장음표시 사용
161쪽
brasse, nam idem crimen est agnitar veritati vel repstere, vel eidem praua cum opinionu facie adhaerere, quam nunqtiam lumen veritatis agno sie, cuius et si utriusq; par sit damnat ioniς reatus, maior tame huic accedet pamatum cumulus, qui manu semel ad Aratrimi potuit ;& retraxit, quam qui iriaquam eius iugo
colla se mi sit. S. Augiasi: super psalm. SI refertur distinc. q. de paenit. c. si indas . Si Iudas sinquit in tenuisset illud ad quod vocatus est, nullo modo adesi, vel
sua preterita vel parentum iniquitas peruenirer, quia ergo non tenuit adoptionem in familia Dei, Sed inbquitatem vetusti generis potius elegit, redi jt iniquitas patrum eius in conspectu Domini vi in eo etiam
ipse puniretur. habet enim illa de ordinatio; quam is, qui pluribus a Deo beneficiis spiritualibus donutus est, incurrit, maiorem sibi adnexam grauitatem, propter ingratitudinem, quam non habet is, qui beneficium nullum accepit, tantoq; grauius quisque, qui post accepta beneficia spiritualia ad vomitum redit, punietur, quando benignitate Dei abusus, singulorum beneficiorum dono ingratus extitit depae nil dist. 4 g. verum dicenS Ex quo manifestu evadit, quod Christianus Princeps plu&peccat adhaerens haeresi, quam infidelis,qui
tanta, tamque magna beneficia a Deo non accepit,
Quare tam de si gentes Deum ex ijs quae facta sunt co ignouerunt, non sic tamen Deum glorificaverun scilicet iuxta fidei illustrationem , & specialis motio gratiae diuinar, qu ς nunquam in ipsas descenderunt, sed evanuerunt in cogitationibus suis &obscuratum est insipiens cor eorum, dicentes, se esse sapientes, Mstulti facti sunt, S mutauerunt gloriam incorrutibilis Dei in similitudinem imaginis & volucrum,&quadrupedum M serpentuni
162쪽
i unde Deo etiam magis odibiles redo tur Princi pes haeretici qua pagani, qui licet ut ima diximuri
Plures probitatis-virtutum umbras populo demoni rarunt, facileq: in virtutibus istis moralibus honestatem sinceramque religionem estingere potuerunt, iuxta quam ab hominibus pro talibus colerentur: n4- quam tamen eo dementiae prolapsi sunt, ut in cultu
falsorum Deorum aliud quippia, quod ipsi pro De'
non colerent, venerarentur, quemadmodum pluribus Christianis, alijsq; Principibus saepe persuasum est, quod in uno eoq; vero & solo Deo coledo, aliud quippiam quod Deus non est, neq; Deus dixit, sed si
inulacrum colere, M venerari possint, simulque stare posse autumantes fidem Catholicam & haeresim, adeoque simulatam religionem proficere in populo , quod quam absurdum sit dc perniciosum planeq; inipollibile ex transcurs patebit. . Primo quidem Apostolus ad Rom. primo rati Ο-oem assignans, quare gentiles ex iis quae visibilia facta
sunt, ipsum Deum eiusq; diuinitatem, non quem 'admodum agnouerunt, sic glorificauerunt, aut gratias egetunt, ita ut sint in ex crabiles, dicit, quia iustiutia Dei in eo reuelatur ex fide in fidem, sicut scriptum est, i ultus ex fide vivit, quae fides cum secundum D. Thom. 22. quaest. 6. a Deo in nobis esticiatur, interius mentem nostram mouente per gratiam quantuad assensum, fieri non potest, ut homo tali motion ς tactus vlli contrariae motioni consentiat, ex hac nam Rud motione volutas intellectum nostrum impellit , adeoq; conuincit ad necessario credendum his omnibus, quae dicuntur de Deo, nec ex ulla naturali voluntatis proprietate homini id ipsum-accidit, quemadmodum voluerunt pelagiani, quia cuna homo assen
tiendo his quae lapi fidei, sleuetur supra naturant
163쪽
