장음표시 사용
461쪽
trum scriptis melius M perfectius probari creduinas, & quidem ex populi haebrei aliarumq; gen
tium exemplis apertissimis. Igitur cum trans Euphratem maiores Harbreorum habitarent, dispersis iam nationibus per uniuersam terram, Thare, Abraham, de Nachor seruierunt, ut dicitur libro Iosue cap. a . Dijs alienis, ubi vero cςlestibus oraculis ob te imperans Abraham, relicta Mesopotamia, prose.ctus est in Palestinam, multumq; mirabile, quantum ibi in religionis exhibitione profecerit. Nam primurn altare edificauit in convalle illustri secun dunn vero inter Bethel dc Hai. Gen. I a. ac tunc dixit ei Deus, semini tuo dabo terram hanc. Cumque exorta fame in Aegyptum venisset, occasione abi tae coniugis ac diuino iussu redditae, plurimis est opi bus locupletatus a Pharaone, inde circumcidi, iussus cum tota familia in signum peculiare religi ,, nis, Gen. I7. sibique dictum suit patrem multarum
,, gentium costitui te, deinde faciam te crescere vori hementissime. Praeterea Reges ex te egredientur, , , statuamq; pactum meum inter te δί me,&intersciri men tuum post te in generationibus tuis sedereri sempiterno, ut sim Deus tuus,& seminis tui, post te, ,, daboque tibi dc semini tuo terram peregrinationis
is tuae,omnem terram Chanaana in possessionem&ciis eroque Deus eorum. Deinde vero magis in religionis exercitio sanctaq; Dei justitia perrexit, summamq; Deo reuerentiam in agnitionem supremi dominii praeitare volens, parauit Isaac filium suum primogenitum offerre, qui sane actus fuit religi
nis altissimus ac maxime singularis, multoque mirabilior, quam supra nominatus Gen. 22. atque ita
vicissim eo fuere longe sublimissima promisi acer- ,, tissima dc inuiolabiliter permansura, quia fecisti hanc
462쪽
hanc rem, &non pepercisti filio primogenito pro
pter me, benedicam tibi: Antea Deus non iurau rat, neque pactum statuerat, nain dixit, statuam; sicque erat nuda voluntatis testificatio, nunc autem stituit,& pangit scdus, multiplicabo semen tuum. sicut stellas csti &c. M possidebit semen tuum portas inimicorum tuorum. Iacob autem cum misi us ab Isaacho patre in Mesopotamiam, quod hic non probaret mores c hananeorum, a recta ratione δί religione dissidentes. ut inde sibi acciperet coniugem magis moratam & religiosam, in itinere sopori se dans, vidit in somnis scalam stantem super terram ac cacumen illius, tangens coelum, Angelos quoqψe Dei ascendentes, Mdescendentes per eam, dc Dominum innixum scalae, dicentem tibi: Ego sum Dominus Deus Abraham patris tui& Deus Isaac. terram in qua dormis tibi dabo & semini tuo S c. haec Deus Iacobo misso ob conservandos bonos mores ac religiosos sub obtestatione promissionum quae sectae iuerant Abraham, ac religionis ab ipso cultae: nam cum iussit I saachus Iacobum proficisci in Mesopotamiam sic est affatus eum; Deus autem omnipotens benedicat tibi&crescere te faciat atque multiplicet, ut sis in turbas populorum &c. sic itaque Iacobus relig onis obtentu iter suscepit; at ubi Deus ipsi in somnis apparuit dixitq; ut supra&c. ipse protinus omnia sp tiali religionis actu consignauit ι Nam tulit lapi- doni quem supposuerat capiti suo, Re reAit in titulum fundens oleum desuper locumque appellauit Bethel, idest, domum Dei: amplius autem, VotumVOuit dcc. eritque mihi Dominus in Deum, M lapis quem erexi in titulum vocabitur domus Dei, Gen. ES rellus vero Mesopotamiam atque in Pale sib
463쪽
na considens, fecit ibi auferri omnia fimulachra sal, sorum Deorum,ac in terram fodi &perrexit in Bethel, Gen.3 s. aedificauit ibi altare, triaque sibi comtinuo a Deo promissa audiuit: Nam dixit ei. cresce,5 multiplicare: Reges delumbis tuis egredientur, oc terram quam dedi Abraham de Isaac, dabo
tibi,& semini tuo post te. Clariora erunt, quae ludaeorum populo in sacris memorantur codicibus conrigisse, dum religio nem veram a ducibus illorum viderenti renue defensatam, indeque sibi M toti populo iudaico salutem pacem & vi storiam plurimamq; in generatio
nes multas fglicitatem procreatam.
