Gerardi Van Swieten,... Commentaria in Hermanni Boerhaave Aphorismos de cognoscendis et curandis morbis..

발행: 1746년

분량: 904페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

481쪽

ιι VULNERA THORACI S. S. 3os.

digito per vulnus immisso prudenter separet pulmonem a pleura , cui cohaesit. Certe nihil aliud superest, quam hoc tentare, licet crudele videatur in vivente homine partes concretas sic tacerare; nisi enim hoc fiat, frustra instItuta fuit Pa racentesis. Mitus haberur apud Hippocratem c aὶ locus, ciui huc facere videtur. Describit enim illa mala, quae oriuntur , quando pulmo in satus procidit ο πλα- ωρ. -εσων ἰσώ-J quae satis conveniunt cum illis phaenomenis, quae post

morbos acutos inflammatorios pectoris, pulmone pleurae accredo, apparent : Scmedela, quam ad hunc morbum sanandum commendat, satis etiam respondet.

Postea autem addit i si vero ex vulnere illud fiat, aut Emnico festo ' enim j hulauseam fistula alligans. flatu implere , ct intui immittere, ct penicillum stanneum

solidum imponere , ct ulterius repellere Fretet . Ex cmo loco forte concludi pota et , quoΑ Hippocrates, ut pulmonem a pleura divelleret, vesicam complicatam per' uulnus immiserit, dein inflaverit, ut illa statu distenta in cavo pectoris avelleret pulmonem a Pleura, cui concreverat. Saltem hoc videtur inde deduci posse, quod tentata fuerit jam antiquitus haec separatio pulmonis concreti cum pleuram embrana. Ob metum hujus concretionis voluerunt nonnulli, intesumentis dis eissis mustulos intercostales prudentissime dissecandos elia sine laetione pleurae,& tune pleurae locum nudatum examinandum esse sedulo, an ex crassitie ejus intolita δε eallositate metuendum sit, pulmonem huic loco accrevisse; in quo casu magis conduceret, sectionem parum producere, donec liber ab hae cohauione to cus inveniatur. Sed facilius sic demonstratur in cadavere talis operatio , quam in vivente homine instituitur , in quo tardam talem sectionem per strata quasi

sacere erudele admodum videtur. Mirabiles vero tales concretiones pulmonis cumpleuta aliquanto observantar, quae irritam omnino facerent hane operationem :

Vidi sie in cadavere nobilis juvenis. post haemoplysim subita apoplexia exstincti,

pulmonis dςxtri medium iobum undique pleurae ita accretum , ut thoracis de ira cauitas in bina cava distinctissima dividere ur. Si tali in casu vulnus superiori parti pectoris dextri inflictum fuisset, facile patet, paracentesim nullo modo pr fututam , si solito loco institueretur. Rari autem hi casus sunt; & error inde natus non artifici, sed arti adseribendus foret, cum nullis indiciis latens tale m tum cognosci posset.

Perforato sic thorace, omnia illa, quae praecedentibus numeris huius paragraphi memorata fuerunt, adhiberi poterunt, ut sanguis extravasatus educatur. Si autem liquida, concretum sanguinem dii solventia, immitti debent, fatis comm de per vulnus prius inflictum injiciuntur, quia altiorem locum thoracis occupat, δε deinde facile per novam aperturam factam exire poterunt.

s. 3o . CI nullis distenduntur rurundis, raro deteguntur, acr aria O cetur, suctu artificioso, 6c nixu respirationis debito expellitur aer admissus, frigus caut ς vitatur, brevi δέ optime sanan. tur, si curabilia sunt.

Expositae fuerunt f. 19'. illae rationes, ob quas turundarum usus in vulneribus

at De Morbis Lib. II. cap. 23. Charier. Tom. VII. pag. 73.

thoracis

482쪽

3. 3o . VULNERA THORACis.

