장음표시 사용
161쪽
trimentum, ct quid redat in majorem Dei ossensionemr an μοι Dei veri eultum, ac religionem destruis quod fieret,
quando Germania in malo per Concordiam eonveniret in an ipsius Germania auxilio eontra Tuream destitui s Non enim
facile discerni potest ut Christiane loquamur qui sint iniamiciores Christo, Protestantes, an Turea quia hi captivant, ct occidunt corpus , Hue eaptivas ducunt animat, ct in perditionem trahunt i non eogunt hi religionem mutare, tui sub specie boni eorrumpunt reluionem ae destruunt. Ecquis, Bois ne Deus i cum veritate adseret, Protestantes esse hostes Christi magis ejuratos , quam Mahumedanos λ Doctrinae capita , quae tunc temporis urgebantur, & agitabantur, non e Corano sunt petita, sed ex puriori Scripturae sacrae fonte hausta. Forma doctrinae , quam profitemur , non
Lutheri est inventum, sed illam divinis Jesu Legatis, Apostolis, & ipsi Christo doctori nostro falli nescio, serimus
acceptam. Nec ulla nos inter, & Romanenses esset dissensio, si Romana Ecclesia huic doctrinae Apostolicae constan. ter fuisset addicta s sed quantum mutata sit ab illa, ex t tius corporis compage demonstrarunt Nicol. Hunmus , &D. Guntherus iri de Ecclesia nostra hoc etfam nomine bene meriti. Quae criminatio in Luthera nos remere effusa, non solum religionem in discrimen &suspicionem deis duxit, sed & odium Romanensium erga nos plus quam Vatinianum luculenter demonstravit. Malae causae est testimonium in examine doctrinae aliquo modo suspectae, primordia a calumniis & cavillationibus capere. Si Paulistas Vtius judex & arbiter esse voluit, liber omnino esse debebat a partium studio, nec unquam permittere, ut rein ligio nondum in Concilio universali examinata, convitiis proscindatur , quin & sententia nondum lata damnetur. Verum hic est tritum sermone proverbiumr Calumniare
audacter, sempe r aliquid haeret. Exteri, ad quos sero de-
' Vid. Apostasia Rom. Eceles is33. .' Vid. ei solid demonstrat. quod Ecclesia Lutherana sit Apostolica, Romana vero Apostatica. Lipc INL
162쪽
cuM ANIMADUERS ONIBUS. IIIIata sunt doctrinae a Luthero expurgatae capita , vago perculsi rumore, & nimium Pontificum innixi auctoritate, Lutheratios Mahumedanis pejores aestimarunt,& quid di .ssent aera lupinis , non dijudicarunt. Nostrae doctrinae summa vel rigoroso submissa examini , nunquam Mahu-medanae superstitionis nedum primitivorum haereticorum Igrsonam recipiet. Difficile erit demonstratu, religionem ut heranam cum Mahumedana conspirare superstitione. Nemo profecto id pacis & concordiae suisse indicium, ex vero dixerit. Proletaria sunt haec ad unionem restituendam media, quae aversatur purpuratus Ri Aetius ' saniora a veritate Religionis Romanae suppeditans principia , paci, & unioni magis amica. ANIMADUERSIO.
Quandoquidem, etsi Commentationis tuae vela tibi forent retrahenda, ne extra quinquennium, opusculo meo de Gestis Pauli III. constitutum , evagareris, genio tuo indulgens in medium attulisti Scriptum in Conventu Hagenoviensi a Legatis Pontificiis orsari exhibitum, id primum a te quaero, num in eodem quod Raynaldus integrum recitavit, & Sechen dorsus post ipsum) observaveris a prima ejusdem linea usque ad postremam, necessitatem Concilii quam citius celebrandi ita
inculcari, ut sincerum de ea convocatione Pontificis propositum dissileri nemini fas esse possit, ni si ut tua verba huc aptem) deposita omni verecundia , excussaque omni meritatis religione. Clausulam tantum ejus Scripti recitabo quae hujusmodi est. Rons D. Legatus es oe bifus sententiae, ut Concilium
' Vid. Traiiε, qui contient la mei de la plus facile, Ac la plus asseu- ris mur convertir ceux, qui se soni separea de l'Eglise. a Paris MDCLI.
