장음표시 사용
201쪽
I82 Destudios in Scholis fieri solet repetitio nihil habeat
argumentorum , sed nudam ferὸ explanati nem , dubiorum solutionem: postea vero argumentatiunculis aliquot locus praeberi posset.ΤΟ-to vero tempore Summula nec Professor , nec Auditores in menstruas disputationes cum aliis conueniant e tametsi post nam , aut alteram
hebdomadam in sua classe possent defendere I b ses aliquas in Sabbato, sumerente , si oporteret, argumenta Praeceptore, donec paulatim exer-eeantur ad pugnam.
Nee ab re fuerit experiri , an pro Is Inge Porp riana possit a 2Vostris alia conscribi ex ipsomet Aristotele , ut d Nostris classi, bus ablegemus Porph3rium hominem impium , de Christianis pessime meritum , N pleraque
tradentem improprie , superuacanee , Platonia
ce , s nimium prolixe . Ea res si scriberetur , posset priuato alicuius nomine exponi Parisiis , vel in Lusitania : si res bene cederet , sensim in alias partes induceretur.3 De vacationibus , de remissionibus Iludiorum , de modo legendi , de formaηdis partibus quaestionis , de repetitionibus domesticis, de bibdomadariis di lutationibus in Schola , de priuato Hudio Scholasticorum quaecunque
de Theologis dicta sunt, de Philosophis eadem
intelligantur. s Coriregatio Tertia generalis Canon. 8.inquit , Pater Noster Praepositus Generalis
202쪽
eommendatum magnopere baleat ut Praeceptores PQuiri quι Aristotelem interpretantur , non nisi eum magno delectu interpretes eos gant, qui contra Christiana dogmata impie scripserunt , maxime impugnent, quae Christi nae veritati aduersantur r.er ita Philosophiam interpretentur , Ῥt Verae Theologiae Scholastiacae , quam nobis commendant Confiitutiones , anciliari , τ subseruire faciant. J Propterea Prosessores Averroem,aliosve huius farinae Phialosophos ita legant,s allegent i non diuidere videantur sectam Averroistarum, sectam Graecorum, sectam Latinorum inec ipsi harum sectarum
alicui sevel suos addicant, sed singulorum per se
sententias exponant: si quando male senserit Auerroes,inde sumant occasionem deterendi eius auctoritatem,sed potius argumentis, quam convitus. At siquando bene, sine eius laude id defendatur: sne auditores ad eum alliciantur, ostendant si possunt, id Auerroem aliunde sumpsisseisec I gant eius digressiones tanquamseparatum alique tractatum Philosophicum,sed eius opinionem tam tum referant in ordinarijs quaestionibus:ostendant quoque eum d nostris non minus recte intelligi quam ab Averroistis: nee illum esse doctiorem
alijs Philosophis,sed ex assectata quadam obscuriatate seu barbarie parasse sibi auctoritatem apud
multos. 3 o Constitutiones .Par.Cap.9. F. 2. Aliqui, imquiunt, aliquando E Collegijs educentur,quod ipsis ad
203쪽
r 84 De studio ad maiorem in spiritu vel in litteris profectivri
alio transferri et quod aduniuersale bonum S cietatis conueniat i accideret, se Artium curriculum in astiquo Collegio emensus esset, t easdem alibi praelegeret, ante Theologiae studium educ retur. J Quibus ex verbis non obscure colligitur nonisi ob aliquam necessitatem eos, qui non du Τbeologiae curium peregerint,fieri debere Philosophiae Prosesoresinam se Theologi non fuerint, minus erunt tuti in concludendo ,in probando, in loquem do: aetatis minus matura: doctrinae parum uberis: Vix dissoluere poterunt argumenta Infidelium iux ta Decretum Concilii Lateranen.neque ita Phil sophiam pertractabunt , t Theologiae deseradat. Tandem cum postea ad Τheologiae Hudendum
accesserint , ix possunt se gerere t discipulos do
