장음표시 사용
381쪽
cum duodecim,quae praemissae fuerant cre cum Melio praelium commiseriit. Qui tamen classem hostium profligauit aximumque numerum hominim occidit,&cum insigni victoria Malacam reuersus est. Victoria tamen non incruenta suit. Nam septem dc triginta Lusitani mortui sunt,d magnus etia Malacentium numerus occisus suit. Botellius similiter periculo liberatus, cum vario & multiplici commeatu Malacam redi j t. sub idem tempus Georgius Brittium Malacam venerat, ut urbi prodesset. Successor enim Georgio Albuciueicio missus ab Emmauuele fuerat. At Praetor Albuquercius ArmuZij , post Hame dii mortem, rei p. sfatum egregie collocarat: ciues aequitate & mansuetudine sibi devinxerat: ipsum regem multis ad se beneflai, allexerat: nationes exterasi ad commercium specie benignitatis inuitauerat. Mul ti Persidis & Arabiae Reges ad illum legatos cum muneribus miserat,vicum eo pacem firmarent. Ne sue .lusuere principes,quisbio videndi hominis studio, de cruo tam praeclarato
famam multiplicis virtutis acceperant, ArmuZium contenderent. Interim Iu
more dissipatum fuit, Sul tanum ingentem classem instruere, qua Armurium debellaret. Albuquercius,& si non valde rumori fidem habebat,id tamen consilio praetendit,ut sine Regis offensione arcem firmius munire dc ciuitate pre sidio, ne a fide deficere pol sci,omnino nudaret.Dixit enim,omnibus urbis tor mentis sibi opus esse,ut facilius hostes,qui expediabatur, ab uniuersa urbe TD-
pelleret. Itaque tormenta de munitiones ex urbe&aedibus regijs in arcem deportandas curauit. Reges autem caecos in Indiam,ne propter multiplicem Regum prolem,in urbe motus oriretur, misit. Quindecim enim Reges oculis orbati . a regni procuratoribus, in aedibus regijs, cum uxoribus& liberis incli si seruabantur, quibus omnia ad victum necessaria principes, qui Regis nomine regias opes pro libidine tradiabant, large praebebant. Hoc erat praemium Regibus a maleficis hominibus csistitia tum, quoties iure regio liberius, quam rectores ipsi vellent, uterentur. Praefecti nάmque tyrannide constituta, ex hac
regia stirpe puerum deligebant, cuius nomine regni opes in suam potestatem redigerent. Hic vero in regia sede locatus, si aliquid moliri cum regia libertate vellet, oculorum asipectu privabatur,& alius in locum regis caeci eidem calamitati, si liber esse vellet, obnoxius viresium nomen obtineret, asesumebatur. Haec autem Π rannidis minime serenaae materia inter ipsbs t Tannos dissensiones pestiferas excitabat,&causam ipsi cillitati saepenumero grauissimae cladis afferebat. Hos reges caecos, partim ut memoriam tam immanis sceleris extingueret, partim ut turbulentissimae dissentionis materiam amputaret, Albuquercius Garsiae Norognae commisit, ut eos in India deportaret ubi iubebat, ut eis omnia magnifice pr berentur, quae ad vietum & elegantiam regia pertineret.Sed in hoc tam felici rerii omnium,ut homines iudicare poterat, statu. Albus uercius aut senectute aut nimio labore consectus, intentu moibit
incidit,qui in dies ingrauescebat Cia igitur sibi morte appropinquare iudicarer,
382쪽
arcis praese miram Petro Albuquercio, cuius virtutem & ingentum multis in locis perspexerat, dc quem nouerat elle& Regi Armuriensi,& ciuitati uniueris faecarisiimum , praesecit, eumque ad fidem, & vigilantiam, & atqui talem luculentissimis verois excitauit.Res autem Armurij eo ordine constituit,ut no facile perturbari,dc a statu dimoueri possent.Multa etiam,quae ad Indi et statu fise mandum utilia videiantur,esiacit. Animum verbsuu sacris sanctissimis expiauit,&tes lamentu fecit, nec aliquid praetermisit,quod ad religione procuranda. dc rem tuam constituenda aliqua ex parte pertineret. Mira deinde eu cepit cupiditas in India moriendi .Vrbem praeterea Goam,cuius ipse coditor erat , aspicere,antequa E vita discederet, vehementer optabat. Regem deinde per Petrii Al-poem salutauit,fidemq; dedit,se illi loco parentis,quandiu in vita maneret, ha, tum . Petrum deinde Albuque