Gerardi Van Swieten,... Commentaria in Hermanni Boerhaave Aphorismos de cognoscendis et curandis morbis..

발행: 1746년

분량: 904페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

551쪽

ac autem ossa reposita sunt, cessat hujus doloris causa; unde statim dolor o nis abest , vel saltem insigniter minuitur aliquando enim a valida contusione aut laceratione partium aliquis dolor manet, postquam optime etiam reposita sunt ossa): simul etiam certi sumus, nihil interceptam fuisse inter fragmenta reposita.

si dolor cessat. V nde absolute posuit Celsus : Indicium ossis repositi est dolor Diablatus a ,

LONGITUDINE ET Ficu RA NATURALI REDDITA. Quod cognoscitur, comparando partem laesam cum parte sana. Si enim fracta ossa nomadverssa , sed obiiqua junguntur quod sit, ubi loco suo non sunt i, membrum id altero latere brevius est 2 musculi ejus tument b . In comparanda autem lansitudine membri fracti magna attentione opus est . cum aliquando acciderit, peritissimos etiam in hac re falli. Homini femoris os circa cervicem ejus ruptum fuerat, unde primo pro luxatione habebatur haec fractura. R positis in situm ut credebatur j naturalem fragmentis , comparabant Chirurgi lo gitudinem partis laesae cum parte sana, & inveniebant, partem laetam breviorem esse : sed quia sine ulla vi poterat ast eandem longitudinem cum parte sana reis duci, nihil mali suspicabantur. Peracta tamen curatione homo claufficabat , dc membrum fractum brevius apparebat altero sanci. Dum in lecto decumbentem examinabant iterum, & utrumque crus extendebatur, sine dissicultate ad eandem. longitudinem poterat membrum laesum reduci. Inventum tunc fuit, quod osilium ejusdem lateris descendebat, dum extendebantur crura, dc sic fallax adiparebat aequalitas, dum lumborum flexibilitas facile permittit, ut una cum lam re os illum deorsum iret. Unde in tali casu, dum comparatur longitudo partis laesae cum parte sana, debet Chirurgus certus esse , ossa illi ab utroque latero in eadem altitudine esse posita se . Potest enim aeger, ut dolorqm evitet, os illi unius lateris attollere vςl deprimere

s. D ETENTIO In situ fit fasciis, spleniis, ferulis, ca-Wnalibus quietem conciliando, tum impediendo ec di.

rigendo actionem musculorum. I ige dissicilius est saepe in situ retinere ossa jam reposita, quam Vulgo creaditur, & in hac parte curae fracturarum peritia & dexteritas Chirurgi imprimi

apparent. Musculi enim ossibus assixi sua actione poterunt fragmenta ex situ naturali removere: tussi, sternutatione, motu membri laesi tempore somni &c. tamile infortunium accidere poterit, uti in se ipso factum doluit Paraeus d), dum dormienti musculis convultis valida vi attolleretur crus fractum, unde statim fra

menta a mutuo contactu removebantur , quae nova extensione facta iterum d

bebant reponi, non sine summo dolore, quem inflammatio , febris, & suppur ratio sequebantur. V nde requiritur, ut sic firmetur mςmbrum laesum , ut tam bile omnino sit. Hoc autem fitia) Ibid. pag. a 24

552쪽

s. 3s . Oss A FRACTA. 131

FASCIis. Variae adhibentur membris se actis lasciae , prout nempe diu relinquetur, vel laepius debebit renovari apparatus. In fractura limplici spiralis fascia unius vel duorum capitum susticit AE . Ubi autem vulnus , contusio valida, inflammatio &c. fracturam comitantur , incommodum foret quotidie hunc apparatum seu vere, ut tractari possit locus astectus; cum deberet artolli membrum laesum , ut fascia spiralis circumducta auferri, atque iterum applicari posset : quod vix fieri poterit sine periculo separationis fragmentorum a se invicem. Ideo aliam Meth dum excogitaverunt Chirurgi: fasciam nempe libri formem vel octodecim capitum dictam adhibent, quae ex tribus linteis, sibi mutuo impositis, & utrimque bini, seis Iutis in tria capita divisis fit; sic tamen ut illud linteum, quod membrum laesum tangit, brevius iit, sequens parum longius, extimum iterum longitudine superet medium. Oxycrato vel simili liquido madens haec fascia libri formis sui ponitur parti laesae , dc deinde capit i primi lintei supra se mutuo parum decust tim ponuntur, a mediis capitibus incipiendo; postea eodem modo & reliquorum linteorum capita uniuntur. Unde requiritur, ut horum linteorum longitudo partisamecis crassetem superet, nec nimis tamen. Melior tamen idea talis fasciae habetur ex figuris Auctorum, quam ex descriptione : videatur miserus bὶ de alii, qui de hac re scripserunt. Quamvis autem recentiorum inventis haec fascia annumeretur, videtur tamen apud Hippocratem similis fere describi se . Ubi enim exspectabat, maius aliquod fragmentum abscessurum esse , jubet, ut duplices panni sumantur dimia iam spithamam, non minus, lati, quoad longitudinem paulo bi