163쪽
i 36 EpIsTOLA LIps Igus IIlium ante omnia celebretur, convocetur boc anno, ut in Conventibus Germaniae nou de Milione tractetur, ut Foedus Catholicorum augeatur, oe corroboretur , ut eo Foedere aucto Prote*antes omnibus modis ad Concilium allisantum: interim vero concludatur
pax cum Rege Gauorum, oe colligantur auxilia ex
omnibus partibus contra Tuream . Deinde quaero, quare verecundiae pariter , & veritatis legibus adactus, comparationem non institueris inter damna, quae . Mahumedani captivorum corpori inferunt,& ea, quibus Protestantes captivas animas ducunt,& in perditionem trahunt Haec ea est comparatio , quam urgent Pontificii Legati, non vero inter doctrinae capita, de quibus ne verbum quidem in eo Scripto. In Articulo ejusdem Scripti, quem unice recitas, si Sechendorsum audiamus, semina quaedam calumniarum , oeconvitiorum deprebenditur. Ita quidem , si ii essent Protestantes, cujusmodi
idem Sechendorfius ibidem describit, qui per fidem in Chrisum unice salutem quaerunt, oe mei per cba
ritatem exercendae student. Contra vero dicendum, si fidei, & charitatis jura omnia suo e Catholica .Ecclesia discessit pessum dedisse comperiantur.
XXXIII. Displicent porro acuta, & violenta, quae hic Paullas Tertiui, uti supra commemoravi, suggessit Imperatori Carolo in consilia, rei Lutheranae omnino exitialia. Sed mala consilia, quod rerum eventus satis confirmavit, consultori plerumque sunt pessima. Idem accidit Paulis Tertio. Evenerunt deinceps non solum inter nepotes Alo
fium, & Oectavium, sed & inter ipsum Pontificem & Ιm
164쪽
CUM ANIMADVERsIONIBUS. 117peratorem simultates, ut sibi ab ipso Imperatore metueret, & teste Abrahamo BΣου- ', prae animi moerore naturae debitum redderet. Malum hoc Curiae Romanae domesticum, quod lacrymis appellatur majus, oppido est auctum infelici Concilii Tridentini ex sententia successu. Distulerat Pontifex , quamdiu fieri poterat , Concilium liberum, modo Mantua , modo incentia celebrandum spe fretus: interim aliquid fit. Quae Concilii prorogatio non levem in animis exterorum excitavit opinionem, Pontificem reformidare Concilium universale,& liberum, quam sententiain Franciscus a VHIονia , vir non infimi inter Hispanos Ioci, his professus est verbis: Ab eo, inquit, tempore, quo propter novar opiniones doctorum Pontifices eaeperunt
timere Concilia , Ecelsa manet fine Conciliis , ct manebit eam magna calamitate, di pernicie Ecclesia. Pontifex itaque his clanculariis inter ipsos Romanenses sermonibus in pu .dorem datus, de Concilio Tridentino convocando cogitavit. Asthoe in Concilio nova sese obtulerunt impedimenta, quae Protestantes, nec illos solum, sed totam Ecclesiae spem exoptati eventus defraudarunt. Praeter enim quam quod praevidebat prudens ille senex Paultas Tertius, Germaniae Principes hoc Concilium omnino esse repudiaturos , tanquam minus liberum , Pontifice summam dijudi. candi auctoritatem affectante, sibi etiam in primis a Gallis metuebat. Non sine ratione suspicabatur Pontifex, Galliam Romanae Curiae valde esse minacem, suturum proinde esse, ut Gallia ad Concilium Trident num invitata &evocata non solum in stabiliendis,&confirmandis doctrinis, Romanae Sedis auctoritatem imminuentibus, sed &inurgenda deperditae disciplinae Ecclesiasticae emendatione admodum tenax existeret. Pallavisinus haec pericula Romanae Curiae a Concilio universali imminentia non reticuit, sed tam ingenue scripsit: Synodum Oecumenisam tentare ' Vid. Continuat. Annal. Tom. XX. ad an. I sq9. g. V. p. I96. ' Vid. And. Scholii Hispan. Biblioth Tom. II. p. 232. Relech. IV. ll. Vid. Histor. Concit. Trident . Lib. XVI. Cap. X. f. 9, p. am.