um,que Armuzij in arcis de urbis custodia relinquebat,illi unice comendabat.Se tamen spem magnam habere dixit, re,ve ubi primum ex eo morbo,si ita Deo visum ellat,emergere ArmuZiu rediret tilli posset amorem,quo eum prosequebatur, ossicijs ostendere. Rex illius desiderio lacrymas prouidit,responditq; , se illum perpetuo in loco patris obseruariarum,operamq; daturum, via nemine studio & pietate erga Regem Emmanuelem vinceretur.Ea tamen spe interim,quam illi Albuquercius ostendebat, Armuzij repetendi se mirifice sustentari. Hoc facto Albuquercius,ut salutationes deuitaret mnia namq; hu mana officia fastidierat,nauem c5scendit,& vela fieri iussit. Clim ab urbe quatuor passuti millibus abesset, reliquos classis nauarchos,qui non tam cito soluere potuerunt,biduo in anchoris expediauit. Eo Rex Armurij rates cum multis seu istibus,& comeatu,& muneribus ad illii mi-st. Ille legatos hilari fronte,& vultu,& cum humanitatis egregiae signis acceptuossicia Regis amantisiimi esse sibi gratiis ima confirmauit,& legatum,& nautas atq; remiges bene acceptos,& muneribus ornatos a se dimisit. Ora vero Indiae praeterveetus,nauis quaeda parua ad nauem illius accessit . Illa vehebatur nuncius cu literis,quas Cide Alles, & quidam Ismaelis legatus Dio ad illii scripserat, quibus nunciabant. Lupum Suariti Aluarengam ab Emmanuele missum suisse,qui illi succederet, de illum quod eis iacinus indignu videbatur) in Lusitani reuocaret. Quod si is parere nollet,regum suom opes offerebant,quibus facilli me tantam a se iniuriam propulsaret. Is animum gratum habuit,osscisi aspernatus est. Et tamen non meὸiocri animi perturbatione commotus intelligebat enim, eam luc sisionem invidorum opera constitutam suisso se continere non potuit, quin sublatis in coelum manibus exclamaret. Proh C H R i s T E fanetes inchiit: quo me pacto possum ijs molestiis,quae me circuuallan expedire' Si Regi latisfacio n hominii odiu incurro si hominibus costulo, in Regis osten,
sone incido. Ad aras, aerumnose senex, ad aras,inquam, confugiendii. Haec autem verba saepe repetebat, ut appareret, eum grauibus esse curis exulceratum.
ininde sibi laborum omnium finem instare P aenunciauit Tandem ubi ad se
383쪽
rediit, Certe,inquit, mecum statuo,Regem Micissimu diuinitias demultri est.bus admoneri,& hanc successionem non nisi motu de. instin uauminis abulo constitutam sui sta. Morior enim .&si hoc tempore successorem istit wr silo delectum non baberem,potuisset Indiae status periclitari Ilaec ille cum dixisset,animo conquieuit. Quo vero magis progrediebatur, eo morbii na infestior. Literas interim perbreues ad Regem Emmanuelem in hanc sententia dedit. Has postremas literas cum frequenti singultu,&reliquis mortis Arm- simae signis scribo Alium unicum habeo: quem peto pro meis in tuam mδie statem & amplitudinem praestantibus meritis,tua magnificentia dc benignita
incompte mire. Quae tua caula gesserim, opera ipsa testificabuntur. His uteris vacillante mami cum magna disi ultate conscriptis, omnem rerum humanarum memoriam prorsius Liecit,& totam mentem ad rei diuinas antimo G0Iendas,dc veniam flagitiorum adiuina clementia postulandam couertit. Cum Vero multa mente recoleret,ium vero locum Ioannis,quo CH R 1 ST t tus
exponit,sibi crebro legi liciebat ebrisque gemitibus, &aliis eiusmodi signi
se ea ieinione mirum in modum recreari demonstrabat. Cum oram Goaelugeret , famulum celoce celeriter invehi praecepit , qui ex urbe sacerdotem ,quo plurimum fuerat in rebus diuinis usus, euocaret. Is ubi venit,totam cum eQ IN ehem in rebus,quae ad sempiternam vitam pertinebant,arientissima cogitatiO- ne pertractandis consumpsit: & sic ante lucem ex ergastulo corporis enuwuit. Vbi suit in urbem de illius morte nuncius allatus,non istum Lusitantie lamentis dediderunt,sed Saraceni etiam, & gentes reliquae a nostris sacris alienae,
plangore & eiulatu urbem compleuerunt. Tanta namq; erat humanitate prae ditus , ut virum magis multi illius virtutem metuerent, an bonitatem amaret,
