Gerardi Van Swieten,... Commentaria in Hermanni Boerhaave Aphorismos de cognoscendis et curandis morbis..

발행: 1746년

분량: 904페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

671쪽

qui in hoc loco prominente satis acer plerumque esse solet. Simul aliquando emota Iientibus miscentur modice acria , ut fermentum panis , sapo venetus , mei Me. quae macerata integumenta quasi emori faciunt , 3c citius rumpi. Sla lotclam, quae tota die saponis lixivio manus macerant, albam & sere emortuam digitorum cuti habent, quae saepe etiam excoriando secedere sollat. Formulae simillium remedi rum in Materia Medica ad hunc numerum habentur.

f. io. EIN, presso rite pure sn ass gentem tumorem.

I parti albissimae , mollissimae, eminentiori, inferiori .

Intrudatur icalpellum, donec exeuns pus satis penetratum doceat se dein elevetur aequabili sectione sursum lata plaga. aut per oppotaram plagam eulpide acta, media integumenta disse centur, vitatis fibris, vasisque: leniter mox exprimatur, oc successive , pus abun

dans, nec acre, nec tu rundis , VeXeturia ubi jam omnis ambitus loci suppurandi persecte emolliitus est , de omnia s

Ma docuerunt, maturationem factam esse , nisi sponte rumpantur integumenta, exitus puri conciliandus est per artem , ne fiant illa mala, quae s. recensi rafuerunt. In locis glandulosis absceisus diutius clausi relinquuntur, quam in aliis partibus , quia major ibi seirrhi metus est, si sorte a Iiquid nondum maturatum relinqueretur. Unde de abscessuum apertura agens Celsus sequentia monuit. προι maturuit, in alis quidem ct ivxinibus νaro Iecandum est r item ubicumque m Hocris abscessus est r item qMMira in summa cute, vel etiam came vitium es , ny stinare curandi imbecillitas regit. Satisque est eatapla-πtibus licere . ut Per se pu vertatur . nam fere sine cicatrice potest esse is locus , qui expertus ferrum non est sa). Ex quibus apparet, quod non tantum in locis glandulosis, sed etiam in aliis eas bus spontaneam abscessuum aperturam praetulerit illi, quae per artem fit,im primis , uti videtur, ob cicatricis deformis metum. Sed vulnus lanceola factum pulchrius postea consolidari poterit, quam si major cutis plaga tabefacta , & a pure Contento exesa, secesserit. Quare autem turpem saepe cicatricem post apertum ferro abscessum viderit Celsus , patet facile ex illis , quae in eodem laco habentur. Ubi enim altius haerebat pus, eandenti ferramento abscessum aperiri jussit: alio in casu dum cutis vehementer extenuata erat, illam totam super pus excidendam voluit. Idem faciebat, si cutis palleret; tunc enim illam emortuam esse & inutilem futuram dixit, atioque commodius esse, ut excideretur. Ut concilietur exitus puri in abscessu maturo collecto, attendendum est ut hoc fiat minima cum molestia aegri & sine periculo laesionis partium suppositarum. Sola enam integumenta communia pertuniuenda sunt, sub quibus pus haeret, de quae a pur distenduntur & elevantur. Solent hine Chirurgi mollissime premere in omni ambitu umorem suppuratum, ut Integumenta recedant quam maxime a pariibus suppositis: Cumque soleat plerumque quaedam pars tumoris in verticem mueronatum prominer

uti dictum fuit F. Us., huic imprimis loco scalpellum imprimitur, quia integumenta hic magis attenuata, & fere emori , facillime, de fere sine dolore, pertunai PQ

cal A. Corn. Ceae Medie. Lib. VII. cap. h. pag. 4or. 4 s.

672쪽

feto eontabuit, uti paragrapho praecedenti dictum fuit. Quantum autem ecimmode fieri potetit, locus inserior tum. i. per undi deber , ut propria gravitate pus petapertulam factam effluere possit: sic tamen ut consideretur stus . quem pars ine is habebit post aperturam faetiim. Da da enim opera, ut im/M smis exitum habeas ;.ὸ auis humor inius subsidat, qui proxima re adsuc 1 a rodendo Riset sa). Si vem apex abscessus maturi in superiori loco est, ibique intesumenta mollissum & a bissima appareant , yraestat ibi periundero , quam in alio loco quamvis inferiori, ubi .iVa adhae M inflammata cutia non sine summo dolore . & magais saepe postea seeutuli, molestiis discindi poterit. Postea enim Vertura facta poterit mutato patiati, stu vel leni compressione per splenia dc fascias ex arie circumductas satis impediit ne pus telictum in abstella ponderς suo sinuosas vias in panniculo adipo

