장음표시 사용
451쪽
ι VULNERA CAPITI s. g. 18'. x o.
rnis in senili aetate: & vidi tales calvarias, in quibus diploe in quibusdam locis aderat, in aliis aberat omnino ; unde sic turpillimus error committi posset.
Videtur jam Celsus hoc monuit Ie , dum dicit : Ied tum majori cura agendum est, cum jam aut simplex os dimidium perjoratum est, aut in duplici superius. Illud Da. tium usum, hoe sanguis sini at a . Licet enim in hoc capitulo, uti & in praecedenti, de ossium vitiis in genere videatur agere ; tamen illa, quae mox s quuntur, evincunt, quod de cranii perforatione hic loquatur : cum dicat, metum esse, ne mucrone cerebri membrana laedatur &c.
I. aso. TI LOTO tum cruore, & per alco hol calidum compre L
. exemta accurate scobe, summa cum cautela, lente, patienter, uno alterove gyro tantum agendus modiolus, assiduo
everrenda scobs , perpetuo inspiciendum , an color in circulo exarato mutetur, assiduo exploranda fundi aequabilitas, tum variata pressione terebrae, pro vario colore apparente, os solvisur eo uiaque, ut parum adhaerescat & aequabiliter.
Ubi ad diploen penetravit modiolus apparet iaci Ie, quanta cautela opus sit: sola enim interna tabula cranii, vitrea dicta, superest; quae saepe tenui suma est in quibusdam calvariis, in aliis iterum multo crassior. Praeterea arteriae durae matris, in profundis sulcis , cranii internae tabulae insculptis, locantur ; unde si pars t lis sulci in orbiculo illo dis lecto haereret, posset terebra in illo loco jam pen trare calvariam , & instigiae tale vas laedere; cum in aliis locis satis crassa adhuc pars cranii perterebranda restaret. Inaequalis in plurimis locis cranii crassities p riter in caulla est , quare tanta hic tarditate & prudentia opus sit. Si ergo, dum terebra per diploen transit, sanguis copiosior erumpat, ille alcohole calido sisti debebit : impediret enim ii Serum conspectum erenae in osse factae. Scobs contianuO everrenda est, post unam alteramve terebrae circumductionem ; & attendendum ad coloris mutationem, quae in scobe abrasa apparet : quamdiu enim in diploc terebra circumagitur , tamdiu scobs rubicunda apparet; ubi vero terebra internam cranii tabulam incipit radere; scobs iterum alba incipit fieri. Saepissume stylo immisso orbiculi di necti fundus explorandus est, an ubique aequabilis sit ; an in omni loco os resonet ad styli attactum; an vero in quodam loco, dissecto jam osse, mollis membrana tangatur. Simul attendendum est, adrhoto cereo et lychnio , an in fundo crenae color albus ubique aequabilis appareat, an vero, pellucente per tenuem ossis lamellam dura matre, in quodam loco mut tur jam color. Ex omnibus enim his peritus Chirurgus novit, quibus locis major terebrae appressio conveniat , quibus vero non ; sicque sensim summa curri prudentia Pergit, donec tenuissima tantum lamel Ia supersit : integre enim e ῖcindere orbiculum periculosum foret, quia vix sine laesone durae matris, cranio cohaerentis, fieri posset; unde graves inflammationes cum periculo morti S OIuri monuit Celsus bὶ.