Constat ex Danielis libro cap. I. ipsum & tres pueros Ananiam, Misach,& Asar am, adcirco sapietiores & formosior euasisse, ac propterea perductos in conspectum Regis illi reconciliatos,& ab eo cunctis alijs suisse praepotatos,quod noluerint immundis cibis vesci, hinc interpretatus Danael illud statuae somnium mirabile, effecit, quod Nabucdonosor hoc concilium inierit, verE inquiens Deus vester Deus Deorum est & Dominus regia,& reuelans mysteria quoniam tu potuisti aperire hpc sacramentum. Vnde Rex Danielem in sublime extulit constituit eum Principem super omnes prouincias Babylonis & praffectum magistratuum super omnes sapientes Babylonis: atque tunc primum Iudari extollere caput cςperunt ob religionis am rem neque hoc solum, sed cum videret Nabucd nosor statuam a se erectam non venerari a Daniele, ipsumque ob id in lacum leonum remissum sabuum integrumque permanere Danielis 3. egredi illum iussit, ed ctumque proposuit, ut quicuimque blasphemiam loqueretur aduersus Deum D nielis,
464쪽
nielis, occideretur ac do mus eius va staretur Cum Balthasar Rex contaminavit vasa & templo ablato Deoque vero consecrato, protinus apparuit horrendum spectrum, manus E pariete pro- deuntis, atque in eo scribentis obscura &inuoluta lverborum ambage, futurum ut Balthasar exuere-
iur regno, idque inter Persas ac Medos diuideretur eamque nemo interpretari possit illa,qua Daniel, ideo ipse torquem auream collo imposito accepit tertiusque in regno constitutus fuit . Cum Darius Medus euerso Chaldeorum regno, atque in suam Cyrique potestatem translato dolosis impiorum machinationibus inductus legem tulit ad imperium suum maxime amplificandum de omnem ab aliis auertendum cuItum religionis Da- hiel sexto ipso vero Daniele contra faciente leonibus deuorandus obiicitur. verum ei nihil nocciatibus Darius eum loco restituit ipsisque suasoribus in sera leonum coniectis subitoque di ierptis decre- η tum edidit ad omnes populos in haec verba pax Vobis multiplicetur, a me constitutum est decretum, ut in uniuerso imperio ac regno mco tremiscant, Myaueant Deum Danielis ipse est en: m Deus vivens Maeternus 6c in saecula,®num eius non dissipabitur&potestas eius usque in aeternum. Ipse libe- rator atque saluator faciens signa &mirabilia in cς- lo& in terra, qui liberauit Danielem de lacu leonum Similiter secit Cyrus Rex quando audiuit ex prophetijs Isaiae cap. s. Hierem. 24. I. Esdrae a.& et Paralip. vltimo, sibi regnum promitti & prae dici nomenque suum memorari in illis, dedit has literas ad omnes populos imperio suo subiectos,h dicit Cyrus Rex Persarum. Omnia Regna terrae de
dit mihi Dominus coeli terrae M ipse praecepit
465쪽
r: . De vero,&Christ. Principe
mihi ut aedificarem ei domum in Hierusalem, quae est in Iudaea qui ex vobis est in omni populo cuiussit Dominus Deus suus, cum eo, ascendat in Hierusalem quae est in Iudaea& edificet domum Dei Israel ,haec Cyrus restituit insupervasa templi ablata.& in omnibus fauit Uaebreis templiq; edificati nem promouit ut habetur in lib. Esdrae& Ioseph. Ex hoc praeclarissimum est Principibus excplum imitationis factique opus, quod ad regni principulusque inchoationem, felicemq; populi gubernationem egregie accommodari potest, Darius namque Rex alter ab illo primo Medo, cum multis impedientibias edificationem templi, A religioni aduersantibus iussit praeberi sumptus de publico. non
solum ad illud perficie tum sed etiam ad sacrifitia,
sic enim scribitur I. Esdrae cap. I.& 3O. cap. 3, M si vovisse, cum regnum iniret se edificaturum templum. quod coepi una restaurari ex decreto Cyri, postea flagitiose incenderant Idumet, imo imperauit ut omnis Iudaeorum regio foret immunis atque in
I bertate viverent, tum ipsi tum filij tributaq; ipsis praestarent ab Idum eis, ac ne quis eos laederet, mille equitum custodiam dedit iter facientibus, quousque Hierusalem peruenirent. Artaxexses Rex anno Regni septimo,ita scripsit ego Artaxers Rex statui atque decreui omnibus custodibus arcae publicae, qui sunt trans flumen, ut quodcunque petierit a vinbis Esdras lacerdos scriba legis Dei celi,absque mora detis, usque ad argenti talenta centum, & usque ad frumenti coros centum M usque ad vini batos centum,&vsque ad batos olei centum, sal vero absque mensura, omne quod ad ritum Dei coeli peribnet tribuatur diligenter, in domo Dei coeli, ne sorte nascatur contra Regem Regis Asilioru eius: Vobis
466쪽
quoque notum lacimus de uniuersis sacerdotibus& leuitis & cantoribus & Ianitoribus & Nathin sis, α ministrisdomus Dei huius, & vectigal & tributum, M annonas non habeatis potestatem imponendit super eos. Tu autem Esdra secudum sapientiam Dei tui quae est in manu tua Dei tui constitue iudices Se praesides ut iudicent omni populo, qui est trans flumen,his videlicet qui nouerunt legem Dei qui, & legem Regis diligenter. Iuditium erit de eo
sue in mortem, siue in exilium, siue in condemnaetionem substantiae eius, vel certe in carcerem. haec Artaxerses, non modo immunitatem libertatemq; ribuens Iudaeis sed etiam mixtum merumve imperium concedens eis, ab Euphrate usque ad te minos Pale sti nar.