esset explicatu dissicillimum. In primis autem ius arctuabile colebat, d fident
violatam acerrime puniebat, neminio ue iniuriam fieri patiebatur. Fuit insigimpudicitia. Uxorem nunquam duxit: filium unicum ex ancillae suscepit. Erat in laboribus tolerandis acerrimus,lta,ut homines nimio interdum labore fatio rei quos tamen magis exemplo, quam propositis minis ad labores excipiundos excitabat. Calumniatoribus erat insensus, adeo, ut nemo auderet alicuius nomen apud illum salsb deferre. Consilio plurimum valebat: incredibili celeri Ἀ-
te quae statuerat exequebatur. Erat eritatis amantissimus, vanitatem & mendacium odio acerbo persequebatur. Iniurias sibi illatas animo maximo scribat. Iracundia interdum efferebatur,ita tamen,ut in medio iracundiae ardore, dictu iaceret serat enim acutitiamus) quo omnes,qui vultum illius extimesceb ot, nimia conturbatione ad hilaritatem & risum saepe traduceret. Non erat alienus a literis: de cum otium erat, lactione sacrarum praecipue literarum obieetabatur . Vtrum magis belli, an pacis artibus excelleret, incertum est. Sic enim l-lum administrauit, ut merito summus imperator habereriir. Sic remp. mnit in locis constituit, ut summus etiam rei p. moderator existimari iure posscti Itaque
384쪽
38a Itaque omnes,qui tunc Goae se tenebant, in illius morte se patre amantistimo orbatos esse querebantur. Fuit e naue cum incredibili pompa eductus,&exe qui um singulari magnificentia sepultus quanquam fletus, eorum spiritum, qui funus procurabant,saepius intercluderet. Eius morte nunciata,lucius per oram Inditam peruasit multos reges &principes moerore afflixit. In primis Xuranda Armuzij Rex animi dolorem multis lacrymis de veste lugubri demons auit. Rex manuel illius mortem acerbe tulit, filiumque illius ad se continuo venire iussit. Appellabatur ille Blasius Albuduemus. Rex ne tali viri nomen ex animis elaberetur,ei patris nomen indidit, & pro Blasio Alfonsum vorari praecepit Eum vero, ut parentis merita postulabant, multis muneribus an splendidis etiam nuptijs ornauit. Sequeti anno alio su nere principis in- uitalsimi uniuersa deserinata fuit. Rex enim Fernandus aeuius nomen est immortalitati propter egregia facta consecratum,in pago, que Ma- Plejum appellant,qui ad ciuitate nomine Trogillium pertinet, graui mor- erat implicitus. Eum Emmanuel per Ioannem Rodericum Silam Menesiusalutauit,& de valetudinis eius ratione certiorem se fieri iussit. At Rex Fernadus die vigesimo tertiqIanuarij,anno falutis.M. D. xvj. mortem obi j t. Vbi id Emmanuel per Menes ij literas restauit,literas ad Reginam ii lius uxore,quam Germanam appellabant, & ad Fernandum Philippi filium , Fernandi Regis nepo-tςm,&ad reliquos Castellae principes,quae doloris indicium,&ossicij, de amoris argumentum continebant, continuo mi sit: &Menesium, ut verbis literarurententiam uberius subsequeretur,admonuit, & quae vellet ut cum illis ageret
diligentissime praescripsit.Tum literas ad Rodericum Fernandium Almadam, virum sit mrna prudentia praeditum, qui tum Antuerpiae Regis ipsius negotia serebat,dedit,quibus praecipiebat,ut eum de rebus omnibus , quae vel in Gallia Belgica,vel in Germania fierent,admoneret,ut ad temporis conditionem consilia regni dirigeret. Tum ad Maxisilianum Imperatorem Caroli auum, cui Carolo Philippi filio Castellae regnum iure haereditatis obuenerat legatum decreuit. Is Petrus Correa fuit, qui prudentiae nomine non mediocrem apud Re
gem locum obtinebat. Summa hegationis eratas Carolus Isabelam Regis Emmanuelis filiam uxorem duceret,&rursus Leonoram cum Ioanne illius filio matrimonio copulari vellet.Legatus comiter acceptus est: literarum humanitas & ossicium fuit Imperatori gratissimum .Petrus tamen Correa,cum nihil eo
