장음표시 사용
41쪽
ANATOMIAfectionem divinae gratiae perducere consuevit: Ecce quod in seminatas ratio nobis insita colitur orso tur δειλns divinorum praeceptorum , ut adperfectionem divinae graria id est, ad quam ducis Dei gratiaὰ per catur. Issa autem temfectis es, ut Dem super omnia diligasur. III. Propter hanc seminalem rationem, habitus & aetiis
supernaturales habitudinem Sc respectum transcendentalem essentialem, ut more Scholae loquar, ad animam humanam dicunt, etiamsi naturam ejus superent. Et licet seminalis ratio, seu capacitas, quae illis respondet ex adverse in anima, vocetur tantum obedientia- lis; longe tamen naturali vicinior est, quam est, V. g. potentia obedientialis Sacramentorum ad producendam physi co gratiam, in sententia Thomistarum. In
aqua enim nec talis, nec tanta est capacitas ad producendam gratiam baptisinalem, quanta est in voluntate humana ad amandum , aut in intellectu ad videndum Deum, vel ad recipiendos illos habitus supernatunales charitatis & luminis gloriae , unde illi actus emanant. Hinc S. Thomas docet, vim naturalem intentiarum animae ita habitibus de actibus sipernaturalibus esse
proportionatam, ut per influxum vehementem in actum intellectus aut voluntatis supernaturalem , sus pendatur, aut remittatur, per naturalem sympathiam, influxus ejus lem potentiς, aut ceterarum potentiarum ς Ysό animae, in actum naturalem. Unde de raptu S. Ρ auli, , 4 disserens: Oportet, inquit, cum intesiectus hominis et aitur ad alti imam Dei essentia visionem, ut tota mentis intentio Huc advocetur; irascilicet, ut nihil intelligat aliud ex phanta matibus, sed totaliter fratur in Diom. Vnde impositatu es , homo inflatu Gae videas Deum per essentiam, sine abi actione asen in. Quam S. Thomae sententiam, adversus quos The . dam Neotericos, egregie & dilucide, uti selet, P.Them 'N R. dorus Smilingus defensat.
42쪽
MOMINIS C A P. V. 3ΤDeinde, si nulla esset saltem lamicapacitas inchoata IV.
in natura intellectuali ad gratiam, non docerent S.I laomas & Theologi passim, gratiam supernaturalem , majorem aut minorem, Angelis viatoribus, juxta naturaruniuscujusque dignitatem , in initio creationis , fuisse distributam. r /Denique Scotus & Scotistae, Durandus, Gabriel, Caietanus , Molina alijque censent, intelicetiim naturaliter perfectiorem, pari mensura luminis gloriar, intensiorem visionem beatificam producere. Quae omnia satis evidenter videntur probare, gratiam naturalibus animae x Angelorum viribus esse utcunque proportionatam , & dici posse quodammodo naturalem,
etsi proprie & absolute si supernaturalis. Vnde ratet, quam immerito stigillatur a quibusdam
Iansenius , & in eo S. Augustinus, cujus interpretem agit, quali omnem gratiar supernaturalis rationem dest crent, cum dicunt gratiam homini, secundum ima- Iinem Dci quae in ipso naturaliter impressa est, spectato, cse aliquo modo naturalem. NCn cnim volunt gratiae lumen ex noturae principi js Sc fundo emicare , aut plenam capacitatem naturalem in natura invenire, sed obedientialem tantum, & semiplcnam, ut diximus. Vnde adversus Sectarios lan senius r Astucinantur, in- φη quit, Lutherus o Calvina , qui voluerunt justitiam ori πιι - 'AE AVUinopoli stimum est cmor Dei, velut sinis om- Sr: mn ura ceterorum bonorum voluerunt esse naturale bonum, R' 'quale est pecudi sanitas, vel quaestuu , quod ex Vs natura ις est tui taliat.