faciat. . a

Simulae scalpellum integumenta penetraVit, haeret in medio pure , & statim allatera scalpelli pus incipiet prodire, imprimis si leni pressiorin vicinorum tensa fuerint integumenta a pure iubjecto. Ubi autem satis mapna puris eopia adest . praestat parum profundius demergere scalpellum , ut postea elevato ejus apice aequabili sectione latior plaga fiat. Ob eandein causam, si sine discrimine fieti potast per medium abscestus mucronarum verticem ab uno latere. ad oppositum sedpellum transadigitur, de dein illud elevando simul & semel imposita intes menta discinduntur . ut sic maxima aperiura tat; quod nunquam nocebit. Nisi enim patulum sie fiat orificium, membranae cellulaue partes iaepe satis magnae.

fere gangraenosae , protrudentur una cum pure, dc aperturam obstruent , unde postea nova sectione opus erit. Accedit, quod evacuato pure tensa antea integumenta propria contractili rate corruentur, dc aperturam factam plurimum imminuanti

Ideo pio generali fere regula haberi potesti, dum Zbscessus pertundetur, tam laia tam aebere fieri plagam , ac sine periculo laesorus partium subjectarum fieri pstetit. Ubi autem pus statim sub cute haeret, patet facile non requiri, ut sealpeta Ium ad magnam profunditatem adigatur. Aliquando vero accidit, pus haerere profundius reconditum, dc tunc majori cautela opus este rurpe enim est , frustra secisse abstessum ν periculosum autem saepe , profundius apicem stalpelli adigere e& in similibus easivus peritia dc dexteritas Chirurgi tmerimis elueeseunt. Nisi enim

ex Anatome situm partium optime noverit, Vel inani temper trepidabit metu , veItemerario ausu contemnet periculum, quod ignorat. Cum enim inflammatio omnium saepissime in panniculo aliposo haereat, uti iam aliquoties dictam fuit, illeque inter musculos ubique se insinuet, patet . quod profundistime saepe pus latere posset, nullo omnino vitio apparente in integumentis. Inflammationis profundae sigrin praegreta , suppurationis dein indicia hanc sequentia, fluctuatio puris . pressa parte. percepta, lucem in obscuris talibus casibus dabunt. Notabilem maxime talem casum nabes toties laudatus egregius Chirurgus De Ia-tte η. Foemina post lochiorum sudi pressionem jam per imuem menses lecto assim fuerat, incurvato miserrime corpore laeete coacta, ut acerbissimos parum leniret dolores : facie enim genubus admota , calcaneis amem versus nates reflexis , noctes diesque in eodem manebat situ. Cumisque dolor imprimis hypogastrium media inter umbilicum Ze pubem altitudine se sal Celsus ibidem c- Traia eomplet de Chirurgie Tom. I. pag.

673쪽

ut non maneat tanta puris copia, quae distendendo partes nocere posset, & vias sinuosas sibi facere in panniculo adipolo; quod satis cavebitur, si apertura facta relinquatur libera, & in tali ponatur iitu, ut pus abundans propria gravitate exire

possit. Unde quam maxime cavendum est, ut apertus abicessus NEC AERE, NEC TUR UNDIs, VETETUR. Aperto abscessu, licet om

ne pus eductum fuerit, tamen post χ horas, & citius aliquando, novum pus ibi colligetur, quod pariter educi debebit. Ob hanc causam Chirurgi metue tes , ne apertura facta nimis cito concrescat. solebant tu rundas huic orificio immittere , neque impedire hanc concretionem. Sed tutandae tales. ex linteis orditis sic eis factae, humores conti suos absorbent, Sc inde turgent; unde . cum c nicat figurae sint, exprimuntur brevi postea; vel, si emplastris aut fasciis applucatis retineantur, dilatatae epistomii instar orificium obturant. Oaenemque exitum Pori coiecto impediunt , quod ergo sinuosas saepe vias quaerit in panniculo aduposo tam facile dilatabili. Praeterea turunsae illor, dum tument absorptis hum ribus , lenta dilaceratione orificii latera distrahunt; unde molestus dolor, & i