tempore transigi pollet, Regis Emmanuelis permissu in Lusitaniam redij t. IJoc anno Leo decimus Alsonsum Emmanuelis filium in Cardinalium collegium cooptauit. Et Regi etiam concessit, ut Isabelae, Dionysii Portusaliae Regis uxori, foeminae sanctissimae, cuius diuina virtus fuerat admirandis signis a CHRisTi numine cfprobata,honores in Lusitania publice, ut reliquis diuis, haberentur:& ut equitum Iacobens tu,& Cistercientiu magistratus,adiq; ipsius Pontificis maximi priuilegio, ei, cui Reges Portugaliae vellent, assignarentur
385쪽
Hreoturi propensa Pontificis ipsius in Emmanuelam voluntate,& opera, de industria Michaelis S uit,qui tunc apud Pontificem Emmanuelis lGatus erat, de ipsi tui fici propter ingeni j mmilitudinem gratissiimus,c5cessassent. Dum
lita o Y Rantur, Lupus Suarius Aluarena munus dissicillimum administrabat. Albuquercio namque laccesserat, adcinus virtute in aspirare non poterat. Attam eii non segniter rebus gerendis incubuit. In primis autem Coulamum legationem decreuit,quae pacem cum Regina,quae tunc rerum filii pueri nomine qui es illius tutela era gubernabat equis conditionibus firmaret. ditioli gitem suerunt,ut illa templum nomine Diui Thomae Apostoli cediscatum,qt 'Saraceni eo tempore, quo Antonio Salae necemattulerant, lis turbaran litis timptibus instauraret,& templi vectigalia restitueret,& octogino millia pondo piperis pio bonis,quae Lusitanis erepta sueratulersolueret: & ve re nam cum Saracenis transigeret,Lusitanas naues expediret, dc omnibus constituto precio piperis numerum, qui in eas posset imponi, sine ulla traude venderet. Classem, quae erat in Lusitaniam prosectula, comparauit: pacem cum Calectitii Rege, quae fuerat ab Albuquercio faeti,confirmauit Cana noris motus, qui fuerant excitati,compescuit. Dum Goam redertitur, tempestas rubito eoorta eum Anchedimam petere compulit.Inde Allaxium innesium cum octo nauibus, ut oram Arabiae perlustraret, & inde Amulium classem in hy- herna deduceret, misit. Goam reuersus, consilium iussu Regis Emma elis habuit, vim expediret urbem diruere, & insulam omni praesidio vacuam hostibus relinquere, an potius esset magis e re eam tueri . Non enim Atiiquercii inuidi cessabant, illi non solum vivo,si manibus etiam illius, atatue adebs epuliis reliquijs dolorem inurere,&vi millam esse communibus rebus inutilem oratione contendere. Mn mulης post annis in eo perseiterabant,ut laudibus illius oblitrarent,& omnia quaecunsiae gesserat, nullo consilio θfuisse contenderent. In consilio tamen decretum fuit, Goam esse firmo pra i dio confirmandam,&urbem omni ratione muniendam: quod ipse Suarius sententia sua confirmauit. Cochimum deinde reuersus, clastem,qua in sinum Arabicum penetraret, instruenda curauit.Fernadum Petreium Andradiu in Sina sie enim Emmanuel imperauerat continuo misit.ss cu tribus nauibus Za-triatra contendit,& ad Pacem naues appellens, Rege de suo aduetu per Iaminii Rabelotuni Aue ibi reperit,certiore fecit Ille Rabel otii & hospitaliter,& nonorificetai senimis honoribus accepi: Pax fuit inter illii de Andradiu Emmanuelis nomine constituta,&locus in quo Lusitani arce aedificarent signatus incie Malacam petiit. C5meatu,&rebus alijscoparatis, in Sinam nauigare instituit: sed tempestatis adueris reflatu Malacam redire coactus suit, ubi Raphaeste Pe- restrelisi,qui e Sinarum remone veniebat,offendit.a quo de Sinam moribus,de legibus&institutis,dematiuetudine in hominibus insita multa percepit.Geo ni Brittius Mesacae praesectus Henricu Lemiu in Martabanu riguensis regni se . portum
386쪽
portum misi ut inde comeatum coueheret. Est autem Pestu latissima &sertilissima regio,in India ulteriore ultra Gangesa parte quae ac solis occasum spectat,sita,que inde Malacam procurrit,& orientem Solem versus,mare quod ad leam ex quadam parte pertinet,attingit. Is nauem quae ex Peguen si portu sisl
uera vi cepit. In eodem vero portu consistentem Saraceni, quorum nauis capta suerat, latrocinii & immanitatis insimulant. Rex classiem comtarat,qua nauem dominis reddere compellat. Lemius tribus diebus pretesium sustinuit: naues non paucas depressit: multos homines occidit,sed naufragium tande sedit.
