장음표시 사용
261쪽
p Tandem rudimenta conferressa non Uu-tur in unum volumen cum S3ntaxi,ne bat Gram , matica aequo prolixior videatur, Italis praesertim , qui cum rudimenta d reliqua Grammatica seiuncta soleant habere; ac proinde uti breuiore quodalibello Grammaticae iuncisci possent aliqui stras Scholas calumniandi occasionem ex grandiore quodam nostrae Grammatica volumine: cum praescrtim infimae clasu, quae tota ferὸ in declinando S coη iugan-V do est, nulli usui βι libellus SIntaxeos
262쪽
Latinae Grammaticae elementis Graecae etiam literae discendae sint.
in Mathematicis,in Graecis Biblijs, in Concili s, o
Patrιbus, quoru veram ac germanam sententiam
vix assequi possumus sine Graecae linguae adiumento, ipse adhuc sermo Latinus Graecis literis non parum indiget. Non enim possunt peti nisi ex Graeco
fonte multarum rerum nomina, nominum proprietates, etTmologiae, accentus quantitas I Tilab rum cyc. Ipsa etiam Graecorum Poetarum, oratorum, Historicorum sectio, atque imitatio uberiore reddit , T locupletiorem Latinam eloquentiam , poesim, ess historiam. Magnae igitur ita multae sunt Graecarum litterarumutilitates: at nisi discantur ὀ puero, T cum primis adeo Latinae Grammatica elementis,aptὰ distributis pro numero clusitu Graca Grammaticae partibus, vixunquam discuntur . Itaque primo Latini veteres semper cum Latinis Graeca coniunxerunt, s grauissimi quique iri noc A P. IIII. Agnas ac multiplices esse Graeca linguae Ytilitates ambigit nullus . Nam praeterquam quod praecipui fere autores omnium d iplianarum Graece scripserunt, ut patet in Medicina, in Philosophia, Inra
263쪽
strue memoriae simul utranque linguam discendam esse senti uiui t Sigonius, Muretus, Petrus Uict rius, Manuti usadstruitur in nonnullis Galliae Collertis, s in Scholis ferὸ omnibus Germaniae. Secundo molestias Graecorum rudimentorum melius pueri deqorant,gramdiores ero illa exhorrent: etsi ea pueri didicissent, inciperent postea Graecam suauitatem degussare, cT in ea alacrius Ῥersarentur . Contra Nero Humanitatis N Kaetoricae auditores ita nunc afflictantur, s torquentur stinis Graec rum elementorum , ut ad tormentum se trahi pi rent , cum ad Graeca venitur: eaque de causa nonnunquam post unum aut alterum annum vix seriabere, x legere sciant. Certὸ satis patet expcria mento esse puerorum ingenia maxime ad linguas addiscendas accomodata, qui nisi cum teneri sunt, o memoria in primis vigent, ista perdiscant, quaevmus penὸ memoriae praesidio nituntur, ubi adoletierunt , memoria obduruit, nulla ratione animum ad eam rem posse adi cere. Tertio si iam multi anni Latinae Grammaticae tribuuntur, cur
non cT Graecae 'quae Ο senior est, s obscurior, Tnostris pereerina magis : ita si quotidie multas
horas consumit Latinitatis exercitatio, quia eius usus in commuηι vita frequentior G, cur Graecae linguae,quae Latinam valde adiuvat, s ad pleraq; alia valde conducit,semihorula denegetur 3 Qua lo turpe est in ea revinci ab haereticis, qui d tensvis annis Graecὸ instituti contemnunt Catholicos Graeci sermonis imperiιos , o ad Graecos fontes pro.
