장음표시 사용
531쪽
Sanctissimi huius sacrifiti, legitimum
D Roposito sacrosancta redeptionis nostrae vitae δεμ aeternae salutis domicilio necessario sequit ut dicamus quis illius sit procurator, seu administrator: nulla siquidem domus aut respub. sine magistro domus patrono inuenitur, unde Christus Veram perfectamq; rempub. adornans, non solum construtuit leges, S mores, sed adhibuit etiam dispensat res & directores istarum legum, quibusq; haec aliis administyandi officium incumbat, rite instituit, sic idem iecisse in hoc religionis veraeq; christianae reia pub. statu creden. est, in quo thesaurum perpetuuiis posuit certosque desuper praepositos & ministros Ordinauit, qui procoditione hominis remissoniso ex illo nil depromant vel claudant, & hi sint sacerdotes nouae legis dispensatores mysteriorum Dei, Legati nomine Christi & reconciliatores mundi. His solis & unicis conuenit adire Sancta Sanctorii, habentq; ij solum facultatem aperiendi,& claudendi Ecclesiam istam redemptionis aeternae peccatorumq; nostrorum remissionis gratiam modis legitimis a Christoad hoc ordinatis applicandi. nec mirum alicui videri debet, cum idem sit thesaurus& meritum Christi, tam multi vari j x diuersi sint
illius administratores, quia cum non omnes Unius sint indigentiae & capacitatis, isteque thesaurus r
demptionis nostrae seu sacrifitiuncruenti sit infinitiva locis, ratio id dictat vi tatum ex illo superes fluem ti bonitatis sempiternaeque gratiae sonte in unum quemque
532쪽
quemque derivetur, quintum ubi nouerit necessi rium: quia vero diuersae hominu sunt necessitates, ut quod unus esuriat, alter ebrius sit ideo etiam diauersa ministrorum ossitia inuenta sunt quo ruunus prae alio, dc honore, dignitatisque praecellentia a
Vnde sicut in seculari politia varii distinctique
gradus reperiuntur, diuersaque munia sunt, una tamen est potestas, quereliquorum sibi sola vendicat functiones, ita in ecclesia decenti ordine disposita,
diuersi ordines reperiuntur, Vnus autem Omnium
illorum sit Hierarcha dc Princeps. Huius varietatis sacerdotum nouae legis rationem citius aliquis deprςhendet, si attentis animis veteris monumenta legis introspexerit, dc in serius ad calcem huius capituli attingemus, nunc solum quantum attinet ad dispensatores.&ministros sacri huius Missς incruenti sacrifiti j nobis sermo erit, ut scilicet dicamus solos esse sacerdotes diuinitus ad hoc a Deo institutos qui hoc Missae sacrifitium iuxta Dei, Mecclesiae ordinationem peragant M administrent, & quamuis omnes alii ordines in ecclesia Dei ad unicum illud rite M legitime pertractandum sacrifitium Christi ordinati sint maxime tamen sunt sacerdotes, illiq; soli proxime ad illud pertractandum accedunt. Sacerdoti enim cum primis potestas defertur consecrandi vivum Christi corpus illud osterendi in altari,& illis distribuendi, qui illud exoptaret. Nam in nouissinia cena Christus Dominus solis Apost lis dixit quos tunc sacerdotes instituit, hoc facite ut est apud Lucam eta. Apostolus etiam appellat sacerdotes ministros Christi de dispensatores mi sterioruDei et . Corint. s. alibi legatos quod legationis munus tunc Chrjssus dedit Apostoli S. Io. 2 o. dc eorum
533쪽
successoribus cum eis dixit, sicut misit me pater ita& ego mito vos, qui quidem filius missus fuit interram ut homines in gratiam sui patris reduceret hoc ipsum is voluit ut discipuli sui, S eorum facerent successores sacerdotes, & Episcopi, atque pro sigillo huius minister ij dixit illis pax vobis quod dic illis pacem fecisse, M per eos pacem,& recociliatio 'em donum hominibus misisse indicaret. Hinc sacerdotes in Christi misticum corpus, iclest, ecclesiam diuinitus sibi datam accepisse clarissime patet, quidri enim est Euntes docete omnes gentes baptigantes, , eos in nomine Patris, &,Fiiij, Spiritus Sancti.