flammatio nova saepe oriuntur. Patet ergo, turundarum in his casibus usum vel inutilem esse, vel damnosum. Sed etiam, dum renovatur apparatus, Sc turunda extrahitur, pure elapso liberrimus datur aeri accessus in cavum hoc jam vacuum: quantum autem nocere possit aer, si libere hiantes hic tenuissimorum vasculorum lines alluat, dictum fuit in Commentariis 3. 2o . dc 2 s. Omnium ergo optimum erit, plano plumaceolo factam aperturam tegere, ut pus collectum libere emuere possit , uinulque cavere , ne fasciae vel emplastra premant orificium ; potiusque curandum est, ut vicinae partes spleniorum & facciarum artificiosia applicatione premantur leviter, sicque pus derivetur verius otiis facium patulum & ab omni pressione liberum. Turundarum autem in apertis abs.

ωsibiis usus jam os suspectus fuisse videtur; de his enim agens a P dicit: Tum , si qua in alis, vel inguinibus sunt, sine linamento nutrienda 1 t. In cateris quoque panibui, si ima plaga exigua est , si mediηeris suppuratio fuit, si non alio

penetrarit. si febris non es, si valet corpus, aque linamenta supervacua sum. In rein liquit , parce tamen, nec, nisi magna plaga est, imponi debent. Videantur δc illa, quae de turii mim noxis dista λiu in Commentariis F. 199

g. 4r x. EN I QUE curetur mundantibus, suppurantibus, di . I s gestivis, balsamicis, detersi vis, exsiccantibus, pro renata variatis, juxta doctrinam vulnerum ty i. ad ito.)

Sequitur nune, ut agatur de illis inseationibus evratoriis. quae binis ultimis numeris F. Oa. recensentur; nempe , quomodo muniandus sit locus apertus, Scad conditionem puri vulneris deducendus. Tota enim superficies interna cavi abscessus macerata fuit in pure contento, unde fere semper male assecta erit. uti dictum fuit in Commentariis F. o L. n'. e. adeoque debebit haec superficies

mundari , & separari omnia illa. quae in solidis fluidisque partibus sic corrupta sunt, ut unionem partium separatarum impedire possent. Omnium autem maxul a ὶ Lib. V. Ge. ει, 3δε.

674쪽

me impura erit abscessus superficies, si pus nimia mora a standa sua indole de generaverit; tunc enim & cutim impositam, Sc vicinas panniculi adiposi partes vasi contabescere facit: sed tunc sordidae tales superficies consolidari simul ne queunt , nisi prius mundentur. Monuit hoc Galenus sa) dicens : Quum vero cutis in suppurationstas amplius extabuerit, ita ut attritis vestium fragmentis smilis reddatur αι tu κάδοι , noui di viter subjectis creporibus coalescit; ita ae emissario largiore facto ulcus necessario curandum est. Quaenam vero requirantur auxilia. ut sordidam ulcus depuretur, & ad vulneris puri recentis conditionem deducatur , in historia vulnerum dictum fuit; & quidem praecipue in Commentariis F.

I. I 2.. HI inanis metus ferrum repudiat, applicetur causticum parti io. eschara butyro separetur mollita, curatio

fiat ut prius Io. 4I I.). Omnium tutissime scalpello aperitur maturus abscessus, sed aliquando Chirutagis res est cum hominibus, qui adeo pusillanimes sunt, ut in animi deliquium

cadant, si vel mentio tantum hujus rei fiat. Optimum est, talibus fraudem facere , & illis nil minus suspicantibus pertundere abscessum. Varias ad hanc rem machinas excogitaverunt Chirurgi, dum annulo, quem indice digito gerebant, lanceolam occultabant; aut lanceolae cuspidem, lamellae metallicae in xam, ca Iaplasmate aut unguento teguebant, de deinde loco aperiendo applicabant, quo 1 tunc leviter premendo apparatum tacite perficitur. Plura talia apud Paraum b dc alios habentur. Si neque sic necessaria apertura maturi abscessus impetrari possit, tunc nihil aliud superest, quam ut mucronato abscessus vertici applic Cetur cauterium, potentiale dictum apud Chirurgos , qualia plura sunt in ossi- cinis. Lapis infernalis, vel & corrosvum vulgare Chirurgorum ex calce viva &cineribus clavestatis paratum vide Materiam Mefficam ad hunc numerum in imprimis solent adhiberi. Applicatur parti Emplastrum , quod in medio foramen ii Dei. respondens loco, ubi causticum applicari debet; huic foramini imponitur ea sticum , de dein alio Emplastro superimposito tegitur; & ille apparatus sic relin quitur per unam alteramve horam, donec Eschara satis profunde inusta fueriti I nguesto deinde basilico , butyro insulio, vel similibus mollissimis applicatis,