Cceterum singularem animi sortitudinem propensamque in religione voluntatem cernere licet ex eversione Regni Persici, perdurante usque ad Machabςos, sedente enim Ioanne Pontifice qui S
Jonatham vocatur. Iesus eius frater ambiens pontificatum, a fratre Ioanne Pontifice necatus est, rixa enata; ob quam causam in ipso templo, Quocirca
propter huiusmodi facinus in d ignatus Vogeges Artaxersis Regis praesectus qui Iesu interfecto facie bat templi penetralia quoties libuisset ingredebatur in Regis contemptum, neque sinebat hostias osserri nisi tributo persoluto, Ioseph lib. I I. cap.7. Ionatha vero defuncto suffectus est Iaddus, aduersus
quem frater Menelaus impetrauit a Sanabalatho, Darij praesecto,cuius filiam duxerat uxorem contra leges ut ipse illo deiecto Pontifex constitueretur, si Darius Alexandrum Regem, qui iam bella moue- . rat superasset. hic est Menelaus quem Neaemias a se
reiectum narr*ta. Esdrae cap. vltimo, atque e ten
467쪽
plo fugatum quod alienigenam coniugem duxis aet, sed voto illius non respondit euentus, nam Da -rius est ab Alexandro deuictus. Religio vero fuit in d
causa, cur Iudaei pristinam Delicitatem, vel etiam a maiorem diuinitus adipiscerentur, cuius quidem
facti ratio admirabilis dicenda est planeq; diuina dquod Iaddus Pontifex Cydarim Equa lamina au- rea cum diuini nominis inscriptione pendebat, ge- stans, in veste, S ornata ponti filio solennique sacer- dotum pompa occurrit Alexandro Magno, arin, qtas acies ducenti, aduersus Iudaeos hostiliaq; cum a:cta meditan ii ipsius Hierosolymae excisionem, dubi tamen hic conspexit Pontificem protinus ex ' equo desiliens, & ad pedes Pontificis accedens v Ibem gentemq; Iudeorum multis muneribus & pri- uilegi j sornauit, ad mirantibus suorum ducibus, ab Ite status, in Pontifice se Deum agnouisse, qui & sibi din Macedonia apparuerat dormienti, proptereaque rase ad persicum bellum commouerat,& cuius ope ravincebat,quam ob causam voluit eidem sacrificare Ioseph o. c.vltimo. Praeterea Antiochus magnus Iudsorum religi nem admiratus quod partes ipsius in bello secuti di essent, ita rescripsit Ioseph Ia. cap. 9. constituimus i propter pietatem eis praestare ad imolationem via ictimatum M vini & olei S libaminis pretium ar- gentorum viginti millia, & ad similam, secundum prouincialem legem tritici modios mille quadri- gentos septuaginta quinque,& salis modios trecem dios septuaginta quinque, Praeberi autem haec eis vo dio secundum mea mandata, opus templi consi, ritui de porticus S quidquid aliud oportet refici, iti, qteria autem lignorum deponatur ex ipsa Iudaea, M '
ab alijs gentibus, & a Lrbano nullo pro his exigem I
468쪽
t evectigali. Similiter & in alijs clarissimam templi geri volumus aedificationem. Cum haec inquit author secundi lib. Machab.cap. 3. Sancta Ciuitas habitaretur in omni pace, leges etiam ad huc optime custodirentur propter Oniae Pontificis pietatem, Manimos odio habentes mala, fiebat ut ipsi Reges ScPrincipes locum summo honore dignum ducerent& templum maximis muneribus illustrarent, ita ut Seleucus Asie Rex qui Antiocho magno successit de redditibus suis praestaret omnes sumptus ad mi nisterium sacrifitiorum pertinentes. Illud etiam praeclarum est ad illustrandam religionis custodiam quod contigit sedente Onia, nam cum minister Seleuci Regis Heliodorus, nec quicquam repugnante Pontifice, ut depositas pecunias auferret ausus esset ingredi templum, ab equite temribili diuisitus apparente calcibus ad terram prostratus est atque a duobus iuuenibus lς thaliter est virgis coesus ita ut serme mortuus inde fuerit exportatur ac uix sanitati restitutus praecibus sacrifitiis
Oniae, a. Machab.cap. 3. Quocirca re infecta coactus