suam, oportet quod hoc insit ei ex supernaturali principio interius mouente voluntatem,& hoc est Deus, Non ergo poterit cum ista fide alterius rei firmus a sensus excitari, aut fides Catholica cum aliqua haere si, si enim hoc esset, vel fieret ex eo, quod voluntas libera est, & ad utrumque parata, vel ex eo, quod motio illa Dei non esset sum ciens ad inducendam volutatem nostram in sui amorem, sed neutrum horum dici potest, primum namque destruitur, quia hoc noest proprium voluntatis ut naturalis quaedam est po' tentia, quemadmodum voluere Pelagiani, quia naturale illi non est, fieri non potest, ut non neces,
rio obediat Dei vocationi, quod patet ex secundQ membro diuisionis, quod est, quod isthaec Dei mintio non sit susticiens ad consentiendum ei, quod dici
nequit, quia non solum voluntatem hominum , sed etiam Angelorum eo inducit, ut sibi ne cessario cα,, datur, iuxta illud Iacob. a. Daemones credunt tas, contremiscunt. Habent enim fidem ex hoc, quod is' tellectus eorum conuincitur ad hoc, quod iudicent esse credendum his, quae dicuntur de Deo, licet noa conuincantur per euidentiam rei . Vnde quod dicit Aug. fidem esse in voluntate credentium, quia ad hoc, ut voluntas velit credere, necessum est, quod praeparetur a Deo per gratiam, ad hoc ut sic eleuetur, in ea quae sunt supra naturam suam , dc hoc optima commutatione factum est, quod veluti homo pro
prij arbitrii voluntate serpenti obediens per ij t, sic Vocante se gratia Dei, propriae mentis conuersione quisque credendo saluetur, ut dicit Concit. Tolet. dc re sertur dist. qy. cap. de Iudaeis. Altera ratio sumitur ex obiecto fidei, quod quia bifariam dicitur, & materiale & formale, utrum quo
sic stante, falsum ei adesse nequit, si enim formalit
164쪽
'ihi Liber Primus T et a su tem ipsius fidei consideremus, ea nihl l aliud est quam
ipsam et prima veritas , cui tantum repugnat inesse, aliquid fal sum, sicut sub ente non ens, aut malum sub - bonitate consistere possit, Vnde cum nihil cadat subi fide vel cadere possit, nisi in quantum stat sub veritate, impossibile est eidem falsum subesse posse . Si vero consideremus materiale ipsius fidei subiectum, no solum est ipse Deus, sed etiam multa alia, quae subassensum fider non cadunt, nisi secundum quod habent aliquem ordinem ad Deum. , prout scilicet homo per aliquos diu initatis effectus adiuuatur ad tendendum in diuinam fruitionem,& ideo etiam ex hac parte obiectum fidei est prima veritas eo quod nil cadat sub fidem nisi in ordine ad Deum, qui cum Vnus sit, & unum in se in diuisum, ab omni alio diuisum, firmiter manet, cum hac prima veritate, quae est ipse Deus, fidesque sola Romana, non aliam posse staresi aut permanere, Vel Opinionem, vel sectam contraria. ipsi Deo primaeq; veritati dc fidei Catholicae. Caeterum id ipsum probari potest ex conformatione seu cosorm ita te rationalis creaturae ad ipsum Deucontemplandum, haec enim sola habet ordinem immediatum ad Deum, quia ceterς creaturς non attingnnt ad aliquid uniuersale, sed solum in particulari aliquo participant de diuina bonitate, vel in essendo ut inanimata, vel in vivendo ut plantae, vel cognoscedo singularia ut bruta animalia, natura autem rationalis in quatum cognoscit uniuersalem boni& entis rationem, immediatum habet ordinem ad uniuersale essendi principium: perfectio autem huius rati natis creaturae non solum consistit in eo, quod quam maxime potest, ei similis emciatur, nam cui maxime N nosmetipsos, vel nostra subi j cimus, ad illum maxime conformamur, sicut lignum transfertur in flam
165쪽
rnas ignisq; naturam, cum se illi ex omni parte suble.
