장음표시 사용
131쪽
, quo ut ex ratione dierum colligo, multo ante SanctLM tatem Tuam puto perventuram , quam ei ha littera reddi,, possent. Praeterea respondens Contarent Epistola paulo ante
laudata, vitae animum suum exhilaratum fuisse fatetur , ,, eertior ab illo factus, Pontifcem ardenter perseverare in is ipse suo instituto , ct optimo suo animo de Reformatione. uQuam magnopere intentus fuerit emendationi laudatissulariis Pontifex, ulterius ex Poli demonstras Epistola, quae testatur, Papam, non obstante trillissima rerum, ob varia bella, & motus, facie, nihilominus de Concilio convocando laborasse. Adseram TuA verba . is In eo utique PavL,, iam Pontificem vere perseverasse testatus est idem Polus R ,, mam e uestio redux in plurilias literis ad Carrinalem Le
,, diensem exaratis, qua omne3 in unico argumento versam
tur, in facultatibus sciticet admodum amplis, quas ille Polusis a Pontisce impetravit, ut concessam Legati de Iatere pol ristatem ad Cori sui reformationem in Exemtos etiam tiberen posset exercere. Inter eatera hae habete Maxime deIediari,, Ebus Sanctitar hoe sermone est visa , qua eundem animum ,, erga Reformationem universalisEcclesa ostendit, quem IAri lustrip. D. V erza suam. Sed eum quasi parvum navigium ,, tranquillo mari fit Ecclesia IIIustrisi. D. H. facile fruetum ,, tam pii de Meris omnes sentiant, III risi. D. brevi, ut ,, spero, faciet, quod in tam magna navi, tot suectibus etiaritata, qualis est Ecclesia universalis, tametsi Sanectitas Cus
fructum semper amittere non potest tam pia voluntatis, is tamen sentiri non tam Deile potest, praesertim eum tam 1, multos prater ea hostes habeat. Sed Sanctitas ejus quo plara ,, impedimenta videt, Me plus juvabit. Nune habet hoe sa- ,, erum foedus, quo Turcar est aggreisur una eum Venetis, oe,, Casare. De Concilio vero generali proximo mense Μέο -- ,, eepturo, nulla rei spem ejus potest diminuere , quanquam, hae sella inter Principes videntur desere omnem spem totis ,, ore. Sed Sanctitas Ebus optimam spem concepit etiam de Dpace, quam non re at sollicitare per nmor Nuncios suos, i, quos post meum huc adventam ad utramque Principem , ct
132쪽
CUM ANIMA D v ERS ONIBUS. In per Venetos, qui etiam ex suis, quod aliar non fecerunt, is duor nobiler per equos dispostos ad utrumque etiam Princi-ispem miserunt, ae Sanctiss. Dom. Civitatem Ticentinam, ,, Concilio celebrando maxime idoneum Deam , concesserunt. MData sunt ea Epistola partim definente an. L 37. partimis ne nie an. I 38. ,, operae pretium est invicta sane testimonia de Paulli Tertii cura, & providentia de Concilio celebrando, prolixius adducere, quum illa, quae in nitido hoc opere leguntur, documenta, rara sint,& Conce Lationi nostrae oppido consentanea. Ita vero scribis '. is AtD nulla ex Pori Epistitis, quas prima duo colle Iionis earum M Holumina osserunt, magis comparata ad comprobandas fer-ν,waear Paulti M. earas in unisessam Christiana Reiph s is lutem, quam bina data ad Camitiam Ursinum, prior quidem ridie I 4. Ianuarii Is 38. altera die a I. Martii ejusdem ,, anni. Camillus ille , de quo in ejus vita Italico idiomaten conscripta a Iosepho Horologgio, ae Venetis Upis edita an.
