장음표시 사용
361쪽
ῖπb. De vero, ti Christ. Principe
'Quousque hactenus prorepserit sucus iste mala
sanorum hominum, testis est Gallia, Flandria, Anglia, Scotta, Germania. Foeit hae reticorum in ecclesia ambitio,& nimia honoris cupiditas pernitiosior aliquando ipsis haeresibus, quia ipsa causa haeresiam, M lchismatum fuit saepe, ut Nouatus sacerdos Romanus ambitionis vitio laborans, lassis semel omnem spem veniae denegauit: Eusebio lib. 6. cap. 3.
Epiph. lib. 2.haer. sq. Manes dum se Christum M P racletum haberi voluit, ad impia impulsus, ut Sumon Magus, & Lucifer in Sardinia, & fere alii omnes haeresiarchae antiqui, & nostrorum saeculorui qui radices traxerunt ab eodem initio, & Religionis nomine se latere posse arbitrati sunt. Quorum pertinacia ex ipsius nominis derivatione apparebit, sic enim Sanctus Antoninus secunda parte suae summae tit. 12. cap. q. haereticum duplici
modo describi posse existimat, ut is secundum Augustinum sic describi dicatur: haereticus est qui alicuius commodi temporalis, S maxime gloriae principatusq; sui gratia, falsas ac nouas opiniones gignit, vel sequitur, S intelligitur de opinionibus, quae sunt contrariae sidet si enim quis falsam habu rit opinionem in Philosophia morali, vel Geometria, hic non dicetur haerescus prout haeresis est species infidelitatis, secundum D. Thom. a. a. quaest. I.
Alio m*do dicitur haereticus secundum D. Hi ronymum quod dicatur is quasi ab electione, eo quod unusquisque sibi eligat opinionem, quam putat meliorem in doctrina fidei. Nam secundum D. Tho. ut supra qui rectam fidem habet christianam, voluntate suae assentit Christo, S alijs omnibus quae quo vis modo ad eius doctrinam pertinent. Si vero aliquis Christo non vult asi)mire, hic habet volun-
362쪽
tatem malam, sicut, & is qui, 6c si intendat Christo,ssentire,tamen non eligit ea quae sunt vere a Chri
sto tradita, sed quae sibi propria mens suggerit. Vnde sicut primum proprium est Paganorum, sic k-cudum est proprium haereticorum Christianorum, dicentium se Christo credere, & mandata eius non obseruant. Vnde quantumuis se glorientur. Christi discipulos S successores Apostolorum, ex quo a uera Christi institutione, idest, doctrina,& obedientia Ecclesiae Catholicae deuiant, nunqu5 seueros Christi imitatores demonstrabant. Hoc uero uelum nequitiae M uoluptatum saarum ponunt, ne ab omnibus dignoscantur: ad quod egregie alludit Salvianus in quarto pallio dicens sanctitate plures mentiri, licet enim inquit de Conuer rum uenerabili choro uidearis, Religionem
uestibus similes licet fidem cingulo adferas licet sanctitatem pallio mentieris, non credis,& uulgo ci cumfertur, quod habitus non iaciat monachum. CCrte nunquam quidquam boni sed semper 'ximum malum ominata est simulatio in ecclesia.
Nam illa non potuit se continere intra fines simplicita tis,& humilitatis, quales habet Dei ecclesia, a que pro praecipuo Christianae Reipublicae landa. mento posuit Deus, sed confundet, α commiscet sacra profanis, S dat occasionem laicis, uel secularibus Principibus, praerupto uel aperto ab ecclesi sticis propugnacolo, quod continebat firmam eci elesiam in eam ingrediendi, contaminandi, M praedandit nec solum eo sibi haereses finem constituunt, sed ueram Christi ecclesiam Religionemq; auitam conia itiis aspergere, suaque loco illius effictaque Phantasmata sup onere populum denique ipsum, omnemque rectam politiam, atque ipso sinet Reges
363쪽
de Principes ex suo solio deturbare, strenue laborant. Sicut enim Lucifer ille non passiis altissimum in throno suo, ideo sibi similis esse cupiuit ut rotum sibi quod est in mundo offerretur, hoc est proprium omnium haereticorum, cum pertinacia de fendere errorem suum, idque solum principatus sui, S temporalis commodi gratia, ut supra ex D.