Navis enim eratIeruetus,& tormentorum contentione conuulsa,& dissipata,
vim aquae admisit:& ita demersa repente suit. Ipse Lemius cum sexaginta Lusitanis stapha de lembo quodam Samatram contendit. Sed scit pha dc lembo tepestate diseetis,&ad litus allisis, octo & visinti Lusitani fluctibus hausti sitiite
reliqui cum Lemio in Pedirense regnum se contulerunt, ubi fuerunt a Rege in singulari humanitate tractati. Alexius autem Menesius tempestatibus impeditus,quo minus diu Arabiae oram permaret,Armurium se contulit, ubi omnia Suarij mandata summa diligentia coiecit:&cum primum per anni tempus licuit,in Indiam reuersus est. Dum haee in India geruntur, Emmanuel in Lusitania propagandae religionis studium non intermittebat &cum intelligeret, in Ethiopia Congi regionem cui otidie magis Christi disciplinis illustrari,ut opus praeclare institutu,rectius abiblui possiet,lacerdotes alios ad Regem Alsonsum, cum libris & muneribus, quibus hominem multo acrius studio religionis incederet,misit. Rex eo tempore,quo sacerdotes&Emmanuelis famuli,qui simul missi fuerant,in Congi fluuium penetrarunt, aberat bellis implicitus contrareges stipendiarios, sui ab illo defecerant. Fuere tamen interim nostri in oppido, quod Sonum appellant,satis benigne a Regiis accepti. Rex bello ex animi sententia conseisto rediens, sacerdotes cum amoris exim ij signis excepit, Emmanuelique pro talis benefici js immortalem gloria precatus est. Nostri sacerdotes virtutem ipsius Alsensi Regis in coelii laudibus efferebant. Erat enim in sceleribus vindicandis acer, di in egentiu inopia subleuanda benignus, in regni opibus stabiliendis industrius,in moribus atq; vita continens, in religionis studio sanctus,atq; tam insigni pietate praeditus, ut coetu semper intueri videretur. Si ue enim ius diceret, siue cum populo ageret, siue belli consiliit, siue pacis iniret, semper Desi in oculis S conspectu proponebat,omni Eq; ad illius gloria reuocabat. Literarum ludos aperire iubebat,magistros magna mercede coducebat, ut pueros no literis tantu, sed multo etia magis studio pietatis imbueret. Ipse vero tempus,quod illi a negotio publico vacabat,in literis consumebat.Euangeliorusentetias innumerabiles,& prophetam oracula in ore semper habebat.Na & le- .ctione perpetua multu in sanctam literaru studio prosecerat,&quaecuq; a sacerdotibus audierat,in illius memoria penitus infixa permanebant. Frequentes ad
populu conciones b*ebat,quibΡ illu ad pietate religione ardeter incitabat.