thoracis non penetrantibus damnabatur; nec videntur minus obesse in vulneribus thoracem penetrantibus. Ubi autem conducere videtur, non simul & seinet, sed partitis vicibus educere contenta cavis pectoris liquida, quod rarius fit in pestoris vulneribus, sed aliquando , pure vel aqua in thorace collectis , juxta moniatum Hippocratis observatur , tunc tu runda vulneri facto immittitur, ut pro lubitu evacuari possit stagnans in pectore liquidum. Etiam post institutam Paracentesim, prima die iurundam applicare debere, ne recenti vulnere divisa pleurae eoncrescat, monuit Belloste ain, qui in aliis casibus ubique fere turun larum usum

tanquam perniciosum damnavit. Postea autem semper nocere videntur, dum t mentes absorptis humoribus dilatantur, Sc a motu thoracis affricantur lateribus

vulneris , quae inde callosa facta dissicilem curam faciunt. Aeris accelsum alinteriora thoracis sic prohibere voluerunt ; sed remota in singulis deligationibust unda , per patulum foramen aer liberrime ingredietur, ejusque exitu dein novatur unda intrusa impedito, calore dilatatus miras saepe vias sibi faciet, & pessima Emphysemata pro Lucere poterit. Praestat ergo potius plano plumaceolo vulnus t gere , & liberam viam relinquere humoribus per vulnus factum elapsuris ; &, si vulnera satis patula fuerint, sollicite cavendo, ne plumaceola imposita in cavum pectoris delabantur, quod tu rundis immissis aliquoties accidisse testantur auctores. Nobili Dano vulnerato , & negligentius a Chirurgo habito, turunda in thoracis v cuum delapsia fuit; & post sextum mensem ore excreta, & postea tamen int gra fanitate fruebatur bj. Homini dextrum pectus prope axillam gladio , inter

secundam & tertiam costam veram , perfossum fuerat; ex quo vulnere per quii decim dies sanguis fluxit, & simul sanguinem tussiendo exscreabat. Post varia, illaque satis gravia , symptomata vulnus tandem cicatrice obductum fuit. Mansietamen respirationis dissicultas , tussis continua , & puris foetidi S viridis exscreatio. Tribus mensibus elapsis a curato vulnere , tussiendo una cum multo pure ejecit binas turuntas, diverso tempore in vulneris curatione sub Emplastro deis

perditas sc).

Alterum , quod hic requiritur , est, ut aer arceatur , ne per vulnus in cavum pectoris integrediatur, vel, si ingressus fuerit, inde educatur. Quamdiu nondum extravasata liquida educta sunt ex pectoris cavis, impossibile est acrem arcere, cum liber exitus requiratur humoribus effusis; sed ubi nihil amplius de vulnere exit, tunc aer, in thorace haerens inter pleuram & pulmonem , educendus est, Sc omni cura cavendum , ne postea iterum ingrediatur. Constat enim ex Physiologicis, requiri ad liberam pulmonis ab inspirato acre expansonem , ut nullus aer in pe toris cavo haereat. Hoc autem fieri potest, vel sugendo, vel omnium optime sequenti methodo. Detecti vulneris labia digitis adducuntur, ut nullus aer ingredi possit, deinde aeger lenta & profunda inspiratione magnam copiam acris hauriat , illumque retineat in pulmone, quamdiu hoc commode facere poterit: aer

ille sic retentus , calore rarefactus expandet pulmonem, & comprimetur aer ii ter pleuram S pulmonem haerens. Si tunc , antequam exspiret aeger, diducaniatur vulneris labia, pars magna acris, contenti in cavo thoracis, exprimetur : δε- a Chirurgien d'Hopita l. part 3. Chapit. ε. pag Ix . 124. pag. ix3. l e Hildan. observ. Chirurg. Cent. I. Ob-ιώ Tulp. Observ. Medie. Lib. II. cap. 1 f. t serv. 4s. pag. 41.

483쪽

ιι VULNERA THORACIS. 3. 3osi

tim iterum claudenda vulneris labia, & tunc exspiret aeger, non prius. Dum hoc repetitur aliquoties, omnis omnino aer ex pectoris cavo expelletur, & sentiet vulanetatus statim, se longe commodius respirare. Omni acre sic expulso, subito vulneri applicatur tenax Emplastrum illo tempore, dum aeger inspiratum acrem in pulmone retinet, tunc enim pulmo distentus , pleurae contiguus, obturabit viam acri per vulnus ingressuro. Relinquitur autem noc Emplastrum diutissime ; & .s renovari debeat apparatus, aliud simile Emplastrum iterum imponitur iisdem cum cautelis : & si ullibi, certe in talibus thoracis vulneribus, rara deligatio summam utilitatem adserti Methodi hujus efficaciam probant etiam illa experimenta in vivis animalibus capta, quae M. IIo. n'. . enarrata fuerunt. Dum enim , pe fosso utrimque thorace patulo vulnere, cessaret omnino respiratio, Sc animal mo tuum videretur; simili arte educto aere illapso ex pectoris cavis, reviviscebat anumal , & vox perdita redibat statim. Cum autem omnes partes thorace contentae , caloris sonti, cordi nempe, proxumae , blando tepore foveantur semper, summopere cavendum est , ne detecto vatinere insolitum frigus sentiant; unae aer semper calidus hic requiritur , imprimis,

quando renovabitur apparatus.

