Gerardi Van Swieten,... Commentaria in Hermanni Boerhaave Aphorismos de cognoscendis et curandis morbis..

발행: 1746년

분량: 904페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

661쪽

6. ABSCESSSUS. F. 4o . os exemplis hane rem probat saepius laudatus Chirurgus de la Motu a J. Sic aliquoties vidi, bubones Venereos nimio cire dissectos, quia metuebatur Lues a pure diu retento, maximas molestias fecisse, & saepe per menses curam protracta in fuisse , dum cogebantur erodentibus consumere Chirurgi illa, quae pus diutius relictum in loco clauso paucarum dierum spatio solvisset certissime. Notandum t men, frequenter accidere in abscessibus, extremum marginem adhuc aliquam duritiem habere, dum tamen reliquum penitus maturatum est: Sponte ruptis talibus tumoribus , & pure omni sie educto, durae illae reliquiae paucis diebus solent fundi quasi de evanescere. Non nocuisset ergo & aperuitie tales tumores , quorum longe maxima pars jam suppurata fuerat.

g. o I. AT OLLITIES partis, fluctuatio pressi tumoris, a L 1 bitudo , remissio doloris, caloris, ruboris, tensionis,

pulsus , febris , vertex mucronatus tumoris , gravitas dolori se cedens, docent pus jam factum , atque exitui aptum esse.

Cum itaque periculosum sit, aperire locum suppuratum ante persectam maturit tem , simulque plurima mala sequi possint, si pus factum nimis diu relinquatur ira loco clauso , uti dicetur sequenti paragrapho ; liueo surcma cura expendenda sunt illa signa, quae docent, pus jam factum esse de collectum in adisceta fie, ut

cum fructu inde educi possit. Signa illa autem deducuntur ex mutatis phaenom nis , quae loco suppurando accidunt, dum incipit irresolubilis materies inta maioria abscedere , ad perfectam maturationem usque. MOLLITIES p ARTis. In Commentariis 3. 382. n'. 4. demonstratum fuit, in Phlegmone a compactis admodum inter se liquidis de solidis magnam Grritiem fieri, quia tunc sanguis densatus in vas s , obstructis quidem , integris L men adhuc, naeret. Ubi vero , dum suppuratur Phlegmone, valcula distenta ruminpuntur , humida effunduntur , tenerrima solida atteruntur , solvuntur , dc abeunt in pus vide 3. 3 8 . in durities silicedit necessario mollities,eum tunc sub integra cute subsit fluidum,non autem dura & cruda inflammatoria materia. Posse enim ingentem duritiem esse in corporibus, licet pro maxima parte fluidis constent, modo illa distinctis vasis contineantur, non vero in unum locum confluant, docent Poma, pyra , rapae &c. licet enim hi fructus incredibilem succi copiam habeant , tamen admodum duri sepe sunt: Ubi vero tunduntur, in pulpam mollissimam abeunt; uti etiam dum igni propius admoventur : tune enim elasticus aer , in his fructibus latens, calore rarefactus vasa rumpit, unde humores effunduntur sicque durissimum pomum intra hora quadrantem adeo mollescere potest, ut di iafluat : idem etiam contingit, dum per putredinem solvitur in his fructibus vas

rum continuitas.

FLUCTU ATIO μκΕssi Tu Moxis. Ut certi sint Chirurgi, inflammatum locum aequabiliter suppuratum esse , solent oppositis tumoris locis digitos ainponere, tuncque nunc ab una, nunc autem ab altera, parte leviter premere: fi runc, dum premunt ab uno latere , in opposita parte percipiunt humOIis co a Traire complet de Chirurgie, Tom. I. pag. LII. 3c

662쪽

tenti undulat onem noverunt satis, omnem tumoris ambitum maturatum esse. Ubi veto talis fluctuatio non sentitur, licet ab utraque parte mollities appareat, tunc in medio tumoris poterit adhuc esse cruda inflammatoria materies, quae impediot, quo minus motus imprellus uni parti ad oppositam partem pertingere possit. Tales autem occurrere abscessus , qui bifariam sic quali dividuntur, dum