264쪽
nia . Quinto hic m0dus, quo nunc Graeca tr. dvntur a P ostris, nunquam egregium aliquem fructii peperit, o experimur pueros in solo, G Hω , consc-neycere,eu iactis tempe stiuὸ primis fundamentis citra ullum fere sensum laboris paulatim provehi possent ad maiora sine molestia , qua magna nunc est grandioribus rei dis cultatem S intelligentibus , s libenter declinantibus , ascensuris praeser- . tim paulo post ad Philosophiam, Vel ad ius ciuile,
ut propterea: no aut altero anno quicquam bo
ni se consequi posse di*dant. Pueri plane facia
lius si sit opus,coguntur i Magistris: at grandiores cum semel obfirmare animum coeperunt, atque ὀ literis Graecis abhorrere, quod ad illas attinet, nequaquam possunt in obbrio contineri. Sexto faten ιur plerique Praeceptores Grammaticae superesse sibi aliquid temporis post Latinas exercitationes,
s pueri varictate detinentur iucundiusiaviore Quintiliano : non oporteret quotannis in Scho Iis Humanitatis redire ad rudimenta Graca cum iactura m taedio prouectiorum. Septimo cum inister alias Ninrae Academiae partes na sit Graecas literas profiteri, et ea res perficienda est, veliseiusmodi s reuincia deserenda , ne nobis probro
Ῥertatur tam tenuis ac pene pudendus fructus, qui in nostris auditoribus cernitur,quod ad Graeca pertinet,ut propterea alicubi viri graues suos mlios non mittant ad Academiam Nostram tanqua nutilam, ac mancam . Verendum quoque est, ne haec
265쪽
mus aliquando Praeceptoribus, qui Graeca docere, possint . Manabit etiam eadem calamitas in magnam Ecclesiae partem , cum raro alibi praeterquain Societate Catholici Theologi Graece sciant ;m multa quae in Sacris literis, s re Theologica ex Graecis pendent monumentis,paulatim exolescere, atque obliterari necesie sit. Quodsi Graecae limguae sundamenta in Nostris Scholis probe consim . bili tur alis ea ratione prosticietur, tum ut in tota Ecclesia Graecarum cognitio literarum perpetuo Urgeat, tum vi 2 ostra Societas abundes Iemper miris Graecae linguae peritis,quales.n. in suis Scho' lis educati atque instituit, tales postea, cum eos iu suorum numerum cooptabit cooptat autem ex
Scholis quamplurimos) habitura est.. Contra solet obiici nonnulla,sed quae facile diluatur.Latinis nquiui,exercitationibus tepus detraheεur.Primi si paulo procedatur ob ea cauam in Latinis litteris lentius t anno Ierius ad Rhetoricam, aut ad Logicam veniatur, quid erit quaeso, cur empiam tantulae morae paeniteat' deinde negandum videtur virum iccirco in Latinis faciendam esse iacturam, tum quod ex quinis horis quotidianis Graecae linguae semihoram tantum tribui fatis esset, quam semihoram saepe ἀ Magistris ipsis auditumes, cum dicerent ex Latinis exercitationibus sinperisse, tum quod re ipsa compertu est cum in aths locis, tum in Romano Collegio nullum propterea
266쪽
Humanitatis. 237, Verri Latinis litteris detrimentum . Nam ορο in Prima classe Grammaticae in Secunda quoque, ac Tertia ante aliquot annos pueri quotidie semihoram in Graecis ponebant,quo tempore P. Mιrales Visitator nihil censuit immutadum, atq; adeo probauit: At per eos annos ex inferioribus classibus ad ,uperiores ita de more gradus est facias ι qui tunc ni tritac Praesecti res hclce truct ibant,nu-
quam ei ipsius Latinae linguae peritiores fuisse AP
Qua cum ita sint, neque obrui puerorum ita nia dici potest, ad secundo loco consueuit opponi. cum contra potius grata quadam vicissitudine, ac virietate muri ce subleuentur, praesertim se res paulatim,ac sensim tuorum animis instidentur. a quae sola prope mae moria indigem, ea multo facialius,ac melius quamuis multa simi, ac minuta percipiuntur a puerist grandiores vero,qui paulo plus
iudicio, minus memoria lenisectedorum P ymi Mum,atque Verborum aeteraque huiusmodi spinosa ediscendi molestιam reformidant. At quo nunc modo illis Graeca traduntur, vere obrui videntur ingenia, cum simul ferὰ, ac breuissιmo tempore , prouectiore ia aetate adolescentes Historta, Oratoria,Poeticaeque artis, ac lιngua Graeca praeceptiso exercitationidius opprimantur. At etiam qui suos, aiunt, ad Indum nonrum si beros mistunt, ere de Graecis litteris non labor ap. ImmoVero multis orta Ie propterea non mittunt,
quod Graeca in classibus inferioribus no tradatur ;
267쪽
233 Destudiis DNn ulli etiam, qui mittunt i bis Graecὰ quoque
discere liceat,magiis i nobis precibus contendunt. Nemo unquam,qui matur, recusaisit, quo minus Graecam linguam sui, dum adhuc sunt pueri,doce' rentur. At nunc suos iam grandiores lueris hisce incipere Rudere cum ident, multi valde recusant;
