De vero et christiano principe deque eius visibili hic in terris ministerio. Libri duo. Authore R.D. Matthaeo Scolastico ..

발행: 1601년

분량: 804페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

621쪽

. De vero, & Christ. Principe

' metaliter administrationem ab ecclesia, vel quanto solum conuenitur pro illa re , quam tenet ab Ec- clesia, alias praeter istos casus conuenietur ex det, .cto vel contractu coram Iudice s*culari, ita .tenet spec. de compet. Iud. ad S.I. Vers. 27.

. si De existentibus in familia Episcopi quod visedeant priuilegio fori notatur in c. cum non ab limmine de Iud:&haec sunt de iure communi, sitque pro regula, ut omnis Clericus insignitus charactere Clericali, omnis religiosus professus aliquam de religionibus approbatis, vel infra annum probationis gaudeat priuilegio omni Clericali, ni si per aliquam ex qualitatibus de quibus iam dicemus priuilegio denudetur, ut patet per iura supra allegata. Alijs vero beguinis, eremitis, seruientibus, S poenitentibus tertii ordinis, Gesuatis, Hospitalarijs, de quibus in c. vi priuilegio, de priuil. & si faueat ius

commune secundum Doctores, tamen consuetudo, antiqua multum contraeeoS facit. .

Nunc vero de quibusdam nobis in particulari videndum est , an gaudeant priuilegio Clericali Canonis & sori, de quibus si non fiat per Laicos ad ordinarios remissio grauant plurimum Ecclesiam& primo qui de offert se Bigamus, qui Clericali priuilegio non gaudet ut in Q alterationis de Big. Sicq;. remittendus non erit. Scias tamen quod multis modis dicatur Bigamus& is qui viduam accepit in uxore,& qui duas uxores accepit, ite qui cum corrupta contraxit c. primo de big.&is qui de facto secundum atrimonium contraxit, quamuis de iure non teneat propter impedimentum. consanguinei latis ut Ioan. Andreas de big. c:. Nuper. Illud idem dicen. dum est de clerico in corrigibili degradato. Item im lerico conjugato, non deserente habitum M to suram.

622쪽

suram, M de clerico loculatore seu goli ardo, seabus ne, si per annum illam artem exercuerit , Vesminori, si ter, monitus fuerit,iunam tunc exutus est

omni priuilegio de quo vide dus Hostie n. in sum . de sent. excom. g. si quis possit vers. Quid ergo de gol-uardor Item in clericis exercentibus artem macellariorum,& tabernariorum offitium publice S personaliter post trinam admonitionem iuxta irmam Clem .i. de vit.&honest. cler. Item de clericis foe-uis,& enormitatibus se immiscentibus, post trinam admonitionem de sent. exco. c. audientium . hi Pes quamuis clerici, ut non gaudentes prjui legio clericali non possunt repeti a Iudice ecclesiastico, quia non sunt clerici sui gaudentes priuilegio clericali, iuxta formam c. si Iudex laicus de sent. exco m. in Iudices laici non grauant si in illos iurisdictionem se ana exercent. Quia tamen res maiori indiget examine uidea inus de clerico charactere in ligni tot clericali, iam commisso crimine, an pro iam secto crimine debeat gaudere priuilegio clericali. ommissis scribentium relationibus communis est sententia canoni starum, S legistarum, quod silaicus commista delicto iactus sit clericus quod ad bona possit

condemnari,S exequi de eo, sicut si clericatum no accepisset: quia bona sunt affecta 5 obligata illi pax nae quam meruit temporei commissi delicti, facie Pronocta. ff. de pam. Si autem loquamur de paena , . corpori inflictiva &tunc comunis habet opinio. Prsi in fraudem assumpsit clericatum sibi non prolit Privilegium; quia metu delecti commissi ad euadendam sententiam Iudicis secularis effecit, meritinque per illum poterit puniri, argumento c. i. supra B, de pςnis. cuius fraudis in ditium esse potest m dicitas temporis, istudque magis sortificatur casa

623쪽

De vero,&Christ. Principe

quo iam Iudex laicus processum cum tali institui set, & praeuenisset iurisdictione ecclesiasticam, quo tempore , cum fuerit in carceribus non iuuat illum clericatus, ut dicit Ioan . And. in c. i. de oblig. ad ratiocin. Verum tamen est in hoc casu quod licet iudex secularis possit cognoscere de tali clerico, tame personam eius non potest sententiae subiicere , seu paenae alicui, donec ab ecclesiastico iudice fuerit degraedatione actuali exutus. Quantum vero ad alios eiusmodi Clericos quos supra comprehendi a Laicis posse diximus, nec remittendos ad instantiam illorum, alio modo sese res haberet, ut uero & iis optime consulatur opere pretiu facturos putamus utriusque potestatis offitiales.& seculares ecclesiasticos, ut omne grauame, auseratur, videlicet siDioece sanus cuctos Clericos suae Dioecesis moneat ne sescuis&enormitatib. aut