- Vnde principibus atque Ecclesiae Rerumq; p
siticarum moderatoribus noctesque diesque elabora dum est, ut huiusmodi virus pestilens ex suis Prouincijs abigant, eliminentque, non enim secura crit Respublica, neque Princeps immunis, multoq; minus offiti j sui statusque rationem attendet, sed ad impurum uiuendi genus contempto Deo Religioneque exulata, in Tyrannidem conuertetur, quo facto nulla salus rebus, planeque a civ m erat de Republica. Vbi vero viget Religio, ibi summum vinci tum est Principis cum pCpulo, mutuaq; δnimorum iconiunctio ipse que Princeps plurimum iuuatur in administratione rerum suarum. Quid enim melius feliciusque accedere potest Pr cipi, ad imperandum subditis suis, quam cognitio dc cogitatio sui ipsius status, qua se subditum quoque agnoscit in timore, S humilitate 3 illaque cogitatio, neque sallere neque vitari poterit facile imo illa est quae Principibus subditos parere .st tuit: Eorum v o quos nulla talis cogitatio tangit, blςrumque est dominantium in subditos magna insollentia,& in supportabile iugum ubi vigent tyrannica mandata, S duriss ma atque sub his vita populi miserrima,&oppressio bonorum. Nam yt dicit Sidonius Apollinaris lib. epist. I 3. sententiae tali ego nunquam assentior,
ut fortunatos putem qui Reipublicae praecipitibus
364쪽
die Jubricis culminibus insistunt, nam dici nequitquantum per horas seri in hac vita miseriarum, vieta felicium illorum li tamen ita sunt pronunciandi) qui sibi hoc nomen ut Scylla praesumunt, nimirum: quia hoc ipso satis mi seriores quod parum ii telligunt se inuictissimo famulatui subiacere. Nam sicut litiminibus Reges, ita Regibus dominandi deiideria dominantur. Quod si vero accedat ipsorum consideratio, &aliorum iam mortuorum Principum infelicitas, casusque diuersorum,& quomodo inanis illa fauilla putrefactio, cadauera, vermium esca, interdum viventes ludibria fottunae facti, iusto Dei iuditio sue- tint, naturali quodam decursu, quo omnes in ter- ram ut viliores S pauperiores, relictis sceptris armis & thoracibus, & stipatu militum perducti, S citius quam putarent, suerunt, redibunt ad se ipsos Mintelligent naturale esse a Deo iuditium, ut quo pacto sibi desuper concessam potestatem, volunt sibi a subditis obtemperari, ita aequum csse, ut ipsi Deo, & superioribus obediant, ab iniurijs &4niu. stiti jsse temperent quae iusta, & aequa sunt faciant. tanquam reddituri rationcm pro animabus nostris, tandemq; recepturi, in corpore suo prout gesserint siue bonum siue malum. Hoc vero solum efiicit vera, M catholica Religio in qua cum iusto timore, solicitudine salutem nostram operari tenemur. Haeresis vero omnem metu' expellit securosq; Principes, & liberos a seruitute legis astruit: At vero timor Dei.&conscientiae stimulus; quos saepe tyran nos ab oppressione subditorum non reuocat amor. quamuis iuperiorem hominem non vereantur, aliquando in debito ostitio continet, ut consessus est Abimalech Rex Gerarae Gen. 2 o. cum tulisset uxo D et rem
365쪽
rem Abrahae Saram quam putabat este eius sor rem. lassi sunt id ipsum fabricatores Turris Babit
nica: Gen. I. S fassus est Pharao, qui obturavit co tra Moysen animum suum Maduersus Dei manda' tum pertinaciter restitit Exo. Io. Idque tam connatum est humanae naturae, quod
etiam Gentiles idipsum aliquando consessi fuerint, juxta illud quod scribit Aeschilus, omnia sunt i quit definite constituta praeterquam dijs imperare, nullus enim liber nisi Iuppiten N rursum: qui rotae rentur Adrastrian seu Dei indignationem, sunt
sapientes, Iouis enim oculum fingebant omnia videre, eundemque omnia audi e . Huc accommodari potest Stillud quod Plutarchus scribit in vita
Aristidis, tria scilicet esse quibus omnes ad Deum reuocantur beatitudinem, scilicet, metum, Sc honorem: ob id Plato iussit lib. 6. de legibus. Tenapii Domibus rega libris coniungi ut sic recordentur summi hono issa timorem habeant in act ionibus suis sperentq; exinde beatitudinem . Quae quanta vis est Religionis inter homines, quamque eiticax & vij ijs ad salutem, nedum sit ditorum, sed Regum aliorumq: omnium, & ex hoc sela mitescuini Principes, S discunt recte i h eiq; Mijs imperare, dum norunt se non liberos, sed lege Dei, Mi p Mepti clesiae alligatm atque maior imperio subditos.