MI 66. disertis verbis Uirmatar. Che Camillo Orsino stan stato non pure it magior huoino elie nascesse deli'Illustrisissima Familia Orsina eosi nei man gi di guerra, comerinei governi de' popoli, ma ancora che lasse malin tutiati Italia, tanta praeterea Christiana pietate infignis fuit, ut is in ipsa Polus reveritus fit saneyissimum morum prafect man cui proinde , ct nemini magis , conscientia sua latebras ape- is rire 1n iisdem Iisteris eo eritur. At quod spe tat ad hu-Bjus capitis arsumentum, ea 'sa, ut dixi, eertos nos re is dunt, Paulti III. in maximis terrarum orbis curandis uti
is titatibus ita ineensum, ita feriadum fuisse studium , ut ni-
, , hil magis in ipso desiderari potuisse Mi facile persuadere
n possint veritatis amatores. Eas literas, quar a Camillo Po- ,,lus acceperat, censuit iste potius, quam Iiteras , consiliorum,n atque exhortationum volumen, hoeque nomine easdem ιυι-
,,gnivit, ut constat ex ipsius responso. areidem consulituris visum est, plura earundem exemplaria confisi, qua scilicet Deum Contareno, o Caras communicaret , nam ambor istis ,, in negotio tractando cum Ponti GPolo consortes esse Camil-
133쪽
olus optaverat. Aque etiam omner inteν se eonsortes fueruntis in Iudicando , earum literarum scribam dumtaxat faisseri Camillum, authorem vero illum, qui mutos loqui facit, ctriora obstruit disertorum, e us nempe totaforet eausa ilia, quari in literis tuis traetabatur. Itaque se persuasum habentes ,ri Pontificem eo die, quem se iis constituerat, adeunt, referirentesque eidem rapiosissimarum earum litterarum fingula ,, parier singulas nam tripartito tuas inter se diviserant auis,, diti primo fuerane maxima eum animi intentione a Sanet ,, late Sua, deinde ab ea responsum tulerunt, euim summam is nobis servavit una ex binis illis Poli Epistolis, halendam alia
nque eeu monumentum auro contra astimandum, ae propterea
is dignum, quod recitatis ipsi et Poti -νsis hue afνatur. Ea ,, hujusmodi sunt: Custur Pontificis responsi summa bae fuit res Cum plura in dies divina bonitas sua υoluntatis indicia, iari restauranda afflicta Ecclesia salute prabeat, qua quotide m
rigis magisque omnium bonorum animos ad majores gratiarum is actiones aerendere debent, tum vero in iis non minimum A. Dgnum, via potias maximum se agnoscere, quod de Mandantia
is divina gratia, ct e fone ediar in te spiritus accepit . De quo ,, eis magnam causam habet nater cateros Sratulandi,HI ar M liqua amisitia, MI propinquitatis, quod in te sanguine Miri conjuncto hane tantam suam misericordiam ostendere est dia,, gnatu1, tamen multo majorem esse lalisiam, quam, ut Pa-
,, stor Ecclesia universalis hae de re accipit, in erias sonamispublicum, ct commune, hae in te dona Christum Ereto is Sponsum e disse Mi persuadet, ct eo magis, quod videt , D quantum Respublica Christiana opus habet his temporibus t ,,li ct Viro, is belli duee, eum eontra in elo si pugnat ,, dum. Adeo ut si de quoquam, ad iante Dei gratia, m ,,gna sperare debet, de te quidem maxima, eui Deus ea spiam vitur dona dederit, qua in tua professionis hominibus jam is multis faculis non sunt visa, ct in te eam summa omnium M admiratione divina misericordia, ct potentia tanquam rari rismum spectaeulum admirabamar. mare se primum im, nitar gratiar in ita, ct inexhausta Dea benignitati et ,, re, qui tali tempore de tali duce Ecclefa sua prospexit , Disiligod by Cooste
134쪽
eu M ANIMADVERSIONIBUS. 127,, quasi maxime popuIus Dei etet, eum eontva infideles armansunt sumenda, qui non tam armis carnalibus , quam spiria ,, tualibus contra eos uti possit, qualem prorsus te esse judicat , is a Deo ipso Ecclesia datam, qui docuit manus tuar ed pra-o Ilum, o digitos tuor ad bellum, ut non tam peritia arm is rum hostes vincere , ct delere, quam spiritur potentia, victos ,,salvare , ct ad Ecclesia eorpus adjungere , quod Christiano duei maxime est sperandum, omnes merito de te sperent sis hac autem spe praetre eat eros se maxime frui cum ingenti,,gratiarum actione horum tantorum in te donorum authori, ,, qui hane spem de te exeitaruit. Deinde quod ad eonfitia, stis exhortationes tuas attinet, primum de adhuenda maxima ,, eura, ut sana doctrina ante omnia in Ecclesia retineatur , ,, ct ut interioribus malis primum secrerratur , deinde ext
rivioribus f se quidem ejus Sanctitas respondebat: EG nuli. is rei magis studere se, quam ut bac ipsa, ct hoc modo fiant, is quod summam Dei beneficium agnoscit , qui ante omnia is Coneiali universalis indicendi voluntatem , ct pacis interis principer procuranda studium, semper post commissam emis ram universalis Eeclesia maxime infudit s tamen hane ipissam exhortationem se gratam esse, ut, quas Deo per te, ,exhortante, gno enixius laboret, in eo, in quo unquam nimiris magnum studium poni potes, eandem libentissime, ct cum