in medio centro adhuc crudi manent, in extremis autem maturati sunt, docent

observationes Chirurgicae, de jam monuerat Hippocrates αὶ dicens : Tubercula foriis protuberantia , in acumen sublata 2 fastigiata, er aquabiliter commaturescentia, neque in ambitu dura , ct deorsum tendentia , neque bifida, meliora sunt . Comtrariia mala, ct qua plurimum contraria , ptisma. Et Galenus bὶ in Commentariis suis in hunc textum monet : In bifidis medium non sine vitio iuveniri , crudum ά,--ατον nempe ct durum. Verum quidem est, abscessum maturum fluctii tionena hanc communem habere cum Aneurusmatibus , & tumoribus quibusdam ampullosis , humores continentibus ε, sed tamen abscelsus ab his optime distinguiatur, quia inflammationem praegressam sequitur. Satis autem patet, hanc fiuin1 tionem pressi tumoris non polle commode percipi, nisi emineat tumor ; dum enim in panniculo adiposo, profunde inter mulculos decurrente, abscelsus haeret, hoc signo non facile detegetur. ALBITUDO. In Commentariis 3. 381. ia'. I. & 1. demonstratum fuit , ra. hedinem comitari debere inflammationem natam , quia nempe vasa obstructa &dilatata, uti etiam panniculus adi possis, sanguine rubro crasso infarcta erant. Ubi ergo omne illud crassium inflammatorium una cum vasorum extremis obstructis abiit in pus album de aequale, causae majoris rubedinis aberunt. Praeterea, dum ab interiore parte pus; ab exteriore vero niollissima fomenta vel cataplasmata, cutim macerant, illa contabescit quasi , albumque colorem acquirit. Dum enim, Emplastro quocumque applicato , fovetur repercussi exhalantis liquidi vapore cuistis , paucorum dierum spatio albescit penitus. Sensun etiam marcescens & ext nuata cutis puris albi lubjacentis colorem exhibet. Patet erU ratio , quare inter signa maturi abscessius merito numeretur & albitudo. De abicessibus agens Celsus

e) habet sequentia : Et, quod de subito durius non est, melius est: st quod, quamvis rubet, coloris tamen in album mutati es: quasigna jam pure oriente nascuntur: tumor enim ruborque multo ante incipiunt. REMISSIO DOLOR Is, CALOR Is, RUBOR Is, TENSIONI s, PULSU s.

TEa Ris. Omnia haec signa inflammationis producebantur a vi acti sanguinis per vitam superstitem, dum nempe impetu & celeritate auctis urgebat vasorum obstructois ruin fines viae 3.38i.ὶ; horumque omnium ratio data fuit in Commentariis f. 381. Postquam ergo per i uppurationem fines obstructi arteriarum separati fuerunt, ce lat causa horum symptomatum ; adeoque desinunt, vel saltem plurimum minuuntur. V nde merito Hippocrates monuit vide locum allegatum in Commentariis f. 38 . in circa puris generationem dolores dc febres majores esse, quam illo jam facto. Notandum tamen, aliquando acerbissimum dolorem superesse, licet locus' suppurandus perfectissime maturuerit, quia pus collectiun & auctum quotidie cu. tim incumbentem distendit δέ sensim dilacerat : sed dolor ille, uti patet, ab alia causa oritur, & rupto sponte , vel pertuso lanceola abscessu , cellat ilico. Ideo a) Epid. m. Lib. VI. Toxtu i 3. Charier. t ibin Ibid. pag. 376.

663쪽

Celsus ca) postquam recensuerat sigia a , quibus abscessus, eruditas cognoscitur vide Commentaria f. or n'. i. statim subjungit : Ubi ista se remiserunt.

iamque is locus prurit, ct auι sublividus aut subalbidus est , matura suppuratio est. Notandum enim est ,licet cutis, maturo jam abicessit, albescat plerumque, aliquat do tamen a pure distendente sic comerimi vasa culanea, ut lublato vitali influxu& effluxu humorum gangraenescat, & sublividum colorem acquirat. Similia his maia

tuti abseessus signa habentur apud A inetam b) : dicit enim postquam loci inflammati in suppurationem tendentis signa recensuerat : Osummato abscessu, pluriama horum i minuuntur, punctura autem pruriginos sunt, ct torpor sentitur , ct tumor in apicem acutum elevatur , ta Venti lenis 2 cedens, ct superficies circa vicem abraditur , να ε ται ). Ubi Pulchre notat, quomodo sensim cutis in vertice mucronato abscessus maturi quali excoriando per strata secedat. VERTEX Muc RONAT Us TUMORis. Quando phlegmone suppuranda maturescere incipit, fere semper in medio loco percipitur mollities & fluctuatio aliqua , licet reliquus ambitus adhuc durus sit. Cum autem ad suppurationem promovendam mollis lima soleant applicari cataplasmata, laxata integumenta cedent in hoc loco puri sensim copia aucto, & extendentur ultra aequabilem tumoris superficiem , quia in reliqua parte tumoris suppurandi major durities facilem extensionem prohibet. Ob hanc ergo causam vertex mucronatus talis emianebit , illoque in loco , sensim distractis & debilitatis integumentis, rumpetur

