De rebus, Emmanuelis regis Lusitaniae inuictissimi virtute et auspicio gestis libri duodecim. Auctore Hieronymo Osorio episcopo Syluensi

발행: 1571년

분량: 488페이지

출처: archive.org

분류: 전쟁

371쪽

LIBER

incitauit,&illum hasta consedit. Similiter cum Bentago mi si ius accurreret, ut patri subsidio esset, fuit ab eodem Barriga transfixus. Sic factum est, ut in eodem loco duobus hostibus occisis, ciuem unum ab interitu vindicaret. Hostes postrembin fugam compulsi sunt, Nostri eos longo sane spatio insequuti, non magnam caedem ediderunt. Hostes enim equorum pernicitas eripuit. Supra centu in tamen caesi fuerunt. Ataidius hoc successu Barriga stimulatus, aliquod egregium sicinus moliri cupiebat :&Iacobi etiam Lupij virtus,

qua cum paruis admodum copijs ad Maiocliij portas excurrerat, eum solicitabat,ut in Marochium inuaderet. Duces igitur Mauroru foederatos admonuit, ut certo die in armis essent: nam te daturum operam, ut magnum decus cum

non mediocri praeda sibi compararent. Quod autem animo destinabat, nemini aperire voluit. Lupus Barriga Atai dij nomine duces Mauros , ut paraticum armis essent,excitabat. Cum vero intelligeret, Xerisium in castello,suod Amagorem appellant, se tenere,ab Ataidio auxilium poposcit, quo Xeri humina paratum opprimeret. Ataidius nepotem suum Aluarum Menderium Ceruariam cum equitibus ducentis, & quinquaginta peditibus, qui erant ferreis fistulis, atque scorpionibus armati, confestim expedivit. Ceruaria octo itineribus factis, se cum Barriga coniunxit, liti iam Mauroru copias coligerat. Castellum Amagor erat in arduo monte situm,&rupibus undique munitum,& duobus fluminibus, qui illum utrinque alluc bant, inclusum. Agri castelli ipsius erant a deblatepatentes,vilia pracentum pagos ambitu suo continerent Nostri prope castellum, cum iam Sol in occatum praecipitaret, castra posueruta Equites e castello egressi,cum foederatis Mauris manum conserunt, eosque loco pellunt. Nostri Mauris auxilium confestim afferunt, de hostes sugere coguta Pc stridie castellum obsidione cingere decernebant. Sed Barriga certior repente saetus, Xeris ii in profugisse, equum rursus ascendi i , & idem reliquos iacere iris sit, atque primum vallum , quod castellum cingebat, oppugnant. Hostcs, qui relicti praesidio fuerant,summa vi res stunt. Nostri bis intra vallum praeliucommitere,& bis ab hostibus repulsi sunt. Postremo cum magnam impressionem facerent, irrumpunt, hostes caedunt, qui metu se praecipites e rupibus e ijciebant: quorum multi lacerati, multi acutis arborum ramis confixi, foedeperierunt. Tanta vero rabie quidam dimitabant, ut, cum sibi moriendum esse viderent non enim se dedere volebant) ne equi in manus nostrorum veniret, eos e praeruptis rupibus exturbarent. Ferro bis centum caesi sunt, supra mille vero in ruina dilacerati: capti sunt quadringenti, inter quos Xerifij patruus extitit,d equi centum de quinquasinta. Praeda tanta fuit, ut tres dies fuerint in ea ab oppido in castra deportanda consumpti. Victoria pro numero militum fuit insignis' pro qua Lusitani gratias Deo summas egerunt,&coseisi publice sunt, eam non humanis viribus,sed C A R i s T i numine atq; beneficio partam fuisse.

Nion multis post diebus Barriga Iehabent ufi opibus adiutus,castellum cepit,

372쪽

DECIMUS.