43쪽
In quem statum homo delapsus est per
originale peccatum. δ' Tmomo per justitiam originalem a Deo creatore
suo veluti suspensus, sic ut corpus animae, anim ma spiritui, spiritus Deo obedienter serviret Scamore agglutinaretur, magno Ego primi hominis peccara, ut vocat Augustinus, a Deo desertus, dc in seipnim relapsus: spiritus in animam, anima in corpus quasi des. Aug. cidit, totusque homo caro factus est,& defectivo appetit, ς. .cor quodammodo corporasit, ut adversus Secundinum lo--: --μή tur Augustinus. Omnes quippe cogitationes N api' litus ejus de Carne, carnalibus, & pronae fustae sunt ad Omne malum, voluntate desectivum illum appetitum sequente : fustumque est, quod Deum dicentem in-S, ARS- ducit Augustinus: Desieras me primus homo ct inve-2 ἡ ω fa se, se miseria suἰ probet, quia nihilpotes sine me. Unde Apost. quia tota natura humana in uno illo homine, tanquams j ό Hlς, & Origine sita erat, tota cum ipso de in ipso ceci
hi, i. dii, dc universim, humana naturae, in primi hominu prae -y.de Gratione vitiatae voluntas vara, incerta , instilitas , imperita, o sima e ciendum , facilis ad audendu' , in cupiditaribus caeca, in honoribus tumida, cur is anxia , fu itionib- inquieta, gloriae quam virtutum avidior, fame quam conmentiae δώ- genior, nihil habes in si s viribus , nisi periculi facilitatem quoiam voruntas mutabi s , quae non ab ιucommutabili voluntate regitur, tanto citius propinquat i iqui ait, quanto acrius intenditur actioni, ut vere graphice miseriam S. Tho. nostram fidei illimus S. Augustini discipulus describit. --C0 - Sine gratia enim pro te ad peccandum curr/-s,ait S.ThO- . ζ' ' Η mas. Quippe propter peccatum Adae, motibui es appetitibus, sit t
44쪽
HOMINI s CAP. VI. 33scut bruta Mimalia subjacem ν, addit S. Anselmus. Et S. Ancrem totam absolvit Augustinus: Gratia disina non sub--niente, quid sunt homines , nisi quod ait Apostolus Petruc, thae, velut muta animalia, procreata naturaliter in captivitatem cst RS, interitum' Et alibi adhuc expressius: In his omnibus tque : ἡ ad sensus externos, internos,& totam vitam sensitivam nupt. Pertinenti non distamuW a pecore, nisi qAod ora corporis, non proni,sed erecti sum π. I. Trin.
Sed juvat etiam illustrem E recentioribus Scholasticum , de statu hominis lapsi diiIerentem audire. Certe ravulnera se defectus , inquit , qui ex peccato originali in nos i. i. 8srransierunt ,sermone idoneo explicari non posui. Nulti enim ε 3. vox humana fatis dicere queat, quantas egess M, quanta n dita , quanta pauperies, quantae calamitates est aerumnae. Quamd Hirita es dissipata nostra natura, quam iηbabilis se inepta
ad bonum. Sicut venenum epotum, per uuiversa membra disώ- sum ea omnia inscit, ita peccati originalis venenum uni υersea imae nostrae potentias destruxit ct commaculavit. In dictis obscuraim est, ne intelgigas ea quae Dei sunt, evanescit in cogitationibus tuis , nunquam ad Deum attollitur, acumen suum se omnem mentis aciem in terram disiectis.Memoria numIua Deio suorum judiciorum recordatur. Imaginatio quam inquieta se inobediens rarioni ' Per momentum temporis in Dei cogitatu detineri non valet. Discurrit per orbem απιυersum inquieta ac veluti folium arboris , quod ad omnem ventum circumfertur. Huia de appetitu nostro λ αβ d perquilinium tamfurdum 9 horrendum, quae lacunatam Iutulenta ρ Propter quo pr/clare Ecclesiasticus, Quid nequitis,quam quod ex- ες Icogitavit caro & sanguis p enim potes explanare multitudinem spurcitiarum tam varium p Dolebationum se