, Matth. 28. dc Quorum remiseritis peccata remittun tureis. Io. 2 O. SI Euntes in mundum uniuersum pries dicate Euangelium omni creaturae Marc. I 6. quam
factam facultatem Apostolis M potestate eorumque successoribus concionandi absoluendi, S baptizan-djZ quorum munerum sunctione tanquam legati a
Christo missi populos ad Dei gratiam perducerent
ideo etiam a Malachia c. a.dicti sunt Angeli Domini exercituum. Nec tantum Christi capitis, sed Sccorporis eius, quod est ecclesia sacerdote legatum esse intelligamus. Totus enim Christus &. caput est, A corpus ut sapra c. 3. huius pro Christo capite legatione obit sacerdos, quoties concionando Christi voluntatem populo exponit de Christi nomine PO iulat, ut vitia corrigat, pro Christi vero corpore fungitur legatione quoties ad altare stans illa quα pertusum pro nobis langainem in cruce facta est reconciliatione Deo patri ostert&piis precibus supplex orat totius ecclesiae nomine, ut illius reconciliationis virtute populo suo propitius esse 5 fructa illius ad ipsum velit s liciter redundare, quod expressit populus ille apud Hieremiam que ad Deum
534쪽
pro gratia,& misericordia ablegabant Hier. 4 I. Sit Dominus inter nos testis veritatis 55 fidei, si non iuxta omne verbum in quo miserit Dominus Deus tuus ad nos, sic faciemus: sive bonum est siue malum, voci Domini Dei nostri ad quem mittemus te obediemus. Ecce Hieremias mittatur legatus a populo ad Deum qua legatione cum es et perfunctus apud Deum, populum uniuersum sic affatur: Haec dicit Dominus Deus Israel ad quem misistis me, ut prosternerem praeces vestras in conspectu eius, si quiescentes manseritis in terra hac edificabo vos, re non destruam plantabo, S non euellam, iam enim
placatus sum super malo quod feci vobis Idcirco dicit Philon lib. a. de Matia Virgine. postulat in sacerdote lex praestantiorem homine indolem, quippe qui Deo sit familiaris prae caeteris, situs in quadadiuinae humanaeq; naturae confinio, ut hoc intercessore Deus hominibus placatus reddatur, & eiusdeministerio porrigat eis, largiaturq; suam gratiam,& hoc est quod tradit Sanctus Chrysostomus de vetbis Esaiae homelia, lib. 6. de sacerdotio. medium stare sacerdotem inter Deum & humanam natura, illinc perfecta bene filia ad nos deferetem, & nostra
postulata illuc perserentem. Dominum iratum nobis propitiurn reddentem,& alibi,sacerdotem pro toto terrarum orbe legatum apud Deum intercedere deprecatoremq; esse dicit. Virmn hominum viventium modo, sed etiam mortuorum peccati v
propitius fiat ipsumq; ad Deum sic accedere quasti
mundus uniuersus illi concreditus sit atque verus omnium Pater existat. t. tili ibidNeque in hoc sibi sistendum putat Chrysosto-imus sed ulterius progrediens oculos in sacerdotem ad altare ministerio fungentem comjcit Min stupo- .
535쪽
rem redactus illius dignitatis amplitudinem usque adeo esse admirandam existimat, ut nulla oratione tanta est eius msanitudo) satis ampliari unquam possit. cum enim iste dc Spiritum Sanctum inuocauerit, &sacrifitium illud honore ac reuerentia plenissimum perfecerit, communi omnium Domino manibus assidue pertractato,Quaero ex te quoto illum in ordine collocabimusὶ per id tempus, S Angeli sacerdoti assident, & coelestiu potestatum uniuersus ordo clamores attollit, locus altari vicinus in illius honorem qui immolatur angeloru choris 3lenus est. Sic Anactetus quartus post Petrum Pontifex sanctissimus in epistola ad Episcopos, ut ipse filius Dei inquit mediator fuit Dei de hominum ita
vos eius vice in eccIesia estis constituti, ut inter Deum,& homine legatione fungamini. Quid alios sanctissimos hac de re patres in ducamὶ Paulus enimi apertus testis est nos reconciliationis munere perfungi. Quod si hoc ita est forsan aliquis tacita metesibii stham persuadebit si sacerdotes sunt legati, M
reconciliatores tantum ergo non sunt qui peccata remittunt, reconciliari enim & legaticine sungi longe aliud est quam esse iudicem & regem ipsum3 V de inseret: quia Christus est sacerdos secundum ordinem Melchile de ch in aeternum, ergo ille solus peccata remittit, baptizat in gratiam Dei nos perducit, Deum pro nobis interpellat, ille est qui do-j cet, qui consecrat Eucharistiam, ille est qui porrisit nobis sumete volentibus, ille idem est qui offert sanguinis& corporis sui sacrifitium in altari, ipse denique est sacerdos S sacrifitium. Ad quid ergo nobis . . sunt sacerdotes Hae praedictae illationes ut verissimae sunt ita fal- sissimum est illud ad nihil ergo valent ultra sacer- dotes)
536쪽
dotes & quidem respondendo homini hoc tem
pore nostro calamitoso exopta dum foret, eiusmodi ri conclusiones apud eos quibus nullum est sacri filium nullus sacerdos, nullus legatus, nullus recon ciliator quemadmodum videre passim est eorum hominum intemperantiam: qui nihil minus quam religione curantes, praeter verbum Dei aliud nihil eructare videntur. Sunt vero illi qui cucurrerunt antequam mitterentur, magistri& Doctores legis secti sunt antequam scholarium munere fingerentur, sunt inquam euangelici illi nouiter oriundia Verum alias.