quod Algaballum appellat, ant, praedamq ue non mediocrem fecit, S: Ataidiutiteris admonuit, ut aliud castellum Algelum nominabat) in quod serari fius

post fugam cotulerat ggrederetur.Ataidius copias,quas potuit eduxit, & cum a castello octo millibus passuum abesset, ultra progredi noluit, & in urbem cucopiis suis regressus est . qua ratione motus id fecerit, incertum est. Xeri fius castellum deleruerat. Clim vero intellexisset,Ataidium pedem retuliste,& ipse in castellum redi j t. Barriga deinde Ataidii iusIti specus in arduo & excelsio loco inter rupes ingentes abditos ii quos hostili vis magna confluxerat, aggressus sui trsed ab hostibus cum damno repulsus est: aliquot enim ε nostris caesi,&quidam

etiam praecipites erupibus eiecti sunt. Interim Barriga a Mauris foederatis inuitatus,idem castellum oppugnare constituit. Sed cum in itinere tumultum auribus acciperet, multos ad se sugientes conspicatus est. Ii erant ex Mauris isderatis, quos hostes caedebant. Barrisa eos excepit, & in hostes inuectus, illos in sugam compulit,&duodecim passuum millibus insequutus est Non procul aberata castello, quod petebat,cum multi,illius ducta&imperio neglecto,extraordinem serenter egressit,in hostes ruunt. Hostes undique prouolant,& eos circumueniunt B atriga subsidio occurrit praelium fuit periculosum,in quo sede-eim equites Lusitani, & non pauci Arabes e socijs interseeti sunt ipseq; Barriga ex equo deiectus, de vulneratus in hostium manus peruenit. Suorum deinde praesidio,aut potius numinis diuini praesentia sc enim homines interpretabatur ex hostili ira manibus euasit,& in equum hostis victoris, qui iam ceciderat, insiluit. Et sic ille cum suis male ab hostibus acceptus, in Cistra reuertitur. Postridie quam uis ex vulnere laboraret, in castellum inuadere statuit: in via magnas praedas egit, propius castellum castra posuit. ibi tres dies propter vulnerii dolorem conquieuit. Illum ibi commorantem hostium multitudo ex impro- .uisbadoriri constituit.Barriga certamen minime detrectauit, hostesque primo impetu in fugam coniecit longius insidiarum metu ins qui noluit. Postridie motis castris, tam prope castellum tabernacula locari secit, ut modicus tantum coli is, de exiguum numen inter castra & castellum interesset. Postridie acre pretium commissum fuit. At Mauri,qui I ub Barriga militabant,montium Principem,qui castello opem afferebat, in iugo conspiciunt. Hoc metu perturbati, se confestim effusa fuga proripiunt: sisti Lusitani relicti sunt . Barriga in angusto itinere hostium impetum acri animo sustinuit. Qui fugerant,chm hyems sumina, Sc perfrigida tepestas esset,& tabernacula, in quae imbris vitandi gratia sic- .cederent,non haberent,obriguerunt. Gens enim est frigoris impatiens: &er taetiam labore de rerum penuria consecti,ita, ut supra quin latos homines con- set ea nolite frigore mortuos suisse. Sic autem factum est,ut dum metu mortis

castra,quibus seruari potuissent, turpissime deserunt , in mortem scedam cum 4nsigni dedecore timiditatis incideret.Postridie Barriga ordine prosectus,mul --tos anagris palantes excepit,&cum undiquet multis in locis hostes in illum im-GI. petum