sponte abscessus, vel tutissime lanceola pertundi poterit. GRAVITAS DOLOR i succho EN s. Paulo ante dictum fuit, dolorem augeri, quamdiu suppuratur locus instam matus : debent enim sensim abrumpi fines vasorum obstructorum ; adeoque, dum fibrae nervosae, per vasorum tunicas dispersae , rupturae proximae sunt, acerrimus erit dolor vide S. m.), qui cessabit, quando integra ruptura facta fuit. Sed tunc aderit pus, quod extra vasa in cavo praeternaturali facto, vel & cavo naturali dilatato, collectum haeret, depondere suo gravabit Partes , quas occupat. Sanus enim homo, licet corporis sespondus non sentiat, simulac tamen extra vasa humores collisuntur, statim gravitatem percipiet. Dum post validas contusiones fractis vasis sub integra cute sanguis colligitur in panniculo ad posse, statim de gravitate insolita partis conqueruntur aegri vide g. 329. n'. 1. j. Ubi hyliops anasarca accumulato sero crura disten ait, plumbeos quasi artus trahunt miseri. Facile autem patet, gravia talis illum sensum tantum locum habere, ubi alicujus momenti suppuratio adest;& in morbis internis latentis abscessus praecipuum signum esse, si post dolorem acutum inertis ponderis sensus in loco astecto percipiatur; uti postea in Pleurutide, Peripneumonia, de similibus morbis patebit, quando de illis dicetur.

g. 4o6. I tum relinquitur diu in loco clauso, attenuatur, acre fit, putrescit, augetur, vicina consumit, erodit, mole , pondere, & motu sinus, fillulasque, creat variis locis varias, pessimas in intestino recto. Aut dilis pata parte tenuiori, reliquum durescens tumores duros, maxime circa glandulas, creat. Vel denique venis

664쪽

3. OL ABSCESSUS. lymphaticis, aut sanguiseris per crota oscula impressum absorbetur , sanguini miscetur, hunc inquinat, dc collectum in visceribus pellimis collectionibus ea corrumpit, horum trunctiones turbat, atque ita infinitos , eosque graviisimos, morbos essicit.

Postquam ergo per signa praecedetui paragrapho enumerata constitit , omne crudum inflammatorium maturatum .elle , & in bonum pus conversum , tunc quantocyus pus illud collectum debebit educi : semel enim ad ultimam perfectionem ubi pervenit pus, album nempe, crassum , laeve , aequabile & inodorum redditum, tunc sensim incipit degeneralcere, de quotidie in pejus mutari. Extra vasta enim liceret, neque amplius circulationis legibus subjacet, sed stagnat, & calore loci

spontaneam mutationem sequitur, qua in putredinem vergit. Quamvis enim in loco clauio, nullo acre admitto, lentius corrumpantur omnes animalium partes, putrescunt tamen. Praeterea per putredinem obiervatur nasci major tenuitas in nostris humoribus : sanguis enim de vena millus, concrescens statim , nata putredine

postea integre dissolvitur. Cystica bilis, in sanis & quiescentibus animalibus spissior semper, dum puti eicit, in tenue liquamen solvitur. Ideo & puri , nimis diu in

abicellu maturo retento, perit illa unctuositas & balsamicus lentor , quo crem rem lactis fere aemulatur , atque in tenue ichorosum fluidum mutatur : hanc vero tenuitatem auctam a putreaine temper comitatur major acrimonia, uti dictum fuit in Commentariis 3. 86. : tota ergo superficies cavi loci, quo pus illud attenua tum & acrius factum continetur, alluitur continuo tenui jam & rodente icti re, unde tenella vasorum extrema hic hiantia destruentur, humores es usi in similem corruptelam abibunt Α, adeoque erosis parietibus cavi continentis augebitur

abscellus magnitudo , dc ab humolibus huc delatis per erosa vasa crescet puris copia. Innumera jam, & ubique obvia apud probatissimos auctores, observata docuerunt, a pure diu relicto dc putrefacto consumi & erodi etiam solidas corporis partes. Post Empyema contumptos mille pulmones, sic ut vix reliquiae invenirentur tam nobilis visceris , legitur apud Schenchium a ὶ. Pericardium non tantum , sed & iplam cordis substantiam adeo solidam a pure ero iam suilla memoriae tradidit idem auctor b . Solida olla erola & in cariem conversa a pure corrupto, doluerunt toties Chirurgi in profundis suppurationibus &c. Patet hinc ratio . quare Hippocrates s e) dixerit, evadere polis Empyicos, quibus sectis vel ustis pus album & purum efflueret; si vero sanguinolentum , coenosum vel graveolens educeretur , perire. Uti etiam d suppurato hepate laborantes perire, si amurc