II Constitutiones 4. Par. Cap. 6. M. privatumeliam o quietum studium praescribat Nostris,duaudiunt Philosophiam , quo tempore possent, imquiunt, si sectori videretur, commentarium aIN quem Videre, qui ferὸ unus oe is quidem selectus esse deberet. J Hunc vero praeceptor unicuique diuidat, prout expedire iudicauerit, dummodo is fuerrois non sit,nec obscurior alius, nisi foriὸ in
1 et Duas quotidie lectiones,antemeridianamis alteram pomeridianam, quamlibet unius horae
habeat Pro sessores Philosophiae: quod aute ad mo re dictassispectatseruet, quod de Theologis dicta
204쪽
est. Qui vero non dictantula sibi temperent in I
gendo , t quae annotari oportet, commode excipiant auditores. Quod si praestari non poterit tam exacte t non frequenter accidat multa desiderari in Iscriptis discipulorum,' quod essequi docentem non possint,lectione nita,ne repetitio, quaestatim sequi deberet,interrumpatur, discipulis curantibus potius ea, quae scriptis desunt,resarcire, quam repetitioni attentos se praebere , operaepretium fuerit,priusquam ad repetitionem Ῥeniatur, aliquantisper subsistere Praeceptorem, donec auditores,qui, per initia praesertim,lactadi quodammodo sunt,expleant quae inter scribendum exciderat: eaque re quam breuissime fieri poterit expedita,
inchoetur repetitio praesente Praeceptore, eamque t oportet, moderante,ita ut unus repetat,audiant caeteri t habetur in .Par. Constitutionum Cap.
6. V. adbibitis quidem seuerius remedijs, quae in Theoliaica repetitione proposita sunt sicubi vero id obtineri nullo modo posset, quod grandiores iam discipuli eam repetendi legem non ferunt,diuidat Praeceptor quaternos aut quinos, qui inter se repetant, no aliquo Fratrum nostrors,si fieri commode potest, attributo sit uiis quaternionibus: Praeceptor interim curet, t ea res diligenter, squiete peragatura. o nunc haec, nunc illa obambulans auditoriiscamna,de dubiis, quae subcriuntur, interrogandum se praebeat impendatur autem re
petitioni spatium semihorae, etiam in Lusitaniar demorari nanque in Schola Plato Ubos totas
205쪽
x8 s De studio duas horas N dimidiam,vi modo fit, onerosum est
Praeceptori , o mole dum auditoribus, quos privato etiam studio consuescere non ab re fuerit, ne tanquam Utaci loqui semper videantur ex praescripto a 3 Optandum ess,ut Philosophia moralis, quam in nostris Scholis tractari iubent Constitutiones 4. Par. Cap. I 2. C, introducatur in ea Collegia, in quibus tanquam Seminariis institulitur 7 stri superioribus facultatibus.Huius enim scientiae explicatio N a multis etiam nobilibus expetitur, s cufundamenta iaciat moralis Theologiae, multarum rerum onere leuare potest Theologos Professores,
o prodest audituris ius ciuile , N adiumento si inris,si qui post auditum Philosophiam docturi
sunt litteras humaniores, in quibus attinguntur crebro nonnulla, quae ad morales quaestiones pertinent. Tandem hae lectione dum caremus, maneas N mutilas habemus Academias. Ea,ero sacultas cum Philosophiae pars sit,Philosophis idc-tur praelegenda:s quidem anno tertio eadem hora, qua in secundo Mathematicam audiunt: neq; vero tribus lectionibus Metaphysicos nimium gravari putandηm est,num s totidem audirentur tam a P sicis,quam a Theologis,cum praesertim ea lactio cometa sit tribus hora quadrantibus, s qua tus tribuatur repetitioni, vel modicae intermissioni,antequa altera lectio succedat. Porro curanda
206쪽
nam octavus , s nonus compendio percurrendi
essent) absolui alis erit siesingula capita Aristos