373쪽

LIBER

impetum facerent,eos semper insigni virtute repulit. Sic copias in urbem,paucis hominibus,qui ordines deseruerant misistis,incolumes reduxit. Ataidius interim eisdem curis anxius arochium petere statuebat.Barriga Mauroru principes Ataidij iussu ad societatem eiusdem facinoris incitarat. Petrus Solis a AZamoris praesectus suit ab Ataidio similiter inuitatus,ut itineris,&laboris, &gloriae socius elle vellet. Is cu esset vir egregie sortis,& laudis praeter modii cupidus,sesbcium libenter ascripsit. In locum huic rei destinatum omnes conueniunt. Soula ducentos equites, Ataidius trecentos eduxerat. Dabidae praesectus cum sexcentis equitibus, rabia dux clim equitibus mille, Xerquiae vero dux cum octingentis aduenerant.Ab eo loco vigesimo secundo die mensis Aprilis,anno M. D. xv prosecti sunt. Itinera singulari ordine faciebant,& non nisi explorato castra mouebant. Regio multis in locis est natura fertilis,& cultu nitida,& aquis irrigua,tta,ut oculos intuentium non mediocriter oblectaret.Tandem ad urbe accedunt.Consilio habito decretii sui qui urbem ea porta, quae Fessensis appellatur,oppugnarent. Sed neq; tormenta, neque machinas,neq; munitiones,nec alia denio: , quibus urbem maxima, & hominum multitii dine resertam oppugnarent,serebant.Nec in alium finem eo copias adduxisse putasatur, quam vegloriari possent,se usq; ad Marocliij portas sine ullo impedimento copias adduxisse,ut ea audacia hostium animos frangerent, Mauritaniaeq; debellandae sa-cilitatem principibus Lusitanis ostenderent. Hostes sanὸ perturbati sunt. Credebant enim multo maiores copias Iubsequi . Ataidius copiarum suarum medium agmen ducebat.Xerquietes & Dabidenses snistrii illius latus, dexterum vero Gambienses claudebant. Solis a duas e suis copijs acies instruxerat. Tum ips primum Arabes in urbis portas incursant.Hostes ea porta,quae Fessensis appellatur,erumpunt.Illi multitudine,nostri virtute superiores erat.Tamen cum nostes innumerabiles influerent,& recentes sessis succederent, nostri in maximo periculo versabantur, & aegre molem praelij lustinebant. Cidem ei manius grati iter vulneratus euasit. Lupus Barriga dum inter hostes inrautius versaretur,suit ex equo deiectus,ibiq; occisus fuisset, ni Petrus Barriga illi opem attulinset. Aliqui utrinq; ceciderunt. Praelium ita quatuor horis continuatu fuit, ut victoria ineutram in partem inclinaret. Ataidius tamen atq; Sousa cum animaduerterent,hostium exercitum subsidijs identidem submissis ampliscari,neque paucos lassitudine debilitatos posse infinitae multitudini, in proprio selo, pro moenibus, pro lalute patriae, pro om nium vita sertissime dimicati diu repugnare,copias sensim,&ordine minime consul in fluminis,qiii urbem praetcriluit,

ansi istum vadum subducere incipiunt. Clim tamen urgerentur, impetu saepe in hostes conuersi,eos cedere cogebant: deinde eo, quo intenderant,exercitum palitatim deducebant. Vadum crat adebangustu, ut non nisi bini , aut ad summum terni transire possent. Hostes interim multo acrius tristare,& vehementius urger multo maiore impetu ferri coeper t. Quod si an'stris in eo periis

374쪽

DECIMUS.

culoriarnultuatum fuisset, maxima profecto clades accepta fuisset. Sed Ataidius a Musa postulaui ut ipse in agmine primo curam eorum, qui vadum tra-sibant susciperet,& eos in ripa rursus instrueret,ipse in postremo agmine hostes

maximo cum labore sustinuit. Sic faetum est,ut omnes copiae traducerentur, Enostris multi vulneraci discederent,nemo tame occideretur.Exscederatis Maii rh ad duodecim ceciderunt. Vt enim in nostrorum conspectu suae virtutis specimen egregium darent, in hostium cuspides irruebant. Tradiustis copijs,cum si, iam a fluuio duobus millibus passuum abessent,&hostes indignissime paresentur, nostros aus suisse,cum tam exigua manu ad urbis opulentissim , in a imperii domicilium collocatu fuerat, muros accedere, ut insignis ignominiae maculam delerent, fluuium traiecere: quod facere non poterant,ctim nostri in ripa instructi consisterent . Vbi igitur illos abesse conspexerunt, ipsi cui copiarum parie nostrorum vestigia persequuntur. Abidenses, &Garabienis, MXerquienses cum n nullis Lusitanis in eos impetum ferunt,&breui certamine sundunt,sugantque,& paucos occidunt inter quos sui trissensis quidam dux, qui serocius nostris minatus seerat,& acrius praelium inierat. Nostri mo-δώς itineribus ita viam iaciebant,ut commode in Arabum pagis, & oppidis, &ciuitatibus diuersarentur,& multi undique ad eos ciam muneribus commearent, de quasi maximam victoriam adepti fuissent, illis de tam selici reditu gratularentur: quamuis bellum maximo animo,non tamen sapiente consilio susceptum sui se videretur. Mons Farrobius viginti passuum millibus Arella distat. Est autem cum herbidus & amoenus,&arborum dc nemorum varietate distinctus, tum arduus&excelsus,&multis in locis natura munitus. Incliuo montis,ea pari sua in Arellae conspectum prominesierat ingens pagus, quem Aliubiliam appellabant, unde isequetes excursiones in agrum Antilensem fiebant,quae fruges de lata vastabant,&praedas etiam cum captiuis frequenterabigebant.Ioannes Cou tignus pagum euertere cupiebat sed cum non tantas copias haberet, quantis erat opus, opem ab Odoardo Menesio, qui Tingi praeerat postulauit. Is secum illo coniunxit. Deinde chm prima luce ad radices montis accederent,hostes illos cos irati, minime perturbati sunt imo sine ullo tumul-mper desiexum montis deducti, in nostros impetum sei erunt. Menesius una

