostris dimicaret. Nam sere confidebat, ut ἡ muris ex propinquo posset grauius damnum nostris importari,Sc auxilium, ubi opus esset,exvr summitti. Classem autem hoc ordine instruxit. Naues suas, quas sex suisse diximus, in acie prima collocauit. Binas autem naues ferreis vinculis inter se colligari praecepit, ita, ut tribus in locis binae naues coniunctae,&inuicem alligatae, ad opem sibi ipsis mutuo serendam consisterent. Iple in media acie nauem, qua vehebatur, collocauit. Post has naues ad hunc modum deuinctas , triremes & naves longas cum paronibus, ut subsidio, quoties opus esset, occurrerent,& per media interualla i n nostros inuehi, "ies necesse esset, retrocedere, ut nauium maiorum praesidio munirentur, constituit. Naues autem Canasaienses prope vadum secundum litus, ut primum impetum sustinerent, consistere iussit. Postridie, signo, quod conuenerat, dato, Nonius Vastius Peretra, ut Almeida iusserat, vela tacere praecepit: quem Georgius Melius negligentia magistri sui non continuosiibsequutus suit. Reliqui omnes eo ordine, quo
iussi fuerant, inuehuntur. Melichiarius cum nostros prouehi cerneret, εmuris, & e turri tormentis omnibus Lusitanam classem verberare praecepit. Tormenti autem unius ictu decem viri, qui in naui Peretrae veli maximi sinum, Ut vento vehementius impleretur, contrahebant,occisi sint. Nil illo tamen secius Peretra progreditur, ut in navim Mirho mi manus serreasini jciat. Id Mirhocemus animaduertens, nauem, quam alligatam tenebat, laxari iussit, ut cum Peretra eius nauem adortus esset, illum altera ex parte rederetur, ut ancipiti praelio distentum sicilius opprimeret. At Perei racum id cerneret, ingens tormentum, quod erat secundum aquae summam faciem collocatum, in hostilem illam navim, quae se a praetoria disiunxerat, convertere praecepit. Quo facto, globus tanta vi coniectus in hostilemn uem fuit, ut utrunque laciis parte infima perforaret. Quo facto hostes, dum ne nauis ea parte, quam vulnerari conspexerant, aquam admitteret, metuunt, omnes in alteram se confestim conserunt, de coniectis Sarcinis aliquantum deprimere conantur, ut eius lateris inclinatione, periculum lateris aduersi declinarent. At cum ea pars, in quam propendebant, non minus laboraret quod illi prorsus ignorabant) Letum est, ut nauis subito mergere r. Iacobus Petreius, ut ςtia ab Almeisi constitutum triremi prouectus, . P a Peretram
237쪽
Peretram praeibat,ut larissum exploraret.Cum periculum a vado
dere pispiceret, dato signo Peretri admonuit,ne ulterius tenderet. Peretrat elis demissis substitit. Quod cernens Mithocemus , in illum ferociter in uast Nauibus adhunc modum harpagone deuinctis, nimis atrociter fuit virinclite ugnaturi Nostri tamen in nauem hostis ingressi,eos paulatim cedere copel- tint. H qc incertamine Hen cus Machiadus vir egregie sertis occubuit. Hatein nauis sero gerebantiir. At super denses senes pice oblitos, qiii reticulati superiae a prora in puppi ii pertinebant,aliud praelium non minus periculos lini gerebatur. Nostri enim maximo clim labore eo conscenderan t,quibus hostes acerrime resistebat. Interim nauis hostium rostrata a reliquis diuulsa in alius i strae nauis latus iri uecta,auxit vehementissime laborem,in quo nostri ver sabantur ,&periculum multo grauius inuexit. Pere ira cum id cemeret imi ardentius di imitabat,ut cum ex ea parte,qua hosti resistebat,im tuni hostii greprimere ad alteram partem se conferret. Sed cum At aliquid laxamenti l peret, bucularia sibi detraxisset,suit sagitta guttur illius transfixit. Victoria Aumen ad hirc in neutram partem inclinabat. Franciscus Tatiora pelicului ii ii lilii nostri versabantur, animaduertens,in Mirhocemi nauem inuasit,& laias . cylterum acriter oppugnans,milites,inii in funium retem scatadeterit ininii sit Ponuere porro factum est, ut reti perfracto, omnes qui e superiore loco 'di imicabant, in serum deciderent.Quo facto pugna recrustuit. Hostes tandent sertim caeduntur, partim te se in mare dei jciunt. Qui erant in naui rostrati, qua se cum Mirhocemi naue coniunxerat, cum milites & nautas maxima ex patiate caesos,& ipsam naue multis in locis laceratam, & armamenta conuulsa pei