452쪽
Ob hanc causam Hippocrates . qui sati jam dictum fuit in hane operationem
adhibuit, ut ossis vitia tolleret, non ut exitum faceret emisis sub calvaria humoribus, noluit os ad membranam usque secandum else, si quis in initio curam sus ceperit ; ne in ipso opere terebra membranam vulneret: verum ubi parum abest,
quin os totum jam disiectum sit, illudque iam vacillet, desistendum jubet, &permittendum elle, ut os sponte sua abscedat. Secto enim ossi ad talem profunditatem nihil mali contingere posse asserit: quia tenue est illud, quos relin- uitur saὶ. Ubi vero per initia curationem quis non susceperit, sed ab alio tr iram tardius perficere debeat; tunc ad membranam usque os excidendum csse jubet : & pulcnerrime recenset omnes illas cautelas, quas adhuc hodie adhibent prudentes Chirurgi, ne in tali casu duram matrem serrae dentibus laedant. Specillo enim terebrae circuitum saepius tentandum jubet, & in partem ossis cra sissimam terebram semper adigendam monet; sitia utque saepe tentandum esse, an dimovendo os educi possit, antequam nempe integre dissectum fuerit. Omnia haec eadem observanda monet, si quis ab initio suscepta curatione os ad membrariam usque exscindere voluerit sb . Simul patet, quantum usum habeat conica interni modioli cavitas e nam os dissectum ascendit facile in latiorem semper factum modiolum, & inclinari facile potest modiolus in omni ambitu, dum circa finem operationis non amplius requabiliter circumduci debet, sed hanc illamve cretiae partem, ubi crassius eliseos specillo detegitur , fortius radere. Si enim cylindrica foret interna modioli vivitas, non posset inclinari, quin apprimeretur os dissectum cavitatis internae parietibus; impediretur libera terebrae circumductio ; & sepe secederet superior calvariae tabula a diploe ; unde postea residuum os difficilius tolli pollet. Hoc
aliquando accidiise patet ex Celso se); sive de industria hoc factum fuerit, dum
solam externam tabulam tollerent, non altius penetrante ossis assectione; sive iavitio instrumenti hoc contigerit : Dicit enim : ubi totum os ejectum est, circumradenda lavandaque sunt ora, ct si quid Icobis membra insedit, colligendiam. Ubi, superiore pane si blata , inferior relicta est , non ore tantum , sed os quoque totum levandum es , ut sine noxa postea cutis increscat; qua aspero ostsi innascens Protinus non Ianitatem, sed novos dolores movet. Simul apparet, si ullibi, certe in hac opera tione , periculosissimam esse festinationem ; imprimis circa finem ; & omnium opti mum esse, ut tenuis lamella relinquatur : poterit enim tunc vacillans jam ille
orbiculus sine periculo tolli: quod quomodo fieri debeat, docebit sequens par
graphus.f. a I. πτBI color caerulescens, ejus per totum ambitum aequa. litas, segmenti vacillatio docent, fere perforatum esse cranium, segmentum vecte , cochlea , vel cochleari eximendum.
Postquam constitit signis hic recensitis, modiolum eo usque penetralla, ut sine periculo laesionis durae matris ulterius pergi non possit ; tunc pars ossis dissecti
elucenda est. Hoc autem tentaverunt variis molis e vel enim vecte parum in- a Hii portat. de Capit. Vulner. cap. 34 l b ibid. Capiti ultimo pag. ras . . Charier. Toni. XII. pag I. 8. t i c γ Lib. VIII. cap. 3 pati s i 3.
453쪽
curvo , immisso intra orbiculum dissectum, tentabant elevare jam fere ab omni cohaesione liberum os; sed tunc facile patet, quod , dum ab uno latere elevatur , in opposita parte necessario deprimatur, atque ita dura mater laedi posset aspero margine ossis sic distracti e & licet prudenter in omni ambitu tali vectifrangeretur cohaerens adhuc ossis pars, tamen adhuc cohaerebit firmiter durat ma
tri vasis emissis& receptis ; & sic hac methodo dissiculter tolli poterit. Omnium oditimum videtur, si perpendiculariter sursum trahendo educi posset: quod fieri po terit, si cavo semicirculari instrumento , utrimque intra crenam immisso , prehen datur dissectus orbiculus, & deinde haec simul sursum ducantur; dum calvariae margo instar hypomochlii his instrumentis inservit. Si autem in vicinia fracta fuerit calvaria, facile patet, neque hoc tuto fieri posse. Pulcherrime fit . si eochlea spiralis applicetur medio centro orbiculi di tacti, ubi vestigium est a stylo trepani maris imprellam ; uti dictum fuit in commentario 3. 189. deinde illa
laniter circumtorquendo sic infigatur ossi, ut firmiter haereat : potest ita commo- dimine tune leniter hinc inde moveri disiectus orbiculus ; & postea, ubi vix amplius cohaerere videtur, perpendiculariter sursum educi.
g. 291. EIN asperitas latera lis ossis radenda Ientῖculari cul I I tello, scobs demenda, via paranda cruori & sorditius
exituris per sternutationem, animae retentionem , & depressorium prudentissime & raro , foramen implendum tegendumque tenui molli linteo, imbuto medela membranis amica , & apta lamella plumabi an sata.