viores, quam ut bis membrum fractum complectantur, multo tamen longiores, quam ut semel: totque numero sint, quot res postulat. Intinctos hos pannos vino

nigro austero voluit medios applicari loco avecto, uti fasciae duorum capitum solent; deinde permutando capita, dextrum versus snistram, sinistrum autem verissus dextram partem procedere; neque ullo modo adstriligi haec , het , seiu sic insidere, ut ulcus fulciant. Galenus in Commentariis suis hune tex tum Hippocratis explicans satis similein fasciae, libri formis dictae , descriptionem habet. Celsus tamen in cura fracturae, quam carnis vulnus comitatur, similis fas ciae nullam mentionem facit; sed tantum monet, laxius deligandam esse partem , quam si ea plaga non esset; dc numero potius fasciarum id agendum esse, ut laxae quoque aeque contineant d). Pulcher usus fasciae hujus in eo consistit, quod

immoto membro fracto commodissime possit renovari apparatus ad curam vulneris requisitus. Illas autem proprietates, quae in omnibus fasciis requiruntur, pulchre recensuit Hippocrates se in dicens : Rhia paranda sent leves , retines, molles, munda, iata.

nulla suturas, neque eminentias habentes, satis ν.ιιida, ut extensionem ferant, paulosue fortiores, non arida, sed sicco madentes, quo quaque inebriari conqueveram.

Facile pater, fasciam illam, quae librisormis dicitur, non tam valide firmare partem fractam, quam illa, quae spiralibus gyris circumducitur; sed vulnus aut

ulcus, vel ingens contusio fracturam comitans, validam compressionem minime a Ηeister Institui. Clitrii rg. Tab. 1 lit. b. e. d) A. Corn. Celsi Medie. Lib. VIII. eap.

553쪽

ferrent, unde tune libri formis illa fascia sufficit. Spiralis autem fascia hunc usum imprimis habet, ut aequabili pressione fragmenta reposita in situ retineat, & si lent ideo fracturae loco primum fasciae gyrum circumducere Chirurgi; & si v. s. primam hanc fasciam a linistra parte in dextram circumduxerint, postea aliam falciam , iterum a fracturae loco incipiendo, a dextra parte in sinistram circumvolia vunt , ut fiat maxima aequabilitas pressionis, illaque imprimis in fracturae locumagat. Quae omnia iterum pulcherrime descripsit Hippocrates. De cubiti enim ostium fracturis curantis agens sa) dicit : Postea oportet fisia deligare, princ io Iupra fracturam injecto, sic ut firmet quidem, non tamen vehementer comprimat. Ubi bis vel ter

sic fasciam superduxerit, ad superiora distribu.it , quo sanguinis Uuxus intercipi

tur . ibique desinat. At primas fascias minime Iongas esse oportet, secundarum vero initium supra fracturam injiciendum est, at semel circa illam revolvatur, tum deo fum demittatur. lenius adstringatur, atque ex majori intervallo circumdetur sto.