Hac methodo vulnera thoracem penetrantia, licet periculosissima fuerint, α saevis symptomatibus stipata , aliquando sanantur, neque facile desperandum esse mira observata docuerunt, & 9. t o. plura talia exempla ex fidissimis auctoribus enarrata fuerunt. Magnum quidem malum semper ab his vulneribus metuendumelle nullus dubitat, cum vitalia viscera, cor nempe & pulmones, & maxima totius corporis vasa sanguinea hic locentur: sed cum non semper absolute leth lia sint ipsius etiam cordis vulnera, de quo dixerat Plinius sa) : quodsolum hoc viscerum vitiis non maceratur, nec fu8ylicia vita trahit, usumque mortem illico affert in , patet, etiam in gravissimis vulneribus saepe spem aliquam superesse; cum etiam, maximis vasis laesis, pro mortuis iuerelicti homines aliquando emerserint, dum nulla illorum cura gereretur, nullisque refocillarentur cardiacis. Non a tem solum constat, gravissima talia vulnera sanata fuisse , sed etiam brevi admodum tempore. Centurioni gladio pectus dextrum perfossum fuerat prope axiulam , & satis subito septem vel octo libras sanguinis perdiderat; nec cessabat Haemorrhagia, licet idoneo apparatu vulnus religatum esset. Pulsus debilis, inaequalis, frequentia animi deliquia , febris &c. acerbam prognosin faciebant. Postridie, noniadum cessante haemorrhagia, cogebatur vulneratus locum mutare, unde omnes itilum in itinere exspiraturum credebant. Tamen dum tertia die solo Emplastrotegebatur vulnus, copiosa urinae evacuatione, & sputis sanguineis eductis, & pr fulo sudore sequenti nocte adeo levabatur. ut omnia symptomata evanescerent, vulnusque solo Emplastro , incarnativo dicto, curaretur brevi, & quinta die post vulnus inflictum equo satis commode veheretur, neque ampIius decumberet de die b). Apud eumdem autorem plura talia Exempla habentur, quae docent , gravissima thoracis vulnera, pessimisque stipata symptomatibus, sine tu undis & rara, deligatione felicissime & satis brevi tempore curata fuisse. a C Plinii Seeuadi Natur. Hist. Ub XI. l ὁ Belloste Chirurgien d HoplinL parti cap 37. l cliae. . pag. F .

484쪽

Pessimae sequelae, quae post vulnera thoracis apparent, fere tantum oriuntur ab aere admillo in pectoris cavis; vel ab extra satis liquidis pectoris cava angustantibus, aut illorum corruptela, qua nocent visceribus contentis. Dum vulnera haec non obturantur tu rundis, emulus sanguis libere emuit . rara deligatio & caua telae modo expositae acris ingressum impedient , idemque jam admillus methodo dicta educi poterit. Unde felix succestus semper curae sequitur, nisi tales partes Iaesae fuerint, sine quarum integritate vita conlistere nequit: simulque patet histoxiam & curam vulnerum thoracis magnam lucem affundere multis morbis pectoris , dc viscerum contentorum; uti Postea in Empyemate, pectoris Hydrope &c. patebit.

VULNERA ABDOΜINIS.

g. 3 os . A B D O MI N IS vulnera non penetrantia in cavltatem

α1. noscuntur I. stylo & situ. x. injectu. 3. causa vulnerante cognita, & natura vulneris.