spicerent, se in fugam dederunt: &ctim nemo iam esset,qui nauem guberii re posset, aestus ipsius impetu in litus eiecti sunt. Reliqui duces Lusitarit,dum h ec geruntur, non minus impigre rem gerebant. Nam Petrus Barretus alia iri Mi hocem inauem pugnando cepit similiter& Antonius Campensis nati rostratam expugnauit,& Georgius Melius ubi primu se expedire potuit ii ii iure Cain balenses impressionem fecit: & Petrus Canus in alia mittatainnata tanto impetu invectus est, ut antequa eam iniectis manibus ferreis alligaret iis retis ipsius contignatione cum triginta &octo militibus insiliret.Qui in muro versaoantur, nostros ex inferiore loco vulnerabant. nostri verb reticula u. illis sunt bus impediti, gladijs uti non poterant. Quod Canus animadi tenens' desilire coepieba ut in nauis sero cum hostibus manum consereret Ilaci; miri. per ostium ingredi vellet, caput immisit,quod uno ensis hostilis idtu pia eis uiti repen te fuit. Navis alia ut nostris i n maximo periculo costitutis operii asser accelerauit. Cuius aduentu nostri liberati ,&hostium nauis capta Mom fies hiney ferro concisi sunt. Almeida praelijspectator aderat,& quid optis en
saetii decernebat,& tormentis interim rem acerrime gerebat in , ut anat
238쪽
risis copias identidem e terra submittebat, ut cum festis integri Luccederene,nihil de praelij contentione a suis remitteretur. In litore praeterea ente districto concuriabat, & quem ε praelio fugientem viderat, aut occidebat, aut vulneraribat: reliquos incertamen redire morte proposita com pellebat. Nostri tandem
hostes maxima contentione profligarunt, tantumque eorum numerum interfecerunt, ut fluctus in sanguinis colorem verterentur. Qui primi effusa fuga sese ab imminenti clade proripuerunt, Calecutienses extitere, qui in altum prouecti repente sunt. At Melichiaχij naves longae cum Mirho mi triremibus sose in intimum portus illius sinum, atque fluminis ostium receperunt.Eas inse uulus Rodericus Suarius, qui humilioris cuiusdam nauis pr sectus erat, cum .uas triremes coniunctas aspiceret, curtum per angustum illud inter utranque alium interteistum tenuit, & in earum medio constitutus, ex utroque nauissuq latere anchoras demitti in eas imperauit,& ita alligatas,cum primum hostes aut occideret, aut in mare desilire cogeret, remulco ad Almeidam traxit. Vna tamen nauis reliqua erat, quae adhuc exeugnata non fuerat . Erat enim altissi--, dc municissima,&corijs crudis , ut si nostri in eam ingredi vellent, eorum vestigia labarent,obduetii. Et similiter si seces coni jcerent, incendium excita
ri non posset. Milites in cadispositi erant permulti, de ad periculum propulsa ii-
