장음표시 사용
211쪽
rς, De studiorem cadant, totidem fere in tempus vacationum Autumnalium: alij in sequentis anni tempora distribuantur,ut in ferias Nitaturas, in dies Bacchanaltu, in Paschales vacationes, aliosve dies fessos:
Nec refert sit tam longe distrahansur , dummodo eum fructu, T dignitate Oguli obeantur ent etiai a raritate gratiores. Argumentatores ero tres
esse oportet intra duas horas, primum quidem
aliquem ex nostris Professoribus Philosophiae et
Theologiae:fecudum Doctorem aliquem externa: tertium aut aliquem Theologiae studiosum non mediocris ingenii, aut et alique ex Desendetis condiscipulis,egregium tamen, cum enim bene percalleat fundamenta doctrinae Praeceptoris sui, acrius Gebitis inter ipsos condiIcipulos Ῥehementior demimiario non parum auget atque excitat ardorem di, Dutationis. Et quoniam horum actus oportet esse celebriores anteresse compellantur non solum Philosophi omnes tam auditores quam Professores, sed etiam Theologiae studiosi, ut refricent memoriam rerum praeteritarum , ue frequentiorem es ciant conuentum:intersint etiam Professores Theologiae,Nomnes quidem,cum actus aliqvis caete, is est magnificentiora. in alijs vero alternatim i duo fere nunquam desimi, qui laudando,instando nte rogado, aliaque huiusmodi praestando alacriorem, 'aesolemniorem reddant disputationem. 18 Caudiant Philosophi,ne ampli cent, quae per
currenda sunt , es res dis ciliores, ac praecipuas perstringant et quaestiones alio trusonant, qua. ' πορο
212쪽
oportet. Itaque in Prole omenis Logicae dii utent tantum,An sit scientia, is de quo subiecto: tu palmea de Secudis intentionibus. Dil lationes Vniuer . salium deferant in Metapb3sicum contenti tironibus tradere earum disputationum breues definiti nes sub interrogandi,dubitandique charactere. De Praedicamentis etiam faciliora quaedam,quae fere attinguntur ab AriItotele explicenti caetera Metapbysico relinquant. Librum secundum Periberi ambos libros Priorum,praeter primi prima ca- pita 8. el 9. compendio percurrant: exponant i me quaestiones illis proprias,breuissime Ῥero eam, quae est de Contingentibus, 7 nihil in ea de Libero arbitrio.Topicorum quoq; praeter primum forte et secundum librum, o Elenchorum texsus praeter eundus eIt:Loci tamen N fallacia in commodiorequendam ordinem redigantur, ne a Logicis in ventur. In octo libris Physicorum compendio tr
dantur textus libroru sexti s septimi,et primi i ea parte,quae est de Antiquorum opinionibus. In octauo libro P sicoru nihil disseratur de numero Intelligentiaru,nec de infinita Virtute, V libertate primi Motoris, sed haec in Metapb7scis dPutentur, o quidem solum de mente Aristotelis: nam fecundumveritatem simpliciter pertinet ad The logum,cui etiam relinquatur tota quaestio De concussu Dei cusecundis causis, eu tamen Philosophi supponat.Textus Secudi Terto, Quarti libroru de Caelo breuiter perstringantur, magna et ex parte praetereaturanec tractentur quaestiones,nis pauca
213쪽
de Elementis , de Caelo autem quae disseri solent,
relinquantur Mathematico,praeterquam de sub stantia caeli,S deInfluenti inbivero non es Professor Mathematicus, harum rerum epitome ι datur 2 Philosopho. Libri Meteorologicorum, si vacat,redigantur in compendis quanquam optam
dum potius esset, obi fieri poteIt ι - lιbri eo tempore quo studia remittuntur, cum una tantum in die habetur lectio, exponerentur ab uno aliquo extraordinario Praeceptore et ab ipso Praecept
re Cursus,si posset,s vellet, Itima hora pomere diana. Si enim Meteora secundo, vel tertio anno inserantur ordinariis lectionibus, fieri nulla rati ne potest,quin tempus necessarium praeripiatur Ibbris P sicorum et de Anima et de Generatione. Et mutiletur necesse est iractatio eorum Ibhrorum,atque interpretatio,qui sunt omnes perdi, Iigenter explicandi. In lib. i. de Generatione, σprimo item lib. de Anima antiquorum opinioneshreuiter attingantur:in secundovero libro de Anima expositis sensorijs non digrediantur Philosophi in Anatomiam, S caetera, quae Medicorum
sunt. Addat potius,si vacat,Parua Naturalia.In
Metaphysicis, praeter prooemiu S magnam parte quinti,septimi,duodecimi libroru quoru textus explicandi videntur diligenter,in cateris necesse non
est ordinate textu interpretari: possem quidem .η noquoq; libro seligi quida texius, qui Isint laqua fundamenta quaestionum, quae ad Metapnsicumrcrtinent,dummodo de Supposito. natura ni l
214쪽
Philosophiae. xysdisseratur,neque de alijs, quae pendent ex verita.