Nunc vero dicimus non propterea existima dum esse sacerdotem. non baptizare, non remittere peccata, docere, praecari pro nobis, sacerdotium obire, aut ideo nihil opis esse sacerdotiu, ex eo quod Christus principaliter omnia faciat, is enim, Christus scilicet, praedicta omnia exercet principaliter, S ut verus sacerdos est, sacerdotium exercet, sacerdos vero haec munia tanquam minister eius rite exequitur,
sic etiam reprςhendens Apostolus Corinthios propterea quod metiabantur baptismum ex ministrorum dignitate,& merito I. Corint. 3. Quid est ergo Apollo dicit 3 Quid vero Paulus 3 ministri eius cui creditis3 unicuique sicut Dominus credidit: ego plantavi, Apollo rigavit Deus autem incremetum dedit. itaque nemo qui plantat est aliquid, neque qui rigat, sed qui incrementum dat Deus. Ioannes Chrysostonuis hom. 83. in Matth.&in 2. ad Timoth. ho m. a. non sunt humanae virtutis haec opera qui tunc in illa coena consecit, ipse nunc quoque operatur ipse perficit,&c. Ministrorum nos ordine tenemus, qui vero haec sanctificat & transmutat ipse est,& incom. in epist. Paul. sacra inquit O latio
537쪽
latio siue illam Petrus siue illam Paulus siue cuius
uis meriti sacerdos offerat eadem est quam dedit Christus ipse discipulis, quaque sacerdotes modo quoque conficiunt, nihil habet ista minus quam illa. Quid ita 3 Qnja Christus hanc sanctificat qui illam antea sacrauerat, quemadmodum enim verba eadem sunt quae Christus locutus est, sic eade quoque sunt quae nunc sacerdotes pronuntiat ita etiam oblatio eadem est. Sc idem Chrysost. de proditione Iudae: S nunc ille praesto est Christus qui illam ornauit mensam, ipse istam quoque consecrat: Non enim homo est qui proposita de consecratione mensae Domini corpus Christi facit, sanguinem, sed ille qui crucifixus pro nobis est Christus sacerdotis
ore verba proferuntur Dei virtute consecrantur, 65 gratia: Hoc est ait corpus meum hoc Verbo proposita consecrantur. . Nec mirum si illo unico verbo crescite S multiplicamini Gen. I. tantus subsecutus effectus est ad generationem natura operante, ut etiam in hodie γnum usque diem perpetua successione perduret, Quid mirum si tantum verbis Christi institutionis contulerit, ut toties id operentur quod significaut quoties rite,& legitime pronuntianturZS sic habes quando Christus consecrat sacerdos. Hic tamen non abs refuturia putamus si aliorum subtili magisque curiola quaestioni respondeamus qua venari conantur Dei virtutem & operationem in hoc mirabilissimo Missae sacrifitio, qua scilicet virtute id fiat quod ad prolationem verborum consecrationis. mutetur substantia panis in corpus δύvini in sanguinem , Num id verba in se ex sola omdinatione Dei habeant, an vero ipsa, per se sa-cjant, & active , ut alij loquuntur operatur, an Vero
538쪽
veto ex alia accusanti esticientia id fiat
Pro qua re aliquorum est sententia, verba consecrationis a Christo tradita habere virtutem conuertendi elemeta in corpus S sanguinem. quae quidem virtus data est verbis creatis a verbo increato, nec hoc excludit quin ibi virtus increata sit intime operans, sicut est in omnibus, in quibus cooperatur Virtus creata. Data est ergo verbis virtus su per natu r lis huiusmodi dc caeterorum sacramentorum quΟ-rum virtute res sacratae eiciuntur virtute diuina cooperante, licet effectus ille principalius attribuendus sit virtuti increatae cooperanti. Unde& si virtus data verbis a verbo increato operativa sit ad tran- substantiationem, tamen primo principaliter accipienda est conuersio a virtute increata supernaturali.