dum viribus, & animis, & armorum exercitatione paratissimi. Vtrunque autem latus erat tanta crassitudine dc firmitate pr ditum,ut nullis globorum ita-.biis vulnerari postet.Tandem eii nostrae naues illam circunsisterent,dc diu atq; Vehementer oppugnarent,demersa est, dc propugnarores se in mare demiseriit. Nos lateos nantes celocibus insequuti,in liuetibus occiderunt, ita ut pauci admodum euaderenti Praelium a meridie in noctem protractum fuit . In quo ex hostibus circiterquatuor millia ceciderunt. n quom numero fuere illi Sullani milites,quos Mamaluchos appellabant. Ex octingentis enim duo tantum atq; viginti cladi superstites extitere. Mirhocemus cum, ne MelichiaZius voluntate. cum fortuna tam utaret, Scillu Almeidae proderet, anxie sumidaret,ad Cambesae Regem se incredibili celeritate contulit. Tres naues ingentes cum multis parcinibus atq; logis nauibus depres sciduae naues rostratς,duae triremes,dcquatuoraliae magnae naues captae sunt. Erat in captis nauibus magna tormentorii rearmorti vis,magnus pecuniae ex auro dcargeto c5flatae numerus: vestes prae-xerea stragulae partim aureae, partim bobycinae de gos si pinae pulcherrime noeda fuit militibus diuila, e qua Almeida nihil attingere voluit. Enostris in pnelio duo dc triginta cecideriit, terceti aute vulnerati sunt Naues aute Lusita-, nae talis locis dissipatae atq; couulsae fueriit,ut esset necesse multu tepus in classiet reficienda columi .Victoria fuit praeclaraeinla tamς Paulus Iouius, cum de Su nui classesiacin India contra Lusitanos delatanan aret, siletio suppressit, ira nis videlicet sudacum Lusitanae historiae scribedae munus Io ni,huius nomi-,nis tertio,Lusitaniae Regi venale proponeret, Rex optimu4 no illu munςribu ,
239쪽
indicis ad res Lusitanorum virtute gestas monimentis illii strandas inui hErat autem exercitus hostium ex tam cliuersis gentibus conflatus, ut in classe multi libri latino Jc Hetrulco,& Dalmatico, & Gallico, & Hispano sermone con scripti inuenirentur. Tria etiam Sullani vexilla ta pia s un t. Almeida quavis res illi exanimi sententia procederet, ne tamen classis ea nocte aliquid incommodi pateretur, eam ab urbe longius abduxit. At Melichiarius postridie ab iuis pacem per literas peti jt,crimenq; suum in casum atque fortunam transtulit cuius vi fuerat in tantam fraudem impulsus. Errati vero sui veniam supplicitet implorabat, fidemque dabat fore,ut deinde nemo vel in ossicio diligentior, lin amicitia tuenda constantior erga Lusitanos inueniretur. Se namque &eorum in armis virtutem expertum este ,&inlbcietate consentanda fidem ex tostimoni js multorum cognouisse . Itaque minime commi siliciam , ut mallet custio damno atque dedecore virtutem deinceps experiri , quam fidei cum utilio inte& dignitate constantiam.Deinde commemorobat quanto usui posset Lusitanis este, si amicitiam illius non aspernarentur. Has literas attulit Saracenus, nomine Cidealle, natione Grana tensis, Almeidae valde notus iam ex eo tem pore , quo is in Granatensi bello sub Rege Fernando militauerat. Almeida re . spondit, se pacem non daturum,nisi &Lusitanos captiuos,& Myrbocemu cuSullani militibus, ct naves hostium, quae ex praelio euaserat, sibi traderet Me lichiaZius vero per eundem Saracen um resipondit, se Lusitanos quidem & naues sine ulla cunctatione traditurum. Mirnocemum vero segisse, neque se ubiis esset exploratum habere. Et quantiis eum tum in potestate haberet,nullo ta- men modo in se tam immane sicinus admissurum fuisse , ut homines, quos in fidem receperat, hostibus eorum proderet. Nec enim id ossicium esse hominis in armis educati, qui facile turpi vitae honestam mortem anteponeret Almetis da libenter assensus est. Lusitani redditi, & hostium classis tradita, e qua trir: mes Almeidae iussu protinus incenta sunt. Nec enim erat tunc is militum, &nautanim, & remigia numerus apud illu,quo possct eas triremes instruere. Pacis scedere firmato, Almeida misit inde Antoniu Norognam cum duabus nauibus &multiplici comeatu in ricoloram ut arcem praesidio firmaret.Tristanuautem Agatim in illo portu cum duabus hostiu nauibus reliquit, cui negotia dedit, ut commeatu de tormentis quae ceperat, de alijs munitionibus in eas impositis, iter Cochimu susciperet. Ipse vero inde proseistus,oram illam omnem que inter Diu & Cochimu interiecta est,ita peragrauit,ut om nibus Regibus atq; Dynastis tributu imperaret,& perfidos coerceret, omnesq; sub Regis Emma 1uietis imperiti atq; ditione stibiligeret. Petro aute Barreto, & Garsa Sousae,a q; Martino Coelio naues assignauit, quibus mare Saracenis infestum redderet:
Cananore deinde petijt, & in arcis conspectu facinus barbaria de immaneiecit; quo magna partem decoris sui bonoru iudicio deformauit. NE Sullani milites; li iure belli ceperat , qui tanquae serui illius no solum do, natu eruari viri
240쪽
patrocinio tenebantur, partim suspendere, partim tormientis dilacerare iussit. Ibi tum,dum suos Habore reficeret, & urbis statum firmaret, diebus paucis c5- moratus est. Inde Cochimum delatus,a Rege &a Lusitanis omnibus cum ingenti laetitia, dc gratulationibus exceptus fuit . Interim vero perditorum hominum opera faectum est, ut odij seminarium, quod inter illum & Albuquerciuinstitutum fuerat, adolesceret. Nam qui Almeidae factionem sequebantur,illum hortabantur &admonebant, ne Indiae procurationem homini temerario&insano committeret. Esse quidem illum nimis acrem, sed illius surore&amentia fieri posse, ut omnia parta decora de manibus elaberentur. Illi autem
praecipue, qui eum in Armuriensi bello deseruerant, ut proprium flanitium
nominis indigna vituperatione defenderent, illum accusabant, quod Regis iniussu bellum inutile &periculosum sumpsisset, qubd gentem aqua incommodum nullum acceperat, armis euertendam suscepisse qubd cum parua admodum classe, cum classe maxima & instruetisiima sine ullo consilio de rationis moderatione conflixisset, quod Regis Emmanuelis dignitatem, & hominum, quos imperio continebat, alutem in maximum distrimen intulisset.
Dpi quidem beneficio factum fuisse, ut periculum illud, quod intentu omni
bus illius temeritate fuerat, euasisset. Per illum vero omnibus, qui ea classe vehebantur, fuisse pestem & exitium comparatum. Non enim esse rerum exi tu , sed consilio, quo res instituebantur, de Ducis aut sapientia, aut temeritate iudicandum. Quod si fieret, nemini dubium esse, quin Albuquercius eo mu- nexe, quod illi Rex Emmanuel commiserat, indignus haberetur. Si Regis, in- qu iunt, offensionem times, magis metuere debes,si sciens homini temerario, quod Rex ignorabat, prouinciam tanto sanguine partam commiseris, quam is sit continuo sunditus euersurus. Rex, si illii perliteras admonueris, consiliuiuum,ut conijcere licet, comprobabit. Quod si non fecerit, non est animi magni magis iniustam Regis indignationem, quam indignum Lusitanae gentis exitium, cum ipsius Regis detrimento & dedecore pertimescere. Ad haec, hominis i fatigandis hominibus immoderationem criminabantur, & iocis etiaimmodicis & maledictis absentem vexabant. Haec omnia Albuquercius per homines non minus ad serendas discordias natos intelligebat, qui illiu egnitiem obiurgabant, quod tantam contumeliam tam molli animo pateretur,& non ut ius suum obtineret, summa ope contenderet. Homines inuidia rerum,
quas ille Miserat, insanire, usque eo, ut etiam Regis imperium c5temnerent, contra leges Scinstituta patriae, dcreuerentiam Regi debitam scelus supplicio dignum machinarentur. Iret porro, S publice ab Almeida contenderet, hominumq; fide imploraret usque suu modis omnibus pertequeretur,armisque etia,si ita necesse esset, Almeida Indiae possessione,quam,ut apparebat,occupa Te nitebatur, expelleret. His dictis stimulatus Albuquercius, cum Almeida in
arcem se reciperet,& illum ad epulas inuitaret, Alineo couiuium aspornaxus,