장음표시 사용
51쪽
C, - .6 Et aeque evidenter alibi: Homo comparuitur pecoribus de res. per vitium , non per nasuram, non pecoris vitis,sed naturae.' is, Tantae na-rue excellintia aes in camparatio repecoras homo, ut vitium hominis, nazara sit hecoris ; nec tamen ideo Nar ura hominis in naturam vertitur pecoris. Ac per hoc Deus hominem damnas prvter vitium, quo natura echonestatur , non propter natura , quae vitio non aufertur. Vnde alibi dicit, concupiscenti in istam in qua nascimur,prava consuctudine,& parentum vitiosa temperie in filijs augeri, bona di- .
Aperte enim ex sententia sui Magistri Prosper Sicut
Prosp. q*idam parentes aggravant orig;nale peccatum , ita quIdam rescia 3- levant,s d nullus tollit, nisi illi de quo dictum cst, Ecce agno Dei oc. Nam quis ambigat, in hac vita posse mi-i,non poselibra, consumi λ ait ipse Augustinus. Haec autem incremenis ςς decrementa, sea nunquam usque ad consumptio-δψ' nem, in vitiosam illam temperiem optime cadunt. Deinde S. Anselmus, & alij Patres naturam justiti Originali exutam comparant ferar indomitae , quae ruptis vinculis, in omnes passim insilit, a nullo malo abstinet, & cffreni stirpem omnia dilacerat. Haec autem, non qualitate aliqua superaddita, sed a naturali sua temperie ostenata facit. Vnde S. Thomas : Solutori vincula originalis justitiae, inquit, sub quo quodam ordine om-
a. 1.q 8 i nes vires anima continebantur , unaquaque vis anima tendit
in suum proprium morum, er tanto vehemcntius, quanto ferit fortior, Contingit flutem vires aliIu M amina e se sortiores in uno, quam in alio , propter diversas cor oris com sextanes.
hyys Et S. Choesostomus: Cum Adam peccaset, inquit, cor' i,Thin 1 - ωUssim mortale ac 'at ibile factum est Nurim auere ce- ad RH. pit raturales defectus, factusque ess ora O , o ingar cfren equi. Christus vero is niens, per ba tismum corpus nostrum ferit levius, ali j spiritus sus excitaruit. Non videtur ergo.quaerenda in homine lapso alia
52쪽
H o M I N I s C A P. VII. et qualitas quam effrene illud & brutale temperamentum : quia dissicillime alia intelligitur, & ipsum nudum temperamentum satis magno pondere, partem animae inferiorem superioremque deorsum premit, ut ex libro Galent, Z d mores animi, temperamentum cor- Galea horas sequantur, intelliges. Adeo enim anima, gratia Dei destituta, corporis sui temperamento Obnoxia, &in omnes ejus inclinationes. proira & sequax est, ut infelix Galenus, ingenti, inquit, suspicione, totam animae subflotiam, corpoream ese crediderit. Sane enim , si remperamentum leonis , aut alterius bruti tam potenter animae suae dominatur, ut eam naturali impetu in appetitiones suas, sicut fere gnavitas lapidem deorsum , abripiat ι gradus sensitivus animarrationalis , temperamento simillimo brutati immensus 6c obrutus, ut phrasi Augustini loquar, simili etiam modo rapietur. Gradus tamen rationalis, sensitivo insertus , non naturali quidem, sed libero impetu, si ratio vigilet, sequetur, quo gradus sensitivi,& temperamenti
pondus eum inclinat. Hoc autem temperamentum hominis Vocatur mor- m.
hidum , quatenus symmetria & concordia caret cum parte animae rationali, a qua per gratiam originalem 1uspensum ae dcvinctum eiat. Vnde si Adam in Paradiso cum uxore ante peccatum congressias fuisset, semen & temperamentum cum semine sanum ac sine vitio originali in prolem transfudisset. Iam vero homo
generans transfundit quale habet , id est effrene morbidum 1 quia similis similem sibi generat.
Quia vero peccatum Originala Vocatur pasti m m mitin, languor,morbus, ad quem sanandum Cliristus Medicus in terras descendit, ideo ad imitationem Medicorum, duo in eo ingeniose consideravit Augustinus,&post ipsima S. Thomas : ipsam concupiscentiam , seu F rem.