sum pus est lueret, dum urerentur. A corrupto enim pure tunc erosa erat ipsa viscerum substantia, unde certa imminet pernicies. Praeterea, cum inflammatio omnium frequentissime locum habeat in tuitica afluposa , uti dictum fuit F. ιτ .; suppuratio ex inflammatione nata eundem occupa- ut locum. Sed tenerrima hujus tunicae fabrica facillime erodetur a pure acriori reddito ; imo solo etiam pontere tuo dc mole pus, in hac membrana tam facile a observat. Medic. Lib. II. pag. is r. l c) Aphor. 4 . Sech. 7. Charier. Tom. IX.

Dissiligod by Corale

665쪽

c. 3 ABSCESSUS. s.

dilatabili haerens, illam distendet , & novas sibi facieb& pessime sirinosas vias. In

Commentariis enim ,. 2 . & 3oo. n'. s. demonstratum fuit, acrem panniculum adiposum ingrellum miro emphysemate totum aliquando sepelivisse corpus , unde patuit, viam patere ex quocumque loco hujus tunicae per omnem fere ejus ambitum. Sic viai, parotide glandula suppurata , dum non conciliabatur exitus purieollecto, illud viam sibi sectile dei cenaendo in panniculo adiposo per collum , humerum , brachium, ad cubiti flexuram usque ; ibique sic corrupille ligamenta cubiti articulum firmantia, ut postea immeiacabilis facta fuerit ancylolis. Post profundam inflammationem circa femoris articulum sequebatur abscessus ; cum . que latens sub maximis mulculis pus educi non potuisset, illud descendens sinuo sum ulcus fecit, per totam femoris & cruris longitudinem decurrens; unde post taediosissima mala , incassum tentatis omnibus, periit cacochymia purulenta confectus egregius juvenis. Si jam simul consideretur, pus illud in tunica cellulo collectum , mora & calore attenuatum, saepe validissimis musculis accumbere. patet facile, quot horum musculorum motu preisum propelli possit per omnia loca vicina , adeoque sinus profundos & pestimas fistulas sic fieri polle ; imprimi stdum pus per tunicam adiposam sic repens se musculorum interstitiis intinuat. Prout jam major crassities est adiposae tunicae, vel plura sunt strata musculorum sibi incumbentium in loco suppurato, eo pejores cuniculos agere poterit pus diaretentum, Ideo in abdomine , ob magnam copiam pinguedinis hic plerumque positae, & inter musculorum abdominalium varia strata decurrentis, adeo molestisnus & fistulae observantur; uti dictum fuit in Commentariis F. 3o . Nulli bi tamen fere pejores fistulae & sinus a pure nimiε diu retento nascuntur, quam circa intestinum rechtam. Cum enim crassissimae neces per illud exire debe-ient, necesse erat, ut distendi polIet facile in omni ambitu : ideo undique molissima & copiosa pinguedo huic intestino circumponitur, adeoque pus in abscessit hie nato diu retentum profundissimos sinus facere poterit : Putrescens enim mol. iadepascitur , quum intestinum rectum humidum sit , ct caro mollis , in qua pabAlatur . donec tuberculum rumpatur , π infra versis intestinum rectum computrescat sa). Silam ipsum intestinum rectum simul erosum fuerit, per cellulosam tunicam hujusntestini, cryptas mucilaginosas &c. poterit se pus diffundere , & taediosissima

mala producere ; quae multum augentur , dum focces alvinae hic transeuntes omnia conspurcant, Tanta mala metuens Hippocrates noluit exspectandum elle . donec tunerculum in his locis natum penitus maturuerit, verum crudum adhue

quam celerrime secari jussit s b j.