escharae mortuae a partibus vivis separatio promovetur; & dein pus per aperturam sic factam educitur : tuncque ad curationem omnia eadem requiruntur ac

modo dictum fuit. Certum interim est, meticulosos tales majorem longe dolorem pati; maturi enim abscessus divisio scalpelli ope unico temporis momento perficitur; caustici autem actio horam, & saepe longius tempus, requirit; S pontea, dum eschara sensim a vivis partibus contiguis secedit, adhuc satis magnus saepe dolor sentitur. Major praeterea cicatricis deformitas solet sequi post caustici applicationem. a Method. Med. ad Glaucon. Lib. II. eap. l b Line VII. chap. X. pag. 167. s. Charier. Τ0m. T. pag. 334. lo oo

675쪽

g. i 3. I Τ INC Sinuum , Fistularumque origo, causa, natura o locus, effectus, intelliguntur o 6.

Dum recensebantur l. oc. illa mala, quae metuenda sunt, quando pus in abscessu undique maturo nimis diu relinquitur, dictum fuit, quod pus mole, pondere, M motu, linus fistulasque creet, variis locis corporis varias. De his autem sinubus& fistulis in hoc Capitulo agetur. Sinus autem apud Medicos & Chirurgos designat cavum inter partes molle corporis a naturali contactu remotas factum a pure in abscessu collecto, & per aperturam, sponte vel arte paratam, educto. Talem enim sinas definitionem de dit Galenus de hac re agens aὶ. Quoad enim pars ita afcta nuἀam apertkram habet versus exteriorem superficiem, abscessisse 'sa quidem dicitur et affectio aupem abs

cessus vocatur. At ubi aliqua ex parte verta est, sic ut excernatur contentus h

mor , assectio non amplius abscessus, sed us jam appessatur. Ex hac vero definitione sequeretur, post omnem abscessum sequi necessario sinum. Obtinuit tamen usu . sinum tantum vocari, quando latera abscessus aperti, educto pure contigua facta non concrescunt cito inter se, sed separata manent diutius; adeoque in hoc e vo praeternaturali quotidie novi humores aggesti stifficultatem curae faciunt. Uno de alio in loco sequentem sinus definitionem Galenus dedit. Quum corpora pus excoriar, ct continentia a subjectis separat ac diducit 3 deinde eo pure quomod eumque evacuato , separata nequeunt pristinam constitutionem recuperare , assectio μnus anestatur bὶ : Similia 6c habet alibi se . Postquam enim monuerat i loco in Commentariis f. ii. citato in , cutim in suppurationibus sic tabefactam, ut attritis vestium frasmentis similis reddatur, dissiculter subjectis corporibus co lescete statim in sequentis Capituli initio dicit : Quum amplius subjectis corporiabns cutis coalescere non potest, ejusmodi affectus sinus avellatur. Hanc autem tanus definitionem iisdem sere verbis ex Galeno habet Paulus Puineta d Fistula autem a sinu differt, quod sit angustior, diutius plerumque duraverit.& interna superficies, uti Zc orificium, callo saepe obducta sint. Unde sequentem Fistulae definitionem dedit Mineta eὶ : Hμιιa snui est callosus , plerumque ex abscessibus nascens, ducta ab arundineis Mulis transiatione appellatus. Et alibi f) addit, fistulas plerumque abscessius non bene curatos sequi. Paucissimis veriabis Latinissimus Celsus, postquam monuerat ex abscessibus, & aliis ulcerum g

Medici officina textu a . Charier. Tom. XII. cap. Io. Charier. Ton . X. pag. 3 s. pag. M. din Lib. IV. Cap. 48. pag. 69. versa. bὶ Galen. de Tumor. praeteri natur. cap. te Lib. IV. eap. 4ψ. pag. To.