53쪽
A N A: TZO M 1 Atemperamentum, morbidum i quod est quasi materi lc & privationem justitiae originalis , quae est initari mae complentis compositum accidentarium , quod Vocatur peccatum originale, Nam morbus apud Galenum & Medicos, non est sola seu privatio convenientis temperiei qualitatum primarum animalis, sed cst compositum accidentaritim ex positivis primis qualitatibus , tanquam materia, Sc eta illa privataone, tanquam forma. Vnde etiam , sicuti variae sunt morborum species,' prout in hac vel illa humoru intemperie, haec vel altera qualitas prima abundat, aut deiicit;ita in pcccati originalis morbo, concupiscentia varia est inultiforimis, prout humana temperies, ut cholerica, singuinex &c. animam in hanc aut illam perturbationem vehemetius y. ' aut linquidius inclinat. Soluto enim, ut anica S. ThΟ- mam differentem audiebamus, justitiae originalis vιnculo,
quod vires anima, de tempuramentum continuas, in uno
complexio cholerica, in altero sanguinea Sc. tanquam totidem diversi morbi exiliunt. Suod non μ ratio- pe cui originatas id est, ejus quod est formale , Sc pi incipale in peccato originali l cum in omnibus solvasur aqua-ιuer vinculum just/tiae originalis, er in omni u aequaliter partes inferiores animae sibi relinquantur, sed ex di verssa dispositione potentiarum, ait S. Tho S.
Illam porro justitiae originalis privationem, quatenus carentiam gratiae fulctificantis includit , vocat
S Aug. S. Augustinus reatum, nempe culpae; aitque ideo, Pec' i h catum originale, seu concupiscentiam in D vulu bapt=-h. a reatu is agonem Hoc es enim , utrix. inquit alibi, hoc i dem tractans, non habere peccatum,reum . . non esse peccati. Hinc rectissime ex Augustino I riden-d . tinum definit, in baptismo tolli totum id quod veram se
propriam peccati ruitionem habet, etiamsi concupiscentia vel fomes ad agonem relinquatur. Q od
54쪽
Quod enim in peccato originali materiala, retan- iv quam peccati, ut sic dicam, cadaver est quod concupiscentia, aut fomes vocatur 9 si separetur a spirituali culpae reatu, nullam proprii peccati rationem includit, Α Α. . sed alio modo peccati nomen accepit, inquit Augustinus: Cui
quod ei consentire peccare sit: seu , quia ex malo es, or ad perscct. malum inclinas, ait iterum ex Augustino Trid. Synodus. Apostolum enim imitatus est Augustinus, qui concupiscentiam peccatum vocat, Iam non ego operor ι ud, sed ψ εοοd habitar in me peccatum.
Hinc colligi potest, quam sine causa aliqui Ianse- V. nium, dc in eo Augustinum sugillent, quod dixerinc, peccatum originale in filios propagari, quodam operante s hue
contagio quod etiam de morbidis parentum corporibus solet eve- lib.ε α nire nascentibus. Nam temperamentum illud morbidum& effrene , quod est materiale peccati originalis, naturaliter propagatur, & ex eo deinde labes ascendit ad animam , dum Deus decreto justissimo & naturae sic dcformatae consentaneo , animam justitia originali ia
datam morbidae materiae infundit.Nam materiae morbus est Occasio, cur anima, quae natura rei exi Iate in
tali materia jam creari debet privata gratia sanctificate, illi materiae uniatur. Quam esse S. Thomae sententiam probat Ferrariensis. In semine, inquit, non est poticularis i aliqua virtus qu.e sit directe productivi peccati sed virtus qua eap,6.es directe produuina natura humanae linducendo nempe coni. temperiem 5c configurationem humanam in male ψφης riam in per quandam concomitantiam dicitur produlcti peccati
concomitantis talem naturam : in quantum i a virtus est impcrsecta,utpote non vadens naturam cum originali iussit is producere. Et hoc modo contra Capreolum in Ligunt ali, Thomi-jga, peccatum originale is undum formale ejus, quae est macula licerens in anima j ese virtu liter in femin . modetiam mihi rationabilius videsur, se conformias S. Moina δε- ιtrira. F a Et
55쪽
4 A NATO MI AEt hinc etiam patet, peccatum actuale alit corrupisse communem in primo parente natu nam, & aliter nune per parentes propagari in prolis animam.Nam in illo, labes a vertice animae descendit, & infecit corpus sanum; jam yero a corpore vitiato ascendit in animam. Dicit hoc cleganter Augustini, aut Augustiniani Liber: Auctor Halent parvuli originale, non per animam, sed per carnem
lib.de utique contra Ium, animaeque refusum. Carni namque ita unitur anima, ut cum carne sit una persiona.