AUT Dissi PATA PARTE TENUIORi Sec. Accidit & hoc aliquando . licet rarius , imprimis quando ealidis admodum remediis tractatur abscellitas , sine emollientium & humectantium admistione. Solent sic mulieres mammas suppuratas exponere prunae ardenti, ut e vitent maturi abscessis aperturam lanceola Chi xurgica faciendam. Dimatur tunc pars tenuissima, residuum in illatum iu scirrhum indurescit, & tota vita eruciat metu cancri, qui & saepe sequi solet. Similis durities saepe remanet post bubones Venereos ante debitam maturationem discisses . yel nimis calefacientibus remediis tractatos. Convenit ergo hic monitum Galeni, lai Hippocrati de Fistulis cap. I, Charier. b) Ibla. cap. a. pag. r τὸ Tom. XII pag. 4r. l

666쪽

ubi de Erysipelatis & Phlegmones curatione agit , dum scirilaus metuendus erat ab his affect us; dicit enim : Quod si quis vehementer trahentibus ct discutientibas

medicamentis vacuare tentet, nec iis , qua humectent st calefaciant, molliat ac liquet ,

huic paucis primis diebus pulchre successisse curatio videbitur illud vero, quod de a fectu resabit, in lanabile erit. Si quidem toto, quod in eo erat tenuium partium discusso quod reliquum est , velut lapidosa concretio linquetur a J.

VEL DENIQUE VENI s LlMPHATICII, AUT SANGUI FLOS &c.

Dictum fuit in Commentariis f. 118. n'. ., pus in vulneribus fieri ab effusis per va-iorum extrema humoribus, mora & resorptione. vel dissipatione partis fluidissimae. inspilsatis. Si enim detergeretur omni hora vulnus, non invenieDatur pus, sed i nuis tantum humor , qui duodecim horarum spatio v. g . in pus mutatur. videtur autem fluidissima pars extravasatorum humorum potius resorberi osculis venosis quam dissipari ex troclum , quia bonum pus non nisi bene tecto vulnere per Emplastra vel unguenta, solet fieri; & in omni vulneris superficie venarum aeque quam arteriarum diicit Ia hiant oscula, quae illa vi, qua minimae fistulae vitreae liquores trahunt , contiguos humores hauriunt, & dein majoribus venis tradunt, sicque sanguini miscent. Pari ergo ratione pus in abscessu diu relictum sponte attenuabitur , smulque , blanda sua indole deposita. acre fiet ; tuncque venosis osculis contiguis resorptum cacochymia purulenta sanguinem inficiet: unde febris hectuca, & phthisis sequi poterunt. Pus autem in loco cavo corporis collectum reso beri se potia venosis osculis , de tanguini misceri, docent observata plurima. N bili viro in bellico conflictu cubitus trajiciebatur globulo plumbeo , sic ut cubiti os fractum esset, de dein gravia plurima symptomata una cum febre continua accederent; simulque magnus satis abscessus vulneris locum & vicina occuparet. cum jam maturi abscessius aperturam faciendam statuissent Chirurgi, ingens dia rhoea Vulneratum corripuit, statimque omnis tumor membri vulnerati evanuit ἔvisumque fuit , ingentem puris copiam alvo excretam fuisse. Et dum postea novo pure tumeret abscessus . orta denuo marrhoea illud evacuatum fuit: hocque modo periculosum satis vulnus sanabatur b θ. Ili homine abdomen perfosso, cum levamine omnium symptomatum , utinam copioso pure mi vidit excerni Scula tus e I Pulmonis apostema per urinas , thoracis vero per intestina & alvum expureari vidit Galenus d . Pulmonis vomicam, cum spinae distonione , purulenta dysenteria per plures dies durante sanatam fuisse , observatum fuit e); licet ii iens debilitas & pessima plurima signa persuasissent expertissimis Medicis , nihil

pei amplius superesse ; neque tantum ex ipsis orci faucibus sic erepta fuit haec cella, verum etiam spinae distorsio sponte emendata fuit. I ii variolis toties obiae ruatur, pus resorptum pessimas febres accendere; & deinde ad varia corporis i ca pus illud deponi, subitosque attollere tumores , qui pertus verum pus emi tunt , & aliquando in pessima ulcera degenerant. Ingens observationum numerus apud fide dignissimos auctores habetur , quibus confirmaetur pus nimis diu relictum in loco clauso venis absorbeti, & sanguini misceri posse atque postea ad varia eo

a Galen. Method. Med. Lib. XIV. cap. 4.