ex parte, in quam se sub monte abdiderat, Cota tignus e ripa fluminis, quam oecasioni intentus insederat, in illos, qui iam in medium agmen inuaserant, inuecti stini. Illi cedunt,nostri montem subeunti Hostes &multitudine,& locorum asperitate,& stationis valido sepimento steti , nostros in principio contestinebant. Qui tamen eos caedere non desistunt, &in pagi munitiones com-mllunt,& intra vallum irrumpunt, hostesque per adueriam portam in sugam effusatir coni j iunt, oppidumque diripiunt & inflammant. Montem deinde peruastati,vicos exurun pagos euemint,templa disturbant, aedes perantiqua, ct aedilicia diruunt,totique montivastitatem & instaminationem inserunt, & Aa x sie

375쪽

LIBE

sic demurra, re exanimi sententia gesta, reuertuntur. Hoc eodem anno Rex Emmanuel cum in animo haberet, Mauros hostes nominis Christiani sempiternos acriore bello vexare , multis arcibus oram' naritimam obsessam tenere

statuebat,ut undiq; hostibus immineret, &. Fessense regnum facilius armis oppugnaret. Hac cupiditate cum teneretur assidue, de hominibus Asticae peritis aerebat, quem locum magis opportunum arci aedificandae iudicarent . illi. uuium Mamoram 'lim Subur appellatus est latum atq; prosundum , qui in Atlanticum mare per ostium, quod Arella circiter centum passitum millia distat,influit,eam opportunitate habere confirmant.Nam fluuij faucibus mo-tem imminere,in cuius fastigio posset arx aedificari, commeatum & munitiones facillime in eum locum subvehi, in fluuium, propter aluei profunditatem, maiores naues intrare resse dicunt, portum esse tutissimum. Locum praeterea ad inserendii bellum aptiliamiam: nam ab ostio fluminis Fessam non ita multis passuum millibus abesse. Rex milit, qui standum fluminis explorarent. Illi

qui missi suerant,eorum sententiam,qui locum eximie laudarant,comprobat, de fluuium maiorum nauitim capacem esse dicunt. Rex igitur classem ducentarum nauium instruendam curauit. Exercitus octo millia hominum, praeter labros de nautas,continebat. Classis praesecturam Antonio Norognae viro nobilissimo commisit,&succestarem illi Nonium Masi regnam,si is aliquo casu sublatus suisset, instituit Multi viri nobiles in ea classe fuerunt, quorum tamen pars magna luxu & lasciuia diffluens, magis nobilitatis arrogantia tumebat, quam militaris disciplina patiebatur. Exercitus etia erat tironum. Soluit clasiis Olysippone. xiij.die mensis Iuni j vigesimo tertio mensis eiusdem ad ostili fluminis appulsa suit. Tum Norinna Benium cu nauigio , cui praeerat, misit,qui

in fluuium intraret: ex latere uno Petrum Bentesium cum longa naue, exaltero alium ducem nomine Carinum cum altera longa naue conitituit. Hos Antonius Saldania sequutus suit. Reliqui deinde duces ordine,ut iussi fuerant iu-bierunt. Vbi eo ventum est,ubi arx aedificanda erat, locus rem acutius considerantibus minime placuit. Habito igitur consilio, locum alium delegerunt non ita procul a fluminis ostis disiunctum,quo naues sicilius penetrare,& quae erat necessaria convehere possent,& ubi propter crebros sontes aquatio semper facilis est etNecenim semper aquatio propter aestum maritimum, qui salias aquas inducit,ex fluuio fieri poterat. In loco igitur, qui omnium iudicio commodissimus visus fuit,arcem instituunt: atque primum fossam altitudine decem pedum,matitudine quindecim perducul,qua,cum se aestus incitaret, aciuam admitterent,si vellent:& si rursus vellent,eam ethcerent.Acies instructae locu praeterea muniebant, & castra ita posita suerunt , ut commode impetum hostium propulsaturae viderentur. Sed locus hoc incommodum habebat,qubd ei mon-xis supercilium immineret. Nec enim fastigium montis occupari poterat,quia longius a fluuio,quam oportebat abesset: & locus,quem delegrant , erat altiorito