Ubi & plura alia utilissima circa fasciarum usum monita habentur; uti & apud

S PLENII S. Monuerat Hippocrates c), quod probe nosse oporteat, omnem fasciam ad deriista 2 acuminata diffugere, ut in capite sensum , di tibia deorsum. Ide que alibi dὶ dixit, qua extremitate tenuantur, spleniis quanda sunt in orbem da tis cte. Illum ergo usum splenia imprimis habent, ut idoneo loco posita partis assiectae figuram reddant cylindricam, ut fasciae firmius haerere possint, neque spo te versus tenuius membri extremum delabantur. Praeterea, dum ossis femoris fra ti extremum v. g. versus exteriorem partem excessit, poterit spleniis applicatis siedeterminari fasciae circumductae pressio , ut magis agat in illum locum, sicque impediatur , ne facile musculorum actione, vel alia de causa iterum loco moveantur ossis fracti partes. Quantum praeterea usum habeant splenia in dirigendo& impediendo musculorum actionem, statim dicetur. FERULIS. Licet spleniis appositis, fasciisque circumductis, pars laesa quam optime munita suerit, non poterit tamen sic caveri, quo minus in fracturae loco flecteretur membrum, si in somno v. g. forte moveretur; unde turbaretur situs partium repositarum. Ob hanc causam Chirurgi membro fracto, spleni. & DLciis jam munito, circumponunt in tota fere longitudinem assulas, ex charta crucissiori borepapier, vel ex tenui ligno factas, ut hoc impediatur. In his requiritur talis firmitas, ut cavere possint flexuram in fracturae loco; simulque possint ut cumque accommodari figurae partis laesae, sintque simul adeo leves, ut pondere non obsint. Quia autem ferulae caulis cavus, levis admodum , & interim satis firmus, a veteribus ad hunc usum adhibebatur, ideo ferulas vocaverunt. De illis agens Hippocrates seὶ dixit : Ferula autem sint leves, aquales, in extremis sima, hine ct illinc parum minores deligatione; crassisma autem, qua ex se A. fracturi 1. Leni tantum ligatura firmantur serulae, quia non applicantur, ut Pr mant , sed tantum ut tueantur vinculum, uti Hippocrates prudenter alio in loco monet f . Ubi simul addit, cpvendum esse, ne partes excarn prominςntea

aὶ De Fracturis Charier. Tom. XII. P.

. in De Medici ossicina pag. 7'. Charieta

554쪽

laedantur a serularum applicatione, inde enim ulcus fieret, & nervi nudarentur. Unde in os sum cubiti fractura cavendum jubet, ne ferulae e regione pollicis vel minimi digiti ponantur, vel si omnino hoc necet Iarium videatur, tunc sint brevillimae r eminentes enim ulna: & radii partes circa carpi articulum inde

laederentur. Idem verum est in cruris fractura : cavendum nempe , ne ferulae malleolos vel prominentes tibiae aut fibulae partes circa genu tangant: tota enim

pressio vinculi, quo retinentur in situ ferulae , in has partes ageret. Vidi sic turpi errore , dum hoc neglexerat Chirurgus , natam circa malleolos & genu gangraenam a sola pressione ferularum ad has partes. Facile jam apparet,in illis locis,ubi bina olla sunt, si alterutrum tantum fractum fuerit , non eme adeo necessarium semper fetularum usum. Optime hoc monuit Celsus a , qui similia fere ac Hippocrates de ferulis dixit: Curiosius omnia in continendis odibus si int, si neutrium alteri auxilis est. Nam, ubi aιterum integrum est, plus Vis in eo , quam in fasciis feruli ue est. In locis modo citatis ex Hippocrate & Celse simul apparet, quod ante septimum diem non applicuerint serulas : recentiores tamen Chirurgi etiarn in

prima deligatione illas adhibent, uti in se ipso fieri curavit Paraus b).

CANALIBUS QUIETEM coNCILIANTI Bus. Requiritur praeterea ut membrum laesum sic ponatur & firmetur, ut penitus immobile sit, quantum commode fieri poterit. Sed cum sic debeat semper in eadem positura remanere, ne cellarium est, ita ponatur pars laesa, ut sine incommodo in eodem situ diu manere possir. Unde v. g. in femoris vel cruris fractura leviter flecti debet articulus genu, extenso enim crure jacere nemo diu poterit. Deinde , pulvinari supposito, sic fulcienda pars est, ut pondus partis tota longitudine membri sustineatur . non vero uni tantum parti incumbat; quia inde inflammatio . suffocatio & galia graena nasci poterunt. Sic observatum fuit aliquando, pessimana gangraenam calcem occupas te ab hac tantum causa. Λ diuturno enim decubitu calci ς os ipsum tandem corrumpi monet Hippocrates se , summumque inde nasci periculum;