667쪽

poris loca deponit simulque patet ancipitem penires eventum esse in his casibus, prout has illasve partes pus a sanguifie secretum oecupat. Licet enim in casibus modo enumeratis felici successu per alvi & urinae vias pus eductum fuerit k magnum tamen periculum semper adest , ne viscera pessimis collectionibus corrumpat, aut totam sanguinis massam , cui miscetur, sic depravet. ut postea immedicabiles i de sequantur morbi. Pus enim in abscessii clauso collectum vix resorbebitur , nisi jam tenuius & acrius factum fuerit ; dumque sanguini mistum per vasa fluit , ma- Torem adhuc acquiret acrimoniam, unde pessimae saepe febres , sanguinis corru tio , & infinita mala sequi poterunt. Ab hac causa toties in Variolis dum omnia fere in vado credebantur , subito phrenitis summa orta fuit , quam brevi mors sequebatur ; pure nempe resorpto dc ad cerebrum delato. Habetur apud Hippocratem caὶ talis casus , qui huc facere videtur. Describit enim aegrum , interna P choris suppuratione laborantem, in quo sterior Pectoris, difficilisque respiratio docere vidcbantur , collectum magna copia pus fuisse. Prope sexagesimum autem Hem oculus sinister eum tumore extacatas fuit, sine dolore : neque longe postea etiam dexter oculus, pupillaque admotam eandida ct sicca flebot, neque multo post hanc excaecationem mortuus est , non ulιra septem dies, cum steriore cir multa desipientia-Αdmotam enim verosimile videtur, pus resorptum , pessima metastasi primo ad oculos delatum , dein ad ipsum cerebrum mortem induxisse. Psout jam varia vi L. Cera a purulenta hac colluvie occupantur , diversi orientur morbi; dum pus hic depositum premendo partes , quibus accumbit, Ves majori acrimonia nata r dendo, illorum iunctiones turbat, vel integre tollit. Unde patet simul, summa hic prudentia opus esse : nimis enim cito apertus abscessus, antequam omnia penu S maturuerint, plurima damna facere poterit; uti dictum fuit in Commentariis s. 4o .: si vero non concilietur exitus puri facto, periculosissima sequi poterunt

mala. Signa autem maturationis perfectae cum c a enumerata fuerunt paragrapho Praecedenti.

Ab hac puris resorptione toties pereunt illi, quibus exstirpatis membris , velaneurusmate exsecto , ingens vulnus factum fuit, quot quotidie magnam copiam euris dat. Si enim saepe detergeatur pus in superficie vulneris collectum, omnetere corporis nutrimentum dehcit, hac via exiens sicque vero marasmo coni bescunt. Si vel o diutius relinquatur pus in tanti vulneris superficie, illud resorp- tum cacochymiam purulentam inducit, & omnia , quae inde sequi possunt, malarnisi. decoctis vulnerariis detergentibus potatis magna copia abluatur pus sanguinim istum. Aliquando autem debiles tales aegri sussicientem talium decoctorum c piam ferre nequeunt, sed inde hydropici nerent; tuncque fere semper infelix su cessius sequitur.

f. o 7. T ISDEM auxiliis o 3. Integumenta Ioci suppurat I interne & superne emolliuntur, attenuantur , laxantur ,

ut & vicina. Quando inflammatio per benignam resolutionem curari non potest, tunc solae

suppuratio bona est, aa quam obtinendam requiruntur indicationes curatOIiae a in Epidem. Lib. VII. aurol. Io. Charier. Tom. IX. P g.

668쪽

,. ox. recensitae, &sex numeris ibidem comprehense. Primo enim debebat cruta dum inflammatorium ad perfectam maturationem perduci; de qua re actum nunc est , uti & de signis , per quae certi sumus, illam maturationem tactam else, tuncque praecedenti paragrapho enumerata sunt illa mala, quae metuenda sunt. quando abscessus maturus, bono pure plenus . nimis diu clausus relinquitur: S cunda indicatio curatoria erat, ut locus suppurandus, uti & vicina emollirentur vide , οχ. n . 2.) de qua re nunc hac paragrapho agitur. Omnium frequentissime inflammatio in papniculo adiposo , aut tunica cellulosa dicta , haeret, vide S. 37 . , cutis densia una cum epidermide huic incumbit in omni fere superficie externa corporis : haec vel pertunal, vel sponte rumpi debebit , ut concilietur exitus puri facto: unde facile patet, requiri quam maxime, ut hae integumenta laxentur de emolliantur. Sed illa remedia , quae ad maturationem crudi inflammatorii commendabantur in Commentariis 3. os . , eadem opera Schoe perocient. Obturantia enim illa glutinosa , quae ii'. 1. illius paragraphi laudabantur , simul hanc vim habent, ut laxent & emolitant solidas corporis humani partes. Dum ergo talia cataplasmata vel fomenta applicantur externe loco suppurando, integumenta macerantur & contabescunt quali e simulque pus sub cute haerens internam ejus superficiem alluet, de macerabit: quod multum adjuvatur praegnante illo calore , qui vide O3. Im. I. in parte suppurauda adest Non viae tur ergo aliud quid ad hanc indicationem curatorIam requiru