4. Charier. Tom. VII. pag. 3I6. IJ Lib. VII. cap. 77. pag. s ver Ia.

676쪽

neribus , fistulas oriri, illarum definitionem dedit, dicens : Id nomen est alceri alto. angusto, calloso σὶ. ORIGO autem sinuum & fistularum facile patet ex illis, quae in Commentariis 3 o6. dicta sunt. Phlegmone enim in absceillam mutata , li pus collectum, loco clauio manente, nimis diu retineatur, Vel per aperturam nimis angustam, aut non satis declivem , exire commode non possit, linubus & fistulis originem

CAU S A. Pus bonum pondere & mole sua viam sibi faciens in facile dilia

tabili tunica cellulosia ; vel idem pus more & staglIatione corruptum , M acrius factum , vicina roden S. N A PU R A consistit in cavo praeternaturali inter partes molles, a naturali Contactu remotas per collectam materiem Purulentam, ichorosam, saniolam e c. LOCUS. Semper in panniculo adipolo est; neque constitit ullis observatis fide dignis, quantum novi, unquam muscularem substantiam proprie dictam fistulas pervasiisse. In Commentariis S. 37 . dictum fuit, quam late pateat pa niculi adiposi extensio Per totum corpus dc omnes fere ejus partes ; & quomodo non tantum mulculis & tendinibus circumponatur, verum etiam majorum musculorum in minores subdivisionibus se interierat , quo usque sentibus hoc d

tegi potest. Unde patet, quam mirabiles anfractas sepe sinus & fistulae habere possint, & quare in profundis admodum & dilsitissimis ab orificio suo locis fon

rem eorundem 1aepe inveniant Chirurgi ; uti plurima testantur observata. Juvenis viginti duorum annorum acerbissimo jam ultra sex septimanarum spatiam cruciabatur dolore, qui lumbos, inguen , dc nates in dextro latere occupabat, & cogebat miserum noctes diesque dorso incumbere. genubus elevatis , & pedibus versus nates reflexis. Optimis remediis in cassum adhibitis , dum examinantur partes dolentes, nulla mutatio in colore cutis aut figura partium inveniebatur : ad I gus autem vertebrarum lumborum inter cristam ostis illi & ultimam costam spuiariam percipiebatur undulatio profunda. Hoc loco , ad magnam satis profundit tem adacto scalpello , discisso at trium pollicum longitudinem ess uxerunt sinceri putis librae sex & ultra ; & postea eodem die incredibilis copia puris sponte per aperturam factam exivit , totumque inundavit lectulum , inscio aegro , sed summo tamen cum doloris levamine. Dum apparatum auferret Chirurgus, &premetet abdomen. denuo notabilis copia puris exivit ; & adhuc multo plus. cum crus & semur ejusdem lateris comprimerentur, quamvis nullus omnino tumor in his partibus appareret. Dumque sequentibus diebus, omni pure evacuato, quantum fieri poterat per Compressionem abdominis & femoris, premerentur partes a pede infimo ascendenὸo ad genu usque , magna adhuc puris copia exivit c b). Ex mirabili hoc casu apparet, pus bonum, & nondum deg nerans in pejorem indolem, solo, ut videtur , Pondere sinuosas tales tibi fecisse vias a lumborum regione ad infima Redis usque t de licet valida tali supputaratione omnem corporis habitum perdidisset miser ille homo eo usque, ut tum ina femoris pars pugno comprehendi potuerit, quinque tamen mensium spatio post aperturam factam convaluit, & dein post binos menses amissum corporis a) A. Corn. Celc Med. Lib. V. cap. 18. n'. l b De Ia Motte Trahe complet. de Chi

677쪽

habitum penitus recuperavit; imo obesior, quam ante morbum hune , redditus fuit. Similem casum vidi, sed infausto eventu lethalem. Mediae aetatis viro sano Malacri sine manifesta causa oritur tumor mollis in latere sinistro ast altitulinum circiter ossis illi, & ad distantiam binorum digitorum transversorum a spina dorsi, Celeberrimus Koerhaavius consultus jussit scalpello dividi tumorem lata satis plagar sed meticulosus aeger, simulae primum scalpelli ictum sentit, aufugit ilico, neque

potuit precibus amicorum , neque secuturorum malorum intentatis minis, adigi, ut sectionem pateretur. Levissimus tantum fuerat scalpelli ictus, qui cutim vix penetraverat, unde nihil effuxit omnino : sed, applicato emolliente cataplasmate , post biduum per cutis hoc vulnusculum incredibilis copia puris emuxit. Quia ca teroquin omnes functiones corporis optimae apparebant, magna spes curae astutingebat , sed pergebat quotidie copiosi puris effvxus. Cum dilatationem parvulae hujus