,,summa Sratiarum actione audiat, quam videt, quanto a
odore spiritus, ct rarisate in Deum b Ecclesiam, atque quanis ista animi Iouisit udiae scripserit. Lua in re, ut habeas in
levim quo te spe etiam magna consoleris , hune optimum nun- istium de iudaeiis istorum Principum, praeter omnem spem, Deum maxime inteν eos bellum ardere , ct repentino regis,, Christiani mi in Italiam eum maximis copiis transitu, ,, videretnin, ut ad te scriberem jussit, atque hoe etiam adseria is berem de sua sententiar etf i ueta appellantur, tamen ea issane se de his induetis seire , ut verius paeis, quam induisis eiarum nomen habere possent. mare jubere te nune, ut so-rimo animo esse pergar, de rellauis conforteris in Christo, stris robustus 3 habere te nune, quod maxime in tuis listerisis optabar, pacem Principum, O quietem armir, quam sequu
135쪽
istaram sperat eam quietem in religione, quam omnes prae opue desederare debemus, ecus procurationi, quam nunquam ,, intermist, se nune eo enixius operam daturum, quo magis., hae porta a Deo aperta per pacem inter Primipes, se adri hoe magis invitari agnoscit. Dod vero ad IIIustri os Do- ,, minos Venetor attinet, quos praeipue adj-ari ab ejus Samri ctitate in hoe sancto selis optas, ct deseri adJuυari multis is rationibus ostendis, sic quidem se paratum esse in omnibus, is qua opus habent, omni auxilii genere illis adesse, ut, quod ritu maxime evis, de bonis Eeelsa feri, hoe eonstanter Gur Sanctitar assismet, non solum se ut amicum, ct confeder istum, sed ut patrem filiis eum illis esse conjunctum, ct , fi pater in Ilii ear mi salute procuranda neXIigens, aut pamri emi impensis esse potest, se tamen in iis stiis talem esse non ,,posse, neque ullum patrimonium in Ecclesia, quod ad suum
is usum, veI aliorum Ecclesiasticorum matit eonverti, quam IA lustri orum Dominorum Gaetorum usur in rati eausa, tempore. Lua in re ruis, quorum maxime interest, Munis de satisfacturum promittit qua omnia ut ad te scriberem, in mandatis Sua Sanctitas mihi dedit, eui suam, quam aDChristo aecepit, benedictionem, eum ostulo eharitatis mittit. D Reliqua qua, pro tempore his expedire posset, ut de re fruis mentaria, quοὰ postulasti , statim Hur Sanctitas negotium ,, suis dedit, ut tibi satis feret. Hae autem omnia i bi jucunis da esse non dubito, qua non solum te inυitant, ut fortianiarimo in Christi causa militer , sed fortiori etiam, s seri poti test , orationes pro ejur Vicaris fundas , ut quam disti me ad Christi honorem, ct Ecelesa utilitatem sua confitia diri-
,,gentem nobis incolumem semet. ANIMADUERSIO.
Bene habet , Κleslingi, quod testimonia ista fi
deliter de tabulis meis recitaveris; rectius, quod iisdem ne verbulo quidem refragatus fueris; optrum e tandem, quod Poli ad Ursinum literas, quas maximopere comparatas dixi ad comprobandas
136쪽
fervidas Pauli III. euras in Christiana Rei p. salutem praeterquam quod superius p. 72sq. a te recitatas, operae pretium duxeris hoc loco iterum exhibere, quo ipse honore dignatus es Contarent ad Polum
literas, tua in hac lucubratione locum nactas aeque P. 29. ac P. IO. hoc prooemio exornaveris: Operae
pretium es intacta sane testimonia de Paulli Teriti
cura, oe providentia de Concilio celebrando, prolixius adducere, quum illa, quae in nitido boc opere leguntur, monumenta rara sint, oe concertationi no irae oppido consentanea. Unum igitur superest , ut fatearis, eorundem auctoritate diremptam prorsus esse controversiam, in qua modo Versamur, ac proinde sole ipso clarius lucere sanctum ejus Pontificis propositum de Concilio convocando ,& de Ecclesia emendanda, indeque sancte Polum in earum literarum conclusione Deum exorasse, & exorari ab
Ursino postulasse, Ut quam diutissime ad Christi bο-norem, oe Ecclesiae utilitatem sua consilia dirigentem nobis incolumem seretet Paulum III. ipsius Christi
Vicarium. XXVI. Concilii universalis & Iiberi indictionem mi insideraturi, in limine statim monemus, Protestantes gravissimam Decreto, in Conventu Norimbergensi evulgato, insistendi habuisse causam. Ea vero est hujus decreti, quod nobis tradunt Sarpius ',& Sec endo us normar Cum igitur perspicerent , cum eo nihia posse concludi, ad diem XVIII. pritis publicatus est ναυροι , utque deeratam, ut Pontifex de assensu Casarii primo quoque tempore indicat liberum Conis I ciri
Vid. l. e. Lib. I. p. Α- ' Vid. Histor. Lutherinita. Lib. III. Sect. IV. s. IX. 1. F. p. 3r.
