장음표시 사용
101쪽
pet De Τbeologiaeus Scholasticam potius,quam Historicam rationero satis esse putet quamlibet coclusionem duobus, aut tribus illustribus fundamentis munire: diluere
etiam totidem ferὸ praecipuas haereticorum calummas'. indicet tamen in silmulis autorem quempiam,
in quo caetera gemus legi possent: quod erit deinceps facilius, editis Patris Bellarminii librii: menim'Thologia adaptabitur nostris temporibus magna ex parte i sciat auditor, si quando oporte ret,cum haereticis distulare quadamtenus, T. Scho Iustica subtilitas non impedietur valde . Transal pini vero, quod de ipsis alibi definitur, observent. 8 Intelligat Proesior non omnes eadem diligentia quaeniones esse tractandas Uunt enim earu tres ferὸ gradus,er ordines In primo primaria quaedasunt,quae plena,s accurata indigent explicatione. Insecundo modiocres:in quibus satis erit duas fero praecipuas referre opiniones,s quamlibet conci sonem paucioribus argumentis probare, soluere
vero totidem contraria. In tertio faciliores, seu leuiores.In quibus S.I homae mes explicandasemper est: sed aliquando addenda sunt praeterea unuaut alterum ex dubijs literalibus si synt; a el quaestiucula an qua non explicetur,nisi opinio ferὰ aprobatis ima: conclusionibus annectuntur una V laltera ratio, S totidem soluantur obiectiones:ali
quando sus cit explicare mentem S. Sho. persuas
102쪽
.' Scholastica. 93s Ex quaestionibus, quae sunt ex eo numero, vi non nisi mediocriter , seu brcuiter exponi debeant, expedit quae in no quadriennio breuius tractatur, in alio tractari paulo plenius per altu praeceptorea dequo monendi essen principio quadriennii ὀ Prafectostudioru,cuius erit obseruare,quae superiore quadriennio perstricta,quae amplificata fuerint, ι praescribere possit,quid sequenti quadriennio dilarandum,quid contrahendum sit: proderit enim esse
in Ecclesia, sin Societate omnes materias luculenter tractatas i si quando albcuius usus accidat, in promptu i si,quo recurratur: ο qui aliquas brevius au
103쪽
modo praelegendi. ί tam Requensem S. Thomae lectionem auditoribus suis Professores eo mendent, sue ipsi praeeant exemplo, nec in accumulandis quaestionibus suis ita sint pro ID si, τι S.
Thomae exponendo Ulx locus aliquis reliquus fiat. Dubitandum est erum,ne pamlatim excidat nobis e manibus s.Thomas,cuius doctrinam tam facit Ecclesia, quamque nostrae Con Ritutiones praescribunt , cum S. Thomas probe intellectus praebeat fundameta ad tuendas omnes Catholicas,eritatenquare partu faciendae nonsunt illius di uinctiones,s rationes .sed ex- pllicandae, o aliunde muniendae, cum aliis in locisse ipsum explicet. Itaque principio tanquam fundamenti loco S. Thomae Articulus interpretandus est hoc fere modo. I itulus articuli primum continuetur atque explicetur quid habet obscuri: tu distinctio si qua esὶ, ex cuius membris concti rones S. Thomae pendent: mox conclusio primaria S. Thomacidehinc aliae Yt appedices ponantur,qua
rum singulis,nisi perspicuae sint, annectatur aliqua
ratio S. Thomaemeruntamen nonnisi nudas conclusones scribant auditores continuationis gratia et
etiam aliud quid, si obscurumst: siquid etiam inm
104쪽
Sebola Sea. 91 dicari ex libro operae pretium sit, quia nequit eruid discipulis,id indicitur. Debine dubia litteralia edisserantur: ium quaestio si qua mouenda sit.
et In quaestionibus pertractandis non adducam tur opiniones obsoletae,absurdae, inutiles, perspicue falsa. Conclusiones vero non probentur, nisi praecipuis quibusdam argumentis. Non coacerventur obiectiones,nisi posissima: nec unius cumulentur frustra solutiones. Aliquando etiam ex iactis
fundamentis patere facile potest solutio ; quare seorsim soluendae non sunt: sed si ex sundamentis
solui nequeunt,soluendae sunt, aut non proponem dae. Denique nimui non sint Pros essores in ipsis autorum erbis recitandis, cum sentcntia satis sit, nisi aliud res postulet: alius,ero esse credat pauca Doctorum testimonia proferre deliter, quam multa , quorum inos fontes attente non explo
3 Regulariter non fiant tractatus, sed seruetur
ordo S.I homae,nisi cum Ῥel illius ordo obschrior, didractio e sex et cum materia aliqua in com pendiumῬidetur redigenda; vel cum addendum eH.S.Thomae , ut de Ecclesia,de Papa erc.Dummodo in ijs singulis prius. S. I homa mens qua tenus haberi potestὶ exponatur ι sit potius ordi,
nata quaedam. S. Thomae explicatio.