165쪽
taνe, nisi urgeret extrema noeessitas , perinde est , ae Deam plane tentare, ct congregationem cogere, unde perieulum immineret , ne in dissipationem Ecclesa perverteretur. ANIMA DUER SIO.
Querimoniis, quas millies ingeminasti ob dilatum Concilium, probari flagrantisti me a vobis concupitam fuisse ejusdem convocationem,nec ipseJudaeus Apella crediderit, cui scilicet compertum sit, vos ad illud , statim ac in conspectum vestrum se dedit , exhorruisse , ceu ad donum exitiale Romanae Sedis . Equidem, ut primo accepistis indictum istud fuisse Tridenti, ea ipsa vestrum omnium menti sententia sedit, quam spectata Trojani equi mole Capys ille pronunciasse fertur ; quare inter Vos quoque extemplo haud defuit Laocoon ardens,
qui, magna comitante caterva , summa decurrens ab arce exclamaret,
Et procul, o miseri, quae tanta insania, Cives, Creditis avectos boles y aut ulla putatis Dona carere dolis Danaum ' sic notus Vbsses 'Aut bor inclusi ligno occultantur Achivi,
Aut baee in no Oros fabricata es macbina muros. In vestros utique muros fabricatam fuisse Tridentini Concilii machinam, pronum vobis erat suspicari, siquidem ei cogendo Romanus Pontifex sese immiscuerat, primatque idem partes gerere debebat in rebus controversis definiendis , postquam Episcopi, prae habitis Theologorum consultationibus, ruffragia sua exposuissent. Quid aliud haec
166쪽
omnia vestro judicio, nisi donum, ut dixi, Romanae Sedis exitiale Θ Convocatio illa, primae illae partes, ea suffragia, eae consultationes, nil mirum, si oculis vestris horrendi Concilii faciem exhiberent, quandoquidem fixum animo vestro erat, ad illud rite & recte celebrandum opus prorsus esse ea singula monstra longissime submoveri. Pallavicinus, quem pericula a Concilio Universali imminentia non reticuisse, sed ingenue fassiim
fuisse scribis, non ad Romanae Curiae ut ipse de tuo parum ingenue addidisti sed ad Ecclesiae universae pericula respexit; namque haec ejus sunt verba loco a te citato : Io mi consia , obe la legione di questamia Isoria , ovella non partori se altro frutio, o v ra uno scandalo assat comune di persone etelanti, manon esperte negli usari civili, e net corbo dei presentemondo politico: Cioe Ae i Papi non inno a nosra etadi ruunare Concilii, come Dis siper altri tempi, co- me procrisono i Canoni, e come par che richie δε- rebbe iI risoro deua fuere labile , e Drucci ante
disciplina. Seuga dubbio in leuere i successi di ques'
etione, o piu dificile ad accoHare, o accoet ata, di pia pericolua infueneta , che uti Concilio Gumenico.