376쪽

loco subiectus,undelisi missilibus tantum, veriun de saxis ingentibus deuoludi non mediocris pernicies afferri poterat. Praeterea , ut admoniti tunc a multis suerunt,hyemeoim fluuius imbribus auctus totumestit, super loca etiam, in ibin arx extrui ccepit, ei funditur: quod inuem limi,atque ς ni reliquiae dein strabant. Hollas loca superiora occuparant, atque valdo sepimento mu' Uermi, tormenta itaqueotia disposuerant,omnique missilium de pilarum ge- in cicer bant,nostrisque graues molestias inserebant. Rox Mequineηius cuuibus millibus equitum,& triginta millibus peditum aduenit. Rex deinde I Dibis is cum multo maiore exercitu eo venire maturauit. Ducebat autem hi pracentum hominum millia. Praelia interim non leuia fiebant. Sed cum hostes&laco dc multitudine si rarent,superiores semper e praelio discedebae Uno autem praelio e nostris mille atque ducenti caesi sunt.Naues tame nostrae cum fluminis aditum liberum haberent,&nostrissublidio erant,&castra hostium tormentis infesta faciebant. Hostes ut naves Lusitanas aditu prohiberent, prope fluminis ostium stationem instituunt,quam sessa& vasto muniunt, firmaque inuiuorum hominum in ea praesidia disponunt,undique tormentis naues,queinta revolebant Aut dilsipant,aut ne ingredi auderent,impediunt. Norrana ut hoc impedimentum vitaret,hoc excogitat Nauem ingentem densis tignis corroborat, lana saccos infercit, quibus molibus obiectis hostili globos exciperet. Haec nauis in fluuioco trahostium stationem opposita, tutum reliquis humilioribus nauibus transitum praebebat. Hostes tamen cum dies atque noctes sine intermissione nauem quaterent, eam dilacerariit. Hac mole disiecta, nostric animari metu cceperunt. Exercitus erat imminutus, commeatus deficiebat,

nullus erat dies,quin aliqui ab hostibus interficerentur reserat in extremo discrimine constituta. Interim literae ab Emmanuele ad Norognam deseruntiar, quibus, literis quas deca re Nordina ad Emmanuelem dederat, respondebat.1 iterarum suntentia haec erat,visi ei,de reliquis ducibus arx illa inutilis videre-.tur, a deserςrent,&exercitum, antequam maius incommodum acciperetur,

in Lusitaniam deportarent. Id cum non eo silentio fieret, quo conueniebat, hostes id sentirum Cnostris acriter institere. Duae acies in superiore loco,ut hostili jmpetum iustinerent,erant oppositae.Vnam dericus Melius, alteram Christophorus Leitanus,viracer, & in rebus bellicis enutritus, agebat. Acies ,quam Melius ducebat, cum hostes eam valdepremerent,per loca praecipitia ruebat,&alis alios se se in fuga praepediebant: hostes maximam caedem ediderunt. Lei a anu aciem per montis anfractum instructam duxit, donec ad fluuium maleniret . Sed tanta erat iam in castris trepidati', antum; metus animos omniumsuparat, ut nemo posset ullius ducis imperio aut auctoritate ab efflua iuga colliberi Multiq; metu cum se in flumen dei jcerpt, quis &coeno demers, honestae mortis metu turpem vive finem subierunt. In nautis similiter tata trepida- sur,ut eorum culpa centum naues ad brus asili ae perierint. Aliae namoue-2 Aa 3 alias