137쪽
eilium in Germania Ioco idoneo; atque ut ordines Imper; estu veniant Spira ad M. Novembris , deliberaturi, quid esset sequendam, interea dum Conciliam habeat initium, ut Primia pes in sua quisque provincia congregent viros pios ct doctor, qui, qua disputanda sunt in Concitio, colligant. Repetit iulud Imperatoris Caroli V. mandatum ad Imperii Germanici Proceres, ob Concilium intra Germaniam celebram dum clementissime evulgatum, Suidanus . Audiamus ipsa hujus mandati verba, prout apud Sutrinum jam laudatum
suunt: mod insuper eonfitium ab ipsis petat in hae religionis mutatione, si quid pro Ialute Reipullisa possint in medium
consulere, facturor id eum Identer, tum ex iacio. Nunc e go eam non solum de Lutheri dogmate fit agendum, verum etiam de multis aliis frata simis erroribus atque vitiis , qua Anga consuetudine robur alumserint , ct depravatis hominum judiciis atque moribus iam excusentur, quod de ipso fateatur: videri sibi non aliam esse commodiorem viam hae omnia sanandi , quam per pium, Iiberumque Concilium, quod ipse , ct Caesar, praeipuos orbis Christiani magistratus faelis p nt in
aliqua Germania eisitate eo ere, Mogantia videlicet, vel A
gentorati , veI Medi , HI Colonia : fore etiam ex utilitase Reipublica fi primo quoque tempore , ct ad summum intra annum ejus sat initium. Concilio , quod attinet libero, &intra Germaniae limites habendo, nullo modo sese subtraxerunt Protestantes, sed libero pede se obtulerunt, quod ex ipsorum epistola, ad comitia Spirensia data, evidenter apparet. Legesis Imperatoris mandatum de his comitiis Promulgatum , & Protestantium epistolam transmissam apud Spalatinam ' , HOVAHeνum ' ', & celeberrimum Karpium ' ' . Videbis ex laudata epistola, Protestantium Duces promtos extitisse, atque paratos, nullaque , quid demum criminis & calumniae ipsis fuerit impactum, pauluisse culpa. Nulla igitur est ratio, ob quam Protestantes
Uid. de Causis belli tricennal. Tomo I. Cap. IV. BI s. Vid. L Specileg. P. II. p. GI. M.