Cum operatio haec , si ex arte instituta fuerit, semper relinquat marginem si raminis facti asperum , & osseis festucis hirtum ; quia orbiculus exscillius tenui adhuc parte cohaerens sursum vi evellitur ; & statim contentum calvaria encephalon in hunc locum assurgat; laederetur ab his aculeis dura mater; nisi statim cultello lenticulari si dicto, quia obtusum ejus extremum lentis figuram refert abradatur omne illud, quod in margine foraminis facti eminet. Illa autem , quae in figura hujus instrumenti & usu quam maxime observanda sunt, videri po lunt apud Gareueot a . Scobs sic abrasa, durae matri jam nudatae incumbens.postea
tollitur. . v Aliquando accidit, ut, perforata calvaria, statim sanguis, vel pus aut ichor, inter cranium & duram matrem collecta, prodeant; saepe etiam, licet haec adsint 'nihil exit. Dura mater enim ubique cranio adhaeret, uti jam saepius dictum fuit rhinc si, v. g. in quodam loco calvariae egusi humores duram matrem a cranio separaverint, & trepanum non fuerit directe applicatum huic loco ; poterit sic
dura mater, undique adhaerens, coercere collectos humores, ut non possint perforamen fictum, ciuamvis satis etiam vicinum fuerit, exire. Tuncque nihil suis pereIIet, quam in alio loco iterum cranium perforare. Tamen antea tentatur ani-ndae retentio, vel & sternutatio; quia sic majori copia sanguinis distenditur ei cephalon, reditu libero per venas impedito, affluxu interim per arterias m a Noureau Traiia dea lassium a de Cbirurgie T9m. II. pap. I M. M.
454쪽
nente, uti explicatum fuit in commentario g. 1 1.ὶ illudque distentum effusos humores versus foramen factum premet, ubi minor resistentia est. Aliquando de observatum fuit , Iicet statim non exiverint per foramen factum collecti hum res, sequenti die sponte illos prodit ilo. Ut vero promoveatur facilis exitus cstuli liquidi, cum prudentia lentissime deprimunt Chirurgi duram matrem instrumento, quod Meningophilax vocatur , ac si diceres membranae custodem. Instrumentum illud obtusum talem apicem habet, uti cultellus lenticularis, qui rotundo cylii dro politissimo continuatur. Hoc instrumento, parum tepefacto prius, ne frigora his partibus detectis insolito noceat, lenissime premitur dura mater, ut ab ambitu foraminis exsecti parum recedat, sicque facilis via pateat humoribus in via cinia foraminis est usis : simul etiam sic impeditur, ne dura mater, dum animam retinet vulneratus, acuto foraminis margini apprella laedatur. Simile quidem ii mine instrumentum, sed diversae structurae & usus, apud Celsiana sa) dei cribia tur : Erat enim lamina aenea firma, paulum resima, ab exteriore parte Iarvis, qua utebatur, ut, factis prius in calvaria foraminibus , eorundem septa media scalpro tuto excidere pollet; loco enim exscindendo submittebatur haec lamina
inter cranium de duram matrem , ne scalprum maIleolo percussiam hanc membranam laederet. Eadem hac lamina etiam utebatur , ut os depretium attolleret ibue Postquam humores estuli educti fuerunt, notandum quam maxime, quod in
loco foraminis facti desit calvaria coercens; δc cum ejus cavum semper plenis. simum sit, nili cautela adhibeatur , incipiet attolli in hoc loco encephalon ; imprimis si dura mater simul laesa fuerit, de in langum excrescere. Et quamvis dura mater illaesa fuerit, tamen, nisi idoneo apparatu coorceatur , inciperet sensin attolli, & super ossa eminere , ut Celsius monuerat se . Unde apta ligatura conropensari debet deficiens pressio. Sumitur orbiculus ex linteo ni ollissimo, parum major, quam est foraminis exscisti amplitudo , ille applicatur durae matri, &sub limbo foraminis inter duram matrem & cranium iis omni ambitu subtacitur , sicque cavetur, ne acuto margini foraminis appressa dura mater laedi posset. Centro hujus lintei filum adhaeret, ut postea commode semper tolli pollet. Inmulantur tunc aliquot guttulae balsami Peruviani tepidi, vel alterius similis balsa mi vulneratii , deinde foramen repletur plumaceolis rotundis, ejusdem cum foramine diametri , de simili balsamo masis : repleto sic foramine , applicantur plumaceola parum majora, integumentorum dii sectis labiis mollissima digestiva applicantur ; dein idonea ligatura firmatur totus apparatus,
Pulchrum laudatur inventum peritissimi Chirurgi Belloie d J , qui lamellam
plumbeam ejusdem diametri, ac est foramen trepano factum , binis ansis utrimque Instructam , parvis forana inulis perforatam, de balsamo vulnerario tepido madidam , immittebat foramini; deinde huic lamellae imponebat plumacesia mollissima, quae effluentes humores imbiberent; ansas utrimque re nectebat supra calv riam , deinde apta ligatura firmabat apparatum. Sic Ieni tali pressione impediebatur , ne exsurgeret in Gramen dura mater : poterant renovari plumaceola , relicta hac lamella plumbea ; quae tamen etiam, si opus videretur , facile tolli & reponi poterat. Hac lamella per quatuordecim dies utebatur, deinde tollebat, ne ossi, consolidationi noceret diutius relicta. a ) Lib. VII L cap. 3. pag. s ix. l ce Ibid. pag. sao. b Ibid. cap. 4. Pag. sis. ι Le Chirurgi ea it 'Horkal. pag. εν. &e.