telis exponere t cuiusque capitis sententia breuiter comprehensa, annotentur mox,s expendatur quaedam sententia celebriores: tum pauca qua sitiunculae tractentur ex solis principiis Amtot lis,ijs omnino praetermissis,quae ex reuelatis veritatibus pendet: quin potius de hs disseratur fusius, quae ix attιngit Theologus, i de Pa pionibus, De Habitibus, De Virtutibus in genere, o alijs huiusmodi:atque haec omnia maiore quadam exornentur elegantia sermonis, a cognitione ntiquitatis, apophlegmatum, Magiorum,Sententiarum
ex Philosophis, aut Poetis, s aliis id genus. Ha beat i , Professor Ethicorum priuatus semel in mense Theses ac di putationes per horam suae lectioni praestitutam, in menstruis Philosophorudisputationibus, Metap sicae auditor ponat duas
etiam tresue Τheses ex Ethicis, aduersus quas disputabitur mane,s,espere duabus extremis semiboris,Praeside lectore Ethicorum. I Constitutiones A. Par. Cap. I s. g. 2. singulis, inquiunt,annis unus Pbilosophiae cursus inchoabitur ,σ alius cum diuino auxilio absoluetur. J Et - in Declaratione.C, Si opportunum no fuerit id ita omnino praestare Ῥel quod desint homines , vel Glias ob causas;praestabitur cum Praepositi Generalis, ,el certe Prouincialis assensu, quod pol
207쪽
Constitutionibus. 4.Par. Cap. 6. F. I o. defendam tur Philosophicae conclusiones alternatim: primud Metap sico: a Physico hebdomada altera: te tiavero a Logico, praesentibus studiorum Praefecto,s tribus Prosessoribus Philosophia, quorum unusquis iis stabit pro suo discipulo, qui respondet, caeteri iuuabunt argumentantes, er eoru Pr sequentur argumenta ed non nisi postquam an
maduerterint argumentantem per se non posse ulterius, ere, m argumenti utiliter ε, id quod in publicis etiam disputationibus obseruetur, d Theologis etiam: NYι haec disputatio sit omnibus utilis, inter Theses,quas Metap sicus proponit, aliqua sint pro MetapbUicis;duae tresue pro P sicis: t iidem pro Logicis; Idque ex materijs, qua tunc
pertractantur in Schola. Tres erunt argument
rores per sesqui horam; s quidem contra Meta-μysicum primus erit audiιor aliquis Theologiae, secundus Ph)sicus, tertius Logicus: aduersus autem Ph1sicum primus erit Metap secus, alter P sicus,noui imus Logicus:ijdem quoque erunt aduersus Logicum:sic enim satisfiet magis Constitutionibus. .Par. Cap. a 3 .F. 3. bi statuitur expedire t inferiorum clinium auditores cum superiorum studiosis, s ij cum illis icissem disputent. Optandum quoque esset, ut quoad eius fieri pol
rit,seruesur quod insinuant eaedem Constititiones. q. Par. Cap. 6. g. I o. ut hae disputationes eo loco ac tempore habeantur,quo externi etiam cum et
208쪽
Iris interesse,Nargumentari possint.1 6 Quolibet mense tres Philosophiae Trossis
res cum Praefecto in Scholam unam, qua caeteris
Philosopborum clasiibus sit capacior, cum omnibus Philosophiae Rudiosis ad disputandum conueniant: tres studiosi ex scamno vno paulo editiore defendent Theses, quilibet ex materiis, quae tunc in classe tractantur: primus Metap sicus, alter