Lanaem corrumpi monet Hippocrates scJ, Iummumque inae naI cI p riculum; αquod corrupto hoc osse morbus saepe tota hominis vita duret. Ut haec mala

eviraret, justit Hippocrates alibi d , ut crus fractum & deligatum ponatur supra rem aliquam planam & mollem, ne in hoc illudve latus circumvecti facile

pollet, vel anterius aut posterius emineat. Si enim non in tota longitudine sustineatur crus fractum v. g. sed tantum calx & genu incumbant lecto, solo pondere in loco fracturae curvatura nascetur. Idem verum erit, si locus fractus quidem sustineatur , calx vero & pes inferior suo pondere magis descendere possint. De canalibus autem , quibus crura fracta imponebantur . ut immota reistinerentur , Hippocrates fatetur se incertum esse, quia diceret se . Prodesse quia dem possunt, sed non quantum existimatur. Si enim reliquum corpus in hane illam Ve partem convertatur, non prohibet canalis, quo minus sequatur crus, nilii se homo caveat: neque etiam ea vetur sic, quo minus sine corpore crus in hancillamve partem moveatur. Adilii tanaen, vulgo persuasuna elle, Medicum culpamasis vacare , si canalem subjiciat. Recentiores autem Chirurgi pulcherrimas e cogitaverunt machinas, quibus commode locari, & immobile retineri pollet mei

brum fractum; se tamen ut simul ne ite posset & sine periculo renovari appara

555쪽

tus in fracturis complicatis. Capsula talis pro locando crure fracto describiturde delineatur in Actis Academia: Reesa: Scientiarum sa), cujus figura etiam in Inlii tutionibus Chirurgicis Celeberrimi Hei steri habetur. Quantum autem prosiI ad felicem curami

fracturarum commodus reliqui corporis aeque ac partis laesae titus , dum diu decum

bere debent sh affecti, facile patet. Unde petitissimi Chirurgi solebant ipsi semper

lectum sternere, antequam curam aggrederentur bin, ut certi ellent, omnia bene disposita esse.

TUM iMPEDIENDO ET DIRIGENDO ACTIONEM MUSCULORUM.

In hac re imprimis peritia Chirurgi elucet: musculi enim ossibus assi xi, his fractatis , turbantur in sua directione , & saepe , nisi caveatur arte, sua contractione a . naturali stu removebunt fragmenta. Sic v. g. si radii os fractum fuerit, pron tot quadratus & ligamentum inter radium & ulnam sua contractione adducent fragmentum versus ulliae os. Imo fasciae circumductae sua pressione augebunt hoe malum. Sed si splenia ponantur inter radium & ulnam, haec eficient , ut falciatum pressio in haec splenia imprimis agat, adeoque cavebitur, ne radius ad uunam proeius accedere possit. Idem etiam obtinere poterit, ubi fibula fracta est. Ubi autem in loco fracturae os in plura fragmenta comminutum est, metus est ne musculi in xi sua contractione expellant haec fragmenta, & postea membrum fanatum brevius sit. Requiritur tunc, ut debita longitudo partis laeta. servetur machinis adiplicatis, quae impediunt, quo minus accurtetur membrum , donec unita inter 1e fragmenta musculorum robori resistere possint. De his autem dictum fuit in commentatariis 3. 3 6. Magnam hic saepe esse' dissicultatem in deligatione similium fracturarum probe noverat Hippocrates, qui de calcis fractura agens scin monet, non julvis hominis esse, aptam in hoc casu deligationem facere : si enim quis tunc deliget eodem modo, quo caetera circa talos vinciuntur, fasciam modo circa pedem circumvolvens, modo circa tendinem Achilis , falciae compressio calcem expellet iterum. Postea vero methodum optimae deligationis in hoc casu destriabit. Unde patet . quam necessaria sit in cum fracturarum Anatomica musculi rum & tendi nun vicinorum cognitio.

s. 3 1 1. TI A SCIAE adstrii e tumorem , suffocationem, gangrae

nam producunt , unde infinita mala r ergo leviter attraiahendae, ut firmare , & vascula leniter compescere , queant.

Multum saepe hie peccatur, dum fasciae valide nimis adstringuntur, ut nemp . in situ retineantur olla reposita. Frequentissime enim accidit, imo fere semper, ut post aliquot horas tumere incipi ac membrum fractum , & praecipue circa ita tutae locum; sive hoc ab ipsa laesione aut contusone fiat, sive a rudiori tracta. tione partis , dum extensio & repostio perficiuntur. Si ergo tunc fasciae in initio fortiter adstrictae fuerint, antequam tumeat pars, patet facile tumente jam parte fasciarum pressionem augeri; unde a compressis vasis obstructio , inflammatio . imo, integre suffocata circulatione, gangraena nasci poterit. Ingeus dolor tunc