455쪽
Quia autem, nisi idonea ligatura retineat , a tumente encephalo posset elevari haec plumbea lamella, imprimis cum foramen conico modiolo exstimim ab infe rioribus sursum semper latescat; ideo & alia methodo usi fueruiu Chirurgi. Sum serunt nempe laminam plumbeam, quae foraminis inferiorem diametrum aequabat: hane filo instructam in medio centro applicabant durae matri, dein huic transversim imponebant plumbeam lamellam, lineam Geometricam circiter latitudiane aequantem, & longitudine parum excedentem diametrum prioris laminae : hujus lamellae extrema utrimque sub cranio prudenter demittebant, quae ergo impedi
bat , quo minus encephali pressio posset elevare orbiculum illum plumbeum. Huiulamellae pariter filum rigebatur, ut commode tolli posset sa).
g. 193. C, URATUR. dein ut vulnus membranae IS s. ad 13ρὶ
Illa, quae in generali vulnerum cura dicta sunt, sussiciunt, ut habeatur ennutio illorum quae requiruntur, ut fiat sanatio perforatae calvariae; imprimis si simul considerentur illa, quae habentur in commentario ad F. 1 f. Maxime hic requirutur acris moderatus tepor , dum nudatur plaga , & rara deligatio; praeterquam in initio, dum adhuc prodeunt extravasata liquida ; uti etiam quamdiu valida adest suppuratio. Nimis thumida & laxantia, uti & pinguia, fere semper noxia fuerunt; Olibanum , mastiche, sarcocolla , Sc similia lenia roborantia , in tenuiusimum pollinem trita, & vulneri aspersa , pulcherrime profuerunt. Haec meth dus confirmatur Hippocratis b in autoritate : qui, postquam monuerat, omnia capitis vulnera , ubi repurgata sunt, siccantibus tractari debere, subjungit: Emiaem quoque est ratio membrana cerebrum ambientis: illa enim p/olinus osse fecto stexempto denudata quam misme purgari ct siccari debet ; ne , si diutius madescat, nimia uligine tabesat, ct in tumorem exsurgat. His enim ita se habentibus periculumes, ne ipsa putrefiat. Summa quies animi & corporis, diaeta tenuis, imprimis
commendanda sunt: cum levia etiam vitia in usu sex rerum non naturalium in capitis vulneribus adeo noceant ; uti in praecedentibus pluribus Exemplis confirmatum fuit.
g. 294. TTA enim intra o. & so. dies separas sunt margines L osset foraminis; quotidie enascitur caro cavum replens, quae sentina durior, tandem calli osset. cavati, vel eminentis formam adipiscitur: ubi debilitas dc dolor aliquis remanent.