voluptatum turpium in utiones ' Ex eadem radice oritur amor propriss, sibin primogenitus peccati ori uasis. Peccatum enim originati est in causi, cur homo averta/ oculos suos a Deo,
o tu amorem sui onvertas, facit ά ut homo se est omnia
45쪽
34 ANATOMIA. plus amet, quam Deum. Ac postquam fuse ostendit, ἔν--υem Iazum esse bestia , or bis best , aliaq; quae cap. IV. narravimus , adclit imaginem hominislapsi depictam nobis esse in Iobo , ulceribus pleno a planta pedis adverticem capitis, sedente in sterquilinio, & testa saniem radentc. Sic homo, inquit, gratuitis spoliatus, in naturatibus vulneratus, e Paradiso in seruuilinium hujuι Mundi ejectus, non habet abud, quo immundam saniem suae malae inclinationas radere possu or excipere, quam confractam liberi a
Liris testam. Hinc liquet, quam vere Spiritus Sanctiis dixerit,rid o. Homo eum in honore est, primae justitiae Originalis , non intel xii s comparatuu es, per peccatum, jumentis insipien-
Ο or iis factus est istis. q. Nam sicut anima jumenti per omnium sensuum a nestrasiperpetuo in voluptatem sensibilium se effundit; ita facit pars nostra inferior Sc brutatis: & quia potentior est i quod ex Scripturis sacris didicit Augustinus, &experientia sentimus partem rationalem 1ecum in consensum rapit. Brutales enim impetus sunt potentissimi,ut in affectibus irae, invidiae, Venerei amo- caldi ris,&c. fatis homines experiuntur. Audiri olim quenda - V -- 1 diceret,inquit Galenus, se quidem de recaria. at nonpisse. N am apex mentis , animae nostrae brutati per identitatem , tanquam in limo profundi, alte immersus, sequitur raptum ejus , nisi superior aliqua manus ei in-
etiam ambo hac haluerit, sique ad oculos sursum erigenias, - fuam
met, vim sibi quasi inferendo, aliud objectum arripiat. ad quod se teneat. rix enim aut vim, ait NadianZenus nil diuturna Philosophia Irimum domuerit, arque anima nobi ιtatem or claritatem a b eo quod humile es cse cum tenebris
co unctum, abruperit, vel nisi Deum prostitium nimia is
46쪽
HOMINIS CAP. VI. 3 squam maxime sese exercueris, deprimentem materiam superare poterit. Imo si sine propitio Deo, quantum potest & valet , se exercuerit, stipra sensibilia quidem animum
eriget, sed non ultra creata eum proijciet. At vel in ta- S. Aue. libus quietem voluntasis appetere, prosternere es animum, in- lib. δ.
quiet sublimis Augustinus. Unde voluntas quidem suis lia' viribus sine gratia Dei, praesentem raptum Concupiscentiae carnalis potest non sequi, sed aliquod aliud objectum creatum amore apprehendet, & figendo se in eo, culpa non carebit, ut sanctissima Augustini Theologia nos docet. Hinc Philosophi 3c Sapientes illi Gentilium,qui tam II. ta de virtute Sc viribus suis jactabant, ubi se plebeias voluptates Sc unum morbum effugisse gloriantur, in vanam gloriam, de morbum alium longe saepe priori deteriorem incidebant. Ita, illis ipsis viiijs,quae in ple- ,. tanquam infra se despiciebant ipsi occulte, dc saepe palam inquinatissimi erant.