Nusqua dictetur, myi explicatione omnium ferriquae iactanturvel praeposita , et interposita, ei postpsita: nec introducatur mos dictandi, ubi non est. Vbi ero es, conandum en, νι tollatur, G quoad
105쪽
ς ο De Theologia quoad eius feri poterit multis de causis: N primo
sane,quia repugnare, detur constitutionibus: na6.Par. C. 6.Litera Ι.Videant Superiores,inquiui, num conueniat, Schola Hicos classium inferiorum
libros paInraceos habere t scribant in eis Iectiones: Tinter lineas , T ad marginem,quod oportebit, annotent:provectiores in humanioribus litteris, salti s facultatibus chartam secum ferent ad ea,quae audierint, vel eis occurrerint notatu diagna annotanda, ac postea maiori cum ordine d Gya transferent in libros papyraceos, quae in posterum conseruatavelint.J Non iudicant itaque Confitutiones tempus, quod in audiendo ponitur in Scholis, opportunum esse plene s ordinate exci
piendis ijs,qua dictat praeceptor:id enim postea faciendum esse significant: in scholis vero scribendum esse quo memoriae defectui consulatur, ut expresse
ibidem dicitur in textu. Ite g. 36.Absoluto inquiui studio ad eius repetitione, qui de linatur, poterit ex js,quae ad ea focultatem pertinet, si eidem sectori visum fuerit, inscripta breuius,distinctius, τ accuratius redigere ea,quae prius in lectionum decursuscripserat,cum minori doctrina praeditus eratJ Indicant igitur suo
ea iudicio, o delectu scripsi re, non excepisse di-
Ibidem Litera O. Huiusmodi scripta feri non debent,nisi ab iis, qui maiori doctrina, a clariore ingenio,s iudicio pollent,s reliqui horum labore frui poterunt. J Potius dictatis'd Praeceptore,. si haec
106쪽
ret etiam a magistro ea approbari J At si dicta-nit, quae approbatio maior expetenda est 'Infra,.Atij annotationibus praeceptoris iuuari
possum. , Non igitur id commune futurum e R, sed quibusdam,neque de iis dicitur posse iuuari dictatis, sed annotationibus praeceptoris, quas nem re praeceptor traderet domi transcribendas. et Hic mos dictandi inauditus fuit antiquis ante.qo. annos fero: nec tamen minus docti tunc auditores, quam modo.
3 Conceptio communis est dictare non esse legere:aliud item esse scribere ad poliedu comentarii , aliud solum ad memoriae consulendum per breuia capita, s allegationes si quando autoris ea sunt, qui habeatur in manibus,superuacaneam esese scribendi operam. UiuaYox magis afficit, exprimit, imprimit, excitato pendit attentionem xplicat: quae om nia languent in emortua dictatione: neque facius fatis qui postea addunt explicationem:na trunq; tempus Videtur amissum . Dum enim dictatur, intenti sunt potius scribendo , quam intelligendo, cum praesertim antequam sententia aliqua integretur,principii fere subeat obliuio : scribatur etiam sine respirationeYlla, quae legente, er explicante praeceptore frequens esse potest. Dum ero postea
sit explicatio,partim quia defesssunt,partim quia putant se habere iam doctrinam in papγro, vel abeunt, Nel oscitant , vel relegunt scripta ad V, G di dendum
107쪽
s3 De Theologiadendum i quid desiit. s Praeceptor po stquam dictauit,satisfecisse pivitat muneri suo; explicationem breuiter deglutit tamquam rem Iaboriosam .egente memoria,promptitudine, facilitate explicandi, orationis copia, quare paulatim evanescet in nihilum,ut in quibusdam fit iam Academss. 6 Plus teporis perditur: na cu dictata explicat Professor,cogitur etia clariora repetere, ut continuet rerum suarum contextu: quod legenti non est