prohibitis a Canone factionibus S prohibitis negotijs &offitiis immisceant idque primo secundo M

tertio peremptorio monitionibus iuxta c. constitutrone de sent. exco m. in6. notificando etiam illis,

quod tunc ab ecclesia nullam sibi affuturam sciant defensionem , quod quidem monitionis offitium Di Oece Ianus detrectare nequit, neque sufficit ei ad

plenam offiti j sui executionem, si in genere eos co- moneat, si tamen tanta illorum multitudo existeret, quod non scirentur omnium in specie nomina sufficit forsan in genere omnes & singulos commonuisse. Qua monitione sic facta ponamus quod sic tota fere prouintia plena sit eiusmodi clericis sarcularibus &laicaliter viventibus, qui habitu clericali abiecto arma deserunt,&s euisse immiscent, voluptatibus inuoluti homicidia, plagium, furta, MCaetera maleficia pasci in committant, & ut istoru

624쪽

' . Liber secundus. I

criminum ultionem evadant, tonsuram paruulam accipiunt factis maleficijs aliijsque captis a secularibus iudicibus repetuntur ab ecclesiasticis, Quaeren dum eri quid opus facto sit de talibus. San quia plerunque malitia hominum excrem scente illa in prouinti s nostris contingunt non abs re visum fuit de eodem quod communiter sentiendum esset decidere. Ideo clericos quos nec habitus , nec tonsura Clericos profitetur in criminibusi Gepr liensi, ut iurisdictionem secularem eludantiabitum clericalem assumentes, vel reassia mentes,

DIudex secu laris in talibus iurisdictionem suam e- xerceat, Ecclesia id tollerat,& permittit & iura canonica occisores talium Clericorum, qui contem- Ptu clericali habitu tyrannidi , 55 enormitati se- tyrannis immissicent in ordinis clericalis ignominia,t ad teriorem, S correptionem ciuilium Canone latae sententis minimae coercentur c. cum non ab ho

bellis sese immiscens, absque eo quod censuram anonis incurrat, constat aperte hoc ibidem de Ient. excom .c. perpendimus . sicut&ii qui nec in modo tonsurae nec vestimentorum forma, nec in qUalitate negotiorum de clericatu quidquam ostectunt ad paenς subterfugium, sevi clericos exhiben. tes cum super excessibus quos saeculari luxu com- mittunt ad publica Iuditia pertrahuntur circumci- sis crinibus ut possint circumuenire vindictam , se Pro clericis representant clericalis fori priuilegia

λ Ρ legantes, quod factis paulo ante negauerut ii xales ters o admoniti contempserint, se emenda

Te,illius efficiuntur immunitatis extorres, quae pro sericorum tutela dc laicorum violentia coercen-

625쪽

De vero,&Christ. Principe

da dignoscitur instituta, ut in c. contin re, de sent. co m. in 6. idque, ita esse&verum consistere, patet, per expositione Antoni. de But. in c. Iamdudum, si contingant ptae dicta post tertiani admonitione,

& incorrigibiles existant, quod priuilegium ammittant, tam Canonis, quam fori c. Nullus Iudicum de Br., compet. Cum enim tales rebus illicitis dent operam atque prohibitis se se immisceant, dubium non est, ne remaneant delicta impunita, ne ue sub praetextu religionis ipsa religio sacerque clerico tu

coetus violetur, quin vigore sacrorum canonum eiusmodi in praedictos permittantur fieri executiones, si quidem bella,&arma clericis prohibita sunt. Cod. vi armorum usus in scio principe interdictus sit. lib. ij. M c. cum audiens a 3 q. vltima neque militantes Deo se secularibus negotiis add cere debent, per totum illum titulum , nulla ipsis irrogatur iniuria, si debitjs ad hoc per saeculares compescantur, A retrahantur punitionibus. Quem ad modum de clericis coniugatis qui habentes clericalem characterem dimittentesque illum .eumque post iterum admissum facinus re assumentes, minime ad instantia

Ecclesiastici iudicis videntur remittendi, sed puniendia tacularibus , ut ex supradictis colligere est:

quia reassumptio tonsurae non facit gaudere priuilegio, testatur id ipsum commune illud axioma, quod in incompacibilibus voluntatibus praeiudicialibus,& contrari js, facta unius electione, non datur regressus ad alteru, de postulatione praelatorum c i. in Aattamen distinguendum videtur , in his casibus necessario, ex quo talis clericus vere habet clericalem Caracterem, quantumuis illum semel deposuit, per habitum S tonsuram, non ferendo quia remoto iso quod impediebat istum caracterem, reuixit iteiu,