138쪽
Germaniae Principes, Imperatoris sui indulgentissimi voluntate & mandato suffulti, a suo jure recedere,& se in jura aliena, eaque Italiae Principum , & potissimum Pontifieis, eiurati sui hostis tradere deberent. Nullus proseis
isto , VIR EMINENT IssIME , ex purpuratorum numero suis juribus mittet nuntium,& alienae potestati, quam Pontificis Romani, faciet obnoxium. Electores & Principee Imperii Germanici Concilium a suo Imperatore, non in Apulia , non in Italia , sed in Germania promissum exispectabant celebrandum . Recte igitur huic decreto N rimbergensi inhaeserunt in Conventu Sinaicaldico anno MDXXXVII. celebrato, uti Spalatinus tradit. Eam igitur rationem, qua Concilium intra Germaniam petebant,& gravibus moti causis, Mantuam repudiabant, Hesdio, Pontificis Legato in Conventu Smalcaldico, ita exposuerant, teste Pallavicino . Idem itaque Heldio responderunt sesto S. Mathia die, quod anno superiore Vergeris responderant : addentes sibi Ducem Mantua haud satis notum: scire quidem, fur fratrem Roma esse inter praeipuos Pontiscis Senatores, ae proinde illius fidei se se committere nequaquam posse. Addunt ulterius , se non Pontificem, sed alios verum suarum arbitror desiderare. Lege ulterius Pallavicinum ita edisserentem e Postremo naviter objectabant , se a Pontifce tanquam hareticos per diploma proscriptos, ac proinde ct illum, ct alios, qui ab eo penderent, Mi judices nolle. Sed fatale intelligebatur , per ea objecta magis peti Caesarem, Reges Gallia, ae Polonia, ipsumque Britannia Regem, quam
Adeo verum est, quod jam jam dixi, te ne ver-bulo quidem refragari testimoniis, quae de meis
tabulis recitasti, ut ea recitatione ab luta extemplo ad alia divertas, nimirum ad Decretum evul-
' Vid. t e. p. 3 Ioa' Vid. Lib. IV. Gap. II. p. IIo. Vid. l. c. p. 17
139쪽
satum in Conventu Norimbergensi, eaque de ipso tradis, quae in Steidani, Sarpii, de Sechendor- fit libris legisti. At immensum miror, te Articulum istum verbis Palla vicini claudentem ad ea legenda me in hunc modum invitare, Lege ulterius Pul vicinum ita edisserentem: Postremo natiter objectabant Protestantium Duces in Conventu Smati caldico congregati) se a Pontifice tanquam baeretiacos per diploma proscriptos, ac proinde oe illum, oealios, qui ab eo penderent, sibi judices nolle. Sed facile intelligebatur, per ea objecta magis peti Caesarem, Reges Galliae, ae Poloniae , ipsumque Britanniae Romgem , quam Paullum III. Profecto palam est, te, Κleslingi, minime intellexisse quodnam fuerit illud , quod, teste Palla vicino, intelligebatur snam si intellexisses, tui muneris erat, ingenii tui
acumen adversus eum Scriptorem exerere. Hic siquidem a sermando, per ea objecta Protestantium, magis peti Caesarem, & Reges, quam Pontificem, eadem ceu prorsus infirma , & sculnea exsussiare contendit. An res ita se habeat, judicabis ipsemet ex integro, quem statim recito, Palla vicini loco:
Per ωltimo poneam granoreta che it ripa si bavea diobi arati gia per Ereiici neue pariae delia Bolla , epero eis non voler per Giudice tui, ne altri da lui di- pendenti. Ma era plano ad intendersi come pur questa obstetione molio piu feriva Cario V. U Re di Francia,
riolo Z er. . Haec ea lunt, ad quae legenda me
140쪽
invitasti, ne dicam, coegisti verbis illis, Lege ulterius Pultaticinum. Legendum ulterius Pallavicinum ipse vicissim tibi propono, verbis ex eo a te allatis
1latim ista subjungentem: Poicia gli uni Caesarem, Regesque Galliae , Poloniae, & Angliae intelligit erano quebi fessi individui, i quali ave vano fulminate contro a' Luterani, come contro ad Eretici , severissime pene: uehespecialmente Cario, e gli altri Pren-cipi di Germania baetema fano dopo buvergit uditis tinnemente in Vormagia, e in Augusta, la sive Paolo Terro con una enuntiativa incidente, la quale non faproeta in giudicio, gli bavea nominari Eretici. Onde sequesta rabon vale ,piugis timente potevan allegars petri tulti que' Premipi, emtti i sedditi loro, e voler un Concilio ris retto alia sola Dista Smulcaldica. Ma ficomessi tuiti erano stati una volta Cattolici, epes convisti, dice no, talia verita , s' erano mo si a impugnar quella Fiam, eos; potevano confidas, obesarebbe u Papa, o almeno i 'βοω, e gli altri delia sua parte, quando apparisse loro lasessa luce.Quoniam
vero Pallavicini argumentationem istam prorsus intactam reliquisti, hujus quoque exordium silentio a te transigi oportebat, qua ratione causae tuae melius consulendo, haud tibi dicendum fuisset, quod nunc dicas, oportet, Vix limen tetigi, mox sum remoratus ab illo. MuIto cautior Curayerus, qui ad Sarpianam relationem de Smalcaldicis pro Concilii libertate motibus interloqui, seu ad murmurare quidquam abstinuit. Sechendorsus vero ratus mi-