tibus reuelatis. Io Magnopere cauendum est, ne in libris Fb3 Deorum Professores tandiu morentur, Ni paucos
menses reseruent libris de Anima ,.Metaphγ- sica , quae primaria pars en Philosophiae, cum praesertim caeteris in libris quicquid disputatur,r soluatur vltimo in axiomata Metapb1sicorum, vel in aliquot librorum de Anima sententias.Quare in iis NOHros oportet strenue esse exercitatos, s aliis potius quam issis libris detrahendum est, siquid detrahendum sit per temporis angustιas. quocirca anno primo Logica explicetur, anno se- eundo libri 'Physicorum per sex menses, deinde libri de Caelo, o prior liber de Generatione: Anno tandem tertio liber secundus de Generatione subri de Anima per quinque circiter menses: Deinde libri MetapbUicorum per quinque seu cum- minimum per quatuor mensesnii namque menses posteriores ρο aestiui sunt, s habent alicubi si diorum remisionem a prandio post Iuniummec minus aliquid requiritur , ut tam multa tamque a
duae quaestiones possent absolui. Porro ne secundus
annus nimis oneratus videatur , Protegomena
Physicae, quae duos fere menses occupare solent,
contrahenda videntur, o magna ex parte communicanda cum Logico, qui cum a multis qua-
fionibus, quas in Metaphysicam transposuimus, Iiberatus fuerit, potest sub fine librorum Posteriorum initituere pleniorem quandam de Scientia tra
215쪽
im De ludioctationem O in ea disserere de diuisionibus Nabstractionibus scientiarum;de speculativo S practico: de subalternatione non solum in genere, sed
etiam an Iscientia omnes subalternentur Met
pbUcae,de modo diuerso procedendi in Mathematicis et in Physicis de quo Aristoteles libro secumdo Fbulcorum. Et quicquid de definitione dicitur libro secundo de Anima. Haec enim N huiusmodi alia commodisseme coniungi possunt, nec superant captum auditorum, qui in fne Luicaeversantur. a o In opinionum delectu generales regulae Theologis proriptae, quatenus ad Philosophos perti,nere pinunt, observentur. Illud proprie caueant, ne ab Aristotele recedant, nisi in iis, quae et Fb dei derogant aliqualiter , vel doctrinae cuipiam, quae ubique fere recepta sit, repugnant. Enixe quoque studeant communiores,magisque nunc arprobatas Philosopborum sententias tueri, quales, exempli gratia,sunt,quae sequuntur. 1 Materia prima habet propriam existentiam,
2 Materiam primam, feri s esse sine forma
per diuinam potentiam non repugnat.
3 Naturalis est motus caeli saltem secundum principium passuum. Est de ratione motus proprie dicti successio. s Iniensio si per additionem partium gradu
6 Motus S tempus sunt entia realia. De
216쪽
Philosophiae. 29 γ De Anima intellectiu , etiam lintellectius, tractare Physici est.
8 Invno homine na tantum est anima.s Anima rationalis , secundum Aristotelem, est immortalis, nec educitur de potentia materia, G estvere proprieque corporis forma. io Naturaliter demonstrari potest animam Rationalem esse immortalem,nec unam in omnibus, cta ita naturalem ese corporis formam, ut de initio Anima ab Aristotele tradita ei competatvniuoce,secundumgradum etiam intellectivum. II Anima rationalis, dum est in corpore est forma corporis, ab eo non dependet , sed ere
I et Non negetur esse aliqua potentia motivam in substantia animae, per quam anima separata per 'se mouere se posset. I3 Nec Brutum, nec hominis cogitativa discumrunt formaliter. i Non datur sensus Agens. I s Ab Appetitu sensitivo seu Voluntate non minus distinguitur Potentia motiva, quam Intelle- ctus, et Imaginatio: tametsi bas potentias ab an mae Angeliue subnantia realiter distinguere coetendus si nullus. Et aliae id genus opiniones. .