556쪽

oritur, quando nimis adstrictae sunt fasciae: si autem Chirurgus negligat aegri qua

relas,postea turpi errore i, pe tota pars jam gangraena corrupta apparet,iuncque exili patio sola superest. Hinc optimi Chirurgi sollicite semper monuerunt, si de dolore queratur aeger, ilico inquirendum ei te in ejus causam; potiusque removeniadum elle totum apparatnm, ne turpi neglectu pereat pars affecta, imo dc aeger de vita periclitetur. Tristes tales casus frequenter observati fuerunt, dc apud egi gium Chirurgum de ta Morte saὶ plures tales enarrantur. Minus ergo nocet, non satis adltrinxisse fascias , quam nimis, quia nova fascia applicata illud cor rigi poterit. Signa autem, quibus cognosci poterit, an debita anitrictio facta fit rit per falcias , an non, pulcherrime recensuit Hippocrates cbὶ dicens: Signa auiatem reste curati hac sunt , ct terminus deligandi. Si rogaveris, an premat tir, stdixerit , se premi quidem sed leviter , ct maxime circa fracturam. Moderationis autem inuicia sunt,s illa die, qua deligatus fuit, ac vocite , ine sibi videatur nota levius , sed valentius adstringi , postri se autem parvus tumor m ) in manu oriatur 2 mollis. Sienum enim hoc tibi erit morderata adpristionis. Labente jam die minus adstrictas fascias sentiat, sed tertio die laxas omnino. Scire autem licet, si quid

ex dietis absit, quod juso laxior sit deligatio, si quid ex dicti veret, plus justo fuisse

adprictam. Tumor ille , qui in inferiore parte membri deligati apparet, si mollis,

albus, dc parvus fuerit, designat leviter tantum compressas esse venas, unde simul quiescente parte difficilior dc tardior motus humorum per venas fit, de inde tumor ille nascitur : ubi autem in loco superiori pars tumet, signum est , dc arterias simul compressas este, unde inflammationis de gangraenae metus est. Ubi autem tertia die laxantur sponte fasciae, minuto tumore partis laesae , jussit Hippocrates se) fascias paulo arctius adstringendas esse , atque deinde iterum septima die. si opus videatur. Semper iisdem cum cautelis, ut ante dictum est. Ubi autem solvitur apparatus, semper sollicite debet examinari, an forte ossa repolita non deviaverint iterum a situ naturali, de qua re dictum fuit S. 3 1 3,

f. 336. I vulnera adsunt, curanda ex arre, I 8 s. ad 139.2 sed rara deligatione. Idem de inflammatione, dolore, tumore, & reliquis symptomatibus intelligendum.

Si in complicata fractura smul vulnus adfuerit tanti momenti, ut non possit tuto committi soli naturae ; tunc oportet fasciam libri formem, vel octodecim capitum dictam adhibere, ut commode possit & sine periculo leparationis fragmentorum cura vulneris haberi. Minus quidem firmat partem haec fascia, quam illa, quae spiralibus gyris circumducitur; sed in hoc casu vulnus non serret validiorem pressi nem. Peccant illi, qui sic deligare conantur, ut fascia spiralis vicina premat tantum, vulneris vero locum liberum relinquat, vel ex sciita in fascia foramine se nestram quasi relinquunt in loco vulneris. Dum enim omnia vicina constringuntur fasciis, solum vulnus liberum relinquitur, major humorum impetus dc copia urgebunt vulneris locum ; unde inflammatio, carnis fungosae protuberantia, dc si-

557쪽

milia mala orirentur. Damnaverat jam hanc methodum Hippocrates sa) dicens :

cesse est, ulcus in rumorem assurgere i nam si sana caro hinc atque hinc vinciatur , in medio vero non, maxime ibi tumebit, ct colorem mutabit, quomodo ergo ulcus hae effugiet 'necesse ergo est , ulcus decolorari, ct materiam huc exprimit unde lacrymabitur 9 non

suppurabit, ossa vero, ct qua abscessura non essent, abscedent. Additque postea, se latius de hac re egisse, ut pessimam hanc deligandi viam, pluribus, usitatam , r