aperturae quam maxime necessariam esse urgeret merito dexterrimus Chirurgus, qui

ejus curam gerebat, post plurimos dies elapsos tandem illam admisit, sed iterum dolorem sentiens, cum firmari ab adstantibus ministris absolute renuisset, motu corporis impedivit, quo minus fatis ampla haec fieret. Interim per aliquot dies videbatur minui puris quantitas , sed mox inopinato ingens copia puris undatim fere eis uxit. Magna cum disticultate a morolissimo hoc aegro impetravit Chiru sus , ut specillo liceret explorare, quo versus ille sinus tenderet, potuitque Versus superiora sub integumentis ad costas usque illud adigere e cumque mortem ipsam vel levissime etiam sectioni praeferre se pertinacissime assereret miser aeger, Tuptorio communi applicato illi loco , ubi specilli immissi apex resistentiam ii Venit Ict , nova apertura facta fuit. Sed licet seleniis , ligaturis corporis situ id neo &c. Tentaretur cura, nihil omnino profuit , & pergebat pus exire tant copia , ut fasciae, splenia ,& lectulus inde quotidie inundarentur. Febricula hectica interea depascebat corpus, manente tamen appetitu integerrimo, & alvo lubera , nec nimis laxa tamen. Post aliquot septimanas, emaciato jam penitus compore , in inguine dextro ad altitudinem summitatis ossium pubis tumor mollis apparuit; quo aperto , sinceri puris septem librae essiuxerunt, neque tamen ideo sequentibus diebus coelabat pus exire per aperturam inguinis aeque, ac per binas priores, quae in dorso erant. Tandem exhausto corpore, ad vitae finem usque apis petitu optimo manente, & placide exspiravit. Cum mirarer quam maxime .unde tanta copia puris prodire potuisset, dc peritissimus Chirurgus putaret, ex ipso abdominis cavo per inguinis aperturam fluxisse; quod ramen vix credere potui, cum nullus abdominis tumor, & nullum vitium 'n chylopolesi apparuerit per totum morbi decursum, obtinui ab amicis defuncti, ut in cativere haec perscrutari liceret.

Specillum immisimus per binas aperturas in dorso, neque illud ad notabilem aliquam profunditatem adigere potuimus. Dum vero illi orificio, quoΛ in inguiane erat, specillum applicuimus, illud tota sua longitudine ingressium fuit, licet nulla vis adhiberetur , sed quam lenissime hoe factum fuerit. Educto hinc se cili' filum plumbeum per idem orificium introductum fuit, & sensim versus si periora illud adigebatur , donec restantia perciperetur. Deinde lenta incisione fili hujus plumbei ductum sequentes invenimus , illud non penetrasse in cavum abdominis , sed versus potieriora sursum ivisse , sub peritonaeo supra musculum Psoas , sub rene dextro : neque potuimus ullam communicationem inve

678쪽

nire hujus sinus cum aperturis illis, quae in dorso erant. In thoracis & abdomi. ills cavis ne guttula quidem puris inventa fuit; cumque toto morbi decursu nutatum vitium in cerebri functionibus observatum fuerat; a cranii apertura abstinuiamus. Ex quibus satis patuit, omnem illam puris copiam in solo panniculo adupolo haesiille, cum nullae aliae partes vitiatae apparerent, & in magnis cavis compotis nullum puris vel suppurationis praegrestae vestisium deprehensum fuerit. EFFECTUS sinuum & fistularum similes sunt illis, qui in Commentariis M. os . recensiti fuerunt, dum pus nimis diu in abscessu maturo clauso relinqueretur rin sinubus enim dc fistulis haerens, neque integre evacuari potens plerumque, ibi moram trahit, attenuatur , putrescit, & in acrem saniem degenerat; & quidem adhuc citius quam in abscellu clauso, qui acri datur accellus. Sinus ergo x fistu lae parietes pessime assicientur ab hoc pure corrueto, sicque degenerabunt tandem, ut dissicillime mundari possint , & ad puli vulneris conditionem reduci; quod tamen omnino requiritur, ut unio partium separatarum fieri possit : quam etiam impediet pus ibi relictum, instar corporis heterosenei interpositi omnem concretionem prohibens. Simul patet inde, eo pejores fistulas esse, quo diutius duraverint, S: quo propiores fuerint talibus partibus, a quarum erosione vel magnum periculum, vel curae tarditas de dissicultas , merito praevidenter. V nde Hippocrates saὶ de his agens dixit: Fistula discilιima sent, qua in eartilaginosis Ur eame vacuis locis