167쪽
iso EPIsro LA Lips I gessis& disciplinam ursit , & triginta quatuor postulata , quae
recensent Sarpius G& Goliastus ' , attulit. Gallia exactionum, ac aucupiorum impatiens, publico in consessu declaravit per legatos, nisi suis votis & desideriis locus daretur, Ee illi abusus & vitiligines ordinis sacri eliminarentur, is re, ut medelam sibi ipsi adserat, vel renitente Pontifice Romano, Gallia . Piui Iuartus , ut Gallis velificaretur, Curiae suae resormationem limulavit' ',& calicis Eucharistici communionem, & sacerdotis conjugium juris positivi esse, teste Samio ' ', pronunciavit. Sed Galli consiliorum
Romanorum haud expertes nonnullis hin rebus emendationem libera auctoritate susceperunt, quorsum spectant linguae vernaculae in Sacris publicis usus, Missalis evulgatio, Bibliorum in patrium sermonem versio. Quae omnia Ponti. sex Romanus tam indigne tulit, ut non solum Episcopum Parisiensem per litteras, de tollendis his versionibus, adhortaretur, sed & illud Mis ale Romanum Gallice versum in indice librorum prohibitorum proscriberet . Ex eo tempore Gallia libertatem suam magis magisque vindicavit , adeoque, ut magistri Academiae Parisiensis sacramen to adserere cogantur, Concilium Oecumenicum Romano Pontifice esse luperius, quodIoanne i Launsus ,& Idου.Ellie, Dis Pinius '' integris libris exposuerunt. Rebus ita constitutis Romani Pontifices Concilia, quantum sieri potuit, resormidarunt, eademque protraxerunt, ne quid Respublica Romana detrimenti caperet.
Quoniam tibi placuit ad causae tuae munimen in scenam producere etiam Ecclesiae Gallicanae,
' Vid. Lib. VII. p. mq. seq. ' Vid. Constitution. Imperiat. m. III. p. TO.' Vid. Palla viem. Histor. Concit.Trident. Lib. XVIII.Cap.Xl.s. II. p. 66. Vid. Lidi V. p. 789. & seqq. Vid. lndie. I ibr. Prohibitori Iussu Alexandri VII. p. 273. & Inn centii XL jussu Romae edit. I 683. p. am. Vid. Anti Bel Iarmin. seu defensio LibertatisGallicanae I TM.Devent. vid. Diss Hiltorici de antiqua Ecclesiae Disciplina. I69ι.
168쪽
evM A Ni MADUERSIONIBUS. quas vocant, libertates, id tibi reponendum puto, futilia esse, quae recitas, prae ea veneratione,
qua Fidei dogmata a Concilio Tridentino statuta Galli exceperunt. Lege Pallavicinum l. XXIV.Cap. X. g. i s. Io dunque non saprei dire eio ela ria
ferisse intorno a' fatii det Concilio qualebe personapoco discreta, e forse anche poco informata, e poco veridiea. Sδ ben, ebe se ne diffuse in tutia Ia Crisianita, e 1egnatamente in Francia , un concello disomma venera one ς e primieramente i decreti delia Attrina furono quivi adorati come sacrosanti damni i Cattolicit jecondo, benebe quei delia disciplinas'abbati sero in discolla , per ebe alcuni des Coni Llio, e det Par lamento gli colorisono quasi pregiudiciali a privile, det Re , e delia Cbiesa Gallicana, non limeno i Velicovi ne Sinodi provinciali gli bunuo imitati ad uni potere, e con questa imita one se mi-gliorata Dor di mi fura L Cbies in Francia. Emolii anni duo ii Concilio u gran Re Enrico IV. promise con giuramento aI Pontetice Clemente λωτο di fare Mn opera a che 'I Concilio osse ne Iubi Regni interamente risevum: al ιbe non brubesi indotio quel generoso, ed aliora vittorioso Principe sat se riputate quelle Sinodali constituetioni per in-giuste, o per nocive. - gliamo sentirne V veroda uno δ' principali, e de'piu sani mini ibi, ebeaυesse mal la Corona di Franciat Veniamo te lette reflampate dei Cardinal d Ossat. 'li a omentunia si di persuadere at Segre aris Vuleres, tae conve-
169쪽