626쪽

. Liber secundus. I s

ui casus est in l. ex sextante S. latinus largus ff. de e

cepi. rei iudicatae, ubi res data in studum in solutueuincitur per hypothecariam, & reuiuiscit actio, illud vero de praeiuditialibus incompatibilibus non habet locum in his, in quibus vita electa iam cessat, quae erat causa perditionis priuilegiorum quia ubi

restat character& sic amoto impedimento, causa Operatur,& idem effectus c.cessante de appell. itaq; dicendum, aut iste clericus coniugatus per aliquod

tempus dimisit habitum & tonsuram, & post commissum delictum sinscius) de illo, reassumpsit habitum, & tempore repraehensiones est in habitu , M

tonsura repertus : tunc talis gaudet, est remittendus, quod docet glosa in Clement. i. de vit. & limn est. cler. & Innocentius ibidem in c. finali, & communis sententia omnium est ista. Secundo aut iste Clericus coniugatus facto crimine, vel conscius de illo in fraudem,& ad euadendum punitionem Iudicis saecularis, re assu m it ton suram & vestes, &non Iecuperat priuilegium , quod vult. c. ex parte de Cier. Coniug. ubi dicitur reddite quae sunt Cetes ris Caesari, & quae sunt Dei Deo. i. tales transmiti

dos Iudici Laico quia Ecclesia id tollerat. Quod si de primo membro praedicti Clerici gerentis habitum & tonsuram fuit quaestio quod. s. Iudex saecularis eum nolit remittere dicens, sibi competere hanc noxam admissum propter sacinus vim dicare , prout saepe fieri solet. Quid timc faciendum 3 cerre in Clerico simpliciter tonsurato non coniugato, nullum est dubium esse remittendum :quia si notorie constat illum esse Clericum, & talis est sententia publica, statim ante cognitionem est remittendus a Laico, etiam si non est et Clericus c. si Iudex Laicus . S. primo de sent. excom. si autem de

627쪽

De vero,& Christ. Principe

prquentione, ut Laicus habeatur , tunc iron statim remittendus, sed cognitio est iudicis Ecclesiastici, ita tamen ut omnis processus quiescat per Laicum: . quia est quaestio praeiudicialis sus Iurisdictionis. Se cundo etiam quia ista cognitio est Iudicis Ecclesia stici, ut praedicto capite si Iudex Laicus, tamen propterri. finalem dicti capitis propter qualitates, quas iste Clericu habet probare, an ante . s. remissionem contraxerit cum una,& cum virgine,&tempore dc praehensionis suerit in habitu . Sed quid si Iudex Laicus dicat ego de praehendi illum infacto. i. con- Augatum de in fraudem reassumpsisse habitum tonsuram , proinde meae erit Iu isdictionis cognoscere& iudicare iuxta legem quoties. C. de Iudit ijs maxime quia ista cosistunt in lacto etiam si sint causa: Ecclesiastic ς iuxta notata per Bartholum in l. tintia. st. sol ut. m at. Contrarium tamen est in c. dicto. si Iudex,

ibi finali, quia probatio de Clericatu est qui d spi

rituale merito etiam ad suum Iudicem est remitte-dus,& causa terminanda, tam in facto, quam iniure, ut eleganter scribit Bal in praedictat quoties ubi Bartholum repraehendit dicens quod siue sit quaestio facti, siue iuriscum Ecclesiastica causa, non pertineat ad Iudicem tacularembeius dispositio, vel iuditium sibi arrogare non debet. Cui addendum videtur,& illud quod non principaliter moueatur ista quaestio sed incidenter coram Laico. Vnde Iudex Ecelesiasticus est competens Iudex, & se Laicus intromittere non potest c. Tu a.deord. cogniti

Idipsum confirmat Innocentius c. cum sit generali de ior. com pet. quod in causis pertinentibus ad Iudicem Ecclesiae siue sit dubium iuris, siue facti, ut Pote quia negatur rapina rei Ecclesiasticae tamen in dubio

628쪽

Liber Secundus. ' rq s

. dubio cognoscit Ecclesia I 6. q. I. c. in Canonibus.&ita sentiendum S .concludendum contra Laicos, sibi mes em Ecclesiasticam prae sumere volentes, cuius contrarium si per vim obtineant , maximum Ecclesis gravamen inferunt, summamq; iniuriam, quae per Principem Terrae remouenda sunt.