217쪽
Onstitutiones 4. Par. Cap. Iet. Tractabitur, inquiunt, Logica ,
scientia, s etiam Mathematicae, quatenus tamen ad finem nobis propositum conueniunt. J Conuenire autem identur non parum,non solum quia si- . ne Mathematicis Academiae Nostrae magno care rent ornamento, quin S mutila forent, cum nulla
sit fere celebrior Academia,in qua suus non sit, s quidem nonvitimus locus Mathematicis disciplinissed multo etiam magis, quia illarum pra-sdio caeterae quoque scientiae indigent admodum . Illa nanque suppeditant,atque exponunt Poetis ortus,occasusque syderum:Historici, locorum facies, atque interualla: GaI3ticis solidarum exempla demonstrationum: Politicis artes plane admirabiles rerum bene gerendarum domi,militiaeque: Pissicis coelessium conuersionum, lucis, colorum, di phanorum,sonorum formas, τ discrimina: Meta-pb3 sicli Sphaerarum atque Intelligentiarum numerum : Theologis praecipuas diuini opificii partes: Iuri τ consuetudini Ecclesiasticae accuratas temporum supputationes . Ut praetereantur interea qua ex Mathematicorum labore redundant in II
218쪽
publicam utilitates in morborum curationibus, in nauigationibus,in agricolarum studio . Conandum igitur est, i sicut facultates caeter .ita S Mathematicae in Nostris G ymnasiis soreant i hinc etiariostri fiant magis idonei ad Ῥariis Ecclesiae comis, modis inseruiendum,cum praeseritim non parum indecorὸ careamus Professoribus, qui rerum Mathema ticarum Iectionem tam multis, tam praeclaris urbibus exoptatam habere possint. mae quoque si unum,aut pene alteru demas ix llus reliquus fiet, qui aut has facultates valeat profiteri, aut
postolicae Sedi praesto esse, cum de Ecclesiastisis
temporibus disputatur. a Vt lata paucitati ac penuria medeamur,du bus in Romano Collegio Mathematicis Professoribus indigemus. Quorum nus sesquianno quotidia xiis Iect onibus breue curriculum Mathematicarurerum consciat a Nostris sub externis audiendum,cuius initium Prosesior auspicabitur post Pascha Resurrectionis mane prima hora Scholarum auditoribus Logicae, quia per id tempus fere parat se ad Posteriora natTtica, quaesine Mathemati eis exemplis vix possunt intelligi is cum sint paulo
tunc prquectiores,impares non videntur oneri triutictionum.Illud tamen constitutum esse oportet, ῬιEuclidis elementa paulo spinosiora, aliqua semper
interpretatione et Geograptiae , et Sphaerae condiantur-cum praesertim ha res non egeat magnope
recognitione omnium principiorum Euclidis, sed primorum quorμndam,quae postquam duobus ci
219쪽
2 o o De Ma thema ticisciter mensibus exposita fuerint, ex tribus deinde quadrantibus, quibus Mathematica lectio circumscribitur, duobus prioribus f haera aliave id genus gratiora tradantur,ue in iis ad studiorumvsque ianem perseueretur . Altero postmodum anno i sedem auditoribus,qui P sici tunc erunt, prima hora Scholarum a prandio reliqua pars compendii Mathematici d P. Clauio conficiendi explicabitur.
Cum vero ad Pascha peruentum fuerit,ingratiam nouorum Logicorum accedat altera lectio matutina,qua denuo Mathematicum compedium inchoetur: qui cursus ac recursus eodem ordine quotannis seruandus e l.
3 Professor alter,qui modo P. Clauius esse posset, cons tituatur, rerum Mathematicarum pleniore doctrinam conferat in triennium, explicetq; priuatim Nostris octo circiter,aut decem,qui modiocri saltem sint ingenio,nec d Mathematicis alieno, o Philosophiam audierint, qui ex arsis essent conuocadi Provinciis nus ex qualibet,si feri posset . Nec pauci futuri sunt,qui ex horum numero cupiunt esse,si post Philosophiam quo tempore docent alij litteras humaniores, studeant ipsi Mathematicis deinde etiam Theologiae: ita saneVt primo
biennio nihil praeter Mathematicam audiant. Temtio vero anno duas etia lectiones Scholasticae Τheologiae cum earu brevi repetitione,quae fiet in Scho lis tantum,reliquum autem diem totum Mathematicis impendant . Porro ex hac Academia exim ij prodirens Mathematici,qui eam facultatem momnes
220쪽
De Muthematicis. 2 o Ismnes Trouincias, ad quas essent reuersuri, disseminarent, N Nostrorum tuerentur existimationem quando oporteret eos de Mathematι, cis respondere: ' eque graue futurum est cuilibet Prouinciae unum aliquem ex suis Philosophis tertio quoque