pullarent omnes. Reliqua autem, quae in cura vulnerum dicta sunt, hic pariter observanda erunt : & u pars ossis nudata per vulnus fuerit, illa convenient, quae in vulneribus capitis cum cranii denudatione solent adhiberi. Rara autem deligatio, uti plerisque vulneribus convenit, uti antea di etiam fuit, sic dc imprimis in hoc casu ι quia semper magna cura adhibenda est, ne ossa reposita situm suum mutent. Quamvis autem in simplici fractura non adeo exacta victus ratio videatur requiti in homine caeteroquin sano, tamen cogitandum est, nihil pejus hic contingere posse, quam si inflammatio accedat fracturae; solvi enim tunc debebunt falciae, dc talia applicari, quae tollere valebunt inflammationem natam, quae forte prae caveti potuisset. Venae sectio ergo imprimis in plethoricis, & inflammatoriae di thesi obnoxiis, conveniet; uti de victus tenuis. Vitanda ergo omnia, quae hum rum copiam vel impetum augere possent. Imprimis autem hae cautelae requirui tur primis diebus, quando major inflammationis metus est. Ideo Hippocrates b dixit: Diata autem illis , quibus ab initio nec vulnus adest, nec ossa eminent, sus-eiι non adeo tenuis ct exquisita a σοφαολη minus tamen cibi sumant, usque ad decimum diem i praefertim cum quiescant. Adhibeantque ex obsoniis mollibus, qua m dice altium sollicitent, sed a vino ct came abstineant: postea paulatim se reficiant. Ubi vero tumor ingens , acris dolor, aut valida inflammatio fracturam comitantur, subito adhibenda sunt illa, & audacter repetenda, si mala haec urgeant, quae in cura contulionis 3. 33 . laudata fuerunt. Simul tunc & tenuissimus victus convenit.

s. 31 . U M si concretio, callusque. citior, tardior pro aeta- te. ossis crassitie, pondere in cubituro , vario tempor

Tertium requisitum in generali cura fracturarum vide M. 3 7. ii'. 3. erat, ut fragmenta reposita, & in litu retenta, concrescerent iterum inter se; & si quid perditum foret de ipsa ossis substantia , illud regeneraretur. Obtinuit autem usu apud Medicos & Chirurgos, illam substantiam , cujus interpositione uniuntur fragmenta inter se, vocare callum. Quid autem sit callus , & quomodo generetur, dictum fuit in commentariis ψ. 3 3. dc b. 3 .n'. 3. Patuit enim ibi, ex ingestis

nutrimentis, vasorum & viscerum vi in natura corporis humani mutatis, per vasa

bona, impetu & copia debitis, allatis restitui perdita, Sc uniri separata. Ars nihil aliud hic effieit, quam ut debitum in situm reponat fragmenta, quae deviaverant;& in illo stitu deinde retineat. Reliquum perficit corporis sani falarica. Unde tantum examinandum est, an aliquid in lanitate deficiat; & illa defectus cognitus per

558쪽

attem eorrigendus est. In commentariis autem f. 3 6. dictum fuit de praecipuis causis observatis , quae curam retardant, vel penitus impossibilem reddunt. Tempus autem , quo solet fieri unio fragmentorum, Varium est multas ob causas

etiam in hominibus sanissimis. Unde Hippocrates sa) postquam dixerat, cubiti olla iacta intra triginta dies ad summum consolidari, mox addit: Nihil atitem perpetuum est: multum enim ct natura a natura , ct alas ab atate differt. Praecipua autem varietas temporis requisti ad curam fracturarum Pendet ab

AETATE. In junioribus enim citissima consolidatio fracturarum fit ; sed &saepe ealli nimia luxuries oritur. In senectute longe majori temporis spatio opus est ; tune enim potius decroscit homo : unde summa difficultas in regenerandisperditis, & uniendis separatis, nascitur. Media aetas omnium optima est : tune quidem tardius fracturae sanantur, quam in junioribus; sed firmius consolidaniatur: neque tantum periculum est, ne callus luxuriet. In commentariis 3. 3 6. dictum fuit, brachii os fractum in recens natis duodecim dierum spatio san tum fuisse; cum in adultis triplum fere hujus temporis requiratur in tali casu, & in senisus adhuc longius. OSSIS c RAssITit. Prout majus pondus ferre debent ossa , vel validiorubus musculis sustinendis & dirigendis inserviunt, sic & crassitie variant; atque

iterum observatur , tanto majus spatium temporis , caeteris paribus , requiri ad tacturae consolidationem, quanto crassiora fuerint ossa. Sic femoris os quinqua

ginta dierum spatio firmari dixit Hippocrates bin; cruris autem & humet i olla quadraginta dictus c) ; cubhi vero ad summum triginta diebus su); costas fractatas viginti diebus se); uti & digitorum phalangas fὶ &c. Unde solet tempus sanationis fractorum ossium plerumque intra viginti & septuaginta dies limitari; eum in homine sano & mediae aetatis, si nihil sinistri acciderit, intra hoc tempus