erit, ac totum tradiderit, eode modo non satis et ehomini, si se sciat quam maxime secundum naturam ad Deum ordinem habere, sicut nec igni susticit, se habere potentiam lignum in se suique naturam conuertere, nisi sese approximet, sic oportet quod nos totos uni Deo, & loli tradamus, talesque nos efficiamus ipsi , qualem ipsum nobis proposuerimus, cum vero unum solum Deum omnis Christiana fides colat, credatq; , fieri non potest, ut homo Christianus, cum isto uno Deo, aliud sibi in mente vel fingat vel statuat, cum contra naturam Dei sit atque hominis ipsius suae naturς instinctum. Saepe enim ait S. Greg. in pastorali, dum suscepta cura cor per diuersa diuerberat,&impar quisq; inuenitur ad singula, dum confusa mente diuiditur ad multa: patet clarius quod
idem non potest simul Deo & Mammone Vacare, totum enim homine utrumque requirit, Principes ergo cum sint instituti a Deo, ut infra videbimus, duobus dominis seruire non possunt, quia a Daemone non sunt instituti, ergo nec eidem inseruire, quare si in partes Doemonum & ministros ii ipsius transfuolunt, perdunt suum institutorem Domnum, S diu post
Deniqde impossibile videtur, ut quiε diuersas re-
ligiones se inuicem nolycompatientes, qualis erit religio Catholi ea & haeresis lutherana aliaue omnis inter Catholicam, simul patiatur S foueat, dμm enim
uni firmiter adhaerebit, alterum necesse est ut secun- illam ratione ς praedictas eonterianat. Si vero utramq; retinere voluerit, se nulli firmiter adhaerere M coim sentire manifestui reddit , iuxta illud Math. 6.. o Nemo potest duobus Dominis inseruire , aut enim
Q unum odio habebit& alium diliget, aut unum susti nebit
166쪽
nebit S alterum contemnet. Q dcunque horum faciet, in cliscrimen veniet, quod aliud non est, qua nullius religionis se amicum deleniorς mque pronunciare, quo nillil est intelicius Rejp. Clitistianae, atq; perniciosius earundem modorato ribus , hoc est D caipsum negare & dicere in corde suo, non est Deus. in quod barathrum inc id unt, qypt quot sibi Deum Vel ex medio corde, vel ex media a sima, vel ex dispartitis viribus diluere poste fallo persuadent, vel populo, quam voluerint sequi religionem, c*ncedenduexistimant, quorum permissores duplicis cordis con
Quod iis accidere solet infortunium qui olim vesCatholice religioni animum spoponderunt , M leui ab eadem vel per sinasione, vel lucri causa recesserui, vel qui haeresi rnsecti, eandem postmodum salsam Mmendacem, agnoscentes erubescunt ad illam vetere Catholicam, a qua malitiose excideriit, redire, quod aliud nonoest quam esse sine Deo, sine fide, sine reli- , gione, contra illud prouerb. 7. Diliges Deum tuum
,, ex toto corde tuo, & ex tota mente tua M ex totis viriri ribus tuis,& illud, Dominum Deum tuum adorabis,
is &illi soli seruies, quam mentis duplicitatem x credendi libertatem Deus olim exprobrando per Eliam prophetam in finibus Israel profligari iussit 3. Reg. c. 18. dum ad Achab. & populum eius intonaret . ., Quousque claudicatis in duas partes, si Dominus est ,, Deus sequi mini eu, si autem Baal.sequimini illu,&α& Christus in apocalypsi a. cap. iussit Diuo Ioanni, is scribi Angelo pergami in hunc modum. Habeo aduersus te pauca, quia habes illinc tenentes doctrinae,, Balaam, qui docebat Balac mittere scandalum corae se fili js Israel edere & fornicari, ita habes & tu tenentes,, doctrinam Nicolaitarum M Paulus ad Haebreos x
167쪽
estis est huius rei Germania, Gallia, Anglia, Beli stia m. quantum ne dicam in rebus Ecclenasticis,t sed etiam politicis damni intulit hec male suadela .