Omnis ambitus foraminis, exscissi serrae dentibus, & abrasione per cultellum lenticularem , contulus fuit: hinc omnis illa superficies ossis quasi gangraenosa est ,& separari debebit, antequam poterit fieri regeneratio perditi. Optime hoc notavit Celsus dicens i Si quod etiam os adustum es. la terebra calefacta , dum circumagitur celeriter ) a parte fana recessit 3 subitque inter integram atque emortuam
456쪽
partem earuncula, qua , quod abscessis, expellat. Eaque fere, quia testa tenuis ct angusta est , Mπιι, id est fruama a oracis nominatar a . Haec separatio terius ocγus. ve fit , imprimis pro varia aetate vulnerati ; incipitque tunc tota superficies foraminis fusca fieri, imo aliquando nigrescere: totum tamen illud sponte beniugna suppuratione separatur; tuncque incipiunt ab omni ambitu foraminis , impri mis a diploe & ab ipsa dura matre , vasa viva elongari, sibi mutuo occurrere , implicari, & retexere sic deperditam ossis substantiam. Pulcherrime hanc rem notavit Celsus bὶ dicens : Ubi bene res cedit, incipit ab Usa membrana; vel . si os eo
loco duplex est inde quoque caro excriacens id, quoa inter o se vacuum est, replet nomvustquam etiam super calvariam excrescit. Renata haec lubstantia primo tenerum mu cum refert; sentim in callum mutatur, & tandem olleam fere duritiem acquirit ; sed non nisi longiori mora. Si aequabilis pressio semper adhibita fuerit, pulchra fatis erit cicatrix; si minor pressio luxuriare fecerit renascentia haec valcula, eminebit callus supra aequabilem superficiem calvariae; si nimia pressio , vel valida exsiccantia applicata fuerint, cava erit cicatrix. Plerumque intra quadraginta vel quinquaginta dies haec cura absolvitur, si nihil filii stri acciderit, quod consolia
Observatione quam maxime dignum est, quod , quamvis erfectissime videa tur recrevisse callus , raro tamen totum foramen integre repletum si tali substantia , quae osseam duritiem acquirit: plerumque in medio mollior locus manet, ubi carnea magis substantia, durae matris forte propago, concurrit cum illa, quae exossis ambitu undique recrevit: unde plerumque in medio talis cicatricis debilior locus adest, forte nunquam in persectum os indurescens. Hoc in pluribus calvariis defunctorum, qui hanc operationem passi fuerant, se observat se testatur Gareeteotic in , & praesertim in calvaria hominis , qui ante viginti annos celeberrimus Chiru gus trepanum applicuerat: invenit enim in illo loco soramen inaequale, quod muDus pilum trant mittere poterat. Non mirum ergo, s debilitas in hoc loco cranii,& aliquis dolor saepe remaneant; imprimis a subita tempestatum mutatione : smuliaque apparet, debere locum illum , quamvis fanatum , diu adhuc muniri, ne ambientium injuriis laedatur. Alia occasione , in commentario ad s. 17 Ii dictum fuit de memorabili illo casu, quo tredecim annorum puellae, magna parte calvariae ablata , post novem menses elapsos post integram consolidationem , cicatrix rupta fuerit a vehementissima tussi, nc ut binae unciae ipsius cerebri substantiae expressae
fuerint ; & post quinque dies inde perierit.
Curam autem bene procedere monet Celsus dὶ, si membrana mobilis aesui coloris
fuerit i earo incre Icens rubicunda; facilis motus maxilla atque cerPicis. Mala signa sunι, membrana immobilis, nigra, vel livida , vel aliter coloris corrupti , dementia , cris vomitus, nervorum vel resolutio , vel distentio , caro livida, maxillarum riagor , atque cervicis. Et paulo post subjungit : capite fracto, donec jam valida ei -ιrix sit, vitentur si , ventus , frequens balneum, major vini modus.
