장음표시 사용
231쪽
Ieth V. . ' ονωμg4. Dissertatio L,, ctio) rationis sicut ait quidam do- etor; non quod accipiatur pro dim- ,,rentia distinctione formata ab in- mtellectu, sed ut ratio accipiatur pro quidditate rei, secundum quod quid. A, ditas est objectiim intellectus. Uel alio modo potest vocari disserentiari distinctio) virtualis, quia illud, quod se habet talem distinctionem in se, non ,, habet rem & rem; sed est una res,ri habens quasi virtualiter seu eminen-riter duas realitates &c. si adeoque ibi non accipit rationem formaliter, & pro Operatione mentis, sed objective, S pro ipsamet rerum, ut Munt, quidditate, sicut nempe essentia rei cujuslibet, sed praesertim formalitatum, dicitur ratio conceptibilis. & in hoc sensu distinctici formalis est distinctio rationia, non comcipientis, sed conceptibilis, non 'per intellectum, sed a parte rei existentis, non formaliter, sed objective. Nomia nat pariter distinctionem formalem ibiadem virtvalem, quia non est inter res distinctas realiter, sed inter formalitates , realiter identificatas; quae cum producant ut plurimum diversos essectus, & plura respiciant, se habent acti essent distinctae realiter, ideoque an malitas ct raιιonalitas, quatenus lunt principia x
232쪽
e la diversarum operationum , . dici possunt a parte rei ualiter distinctae; nota quidem actu, sed virtute & ratione esseduum ab eis prodeuntium: unde patet, distinctionem Scotisticam en
loquitur solum in mente DOCTORIs SERAPHICI S. BONAVENTURAE , & UARRONIs, non autem ex propria sententia; nam ibidem n. 44. probans has realitates esse acta diitinctas ait: breviter se igitur dico , . omittendo illa verbari de distinctione rationis, & de disti
sectione Virtuali, non quia sint male i,. dicta, sed quia ei non oportet uti &c.-Denique etiam ARIsΤOTELEs I. Physis C. a. text. 2I. loquens de Socrate, qui sit albas & Muscus. dicit, Socratem se album, & Socratem Musicum sub- ωjecto esse eundem Socratem - - sed se differre RATIONE; ,, Nemo tamen exinde concludet, quasi Socrates ut albus nullo modo, & ne modaliter qui
dem c CXIX a se ipso disserat, ut est
Musicus; adeoque nec inferre licet, omne illud, quod per rationem disti rui dicitur, solum distingui per intest tum. Nam quando dicitur v. g. Sac-Φaram assicit gustum ratione dulcedis
233쪽
Sen. V. Gradus Metaphysici simul sumpti distinguuntur in toto, non
rus OntAN Dissertat. I. cnis, & non assicit gustum ratione alb dinis, id certe verum non est, quia in tellectus subjectum dulce & album meresibi aliter representat. sed quia revera dulcedo ab albedine realiter ac intrinse ce differt. Sic a pari, si dicitur: homo ratione animalitatis sentit, & rati ne rationalitatis non sentit, sed ratio- Cinatur, sensus erit, quod animalitas& rationalitas sint actu & a parte rei diversae rationes objective, quarum una in eadem re adaequale concipi non solum potest sine altera , verum etiam
OB. 2. Definitio, & definitum distinguuntur tantum per intellectum: orgo etiam animalitas & rationalitas, quae sunt hominis definitio. R. D. C. Ania malitas & rationalitas sic distinguuntura toto,in quo realiter identificantur C. c. se distinguuntur in toto, sive inter se. N. C. & C. Eo ipso quia inter se tantum realiter, non autem formaliter identificantur, formaliter distinguendae sunt. Alitor quoque respondent quidam Sco tista, qui duo tota in eodem homine admittunt, unum scilicet phvicum exeorpore & anima, & alterum Meta-pbsicuos ex animalitate & rationalitate,