377쪽

alias impediebant,&inuicem collidebantur,& in litore tandem stactae, hostiis

crudelitati homines exponebant. Non desuere tamen quida viri sortissimi, qur in eo tumultu lacinora memorabilia ederent: inter quos virtus Bernardi Emmanuelis longe reliquis antecelluit. Is hostibus se opposuit,eorumq; impetum repressi multos ab effusa fuga continuit,& in hostiu c de versatus est,&in causa sitit,ne multo grauior clades acciperetur. Nostri tande in naues recepti sunt, quamuis quidam viri nobiles nauium aditu multos arcere niterentur, ne ipsi, nauibus pondere grauatis,discrimen adirent. Periculum enim in terra fuga, in nauibus immanitate vitarui. Circiter quatuor hominu millia ab hostibus caesa dicuntur. Arce preterea cum tormentis,&mi initionibus,&captiuis,hostes p titi sunt. Nostris tamen exitum, qui erant in statione,incercludere non potuerunt. Huius cladis &dedecoris Emmanueli nuncius allatus illi magnum dolorem inussit. Gratias tamen Deo egi ubd ab eo debitas peccatorum poenas in hac vita exigere voluisset. Is enim fuit,qui secundam & aduersam fortuna moderate semper serendam arbitrareturn omnia, ut Christianum Principem decebat, ad iudicium numinis diuini, quod falli non potest, pie reuocaret. Hac tamen plaga nulla eius aetate calamitolior accepta fuit in qua multi dedecoris infamiam patientius fortasse,quam decebat,pertulerunt. Nunquam enim opera dederunt,ut eam notam claris saetis eluerent. Hoc anno Rex Emmanuel multorum invidorum calumnijs aures praebuit. Haec enim pellis, quae plerunq; apud reges magnas bonorum strages edit,Emmanuelem etiam in eam fraude impulit,ut Albuquercium suspectu haberet. Eo tempore Albuquercius omne firme oram Indici maris,quae Indo fluuio,& Cori promontorio definitur, sub Emmanuelis imperium subiunxerat: Malacam etia adiecerat, resnum Armu-zij armis ceperat,& prudentia stabili erat,Emmanuelis nomen latissime propagarat.Nec enim nationes illae credebant fieri posse,quin Rex, qui duce tam insigni virtute praeditum haberet,esset diuiniselia virtutibus ornatissimus . Eiqito flatus erat amplior, eo maiorem de illius amplitudine opinionem receperant. Et Rex ipse optime erat in Albuquercium animatus. Sed inuidi perpetuo aures illius obtundebant, hominemque aliquando dementiae inemeritatis, aliquando verb ambitionis minime ferendae, atq; adeo proditionis insimulabat. Postremo Regi persuaserunt, Albuquercium ad tyrannidem asipirare, vellinue Indiam uniuersum sibi subdere .Esse nimq; cognatis & citcntibus innixu,principibus Indis propter virtutis opinione carissimum, pes illius esse ampliores, quam status hominis legibus astricti ferret. Animos enim in mediocribus opibus enutritos imperiit pati posse, in summis verb insole litas,quam ius de fas postulat, efferri. Quid si,inqui ut,ut est vir singulari astutia & calliditate subnixus, Zabaimum Idalcamum ad suas rationes adiunxerit: Quid si cu Narsingae rege societate inierit. Quid si reliquos Indiae reus ad se aggregauerit 'N5 erit ei sa-cillimurna fide deficere Hoc citem assequetur, ut Emmanuelis Regis nomen

378쪽

comemnarii & Albu quercii imperium omnes libenter acespiant. Hi sermones cum essen t x alde frequentes & importuni, maximaque vi & industria iacerentur,Albu quercius meritis&innocentia fretus,quamuis optime sciret,nomesinim multorum inuidia lacerari, nunquam quomodo calumniam refutaret,

cogitandum censuit. Improborum namque sermones faetis egregijs secillime retundi putabat. Severo ea gessisse,&his operibus animi sui iidem confirmas e censebat,ut in India positus,nsi magno negotio iuuidiae flammam, quae in Lusitania invidorum ingenijs excitabatur,virtutis exploratae dc cognitae fa ma rei lingueret. Verum cum accusatores sine ullo defensiore, qui eorum perdi-

is conatibus occurreret,accusatione institueren eo rem deduxerunt, non quidem is Rex illum non satis magna laude dignum arbitraretur, sed ut saltem ab India reuocandum statueret. Itaque Lupium Suarium Alii arensam ill i subsit tuit. Cum eo Mathetim, Dauidis Ethiopiae Regis legatu, dimisit, &allum ad eundem regem legauit,ut pax & amicitia arctiore vinculo firmaretur. Legatus titit Odoardus Gallianus,vir nobilis, de multis in rebus magni ponderis spectatus de cognitus. Aluarenga cum classe tredecim nati tum, & mille & quingentis Lusi tanis hominibus Olysippone soluit septimo die Aprilis, Goamque