f. 4o8. UIN & hac ope o . minuta resistentia horum, a per auxilia maturantia i o 3.ὶ pus factum extra pelli

tur vel attra nitur foras. Pus jam factum, in loco clauso haerens, auctum quotidie a vicinis partibus prcs

sum communi omnibus fluidis lege tendet eo versus , ubi minor retinentia est. Si jam emollientissimis remediis applicatis se debilitata fuerint integumenta, ut cedant facillime distendenti puri, illud elevatis integumentis extrorsum tendet, neque sinuosas vias in panniculo adiposo sibi faciet. Omnia ergo illa auxilia , quae ad maturationem crudi inflammatorii adhibentur , simul etiam pus factum foras attrahunt. Probatum enim fuit in Commentariis 6. 13 ., attrahentia remedia esse talia quae resistentiam minuunt illo in loco, versus quem derivatio fieri debebat.

g. o'. ' 'UM modice acria, emollientia, subpinguia mista si- mul applicentur , ut & mortua tegumenta facilitas ,& sine dolore, aperiri queant.

Debebit exitus conciliati eollecto puri sub integumentis adhuc intepris, unde horum diviso fieri debebit, sive sponte & sensim dilacerentur a pure distendente,

sive lanceola Chirurgica pertundantur. Ut autem hoc minimo dolore fiat, mollicsima & subpinguia applicantur, quibus sic contabescunt integumenta , ut emortua fere omni sensu careant. Ubi ergo incipit fere maturus abscessus in verticem mucronatum elevari, huic loco Chirurgi plumaceolum unguento basilico , vel alio simili mollissimo , inunctum solent applicare, ut summa fiat in hoc loco integumentotum emollitio; sic enim laxatis fibris minuetur dolor vide S. 8. ii'. I. ,

669쪽

qui in hoc loeo prominente satis acer plerumque esse solet. Simul aliquando emotalientibus miscentur modice acria , ut fermentum panis , sapo venetus , mel m. quae macerata integumenta quasi emori faciunt , & citius rumpi. Sic lotrices, quae tota die saponis lixivis manus macerant, albam & sere emortuam digitorum curi habent, quae saepe etiam excoriando secedere solet. Formulae similium remedi rum in Materia Medica ad hunc numerum habentur.

f. io. π, EIN, presso rite pure iis assurgentem tumorem .

I parti albissimae , mollissimae, eminentiori, inferiori

Intrudatur icalpellum, donec exeuns pus satis penetratam doceat se dein elevetur aequabili sectione sursum lata plaga. aut per oppotaram plagam e uspide acta , media integumenta disse centur, vitatis fibris, vasisque i leniter mox exprimatur, &successive, pus abundans, nec aere, nec tu rundis, vexeturia ubi jam omnis ambitus loci suppurandi persecte emolliitus est , de omnia sugna docuerunt, maturationem factam esse , nisi sponte rumpantur integumenta se exitus puri conciliandus est per artem , ne fiant illa mala, quae , εος recensita fuerunt. In locis glandulosis abscelsus diutius clausi reIinquuntur, quam in aliis partibus , quia major ibi sciithi metus est, si forte aliquid nondum maturatum relinqueretur. Unde de abscessuum apertura agens Celsus sequentia monuit. προι matu it, in viis quidem re inguinabus Iecandum est e item ubicumque m diocris abscessus est : item quoties in summa cute, vel etiam came istium es , ni se si re curandi imbecillitas regit. Satisque est earapta 'tibur licere , ut Per se purvertatur . nam fere sine cievirice potes esse is locus , qui everrus ferrum non est sa). Ex quibus apparet, quod non vantum in locis glandulosis, secl etiam in aliis casibus spontaneam abscessuum aperturam praetulerit illi, quae per artem fiet, in primis, uti videtur, ob cicatricis deformis metum. Sel vulnus lanceola factum puluchrius postea consolidari poterit, quam si major cutis plaga tabefacta , & a pure contento exesa, secesserit. Quare autem turpem saepe cicatricem post apertum ferro abscessum viderit Cel s , patet facile ex illis , quae in eodem hoco habentur. Ubi enim altius haerebat pus, candenti ferramento abscessum aperiri jussit: alio in casu dum cutis vehementer extenuata erat, illam totam super pus excidendam voluit. Idem faciebat, si cutis palleret; tunc enim illam emortuam esse & inutilem futuram dixit, adeoque commodius esse, ut excideretur. Ur concilietur exitus puri in a8scessu maturo collecto, attendendum est ut hoc fiat minima cum molestia aegri & sine periculo laesionis partium luppositarum. Sol, enim integumenta communia pertundenda sunt, sub quinus pus haeret, & quae a puro distenduntur & elevantur. Solent hinc Chirurgi mollissime premere in omni ambitu tumorem suppuratum, ut integumenta recedant quam maxime a partibus suppositis et cumque soleat plerumque quaedam pars tumoris in verticem mueronatum prominer uti dictum fuit β. os ., huic imprimis loeo scalpellum imprimitur, quia integumenta hic magis attenuata, & fere emortua, facillime, & fere sine dolore, periundi PQ cal Λ. Cota. Ceia. Medie. Lib. VII. cap. a. pag. 4. . ε s.