sunt, cava sunt, cuniculos agunt, ct icbore semper manant. Caruncula autem in eoia' ram osculo est. Facilius autem curantur, qua in mollibus, carnosis, Er nervorum exispertibus locis contingunt. Accuratissima etiam , sed parum amplior, fistularum Prog-nosis apud Celsum bὶ habetur. Expedita curatio est in Apula simplici , recenti , intra carnem. Adjuvatque V m corpus , si juvenile , si firmum est. Inimica coniraria his sunt : itemque, si fistula os, veι cartilaginem, veι nereum, vel musculos ia- sit , si articulum occupavit ; si veι ad vesicam. vel ad pulmonem, vel ad vulvam , vel ad grandes venas arteria e , vel ad maxillas, guttur , stomachum, thoracem ponetravit. Ad intestina quoque eam tendere, semper periculosum, sape pestiferum est. Quibus multum mali accedit, si corpus diei agrum , vel senile , veι mali habitus est.

g. I . A P E RTI s I 3.ὶ facile cognoscuntur , clausi cavitatis. ix mollis attactu deteguntur.

Quaeritur jam , quibus signis cognosci possit, an sinus aut fistula adsit 3 Quando

apertura extrorsum patet versus corporis superficiem , tunc satis detegi possunt. Si enim puris magna copia per parvum tale orificium exeat, vel pressione partium vicina ium inde educi possit, satis patet, amplum debere iocum esse, in quo pusillud haesit. V t autem simul constet, versus quam partem sinus vel fistula tendat, specillo iubet explorari Cessus si dicens : Ante omnia autem demitti specillum insist

tam coκ venit, ut quo tendat, tar quam alte pereeniat, scire posmur cre. Hacque meth

do voluit simul distingui posse, an fistula ad os usque pervenest nec ne; uti etiam acios curiosum jam factum sit. Ut autem certus esset, an ab uno orificio externo ortae fistulae dividerentur in plures quasi rivulos,sequens monitum dat: Corporis inclinatio δε-

679쪽

eet, num in pIures partei fistula penetrarim ; quia spe, eum quis aliter decubiat. aliterque. membrum collocavit, pus serri , quod jam desierat , iterum incipiι ; resatumque, non solum alium sinum ess e, ex quo descendat , sed etiam in aliam eorporis rem rem eum tendere ca). Omnium autem optima mechodus sinus & fistulas, variu que eorundem decurium, detegendi videtur esse, si per siphonem prudenter & l ni vi aqua tepida injiciatur. Haec enim facile se per omnes anfractus fistulatum insinuabit 1 dc si versus exteriora sub integumentis fistula decurrat. tumore eleva tae cutis varium docebit iter : si vero profundius descendant sinus aut fistulae . quantitas aquae injectae cavi talis praeternaturalis magnitudinem docebit saltem, neque in tali casu specilli usu plura fere detegentur: Praeterea . si parum rudius adigatur specillum per fistulae orificium, vias iaepe faciet dilacerando tenerum panniculum adiposum, quae non adfuerant; neque potent sic cognosci fistulae longitudo, si anfractuoso itinere decurrat.

Ubi vero clausi adhue sinus sunt, dissicilior Diagnosis est, imprimis si profunde

admodum haeserint. Lucem tamen dabunt inflammationis praegres Iae signa, & dein suppurationis hanc secutae indicia. Si tunc post haec attactu mollis cavitas, &undulatio percipiantur, satis certi sumus, sinum talem adesse. Accedit, quod raro suppuratio alicujus momenti in corpore diu lateat, quin hectica adsit febricula. Summa tamen prudentia hic opus est, ne aliquando latens Aneu rusma, aut v 'ricosus tumor pro suppuratione profunda habeantur : qualis error tamen perito Chirurgo non facile continget, si mali originem dc decursum attenta mente consideraveris. Tamen fatendum est, profundos adeo aliquando inventos fuille abscessus, ut in illis detegendis saepe cespitaverint etiam peritissimi, uti patet ex miro illo casu, cujus mentio facta est in Commentariis g. Io. 8c apud optimum Clitia rursum De la Motte, qui tanto cum sandore bunc casum descripui, plura stamilia observata inveniuntur,s. 11. URANTUR. dissecta. parte inferiori, impletione ca u vi per liquefacta digestiva pro re nata, injectu detera suorum, ligatura sensim premente a fonte ad aperturam : sed ci tissime integumentis artificiose supra cannulam fossatam, filum argenteum, vel per stringolomon, disiectis.