Truncus corporis in duas magnas cavitates dividitur; quarum superior & minor thorax, inferior de major abdomen vocatur. Abdominis autem cavum a thorace per diaphragma dividitur. Omne ergo, quod in trunco corporis diaphragmati subjacet, ad abdomen pertinet, sive partes continentes fuerint, sive contentae. Om- Dis thoracis ambitus costis tegebatur; sed abdominis maxima pars mollibus integumentis tantum defenditur. Si enim exceperis superiorem lateralem utrimque I artem abdominis, quae costis spuriis circumvallatur, pone quas magnum hepar dcten, adeo friabilia viscera , tuto reconduntur; & vertebrarum columnam, poste riora abdominis pro parte occupantem; denique inferiorem & lateralem partem , quae ossibus innominatis utrimque defenditur; reliqua omnia abdominis mollias uiar. Uti jam thoracis cavitas pleura dicta membrana undique cingebatur , sc& totum abdominis cavum undique simili membrana obducitur, quae Peritonaeum vocatur. Atque inde iterum generalis divisio vulnerum abdominis suinitur : omis hia enim vulnera, quae partes abdominis continentes laedunt, integro manente peritonaeo, Vocantur non penetrantia; ubi vero peritonaeum perfolsum smul est, tunc in cavum abdominis penetrare dicuntur. An autem penetraverint vulnera, cognoscitur sequentibus signis. i. De hac re dictum fuit in commentariis M. 3oo. n'. x. sed in abdomine adhue

majot adest difficultas, imprimis in obesis ob magnam pinguedinis molem, quae in his abdomen tegit. Unde & peritissimi Chirurgi styli exploratione nihil certi hic detegi possie dixerunt : mutatus enim partium situs, tumor labiorum vulne-

485쪽

neris, sanguinis thrombi vulnus obturantes , pinguedo in Vulnus pressa , viam stylo, per vulneris aperturam immisso , impedient. Accedit, quod vulnerati saepius ignorent, vel male indicent posituram corporis , quam habuerunt, dum vulnus infligebatur. 1. Dum aqua tepida siphone vulneris aperturae injicitur : de qua re dictum

fuit in commentariis g. 3. O . n'. 6.ue. Si enim ex figura instrumenti vulnerantis, comparata cum amplitudine vulneris , constiterit satis profunde illud adactum Hilse, & recta penetralIe ; post nuis concludere, illud in cavum abdominis ivisse; & contra si ex iisdem tigni, pateat, non satis profunde adactum fuisse, vel obliqua via. Sed patet faciis in illis, quibus pinguis aqualiculus propenso sesquipede exstat, instrumentum vulnerans profunde posse adigi sine perseratione tamen peritonaei.

g. 3o . C I profunde fere usque ad peritonaeum penetrarerint , debilitatis ibi tegumentis , herniae occasionem praeben in corpore robusto , P ejus nihil, quam , si oblique decurrentia in

ter integumenta abdominis fistulosa vulnera effecerint

Quantum possit extendi peritonaeum in gravidis & ascite saborantibus, satis patet. Unde vulnera abdominis non penetrantia aliquid singulare habent; quoctneglectum saepe pessima produxit mala. In singulis enim inspirationibus depressio

diaphragmate contenta abdominis omnia comprimuntur , musculi abdominales in exspiratione iterum reprimunt ; unde patet, contenta abdominis continuo Rdiaphragmate & musculis abdominalibus premi. Si ergo, discissis profundo vulnere integumentis abdominis fere ad peritonaeum usque, tollatur aequabilis pretasio in quodam loco , per vim respirationis expandetur adeo facile dilatabile peritonaeum , & saccum formabit, quem intestina, omentum M. ingredientur , Scsic facient herniam r quae nil aliud est, nisi dilatatio peritonaei in quodam loco; quem locum dilatatum contenta abdomine viscera ingrediuntur. Rarissime enim, si unquam, a rupto peritonaeo herniae fiunt; fere semper ab eossem in saccum expanso; licet in alia opinione videatur fuisse Celsus ain: & observata certissima docuerunt, in omni abdominis ambitu hernias posse nasci, modo aequabilis pressio deficiat in quodam loco. In cadavere mulieris inventa fuit Eernia ad latus sinistrum lineae albae , quatuor digitis transversis supra umbilicum, omenti & ii testini coli portionem continens. Ortum duxerat haec hernia a validae percas. sione abdominis in hoc loco b . Mirabilem casum habet Sennertus scin, qui docet, debilitato abdominis quodam loco , immanes tumores herniosos polle nasci