Fb7secus, tertius Logicus. Idque per totum Scholarum tempus mane, T Vespere: s mane quidem tres argumententur; contra Metap sicum aliquis Theologiae studiosus: contra Ph3sicum Metaphnicus,contra Logicum P sicus.Totide quoq; d prandio argumentabuntur, sed Metapb3sicus cum Metaphysico,Physicus cum P sco, Logicus cum Logico priorum quidem duorum argumentantium cuilibet tres circiter quadrantes horae tribuentur,tertio uutemsemihora i duas h ras absumant tres argumentatores,postrema namquesemibora debetur Ethicis.Vbi vero non ol nisi' nus Philosophiae Proessor,ad excitandos audientium animos, ter aut quater in anno instituat IbIe- niores aliquas distulationes pomeridianas in f so alioue die feriato: idque eo splandore, atqMe apparatu, invitatis etia PSligiosi, ita Medicis ad argumentandum , t ex ea restudῆς nonrismon infructuosus aliquis ferisor accedat. x γ In fine trienn ,cursusq; Philosophici ad erihibendum specimen aliquod suorum studiorum, actum aliquem paulo celebrior m de Ymuc a
209쪽
Philosophia,qui eam audierunt,tueantnr.Id enim 'vehementius ad studendum inflammat adolescentes , s pudefacit desides, ac ignavos: Asseri σGγmnasiijs nostris auctoritatem non paruam. V rum ad huiusmodi actum admittendi non sunt,nisi qui multo plus quam mediocriter profecerint aedioquin S frigebit dii utatio, G Scholarum coliabetur auctoritas,s nimia defendentium multis
do pariet satietatem. Prassat ergo hos se paucos sed egregie instructos,qui eius loci dignitatem sustinere possint. Quare ad id feligendi erunt examine praevio, quod non priuatim sed squod com
mode fieri possit) publice habendum cs: Ss Ny
Hrorum est, coram omnibus nostris Philosophiae auditoribus sin Alumnorum seu Conuictorum,coram omnibus sui Collegi, Philosophis:sin externo rum,coram omnibus externis Philosopbis, saltem' suae Classis,quauis externi ad hoc examen cogendi non sint nisi velint: ex 'Nostris Nero Fratribus vel Iunis vel Conuiciloribus nullus ordinarie ab hoc examine excipiatur, sed omnes seuere examinan- sse esse intelligant,ut inepti deterreantur a Philosophia,apti vero magis accendantur adstudium:
erunt examinatores duo cum Praefecto, aut etiam
plures sicuius Academiae mos id exigat: neque semper ijdem sedῬt onus diuidatur in plures, aderit semper cum Praesedio Praeceptor proprius, tertius Ῥero vicissem commutetur, dummodo seu alia quis Proessor,aut certe Theologiae studiosus eo loto non indignus. Alumnos veroseu conviciores satis
210쪽
iis est examinari a suo Praefecto, duobus Philosophiae petitoribus, auisiij defuerint,d proue-ditoribus duobus Theologiae auditoribus: tametsi qui ad actumvidebuntur idonei, priusquam ad ea sese accingant,proprii quoque Praeceptoris o studiorum Praefecti Generalis iudicio essent probandi . Duret examen singulorum non minus duabus
horis: quare statim post Pascha tertis anni posset inchoari distributis dierum praesertim festorum icibus eo ordine,quem Rector audito Praefecti σPraeceptoris proprii consilio exictimauerit eo modiorem . Expedit antem Yt per omnes primarias materias fiat examen: illas vero Praefectus eodem dievel pridie distribuet examinatoribus,ne, in easdem concurrant,aut grauiores aliquas praetermittant ; π ordinarie quidem res agetur per interrogationes, i natura examinis postulat: admisceantur tamen interdum breuiores quaedam argumentationes, quibus exploretur magis respondentis ingenium. Actus autem totum Scholarum tempus occupet cum minimi vel mane et d prandiomam si breuioris fuerit temporis, nihil habebit dignitatis,nec magnum fiet ingenii periculum, nec nisi paucae attinii poterunt quaestiones: neque γ νο id futurum est caeteris rebus incommodum,quia
paucissimi futuri sunt,qui tanto praestent ingenio, o doctrina ι hoc actu digni censeantur: quod si
complures fuerint i octo vel decem ,πel eo plures,necesse non est , t eadem aestate tot actus habeantur,sed ita dividantur, ι duo circiter in as