387쪽
3 4 LIBER' 'Erat ingenio acri,3c memoria firma praeditus.Quinque libros Lusitanarum te sum cum diligenter euolueret,legum quidem sapientiam,& ordinem atq; disciplinam rei p. laudauit: sed rebus etiam minutissimis leges certas inuentas esse,non facile probabat. Itaque hanc legum exactissimam diligentiam irridem, de Lusitanis quaesiuit, quaenam poena esset ijs , qui in terra pedem poneret,ssa
tuta. Regem vero Emmanuelem tanta absens fide colebat, ut saepe diceret, se nullam esse de rebus humanis voluptatem Percepturum,antequam in Lusit niam veniret, ut ad Emmanuelis pedes prouolutus , illi se totum addiceret. Quod enim coelesti luce frueretur, quod veru Deum coleret, quod ad immo
talem vitam aspiraret,id totum esse Emmanueli Regi clarissimo atque sanctis smo in acceptis reserendum Eodem anno Franciscus Vallesius, Calliae Rex,legatum ad Emmanuelem misit,cum literis ossicii plenissimis. Petebat autem ab illo,ut se si,cietatis foedere,quam tunc cum aliquot principibus in aliorum perniciem faciebat, allisari permitteret. Emmanuel res spondit, sibi Regis potentii sinat voluntatem semper fore gratissimam,& omnia quae salua fide,&Christiani Regis ossicio posse causa illius libenti Isime factui u.A bellis tamen,quae Christiani principes inter se gerebant, vehementer abhorrere. Sibi namque in animo esse,Saracenis, si pollet, perniciem & interitum machinari. Christianis
vero principibus bonam mentem, & animorum concordiam, cum bonorum Qin latum amplificatione precari Sub id tempus tres Sarmatae,viri adpi inae nobiles, in Lusitaniam Emmanuelis visendi gratia venerunt. Illius namque fama illas regiones cum hominum admiratione peragrabat.Tempore enim, quore,
liqui principes Christiani, hutiis tanti nominis obliti, acerbi sit mi sodijs stimu- uti, in mutuam perniciem rueban si & sui ore caeci, opes hostium,qui Christianis opibus imminebant, in dies amplificabant, erat illius Regis laus illustrior, qui pacem cum Christianis principibus unice colebat, nec ullis praemiis allici poterat,vicum ullo principe funestissimi belli societatem iniret tanto studio bellum in Africa,& India, contra Christiani nominis hostes compararet. Ad
haec addebant, iter in nationes vltimas apertum, Indiam subactam, multas Orientis nationes sub imperium subiunctas, 'maximas Arabum, & Persarum, de Egyptiorum classes deuictas, neq; tam illustres victorias humanis viribus, aut ulla valde magna potentia consequutum, sed,ut coni j ci poterat, Christum, cui ille tota mente teriaiebat, pro illius amplitudine dimicare. Haec&allamus.. ta in hanc sententiam cum vulgo iactarentur, apud Regem Sarmatiae, qui eodem studio bellu continenter cumTurcis,& reliquis Christianae religionis fio stibus gerebat,& nobilitatem in armis,& optima dilciplina continebat , praecipue laud.ibantur. Hoc tres illos adolestentes nψbiles incitauit, ute tam longin quis terris in Lusitaniam illius videndi gratia venirent,& sim id ab illo peteret, ut eos manibus suis equestris dignitatis insignibus ornare vellet. Sibi nZmque .omnia in armis feliciter eueatura confidebant,si a Principe tam diuinis virtutibus
388쪽
tibus ornato eam dignitatem adipiscerentur. Quod petebant impetrauenant, ipsiusque Regis manibus ornati, Sc instruisti, multisque muneribus assecti in
Iutriam rediere, &quariinque iter faciebant,Regis ipsius virtutem Sc magnificentiam sium mis laudibus efferebant. Hoc anno cum Rex Assensis crebras ex cursiones in agrum Argilae secisset,& multas praedas abegisset, ciuitas in magna carnium penuriam redacta suerat. Ioannes Coutignus ut hoc incommodum resarciret, in opulentum pagum prope Alcassarqui birium stum, qui propter itineris longinquitatem, nihil sibi a Coutigno metuebat, cu ducentis de quinquaginta equitibus,cum tota nocte iter fecisset,ante exortum solis inuasit hostes in opinantes oppressit: quinq; dc quinquaginta tantum, reliqui enim dis- fugerant,captiuos abduxit . mille boues cum multis equis 3c pullis abegit, eiq; omnia cum maxima dissicultare,propter fluviorum altitudinem, qui ea nocte imber enim maximus, dc turbulenta tempestas extiterat) l upra modum creuerant,Arzitam duxit. Praefectus Alcassiarisqui biiij repente cum trecentis equitibus illius vestigijs institit. Sed imbres praelium .siremerunt. Vix Coti tignus