Vietoris uxor , cum maritum in pertica incurvanda juvaret, ab illa restitiente percussa fuit ad sinistrum inguen. Paulo post in hoc Ioco parvus tumor oritur, ted brevi tempore admodum increscens; & postea evidenter apparuit, miserae huic se minae gravidae uterum tumentem dilatata abdominis integumenta in saccum i

gentem ingressum fuisse; poteratque & visu & tactu in hoc loco vivi infantis mo-

486쪽

tu, percipi e & eum nihil aliud superesse videretur, partus tempore instanti, dic secto utero eductus fuit vivus infans; tuncque praetens Sennertus vidit, dissectis communibus integumentis periton um integrum fui ise, non disruptum , sed ab uteri mole uisigniter dilatatum. Post sana sum abdominis vulnus, in plagae loco insignis hernia nascebatur in homine, qui hanc negligentius tractans post sex annos gangraena hic orta periit a). Quo jam robuistior fuerit homo sic vulneratus, eo majus herniae futurae periculum , quia tanto fortior pressio in reliquum abdomen agit, unde facilius & citius dilatabitur debilior locus. Accedit, quod robusti eor

us validis exercitiis movere solent, unde majore respirationis nixu magis dilat itur pars minus resistens.

PEIUS N in1L dcc. Notum est, semperna agnam pinguedinis copsam abdo men occupare, nisi macilentissimus homo fuerit, haec autem pinguedo non tan tum musculis abdominalibus imponitur, sed & inter illos ubique loeatur : si ergo vulnus inter abdominis integumenta Obliquo ductu decurrat, humores exit vasati, vel pus hie collectum si non possint ob quamcumque causam libere exure per vulneris apertu , miro sepe modo Viam faciunt in panniculo adipo , de inter musculorum interstitia profundos cuniculos agunt; tuncque ingens fit e M difficultas : imo saepe omnino impossibile est fistulosa talia uicera, ex vulneribus abdominis nata, curare, cum ad hoc requiratur, ut vel pressione artifieio eundus talis fistulae comprimatur, libera manente apertura; vel sectione detegan tur omnes ejus anfractus. Utrumque autem in bis casibus saepe fieri non poste, diatet facile consideranti membranae adi pota magnam crassitiem in abdomine , eicisque insertionem inter musculorum abdominalium interstitia. Celsus b) monue

rae, pessimas hie fistulas nasci, dicens t. Ventri nullum os subest ; sed ibi prenita, s. admodum Uuia sunt : adeo, ut Sostratus issanabiles esse crediderit. Id non ex toto ita se habere usus ostendit. Imprimis autem abdominis fistulas periculosas credidit, quia, dum exciduntur, herniae occasionem praebent; dc ideo dixit c): turire fistula est contra jerar ct limnem se ventriculam, quam contra intestina i non 'Ao perniciosior ibi res sit, sed quo alteri periculo locum faciat. Fistulam in inguine puellae incurabilem doluit Tui pius

din, quae longa & anfractuosa via a costa spuria cariosa ortum duxerat. Plures tales casus observantur, de quibus in Capitulo de Fistulis latius dicetur : Uitum alte rumve Exemplum hic adduxille sussciet. Capitaneo .se vulnus infligebatur ad distan tiam duorum digitorum transversorum ab umbilico, versus superiora & posteriora vergens: cumque non Penetraret in cavum abdominis , plumaceolo plano & simpia ei Emplastro tectum fuit vulnus, & sequenti die clausum erat. Post sex dies a domen miro modo tumebat Sr dolebat; sed post venae sectionem & mollissima fomenta abdomini applicata, leniebatur dolor, & sequenti die in Ioeo vulneris tumor parvus eminens apparuit, quo aperto , incredibilis copia puris em uxit, Minidui spatio perfecte convaluit te . In alio vulnerato gladius ad binorum lugitorum distantiam a linea alba in epigastrio intraverat: cumque planus emet & s cile plicabilis sine ruptura, secundum ductum costarum ad vertebras dorsi usque

487쪽

penetraverat, unde fistulosum ulcus nascebasur, cujus fundo aperto felix cura tio sequebatur saὶ.

g. 3o8. UARE sutura, ligaturaque bis prospiciendum : In

I caeteris curatio communis vulnerum sussicit.