Patet deinde, non de nihilo dixisse Iansenium , si1- perfluum & ad propanationem peccati originalis inutile esse pactum,quo fingitur Deus,oannium posterorum voluntates ita posuiste in Adamo , ut Voluntas ejus,
omnium voluntates esIC censeretur , quocumque modo, sive cum concupiscentia , sive sine ea, ab ipse naturaliter piopagarciatur : imd, vi cujus similis pacti sieri i siet,ut qui ab aliquo non sint geniti,peccati tamen ejus culpam participarent.
Ad quale pactum in omnibus quamvis facillimh
potuisset j fere inextricabilibus dissicultatibus, nunquam recurrit Augustinus, nunquam Proseer Fulgentius, Anselmus, Bernardus, S. Thomas, Tn istae veteres, alijque S. Augustini fidi diseipuli & sequaces..Eternum tamen decretum, quo naturam in suo fonte incorruptam , cum justitia Originali, vitiatam cum macula originali propagare Deus constituerat, Augustinus dc Iansienius non negant, nec ullus negare potest; quia sine aeternis decretis nihil extra se in tempore agere Deus potcst. Sed hoc non est pactum, de quo jam disputatio , quo Deus cum Adamo pactus sic dicitur, ut omnium posterorum in unam ejus, voluntates conferrentur, ut quidquid illo designasset, uni versorum esse censeretur. Sed est aeterna lex dc decretum, in naturali naturae humanae conditione fundatum, in quo condem
56쪽
HOMINIS CAP. VII. 6sdo, Deus nullius creatae voluntatis acceptationem aut consensum debuerit expectare. Nam natur a humana pCstulat, ut condatur, non ut Angelica in omnibus suis individuis simul, sed in uno homine, a quo tanquam fonte, cetera illius speciei individua per generationem promanent. Unde tota na---tiira humana in illo uno condita est , & posteri omnes, sAut. tanquam in masse unione cowmuniter, in natura ista , in qua lib.s. illas gignere poterat, unus erant, inquit Augustinus. Vnde ς-P peccatum Adae merito & juste ad omnes pertinet: iuL 'quia licet posteri nondum agerent vitin proprias, tamen quidquid erat in futura propagine, vita unius hominis conti
Alia vero ratio Angelorum , quorum natura , non
in uno aliquo individuo, quasi collectim, sed per multa sparsim condita fuit; quia per generationem ab uno propagari nec flagitabat, nec potenat. Hinc uniuscujusque Angeli peccatum intra ipsum stetit, naturamque unius dumtaxat individui polluit, non ad alios contagio
fluxit. Primum ciso hominem non oportet tantum ut sin- VII. larem , sed ut tota specie humana, naturaliter inde propaganda, quodammodo gravidum contemplari, ideoque peccato suo virtualiter totam naturam,& Omniarindividua inde propaganda infecisse. Cum quo stat tamen , Deum potuisse quorumdam conceptionem,singulari privilegio, ab aettiali labe pr
iervare. Nam parens ille non propagaret concupiscentiam, scit peccatum originale, in filios, inquit Ian . t hel hnius, cui ista per inustrium miraculum, Deo operan te tos- de ii aiu
Vnde patet, falsum esse, quod invidiose quidam ei objectant: quasi ex dCctaina ejus necessario sequeretur , Virginem conceptam fuisse in macula originali.