pontem quendam transiera cum aquae, quae campos inundauerant, pontem operuerunt. Hostis verbmetuens,ne si ulterius pergeret, reditus sibi minime pateret, reuersus est. Crebris eiusmodi excursionibus Coutignus hostes finitimos exterrebat,&agiis populationes inserebat, quibus irritatus Fessensis Rex, maximum exercitum comparauit,ut Arzitam obsidione premeret. Triginta equitum millia,& peditum stipra septuaginta millia coegi cu ijs Armatoru co- pijs, de multis tormentis dc munitionibus Argilam contendit :esmque vallo Sciossa cinxit: dc crebras deinde turres excitauit, tormentaque disse,suit,dcvrbem vehemetissime quatere coepi de cuniculos, quibus muros subrueret, instituit: operamque enixe dedit,ut antequam auxilium obsessis afferri posset,isbe poti-τetur. Coutignus tamen cum de illius aduentu certior factus ellet,Nonium Riberium, qui Regis Emmanuelis negotia in Hispania Betica procurabat, de tuc se Malacae tenebat,admonuerat, ut sibi confestim multa, quae ad obsidionem tolerandam necessaria videbantur, mitteret: Emmanuelemque per literas de Regis Fessensis aduentu certiorem secerasicopias distribuerat,stationes ducibus assignarat, eas partes, quibus maius periculum imminebat, praesidio firmiore munierat, suos ad propugnationem multis verbis incenderat. Omnes erant in Ninis desensionem acriter incitati. Riberius nihil cumstatus est , sed omnia quae utignus postularat,continuo misit. Ioannes Mascaregnas equitum leuis armaturae Magister, duas repente naues instruxit; in quas centum de viginti equites, de pedites, qui nauibus vehi poterant,imposuit: eique se comitem Nonius Malcaregnas stateradiunxit. Alij duo fratres eorum, nempe Emmanuel Mascii regnas, de Antonius Malcaregnas Argilae sub Coutigno militabant. Ii cum Argilam peruenerunt, iam urbs viribus summis oppugnabatur. Nonins Riberius milites ducentos Malaca misit: duces duo viri nobiles eran qui pro-
389쪽
32spter sua in Regem Emmanuelem merita , ab eo beneficiis summis ornati suerant. Cum ijs alii veniebant eisde rationibus astricti: quos omnes Coutignus singulari comitate,&multis honoribus excepit, dc illis stationem assignauit,
qua mansita virtute tuerentur. Interim nec nocte neque die ab opere cessabat: fossas traluersas, quibus cuniculos exciperet, duci, muros quassatos refici,alios intra veteres muros excitari faciebat. Franciscus Doria Genuensis, frater patruelis Andreae Doriae , cuius tantu nomen i n rebus maritimis extiti operibus prae-
crat : huic Rodericus Sousa, cognomento Cide bcius adiunctus erat. Hi si nγ- lare in ea obsidione specimen virtutis & industriae dederunt, ita , ut in oculis dc sermone om nium vellarentur. Reliqui quantum poterant, ossicio suo sun bantur , & si ngulari audacia omnibus se periculis exponebant. Hostes nullum obsessis laxamentum dabant.Erat autem hoc in Regis Fessensis animo penitus insitum At si non intra paucos dies Arritam expugnaret, obsidionem lueret, ne desidendo tempus frustra consumeret. Hoc illum stimulabat, ut oppugnationi perpetuo acriter & vehementer insisteret Itaque alij sagittis & flandibus,
ut moenia propugnatoribus nudarent,contendebant alii tormetis assidue muros quatieban t: alii persectis iam cuniculis,muris vasa tormenrario puluere roserta subi jciebant: fessis desnde recentes&integri succedebant,ita, ut resin vltimum discrimen adducta videretur. Nostris tamen nec animus interim, nec industria ad repugnandum deerat: nec ullis telis,aut obiectis terroribus ora si-hi assignata deserebant, Scinde ut hostes summa contentione propellerent, laborabant. Multi tamen interim utrinque cadebant. In hoc statu urbs erat,cii triRodericus Barretus cum nauigijs duodecim ex Algarbio aduenit. Huius adue- tu tantus obsessis animus additus est , ut confiderent, se facillime in murorum ruinis, si moenia omnino corruerent,cum hostibus aperto Marte congredi Aut intra cuniculos manum conserre posse. In hac clas te, ex eodem Alsarbij regno Garsia Melius sexcentos viros acres eduxit, dc alij praeterea ex Algainiensi nobilitate non mediocria auxilia rebus communibus attulerunt ..in etiam nautae ex eadem Lusitaniae parte non tantum nauigandi laude praestantes, verum