234쪽
De distinctione pare formali. γ' - LXVII. a quibus sngulis partes e
rum vel realiter vel formaliter distinguunt. imo & ipsa tota inter se. D. A. Definitio & definitum ph3sicum di- linguuntur tantum per intellectum Tr. A. Definitio Metaph3sca, & definitumlh3βcum. N. A. Ast nobis pra placet rior responsio, quia, ut infra palmrat, totum a partibus non distingui
OB. 3. Potentiae appreheκdendi. itidi Potentiaeandi, & dijcurrendi, scut & memoria repre' ion distinguuntur ulla distinctione : ξη'ςll ictaali, sed sola rationis, aut Virtuali, tandi luia non sunt diversa prineipia: ergo discur-iec principia uentiendi & ratiocinandi rencu ess-eu animalitas & rationalitas acta di- stituunt tinguuntur. R. Tr. Α. Utpote quod qua tiam nonnulli negare solent. N. C. xδ P0 Pisp. est. Quia illae potentiae quasi pam z beia s inadequata si singulae seorsim suman- nandi. ar) ad eandem animae rationalitatem, 1nquam potentiam adaequatam ratiociandi, quae sic concipitur ut virtualia 'r vel aequivalenter multiplex facilliae reducuntur, ita ut anima praecise t rationalis in genere causae esscientistos omne. essectus apprehensionis, j icii & discursus per solam illam ratio L 4 cinan-
235쪽
einandi potentiam peragat: quia eomplete & adaquate mile ratioeinari nil aliud esse videtur, quam se appreheadere, Non ta judicare, discurrere, & reminisei Econ-men po- tra ex hoc ipso principio ratiocinandi tentia formaliter, & redvplieative sumpto quo- sentiendi modocunque sumatur) nec in genere ius h causae escientis, multo minus in gen, maiitest re ς uiae formalis, animalitas seu primin poten cipium sexuendi derivari potest, vellia ratio- hoc ipso , quia non praecise ad solam Minaudi. animam, sed potius ad corpus depen-- denter tameta ab anima spectat τοsentire ob diversa organa sensoria in corporo contenta, & sensationi inservientia, quuhus destructis anima ara sentire non potestr ergo dicendum est, quod animalitas & rationalitas in suis conceptiabus formalibus & objectivis a parte re/differant, Non item potentia apprehendendi, judieandi &c. utpote quae ab ea.dem anima qua rationali per eadem organa in actus suos rediguntur, & consequenter etiam earum principium fommale debet esse unam ide Ee non χ-lum realiter, sed etiam formaliter, nempe ead n ipsissima rationalitas.
Inst. Etiam siensatis fit complete in animai ct non in corpore; ergo pari-
236쪽
formiter dicendum est, quod principium sentiendi sit adaequale principium
ratiocinandi ipsius animae , R. D. A. Exercetur tamen per distincta in cor-POre Organa materialia, saltem inchoate, atque ita necessario, ut sine illis anima sentire nequeat C. A. eXerv Cetur eodem modo ficut ratiocinium
Sub D. si sumatur pro sensationis idea spirituali C. A. Si pro ipsa sensatisne N. R. & C. OB. 4. Idem sol, vel eadem lux diversimode incidit v. g. in collum co- Iumbae, & iridem, vel aquam spumantem, diversosque ibidem colores producit : ergo etiam idem principium insensationes & ratiocinationes potest i fuere. R. D. C. idem principium quod,
ρb3steum Sereale, scilicet ipsa animo C- layi sies. idem prineipium quo, Metaphysticum & habetueformale. N. C. & C. Sic autem & in idem luce, eo ipso quod debeat diversimode principia Te flecti, non eadem quoad diversos
Colores producendos modificatio habetur: Sin autem Metaph sice loquamur, ides' et tunc de virtute diversa eiusdem male' eipiumriae luminosae eodem modo loquendum quo, &erit, ac supra dictum est de diversa virtute Metaphy.