crassissimum etiam in toto corpore femoris os sanari soleat. Quando autem fragmenta separantur majora, & debet magna pars ossis perditi recrescere, longe majus temporis spatium requiritur : uti constitit illo exemplo, quoJ allegatum fuit in commentariis 3. 3 3 , ubi tibiae ossis fragmentum, quatuor digitos transversos longum, separabatur; tunc enim decem mensium spatium requirebatur, antequam tuto cruri insistere potuerit homo hanc fracturam passus. PONDERE iv c usi τυκο. Callus enina, in loco fracturae natus, satis diu mollior reliqua ossis substantia manet. Si ergo os fractum tale fuerit, ut totum pondus corporis innitentis ferre debeat, dum incedit homo; patet facile, longius tempus requiri , antequam sine periculo hoc tentari poni. .Unde minori tempore indiget ad curationem brachii os, quam cruris ossa; & imprimis si uitaque fracta fuerint. Calcis os fractum sexaginta diebus sanum fieri, si quiescat, dixit Hippocrates fg , cum ad femoris ossis fracti sanationem quinquaginta dies sufficerent: sed antea monuerat, quod directe sub tibia calcis os poneretur. Unde patet, quod totum corporis pondus huic ossi innitatur. De fractura ossum pedis& manus agens chὶ monet, haec , omnia viginti diebus perfecte sanari, exceptis

559쪽

illis, quae cruris ossibus junguntur, vel illis, directe supponantur; tunc enim qua- diuinta dierum spatium requiri dicit, & bene curari, si aegri tam diu jacere velint : quod multi nolunt, quia morbum parvi faciunt; ideoque plerique non bene

sanantur. Ferunt enim pedes onus totius corporis.

Antequam ergo liber usus membri fracti aegro permittitur , licet debitum tempus elapsum fuerit, prudentis Chirurgi est , sollicite examinare fracturae locum , ut certus sit, callum debitam firmitatem jam habere. V t hoc constet, prehenditur a binis ministris ab utraque parte fracturae membrum : deinde illud tentant, leni tamen vi & prudenter adhibita , quasi incurvare ; dum interim Chirurgus digitis locum fractiirae tangit. Si tunc aliqua vacillatio , vel quaedam flexura etiam levissima in hoc loco percipiatur . signum est, nondum fatis induruisse callum; unde periculum novaei fracturae fieret, vel saltem deformitatis, dum incurvaretur membrum ;vel callus mollior adhuc pondere corporis innitentis exprimeretur, & annulum protuberantem formaret , unde simul minueretur debita membri longitudo Inte rim dum saepe diu pars affecta immobilis retineri debet, cavendum , ne vicini a ticuli rigidi fiant Saepe enim visum fuit, ancsylosin a sola quiete diuturna partium ortam fuisse. Ideo saepius curae tempore vicini articuli prudenter a Chirurgo moveri debent: non autem hoc permittendum aegro ., ne forte ossium bene Iepositorum separatio iterum fieret, imprudenti partis motu. Licet autem optime repolita fuerint os Ia, praestat tamen saepius , dum renovatur apparatus, partem laesam sollicite examinare , & comparare cum parte sana, ut vigeatur, an eadem sit utriusque membri figura & longitudo. Si enim aliquis ata huc defectus adsit, poterit corrigi, dum adhuc flexilis callus est ; ubi vero jam osseam duritiem acquisivit, tunc raro & non nisi summa cum difficultate hoc emei

dari poterit. Unde merito monuit Hippocrates ain quod si alligatis ferulis suspicio sit,

ossa non recta concurrere s vel aliud quia agrum molestet , ubi dimidiam temporis requi sti ad integram curationem in praterierit, vel paulo ante , solvere oportet, atque is rum deligare. Non tamen omnino desperandum videtur , licet toto curationis tempore. elapso, quo solent ossa fracta inter se coniolidari, aliqua adhuc super sit de formitas ; observata enim docuerunt, saepe adhuc, in junioribus impii mis, curam successisse. Juveni sedecim annorum fractum fuerat femoris os, & mala cura post novem septimanas elapsas dimidio pede brevius apparebat altero femore; unae tota vita claudicandum fulisset misero. Peritissimus Chirurgus, examinans fracturae locum, inveniebat, ossis.fracti extrema iuxta se mutuo protracta concrevisse. Cum satis sortis esset aeger, & callus recens adhuc, laqueis arreptam partem dum validissime extenderent ministri. manubus premendo utrimque., in d bitum situm