di dum omnia sursum deorsum, sacra prophanis mi-d scuerit, gentem contra gentem , inferiores contra saf periores inflammarit, parentes contra liberos, hosq;n contra illos ira, odio, incendio, morteque contam,p: narit. li Porro exemplis eiusmod personatorum princi-ez pum insania manifestior euadit, quorum multa hine 15 inde in sacris literis reperiuntur , accommodatissui: Inum tamen censeo illud Salomonis quod habeturis 3. Reg. cap. xi. is enim quamprimum claudicare coetet pit in religione, propter uxores alienigenas, scindeniar dum regnum suum accepit simul atq; responsum aol Deo, suscitauit ei aduersarium Adad Idumaeum vi de semine regio , qui erat in Edom S Hieroboam ij silium Nabat, seruum eius & Razon filium Eliada: tu sic vindicta accerbissima contra Achab M Iezabeio lem instructa suit, quando vineam Naboth Israeli- i, is simulato& praed cato ieiunio, imposuerunt per n. duos falsos testes, quod benedixerat Deum & Reici gem,& lapidare curarunt, quamobrem factus est iermo Dei per Eliam ad Achab 3. Reg. a I. Occi
s, disti insuper&possedisti s&post haec addes )haec di
s a. cit Dominus in loco hoc in quo cinxerunt canes sanio πι guinem Naboth, lambent quoque sanguinem tuu , M ait Achab ad Eliam,num inuenisti me inimicumst ν, tibit qui dixit, inueni eo quod venundatus sis, ut fas γ, ceres malum in conspectu Domini, hcc dicit Domi. ii ν, nus: ecce ego inducam super te malum S demeta, M posteriora tua dc interficiam de Achab mingentem E is ad parietem,& Hausum & vltimum in Israel,&da- ι ,, bo domum tuam sicut domum Hieobaam fili j Na- K bar,
168쪽
bat, M sicut domum Baasa filii Ahia. quia egisti ut me
ad iracundia prouocares,& prouocare fecisti Israel Quod postea factum legitur q. Reg. cap. 9. sic Ioas. Rex qui licet bonus, tamen propter simulationem quod excelsa nore abstulit, a proprijs seruis necatus
Sic valensImperator haereticus Arrianus a Pro copio Tyranno adeo bellis defatigatus fuit, ut ipsum Imperium teste Ammiano Marcellino deponere cogitauerit, a Gotthis deniq; victus& combustus. Quid Zeno& Basiliscus. haeretici Imperatores, qui tantis inter se pras iis digladiati sunt, tandem ille ab isto eiectus, dc necatus, ipseque mirabiliter pe-rij t. Quid Anastaesius haereticas qui se initio catholicum fingens, ut imperio potiretur, Vitalianum αnem passus est perpetuum plurimaq;i cunctis eius. regionibus danua intulit, idemq; 1 Scythis. Bulgaribusq;. varie vexatus, cumq; vidisset ex quada praedictione suturum,. ut fulmine interiret, ita ad omnia tonitrua expauit, quod nullam sibi in cubiculis vitari conseruandae spem habuerit, ad que profundissimas.