Q i tu quisque Philosophorum, clamat Cicero, invenisuri Cu . qui sit ita moratus, ita animo ac vita constitutus, ut ratio postulas, qui disciplinam suam , non ostentationem scientia , sed .legem vita putre, quique obtemeret ipse sibi, o decretis fuispareas γ Uiuere tiret alios tanta levitate es jassatione, his ut fuerit non didicis melius. Alios pecunia cupidos , Ilaria non Eos, multos libidinum servos, ut cum eorum visa mira biliter pugnet orasto. Omitto Cyrenaicos, Se Epicureos, enervitam muli
Demi sectam, ut Cicero appellat: Socrates Alcibiadem, Plato Phaedrum Jc Alexin, Aristoteles & Zeno alios suos discipulos turpiter amabant; de Nicomachum il- lum, filium Aristotclis, Libris Ethicorum patris sui ei
inscriptis tam celebrem, ex scorto natum refert Athenaeus. Quid alij minorum gentium Philosophi ' Si missimi istis , aut magis maculosi. Stilpo ad uxorem, E a pelli-
47쪽
pellicem addiderat: Dcmetrius Phalereus cum Lamia, Demetrij Regis amica, consueverat: Cratcs & Polemo, seculi aurei reliquie, ab Arcesilao vocati, libidin sissimi erant: Arcesilaus ipse Theodotae & Philetae,
Eliensibus scortis , publice congrediebatur, masculo-min etiam paederastes infamis. Periander , ex Sapientibus unus, pellicum suasia, conjugem praegnantem necavit, & matre etiam propria est abusus. Quid infinita alia flagitia, aut scelera recenseamus pii I Eat igitur nunc Zeno, dc Sapientem suam ἀνυ -τῶ , imprecabilem , Io i parem cr sibi Ius cientem praedicet. Superbe Seneca jactet, quod , quemadmo m corporum no-sborum halitus erigitur, se spectat in caelum ; ita animus i cui in quintum vult, licet porris in hoc a natura rerum formarus sit, ut paria H, velit , ET SIC VTAin, R SVIS VIRIBVS, arse in spatium suum extendat. Ipsi enim statim: 's' humiliter Christiane reponet Augustinus e Sicut cor-
cap. 8- Mea quae sunt excelsa corporum , id est, ad caelestia narura-ax R. liter mecum est sic animus , qui Iubstantia spiratualis es , ad ea quae sunt in spirituatibus exo a eruenias est , non elatione
superbiae, sedpietate justitiae. Quid autem est pietas justitiae' p Charitas ima spissas, respondebit Augustinus alibi.
hei Nam puta. est custω Dei, nec colitur ille, nisi amando. eap. a . Hanc pietatem non habent Philosophi,qui se de glo-γxλη. riam sitam, in omnibus etiam virtutii in Onacijs, i, j S. Ahι. stitiam, amant. Domin ι enim justula es, ait iterum Au- er. i7. Diminis r quem illi non diligeoant, quibus unica etau ' muntu bone , Glor AE crat, non Dominus. Nam ut v Lutac nissimc cx sua & corum mente Cicero: Nu a, virtus aliam mercessim laborum periculorumque desideras aeter hanc C cim lauris σ gloriae a qua quidem detracti, quid est, inquit, quo
δὴ ' in hoc tis exiguo πιυ curriculo tam brevi, tantis nos i laboribus exercea E Huc ergo usque cxtra lutum suum
erigebantur illi Philosophr, sed uou ultra se; quia ad gloriam
48쪽
NOMINIS CAP. VI. 37 gloriam sua, seu ad seipsos humili & terreno amore revertebantur, Hoc est quod alicubi Augustinus : Si diis Guia r. quo sine fant f ea quae Philosophi Gentiles jus 'Vς ω recte facere jactantur 9 vix inwniuntur, quae jueitia de spie. debitam laudem c etiam ex proximo ossici j fine i flosensio- bxx.
ne ue mercantur. Ita Omnium fere virtutum ossicia in
finem pravum detorquebant. Nihil proυIdebat prudentia, S. Aug. nihil distribuebat justitia, nihil tol rabat fortitudo,nihil tempe- i mrantia moderabatur, nisi unde placerent hominib- , ct ventose coii. gloriaservirent. Sed qui dixit, vix inveniri, significavit, aliquando inveniri, ut Augustini Interpretes quidam argumentantur, volentes , in Augustini etiam Theologia, aetiis moraliter undique bonos, de veras virtutes in Gentilibus Philosophis invenire. Sed frustra. Responsat ei millico ipsis ere adverso Augustinias : Cum facit homo , ubi S. Aug.
peccare non videtur ,s non propter hoc facit, pryter que s- a trere debet, se furere Abere vera sapientia praecipit, peccaree Ita convincitur. Cur vero sic Augustine ' Qtita, inquit, non ivi,
o 6s,sed sinibus, a viiijs disicernenda sunt virtutes. Oscium autem est, quod faciendum es , finis vero propter quod faciendum est. Quis autem finis iste propter quem fieri omnia debent λ Ipse fons nosrae beatituims, ipse omnis apprennis es nis: id est, Deus noster , quo omnis appetitio &pondus ammis, tanquam ad centrum, ruere debet, dc
in ejus comploxu quies re. Quod quia anima nostrα per peccatum originale, in carnem delapsa, viribuὲ suis non potest, Per gratiam erigi rurissim sit pra se debet, ut eo per casti amoris pondus recidere pollit. Hinc quia Philosophi Gentilium gratia illa infirmitatem corum attollente caruerunt, rarissima quaedam ossicia ex proximo fine dc circumstantijs honesta exe
cere quidem potuerunt, sed referre ad eum finem ad quem debuislant, non potuerunt. Ad istam quippe r si a lationem.