457쪽
g. 191. T NF LAMMATIO , suppurario , gangraena, fungus
I excrescens raro membranarum, & ipsius etiam corticis imprimis cerebri , tolluntur remediis, quae his malis propria , tum applicatione antiphlogisticorum , detergentium, anti septicorum , filo , & lamella plumbea fi yi 3. Caeterum malignitas vulnerum capitis censetur. I. loco. In occipite, vertice, pariete, suturis, pessima. i. symptomatibus , febris post septimam cum frigore, tremore,
vulnere pallido , arido , livido , osse aspero , flavo , hemiplegia ,
convulsione. 3. aetate. 4, temperie. s. tempestate anni. 6. malignitate impuri, putrisque acris,
Superest jam ut considerentur illa symptomata, quae post institutam calvariae perforationem aliquando sequuntur, α magnum saepe periculum inducunt. Cum enim ablato olle , ob calvariae plenitudinem , contentum encephalon una cum dura matre per foramen factum atrurgat, niti hoc caveatur illis, quae dicta sunt g. 191. ad margines: duri ossis appretia dura matre, impedietur liber transitus sanguinis per ejus vasa orietur inflammatio , & omnia, quae illam sequi poterunt , mala ; imprimis suppuratio & gangraena. Multum huc facit insolitus aeris .imprimis frigidi, attactus. Idem malum sieri poterit in piae matris vasis , ipsiusque cerebri corticali substantia , unde omnes encephali functiones laedi poterunt. G neralis cura inflammationis, de qua dicetur postea , tollere praesens malum pol rit ; tutius vero praecavere, antequam natum fuerit. Venae sectio larga , epipastica , pedibus applicata , clysmata lenissima, tenuis victus, potus copiosus seri lactis, hydrogatae &c. corpus sic disponent, ut ab inflammatione alienissimum sit. Eadem haec natam inflammationem tollere valebunt, audacter etiam repetita, si urgeant symp- tomata. I)ericulosissimam enim hic esse suppurationem , lethalem fere temper gangraenam , nullus dubitat; unde omni artis molimine praecavendi sunt hi instat
Frequens facis, & valde metuendum malum, solet sequi calvariae perforati nem ; sungosa nempe , & subitissime increscens encephali dilatatio: quae raro . vel nunquam forte, contingit, quamdiu dura mater integra est; hac vero diccissa vel e rosa, pia mater, adeo tenuis, coercere nequit huc assurgentem cerebri lubstatutam: quae adhuc citius protuberabit, si pia mater simul laeta fuerit. Ob incrementi celeritatem, & figurae similitudinem , fungi vocantur, uti dictum in commentario *. 168. Celsus videtur simile malum obtervasse, sed credidit esse tumentem duram matrem. Aperto enim cranio, Fc detecta dura matre, dixit: Quod si membrana per inflammatiouem intumuerit, infundenda erit ros tepida. Si usque eo tumebit , ut super ossa quoque emineat, coercebit eam bene trita lenticula , vel folia vilis contrita , ct cum recenti vel buuro vel adipe anseuno mista ta 7. Videtur autem omnibus observatis constare, fungos illos fieri a corticali pulpos a cerebri substantia , coercentibus membranis & osseo tegminς orbata , & immaniter dilatata ab impulsis arteriosa vi humoribus ; omnium maxime, si febris circulationis velocitatem au xerit. Cum autem cortex cerebri naturaliter nihil rubri sanguinis habeat, ideo de
458쪽
bi fungi secti, de eroli, raro sanguinem fundunt; nisi maxima dilatatione horum vasculorum diametri eo usque auctae fuerint, ut rubrum sanguinem admi tant : quoi raro quidem fit, tamen aliquando factum sutile testantur observata. 4n mirabili enim illo casu , in commentario 168. recensio , fungosa talis excrescens , pertulb cranio, moles valide pulsantes habebat, arterias, & rudius tractata sanguinem copiosissime fundebat. Ob hanc causam, imminuto circulationis impetu , fungi illi ante mortem saepe subsident; uti in colem casu aliquot ante mortem diebus observatum fuit: fungus enim nucem juglandem aequaris, coloris cineritii, indolens, sponte subsedit, paucis ante mortem diebus ; ct ingens hia- . tus in ipsa cerebri 1 ubstantia apparuit. Scultetus in homine , acinace caput vulnerato, rimam cranii magnam de satis latam cum duobus fungis invenit: post mortem autem , dum vulnus inspiceret, vidit fungos subsedisse quam plurimum d. Quae omnia confirmant, quod fungos e tales excrescentiae a corticali valculosa eiicephali substantia , ab impulsis humoribus dilatata, nascantur. Quaeritur jam, quid agendam sit in tali casu ubi cingus talis eminet, retro- premi nequit, encephalon enim comprimeretur, & pulpola haec vascula levi etiam pressione destruerentur ; unde putrego summa, & pessima mala. Abscindere vel erodere ipsam cerebri