recessus se se receperit, ubi postmodum humi iaces,
Constans haereticus, qui Martinum Papam dolo, capere Romae instituit,& sceleratis fraudibusCatho. Iicos diu ex aere dc occidere hic a Saracenis saepe profligatus, diraque perpessus ,. Theodosium patrem virabonum dolo necauit, templa Romς sacrilege fimolia uit, cumq; omnium odia in se concitasset, eaq; diutius sustinere nequiret, diu de abdjcando imperio cogi tans, in Sicilia dum lauaret,. a domestico inter- emptus est. Nec melius accidit nepoti eius Iustiniano secundo qui contra sanctorum Patrum decreta
Concilium aliquando stagitiose coeait, hic impe
169쪽
,lo priuatus, nasoque rescisso in chersonesem releg tus: cuius duo mou clii, quas p positos Omnium reruni constituit , summae crudelitatis exempla Religionis ac leuitatis, quam falso habitu mentiebam tur, edebant, Stephanus 5 Theodosius funibus ad pedes ligatis per urbem pertra hi α in foro comburi iussit. En itaq; quo calliditas haeretica pervadat & quis sit exitus simulatorum, quod sucatae virtutis premium : es quidem sic diuinae iustitiae conuenit, ut qui religionem perdit ab ea cuius est cuncta moderari in manus perditorum trahatur, ac delicto sit aequata consentiens paena. Qua etiam in re adhuc attenuenda est iustitia caelestis, quae haerericis Regibus, simulatoribusque principibus, eo quod cum vera religione Dei voluerint quoque permittere & dissimulare idololatriam, haeresimque miscere , contractius tempus regnandi asignat, quam quibuslibet abjs, Christiana pietate alienis, quasi Deus magis auers tur haereticos S religionum simulatores, quam caeteros. Quare ipsi& eorum silis miserrimi semper perierunt, quod elegantissime& concinne Sanctus
Iob. lib. suo cap. et O. Hoc scios inquit a principio, , ex quo est homo positu super terram, quod laus im' ' piorum breuis sit α gaudium hypocritae adinstar pu- , , cti, si aseenderet Vsq; ad caelum superbia eius&ca put eius, ubi nubes tetigerit, quasi sterquilinium in is fine perdetur M qui eum viderint, dicent, ubi est 3 &post cap. 36.) simulatores S callidi prouocantis iram Dei neque clamabunt cum uincti suerint,mO,' rietur in tempestate anima eorum ,&. Vit eorum in ri ter em minatas, ii,
170쪽
que latius serpit error principum quanto minus ab omnibus cauetur. Cuiusmodi latens virus misere hactenus in Germania depopulatum est, multorum ne dum animas, sed Civitates, integras prouincias ad extremum pene redegit, ubi minus cauti homines sub specie recti virtutisq; Sc religionis, immanes diuq; ab Ecclesia damnatas hς reses,& corruptos mores imbiberunt. Quid enim aliud magis suave, dc dulce persuadere potuit humano illi genere serpens ille antiquus, dum sese in Angelum lucis transsormauit, quam genio suo indulgere, ad nutum vivere, leges aspernari, maiores contemnere, Deo non obsequi, deniq; omnia ad oculum facere 3 nec quisquam horti sibi occasione reatum alicuius mali accidere, aut mortem incurrere posse existimabit, quia speciosa haec visa sunt in oculis eorum, & dixit Genes. 3. Nequaquam moriemini, scit enim Deus quod in quocunq; die comederitis ex eo, aperientur oculi ve .stri,& eritis semidei. Quis vero non credat tam sapienti legumlatori, euius in ore vox Dei nomenqι sonati quis lapidem pretiosum ceu vitrum contumelia afficiet e ut cum admixtum suerit aes ad argentu, facile hoc integre probabiti sed error se ipsum non ostendit, ne denudatus de praehendatur. Ideo etiam ipsa veritate se ipsum veriore exhibere conatur imperitioribus . Quod ex eo etiam depraehenditur, quado eo hominum prodi jt dementia, ut quidam Di j vocari atq; ab aliis nominari voluerint, nec tamen Dii fuerunt, sed opera Diaboli, quemadmodum comstat de Nabuch donosore Iudi th. 3. Alexandro magno, Domitiano Antiocho: Ideo vero hanc metamorphosin inueneriit, quia olim, sicut & nunc, Principes bene i mperantes nomine Dei vocati sunt, propter ministerium scilicet, quo Dci mandata leges