negant enim id fieri posse me Latinae linguae iactura; malle se suos liberos unum, aut alterum annum,tiliter in Latinis tantum, quam in utrisque sine fructu consumere. At NeroῬeniunt ad nos interdum,qui nihil omnino GraecE, Latinὸ aliquid sciant. huic incommodo facile Udetur adbiberi posse remedium, si eadein omnibus classibus hora literae Gracae discantur. Ita enim ultro citroq; pueri commeabut,ut est bucusq; ob eande causam in duabus Humanitatis classibus factitatum. Ad haec qui ex alijs locis,Latinis imbuti literis, Graecarum prorsus ignari ad nos niunt, pauci sunt,si cu iis conserantur,qui apud nos prima fundameta iaciunt in utrisque. Quod si qui busdam erit vel propter ingeni, tarditatem, Nel, propter aetatem immunitas concedenda, qui erunt certe paucissimi, cur id in Graecis videtur absurdum,cum inversibus etiam faciendis, in Hebraicis literis,in Mathematicis disciplinis non omnes operam ponere cogantur , sed aliqui semper iussis de causis eximantur Pa . Quod si Constitui iones, in classibus HumanitariCap.r3. tis, ac Rhetorica significant Graecas literas essed, scendas d non incommode de avioribus explicum diss
268쪽
dis, scribendisque Ompositionibus intelligi potest,
ac di bet , non item de Rudimentis, cum cernamus oculιs tri ita fortasse, Neo amplius annorum e
perientia docti , si in duabus disce classebus tantum Graeca litaui aedificium laquam tumultuarie coniectis lapidιbus fiat nunquam ad culmen posie perduci; u si quid est aedificatum ud totum, quantulumcunque tandem est, repente corrucres ulac se ad Ius ciuile , ad Diale Elicam , ad alia studia iuuenes contulerunt. Quare ut non violari maiores PC situriones exi limarunt,cum multrs ante annis cum alibi, tum Romae in prima classe Grammaticae adolescentes literis Graecis tingendos se volu runt, ne tempus deinde atque opera in aliis classiabus perderetur ruta neque nunc esset ab iisdem Constitutionibus alterum , si in exter is quoque clusis bus pueri eisdem literis erudirentur; cum alioquin tempus i ud, quod Graecis datur in Humanitatis classibus,frustra positum es e Uideatur. Verum, inquiunt, Magistri qui docere posint Graeca tam multι non reperientur. Restonderi potest ne paucos quidem propediem repertum iri,qui Graecas literas vel in classibus Humanitatis, ac Rhetoricae doceant, is provideatur: deinde sciemtia vcn tanta esset illis necessaris, quibus isset in tribus et quatuor inferioribus classibus docendum,
ut non facile quiuis priuatc studιο, ac peritiorum ope hoc onus possit pro dignitate Utinere.
269쪽
, De studiis .QV ONAM.MODO INSTI-
tuenda sint exercitationum genera , ' quibus Latinae, Graecaeque lite- rae perdisci solent .
Xercitationum genera, quae prope quotidiano teruntur su, septem serὸ numero sunt, de sigillatim ita praecipiendum videtur. primum pueris haud mediocriter proderit exerceri quotidie in epictolis, aliisve libris Ciceronis,quos deinceps d Praeceptore sunt audituri, quam optimis characteribus diligentissime describendis ; eadem enim opera i Iiteνum es cient meliorem . ita orthographiam sensim ediscent, y memoriam adiuuabunt , quod a Praeceptore interpretandum est,intellμ gent melius , si id attente praesegant: π quod in exscribendo Thuc3dide ferut Demostheni contigis.se,occultam Ciceronis imitandi facultatem, π consuetudinem nanciscentur. Haec vero,qua ex L icerone transcribunt, aluque eorum libelli exceptoris nonnunquam i Magistro, interdum etiam a Praefecto legantur tum ad illorum diligentiam expis randam tum ad emendandam orthographiam,qua nihil vilissim in sis,quaescribuntur a puero.Tanto vero vigilantius arripiat Magister quanc Anque
270쪽
Humanitatis. et tus,aspirationes, accentus, interpunctiones, aliaq; id genus, quor um frequens est inscribendo core .ptela. Q in genere nulla paulo prouectiorum admittenda ,ideretur excujatio, quod eos scribere pene nihil oporteret quod aliquo ex libro non transcripserint. a Audiant attente priuegentem Magistrum, cum autorum interpretatio, ac H Ius longe mai ris utilitatis simi, quam praecepta Grammatices, quanquam haec ipsa minime mgligenda sunt. Dpraelegendo autem nil optandum magis est, quam
ut nusquisque Magister intra suae sesιholae fines
contineat, nec studιo maiorum rerum modulse suurranscendat, iec minuta quaedam, o ieiuna cons
ctando,ad humiliora,quam quaesui Iunt ordinis,sedemittat.
Iamucro in Grammaticae,atque Latinae linguae autoribus explicandis Iotae diuersam ineat ratioinem: missis praeceptιonum, in his vocum , s locutionum nobis praecipue supellectilem comparamus. Quocirca in Grammaticorum scriptis curandu est maxime t res ipfas pueri quam opιime teneant, verba non ita religiose, attente que sectentur : conmtra in Epistolis M.Τullis, s reliquis huiuscemodi
Iibris non tam sententiarum, quam simularum ocum,ac locutionum ducenda est ratio: sententiar si vis spraesertim cum eam rudes pueri minime capiunt o classibus altioribus reseruetur. In classibus ergo Gramulicae Magister interpretandi Ciceronii,ariune autoris hanc Regulam i