substantiam periculosum nimis forte videbitur. Tamen innumera observata docuerunt, fungos tales resectos fuisse , superstite vita non tantum , sed & omnibus encephali functionibus illaesis manentibus postea. Puero quatuordeci in annorum , post trepani applicationem, talis fungus ex foramine calvariae emersit: filo circumstricto abscissus fuit; renascebatur similis , eodem modo resectus ; hoc cum aliquoties factum fuit, ad pugni magnitudinem de subctantia cerebri sic periisse constitit : tamen a tanto malo incolumis evasit; licet &quaevis obvia sumeret pauterculus, Zc satis negligenter ipsum vulnus a mulierculis curatum laetit, dum Chirurgus abel Iet. bὶ Puero ejusdem aetatis a ponder se lapide , in dextrum latus capitis ex alto delapso , ingens cranii fractura accidit. Cum, exemtis pluribus calvariae, fragmentis, omnia pulcherrime cedere via derentur, & cum pars durae matris , a cranii fragmentis impressis lacerata , separata fuisset, elapso die vigesimo , enatus fuit de vulnere tangus, qui intra via ginti quatuor horas ad magni tuffinem ovi gallinacei extra cranium eminuit: tamen asperso pulvere aromatico exsiccante, & emplastro ex similibus composito &c. ii tra quatuordecim dies totus fungus subsedit, de postea plenissime convaluit vulneratus se). Plura Exempla, quae docent impune tolli posse hos fungos, apud
eundem Autorem habentur. Acrioribus tamen remediis fungos tales tentare vid
cur periculosum: & eo lem in loco Hildanus casum narrat, quod rudis Chirurgus, contemto prusentioris consilio, fungo tali pulverem vitrioli de aluminis uiati insperserit, unde statim dolor vehementissimus, febris acutissima, inflammatio, delirium, & paucis diebus postea mors ipsa secuta fuit. Si consileretur mirabilis ille apparatus, quo arteriae ad encephalon tendentes ubique communicant inter se, postquam calvariam ingressae sunt; de simul no retur, quo 1 injectiones docuerint, piae matris arterias ubique anastomosibus in
459쪽
ter se uniri; idemque in tomentosis illis ultimis corticis vasculis obtinere ex anal gia admodum sit probabile; patebit ratio , quare, magna etiam parte corticaliS substantiae. cerebri ablata , functiones cerebri illibatae manere pollini. Sin ut ii Iandum , quod parva etiam corticis cerebri moles, coercentibus tegumentis libera , in immanem molem possit extendi; cum vasculis adeo teneris & facillime dulatandis constet. .
Omnium optimum videtur ergo majores fungos filo circumducto resecare pro .pe calvariae foramen ; ubi semper angustiores sunt; minores vero exsiccantibus. compescere : qui scopo spiritus vini, cum mastiche vel olibani coctus, pulchre coi venire videtur; vel & pulverem mastichis, sarcocollae &c. fungo inspersere. Licet autem fungus ablatus fuerit, recrescet brevi, uti innumeris obtervatis. constitit ; nisi restituatur aequabilis pressio, quae impediat nimiam luxuriantium vaso rum distensionem; simulque adeo moderata fiat circulationis velocitas & imp tu s, ut non nimis urgeantur tam facile dilatanda vascula. Prius perficietur linteis.
carptis replendo foramen ; vel & applicando lamellam illam plumbeam , de quae . dictum f. 191.; δc deinde idonea ligatura haec sic firmando, ut in loco maneant. . Posterius impetrabitur , si missione sanguinis minuat ut copia Eistendentis liquidi: quiete corporis & mentis ; diluentibus antiphlogisticis magna copia potatis ; victu tenui & blando; lenibus anodynis poterit compesci nimia circulationis velocitas. Clysinata ex similibus facta, . fomenta applicata partibus inferioribus, epit pastica&c derivabunt impetum versus inferiora.
Ex tota hac vulnerum capitis historia, uti & ex illis quae de vulneribus in genere dicta sunt, . satis constitit, levia sepe capitis vulnera praeter Omnem exspectationem lanestum habuille exitum ; atque iterum, gravissimas non tantum calV riae, . sed etiam ipsi .encephali laesones, sine ulla abolitione vel laesione sun . tionum , aliquando curatas fuisse. Plurimae observationes .ex optimis auctoribus enarratae fuerunt, quae haec confirmant. Unde videtur pro axiomate haberi posse , quod nullum capitis vulnus, quantumvis leve videatur, perfunctorie tractandum 1at; neque facile desperandum esse, etiam in gravissimis malis. Ut tamen , quan tum per artem hoate cognitam licet, vulnerum capitis Prognosis habeatur , se-quentia consideranda sunt.
i. O C C I P I T E. Validissimi hie musculi calvariae infiguntur; cerebellum,' a quo tota vita pendet, hic reconditur ; sinus magni transversales hic ponuntur. .