237쪽
I7o On olog. Dissertat. Lstate objectorum modo indurativa, modo liquefactiva existit, sic enim M pro diversa textura objecti diversa lucis modificatio oritur. ut Ph3sica doc*hit: econtra animalitas & rationalitas non tantum ab extrinseco, sed ab intrinseco dilerunt, cum prior sit potentia sentiendi & organica , posterior. au tem potentia ratiocinandi, & ino anica, saltem quantum de se, & ut potentia est, licet pro statu moderno conjunctionis cum corpore sine dehite dispo sitis organis in actum secundum exire nequeat &α
An inter gradus metaphysicos ejusde- rei detiar distinctio formalis ex natura rei, seu Scotistica fCXXVIII. uid sit distinctio Mot in stica non solum ex
fuse hucusque dictis. sed etiam ex ip- 'sa, quam ei Scotistae vulgo attribuunt, diversa nomenclatura, satis & abunde liquet, dicitur enim I. distinctio sommalis . quia datur inter plures forma
litates, XXXIV. LXXI. & LXXIV.
quae cum nemine cogitante in eadem
238쪽
' re physica reperiantur, ideo 2. Vocatur ex natEra rei, quatenus scilitet non sit per solam intellectus cognitionem aut fictionem. Quare etiam 3. dein nominatur actualis, eo quod illae formalitates actu , & non tantum virtvte
aut in potentia sint plures. CXXII. 6. Appellatur quoque realis,non quidem stricte talis, sed potius secundum quid, eoquod 3llius extrema itidem non sintres stricte tales, sed tantum realitates, qua de causa s. denique distinctio me. dia denominatur , quia mediat inter distinctionem stricte realem, & inter di- stinctionem rationis; cum prima quidem convenit per hoc, quod sit a par- se rei, & nemine cogitante. at per hoc disconvenit, quod non sit inter res &ris. Cum secunda autem concordat, quia non tollit identitatem realem, per hoc vero discordat, quia non est in- ter extrema rationis. Et hanc distiu- Bionis Moisica exsplicationem puto ita l. claram existere, ut nullius obscuritatis argui cum veritate possit. Nunc ergo sequitur.
239쪽
PROPOSITIO. 'Gradus metaphysici ejusdem rei disti
guuntur 'ex natura rei formali
Distina CXXIX. PROBATUR. L Auctoritaruesio Sco- x ScoTI, nam dubitant notatistica nulli. aut saltem dubitare se simulant. Probatur an Do OR SUHΤ1ias hanc distinctio-'2xδ nem formaliter docuerit in haec ver-ςψςψμ' ba scribentis i. dist. a. q. 7. g. sed bis restat: breviter igitur dico, omittendo illa verba de distinctiione rationis, de distinctione virtuali quod in sensia divina
es est ealitas B, , hec non est sor- maliter illa. Et paulo superius dixit equod sentia S relatio in divinis h heant aliquam distinctionem PRAECEDEN
ti Sinhreati. Ecce quid clarius y quinin Aristote. 1MO haec distinctio, ut bene ait Bonet Iis, apud nostrum cl. P. Mastriam Rom. I. Philos. dist. I. q. V. art. II. n. 8O. non . habuit ortum in Scotia, nec in Francia, sed in Greeia apud Athenas in schola, Aristotelis, qui verbo & scriptis eam docuit, ut bene probat Bonet ibidem. Certe ipsemet DOcTOR SuBTILIs han
240쪽
ne distinctione Scotistica. Z73
Aristotelis authoritatem pro sua sententia adducit, dum ait in a. dist. 6. q. I. Ens continet multas pastiones, quae non sunt res alia ab ente, ut probat ARIsTOTELEsin principio. 4. metaph. distinsuuntur tamen ab invicem formaliter, g quid disative. N etiam ab ente. Textus autem lAristotelis clariores sunt sequentes. 'Ι. 4. Metaph. texti 3. ait, quod
tinum sint una natura. Et q. RU. c. I.
dicit ese distincta ratione quiditativa, per consequens sunt eadem realiter, is distincta formaliter. II. 3. Metaph. IC. ait , genus esse extra rationem disserentia- ram, ita ut formaliter se invicem excludant secundam proprias rationes formales. Ex quo sequitur, genus & disserentiam, seu animalitatem & rationalitatem hac distinctione media invicem distingui; si enim a parte rei essent prorsus eaedem, tunc sane differentiae participarent genus, & genus differentiam. III. S. Eth. , inquit virtutem , justitiam esse eandem - rem, esse tamen distincta secandum rati nem qaidditativam, quid autem hoc est
aliud, nisi distinqui formaliter quin
imo cl. Ρ. LocHERER solidus Scotista . pro assertione ista non paucos quoque textus affert ex s. S. P. P. nominatim ex S. ΛuGMTINO, BERNARDO, & ΛN-