nisa al Re d'osservare un tal giuramento , serim ebe net Concilio poco, o nulla it Par lamento amrebbet vato onde lamentarbi, e ebe a quia poco, se viso fye , farebbe flato agmole u rimediare. E pia liberamente significando at Re l'esius 'ne usata da secia Pontolae Clemente VIII. a nome di S. M. espria me in due lettere te mere eagioni di quem malueτο- leua oppostasi, cise , ebe'I Concilio di Trento in Francia dispiacema a'pia, ed a' maniori; ed in priamo Duo a tuiti Hi Eretici, i quali aborrimano uni muniera di Concilio I iatraecio anche a'Cattolici, eda'Signori, ae quali era grave, obe osse loro disrittod' amere Beneficii incompatibili, e con que' rei usi, ebedat Concilio son vietati. Cio es se quel grandissmobuomo per nome deI Re aI Papa. Ut autem intelligas quamam insit authoritas Gallicanis illis libertatibus, evolvendum tibi suadeo librum de iisdem conscriptum a M. C. S. Theologiae Doctore , & impressum Leodii an. MDCLXXXVIIII. Authoris autem institutum in iisdem ad examen revocandis diserte aperiri comperies paucis iis lineis,quae brevem ejus operis Pra rationem concludunt:Ne quis igitur Eiclesiae Galliaeanae splendore commotus miretur, quod nos vus Declarationem examinare audeamus. Nam praeterquam quod scisa Romana , cujus defendendae autoritatis sudium ad majora viribus tentanda nos impeia
lis, Gallicanae sine dubio praestat, ipsi mei Gallica
nae sensum, oe doctrinam propugnamus. XXXV.
170쪽
CUM ANIM ADUERsIONI BIs. I 6 XXXV. Novum ad nos exinde promanat veritatis firmamentum, PauIlum Tertium omnia prius vel etiam a mis experiri voluisse, quam res submitteretur Concilio. Eam ob causam suos Legatos ad Concilium TVidentinum amandatos tam occultis & ambiguis instruxit mandatis, ut res controversa in Consessu publico prolata semper m neret in incerto, & bivio . Audi, quaeso, has agendi r tiones in Concilio Tridentino observandas Lesaris a PauLIo Totio demandatas ex Sarpis' hunc in modum scribe te: Iam Pontifex, eum Roma eonfessus decreta eo picatur esset , rerum tractatarum groitate eo derata, eum animσsuo statuit Concitii negotium pensius babere , quam bari enurhabuisset . Itaque aucto Carrinalium ex Prasulum numerν, quibus Roma inspectionem ct e ram rerum Coneilii demand ret , de ipsorum sententiaLegatos suos de trisus νebus mone dot emμιtr primam, ne in posterum decretum altam is eam sessu promulgarent, priusquam illud Mi Roma eommunicassent οῦ atque utcumque nimia cunctatio in proeedendo esset via tanta, cavendam certe multo magis festinationem, per quam
fieri posset, ut de rebus non satis consultis aut eoneoelis alia quid statuatur ,'temput vix suppetat ad mandata de eo , quod in Concilio proponendum, deIiberandum , coneludendumque esset, Roma accipienda. Deinde, ne in eapitisur eanir verss tempus consumant,quod ultimo consessa fecisse vita amtu , de iii disserentes, de quibur, quod rincipa sint indubia
rata, inter omneν eomeniat . Denique , ne unquam qua n-que δε eaussa ad disputationem de audioritate Papa veniatur. Si has regulas ex utroque consideres latere , Proteo, Ve
tumnoque mutabiliores dixeris hos Concilii TridentinἡProceres. Primo nihil proponere debuerunt, nisi quod a tea ex Sede Romanα veluti ex tripode dichrum ad ipsos emanasset. Diu iamiam in Curia Romana de doctrinis &ritibus, quos improbarat Lutherus , erat deliberatum , proinde Legati non demum sententiam e longinquo expectare debebant. Lente itaque sestinandum esse duxit PatiLlus Tertius , quia deliberandum est diu , quod statuendum L a semel ἀφ Vid. Lib. II p. 27Q. MI I.