57쪽
46 ANATOMIA Dixit enim solum cum Augustino suo, morbum illum
concupiscentiae , naturali necessiitate cum semine co rupto traijci, non ademit Deo potestatem, per miraculum illum sanandi, ne inficeret animam quae materiae infunditur.
Quaenam hominis libertas amissa per
peccatum originale. i Eccato primi hominis liberum arbitrium perdis. iij. tum non est. Nam ad malum suffcit, licet ad bonum e. O .de nihil sit , nisi adjuvetur ab omnipotenti bono. Per ς' P duo enim gravissima vulnera , ignorantiam dc concupiscentiam, per peccatum homini inflicta , ita languet, ut jam non habeat in potesate, ut bonus sit; si is non λινδε. ih I p. propter ignorantiam, qualis esse debeat; sive videndo, ct non ibi , valeno due, propter concupiscentiam , qualem debere esse se videt. Nec id mirandum , inquit ibidem Augustinus: Isti enim est peccati poena just ima, ut amittat uos quisque quo bene uti noluit, cum bine ulti poset di caltate , si vellit. Id est autem , ut qui sciens recIe non facit, amittat scire quid rectum lios se qui recte facere , cum possit, noluit, amittat posse, Cone. cum velit. Hinc COnc. Arausicanum definit: Liberum ar-6 vi. bitrium ad bonum esse amisum; quia justitia originali '' 'i amissa, non habet jam amplius in sua potestate dc nutu
Idem opus bonum, sed ita inclinatum es attenuatum est, ut nusiusC-Π ys. aut diligere Deum sicut oportet, aut credere in Deum, aut v rari ρropter Deum, quod bonum est, possit, nisi gratia eum omisericordia dilainaprae Pentat. Vnde sc luitur, quod nunc,' ait 'uguilinus , posteaquaM es ista malua, peccati merito, eo tepi a ipsa liberta , etiam majoribus donis adjuvanda remansierat infirmitas.
II, Quo autem modo haec arbitrij infirmitas a gratia
58쪽
HOMINIS CAP. VII. 'Iauxiliante adjuvetur, & qua ratione cum hujus impulsu stet illius libertas, Arena cit, in qua hodie Catholici
quidam inter se , non tantum cum haereticis pugnant, nec in eam nunc volo descendere, quia Sanctissimi nostri Pontifices Paulus V. & Urbanus VIII. nupcr Uetuerunt. Hoc sufficiat, Iansenium S. Thomae & T
concordiam approbasse. Nam merito, inqIut, dic psi s, , ..ido:λιβὶmos istos siros veram S. Augustinι sententiam se gra' de eis.
tia Suvatoris vid se atque tenuisse. Auod si quid ei ulterius tini ad ecerunt, ex superfluentibus humana Philosophiae exces, bis factum est , qui ad tuendam persee iam veritatem c satagentuanimi conceptibus naturalemscientiam in subsidium rapienti-rabis i ebullire solent. Unde postea : propter, alet, quia' quid phsica praedeterminationis depfores pro suasententia protulerunt, ut liberum arbitrium sub ea salvum esse WVuadeant; quadIuid etiam ad dilsolvenda onu nantium argumenta, telas repercutienda moliti sunt, pro hac sententia dictum puta. Eodem quippe modo libertatem istam arbitri , de qua ς' folstitisunt, incolumem permanere sub illi auxilio medic ali, quod S. Augustinus docuit, ostendi ac defendi potest. Causa vero naturalis impotentiae liberi arbitrij ad . bonum, sine gratia praeveniente & sublevante, est duplex. Primo pondus quoddam, quo natura lapsa ad res terr as amandas deprimitur. Secundo, stiblimitas finis ultimi, ad qnem aeterna lex jubet omnes actiones
Pondus vero illud in homine iterum duplex eli. Vnum provenit ex dopressione gradus rationalis intra Knsitivum, quo fit, ut ab appetitu sensitivo & conc piscentia carnali, ad delectationes sensitum perpetuo
sollicitetur, sequaturque, nisi gratia retricat, aut temtatio una alteram vincat; sicut olim clim Menelaus ira
incensus stricto surro Helenam suam occidere pararet,
59쪽
. ubi ex propinquo mammillarum candorem aspexitiira in amorem liquefacta, eam est deosculatus. Cantat enim ex Augustino Prosper,
S. toc - - Arbitrium nunquam consurgere passe,Cεr . Ins novos lamussemper, nitendo revolvi. ς ε deinde --- omnimodaque Mobilitate ruens, in valnera vulnere surgit.