Nec minus abesse debet haeresis a salute populi;
luippe quod nulla pax concordia, rerumq; dome- .sticarum utilitas consistere possit, nisi Religionis vinculo inter se coni ungantur: Omnium enim sertur in iniuriam quidquid in Religionem commisetitur eaque ratio summa sit, quae pro Religione fa cit, ideo eius sinceruaS super omnia procuranda
366쪽
llique ut omnibus constat animae immortalitas e que praetiosior est corpore, sic magis illa conseruanda est, quam corporis utilitas quod ex iis patet quibus cum alicuius religionis ratio, vel doama proponitur quod ad animae salutem pertinet, ut eam religione miconseruent, omnes alias res, tam pr ptias, quam alienas parui faciam, mortalia pro immortalibus contemnentes & inde furibundae M implacabiles propemodum seditiones rebelliones Mbella quae pro Religione suscipisitur, dicta ideo bella sacra: quia pugnatur pro aris, & focis. ita filius Eleazati filii Aram Sacerdotis, cum vidisset quod i unus ex filiis Israel intrauerat colam fratribus Mi Moyse, contra prohibitionem ad scortum Madia, nitidem, arrepto pugione ingressus est post virumi Israelitam in lupanar, & perfodit ambos simul via
ruria, scilicet, & mulierem in genitalibus Num. cap. 23. Malathias videns Iu deum quendam in omnia ocialis sacrificare idolis super aram, in Ciuitate M din secundum ius um Regis, Doluit,& contremu runt renes eius, M accensus est furor eius secundum juditium legis& insiliens trucidauit eum superara, sed & virum quem Rex Antiochus miserat, qui vigebat immolare occidit in ipso templo, & aram destraxit; dc gelatus cst legent: sicut fecit Phinees Sam tui saper filiis Salomi, I. Mach. 2.& exclamauit Marathias in Ciuitate dicens, omnis qui habet zelum leuis statuere testamentum exeat post me, & sugit ipse.& filii ejus in montes ta reliquerunt quaecum que habebam in Ciuitate: Ihesii zelo Domini occudit omnem Domum Achab,& uniuersos prophe ias Baal Reg. 9. IO.& a L. Nihil magis discipulos Christi in ethnicorum a cram commouere potuit ad impugnandum ean-
367쪽
lem, quam Religio; subeuntes praesentissima moistis pericula atque mortem ipsam, hinc cunae. Sancti Spiritus gratia desuper imbuti, quae nullum uspia ridereliquit, ita ad contemptum Omnium, imo etiam sulipsius incitabantur ut omnia pro stercore ducerent, solum ut Christum lucrifacerent, M veram Religionem in populo retinerent, eandemque ad retinendam animarent, ad quod duo quae supra di- , cimus illos praecipue exhortabantur, animae, scilicet, immortalitas, & certissime post mortem bono rum operum, post labores iustos, &mandatorum Dei obseruationem spes retributionis certissima Mex contrario mortis aeternae ad uersiis impios praeparata habitatio. Tantum praeualuit Religio Christiana, veraque & catholica, quod non solum causa: ipsius euincendae plurimum semper laborauerunt Christicolae, sed etiam gentilium turmae ad ipsius appellationem in unum ita coaluerunt animosq;m j litum veluti numina auxiliarii ad pugnam roboratae sunt, quemadmodum legitur apud Polienum libro primo stratagemmatum, ubi ad duorum equorum circumactorum, sumptis animis & Religione spartiatae commoti, strenue pugnauerunt atque AD cades vicerunt. IAliud insignis victoriar memoradum exemplum reddit idem Polienus lib. I. non contemnendum ab
Amasi, in eo bello quod aduertus Arabes habebat, ubi a tergo Aegyptiorum, constituit statuas eorum Deorum qui apud ipsos summo honore, & Rel gione colebantur x xt hoc modo alacrius pericula, tibi rent, arbitranie se Deos . habere spectatores, iquos nequaquam hostibus proder aut relinquere
deberent. i. i Non absimile christonorum militi contra Tuo
368쪽
cias Eunti, ad sortiter non pro fictilibus Diis, ex aere aut ligno, sed immaculato agno Iesu Christo, Deo
A Domino nostro pugnandum inclamatur, cuius vexillum coram agitur omnibus intuentibus, quo signo indicto militibus fiducia repleti, Omnes gaudentes aduersus barbaros S abcres in pugna ani mistuentes, insignem christianorum victoriam rea portant; testantur id ipsum signa collata olim, M nunc cum Turcis & Saracenis, quemadmodii meminit Surius in hist.& Schleudanus lib. I. anno Domini 1188. sub cruciara illa quae fuit publicata peduniuersum orbem a Iulio I I. Ponti f. anno Domi ni Isa7. cui expeditioni se Fredericus primus Imperator cum pluribus principibus & grandi multitudine Germanorum cruce se signariit ad eundetii pugnam exequendam. Alexandro quarto Summo Pontis cum Ecellinus tyrannus totam fere Venetiam occupasset, Mi Mah tuam iam obsideret, Philippum Fontanesium Archiepiscophina Ravennatem Venetias properEmisit qui praedicta Christi cruce praeparatoq; exercitu An sedesium Ecellini ex uxore nepotem, Pat uio expulit, ut scribit Platina in Alexandro quarto ob quod immortale in Deum religionemq; catholicam decus, perlectamque crucis Christi perpetuam J, Venerationem, immortali identidem collustrata est decorataq; urbs Veneta, perpetuoq; ci cum data situ impenetrabili, nullam recognoscens superiorem nisi solum Iesum crucifixum, ut multis . probat Baldus in II. ff. de rerum diuis& Bariolus lin Uaostes. 1f. de captiu:s,& postlim .reuer. Alber. in I I. C. de summa drinit.& lide catholica. iNec immerito audaces reddit chr. stianos Prin- ,
cipes vera Religio sibique pro symbolo astingunt
369쪽
Austriaci Archiduces: AUDACES FORTUNA IV V AT. Quippe quod certius tenent S legunt prs.