de bellandi artificio no mediocriter eruditi nurbem oblesiam nauibus ingressi, sortium hominum officio functi sunt. Maurus interim quidam captiuus ad hostes transfugit, dc Fessae Regi nuntiauit,vrbem esse validiore praesidio , quam ille fruspicari posset, firmatam. Is hoc nuncio perturbatus , obsidionem sbluere voluit: sed fuit ab Rege Mequi neetio fratre suo,ne id faceret,impeditus Iacobus interim Lupius Siquetra cum nauibus triginta iussu Emmanuelis aduenit: de sic tandem Reges sublata obsidione discesserunt.Coutignus eos equitcs,qui silc Areti lar inuenti suerant,eduxit, de hostium agmen postremum tarpsit, dc nonnullos occidit,3c aliquot etiam vivos cepit. H tepore Ioannes Gondissaluius Camara, insulae Materiar pr sectus , grauem sibi iniuriam a Rege Emmanue-le iactam querebatur,qua ol sensus,insulam,dc domiciliu, dc opes, dc vectigalia deserere
390쪽
ctionem enim insulae, quae fuerat maioribus suis attributa, sibi ereptam, aut, quod idem valebat, imminutam suis te dicebat: quod minime serendum esse iudicabat. Cum vero ex insula proseditis,in Algarsium aduersis tepi statibus iactatus es et,& Aretilam obsideri intellexisset, septingetos milites magna mercede conduxit,&summa celeri tate Arellam colendit. Sed eo iam tempore Reges castra mouerant qui tamen redituri multis cum maiore apparatu videban -riar. Nobilitas que tunc Argilae morabatur,sumptibus exhausta,in Lusitaniam redire properasat. Eos Coutig us retinere non poterat.Hoc Camara animaduertens,duplex militibus stipendiu proposuit,seq; tempus omne, quod Cou- tigno videretur, in ea urbe mansurum asseruit neque commissurum, ut ullo in
loco quisquam Ilium erga Deviii,& Regem ossiciu desideraret. Hoc exemplo multos homines nobiles in urbe retinuit. Haec non indigna relatu esse statui,ut intelligi possit, quorsum Lusitanorum querelae erga Reges suos erumpere f. kant. enim delicati fili j de parentum iniuria saepe conqueruntur ita Lusitam nobilitas leuibus interdum causifirritata, de Regibus, a quibus enutrita es graues querimonias habet. ottamen in ipsa rei indignitate umidosus postulat, opes sitas Regum causa libenter effundit, & vitam in discrimen salutis ini j-ςit. Camara vero, postquam ossicio suo persumnus cum dignitate fuit, Hispalim concessit,unde fuit ab Emmanueleliteris benigne &amanter scriptis reuo catus. Sub ide tempus, in morte Ataidii sortissimi viri iactura insignis facta est. Apud Eunc nonnulli Arabes olei demetenses in Marochiesis regni finibus elo-stituti, qui tributum Emmanueli Regi pendebant, questi sunt, quod Arabes quidam Xe luienses eorum afros vastarent,&grauissimas illis iniurias nie Tent. Ataidius autem foedere astrictus erat, ad vim, si quis eis inferre maleficium vςllet, omni contentione propulsandam. Ii vero Xerquienses, contra quos sce' derati Ataidii opem implorasant erant viri nobiles &animosi,& in rebus bellicis exerciti,qui stipendiarij Emimia uelis fuerant,& ranaeo ab eo defecerant,5 Nitra Marochium castra mouerant,& fini in agros vastabant, multis luciniurijs Mauros Regi Emmanueli subditos opprimebant.Ataidius ureos explorarent,c5tinuo misit. Exploratores,illos auradices montium, qui Clari nominantur, castra posuisse referunt. Decimo igitur nono die Maij anni eiusdem M. D. xvj. Atesdius cum equitibus quadri nyntis & triginta, S paucis peditibus ex urbe proseinus est, ita tamen,ut quo intendere nemo suspicari posset. Cum vero circiter triginta passuum millia progressus esset, ad Dabidentes Mauros per uenit: tunc Gai abienses etiam Mauri co as suas adduxerunt Mauri, qui cum intaidio inde profecti sunt, ad quatuor equitum millia fuere. Inde in terram,
quam Algue appellant,peruenit. Est autem ea tellus plana, dc summa sertilitate praedita,& Marochiensi agro finitima, luamilumen, quod Algur appellant, alluit. Ibi Arabum mulieres &imbellem turbam reliquit, primisque renebris