peruenit secundo die Scptembris . Inde rebus ordine constitutis,Cochimu petiit,ut classem,quq erat in Lusitaniam proseetura,compararet. Hoc anno septimo die mensis Septembris Emmanuel filio auctus est, cui fuit Odoardi nomeimpositum. Is natura mitis de clemens extitit, musicis & venationibus deditus, uniuersis propter benignitatem & humanitatem carus,atque periucundus qui si non immatura morte sublatus suis let, multas utilitates insita probitate de industria communibus rebus afferre potuisse Hoc anno Malacae grauis casus atque valde miserabilis Abe lallam Camparis Regem, qui tun vidi et uest,Bendarae munus obibat de medio sustulit. Rex Bintami illius s.cer,eum vel serro, vel veneno tollere cupiebat. Cum hoc ei minime processisset cerat enim Abe-dalla propter aequitatem dc mansuetudinem omnibus egregie carus,& munere

sibi commisso summa cum laude iungebatur) alia via illi pestem atque perniciem inferre constituit. Itaque suis negotium dedit, ut aliquot Malacensiti naues caperent, de in Bintam iam adducerent. Illi impigre quod imperatum fuerat exequuntur. Is tunc suos,qiii ius a consecerat,as peris verbis accipit, quod iniuriam ciuibus suis intulissent. An,inquit, ignoratis me rege esse Malacae, dc hos, quos captiuos abduxistis, mihi subditos esse,neq; secus a me diligi, quam si eos

omnes genuissem 'Spero equidem Abed. allam, quem ego non generum , sed filium arbitror, propediem in meam potestatem Malacam,ut constituit, reda- riam,& tunc apparebit, quantum inter Lusitanorum tyrannide,& mei imperi j moderationem di tersit. Hos enim ut filios omnes cum singulari humani-tiue tradi a riuos Lusi tant dominatu durissimo opprestas tenet.Gener enim

meus Aiadalla, prudentia, qua valet plurimum,id quod mihi promisit, cumu- Aa 4 late

379쪽

late praestabit. Haec ubi dixit, captos cibo & potu bene acceptos, & muneribus affectos missos secit,omniaque illis bona restituit Disq; ducibus atrociter mi natus est, sit quid simile in pollerum contra ciues urbis Malacae designarent. Id

homines verum esse crediderunt. Et ubi Malacam reuersi suere Armo primum occultus inter nonnullos haberi de eade re coepit. Deinde sparsis latius rumore,res ad Georgium Albia quercium urbis praesectum delata est. Bartholomeus aute Perest reli us,quaestor Regius , qui paucis illis diebus ex India citeriore Malacam aduenerat, cum Ninachetuensis filijs erat usu& familiaritate colunctus, multaque illorum gratia faciebat. Illi patris mortem ulcisci summopere clipiebant,& ideo quod erat rumore dissipatu,oratione confirmabant,&asserebant, id se multorum literis & argumentis clarissimis exploratu habere, Abedaliam de urbe nefarie prodenda cogitare,&societatem sceleris cum rege Binta mi i-uisse. Perestrelius Georgium Albuquercium admonuit,ut impendens periculii praecaueret,&proditorem, antequam id quod animo destinabat,essiceret,capi te damnaret. Is filios Ninachetuensis accersit. illi rem sanξ cofidenter asserunt, nihil clarius est e confirmant. Albu quercius quamuis esset vir probus, no ita tamen sapicns crat,ut intelligeret, no esse temere in re capitali fidem inimicis habendam .Et siue quia valde periculum metueret,siue quod facinus illud pr clarum fore putaret, hominem flamma potentia praeditum, & nomine Regis, ut nihil aliud esset,ornatum occidete,non procrastinat. Aiadallam accersit, cele- ris instimulat,testimonia,quae hostes in illum dixerant, exponit. Peres tellus ve-

hemens accul or i nstat,& urget. Abedalia fidem Albuquercii implorat,&obtestatur,ne se hominem innocentem, summe in Lusitanos ossiciosum, Regisque Emmanuelis studio flagrantem hostili crudelitati dedat.Tempus sibi dari postulat,dum regis Bintamensis fraudem,& inimicorum calumniam suam linnocentiam testibus & argumetis aperte dc mons ret, se ex vinculis velle cau- lsam dicere. Ad haec obsecrabat,ne nomini Lusitano tantum dedecus supplicio

hominis innocentis inureret, quo odium in se multorum hominum csicitaret. H. aec ne est,inquit,gratia,quam meis in Lusitanam gentem meritis reseredam