nia, quae dicta sunt de generali cura vulnerum, hie conveniunt; δc suiscerent, nili herniae vel fistulae metus foret. Angusta dc prosunta simul integumentorum vulnera facile in fistulas degenerant; unde idoneo situ vulnerati, de a tificiosa pressione impediri debet, ne humores collecti in pannieulo adiposo sinus forment. Latiora autem intesumentorum vulnera summum periculum he niae faciunt, unde convenit illa lutura unire vide f. xi . & fasciis spleni itaque ex arte applicatis debilem hunc locum sic firmare, ut contenta abdominia huc pressa non possint dilatare peritoriaeum. Cum autem omnis nixus validus r spirationis hie adeo noceat, sollicite vitanda sunt illa omnia, quae faciunt, ut homo fortius respiret: imprimis cavendum, ne inspiratum aerem clausa larynge diu r tineat , uti fit v. g. in alvo exoneranda , maxime si dura: Reces magno molimine excerni debeant. Unde leni clysmate eluenda alvus: dein victus talis debet institui. unde minima copia crassiorum foecum in intestinis colligitur et v. g. ex iure carnium. quo solo vita sustineri potest; Sc tamen per integrum mensem sine damno stricta poterit esse alvus, cum vix ullae Reces inde in intestinis aecum lentur. Ob eandem causam urina diutius retinenda . ut sponte sere dc minimo nixu exeat. Tussis, si forte adsit, compescenda diacodiatis: clamor. risus, ste nutatio dcc. vitanda. quantum fieri potest : quies summa debet imperari ob eanisdem rationem.

f. 3o'. A eadem in cavitatem Abdominis ire liquet. r. Stylo ἰ

situ. 2. Injectu. 3. Uausa vulnerante cognita, ecnatura vulneris. 4. Egressu contentorum. De signis illis, quae tribus prioribus numeris recensentur. actum fuit g. 3osi

. Si per vulnus factum exeant illa, quae abdominis cavo contineri novimus, nullum potest manere dubium, quin vulnus in cavum abdominis penetraverit. Imprimis, autem perfosso abdomine. intestina vel omentum excidunt. Intestina elapsa facile cognoscuntur . sed in obesis pinguedo, dissectae cutis pressione luberata , per vulneris aperturam extuberat, dc pingue omentum refert, unde hi vulneris diagnosi nasci posset error. Simul etiam vulnus, in cavum abdominis penetrans, pinguedine huc preissa, sic posset obturari, ut nec stylo , nee injectione aquae tepidae hoc detegeretur. Si jam contenti vasis de visceribus abdominalibus humores exeant, ut sanguis, urina, bilis dcc. , de quibus dicetur F. 3I1.; evudens habetur signum, vulnus in cavum abdominis penetrasse. non tantum, sed etiam abdominis contenta laesisse.

488쪽

g. 3ro. I tum orrinia Symplomata levia, dolor, febris, Inflam o matio absunt, posito in vulnus aegro cruor non exit, imiectis liquor immutatus redit, interiora illaesa scimus.

Postquam jam ex signis constitit, vulnus penetrasse in cavum abdominis, tune inquirendum est, an contenta abdominis cavo viscera de vasa laesa fuerint, an non 3 Cum autem singula viscera suis functionibus conspirent ad sanitatem, patebit primo, nihil alicujus momenti hic laesum esse , u non observentur multae functiones turbatae esse , quae ab integritate horum viscerum pendent. Quia auistem viscera abdominalia praecipue chylopolesi interviunt, hinc cibi & potus receptio , retentio, mutatio in chylum hujus reserptio , & foecum residuarum excretio si hant illa lege , ut in sanitate fieri solet, certi sumus, causam vulnerantem, licet in abdominis cavum penetraverit, tamen non laesisse haec viscera. Cum autem , licet minus proprie, quia extra peritonaei ambitum locantur j dc organa illa, quae urinae secernendae de excernendae inserviunt, uti & generationi dicatae partes multae in domine dicantur haerere; hinc δc attendendum est, an symptomata, vulnus sec ta , bas partes laesas esse demonstrent. Praeter has viscerum abdominalium laesiones aliquando accidit, mesenterii ne vos discissos solos gravissima symptomata , & mortem ipsam , producere ν uti ex Ruyschii observatis in commentariis 3. 1 o. n'. 3. dictum fuit: sed tunc imma nis dolor, inflammatio, & febris satis docent, periculum adesse. Unde haee si abis sunt, optima spes facilis curationis habetur. Sed magna vasa sanguinea , chylosa, di lymphatica , per abdominis vulnera laedi pos Iunt; unde arsro in vulnus decumbente latis patulum, si nihil effluat sanguinis , vel alterius liquidi, novimus vasa haee illaesa esse : quia autem sanguis est ulus de coagulatus in cavo abdominis ita xere posset, nec exire tamen , ideo aquam tepidam siphone per vulneris aperturam injiciunt, quae si non mutata redeat, nihil tale metuitur. Notandum t men , in homine vivente dc sano abdomen semper halitu plenum esse, qui ape to mactatorum animalium ventre tam manifeste apparet: ille frigore acris ata missi, vel alia quacumque de causa, condensatus 3c collectus lympnae tenuis se cie de vulnere posset exire, licet interiora omnia illaesa forent.