redire saepe aiebat ad Regem si quis est . tibi hostis aut insidiator Regni mitte illuc ac flagellatum recipies, si tamen euaserit, S hucusque quidem Iudaeorum religio salua florensque semper perdurauit, postea vero omnia misceri coeperunt concusso summi Pontificatus,ac ipsius religionis statu: nam Iesus Onie frater qui & Iasonem se nominabat oestro
ambitionis incitatus Antiochum Epiphanem conueniens promisit ei argenti talentorum trecenta sexaginta, SI ex redditibus alia octuaginta singulis annis, si Oniam Pontificem depelleret Iosephirb. I 2. cap. I 8. 2. Machab. 3. q. M S.I3. ac se praeficeret:
469쪽
a Menelao sed&eiusdem Menali studio Oniasnet. catus. est Antiochiae ab Andronico qui Menelai depulsus ob non solutam pecuniam, Λ intrusus Lysimachus, quo dein interempto, ille rursus est euectus a Iasone, deinde Hierosoly mis constituta suere gymnasia, in quibus praeter grςcas literas δί supe si itiones pueri edocti erant: Sic igitur conuulta pontificia potestate religioneque perturbata omnia in peius ruerunt. Iason enim cum bellum aduersus Menelaum meditaretur, Sc Antiochus Epiphanes e dem tempore in Aegypto aduersus Ptolomeum reuersus hic victor, Iudaeis insensus, eorum millia octuaginta occidit, quadraginta vinxit, totidemq; vendidit, ac suadente Menelao templi penetralia sancti llima ingressus est, impuris manibus a. Mach F. quaeque attractando, euerusque impi E sacris omnibus templum Ioui Olympio consecraeti ac Mene laum Pontificem Samaris mandans con sidere, templum aliud quod in ea erat Ioui hospitali dedicari
imperauit, id omnem Iudaeorum cultum δί religi nem aboleuit transire autem quemlibet ad impie, talem gentium iussit, qui recusaret occidi manda
uit, ubi etiam septem fratres qui Machabςi dicti
sunt, quod Machabςorum temporibus excelluerint occisi, cum plurimis alijs, ita ut nunquam magis oppugnata fuerit de ad internecionem petita natio Iu- deorum cum vera religione, in Palestina, donec Malathias cum quinquenlijs exorsus confluentibus ad eum multis praeliari coepit aduersus Antiochi duces, aras ab ipso euersas erexit imolantesque ali quot Idolis occidit, A sacras res in antiquum sirum statum perduxit, I. Machab. a. decedens autem sibi
in omnibus Simonem filium suum substituit, I dam vero belli ducem aduersu: omnes impios prae-
470쪽
posuit, qui reserens nobilissimas victorias ab A pol.
lonio Malijs, recepit Hierosolymam, templa, & sacrifitia reparauit, ita ut Nicanor passim praedicaret Iudaeis, esse Deum protectorem, non posse illos vulnerari, quod eius leges obseruarent I. Machab.
Post haec vicit Idumeos, ammonitas & alienigenas, qui consederant in Galaad, quod cum audistet Antiochi Epiphanes incidens in morbum Dei que iram in multis praesentiens palam iactauit se velle templum expoliatum resarcire, atque Iudeos Atheniensibus equales facere, qui tamen dolose haec cogitans miserabiliter interiit, atque simul post eum filius eius Antiochus cuius dux erat Timotheus, ingenti exercitu coacto, aduersus Iudam fusus est mirabiliter a. Machab. Io. nam Machabeges'milites eius terra caput Cilici jsq; se induentes Deum prae cati sunt atque sic sumptis armis in hostes irruerunt pugnaq; vehementi commissa apparuerunt e coelo demissi quinque equites frenis aureis decori, aciem
Iud orum praeeuntes S ex eis Iudam medium circumdantes protegebant telaque, dc sui minas inhostes Iudςorum faciebant. Sicque actibus religiosiis totum exercitum cum Tenootheo,& fratribus suis,& Ch rea& Apollonio ducibus peremerunt. Sic
contra Lysiam ducem praeualuit Iudas 2. Machab. II. qui coactis militum octuaginti millibus, Mequitatu plurimo pugnam commisit cum Iuda, quo audito Antiochus pacem statuere conclusit cum Iudaeis, quam tamen aliqui ministri sui interturbabat. Praeterea cum solum strenuissimus dux Indorum, prosocis & aris, religionis causa depugnasset multasque iam ciuitates inimicorum occupasset, tandem non habens nisi armorum sex millia pretium