Aliter tamen probabilius clarius S sorte verius
dicendo ut negando omnem viritatem instrumentalem concurrentem effective ad transubstantiationem in existere verbis consecrationis, sed quod sola diuina virtute, S potentia conuertitur in corpus Christi: quia panis in hac conuersione desinit esse, tam secundum materiam, quam secudum formam, ad quam substantiae anni hi lationem non potest agere virtus creata, sicut nec ad ipsius creationem, huic sententi e fauet cap. firmiter desum. Trinit. Mdide cathol. ubi dicitur panis transit in corpus &vinum in sanguinem potestate diuina. Ad cuius rei veritatem multa sunt scripturarum dicta, ut Matthaei 9. legitur Christum sanasse mulierem ad vestimenti fimbriae tactum, ubi tamen nullam virtutem influxit in fimbriam vestimenti sui qua sanitatem mulieri esticeret, sed ipse statim sanitatem contulit, dum mulier in fide fimbriam teti-
539쪽
De vero,&Christ. Principe git, ita in proposito Deus est qui subitantiam panis
in corpus C hctsti conuertit, dum sacerdos verba profert, quae ad hoc ipse instituit, &ad hoc me hiis facient paulo supra dicta in hoc eodem capite. Neque in verbis causat ullam virtutem quae ulterius effective concurrat ad panis conuersionem sed ipse tanquam causa potissima conuersionem illam perficit dum sacerdos haec verba legitime protulerit. Beatus quoque Petrus act. I. umbra sua sanauit infirmos, nemo vero dicet virtutem effectivam fuisse in umbra, quae non est res aliqua, sed luminis priuatio, cui nulla polint competere uis, siquidem agere supponit esse, at Deus ipse ad ostendendam fidei - Veritatem, quam Petrus praedicauit, ac tiati tu Petri infirmis S inualidis restituit sanitatem sic serpens Aeneus praeseruabat filios Israel a morte a serpentum morsibus venenatos, non quippe per virtutem apri in existentem num. 2I. putabant tamen quidam hoc ideo serpentem plus debito venerabantur ido lolatriam committentes qua propter Rex Ezechias eum contriuit ad remouendam idololatriae occasionem . Sic in verbis istis non est virtus aliqua supernaturalis per quam active concurrant ad sacra. .
metalem effectum sed Christus ex pacto quod cum ecclesia sponsa sua pepigit suo signo assistens conuersionem efficit S ideo dicitur signum ne dum cetium, sed enicax quia ineffabiliter Christus assistit.
Quod si quaeras quomodo igitur verba ista con secrationis dicantur consecrativa, S quomodo in- super dicatur corpus Christi praesens sub speciebus panis, cx vi verborum, si nulla in eis virtus existat qua id efiiciant 3 Cui interrogationi satisfiet si intel lagantur ita dici consecrativa quod ad illorum pro
540쪽
rationem fiat consecratio, & ad nullam aliam quorumcunque verborum prolationem, non quidem quod ipsa per virtutem aliquam in eis existentem ad conuersionem concurrant sed quia Deus illam operatur dum verba haec proferum ur. si quidem his ordinauit, Vt quoties sacerdos legitime haec verba protulerit toties velit ipse assistere ad conuertenda panem in corpus suum secundum hoc dicitur sacerdos conficere, & consecrare, quia facit aliquem , actum scilicet verborum prolationem, qui requiritur ad hoc ut fiat conuersio, requiritu Dan quam non ex natura rei sed ex ordinatione Dei cum ecclesia, quo ad talem verborum prolationem . Placuit igitur Deo verba instituere in ecclesia praedicta regulariter ad quorum legitimam prolationem conuersio fieret sua misericordia, S voluntate quod fecit
cum dixit, hoc facite in meam commemorationem
hoc scilicet quod ego feci quasi diceret accipite panem δε dicite hoc est corpus meum per hoc fecit pactum cum ecclesia & hoc modo dicitur sacerdos
Nec difficile erit coniicere qualiter etiam illa verba dicatur causa transubstantiationis: duplici namque modo causa accipi potest, uno modo quando ad praesentiam eius sequitur aliud esse ex natura rei Quemadmodum ignis per virtutem caloris sibi in- existentis dicitur causa calcfactionis passi debit E applicati, sicut & intellectus est causa intellect onis
non minus quam voluntas suae volitionis, de hoc si- ., quidem modo verba consecrationis non dicuntur causa transubstantiationis, id est, non per Virtutem in eis existentem: alio modo sumitur causa quando
ad esse unius sequitur esse alterius ex sola voluntate alicuius, quomodo dicimus quod actus meritorius C c a est