necessarium, sed haec statim praetervolat. Adde, quod cum quisque studeat res suas polite dictare, multis non necessarijs onerantur scribentes. γ Quia dictatio cum exigat tres quadrantes, duos explicatio,addendum eri tempori, quo praeceptores sint in scholis iue legendo, siue asse siendo repetentibus, s confinditur ordo Icholarum, confusis Iemonum signis. 8 Quantum taedii non scribentibus, praesertim etiam Praelatis aliquando, illustribus viris' Nunquid monendi sunt, ut non adsint,dum dιcia. rur,sed cum postea explicabitur 'ergo per dimidiam horam tantum intererumni pauca videbuntur esse: T audient assuetum languidae dictationi, ἐν scriptis Mentem,minusque in explicando exer
ς Ame faciendi sunt auditores ,Yt suas faciant res, quas audiunt, G suo iudicio, ac delectu scribant: sic intelligent melius, cta magis excitabum
108쪽
Scholastica. ς' i o siquia in inter Iegendum excidat Professori,si non penitus,at facilius disymulari posset,aebi
Unum est incommodum,quod discipuli non dentur posse rectὸ scribere,si non dictetur siue ob
legentis celeritatem nimiam,sive quia ex muIiis,
qua in explicando dicit praeceptor,nesciunt neces saria seligere, F dum aliae, o aliae phrases adduntur, perturbantμr ; scribunt incomposite, inepte, T aliquando cum erroribus. Sed responderi potest in posterum esse lecturos vel eos,qui nunc promum incipiunt praelegere, ,el assuetos iam diu indictando. Si nunc primum,nius exerceantlir pri vatim,donec eam ineant praelegendi rationem ,'t pars maxima possit breuiter annotare necessaria,
quae non habeantur in uulgatis, S in promptu postis autoribus, haec enim scribenda sere non sunt, sed notanda loca. Pars maxima dixi J non enim propter paucissimos tardiores, incommodandum est toti Scholae:scribant,quae possunt: quae neqηομο pro vis relinquant spatia quaedam vacua, mox cornplenda priuatim aliorum auxilio. Haec autem praelegendi ratio posset esse eissmodi serὸ. Primum tota propositio aliqua πηο ferὸ spiritu pronuntietur, non 'verbatim interposita mora; eadem totidemverbis repetatur, qlioderit sienum eam scribendam esse , N eo tono, σmora pronuntiationis praesertim in obscuris , T lubricis , ut paulatim assuescant auditores modo
praceptoris, s discant distinguere scribenda as 3 non
109쪽
I oo De Theologia non scribendis. Dum vero ea propositio scribitur, praeceptor interim se detineat vel explicando eam pluribus clarioribusue phrasibus et afferendo exemplum seu similitudinem, vel exaggerando rem , et eandem consequentiam alio ordine texendo,ut clarior appareat : vel subnectendo ratiunculam non necesariam scribentibus, immo si fert professorsua scripta in Scholam, po set in eis habere selectas quasdam phrases breuiores, licet non obscuras, quibus comprehendat paucis scribendas propositiones: longioribus enim non utemdum, nisi in explicatione. Haec ratio si ineatur, ferὰ omnes scribent necessaria, τ si qua minus recte, id animaduertent in repetitione, si velint attendere, ue qui ea scripta legerit, laudabit, tscripta memoriae gratiae; ncc otiosum desiderabit
Qui vero Iongae assueverunt dictationi, tententhanc praelegendi rationem,quamsi desperant, nec sunt qui in locum ipsorum sulficiantur, pergaηt, dunecst aliorum copia. Id quod etiam concedi posset , Ybi Nostris epius tentarunt desistere a dictando, S discipuli dissi gere. I umet si minus
dissi gerent, ita minus quererentur ,si omnes ad praelegendum egregie incumberent, amota dictatione,nam si,nus dictat, s alit pigritiam delicatorum , alter non, quis dubitat futuras gratiores
delitias, quam Iabores, ita spinas ' Imo dictatione sunt quotidie pigriores, Yt plus semper te poris exigant: vicissemsine dictatione fiunt quο-
110쪽
Scholastica. Io Itidie celeriores t minus temporis opus siti Sicubi dictandum fuerit, tribus horae quadran. libri dictetur: duobus autem explicetur. Sin post dictationem exeunt auditores,nec retineri possunt, intemponatur explicatio. Vbii vero non dictatur, per hora pra- γ legatur.