s. 3II. TLLICO arcendus aer, Ingressus sectu & exspirationis I nixu excludendus; gastro raphia consuenda integumenta, tvrundae auferendae , balsami illitu, de cubitu , in vulnus , quiete corporis, victu leni, humido, parco, rara deligatione percura ditur.

AER A Rcet Nous &e. Ubi per modo dicta constitit, interiora omnia a dominis illaesa esse, talis vulneris cita consolidatio requiritur. Sed notandum est, aerem per vulnus aliquando ingredi, & in cavo abdominis retentum , calore rarefactum immaniter expandi polle, & comprimere omnia viscera, si per vulnus exire impediatur. Ab eodem acre, in panniculum adipo sum se insinuante, mira Emphysemata oriri possunt, uti in thoracis vulneribus, j. 3oo. n'. s. dictum est.

Unde antequam de consolidatione vulneris talii cositatur, debet constare, nuti

489쪽

H, VULNERA AB DOMINI S. s. ii

Ium aerem in cavo abdominis haerere ; & si adsit, debet prius educi. Hoe a tem fit simili modo ac g. 3o . dictum fuit : Inspiratum nempe acrem vulneratus retinet, quam diu ferre potest ; de tunc, clausa larynge, exspirationis validum nitaxum facit: sic enim depresso diaphragmate , simulque agentibus in exspirationis

nixu musculis abdon i .ialibus , contenta abdominis valide premuntur, dc aer coi tentus per vulneris aperturam expellitur. Ne autem eodem tempore omentum vel intestina exprimantur, linteo raro tegitur vulnus, quod acrem quidem transis inittit, reliqua autem egressiara coercet.

Excluso hc acre requiritur ex generali indicatione in cura omnium vulnerum M. ras. n'. 3.ὶ ut partes, per causam vulnerantem separatae, uniantur iterum , de in hac adunatione retineantur: quod fit in vulneribus abdominis in cavum penetra tibus peculiari methodo, nempe :GASTRO RAPHIA cos sugNDA INTEGUMENTA. Antiquis jam ste. scripta fuit haec operatio, dc, uti videtur. divertis etiam tentata modis. Gai nus metuens , ne peritonaei dissecti labia disticulter concrescerent inter se . Cum membranam nervosam & exsanguem esse crederet, sic instituit hanc ops rationem , ut peritonaei discissi labia abdominis disiecti oppositis lateribus coiicrete rent. Jubet enim, acum ab externa parte per cutim introrsum adigendam esse. non pertundendo peritonarum , de deinde in latere opposito vulneris perito natum una cum omnibus incumbentibus tegumentis ab interiori parte extrorsum eadem acu transfigebat ; & postea in eodem vulneris latere cutim de musculos iterum pertundebat acu ab exteriori parte introrsum, vitando peritonaeum; sed tunc viacissim in opposito latere petitonatum cum omnibus incumbentibus acu ab interiori parte extrorsum transadacta perforabat. Hac methodo conabatur efficere, ut peritonaeum discissum concresceret cum musculis abdominis discissis lateris oppositi. Tamen & ibidem Galenus aliam methodum Gastro raphiae recenset, qua cognata: naturae partes inter se uniuntur & coalescunt ; peritonaeum nempe per itonaeo , musculi musculis &c. quae ob hanc causam etiam melior esse videtur. Ceusus b) hanc operationem describens illam sic fieri iussit, ut prius interiori membranae sutura injiciatur, deinde hoc facto eadem fila, eaedemque acus , ad cute transferebantur, similique modo etiam sutura uniebantur, vulneris labiae: dicit enim , suturam summae cutis, neque interioris membranae, Per se satis proficere, sed utriusque. Voluit etiam e duobus linis faciendam esse suturam , de spissiorem 'uam alibi; quia de rumpi facilius motu ventris potest, & non aeque magnis ii flammationibus haec pars expolita est. In hac sutura perficienda. imprimis requiritur , ut minimo cum dolore, dc sine periculo laesionis omenti, vel intestinorum. fiat; neque ullus metus sit, ne sutura facta ob continuum abdominis motum laceretur. Quia autem cutis abdominis tenacissima est uti experiuntur omnes, qui cadaverum apertorum ventris consuunt) de dissicillime perforanda ; ideo acus valde acutae, Bc a latere scindentes, requiruntur, ad tertiam circiter suae longitudianis partem incurvae, caeterum rectae. Filum forte, vel & plura fila simul, non contorta inter se sed in eodem plano posita, transmittuntur luis extremis per binarum latium acuum capita 1 deinde acus unius cuspis, pulpa indicis digiti occali inita Method. Med. Lib. VI. eap. 4. Char- l f ο ὶ Lib. VII, cap. 16. pag. 4 3.