Inium vitar aeternae, dc testimonium mortis aeternae.
addito praecepto diuino, quod audaciores de in mortem temporalem obeundam alacriores reddit, omniaq; contemneda ut Deum sequamur, patrem matrem, uxores oc liberos, dc nos ipses Matth. Is Luc. 14. resistendum,& pugnandum pro fide usque ad sanguinem, ut Martyres fecerunt nec timendos eos, qui corpus occidunt, & nihil amplius habent quod faciant, sed eum qui post quam corpus occiderit habet potestatem an as mittendi in gehen.
Monuit olim sapienter Mec nas vir grauis Caesarem Octauianu apud Dionem lib. 32.hist. Deum semper, dc ubique colere ut moribus patriae receptum est, ad eundemque cultum alios compellere debere, peregrinarum vero Religionum authores odio, & suppliiijs prosequi, non modo eorum gratia, quos qui contemnunt, haud dubiae nihil, qu que magnifaci ut sed propterea etiam quod qui noua numina introducunt multos ad utendum peregrinis legibus alliciunt, hinc coniurationes coiti nes,& conciliabula existunt, minime principatui comodae res. Novit sane praeclarus ille monitor nihil senestius audiri posse in Regno, quam populum ibi habere contradicentem non solum in rebus p
liticis, sed in Religione, facilis namque est populus
ad mutandam sententia &c. vel in bonii, vel in mulum, & opinione dicitur antequam rem bene perpendere possiti facit is etiam a Religione non accurate exculta ad superstitionem, iterumque multo se'. cilius, si alia post modu' proponatur deuiat: quia in prima non bene fundatus est: hinc disputationes,
370쪽
eo tradictiones lites, iurgia, contentiones. Qui periti sunt pro veritate iuste contendunt, qui autem errore imbuti pertinaciter,&saepe ex malitia obsistunt,seipsos praedicant, humanis aliquando doctri nis validi, falsa pro veris obtrudunt, simplicis verit talis amatores contemnut, interim factiones fiunt, scismata oriuntur pugnae ex scintillis, discordiae in- , Cenduntur; vae non nisi post multas clades extin. guu niuro' cnon iussi Mi Subtilis est istorum impostorum ad Principum animos mitigados astutia, omnia ad utilitatem Dei publicae instituendo Principem ad cςlos usque exali tando, christianum clementem, iustum, miserIco dem, benignum appellando quae defensio, & te clina succedit inescationi, vel praetextu religionis defensionis; sicque paulatim ad se utilitatem omnem, transferendo populum demulcent in primis ben fiiij & ubi iam consecuti sunt popularem auram da fauorem, in Regem, aut Principem paulatim in- cipiunt inuehi, in eum omnes culpas rei jciunt, nec magis ipsi fauere posse clamitant, quod tamen velle, summopere desiderare obganniunt, iurant quod si daretur occasio auxilium se praestaturos, id
ipsum strenue, summa cum populi utilitate polia
licetur: sed non posse manente Rege catholico, aut Principe, sicque commouent populum in catholicos Principes & diminuunt populi in suos legitimos Principes amorem, ad ij cientes ad hoc, popuIum nimis praemi tributis . exactionibus indebitis, . venationibus aliisque vitiis S oneribus, parumque Principe aiunt curare quid patiatur populus,dummodo suis commodis inseruiat, haecque clam ingerunt 55 alios suae factionis ambitionis proceres qui idipsum dicant, instigant. Haec spetiosa mini-