repositit fragmenta , sine ullo dolore aegri; Sc sic debitam longitudinem membro fracto restituit, tam felici cum successu, ut post mensis spatium sine ulla elaudic tione incedere pollet juvenis b . Imo observatum fuit, citius consolidari in tali

casu fragmenta, quam dum recens fracta uniuntur inter se. Quod & confirmatur alio satis miro casu apud eundem autorem se). Ubi homini, fracturam amborum cruris ossium pallo , & optime curato , mala fortuna post sex septemve septimanas iterum frangebatur crus in eodem loco, dum ludens cum amicis caderet. Restit c a Ibid. pag. isi. gie pag. I 94. &e. ι ) De la Morie Treste complet de Chitus.. l ce) Ibid pag. 2 a. 3ce.

560쪽

his ossibus fractis jam post duodecim dies tanta firmitas accesserat, ut eommode movere posset, & elevare crus aflectum. Cautior hoc infortunio factus aeger solli cite evitaverat ne simile quid ipsi postea accideret; sed post tres menses elaptos

dum equo vehitur, inde excutitur , & equus, innitens cruri huic jam bis fracto illud iterum rumpebat in eodem loco : tamen M tunc pulcherrime cura successit brevi satis tempore, & sine ulla sere distormitate. . Ubi vero ossium fractorum extrema non recreverunt inter se , sed quasi cieati ire obducta manserunt separata, tunc longe difficilior casus est. Hoc autem ali . quando accidere patuit ex illis, quae dicta lunt in commentariis L 3 6. Si enim hoenat, quia per morbos ossi tam nutritio & incrementum deficiunt, tunc nulla med la superest. Si vero tantum pro tempore cesset haec ossium consolidatio , ut gravia

dis aliquando observatum fuisse ibidem dictum fuit , expectandum est donec tepe rerint. An autem prodesse posset in similibus casibus Methodus a Celse descripta lis

dubium videtur. Dicit enim: si quando vero ossa non conferbuerunt, quiasepe soluta, spe mota sunt , in aperto deinde curatio est. Possunt enim coire. Si vetustas occupavit, membrum extendendum es , ut aliquid ladatur : ossa inter δε-anu dioidenda , in concurrendo exasperentur, c , si quid pingue est, eradatur ,totumque id quasi recens fiat.

Magna tamen citra habita,ne nervi musculive l. ntur. Totus scopus videtur in eo con- .

siste te, ut fragmentis ad se mutuo attritis recens vulnus quasi in ossibus fiat. Sed si fragmenta quaedam sic deterantur, summae poterunt inae nasci molestiae. Forte in simili casu praestaret totum opus naturae committere , quae aliquando mira pe fecisse fuit observata. . Homini utrumque cubiti os transversim fractum fuerat ad quatuor digitorum tranversorum distantiam a carpo: noluit ille doloris metu, ut reponerentur olla, vel apilicarentur fasciae : imo ne quidem membrum laesum inquiete retinuit, unde nulla facta fuit consolidatio fragmentorum , sed mansit. quasi novus articulus flexilis in fracturae loco , siue dolore vel incommodo notabitali , sicque fatis diu vixit. Post mortem ejus unus ex Chirurgis, qui ipsi adfuerant, . brachium affectum dissecuit, & invenit, superiorum fragmentorum extremitates rotundam acquisivisse figuram, cui respondebant similes cavitates in fragmentis inferioribus. Iplum periosteum , circa hunc locum crassius factum , ligamenti instar novum hunc articulum firmabat de coercebat. Imo cavitates illae, inferioribus fragmentis insculptae, a parte anteriori magis depressae erant, a parte posteriori magis elevatae; sicque facilis antrorsum flexura erat in hoc loco, Se simul nimiae extensoni limes ponebatur , simili fere modo, ac in cubiti flexura fit. . Ossa haeea Celeberrimo du Vern inter rariora Anatomica asservata fuisse legitur bAliquando accidit, imprimis in junioribus , in quibus semper solidorum mollior compages observatur , & fluidorum major copia , callum renascentem exorbitare ultra aequabilem ossis superficiem; simili sere modo ac in parti ubi mollium vulaneribus minus pressa luxuriant vasa. Imprimis hoc accidit, si per febrim agitati humores renascentia & mollia adhuc vascula nimis distendant. Tanta enim aliquan do copia huc ruunt humoles, ut Galenus dixerit sc , saepe visum fuisse, inviola in cute, quae fracturam tegit, sanguineum succum emundi sic, ut fascias impleat.

SEARCH

MENU NAVIGATION