Emitus si fuerit vasis fractis sanguis, dissicillime hie educi poterit; imo si sub
expanso durae matris velo, quod cerebellum tepit, & a pressione incumbentis cerebri tuto defendit, haeserint effusi humores, impossibilis omnino videtur ii erum eductio.
VERTICE. Calvaria enim omnium tardissime ibi osseam duritiem acqui. rit; in junioribus diu membranaceus talis locus manet , quem fontanellam Vocant. Falciformis durae matris procelliis satis valide adhaeret ibi, & sinus longiatudinalis supponitur: unde facile patet magnum discrimen vulnerum, quae huic loco infliguntur. PARIETE. Quia satis saepe tenuia plerumque inveniuntur bregmatis Ossa imprimis circa medium centrum, & sulci impress his ollibus docent, satis magnas arterias durae matris hic locari. Praeterea haec ossa capitis pro maxima parte solis
460쪽
integumentis communibus teguntur; unde Hippocrates ca) magis periculosa hute
parti inflicta vulnera conclusit, quia os imbecillum ., minima carne tectum , & plurimum cerebrnm subest. SU TURIS. Quia petieranium hic eum dura matre videtur uniri, & cranium hie fortissime cum dura matre cohaeret; unde mala in externis partibus orta, . substantiae continuitate., ad interiora facile propagari poterunt. Accedit, quod, si essita humores, perforata calvaria, educi debeant ., nunquam haec operatio possit in stitui in loco futurarum , semperque magnum dubium adsit , si inter cranium & duram matrem effusus haereat sanguis , a quo suturae latere calvaria perterebrari debeat, cum dura mater firmissime adhaerens suturis in diversis quasi cameris Iocate possit extravasata liquida ; uti latius dictum fuit in commentario ad
a. Symplomatae, post 'vulnus inflictum orta , docent, quaenam lanctiones lGLae fuerint, & majus minusve metuendum ex vulnere periculum : quo ergo plura haec , quo graviora fuerint, eo major semper metus. Sed dictum fuit in commentariis g. χ o. ia'. 4. gravia symptomata , statim post vulnus inflictum apparentia , cepe minus formidolosa esse illis , quae post aliquot dies elapsos apparent; illudque Hippocratis testimonio confirmatum fuit. Pessimi semper ominis habita fuit febris , quae post septimum diem a vulnere inflicto oritur ; novam enim inflammationem , vel suppurationem, hic adeo metuendam , fere semper detagnat; & ab Hippocrate b damnatur haec febris, tanquam signum male asse
ii eranti, & neplectae ejus curae. Vulneris autem ruber color mutatus in pallidum vel lividum; uti & quando instar carnium emarcidarum , vel sale diu condit rum , labia vulneris apparent , & arida fiunt; designat , omnia hic in mortem ει corruptionem tendere; uti fusius dictum fuit in commentariis S. 111. n'. 8. Cum autem cranium laeve, di coloris candidi rubelli aut subcaerulescentis naturaliter sit; ejus asperitas & mutatus color in flavum, vel & fuscum, docent, illu1 corruptum elle & natura , vel arte separari debere sic affectam partem e videantur ae his illa quae dicta sunt in commentario f. a '. Hemiplegia autem, uti & convuusio, cerebrum ipsum assectum esse docent ; sive illud compressiim fuerit ab intropressa calvaria , uti dictum 3. 16 . sive ab essiiss sub cranio humoribus pretasione vel corruptela laedatur cerebrum ; vel & sola valida concussione , sine notabili liquidorum effusione , tenerrima encephali fabrica insigniter mutata , vel destructa ; de quibus vide β. 273. 27 . 17 F. In junioribus ossa molliora facilius cedunt, & minus resistere possunt causis vulnerantibus : in adultis omnia haec firmiora sunt: in senibus dura quidem sunt omnia ossa, seΛ maxime Dasilia. Praeterea OIsa omnia in iuniori aetate magis vas culosa sunt, & hinc majori humilitate scatent; cum procedente aetate plurima vasa complanata concrescant'; uti pulchre notavit Hippocrates, co dicens: Puerorum vero ossa ct tenuiora sunt, ct molliora ideo, quod sanguine magis retandent σα unde ab eodem , veι ct leviori vulnere , junioris pueri os magis ct citius, mi morique temporis spatio purulentum evadit , quam senioris. Et si aliosui ex vulnera