490쪽

caute sub peritonaeo in abdominis cavum dimittitur , ne laedantur intestina vel umentum; perforatur peritonarum & integumenta, transadigendo hanc acum ad digiti circiter transversi distantiam a vulnere. Simili modo per oppo: itum vulneris labium altera acus adigitur , le fila transmilla prius suppositis spleniolis nodo constringuntur. Repetitur jam ex futura, prout vulneris amplitudo requirit. Reliqua autem, quae in Gastro raphiae applicatione notanda sunt, apud Gareueot a j dc alios autores habentur e videantur δc illa, quae dicha sunt in commentario f. 2I . TUR UNDAE AusERENDAE. illae enim in hoc casu semper nocerent. cum requiratur partium separatarum unio, quam semper impediet quodcumque corpus heterogeneum interpolitum. Noxium autem in abdominis vulneribus tu-rundarum usum, ratione & experimentis pulchre probat Belloste b . BALSAMI iLLI TU, DE cu Br Tu IN VULNUs &c. Cum autem persuturam adductis labiis requiratur illorum unio, ad hanc susticiet, si secundum dicta in vulnerum cura generali f. 1o . balsamo vulnerario leni leviter illinantur, vel de plumaceolum tali balsamo madidum superimponatur. Situs autem vulnerati talis imprimis requiritur, ut vulneri incumbat, ut sponte sua pus de alia forie extravasata nuc tendant. Quies summa hic requiritur, quia corporis motu, tussi, risu, sternutatione , alvi exoneratione difficiliori, augetur respirationis vis ; & p Ticutram foret, ne sutura laceraretur, vel saltem rudi ori tali abdominis motu alia tracta fila irritarent partes, per quas transmittun&r: unde inflammatio, dolor, Scalia inde sequentia mala oriri pollent. Ob eandem causam Achus lenis de humudus requiritur, parca copia simul, ne repleto ventriculo distendatur abdomen rimprimis carnium juscula hic commendantur, uti dictum fuit in commentariis 6. 3o8. Si jam nullus dolor aut pruritus, nulla inflammatio ε c. superveniant, rara deligatio curam accelerabit; uti dictum fult in generali vulnerum cura.

g. 3ret. I acutus dolor, febris, inflammationis signa , cruor, o ichor , potus, cibus A chylus x bilis, pus , urina , stercus,

Detor , ex vulnere exeuntia ; causa vulnerans , situs Sc natura in ut

neris ι pallor, sudor frigidus, inquietudo, animi deliquia , pulsus d

fectu .. praesentia considerantur, docebunt, laesa vasa vel viscera abdominalia, & qua .

Hactenus considerata sunt vulnera abdominis , quae vel sola communia integumenta laeserant, integro manente peritonaeo; uti Sc illa, quae in cavum abdominis penetraverant quidem , sed tamen non laeserant contenta vasa vel viscera. bequvnxur jam illa signa , quibus noscitur, interiora laesa else : simulque ex iiidem concluditur, quaenam partes abdominis cavo contentae, vulnerarae fuerint. Signa autem haec desumuntur vel ex illis, quae de vulnere exeunt; vel ex fuit donibus laesis. ACUTUS DOLOR. Suspectum quam maxime in vulneribus abdominalibus signum, denotans partes membranaceas, vel nervosas esse laesas. Quantum at . a Trari des operations de Chirurgie r b Chirurgi ea THbpital pari. i. ehar is.

SEARCH

MENU NAVIGATION