Ultimo quid si talis Clericus coniugatus gaudes priuilegio Clericali per Laicum detentus est carceribus propter debitum aliquod pecuniarium, quod accidit in Germania saepissim E in facto cuidam

accidisse vidi, si Iudex Ecclesiasticus talem repetat: casu quo posset illum Laicus retinere , an si non remittat, gravet Ecclesiam, & iurisdictionem Iudicis Ecclesiastici, dicitur communiter suod sit remittendus eam ob causam , qu0d in casibus in quibus ius relinquit iurisdictionem in Clericos coniugatos, ut in terminis dicitur c. unice de cler. conivg. Intelli gitur verum, quando exercitium nauis dictionis concernit discretionem bonorum ita quod ipsorum persona non tangatur nec ipsorum bona animaduertatur, quia ubi requireretur astrictio personarum, illam non faceret Iudex Laicus. secundum Abb. crex parte de cler. conivg. ita cones udit Lapus allegat. sua II 8. dicens quod Clericus coniugatus eo casu quo gaudet priuilegio clericali non poterit detinei ri in carceribus pro debito pecuniario per iudicem Laicum, etiam si sit casus, quod Laici licite potuissent retinere: quia istis Clericis textus ille reseruat priuilegium canonis eo modo, quo prius alia iura habebant, quia in nullo diminuuntur. Quippe quod etiam per jura antiqua retineri non potuit a Laico ut est caput secundum de sor. compet. quia poena excommunicationis statuta est in tales detentores

clericorum, ideo dicit post multa Lapus ubi supia. Oo a quod

629쪽

De vero,& Christ Principe

quod nec hodie poterit retineri &est magna ratio quia si durat priuilegium canonis, omnis violeta de

tentio, facit excommunicationem , ut notat Inno

centius in e Nuper de sentent.excom.&haec quoad personalia priuilegia clericorum . .

Causis Privile basis Clericorum an se L aici intromitterepossint Z

G Xpeditis Privilegiis Ecclesiae & clericorum spectantibus ad ipsorum personas, nunc vide dum sequitur de causis eorundem personas tangentibus in quibus sese Laici non habent potestatem intromittendi, & primo quidem non de omnibus hoc loco tractare nobis propositum est, sed de his solum, de quibus communiter inter Laicos & Iudices Ecclesiasticos oriri solet altercationes quibus sic absolutis poterunt nullo negotio aliarum resolutiones accipi. Sunt itaq, quaedam cause singular, ter spectantes ad forum ecclesiasticum, in quibus si se ingerat Iudex Laicus prςter quam quod actum nullum facit etiam grauiter peccat, & ecclesiae a thoritatem sibi vendicat, Quarum. Prima est haeresis quς quidem ita episcopalis causa est ut solum ad Ecclesiam iudicandam pertineat . Sitque plane iudex laicus de illa prohibitus, ut patet per textum c. Vt inquisitionis lib. 6. de Heret. prohibemus quoq; distinctius potestatib. dominis temporalibus & rectoribus eorumdemque offiti libus supradictis, ne ipsi de hoc crimine, scum me re in ecclesiasticum quoquomodo cognoscant vel

630쪽

Liber secundus. IqT

iudicent siue captos pro eodem crimine absque ductorum Episcoporum siue inquisitorum aut saltem

alterius eorundem licentia , Vel mandato a carcere liberent etc. sed requisiti insuper Iudices laici, tenetur executioni dare sententiam factam ab Ecclesiastico Iudicar, in crimine haeresis , sine ulla alia cognitione seculari, proinde etiam ibidem prohibetur ut neque directe, neque in directe, se quoquo modo intromittere praesumant . Quod vero in veteri testamento legitur etiam per reges, & seculares decisum fuisse inter Haereticos sicut de Iosue, qui occidit Sacerdotes Baal q. Reg. Io.&Ozias Rex ossa haereticoru comburi iussit, responsum habet in c. siquis p vetus et z. q. a. ubi dicitur si quis per vetus testamen tu vult suum tueri mendat tu quia minus illic quibusdam forte nocuerit, dicat necesse est, rerum alienarum raptum retributionem iniuriae, quae infirmis illic concessa sunt sibi nocere non posse, quae omnia cunctis liquet quanta animaduersione veritas insequitur, quae nobis iam significationis suae umbra postposita, in vera carne declaratur. proinde illa similiaque ex veteri lege ad exemplum minime trahenda sunt, sed quod Ecclesia ordinauit & statuit

sequendum, cuius hodie omnis & solius potestas est.&iurisdictio huius criminis,& habet carceres, Momne Imperium, ut Clem. prima de haeret. & haec iurisdictio in tantum est Ecclesiae ut in illa habeat iudices qui Inquisitores Vocantur, qui una cum o dinario vel separatim cognoscunt, vel soli per se diiudicant. Scias tamen quod inquisitores ad hoc quod Ec-Hesiastici iudices sunt, non possunt manum extendere ad alia crimina, ut sunt diuinationes & Sortit gia, sub praetextu huiuo criminis, nisi inquantum sa

SEARCH

MENU NAVIGATION