49쪽
lationem faciendam sicut oportet, purissimo creatoris amore Ietsi non semper amati super omnia j opus est. Purissimus autem Dei, & nulla creati respectiti labe respersus amor, ex animae nostrae fundo ebullire non potcst , sed stiperne ex cauinis gratiae fonte debet in
. Unde quia fides est prima gratia, & inirium unde bisaa f.st. opera incipiuntιsine fide impossibile cst, vero & undique
Pelag. bonum opus exercere. Nam omne tale bonum opus
u.s ii placet Deo : sine fide autem ι Usibile es placere Deo. Sed haec infra cap. VIII. & IX. explicatius.
. An S. Augustinus rectὸ concupiscentiam
vocaverit peccatum originis. r. Arpitur a quibusdam Theologis S. Augustinus, quod peccatum originale in posteros Adami,ge-- neratione propagatum , dixerit non esse aliud quam concupiscentiae illud pondus, quo in nondum renatis caro adversus spiritum luctatur & concupis citi sed ubi illi Augustinum stuporis sere accusant, Iam senius &alij profundissimam ejus Philosophiam admirantur. Quam tota deinde Patrum & Τheologorum antiquitas usque ad S. Thomae tempora & ultra, secuta est, ut multis testimonijs ostendit Iansenius. Vndelsi.' Italorum Scholasticorum acutissimus, Gregorius Ari- eap. H. minensis . Hanc Augustini sentention, inquit, secutus es.. t ' M ster, vi patet bacus. 3o. 9ΡI'. or multi etiam an-'' liqui ac moderni. Et ego, inquit, licet aliquando, ubi haec mis Grego. teria non direcIe disicutiebatur', dixerim aliqua supponendo oppositam vivionem, qua fatis etiam communis est,sequor ta-l ' ' men eodem sententiam. Non
50쪽
HOMINIS C A P. VII. , Non videtur enim potuisse ingeniosus propagatio peccati originalis, ex infinitis labyrintliis , quam isto
modo, expediri. Nana parenas per generationem, temperamentum humani corporis morbidum dc vitia- filios liansfundunt, a quo anima reccm corpori infula, labem contrahit, ut fere liquor purus solet a 'vase vitiato; qua comparatione , in re ista Augustinus utitur. Vnde dicit hoc vitium originale inesse carota pa- S. Aiit. nn memini quia scilicet ex temperie exigui seminis με totum hominis temperamentum, ut ex scintilla ignis, i μ'
- accenditur. Hoc vero temperamentum hominis quatenus justitiae originalis spoliatione faetiim est rene , &Ipiritui rebelle , vocatur ab Augustino concupiscentia, nempe habitualis; quia instar habitus inclinat, & deprimit appetitum sensitivum, & cum eo voluntatem ad res terrenas ; licet appetitui sensitivo non inhaereat, 1ed materiae corporis, in quo subjecto proxime etiam hest anima rationalis, quae illius contagio obruitur, ut loquitur Augustinus, cum membris corporis in serritur. An p. in. tamen istud concupiscentiae pondus sit aliqua morbida' e*' qainita , distineta a temperamento, inter varias vete- '' iram opiniones fluctuat Iansenius,& eligendi relinquit libertatem. Mihi tamen propius verum & Augustini mentem esse videtur, Nullam qualitatem ponere a temperamento corporis humani, gratia originali destituti, diversam.
Huc enim me ducunt verba ista Augustini--γ II.
atu, Inquit, cor's eorum prinorum parcntum j duxit
cares: Atqui in pecorum carne nulla alia est morbida qualitas , quam nudum & naturale pecoris tempera- μ' mentum, quo materia ad formam pecoris disponitur,& quo omnes animae pecorinae appetitus,in carnis suae voluptates deprimuntur.