censes, ut supplicio meo crudelitatem regis Bin tametis,sempiterni vestri nominis hostis, expleam' & ij, qui propter meam in Regem Emmanuelem fide me immani odio persequuntur, laetitia exultent. Quid aliud enim expetit Rex Bin-tami,nisi ut ego,quem suorum serro, luem veneno,quem multis insidijs occidere nequiuit, manibus Lusitanoru, propter quos meos deserui,& odium in me hominis malefici acerbissimum concitaui,interimar, & illi in quorum me fidem cotuli, doloris illius, quem vir improbissimus cepit, ultores existanesEa - dem namq; opera fieri cernit, ut illius immanitatem satietis, & homines astudio vestri nominis auertatis,& apud multas nationes octo stis. Quid enim dicentJj,qui mea regno meo per vos deductum conspexerunt, ut vestris benefi-ojs ornarer,&praesdijs contra hostes meos munirer, cum viderint me tam su

380쪽

bito de statu meo concidere,& ipsorum opera, quos hostes vestri nominis gratia desumpsi,ad supplicium detrudi ' Quare te per fidem, per religione, per humanitate,per reliquas virtutes,quas unice colis, oro&obtestor, ut mihi respondendi facultatem tribuas. Et tum demum si proditionis conuictus suero, nullum suppilatum recusabo. Haec quidem cu Abedalia diceret,&suppliciter postularet, non potuit hominern natura mansuetum ad aliqua humanitatis partem traducere. Itaque sine ulla cunctatione, homo innocens, resto splendore praeditus,in forum deductius,inspectante populo, cum multoruluctu &querimonia securi percussus suit. Qui tame dum ad supplicium ducebatur, manus in coelum tendebat,& numen implorabat,ut in eos, quoru calumnijs ipse contra ius& fas interimebatur,animaduerteret. Post decimum &septimum diem Perest rellus celeri morte absumptus fuit quod multi ad numinis vindictam re tulere. Abedaliae vero supplicium tantam multis offensionem attulit, ut multi mercatores&ciues Malaca excederent, atq; passim, quacunq; se conserebant, omnes homines a Lusitanorum c5mercio deterrerent.Nihil esse apud Lusitanos tutum,nullam fidem ab hominibus cosseruari: illis ipsis, qui rebus illorum inseruirent, esse tande crudele supplicium indicta causa subeundum. Ninache- tuensem,nulla offensione interposi ta,honore deiectum,& ea de causa post tam multa ossicia sibi mortem coiciuisse. Regem Camparensem crudelem in modum contraitis necatum fuisse. Cum huiusmodi sermonibus omnia complerent, factum est,ut cum mercatores in urbem accedere non auderent,n5solum

vectigalia tolleretur,verum&Lusitani cum ciuibus,qui relicti in ciuitate sue rant,lumina rerum inopia tque aded fame vexarentur. Sed Gebrilius Botellius a Georgio Albuqtiercio millus cum duabus nauibus, omnes illas circun

quaque regiones peragrauit, qui cum esset & propter virtutem notus, & propter usum Regii omnibus familiatis,facile a multis Regibus & principibus impetrauit, ut mercatores ruistis Malacam merces &cibaria conveherent. Dum

Botellius summam in commeatu comparando diligentiam adhiberet, Rex Bintaini regem Siacae ea regio est ad Austrum in eadem ora sita,quam fluuius eodem Siacae nomine interfluit) per literas admonuit, ut sibi Boteliij caput offerret. Quod ii faceret, se ei filiam insigni specie magna cum dote collocaturum . Id Siacae, Rex cum ad illum Botellius diuerteret, praemio nuptiarum allectus, facere constituit. Sed accidit, ut,cii millius quidam domesticus, quisuerat. a Botellio captus,& sine ullo pretio dimissus, proditionem, quae parabatur, intelligeret, ut Botellio gratiam reserret, scelus indicaret. Rex Bintaini praeterea duodecim naues instruxit, & ducibus imperauit, ut Botellium Malacam redeuntem, si vitaret insidias, interciperent. Georgius Albia quercius ubi id comperit, nouem naues ornari iussit, & Francisco Melio praecepit, ut Botellio opem afferret. Bin tamen sis rex cum id ex speculatoribus accepisset, alias quatuor 5 viginti naues instruxi quae cum Melio decertarent. Hae naues Aa s cum

SEARCH

MENU NAVIGATION