670쪽

sunt. imprimis 'si subpinguibus & modice acribus arilitatis maeronatus ille vertex feta contabuit, uti paragrapho praecedenti dictum fuit. Quantum amem commode fieri potetit, locus inserior tumoris periundi deber , ut propria gravitate pus petaperturam factam emuere possit: sic tamen ut consideretur situs . quem pars aste in habebit post aperturam factam. Da da enim opera, ut imur Fama exitum habear ;uo quis humor initia subsidat, qui Proxima re adhuc sena rodendo Met sis . Si vero ape et abscejus maturi in superiori loco est, ibique integumenta mollissima & a bissima appareant , oraestat ibi pertundero , quam in alio loco quamvis inferiori. ubi Viva adhae M inflammata cutis non sine lumino dolore . & magnis sepe postea seeutuli, molestiis discindi poteri . Postea enim apertura facta poterit mutato pariati, stu vel leni compressione per splenia & fascias ex me circumductas fatis impeliei ne pus relictum in abscessu ponderc suo sinuosas vias in panniculo adipo

faciat. a.

Simulae scalpellum integumenta penetravit, haeret in medio pure , & statim allatera scalpelli pus incipiet prodire ι imprimis si leni pressione viei notum tensa fuerint integumenta a pure subjecto. Ubi autem satis magna puris eopia adest , praestat parum profundius demergere scalpellum, ut postea elevato ejus apice aequabili sectione latior plaga fiat. Ob eandein causam, si sine discrimine fieti m si per medium abscessus mucronatum verticem ab uno latere ad oppositum sealbellum transadigitur, & dein illud elevando simul & semel imposita intem. menta discinduntur , ut sic maxima apertura uat; quod nunquam nocebit. Nisi enim patulum sie fiat orificium, membranae cellulota paries iaepe satis magnae .

fere sangraenota , protrudentur una cum pure, & aperturam Obstruent . unde postea nova sectione opus erit. Accedit, quod evacuato pure tenta antea integumenta propria contractit irate corruentur, & aperturam factam plurimum imminuant.

Ideo pio generali fere regula haberi potest ζ dum abscessus perrundetur, tam 1 tam debere fieri plagam , ac sine periculo laesionis partium subjectarum fieti po tetit. Ubi autem pus statim sub cute haeret, patet tacite non requiri, ut Iealpetalum ad magnam profunditatem adigatur. Aliquando vero accidit, pus haerere profundius reconditum, di tunc majori cautela opus est: turpe enim est , frustra se-c se abstessum ; periculosum autem saepe , profundius apicem scalpelli adigererle in similibus casibus peritia & dexteritas mirurgi tmerimis eluceseunt. Nisi enime, Anatome situm partium optime noverit, vel inani ,emper trepidabit metu , vel temerario ausu contemnet periculum, quod ignorat. Cum enim inflammatio omnium saepissime in panniculo adipola haereat, uti iam aliquoties dictum suit, illeque Inter musculos ubique se infirmet, patet . quod prosundissime taee pus latere pos-st, nulla omnino vitio apparente in integumentis. Inflammationis pro undae signa praegressa , suppurationis dein indicia hanc sequentia, fluctuatio puris . pressa parte. pereepta, lucem in obscuris talibus casibus dabunt. Notabilem maxime talem casum habet toties laudatus egregius Chirurgus De ia Mortes, . Foemina post lochiorum pressionem iam per novem menses lecto assixa fuerat, incurvato miserrime corpore lacere coacta, ut acerbissimos parum leniret dolores e facie enim genubus admota , calcaneis autem versus nates reflexis , noctes diesque in eodem manebat situ. Cumisque dolor imprimis hrpnastrium media inter umbilicum & pubem altitudine o sal CeIsius ibidem. - Traiiε complet de Chirurgie Tom. I. pag. x ,

SEARCH

MENU NAVIGATION