Omnibus si nubus 8e fistulis communis curatio haec sequentia requirit. i'. Ut liber concilietur exitus puri, & impediatur, ne illud in sinu & fistula stagnate diu possit, & corrumpi. Σ'. Ut tota interior superficies cavi sinus vel fistulae munia detur , & ad conditionem puri vulneris deducatur. 3'. Ut mundae partes, set adhuc separatae, coutiguae nant & concrescant inter se. Ubi autem bina prima requisita ars perfecit, tertium facile obtinebitur ; uti optime monuit Celsus bὶ

dicens : Neque verendum est, ne purum coryus puro corpori iunctum non coeat, a Liectis quoque medicamentis ad ia escaribκι ; cum saepe exulceratio digitorem, nisi magna cura Voθeximus, sanescendo in unum eos fungat. Praecipua ergo dissicultas in libero puris collecti exitu conciliando , & depuratione cavi sinus , consistit:

680쪽

omnino Imposbile est. vidi se fistulam angusto orificio in pectoris sinistri a

teriori parte patentem, quae anfractuosa via pone costae cartilaginem descend bat. Non poterat ulla arte impediri , ne pus in fundo hujus fistulae collectum stagnaret, cum costae cartilago M compression m redderet iuutilem , & aperturam

fundi talis fistulae periculo iam admodum, si non omnino impossibilem. Voluit quidem Celsus sa) , in rati casu costam ab utraque parte praecidendam & ex

mendam este, ne quid intus corruptum. relinquatur, sed nemo facile tentabit, credo, in vivente nomine ex costa fragmentum abscindere, de deinde illud auel tete a pleura, cui satis firmiter adhaeret. Omnes fere methodos expotus aeger sine fructu patienter tulit, quod non poterat evitare, malum, δc post biennium subita morte exstimstus suit. Sic etiam, ubi fistula ad os utque pervenit, illudque affecit, non poterit depurari locus, antequam corrupti ossis particula 1ecesIerit, vel per artem ablata fuerit. Frequentissimae occurrunt tales fistulae circa maxillas , quae per annos saepe durant, nulliique cedunt remediis; dente autem evulso earioso, vel etiam sano , qui per maxillarum thecam penetrans continua irritatione panistes molles incumbentes laedit, paucorum saepe dierum spatio sanantur. Λd nstularum autem curam imprimis laudantur sequentes Methodi: DISSECTA ν ARTE 1 MFERioni. Si sinus aut fistulae orificium se ponatur , ut contenti cavo humores propria gravitate versus illud tendere nequeant. semper difficilis cura est , accumulabuntur enim δc augebunt cavum illud praeis ternaturale. Ideo tunc tentant periti Chirurgi semper novam aperturam sacerata parte inferiori, ut sponte pus, linies &c. elabi possint. Si autem dubiam via deatur , ubinam inferior sedes sinus vel fistulae sit, turunda obturant orificium per 1 horas sic, ut nihil exire possit; tuncque collecti humores tumorem facient in loco maxime declivi. Idem hi, si per siphonem prudenter aqua tepida injuciatur. Hac methodo quidem cavetur, ne stagnent in sinu vel fistula collecti h

mores , saepe autem tota superficies interna lordida admodum, vel etiam callosa. facta est ; unde requiritur depuratio , quae fit IMPLETIO NE cavi PER LiQUEFACTA DIGESTIVA PRO RENATA. Quomodo smiles sordes in vulneribus natae tolli debeant, dictum fuit in Commentariis f. xo . atque eadem remedia hic ininvenient, leniora vel acri

in , prout crassiores sordes fuerint , vel magis minusve callosa superficies sinus vel fistulae inveniatur. Sed patulo vulneri facile haec in omni mincto applieari Ioterunt ; longe autem difficilius est, eadem per omnem superhciem antractu te fistulae distribuere. Veteres Medici Coll3riis ad hanc rem usi sunt: 'uo ii mine licet hodie plerumque in ossicinis tantum intelligantur illa remedia, quae oculorum morbis curandis inserviunt, tamen constat, illud quondam magis generalem significationem habuisse'; enim dicebatur quasi κολοcu ουρα , cauda truncata , uti ex optimis auctoribus probat Gomos b , ob figuram conia eam. Sic & Celseu se in laudans ad curam fistulae recentis & simplicis, quae in

earne est, Emplastrum , quod recentibus vulneribus imponitur, modo talem vel alumen, vel squamam inis, vel aeruginem dcc. habeat, dicit: Exque eo coli tum seri debet altera parte tenuius, altera paulo pionius. Idque ea parte, qua tenuius est ,

SEARCH

MENU NAVIGATION