Potest enim mi sera voluntas pondere isto depressa, hac illac se , quasi mutans latus , volvere, sed in libertatem se evolvere non potest. De hoc naturae lapsis pondere, sat multa cap. II. III. IV. UI. dissbruimus. Alterum pondus non nascitur ex eo, quod homo ex , ' anima rationali & simul sensitiva sit compositus , sed quia creatura est, & CX nihilo fustus, ut aliquoties significat Augustinus. Unde hoc pondus etiam commune est Angelis. Nihil vero cst aliud , ' nam admirabilisqueedam re intimis naturῖ visceribus insita ad amorem proprium propenso, Nam veluti creaturς etiam insensibilas, maximo impetu iu qtiendam sui amorem seruntur, quo dc esse suum conservare,& contrarijs obsistere conantur: quod etiam multo evidentius in brutis apparet, quς ira Omnibus armis vitam suam tuentur, Sc nihil etiam non moliuntur, ut sibi bene sit, & ad voluptates naturς suetconsentaneas perveniantoc in ijs tanquam beatitudine sita quiescant: ita homo & Anylus, creaturq rationales, nisi per gratiam Dei ab amore proprio avertantur, in se convertuntur & cadunt, ibique tanquam in fineti, tib ultimo conquiescunt, ut ex principiis S. Augustini in- e. s. geniose deducit Iansenius. Amisso enim, inquit, amoreh. i. -- quem antea omnia, velut in finem ultimum ferebantur, impo ibile est, ut alio qualibet appetita referantur,nisi ad iju
hominem, qui se diligendo arctist me complectit-r, se sibi so
60쪽
NOMINI s C A P. VIII. 49 Et ante eum Medi na: Amor proprius, inquit, filius primogemtus peccatι originalis. Peccatum enim originale in causa o , es, ut homo avertat oculos suos a Deo, ct in amorem sui cou- vertat, furiis ut homo se o omnia sua pluu amet, quam Deum. De hoc amore verissime dicit D. Audi tinus, quod es radix se
fomes omnium peccatorum. Nemo enim peccat, nspropter aliquod bonum,quodsibi inordinate amat. Velut igitur elementum terrae propria gravitate ci ca centrum suum se colligit, dc ei incubat, nec conatur inde se emovere ; ita non tantum creaturae insensibiles
aut sensibiles brutae, sed citam homo & Angelus sibi
relicti , pondus amoris sui in se, tanquam in centrum, convertunt, de omnia sibi, tanquam fini ultimo, desiderant & amant. Ad quid enim potius omnia, quam ad se, referrent, quamdiu pondus illud amoris non extrahitur CX suo centro, ut alteri incumbere possit Certe nihil est naturaliter magis commensuratui quam unusquisque sibi,ut in seipso per amorem quiescat. Unde re amicis, quia unum quodammodo nobiscum sunt Sc ipsorum commoda . nostra reputamus,l,
Amor ord iste proprius, 3c vitiosus est, dc omnium vitiorum origo.Vncle cum Augustinus tractaret locum S Aug. istum Apostoli, Erunt homiuesseipsos amantes, cupidi,elati, 'superbi, blasphemi circ. finita illa longa scelerum catena, MTima Haec omnia mala, inquit, at eo velut fonte manant, quod ι-mum posuit, set os amantes. Hinc amor ille sui, in proprius civium ter nae civitatis. Nam siecernunt civitates duas, amores duo , ait Au-
gustinus : terrenam scilicet amorJui,sque ad contemptum is dein Dei, cael som vero amor Dra, usquead contemptum sui. Re Civit.
cnim vera contemnit Deum, qui omnia ad se derivati quae ad Deum deberunt tendere, inad ipsum etiam Deum ad se, tanquam ad finem, detorquet. Hoc autem